ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE DONDERDAG 9 APRIL 1942 OPöENOl ZIERIKZEESCHE COURANT ABONNEMENT Prl|»: ln Zierlkn» r/1.50, «Idem fiM 1797 - 1889 per kwartaal. Weekabonnementen resp, 13 en 15 centa. Loaae nummer» 5 cents. Verschijnt lederen werkdag. Uitgave: N.V: Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Sehuith. B 94, Tel.J32 Giro no. 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Hoofdred.: M. J. Kosten, Zierikzee 98STB JAARGANG No. 14904 ADVERTENTIES I Prijs: 31 ets. naar den millimeter per kolom gemeten, minimaal 1,24 cents Bij contract speciale prijzen, SuceesjeS op Maand., Dinsd., Woensd. en Donderd. 84 ct». Inzending tot 's morgens 9 uur. WINTERSLAG IN HET OOSTEN THANS GEËINDIGD Duidelijke uitputting aan Sovjetzijde De winterslag aan het oostelijke front kan thans als «geëindigd worden be schouwd. Naar het oordeel van Duitsche militaire deskundigen is de strijd tus- schen de Witte en de Zwarte Zee in een z.g. tusschenstadium gekomen, dat in de eerste plaats wordt gekenmerkt dooi* het feit, dat groote troepenbewe gingen worden verhinderd door de onbe gaanbaarheid der wegen, een gevolg van den dooi, die thans algemeen is inge vallen. Dit tusschenstadium staat in het teeken van hergroepeering en concentratie der strijdkrachten voor het oogenblik, waar op de periode van droogte begint. Aan •Duitsche, zoowel als aan vijandelijke zijde teekenen zich nu reeds de maatregelen voor nieuwe offensieve resp. defensieve operaties af. Aan Sowj et-zij de valt duidelijk de uit putting te bemerken, die is ingetreden] na het vergeefsche krachtverbruik ge durende den winterslag. Natuurlijk zijn ook de Duitsche afdeelingen, die uit haar -steunpunten in sneeuw en ijs optraden tegen de voortdurende stormloopen der bolsjewisten niet te vergelijken met dat deel van het leger, dat frisch-en uitge rust gereed staat voor den aanval. Op geen enkel oogenblik en op geen enkel punt van het reusachtige oostelijke front is het moreel der Duitsche troepen echter ook maar tijdelijk geschokt. De cijfers betreffende' het aantal ge vangenen en de buit in het eerste kwar taal van' 1942, gepubliceerd door het Duitsche opperbevel, bewijzen dat duide lijk. Anders staat de zaak bij den tegen stander. Terwijl de aanvaller bij front- aanvallen altijd al' meer verliezen moet verwachten, geldt dat in het bijzonder voor aanvallen gedurende den winter. De berekening van het Duitsche opper bevel is volkomen juist gebleken. Het Duitsche defensief, dat aan het oostelijke front op een volkomen nieuwe taetieK voor den winteroorlog berustte, heeft met inrichten van een aaneengeschakelde keten van versterkte steunpunten zijn deugde lijkheid- ten volle bewezen. CRIPP'S MISSIE IN INDIË in critiek stadivm De ANP-eorrespondent meldt uit Ber lijn: De onderhandelingen van sir Staf ford Cripps in Britsch-Indië schijnen in een critiek stadium te zijn gekomen en te New Delhi verwacht men een spoe dige beslissing. Cripps schijnt weinig tijd meer te hebben, zoodaf gehandeld moet worden. Het Britsche oorlogskabinet is op Paaschmaandag bijeen gekomen en heeft tot diep in den nacht vergaderd. Hierna heeft Cripps nieuwe instructies gekre gen, die voorloopig nog geheim worden gehouden. In politieke kringen te Londen gelooft men, dat .deze nieuwe richtlijnen niets minder Zijn dan aanneming van de Br- Indische voorstellen. Heel vlot schijnen de onderhandelingen te New Delhi ech ter niet van stapel te loopen, hetgeen blijkt uit het feit, dat sir Stafford Cripps zijn definitieve verklaring tot heden heeft uitgesteld. Voor deze opvattin® spreekt tevens dé activiteit van Roosevelt's af gezant Johnson, die op de verschillen de Britsch-Indische politici sterke pres sie tracht uit te oefenen. Naar gelang de beslissing der Britsch- Indische partijen nadert, neemt inBer- lijnsche politieke kringen de belangistelf- ling toe voor den uitslag', n.l. of sin Stafford Cripps wel of niet zal slagen. Van het begin der onderhandelingen - af heeft men in officieele Duitsche regee- - ringskringen steeds nadrukkelijker her haald; Cripps' missie zal mislukken, en ook heden blijft men in de Wilhelm- strasse bij deze verklaring. In het zenden van Johnson als bui- gewoon gezant van Roosevelt naar Br.