ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
VRIJDAG 20 MAART 1942
OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
ABONNB1HBNT
BrIJs: In Zierikzee 'f 1.60, elder* J 1.80
per kwartaal. Weekabonnementen reap.
13 en 15 cents. Losse nummers 5 cents.
Verschijnt lederen werkdag,
1797 - 1889
Uitgave: N.V. Zierikzeesohe Nieuwsbode, Zierikzee, Schnith. B 94, Tel. 32
Giro no. 137677 - Dir.: A. J. deLooze - Hoofdred.: M. J. Kosten, Zierikzee
98STB JAARGANG No. 14889
ADVBRTBNTIBSI
Rrlja: 22 cents per regel, minimaal SS
cents. Bij contract speciale prijzen. Suc
cesje* op Maandag, Dinsdag, Woensdag
en Donderdag: 70 cents. Inzending tot
's morgens 9 uur.
HET PROCES VAN RIOM
Uiteenzetting over het pantser
en stnka-wapen
De 15e dag van het proces te Riom
bracht opnieuw een belangwekkende uit-
-^gnzetting over t gebruik van het pant-
seï^ en stuka-wapen, waarbij de beklaag
de Daladier in zijn verdediging het ge
brekkige inzicht laakte van den toenma-
ligen Franschen generalen staf.
De in deze zitting opgeroepen ge-'
tuige Mittelhauser vestigde vervolgens
de aandacht op de talrijke gebreken in
de opleiding van de reserve en haar
uitrusting, en noemde vooral de kaders
der reserves volkomen onvoldoende wat
hoeveelheid en hoedanigheid betreft Ge
neraal Mittelhauer breidde zijn critiek
ook uit tot de materiaalkwestie, waarbij
hij wees op de z.g. afwezigheid van
het lucht- en pantserwapen.
Wat de luchtmacht betreft, zoo moest
generaal Mittelhauser evenzeer toegeven,
dat men de opvatting over en het ge
brek van stuka's, in den generalen staf
volkomen buiten beschouwing had ge
laten. In dit verband maakte Mittel
hauser belangwekkende opmerkingen over
het gebruik der Duitsche stuka's in Vlaan
deren en Noorwegen, waarover hij vol
lof was.
Enkel en alleen door het ingrijpen
van de Duitsche stuka's moest b.v. de
Engelsche expeditie naar Noorwegen we
gens de enorme verliezen, die de Brit-
sche vloot leed, den aftocht blazen. De
technische verrassing, die de stuka-bom-
menwerper heeft teweeggebracht, is de
beslissende factor in dezen oorlog ge
weest.
In het verdere verloop zijner verkla
ringen beschuldigde generaal Mittelhau
ser ook den vroegeren opperbevelhebber
Gamelin, dat hij geen nauwkeurige in
structies had gegeven voor de opleiding
van troepen ter verdediging tegen aan
vallen van pantserdivisies.
De gelegenheid, die de voorzitter daar
na den beklaagde en zijn verdediging
gaf, om aan de getuigen de gewenschte
vragen te stellen, gebruikte Daladier om
de bewering te uiten, dat de toestand i
bij de onderscheidene wapens niet zoo
somber is geweest als generaal Miitel- j
hauser had geschilderd.
Vervolgens deed beklaagde het ver
wijt aan den vroegeren generalen staf,
den bouw van stuka-bommenwerpers van
de hand te hebben gewezen.
Hetzelfde verwijt richtte Daladier tot
den Franschen generalen staf met be
trekking tot het gebruik van het tank
wapen. Tenslotte liet hij door generaal
Mittelhauser bevestigen, dat voor deze
kwesties van gebruik en opstelling van
pantserdivisies het Fransche opperbevel
verantwoordelijk geweest is.
ZELFBESTUUR IN LITAUEN, j
LETLAND EN ESTLAND
Belangrijk decreet van
minister Rosenberg
„De inheernsche bevolking van het be
zette gebied in het Oosten heeft gedu
rende den strijd en de bezetting van
het land zooveel bewijzen van haar goe
den wil tot samenwerking gegeven, dat
het toestaan van een verstrekkend zelf
bestuur mogelijk is", aldus wordt ge
zegd in een decreet, door minister Ro
senberg vaar het Rijkscommissariaat
„Oostland" uitgevaardigd. Door dit de
creet wordt in de districten Li-
tauen', Letland en Estland een nieuwe
regeling gegeven voor het bestuur met
verantwoordelijke medewerking van de
landelijke autoriteiten. De Duitsche lei
ding in de drie districten vormt een con
troleerend bestuur, terwijl de recht-
streeksche bestuurswerkzaamheid door de
autoriteiten van het land zelf moet wor
den uitgeoefend. Het Duitsche gezag en
de politieke leiding ressorteeren onder
den Rijksminister voor het bezette ge
bied in het Oosten.
