ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 2 MAART 1942 zitSlKZEESCHE^SliRAHT
ABONNBMBNT 1797 - 1389
PrijsIn Zierikzee 'J 1.60, elders [flVl
per kwartaal. Weekabonnementen resp. Uitgave: N.V. Zierikzeesohe Nieuwsbode, Zierikzee, Scbuith. B 94, Tel. 32
is en 16 cents. Losse nummers 5 cents. Giro no. 137677 - Dir.: A. J. deLooze - Hoofdrad.: M. J. Kosten, Zierikzee
Verschijnt iederen werkdag.
989TB JAARGANG No. 14873
ADVERTENTIES
Prijs: 22 cents per regel, minimaal 88
cents. Bi) contract speciale prijzen. Suo-
cesjes op Maandag, Dinsdag, Woensdag
en Donderdag: 70 cents. Inzending tot
"s morgens 9 uur.
VERWOEDE STRIJD
AAN HET OOSTELIJKE FRONT
OP DE KRIM EN IN HET DONETSBEKKEN ZIJN
DEN VIJAND ZWARE VERLIEZEN TOEGEBRACHT
Het opperbevel der weermacht
maakte Zaterdag bekend:
Op de Krim heeft de vijand te-
gelijkertijd voor Sebastopol en op
het schiereiland Kerbs) met sterke,
door pantserwagens en vliegtuigen
ondersteunde strijdkrachten aange
vallen; in verwoede gevechten wer
den de aanvallen onder zware bloe
dige verliezen voor den tégenstander
afgeslagen; voor een deel zijn de
gevechten nog aan den gang. Voor
Sebastopol werden negen, op het
schiereiland Kertsj 35 vijandelijke
pantserwagens buiten gevecht gesteld
Aan het Donets-front is even
eens een met 9terke strijdkrachten
en pantserwagens ondernomen vijan-
delijke aanval mislukt; ook in de
overige sectoren van het Oostelijke
front herhaalde de vijand zijn vruch-
telooze en met groote verliezen ge
paard gaande aanvallen. Aanvals-
acties van afdeelingen van het leger
en de Waffen-SS hadden succes. In
totaal werden alleen gisteren aan het.
Oostelijke front 75 vijandelijke pant
serwagens vernield.
In. Noord-Afrika hebben Duit
sche en Italiaansehe vliegtuigforma
ties in seheervlucht Engelsche troe
penconcentraties uiteengedreven en
vliegvelden en haveninstallaties vah
den vijand met bommen en met de
boordwapens aangevallen. Vijf Engel
sche vliegtuigen werden op den grond
vernield, twee in luchtgevechten neer-
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA
Op Malta werden bij aanvallen
van Duitsche gevechtsvliegtuigen op
de haven La Valetta bomtreffers van
zwaar kaliber op magazijnen en op
slagplaatsen geplaatst; een'"Engelsche
duikboot werd door beschieting met
de boordwapens beschadigd.
Duitsche duikbooten ^hebben op
den Atlantischen" Oceaan
vijt schepen van 42.000 brt. in totaal
tot zinken gebracht; bovendien zijn
twee groote schepen door, torpedo
treffers beschadigd. In< 'de zeeën
rondom Engeland hebben bomtref-
fers van Duitsche gevechtsvliegtui
gen twee vrij groote koopvaardij
schepen zwaar beschadigd.
Aan de Noord-Fransche kust
is in den afgeloopen nacht een aan
tal Engelsche valschermjagers geland.
Nadat zij een zwakken kustbewa-
kingspost hadden overvallen, trokken
zij zich twee uur later onder den
druk der Duitsche tegenmaatregelen
over zee terug.
Bij vluchten, die Engelsche bom
menwerpers vannacht boven 't Duit
sche kustgebied ondernamen, werden
drie der aanvallende vliegtuigen neer
gehaald.
BFITSCH-INDISCHE LEIDER
EISCHT ONAFHANKELIJKHEID
Radio-boodschap tot het
Britsch-Indische volk
De Britsch-Indische Nationalistenleider
Soebhas Chandre Bose, heeft zich met
een vrijheidsoproep tot het Britsch In
dische volk gericht.
Ongeveer een jaar geleden heb ik zwij
gend en geduldig den loop der gebeur
tenissen afgewacht. Aldus begint Bose.
Thans, nu het uur daar is, treed ik naar
voren en spreek.