- Indië ziet men te Berlijn geeh gunstig teeken. Men verwacht niet vÜn Johnson, dat hij eenigen invloed op de onder handelingen tusschen Cripps en de na tionalistenleiders zal kunnen uitoefenen. Eerder gelooft men, dat Johnson voor Cripps een blok aan het been zal zijn, daar de Amerikanen voor een derge lijke delicate, uiterst moeilijke missie de pooöige fijngevoeligheid en tact missen. ZESTIEN VIJANDELIJKE KOOPVAARDERS VERNIETIGD Duitschland strijdt voor Europa Het Duitsche opperbevel maakte in een extra weermaqhtsbericht het volgende be kend: In voortgezette aanvallen op de Ame- rikaansche en Britsche ravitailleeringsr scheepvaart, hebben Duitsche duikb'ooten nieuwe groote successen behaald. Zij brachten 16 koopvaardijschepen met een gezamenlijken inhoud van 104.000 brt. tot zinken, waarvan 13 voor de Amerlkaan- sche en de overige voor de Afrikaan4 sche kust. Vergeefsche uitbraakpoging van Noorsche schepen Het opperbevel vande weermacht maakte gisteren bekend: Aan het Oostelijke front werden eigen aanvalsacties met succes voortgezet. Op verscheidene plaatsen herhaalde de vij and zijn vruchtelopze aanvallen. In Noord-Afrika werden ten Zuidoosten- van Mechili Britsche strijdkrachten terug- geworpen. Het Britsche vlootsteunpunt Alexandrië werd in den nacht van 6 !op. 7 April gebombardeerd. In de dokken ontstond aanzienlijke schade. Luchtaan vallen van .sterke formaties Duitsche ge vechtsvliegtuigen, duikbommenwerpers en jachtvliegtuigen waren gericht tegen de haven- en ravitailleeringsinstallaties van La Valetta, het torpedomagazijn Cala- frana^ en Britsche vliegvelden op het eiland Malta. In opslagplaatsen, werf- gebouwen en werkplaatsen wérden groote branden teweeggebracht. De in het dok liggende lichte kruiseri kreeg opnieuw bomtreffers. Lichte Duitsche zeestrijdkrachten heb ben in het Ska ge rak een ontmoe ting gehad met een aantal Noorsche schepen, die door de Britsche regeering gecharterd in een Zweedsche haven had den gelegen en onder Engelsche kapi teins naar Engeland trachten door te breken. Do,or het ingrijpen van de Duit sche patrouillevaartuigen werden 5 sche pen van 26674 brt., door dé luchtmacht nog een schip van 6305 ton,- tot zinken gebracht. Twee schepen onttrokken zich aan opbrenging doordat zij weer in de Zweedsche 'territoriale wateren vluchtten. In den afgeloopen nacht hebben Duit-, sche gevechtsvliegtuigen voor de ravitail leering belangrijke haven- en dokinstal laties aan de Humbermonding aan gevallen. Er werden zware branden waar genomen. -Bij de succesvolle operaties van Duitsche duikbooten op den Atlan- tischen Oceaan heeft zich de duikboot van korvettenkapitein Merte bizonder onderscheiden. In den nacht van 6 op 7 April heeft de eerste luitenant Wol- tersdorf zijn 10e nachtelijke overwinning behaald. Ilallaansch waermachtsberfcht* Britsche torpedojager tot zinken gebracht Het Italiaansche weermachtsbericht van Dinsdag luidde als volgt: In de Cyrenaica levendige wederzijd- sche activiteit van verkennings afdeelin gen. Onze vliegtuigen deden in dé zone ten ZUid-Oosten van Mechilli aanvallen op geconcentreerde vijandelijke strijdt- krachten. Een Curtiss werd door Duit sche jagers vernield. Tijdens een aanval op Benghazi, wélke slechts lichte scha de veroorzaakte, haalde de luchtafweer twee gevechtsvliegtuigen brandend om laag. Bij een aanvalspogingi op het vlieg veld van Derna werden zeven vijande lijke vliegtuigen zonder eigen verliezen neergeschoten. Talrijke bomaanvallen waren gericht op de vliegvelden, dé vlootbases en de stellingen luchtdoel geschut van 'Malta. De aanvallen ver oorzaakten uitgebreide verwoestingen.' In luchtgevechten verloren de Engélsche ja gers een Spitfire. Een van onze tor- pedovliegtuigen moest neerstrijken in bet centrale deel