Het landelijke bestuur wordt uitge
oefend door de eigen, dus de Litausche,
Letlandsche en Estlandsche organen en
autoriteiten, welke worden benoemd of
rechtstreeks door de Duitsche burger
lijke autoriteiten of met haar toestem
ming.
Door dAe reorganisatie hebben de drie
Baltische volken gelegenheid gekregen,
daadwerkelijk mede te werken aan het
vormen van hun bestaan. Bovendien heb
ben zij een verstrekkende verantwoorde
lijkheid gekregen.
Het tot het buitenland behoorende
district Wit-Roethenië kon in deze
regeling niet worden opgenomen, door
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA
Het opperbevel van de weer
macht deelt mede: Op het schier
eiland Kertsj mislukten nieuwe aan
vallen van den vijand, welke met
minder kracht dan de vorige da
gen werden ondernomen.
In het Donetzgebied sloegen
Duitsch-Rumeensche troepen ver
scheidene hevige tegenaanvallen
met zware verliezen voor den
vijand af. Eigen tegenaanvallen
hadden succes. Ook op andere
plaatsen van het Oostelijk front
zijn nog hevige afweergevechten
aan den gang.
In Noord-Afrika waren doeltref
fende aanvallen van Duitsche ge
vechtsvliegtuigen gericht op mili
taire installaties van de vesting
Töbroek. Het bombardeeren van
vliegvelden op Malta, dat dag en
nacht werd voortgezet, veroor
zaakte hevige branden èn ontplof
fingen. In het gebied van de Mid-
dellandsche Zee werden in lucht
gevechten 8 vijandelijke vliegtui
gen neergeschoten en 3 op den
grond vernield'. Luit. Strelow. vlieg-
tuigcommandant van een jachtes-
kader, behaalde gisteren aan het
Oostelijk front zijn 71e overwin
ning in de lucht.
dat hier, tengevolge van de lang
durige bolsjewistische heerschappij de
voorwaarden van organisatorischen en
personeelen aard nog niet aanwezig zijn
Na de agrarische ordening beteekent dit
decreet een nieuwen belangrijken stap,
op den weg naar de definitieve anulee-
ring der bolsjewistische nalatenschap en
de ontplooiing der krachten, die tot op
bouw in het Oosten bereid zijn.
Italiaansch weermachtsbericht
Het 655e weermachtb'ericht luidt: Vij
andelijke elementen hebben een stelling
ten Oosten van Timini aangevallen. Na
tegenaanvallen werden zij teruggedreven
met achterlating van enkele gevangenen,
onder wie een officier.
Het 656e communiqué van het Italiaan-
sehe hoofdkwartier luidt:
Aan het front van Cyrenaïca niets van
belang. De luchtmacht was wederom bo
ven Malta in actie. 3 vliegtuigen wer
den op den beganen grond vernield.
I Duitsche jagers schoten in luchtgevech
ten 8 vijandelijke vliegtuigen neer.
GEALLIEERDEN KOESTEREN
OFFENSIEF-PLANNEN
Washington verleent leveranties
voor Sovjet-Unie voorrang
In Engeland zijn de laatste jaren de
leidende generalen en admiralen, zoo
schrijft de „Frankf. Ztg.", zeer vaak
openlijk gehekeld; aan critiek ontbreekt
het in Groot-Brittannië niet. Hiernaast
wordt de strooming steeds sterker, dia
twijfel koestert jegens het strategische
systeem van Engeland. De zorg hier
over en de roep om een aanvalstactiek
komen tot uiting in de pers. Als voor
beeld noemt het blad de „Daity Mail",
die een groot leger voor den oorlog op
het Continent eischt. De „Daily Ma/il"
schrijft, dat de hoop op een overwinning
door de overwinning van de Sowjets
even onjuist als beschamend is. Er be
staat niet de minste twijfel aan, dat
Duitschland slechts te slaan ds door een
grootsch opgezet offensief van Enge
land en de Vereenigde Staten. Dit be
teekent derhalve het scheppen van een
front in het Westen. Engeland en Ame
rika moeten, zoo schrijft het Londen-
sche blad, tezamen met de Sowjet-Unie
een geweldige, militaire „tang" op het
Continent vormen.