De val van Singapore beteekent het
naderbij komen van een nieuw tijdperk
in de Indische geschiedenis. Het Indische
volk heeft lang geleden onder de ver
nedering van een vreemd juk. Het is
geestelijk, cultureel, politiek en econo
misch geruïneerd. Thans moet het den
Almachtige deemoedig danken voor de
gelukkige gebeurtenis, die Indië leven
en vrijheid belooft. Het Britsche impe
rialisme is in de moderne geschiedenis
de duivelachtigste vijand der vrijheid.
In Indië alleen is ongeveer een vijfde
deel van het menschdom zonder pardon
onderdrukt en vervolgd. Voor andere
volken moge het Britsche imperialisme
de vijand van het heden zijn, voor Indië
is het de eeuwige vijand.
Zooals natuurlijk is in een land, dat
onder vreemde heerschappij staat, hebben
de Britsche onderdrukkers er naar ge
streefd in het Indische volk tweedracht
te veroorzaken. Dientengevolge zijn er
menschen, die het Britsche imperialisme
openlijk ondersteunen, en andere, die
al dan niet opzettelijk de Britsche zaak
helpen, doch vaak hun ware beweeg
redenen verdoezelen door te spreken van
samenwerking met Tsjoengking, de Sow-
jet-LTnie en andere bondgenooten van
Engeland.
Tegenover hen staat efhter de enorme
meerderheid van hetIndische volk, die
geen compromis met het Brit
sche i m p e r i a 1 i s m e wenscht, doch
verder wil strijden tot de volkomen onaf
hankelijkheid is bereikt.
Door de oorlogsomstandigheden in In
dië kan de stem dezer vrijheidslievende
Indiërs niet buiten de landsgrenzendoor-
dringen.
Wij echter, die meer dan twintig jaren
gestreden hebben voor onze nationale
emancipatie, weten precies wat de enor
me meerderheid van onze landslieden
thans denkt en gevoelt.
Öp dit kruispunt der wereld
geschiedenis waar wij staan, ver
klaar ik plechtig in naam van alle vrij
heidslievende Indiërs in Indië zoowel
als in het buitenland, dat Wij verder
zullen' strijden tegen het Britsche imperi
alisme Jot Indië weer meester is over
eigen lot.
In dezen strijd en in den strijd van
herbouw, die daarop zal volgen, zullen
wij van ganscher harte met al diegenen
samenwerken, die ons helpen den ge-
meenschappelijken vijand neer te slaan.
Het uur der verlossing is voor Indië
gekomen. Thans zal Indië opstaan en de
ketenen der slavernij verbreken, die het
zoo lang geboeid hielden.
LEVENSLOOP VAN BOSE,
BRITSCH-INDISCH LEIDER
Soebhas Chandre Bose, die in 1897 in
Bengalen is geboren, legde in 1920 in
Engeland examen af v.oor den Indischen
burgerlijken dienst.
Korten tijd later zou hij een betrekking
als inspecteur der belastingen aanvaar
den, doch onder den indruk van een
demonstratie, door de vereeniging van
Britsch-Indische studenten te Londen ge
houden, seinde hij naar Britsch-Indië, dat
hij geen prijs stelde op een functie in een
land, dat door Engeland werd beheerscht
Het was toefi in Brjt9ch-Indië zeer op
roerig, aangezien Engeland geen aanstal
ten maakte om zijn gedurende den oor
log gegeven belofte, meer vrijheid voor
Britsch-Indië, na te komen.
Na zijn terugkeer naar Britsch-Indië
orgahiseerde Bose te Calcutta betoogin
gen tegen den Prins van Wales, waarop
hij tot acht maanden gevangenisstraf
werd veroordeeld.
Sedertdien wisselde Bose een drukke
politieke activiteit tegen Engeland met
gevangenisstraf af. Met een korte onder
breking van 1924 tot 1927, gedurende
welken tijd hij in Duitschland en Oosten
rijk verbleef, zat hij in de gevangenis
te. Calcutta. Na zijn ontslag kozen zijn
aanhangers hem demonstratief tot 'voor
zitter van het congresbestuur van Ben
galen. In 1930 verhuisde hij weer naar
de gevangenis. De gemeenteraad van Cal
cutta, die toen een nationalistische meer
derheid had, benoemde hem echter tot
burgemeester, waarna hij uit de gevan
genis werd ontslagen.
In 1931 werd hij opnieuw gearresteerd
Na een jaar werd hij op vrije voeten ge
steld wegens zijn slechte gezondheid, en
wel onder voorwaarde, dat hij Britsch-
Indië zou verlaten.