van de Middellandsche zee. De bemanning werd ongedeerd) gevangen genomen. Eenige dagén geleden torpedeerde een vijandelijke duikboot aan de Grieksche kust een transportschip, dat deel uit maakte van een uit zes eenheden be staand konvooi. De reddingswerkzaanv- heden werden met aüe kracht uitge voerd. Als gevol® van de stormachtige zee slaagde men er echter slechts in om een deel van de manschappen, die zich aan boord bevonden, te redden. Onze marinestrijdkrachten hebben den Britschen torpedojager Havock in brand geschoten en tot zinken gébracht. Alexandrië hevig gebombardeerd Het 670ë Italiaansche weermachtsbe richt luidt: In Ijet Oostelijke deel van Cyrenaica. heeft de vijand, onder den druk van onze afdeelingen, enkele vooruitgeschoven stellingen ontruimd. Het vlootsteunpunt Alexandrië is in den nacht van 6 op 7 April door vliegtuigen van de As hevig aangevallen, Talrijke bommen van het zwaarste kaliber werden- boven het havengebied uitgeworpen en hebben aan zienlijke schade toegebracht aan de mi litaire en industrieele inrichtingen, die herhaaldelijk .getroffen en in brand ge stoken werden. Opnieuw werden hevige luchtaanvallen op Malta ondernomen. Duitsche eskadrilles plaatsten treffers op werkplaatsen en opslagplaatsen op het eiland en brachten enkele luchtdoelbat terijen tot zwijgen. Een torpedojager werd beschadigd. Bij een vijandelijke luchtaanval op Bengasi werden 10 Ara bieren gedood of gewond. Eèn' Engelsch vliegtuig werd door het luchtdoelgeschut van Derna, bij de in het weermachtsbe- Iricht van 7 April gemelden aanval, heer- geschoten. Voorts hebben Duitsche ja gers nog een Engelsch vliegtuig neer gehaald ter hoogte van Kreta. Een onzer vliegtuigen is niet op zijn steunpunt teruggekeerd. Strenge straffen voor geweld dadig optreden tegen Duitschers In de afgeloopen weiken hebben in hel generaal-gouvernement enkele processen plaatsgevonden tegen burgetrs van den vroeger en Pioolschen staat, die vóór, tij- diens en ook nog na den Poolschen veld tocht in1 1939 volksduiitschens mishandeld en tevens verschillende gedood hadden. In deze proeessen 'werden strenge straf fen opgelegd. Verschillende aangeklaag den werden ter dood veroordeeld, -and©" ren1 hoorden langdurige gevangenisstraf fen tegen zich eischen. Uit deze processen blijkt, dat men van Duitsche zijde streng en onverbiddelijk optreedt tegen alle euveldaden, waar ook, tegen rijksduitschers en volksduit- scheirs bedreven. De tijd is voorbij, dat men -op het Europeesche vasteland rech teloos en willekeurig met het leven en goed van Duitschers omspringen kon. De nationaal-soeialistiische revolutie heeft den Duitschers nieuwe macht ver leend, een macht zooals Europa die nog niet gekend heeft. De nieuwe Duitsche staat heeft alle Duitschers, om het even waair ze zich bevinden, onder zijn be scherming genomen. Een misdaad tegen een lid van de groot-Duitsche gemeen schap is een misdaad ook tegen deze gemeenschap zelf! Aan; dezen stelregel wordt sedert Hitler's machtsovememing streng en onverbiddelijk 'de hand gehou den. Deze opvatting brengt ook voor de be zette gebieden consequenties meewaar de bevolking dezer gebieden ernstig re kening mee moet jhouden. Verschillende personen in de bezette gebieden, Noren, Belgen, Franschen en ook Nederlanders, hebben moeten ondervinden, dat geweld dadig optreden tegen Duitschers, om het even of het nu leden van de weermacht of burgers zijn, zwaar moet uitgeboet worden. Men beschikt van Duitsche zijde over een machtig apparaat en alle middelen om deze misdadige elementen op te spo ren en te straffen. Enkele recente geval len in het bezette Fransche gebied, heb ben bewezen, dat men voor de ergste straffen niet terugschrikt. Deze voorbeelden en de jongste pro cessen in het generaal-gouvernement mogen een ernstige waarschuwing zijn. AANMELDEN ARBEIDSDIENSTPLICHT Aanstaand personeel in openbaren dienst en bij bijzonder onderwije, alsmede aanstaande studenten In aansluiting op het arbeidsdienpt- plichtbesluit van I April 1942 wordt na der medegedeeld, dat: L Zij, die na 1 Januari 1943" in aan merking wenschen te komen voor een aanstelling in openbaren dienst of bjj het bijzonder onderwijs, huh arbeids dienstplicht moeten hebben vervuld Bo venstaande geldt voor alle mannelijne personen, die den leeftijd van 18 jaar bereikt hebben. Deze bepaling is niet van toepassing op hen, geboren vóór 1 Januari 1920. 