ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE DINSDAG 3 MAART 1942 OPOëNO ZIERIKZEESCHE COURANT 1797 - 1889 HEVIGE STRIJD AAN HET DONETZFRONT ABONNEMENT s Prijs: in Zierikzee 'j 1.60, elder* [/l.W per kwartaal. Weekabonnementen resp. 13 en 15 cents. Losse nummers 5 cents. Verschijnt lederen werkdag. Uitgave: N.V. Zierikzeesche Nieuwsbode,^Zierikzee, Schuith. B 94, Tel. 32 Giro no. 137677 - Dir.: A. J. deLooze Hoofdred.: M. J. Kosten, Zierikzee 98STE JAARGANG No. 14874 ADVERTENTIES P-rljt: 22 cents per regel, minimaal 88 cents. Bij contract apedale prijzen. Suc cesjet op Maandag, Dinsdag, Woensdag en Donderdag: 70 cents. Inzending tot 's morgens 9 uur. DE OORLOG IN OOST-AZIE De strijd op Java Naar het keizerlijk Japansche hoofd kwartier mededeelt, is Zondag, bij het aanbreken van den dag, een groote Ja pansche strijdmacht, beschermd door een vlootafdeeling, in weerwil van hevige vijandelijke tegenstand te land, ter zee en in de lucht, op het Oostelijk, Westelijk en Centrale deel van Java aan land gegaan. De Japanners breidden hun ope raties voortdurend uit. De door de Ja pansche strijdkrachten tot nu toe gele den verliezen, bestaan uit een trans portschip, dat gezonken is en 3 andere transportschepen, die aan den grond zijn geloopen. Menschenlevens zijn hierbij niet te betreuren. De bedrijvigheid om Bata via neemt van uur tot uur toe. De Ja- paSmers bevinden zich op 110 K.M. ten Oosten van de stad. Een tweede kolonne heeft Krawang bereikt, dat 80 KiM. van de hoofdstad is verwijderd. De Japansche kolonne, die iin Samarang was geland, heeft het petroleumgebied van Tjepoe bereikt, dat in brand staat. Het Christmat-eiland aangevallen Japansche marinevliegtuigen hebben Zondagmiddag het Christmas-eiland ten Zuiden van Java aangevallen en het radiostation, alsmede andere inrichtingen van de Britsch-Amerikaansehe vloot met een hagel van bommen bestookt en ver nield. Domei voegt hieraan toe, dat de vernieling van dit station den vijand iedere mogelijkheid ontneemt de opera ties op Java te belemmeren. De Japan ners hebben geen verliezen. Het Christ mas-eiland speelde voor den vijand se dert de val van Singapore en het afsnij den van de Straat van Malakka een be langrijke rol. Dg landing der Japanners Het ANP verneemt nog uit Stockholm: Het Nederlandsch-Indische legerbericnt meldt, volgens den Engelschen berich tendienst, met betrekking tot de landing der Japanners op Java, welke op drie plaatsen geschiedde, het volgende: Zaterdagavond zijn vijandelijke afdiee- lingen bij Bantam en kort daaiop andere Japansche afdeelingen in de baai van Indramajoe aan land gegaan. Laat in den nacht volgde een nieuwe landing van een sterk Japansch expeditiecorps op ongeveer dertig kilometer ten Oosten van Rembang. In verband met de lan ding bij Bantam is tijdens een treffen tusschen Japansche en Nederlandsch-In dische zeestrijdkrachten 'n Nederlandsch- Indisch oorlogsschip tot zinken gebracht Aan de afweermaatregelen, die in -de streken van de andere landingsgebieden zijn genomen, heeft in 't bijzonder de luchtmacht deelgenomen. In het legerbericht wordt voorts nog medegedeeld, dat men daar door de lan ding der 'Japanners in de buurt van Tajoe, dat gelegen is in de nabijheid van Rembang, de groóte petroleumvel- den van Tajoe gevaar liepen, deze nog in den nacht van Zaterdag op Zondag heeft vernield. Veldslag woedt op Noord-Java Naar de Britsche berichtendienst uit Bandoeng meldt, woedt langs de Noord kust van Java en op de vruchtbare vlak te, die zich van Batavia tot het gebied ten Oosten van Soerabaja uitstrekt, een slag. Het front heeft aldus een lengte van 960 km. en een diepte van ongeveer 60 km. Onder verwijzing naar het feit, dat de berichten over de gevechten van Maandag zeer spaarzaam binnenkomen, meldt de Britsche berichtendienst verder, dat de Japanners van de kust uit, waar zij in de