Hij begaf zich naar Duitschland en Oos
tenrijk. Later kreeg hij van de Engelschem
verlof naaT Britsch-Indië terug te kee-
ren. Daar hervatte hij onmiddellijk zijn
politieke bedrijvigheid. Twee maal ach
tereen, in 1938 en 1939, werd hij tot;
voorzitter van het congtfas gekozen. Ge-
durende 2ijn tweede ambtsperiode dwon
gen hem aanhangers van Nehroe door
meerderheidsbesluit tot aftreden.
Medio 1940 werd Bose opnieuw door
de Engelschen gearresteerd, doch in Dec.
om gezondheidsreden ontslagen. Op 20
Januari 1941 moest hij voor den straf
rechter te Calcutta verschijnen. Een dag
tevoren echter verliet hij zijn huis en
was sindsdien onvindbaar.
HET PROCES TE RIOM
Uitvoerig verhoor van Daladier
Op den vierden procesdag heeft pre
sident Caous bekend gemaakt, dat het
hof de formeele excepties der verdedi
gers van Blum en Daladier heeft,.afge
wezen.
Tijdens het verdere verloop der zitting
van heden begon het gerechtshof met
een uitvoerig verhoor van Daladier. De
president Caous liet bevestigen, dat Da
ladier van 1932 tot 1934 en van 1938
tot 1940 minister van oorlog of minister
van defensie was geweest, om vervol
gens tot de kern van de beschuldiging,
tegen Daladier te komen:
le. Onvoldoende voorbereiding van den
oorlog;
2e. De houding van Daladier in de bij
eenkomst van den 23sten Augustus 1939
van den oppersten oorlogsraad.
De ^president stelde Daladier de vraag
„Hoe komt het, dat gij, die van 1936 tot
1939 voorzitter van den oppersten oor
logsraad zijt geweest, in die drie jaren
slechts één keer aan de bijeenkomsten
van dien raad hebt deelgenomen, hoe
wel deze toch valeer heeft vergaderd?"
Daladier antwoordde daarop, dat de
voorzitter slechts aan de bijeenkomsten
behoefde deel te nemen indien er ver
anderingen in de organisatie van het
leger ter sprake kwamen. Verder schrijft
de wet niet voor, dat de minister 'van
"oorlog aan de bijeenkomsten deelneemt.
Hij verklaarde voortdurend van de werk
zaamheden o}p de hoogte te zijn ge
houden.
Daladier haalde ook nog een uiteen
zetting aan van generaal Weygand van
1935, waarin deze de capaciteitenvan
Daladier als minister van oorlog prees.
Organisatie en instructie
Ondervraagd over hét punt van de
beschuldiging „gebrekkige organisatie en
instructie van het leger" verstrekte Da-
ladier eenige getallen. Onder andere zei-
de hij, dat het aantal der actief die
nende Fransche officieren in September
i 1939 37-000 bedroeg, terwijl Duitschland
er slechts over 27.000 beschikte.
Een grappig incident vormde het ant
woord van Daladier op een vraag van
den president, hoe de beklaagde over.
bepaalde bijzonderheden zoo goed inge
licht was: „Mijnheer de president, de ge
vangenis is goed op de hoogte".
Tijdens het verdere verhoor gaf Da
ladier talrijke cijfers over de tijdens
zijn ambtsperiode op het gebied van
organisatie van het leger en de bewa
peningen bereikte reslutaten. De presi
dent moest hem daarbij vaak een terecht
wijzing toedienen "als hij zijn stem te
veel verhief.
Toen de „pantserdivisies" ter sprake
kwamen betichtte Daladier degenen, die
de inlichtingen hadden verstrekt ervan
gelogen te hebben. De procureur-giene-
raal, Cassagneau, noemde de namen van
een aantal generaals als zegslieden, die
later ook als getuigen gehoord zullen
worden, waarop Daladier zeide: „Gij
noemt me slechts overwonnen generaals"
Aan het slot van het eerste deel der
behandeling zeide Daladier dat ,men niet
kan spreken van gebrek aan vooruitzien,
indien men een crediet van 27 milliard
francs besteedt.
„27 milliard francs verraad. Fusilleert
hem. Ik heb de maatregelen getroffen
waarvoor anderen niet den moed hadden.
Daar ben ik trotsch op".