2. Zij, die als student wenjschen te worden ingeschreven of eenig examen wenschen af te leggen bij een universi teit of hoogeschool, hierbij tevens het bewijs van vervulling hunner arbeids- dienstplieht hebben over te leggen. Dit geldt voor alle mannelijke personen, die .vóór l.Juni 1942 18 jaar zijn geworden.. Niet van toepassing is deze bepaling op: a. personen, die geboren zijn vóór 1 Januari 1920; b. personen, die zich als student lieten inschrijven of al dan niet met goed gevolg een examen aflegden bij een universiteit of hoogeschool vóór 1 Januari 1942. Vrijstelling of uitstel kan in zeer bij zondere gevallen worden verleend en moet zoo spoedig mogelijk schriftelijk worden aangevraagd aan den secretaris generaal van het departement van Al- gemeene Zaken, Laan Copes van Cat- tenburch 28 's Gravenhage. Indiening van dusdanig verzoek ont heft niet van plicht tot aanmelding en keuring. Voor vrijwilligers van 17—23 jaar, mits ongehuwd, blijft tot nadere kennisgeving de gelegenheid tot aanmelding open. Aanmelding voor inschrijving, keuring, enz., voor de lichting van 1 Juni a.s., moet zöo spoedig mogelijk geschieden^ in elx geval vóór 25 April a.s. bij de aan- meldingsbureaux:' voor Zeeland bij het aanmeldingsbureau 's Gravenhage, Prinse gracht 75. HET AANSTELLEN VAN WERKNEMERS Geen vsrgunning vereischt bij bemiddeling arbeidsbureaus: - Tér uitvoering van het besluit van de secretarissen-generaal van sociale zaken en van justitie betreffende de aanstel ling en tewerkstelling van1 werknemers het zoogenaamde „aanstellingsbesluit'' heeft de directeur-generaal1 van het Rijksarbeidsbureau een aantal richtlijnen vastgesteld. Voorop gesteld wondt, dat werkgevers, die personeel in dienst 'nemen door bemiddeling van de organen- der openbare arbeidsbemiddeling, nim mer een vergunning behoevenaan te vragen. .Overigens zullen de directeuren van de gewestelijke arbeidsbureaux in het algemeen gunstig beslissen ,op ver zoeken joim vergunning tot aanstelling of tewerkstelling van werknemers, zulks met inachtneming van bepaalde door het Rijksarbeidsbureau verstrekte voorschrif ten. De beslissing zal doorgaans gunstig kunnen uitvallen als de betrokken werk nemer niet voor plaatsing in het buiten land in aanmerking komt. Indien plaat sing in het buitenland zonder bezwaar ikan plaats vinden, terwijl hier te lande personen beschikbaar zijn ter vervufiing van> de aangeboden betrekking, dan zal vanwege het gewestelijk arbeidsbureau allereerst worden nagegaan of ér drin gende redenen zijn om aan dengene, dien de werkgever wenscfft te benoemen, be paaldelijk- voorrang te verleenen. Zijn dergelijke redenen niet aanwezig, dan kan de vergunning geweigerd worden. Betreft de aanvrage van den werk gever iemand, die arbeid in het buiten land heeft geweigerd, of die een contract- breker is, dan zal worden nagegaan of er bepaalde gronden zijn, die tot het verleenen der vergunning dwingen. Zijn die niet aanwezig, dan-zal in den regel de vergunning worden geweigerd. Van de beslissingen van de directeu ren der gewestelijke arbeidsbureaux staat geen beroep open. Een werkgever, die bezwaar heeft tegen een genomen be slissing en nieuwe gezichtspunten in het geding meent te kunnen brengen, kan uiteraard te allen tijde zijn aanvrage hernieuwen en zich daardoor een nadere overweging van zijn verzoek verzekeren. Een hernieuwd verzoek zal echter op deugdelijke gronden moeten steunen. Het aanstellingsbesluit heeft uitsluitend betrekking op werknemers, die in dienst worden genomen. Het geldt dus niet voor werknemers, die op 25 Maart 1942 in dienst waren. Voor deze werknemers behoeft