nabijheid van Indramajoe de voornaamste landing hadden ondernomen, ongeveer 50 km. naar voren zijn gerukt Overal -in de vlakte van Noord-Java, waar de belangrijkste plaatsen Sema- rang, Tsjeribon, Batavia en Soerabaja liggen, staan vernielings- en pionier troepen gereed om havenwerken, pakhui zen, fabrieken en bruggen, wegen en spoorlijnen op te blazen. Nadat pas kort geleden in'Brazilië een Con dor-vliegtuig is neergestort, is er thans opnieuw een ernstig vliegtuigon geluk gebeurd in de buurt van Poj*to ALegre. Een driemotorig toestel is door onbekende oorzaak in brand geraakt. De piloot probeerde nog op het laatste oogenblik een noodlanding te maken. Het toestel explodeerde evenwel bij de landingspoging en van de 24 inzittenden werden 7 personen gedood. De overigen werden deels ernstig, deels licht gewond, STOOTTROEPEN TROKKEN OVER DE ZEE VAN AZOV Het opperbevel van de weermacht maakte Zondag bekend: Op het schiereiland Kertsj verloor de vijand in de gevechten der laat ste dagen meer dan 4000 dooden en 66 pantserwagens. In den nacht van 26 op 27 Februari drongen Duift- sche stoottroepen 30 kilometer ver over het ijs van V de Zee van .Azof tot den Zuidelijken oever door "en vernietigden, zonder zelf verliezen te lijden, een vijandelijk steunpunt met zijn bezetting. Aan het Donetz-front zijn nog he vige gevechten gaande. Italiaansche en Slowaaksche troepen sloegen Sov jet-aanvallen, welke door pantserwa gens gesteund werden, af. De lucht macht vernietigde in verschillende sectoren van het Oostelijk front vijan delijke stellingen en pantserwagens, kanonnen en voertuigen. In het hooge Noorden waren doel treffende luchtaanvallen gericht op militaire inrichtingen van de haven van Moermansk. Een groot transport schip werd door bommen beschadigd. In Noord-Afrika werden Britsche verkenningsafdeelingen verdreven. Duitsche jagers vernietigden vijande lijke gepantserde verkenningstroepen. In het gebied van Het Kanaal, schoot een zwerm Duitsche jagers, zonder zelf verliezen te lijden, drie vliegtuigen van een sterke Britsche formatie jachtvliegtuigen omlaag. Een ander vijandelijk jachtvliegtuig werd' aan de Belgische kust in een lucht gevecht neergeschoten. Op de Krïm, aan het Donetzfropt en ten Zuid-Oosten van het Ilmen- meer duren de zware afweergevech- ten voort. In samenwerking met de luchtmacht werden op het schier eiland Kertsj wederom talrijke pant serwagens vernield. In den Zuide- lijkefi uitgang van de straat van Kertsj werd een transportschip van 600o brt. door luchttorpedotreffelrs tot zinken 'gebracht. Bij nachtelijke aanvallen der luchtmacht op de vliegtuig - motorenfabriek Woronesj werden bomvoltreffers gfeplaatst op fabrieksgebouwen en vliegveldinstal- DUITSCHLAN3 STRIJDT VOOR EUROPA laties. Er werden groote branden en ontploffingen waargenomen. In het tijdvak van 24 Februari—1 Maart ver loor de vijand aan het Oostelijk front totaal 204 pantserwagens. In Noor d-A f r i k a wederzijdsche activiteit van verkenningsafdeelingen. Duitsche jagers schoten" 5 Britsche vliegtuigen in luchtgevechten neer; 5 werden er op den grond vernield. Op Malta bestookten Duitsche ge vechtsvliegtuigen onder bescherming van jagers de haven van La Valettar met bommen van zwaar kaliber. Hier bij werden treffers geplaatst opduik- bootligplaatsen, kaden en ravitaillee- ringsbedrijven. Britsche motortorpe- dobooten trachten in den af geloop en nacht in het Kanaal een alleen- varend stoomschip aan te vallen. Door eigen motortorpedobjaoten werd bij de terstond ln werking tredende afweer een Britsche motortorpedo boot tot zinken gebracht. Vèrdragend geschut der marine beschoot in het Kanaal met goed gevolg twee vijan delijke konvooien. De. konvooien wer den uiteengedreven. In het tijdvak van 21—25 Febr. "verloor de Britsche luchtmacht 62 vliegtuigen, waarvan 38 boven de Middellamdsche Zee en Noord-Afrika. In