Naast deze Britsche uitlatingen staan
die van de andere zijde van den Oceaan.
Het boek dat op het oogenblik in de
Vereenigde Staten het meest 'gekocht
wordt, draagt den titel: „De verdediging
zal den oorlog niet winnen". De schrij
ver is overste W. F. Kernan. Ook hij;
eischt een leger en waarschuwt voor,
een overschatting van de vloot. Als
eenige belangrijke taak van de vloot
ziet hij bescherming van troepentrans
porten. De Vereenigde Staten moeten een
groot leger vormen en daarmede nog
in het voorjaar van 1942 Italië slaan)
en. dan Duitschland vernietigen. Generaal
Gamelin heeft, aldus deze schijver, den
oorlog, dien hij in een maand had kun
nen winnen, verloren, omdat hij in Sept.
1939 van den aanval heeft afgezien. Het
offensief moet dn de plaats van de te
genwoordige strategie treden. Hij wenscht
overgang tot het Duitsche systeem, een
eisch, welke naar de „Frankf. Ztg." op
merkt, wel het grootste compliment voor
de Duitsche militaire leiding is- Maar
met het copieeren alleen is het niet
gedaan.
Wat realistischer dan gewoonlijk schrijft
de „New York Times" over die aankon
diging van een offensief, waarvoor het
blad waarschuwt: „Toen vice-gouvemeur-
generaai Van Mook Washington een
maand geleden verliet, was hij wellicht
wat teleurgesteld, doch nog vol goede
hoop. Hij had van ons gehoord, dat wij
duizenden vliegtuigen zouden zenden en,
als alle buitenlanders, die op onze hulp
rekenen, had hij aangenomen dat deze
vliegtuigen reeds klaar stonden. Te velen,
ook onder ons, verwisselen onze poten
tieel© met de werkelijk voorhanden kracht
Daar wij niet in een oogwenk wonderen
kunnen verrichten, is het niet verstandig
onzen vijanden te zeggen, wat wij doen
ftillen en de hoop van onze vrienden,
op overdreven wijze te bevorderen. Het
woord: aanval is beter dan verdediging,
I geldt slechts dan, wanneer ook de mo-
gelijkheid van actie er is",. Thans, zoo.
meldt de „Frankf. Ztg.", wordt te Was
hington verklaard, dat de regeering de
leveranties voor de Sowjet-Unie den
voorrang voor alle andere gegeven heeft.
Zij is over het tegenwoordige tempo van
de zendingen niiét tevreden en daarom
zouden Amerikaansche legervoorraden
voor onmiddellijk vervoer beschikbaar
worden gesteld. Maar zooveel prioriteiten
als de Vereenigde Staten moeten verlee-
nen zijn er niet. Zij moeten, als Enge
land, inzien, dat zij „niet overal sterk"
kunnen zijn, ja, dat zij voor afzienbaren
tijd vrijwel overal zwak zijn.
NEDERLAND GAAT WEER
KERMIS VIEREN
Peest van rijk en arm
De kermis met haar tentjes en stal
letjes, haar roezemoezige vermaaksétabli-
sementen, haar knallende „hoofden van
Jut", haar onontwarbaren stroom van
dra ai orgelmuziek, de kermis met al haar
luidruchtige feestvreugde keert langzaam
weer terug in den lande, om overal
haar oude plaats te heroveren, die zij
na de oorlogsdagen had verloren. Ook
hier geeft de overheid zich de groot
ste moeite om dezen vorm van volksont
spanning in goede banen te leiden.
Het A.N.P. heeft zich gewond tot den
leider van het bureau voor volksfeesten
en herdenkingen, den heer G. G. A. M.
Wilde om eenige bekendheid te geven
aan de bedoelingen van het departement
van Volksvoorlichting en Kunsten te de
zen aanzien. Dit departement is er reeds
na .den oorlogswinter in geslaagd een
90-tal kermissen op de been te helpen.
Wat dit beteekent, beseft men terstond,
wanneer men weet, dat ongeveer 1200
groote en kleine werkgevers hun bestaan
en dat van hun arbeiders (er zijn be
drijven, waaraan 200 man verbonden zijn)
vinden in het kermisbedrijf.