geen aanstellingsvergunning te worden aangevraagd. Evenmin geldt het besluit voor werknemers, die in vasten of tijdelijken dienst worden aangesteld bij het rijk, de provinciën, de gemeenten of de waterschappen. Voor personeel, dat door deze lichamen op arbeidscon tract wordt aangenomen, dient echter, ongeacht de te verrichten werkzaam heden, steeds een vergunning te worden aangevraagd. Wanneer verduisteren? Heden (Donderdag)zon onder 20 27. Morgen (Vrjjdag) zon op 6.57zon onder 20.28. Tusschen zonsondergang en zonsopgang moet worden ver duisterd. Maan op 4 50, onder 14.43 Nieuwe maan Woensdag 15 April. Eerste kwartier Donder dag 23 April. Volle maan Donderdag 30 April. Laatste kwartier Donderdag 7 Mei. DE BEVOLKING VAN ONS LAND ii Wat nu in het bijzonder de periode 1931—1940 aangaat, welke een vertraging in het groeiproces van onze bevolking heeft gebracht, is de vraag gesteld, of dit.moét worden beschouwd als een ken tering in de toeneming van onze be volking. Het percentage van accres, dat, gemeten 'over de geheele periode van tien jaren, gemiddeld 1,24 bedraagt, daalt echter van een topcijfer in 1931 van- 1,58 pet. regelmatig en zonder onder breking tot 0,96 pet. in- 1937, om ver volgens. weer te stijgen tot 1,031,21 en 1,01 pet. in de jaren tot en, met 1940. De belangrijkste van de vier factoren, welke den loop van onze bevolking be palen zijn geboorte en sterfte. Het aantalhuwenden, dat in 1931 per 1000 der gemiddelde bevolking 14 7 ♦be droeg, daalde in 1932 tot 13,6 p. m., maar in de jaren, wélke hierop volgen, vindt zonder onderbreking een stijging plaats tot het topcijfer 18,2 p. m. in 1939. Hel jaar 1940 bracht een scherp© reactie. Had men dus een stijging van het geboortecijfer kunnen en mogen' verwachten, de werkelijkheid is anders geweest. Het gemiddelde, dat in 1930 nóg 23,0 p. m. bedraagt, zinkt gedurende de depressiejaren regelmatig in tot 19,8 p. m. in 1937, een cijfer, dat, wat ge heel Nederland betreft, voor de eerste maal lager is dan 20,0 p. m. Daarna volgt weer een stijgend beloop, resp. tot 20,5, 20,6 en 20,9 p. m. in de drie daaropvolgende jaren, en, voorzoover bekend, ziet 1941 er in dit opzicht iets gunstiger uit dan zijn voorgangers. Wel wijzen de gedetailleerde cijfers er op, dat in verhouding tot de later uit een huwelijk geboren kinderen, meer en meer eerstgeborenen ter wereld komen, en dat deze dus aan beteekenis gaan' win nen, maar de zgn. netto-vervangingsfac tor. voor de geheele Nederlandsche be volking, 1,17 in 1939, is, zij het dan dat deze niet onbelangrijk lager is dan vroe ger, toch nog ruim voldoende om kwan titatief onze bevolking op peil te houden. Het sterftecijfer bleef zich -in die jaren voortdurend gunstig ontwik kelen. Na het reeds gunstige gemiddelde van 9,6 p. m. in 1931 daalde het met schommelingen verder tot het zeer lage peil van 8,5 en 8,6 p. m. in de beide laatste jaren voor den oorlog, waarna het zeer koude voorjaar van 1940 en de daarop gevolgde oorlogsomstandig heden dit cijfer een duw omhoog gaven tot 9,6 p. m. in 1940. En, voorzjoover bekend, ontwikkelde de sterfte zich ook in 1941 wederom minder gunstig: over de eerste 11 maanden van 1941 bedraagt het sterftecijfer 10,1 p. m. tegen 9,9 p. m. over hetzelfde tijdvak in 1940. De in het voorgaande beschreven ont wikkeling heeft geleid tot afnemende g,eb oorte-ov ersch|Otten, Er is dus eenerzijds een vertraging ontstaan tengevolge van een verhoudingsgewijs te kort aan geboorten gedurende de jaren 1933 tot en met1937, terwijl aan den anderen kant 1940 en 1941 een stijgende sterfte te zien gaven. Daarnevens werd in de jaren 1934—1988 en gedurende de eerste maanden van 1940 een surplus van vertrekkenden geregistreerd. Als ge deeltelijke compensatie staat hiertegen over een stijging van het aantal ge boorten na 1937 en een klein vestigings overschot, dat, blijkens de voorloopige cijfers over 1940, weer voor een vertrek- overschot plaats maakte.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1942 | | pagina 1