denzelfden tijd gingen in den strijd tegen Groot-Brittannië 20 eigen vliegtuigen verloren. In den strijd te gen de ravitailleeringsscheepvaart van Groot Brittannië en de Ver. Staten brachten zee- en luchtstrijd krachten in de maand Februari 79 vijandelijke koopvaardijschepen met in totaal 525400 brt. tot zinken In deze gevechten heeft het Duitsche duikbootwapen met het tot zinken brengen van 448.400'brt. een belang rijk aandeel gehad. Bovendien wer den 44 koopvaardijschepen van den vijand voor een deel zwaar bescha digd. ACTIE-RADIUS VAN MODERNE DUIKBOOTEN Geen gebied is thans meer onbereikbaar Duitsche duikbooten hebb'en in de af- geloopen weken onder de Amerikaan- sche kust vijandelijke schepen getorpe deerd. Duitsche duikbooten opereeren in de Caraïbische zee. Door deze gebeur tenissen is bij velen de vraag gere-> zen hoe groot thans de actie-radius van een moderne duikboot wel is en welke mogelijkheden in de toekomst nog ver wacht kunnen worden. Zooals men zich nog zal kunnen her inneren. begon Duitschland in 1935 op grond van de Duitsch-Engelsche vloot- overeenkomst met den bouw van kleine en beneden het gemiddelde type liggen de grootere duikbooten. Het is duide lijk, dat het niet' deze kleine onder zeeërs zijn, die thans langs de Ameri- kaansche kusten kruisen en zelfs op betrekkelijk korten afstand van het Pa nama-kanaal opereeren. Reeds in den vorigen wereldoorlog heeft een handelsduikboot, de befaam de „DeutsChland", onder bevel van ka pitein König de Atlantische Oceaan over gestoken en een waardevolle lading uit Amerika terug gebracht. De groote actie-radius van duikboo ten is dus niet direct nieuw. De Ja pansche marine begon reeds in 1927 met den bouw van duikbooten. die een actie radius hadden van 28.000 K.M. De Nau- ticus van 1941 deelt mede, dat de Ja pansche marine 60 lange-afstand onder zeeërs bezat en dat fcich nog tien nieuwe duikbooten op stapel bevonden. Ook de Britsche marine bezat enkele duikbooten met een zeer groote actie radius. Van drie booten werd mede gedeeld, dat zij in staat waren een af stand van 36.000 K.M. te kunnen afleg gen. Ook Italië bezit enkele van deze duikbooten. Zij voeren na den val van Erithrea rondom Afrika weer de Mid- dellandsche Zee binnen I Overigens hangt de actie-radius van duikbooten van verschillende factoren af. De booten immers moeten afwisselend op kruissnelheid en op topsnelheid kun nen varen en in het laatste geval is het brandstofverbruik aanzienlijk grooter. De verschillende omstandigheden, die zich tijdens een tocht kunnen voordoen, spe- len dus een groote rol. j Desondanks is de huidige actie-radius van een moderne duikboot zeer groot. Vooral, wanneer men bedenkt, dat de grootste onderzeeër nog een klein schip is. Daarom kan zonder overdrijving wor den vastgesteld, dat er geen wereldzee en geen oceaan is, onbereikbaar voor de duikbooten. Itallaansch weermachtsbericht Het communiqué van het Italiaansche hoofdkwartier deelt mede: Aan het front van Cyrenaïca bedrijvigheid van patrouil les. Tijdens luchtgevechten schoten Duit sche jagers 8 vijandelijke toestellen neer; 5 werden op den grond vernield. Ook gisteren is Malta herhaaldelijk aange vallen. Het beperkte aantal bommen dat boven Tripolis uitgeworpen werd, heeft geen aanzienlijke schade veroorzaakt. Een begin van brand die uitbrak in een barakkenkamp werd terstond onderdrukt. Nederlands taak In de groote Europeesche ruimte Aan een artikel in De Waag onder bovenstaanden titel, van mr. M. M. Rost van Tonningen, den president der Ne derlandsche Bank, ontleenen wij het vol gende Nederland is voor den duur van den oorlog van den overzeeschen handel af gesneden. Tal van bloeiende onderne mingen zooals bijvoorbeeld onze scheep vaartmaatschappijen, onze moederland- sche werkgemeenschappen van koloniale ondernemingen, onze internationaal ver takte grootbedrijven en andere