ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 26 FEBRUARI 1942
OPOEHOI
ZIERIKZEESCHE COURAKT
ABONNEMENTi
Prijs: in Zlerikzee J 1.60, elder* JIM
1797 - 1889
per kwartaal. Weekabonnementen resp.
13 en 16 cents. Losse nummers 5 cents.
Verschijnt lederen werkdag-
Uitgave: N.V. Zierikzeeaohe Nieuwsbode,"jZierikzee, Schnith. B 94, Tel. 82
Giro no. 187677 - Dir.: A. J. deLooze - Hoofdred.M. J. Kosten, Zierikzee
98STB JAARGANG No. 14870
ADVBBTBNTIBS
Prijs: 21 cents per regel, minimpal 88
cents. Bij contract speciale prijzen. Sue-
cesjes op Maandag, Dinsdag, Woensdag
en Donderdag: 70 cents. Inzending tot
'•morgens 9 uur.
RADIOREDE VAN ROOSEVELT
President Roosbvelt heeft Maandagavond
in een radiorede, naar de Britsche
nieuwsdienst uit Washington meldt, o.m.
gezegd:
„Voordat ons de voortdurende stroom
van ons bewapeningsmateriaal een dui
delijke superioriteit heeft gegeven, moe
ten wij er aan vast houden onze vijan-
anden te verslaan, waar wij ze aantref
fen, ook al moeten wij wellicht een
zekeren tijd terrein opgeven."
Op het oogenblik, aldus Roosevelt,
eischen wij een zware schatting van onze
vijanden. De president zeide vervolgens:
„Wij en niet onze vijand zullen
het offensief in dezen oorlog uitvoeren.
Wij zullen de laatste slagen winnen en
definitief vrede maken."
Ln zijn verdere rede zeide de president
o.m. nog: „Wanneer wij, zooals gevraagd
is, onze oorlogsschepen,"onze vliegtuigen
en onze koopvaarders naar de vader-
landsche wateren zouden brengen en ons
uitsluitend zouden concentreeren op de
laatste verdedigingsloopgraven, zouden
onze groote krachtbronnen van elkander
worden afgesneden."
De Vereenigde Staten zouden dan gee
nerlei hulp meer kunnen zenden naar
China, Engeland, de Sowjet-Unie, naar
de Middellandsche Zee en de Perzische
Golf.
Wanneer - de Vereenigde Staten mét
een zoodanige eenvoudige politiek zou
den ophouden, n.l. de Noordatlantische
ravitailleeringslijnen naar Engeland en
de Sow jet-Unie te beschermen, aldus
Roosevelt, dan zouden zij er toe bij
dragen „het schitterende Russische tegen
offensief tegen de Duitschers kreupel te
doen worden. Zij zouden Engeland be-
rooven van een belangrijk deel van zijh
aanvoer van levensmiddelen en oorlogs
tuig.
Ondanks den grooten afstand en de
moeilijke transportomstandigheden staan
reeds, aldus de president, een groot aan
tal bommenwerpers en andere vliegtuigen
der Vereenigde Staten met Amerikaan-
sche bemanningen, in dagelijksch ge
vechtscontact met den vijand in het Zuid
westen van den Stillen Oceaan.
Duizenden mannen Amerikaansche troe
pen bevinden zich thans in dit gebied.
De oorlog tegen Japan moet gewonnen
worden door een slijtageproces. De twee
laatste maanden is er niets gebeurd, dat
den Vereenigde Staten aanleiding zou
moeten geven om deze fundamenteele
strategie aan eenherziening te onder
werpen.
Roosevelt beweerde vervolgens, dat de
consequenties van den aanval op Pearl
Harbour, al waren ze „ernstig genoeg",
sterk overdreven zijn. Het aantal der in
Pearl Harbour op 7 December gedoode
officieren en manschappen bedroeg 2340
en het aantal gewonden 946.
Van alle in Pearl Harbour gestatiön-
neerde schepen zijn, volgens de gegevens
van Roosevelt, slechts drie buiten dienst
gesteld.
Ten slotte verklaarde Roosevelt, „nooit
tevoren hebben wij zoo weinig tijd ge
had, waarin zooveel te doen is."
AMERIKA EN FRANKRIJK
Mislukte pogingen om' de
Fransöhen te winnen
Hel Amerikaansche tijdschrift „Satur
day Evening Post" publiceert een zeer
belangwekkend artikel over de betrek
kingen van de Vereenigde Staten met
Frankrijk, aldus het D.N.B. uit Bern.