In de eerste plaats zijn wij er op uit
van de kermis weer het oude volksfeest
te maken, zooals het sinds eeuwen werd
gevierd, vertelde de heer Wilde. De
sfeer van ruwheid en wangedrag moet
worden uitgebannen. Het is een ont-
spanDingsfeest, waar de vroolijkheid den
toon aangeeft. Zooals vroeger de stad
houderlijke familie tezamen met arme
visschers kermis vierde, zoo moet ook
in de toekomst de kermis een feest
zijn, waar geen rang of stand geldt,
maar waar allen zich in opricht© vroo
lijkheid vermaken. Wij willen voorts, zij
het na zorgvuldige schifting, oude ker-
misgebruiken weer tot leven brengen.
Er was in de laatste jaren een streven,
de kermis geheel af te schaffen. Hoe
Ülenkt u deze gedachte te overwinnen?
Inderdaad werden, antwoordde de heer
Wilde, hoe langer hoe meer kermissen
verboden uit preujsche overwegingen.
Maar men bereikte slechts het tegendeel
van wat men beoogde.
Immers, hoe meer het algemeen pu
bliek wegbleef, hoe meer de kermis ©en
terrein werd, waar juist die gewraakte
ruwheid de overhand nam. Daarom heb
ben wij, besloot de zegsman van 'het
A.N.P., den leden van den Kermisbond
ook een .schrijven meegegeven, waar
mede zij zich tegenover burgemeesters
kunnen aantoonen dat van staatswege
wel degelijk prijs wordt gesteld op het I
houden van een kermis. Natuurlijk blij- j
ven er, zooimig de oorlogstoestand be
staat, zekere voorwaarden gelden. Maai-
afgezien hiervan zullen overal kermis- j
sen worden gehouden, waar daar maar
eenigszins mogelijkheid toe bestaat. Met
deze vergrooting van het aantal mbgelijk-
heden zullen, meende de heer Wilde,
ook de bezwaren vervallen van hen, j
die van een kermis slechts zedenverwil
dering verwachten.
VISSCHERIJBERICHTEN
Visscherij maakt eon moeilijken
tijd door
De prijzen van versche zeevisch zijn
hoog. Minder gegoeden kunnen deze
haast niet betalen. Dit geeft aanleiding
tot klachten. De reeders zouden fantas
tische winsten maken. Er werd gepleit
voor maximumprijzen. Ook vakbladen
schonken aandacht aan dit probleem.
Naar aanleiding hiervan heeft het ANP
personen uit de kringen van reeders
en vischhandel eens naar hun meening
gevraagd.
Hoewel overtuigd van de goede bedoe
lingen van hen, (die voor maximumprijzen
pleitten, waren deze kringen wel eenigs
zins ontstemd over de wijze, waarop
hier een oordeel wordt uitgesproken over
een zoo moeilijke aangelegenheid. Aan
de prijzen van zeevisch zit namelijk heel
wat vast.
Er zijn schepen gevorderd. Een deel
der vloot zit aan de overzijde en het
is de vraag, wat er van over is. Voorts
gingen schepen door oorlogsgeweld ver
loren. Reeders, die vroeger over vier
of vijf schepen beschikten, kunnen er
nu nog slechts een of twee laten uit
varen en zijn bovendien afhankelijk van
het toegewezen kwantum olie of kolen.
Het spreekt dus van zelf, dat een vaart
heel veel goed moet maken. Wel vijftig
procent van de opbrengst kan worden
afgeschreven; o.m. moeten verzekering
en loonen van het varend personeel daar
af en verder moet de reeder, ook wan
neer er niet gevaren wordt, zijn bedrijf
in stand kunnen houden. Maar boven
dien, en dat wordt vaak vergeten, legt
een verstandig reeder een deel der winst
opzij om daarvan na den oorlog een
nieuwe vloot op te kunnen bouwen.
Toegegeven zij echter, dat er zelfs zeer
behoorlijke winsten bij besommingen zijn
gemaakt. Deze te hoog© winst zou men
kunnen tegengaan door het stellen van
maximumprijzen. Ongetwijfeld zuUen deze
over eenigen tijd ook wel worden op
gelegd. De aanvoer van zeevissch is na
melijk veel te gering om al onzen Ne-
derlandschen arbeiders geregeld ook
maar een schamel beetje te kunnen doen
toekomen.
Wanneer verduisteren?
Heden (Vrjjdag)zon onder
19.52. Morgen (Zaterdag) zon
op 7.42; zon onder 19.54.
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Maan op 19.54; onder 24.00
Eerste kwartier Woensdag 25
Maart. Volle maan Woensdag
1 April. Laatste kwartier
Woensdag 8. April. Nieuwe
maan Woensdag 15 April.