De Maginotlinie
Zaterdag is het verhoor van Daladier
voortgezet. Hij stélde er het Fransche
opperbevel voor verantwoordelijk, dat
van de experimenten metverschillende
modellen van zwaar geschut niets terecht
kwam, zoodat de productie in serie pas
bij het uitbreken van den oorlog werd
aangevangen.
Toen Daladier in dit verband herin
nerde aan een gemeenschappelijke zitting
der generale staven van Frankrijk en
Polen op 16 Mei 1939, waarop bepaalde
Fransche offensiefplannen voorbereid
werden, kwam de president tusschenbejde
en verzocht hij Daladier, verklaringen
hierover te reserveeren voor de behan
deling met gesloten 'deuren.
Daladier trachtte voorts te bewijzen,
dat op het gebied van de productie van
zware granaten eenzelfde toestand be
stond als op dat der geschutsproductie
De president vroeg, waarom de Maginot-
linie, die bij Longuyon eindigt, niet was
doorgetrokken in het Noorden van Frank
rijk.
Daladier ontkende ook olp dit punt
persoonlijk verantwoordelijk te zijn en
beweerde, dat de hooge raad van oor
log de uitbreiding der linie tot aan de
zee herhaaldelijk van de hand had ge
wezen.
In een breedvoerig betoog somde hij
daarna op, wat er op het gebied der
versterkingen was gedaan op zijn initiatief
Ik heb, aldus zeide hij, voor en achter
de Maginotlinie een reeks versterkingen
laten aanleggen, die van een versterkte
linie een diep net van versterkingen
maakten. Ik heb het betreurd, dat bij het
ontwerpen der linie geen rekening js ge
houden met het ongedekte Noordelijke
front.
Tenslotte beweerde Daladier opnieuw,
dat het Fransche opperbevel voor de
nederlaag verantwoordelijk is door het
toepassen van een .verkeerde oorlogs
doctrine. De zitting werd toen onderbro
ken.
It all aansch weermachtsber IcM
Engeische duikboot bij Malta getroff n
Het 637e weermachtsbericht luidt:
In Cyrenaica hebben Italiaansehe
en Duitsche" vliegtuigformaties colonnes
op marsch en in rust, troepenconcentra
ties en vloot- en vliegtuigbases krachtig
met bommen en mitrailleurvuur bestookt
Talrijke gemotoriseerde strijdmiddelen on
enkele op den grond staande vliegtui
gen werden vernield of zj^aar bescha
digd. De vijand verloor twee toestellen
in luchtgevechten.
Duitsche vliegtuigen hebben overdag en
des nachts het eiland Malta aange
vallen. Er werden voltreffers waarge
nomen op depots en opslagplaatsen. In
de buurt van de haven La Valetta werd
zichtbaar een Engelsche duikboot ge
troffen.
DE OORLOG IN OOST-AZIË
De Japanners landden
op het eiland Java
Japansche troepen zijn op drie plaat*
sen van Java geland, n.l. bij Bantam;
ten Westen van Batavia, aan de Noord
kust en in Rembang tusschen Semarang
en Soerabaja; De Japanners slaagden er
in met 50 transportschepen voor de kiist
van Java te komen. De strijd woedt
te land, ter zee en in de lucht. In|
een zeeslag in de Javazee heeft
een geallieerde strijdmacht, getracht de
Japansche transport vloot af te weren.
Hierbij werden 3 kruisers en 6 torpedo
jagers tot zinken gebracht, terwijl 4
i kruisers zwaar werden beschadigd. Bij
j Batavia werd een Amerikaansche zware
kruiser tot zinken gebracht. Het resul-
taat van dezen zeeslag is. dat de hoofd
groep van de geallieerde zeemacht in de
Ned.-Indische wateren is vernietigd. Het
j Ned.-Indische legerbericht maakt mel-
1 ding van het feit, dat Japansche afdee
lingen bij Batavia te Indramajoe aan
land zijn gegaan. Bij Tajoe heeft men
de petreoleumvelden vernietigd.
Zeeslag bij Wake
Blijkens een mededeeling van het Ja
pansche Keizerlijke hoofdkwartier is het
ook bij het eiland Wake (door de Ja-/
panners thans Otori genoemd), tot een
gevecht met zeestrijdkrachten gekomen.