zijn van een gedeelte van hun winstbronnen afge sneden. De leiders dezer ondernemingen hebben tot mu toe veelal de houding aangeno men, dat zij, beperkt als zij meenen te zijn tot het Nederlandsche grondgebied in Europa, geenerlei werkzaamheid kun nen ontwikkelen, om hun apparaat we derom in het bedrijfsleven in te schake len. De tijd zal deze heeren aldus dwin gen om vroeger of later om steun bij de Overheid aan te kloppen voor de instand houding van hun bedrijf in Europa. Welnu, het zij hier met alle duidelijk heid. gezegd Aan oojwilligen, die meenen voor hun morrenden lediggang of voor him stille tegenwerking nog een premie van staats wege te mogen ontvangen, zal zulks niet alleen worden geweigerd, doch zij zullen op hardhandige wijze in het algemeen belang van het Nederlandsche volk van hun plaats worden verwijderd en door anderen worden vervangen. Gezien vanuit het belang van de Ne derlandsche Volksgemeenschap is de taak, die Nederland -en in het bijzonder dat volksdeel, dat zich uit de fossielenp politiek bevrijd heeft, in de Europeesche grootruimte heeft, tweeledig! Ie. De instandhouding der Nederland sche ©economische apparatuur en zijn leiderschap zooals deze zich ontwikkeld hebben in de eeuwen van imperiale ontplooiing. 2e. De inzet en de dienstbaarmaking dezer apparatuur aan de huidige oor logvoering en aan de Europeesche samen werking in het tijdperk van vrede, dat op 'dezen oorlog zal volgen. Wat het eerste punt betreft, is reeds aan enkele der leidende marfnen van koloniale bedrijven de vraag gesteld, hoe zij zich voorstellen hun apparaat ten spoedigste aan een actieve deelname in de Europeesche volkshuishouding dienst baar te maken. Zooals te verwachten was, hébben enkele dezer mannen zich beroepen op het "geheel verschillend ka rakter hunner werkzaamheden in het ver leden en de werktaken, die in het hui dige Europa voor het grijpen liggen. Het is te hopen, dat deze heeren ten spoedigste hun houding herzien. Een steriele werkeloosheid zal niet langer warden geduld en hier zij tege lijkertijd mededeeling gedaan van het feit, dat thans in alle stilte voorberei dingen worden getroffen, om met behoud van het apparaat en de schatten van ervaring, die in het verleden zijn ver zameld, Nederlandsche specialisten in or ganisch verband in de Europeesche werkgemeenschap in te schakelen. „DE DAG VAN DEN OMROEP" Bed© van prof. dr. T. Goedewaagen Den eersten Maart was het een jaar geleden, dat de Nederlandsche Omroep in de plaats van de bestaande organi saties werd gesteld en zijn arbeid begon. Dit feit herdacht men Zondagmiddag in eeii feestelijke bijeenkomst, waarvoor van vele zijden groote belangstelling bestond. Talrijke gasten, genoodigden en leden van het personeel vulden de ruime stu- diozaal aan den 's-Gravelandscheweg, die voor de gelegenheid smaakvol met tulpen en seringen was versierd. Vertegenwoordigers van verschillende de Duitsche instanties - hier te lande en van openbare lichamen, vele autoriteiten en voorts tal van vooraanstaande perso nen uit de kringen der N.S.B. waren naar Hilversum gekomen voor dezen „Dag van den Omroep", die, naar in de bedoeling ligt, elk jaar zal worden herdacht. Nadat de directeur-generaal, dr. ing. W. A. Herweijer, de aanwezigen had begroet, voerde het omroep-symphonie- orkest o.l.v. Pierre Reinards Badüng's Feestelijke Ouverture uit en vervolgens leidde prof. dr. T. Goedewaagen, secre taris-generaal van het departement voor Volksvoorlichting en Kunsten, de bijeen komst in. lil zijn rede wees spr. op de groote cultureele taak, die de radio is opgelegd. Cultuur komt immers uit en tot het volk. Het wezen van een volk wordt door zijn cultuur bepaald. "Zijn hoogste aspiraties en zijn diepste ver langens uiten zich daarin. Elke schepper is geworteld in de volksgemeenschap en ontleent die gemeenschap de krachten voor zijn werk. Daarom