Al kunt U wou zoo soeo fietsen
TOCH MAG U NIET ONDER MET R|j QBfM
het stuuiï. met sense hamqen los
LATEN OF OE VOETEN VAN DE TS^ppeRS
NEMENAQJ2 2
WEGEN verkeersregel-ING.-^-
Polygoon-* «ra»
TOONEEL EN FILM
„Het kan verkeeren
Maandagavond 23 Maart gaat in den
Stadsschouwburg te Den Haag de pre
mière van het tooneelspel „Het kan ver
keeren...." van Frans de Prez, dat door
de acteurs en actrices van het Nederland -
sche .Omroep Tooneelgezelschap, onder
regie van Jan C. de Vos voor het voet
licht wordt gebracht.
Dit is het begin van een tournee, die
het Omroep-Tooneel door bijna alle pro-
Eieren zonder bon tegen normalen prijs-
Dezer dagen is in de bladen een be-
j richt gepubliceerd, waarin werd mede-
gedeeld, dat o.a. kippen- en eenden-
j eieren, afkomstig van producenten, die
i geen krachtvoer krijgen toegewezen, bui-
ten de distributie vallen en dus zonder
bon verkrijgbaar zijn.
De Gemachtigde voor de Prijzen ves
tigt er de aandacht op, dat dit geens
zins beteekent, dat deze eieren vrij in
prijs zullen zijn. Ook deze eieren zijn
gebonden aan (de maximumprijzen en zoo
wel het verkoopen als het koopen tegen
hoogere prijzen is strafbaar. De politio
neel© instanties en het opsporingscorps
van de prijsbeheersching hebben op
dracht gekregen een nauwgezette con
trole toe te passen en tegen overtre
dingen zoowel van verkoopers als koo-
pers ten strengste op te treden.
Noderlancler zwaar gewond
Een afdeeling vrijwilligers heeft zoo
juist stormenderhand een Sovjet-dorp be
zet. Reeds hebben zij de bolsjewisten
eruit verdreven en jagen zij hen voort,
terug, verder naar het Oosten. Een felle
strijd wordt hier gevoerd en het valt
dan ook niet te verwonderen, dat nie
mand bemerkt .heeft, dat ginds een blon
de Höllandsche jongen zwaar gewond
tusschen de puinhoopen ligt.
Ja, toch heeft men het gemerkt. Daar
komen reeds hospitaalsoldaten met een
draagbaar.....
Weinige uren later ligt de gewonde
verbonden en goed verzorgd in het veld
lazaret.....
Het is arbeid voor de Ned. ambulance.
U kent toch het gironummer?
8-7-6-0-0
Ned. ambulance, Koninginnegracht 22,
is-Gravenhage.
vinciale hoofdsteden van NederTand gaat
maken.
Het publiek, dat het talentvolle spel
van de bekende acteurs eenigen tijd
heeft moeten ontberen, zal met vreugde
de kennismaking weer hernieuwen en
tevens genieten van een door en door
Hollandsch stuk mét forsche en scherp
geteekende figuren.
Ook voor de acteurs heeft dit tour
nee een meer dan gewone beteekenis,
daar zij door hun langdurig contract met
den Omroep anders niet in staat zijn
om op de planken te komen, daar zij
verscholen blijven achter het onbeweeg
lijk en schijnbaar doode ding, dat mic
rofoon heet. Het was goed gezien van
den heer F. Primo, hoofd van de afd.
Theater en Dans van het Departement
van Volksvoorlichting en Kunsten, die
de vader van dit tournee-idee is, toen
hij zeide, dat het niet goed was voor
deze vooraanstaande kunstenaars om een
jaar lang onttrokken te zijn aan de
aandacht van het Nederlandsche pu
bliek. Dit beteekent immers zoowel voor
de acteurs als voor de schouwburgbe
zoekers „een groote schade.
Het contact, dat tot heden toe alleen
nog maar via den aether bestond, wordt
nu verwisseld door een kennismaking
„in matura".v
Het tooneel spel van Frans de Prez
is na rijp beraad gekozen, omdat het
alle goede eigenschappen bezit voor de
acteurs van het Nederlandsche Omroep
Tooneel gezelschap
Daar de repetitie ruim twee maanden
gevorderd hebben, belooft de opvoering
van „Het kan verkeerenwaarvoor
Cees de Visser* de décors ontwierp, een
succes te worden, dat heel Nederland
zal begroeten.