1 In het desbetreffende Japansche com-
muniqué wordt gezegd, dat Japansche
vlootstrijdkrachten in den ochten^ van
Dinsdag 24 Februari ter hoogte van het
eiland Otori (Wake) een Geallieerde
vlootformatie waarnamen, welke bestond
uit een vliegkampschip, twee kruisers
en zes torpedojagers. Het geschut van
de vestingwerken op het eiland opende
terstond het vuur en schoot een krui
ser in brand. Een torpedojager werd
door bommen getroffen. Voorts plaats
ten vliegtuigen der Japansche marine
bomtreffers op een grooten kruiser. De
Japansche marinetoestellen schoten ook
nog zes vliegtuigen der Geallieerden
neer. Een Japansch bewakingsvaartuig
werd tot zinken gebracht.
Wanneer verduisteren?
Heden (Maandag); zon onder
19-20. Morgen (Dinsdag) zon
op 8.23; zon onder 19.22.
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Maan onder 8 35op 20.09
Volle maan Dinsdag 3 Maart.
Laatste kwartier Maandag 9
Maart. Nieuwe maan Maandag
16 Maart. Eerste kwartier
Woensdag 25 Maart.
EEN EENHEID BRANDSTOFFEN
voor gezinnen met een baby
van zes maanden of jonger
De secretaris-generaal van het depar
tement van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart maakt het volgende bekend inzake
de distributie van vaste brandstoffen.
Om de meest ernstigegevolgen van
den huidigen brandstoffennood te voor
komen, is. in overleg met den genees
kundig hoofdinspecteur van de Volks
gezondheid, besloten, ten behoeve van
huisgezinnen met een zuigeling van zes
maanden of jonger één eenheid brand
stoffen extra ter beschikking te stellen
De zeer zorgelijke kolenpositie maakt
het helaas onmogelijk, ook voor andere
groepen der bevolking extra bonnen ter
beschikking te stellen of thans bonnen
geldig te verklaren, daar de daarvoor
benoodigde kolen niet aanwezig zijn. De
bovengenoemde leeftijdsgrens van zes
maanden is dan ook mede met het
oog op de beschikbare hoeveelheden be
paald.
Om de in aanmerking komende ge
zinnen zoo spoedig mogelijk in het be
zit van kolen te stellen, kan op 2 enl
3 Maart a.s. op vertoon van de dis
tributiestamkaart hoofd" en de stam
kaart van den zuigeling, die na 31 Aug:
1941 geboren is, een bon voor één een
heid vaste brandstoffen bij den plaati
selijken distributiedienst worden afge
haald. Tevens zal die dienst dan een*
bewijs van voorrangslevering afgeven.
Iedere handelaar is, indien hij over
voorraad beschikt, verplicht om, tegen
inneming van den bon en dit bewijs, bh
voorrang te leveren, ook al is de klant
niet bij hem ingeschreven.
Geldigheid bon 211
De geldigheidsduur van bon 211 van
de bonkaart algemeen en van den met
„zeep G" gemerkten bon, beide recht
gevende op het koopen van een rant
soen zeep, is verlengd tot en met 31
Maart.
Nieuwe levensmiddelenbonnen
De Secretaris-Generaal van het Depar
tement van Landb. en Visscherij maakt
bekend, dat gedurende het tijdvak van
Maandag 2 Maart toL-en met Zaterdag
21 Maart de nieuwe bonkaarten voor
levensmiddelen zullen worden uitgereikt.
Deze zijn bestemd om te worden ge
bruikt in de periode van 22 Maart tot
en met 18 April a.s., derhalve gedurende
vier weken.
Met nadruk wordt er op gewezen, dat
een ieder, behalve de distributiestam
kaart van dengene, wiens bonkaart hij
komt afhalen, het daarbij behoorende
inlegvel moet medebrengen. Zonder deze
bescheiden zal men de nieuwe bonkaart
niet in ontvangst kunnen nemen. Bij de
uitreiking zal de ambtenaar van den dis
tributiedienst een der bonnen van het
inlegvel verwijderen en behouden.
In een jaar tijd® Februari 1941 t.m-
Januari 1942 zijn bijna 22.000 gevallen
van prijsovertreding berecht (met nage
noeg altijd veroordeelend vonnis). Re
kent men de maand Januari 1942 niet
mee, dan werden er in dien tijd ongev.
f 4.500-000 aan boeten opgelegd.
Omtrent den strijd op het Nederland-
sche gedeelte van Timor meldt het
Japansche persagentschap Domei, dat de
parachutisten die op 20 en 21 Februari
in nauwe samenwerking met mariniers
en land- en luchtstrijdkrachten bij ver
rassing op enkele kilometers ten Oosten
van Koepang landden, deze stad geheel
hebben bezet.