heeft ook iedere volksgenoot recht op den zegen van de cultuur. Men dient het volk echter tot cul tureel bewustzijn op te voeden. Stonden de Grieken niet anders tegenover de cul tuur dan de Nederlanders, die als gevolg van een verkeerde cultuur politiek van deze kunsten vervreemd geraakten. In deze eeuw mogen de cul tuurgoederen niet in beperkten kring Wanneer verduisteren? Heden (Dinsdag): zon onder 19.22. Morgen (Woensdag) zon op 8.21zon onder 19.23. Tnsschen zonsondergang en zonsopgang moet worden ver duisterd. Maan onder 9.02; op 21.23 Laatste kwartier Maandag 9 Maart. Nieuwe maan Maandag 16 Maart. Eerste kwartier Woensdag 25 Maart. Volle maan Woensdag 1 April. vastgehouden worden, doch ieder deelt daaraan mede door leeszalen, volksuni versiteiten, concerten, t-ooneelvoorstel- lingen. Er moet belangstelling gewekt worden voor de werkelijk goede film, niet het Amerikaansche product, dat den smaak bedorven heeft. Spreker releveerde de grootsche taak van „Vreugde en Arbeid", welke organisatie de arbeiders aan de dage- lijksche sleur onttrekt en door het aan moedigen van museumbezoek en het or- ganiseeren van tentoonstellingen het volk bewust maakt van zijn wezen, dat is zijn cultuur. Op deze wijze moet de verbin ding tusschen de beide grootheden volk en cultuur tot stand worden gebracht en naar dit doel streeft sprekers depar tement. lerdere volksgenoot heeft recht op een volkswaardig bestaan, dat is de leidende gedachte en in den korten tijd verloopen sinds de oprichting, heeft ook de Nederlandsche Omroep reeds bewezen dit alles te verstaan. De omroep brengt de scheppers nader tot het volk. De cultuur wordt er niet minder op, wanneer vele menschen er deel aan hebben. Dat is een snobbisten- meening uit een kapitalistisch tijdperk. Integendeel, zij wordt rijker en mede daarom moet het Nederlandsche volk dankbaar zijn voor hetgeen op dit ge bied door den Nederlandschen Omroep in een jaar tijds is bereikt". Na deze rede vomd de première plaats van de omroep-film „Scherven bren gen geluk", vervaardigd naar een ge geven van Gerhard H. Knap door de Nederland-film. DISTRIBUTIE VASTE BRANDSTOFFEN De Secretaris-Generaal van het Depar tement van Handel, Nijverheid en Scheep vaart maakt bekend, dat gedurende het tijdvak van Zondag 1 Maart 1942 tot en met Dinsdag 31 Maart 1942 de met „generator-anthraciet derde periode" ge- i merkte bonnen recht geven op het koo- j peri van één hectoliter (max. 75 k.g.) anthracietnootjes IV of V of 50 k.g. ^urfcokes. Gedurende bovengenoemd tijd vak geven de met' „generator-turf derde periode" gemerkte bonnen recht op het koopen van 50 stuks baggerturf. ONDERWIJS Sociale voorzieningen voor leeraren en onderwijzers Prof. dr. R. van Genechten, hoofd van het opvoedeïsgilde, heeft een stichting in het leven geroepen, die zich ten doel Stelt op ruime schaal voorzieningen te treffen voor Nederlandsche onderwijzers en leeraren, die zich in moeilijke omstan digheden bevinden. Deze stichting, hel Algemeen Voorzieningsfonds voor Leera ren en Onderwijzers in Nederland (A.V. L.O.N.), stelt zich ander meer ten doel, de uitkeering van het salaris, wanneer dit door ziekte niet meer of slechts ge deeltelijk wordt uitbetaald, het vergoeden van een gedeelte der kosten bij operatie van de leden, hun echtgenoote en hun minderjarige kinderen, het geven van eén uitkeering bij bevalling van de echt genoote der leden, het verstrekken» van voorschotten en giften aan leden, het geven van rechtskundigen bijstand, enz. Tot het A.V.L.O.N. kunnen toetreden alle Nederlandsche leerkrachten. De con tributie bedraagt een half procent van het salaris. Zij, die lid wenschen te wor den of nadere inlichtingen wenschen te ontvangen, kunnen zich wenden tot het bureau van het A.V.L.O.N., Jozef Israëls- laan 46 tc 's-Gravenhage.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1942 | | pagina 1