Daarin wordt beweerd, dat reeds voor
het uitbreken van openlijke vijandelijk
heden tusschen de Ver. Staten en Duitsch-
land een onderaardsch.e oorlog tusschen
beide landen op Franschen bodem is
uitgevochten. De Amerikanen hadden
daarbij twee-, doeleinden op het oog:
le.. De Duitschers te verhinderen om
het Fransche schip van staat in de ha
ven eener nieuwe Europeesche ordening
binnen te sleepen.
2e. De strategische posities van Frank
rijk in Noord- en West-Afrika te be"
zetten.
Den Engelschen wordt daarbij verwe
ten, dat zij militair niet sterk genoeg ge
weest zijn om Fransgh-Noord-Afrika,
Syrië en de Fransche havens aan de
Westkust van Afrika met inbegrip van
Dakar te bezetten.
De Engelschen, zoo vervolgt het artikel,
zijn, zooal^bekend, in dezen oorlog zoo
goed als bij machte geweest het
initiatief te nemen wanneer zij het gaar
ne wilden. In dit geval ontbraken hun
vliegtuigen, schepen en soldaten.
De Vereenigde Staten aan den an
deren kant bevonden zich tegenover
Frankrijk in een onaangename positie. In
de Ver. Staten heeft men nl. met alle
slechts denkbare middelen geprobeerd de
sympathie voor de Franschen aan te
wakkeren. Deze propaganda is na de
ineenstorting van Frankrijk een boeme
rang voor de Ver. Staten gebleken. Na
eerst iederen Amerikaan de deugden der
Franschen voor oogen te hebben gevoerd,
kan men thans niet plotseling tot het
tegenovergestelde overgaan.
De Ver. Staten- hebben nu een admiraal
als ambassadeur naar Vichy gestuurd.
Het eenige doeltreffende wapen, dat daar
bij voor de Ver. Staten in Frankrijk is
overgebleven, was het middel der om-
kooping, nl. de belofte, den hongerlij
denden Franschen levensmiddelen te ver
schaffen, „niet uit overwegingen van
vriendschap" maar om deze belofte als
een „wapen der onderaardsche oor
logvoering tegen Duitschland" te ge
bruiken.
De philantrepische Amerikaansche or
ganisaties ails het Roode Kruis en de
Quakers moesten bij' deze propaganda
der Ver. Staten in Frankrijk de instru
menten zijn.
Dit geheele plan is echter in duigen
gevallen door de starre opvatting der
Engelschen van de blokkade.
CHURCHILL VOOR HET
LAGERHUIS
over den stand van den oorlog
Naar de Britsche nieuwsdienst meldt,
heeft Churchill in het Lagerhuis een
overzicht (gegeven van faen stand van
den oorlog. Hij sprak daarin van een
„vrij lange periode van nederlagen!"
waardoor Engeland zich „als gevolg van
den plotselingen aanval van Japan" door
heen heeft moeten worstelen. De pre
mier gat' Uiting aan de hoop, dat da
toekomst voor Engeland gunstiger zou
worden en wel vooral op grond van de
geweldige kracht en macht van de Sov
jet-Unie, alsmede van de Amerikaansche
deelneming aan den oorlog".
Vervolgens sprak Churchill over de
wijzigingen in het kabinet. Hij gaf te
verstaan, dat in de functies van de on
derstaatssecretarissen nog meer verschui
vingen zullen plaats hebben. Daarna
bracht hij de „zware belasting van de
Engelsche scheepvaart" ter sprake, die
ontstaan is uit de geweldige uitbreiding
van den oorlog. Vooral de laatste twee
maanden zijn „de scheepsverliezen op
zeer ernstige wijze toegenomen", daar
de Britsche flottielje duikbootjagers en
de lichte marinesirijdkrachten tot het
uiterste in beslag zijn genomen. Zinspe
lend op de capitulatie van Singapore en
de gebeurtenissen in den Stillen Oceaan
merkte Churchill op, dat de vijand de
superioriteit in de lucht bezit en dat de
Engelschen derhalve op „nog Vele harde
onaangename ervaringen" voorbereid
moeten zijn.
TSJANG KAI SJEK
ALS BEMIDDELAAR
Óndsrhandelingen met Pandit Nehroe
Engelsch -Indie heeft, zooals bekend,
geen eigen bewapeningsindustrie. Naden
gewapenden opstand in het jaar 1857
bleven de Engelschen onverbiddelijk op
het standpunt staan, dat in Indië onder
geen omstandigheden kon worden ge
duld, dat er oorlogsmateriaal werd ver
vaardigd. Nog tijdens den wereldoorlog
moest Indië alles, wat de Engelsch-Jndji-
sche troepen voor bewapening en uit
rusting noodlig hadden, uit Groot-Bfit-
taimië laten komen.
Na afloop van den wereldoorlog bleef
deze kwestie hangende. Het is dierhalve
gemakkelijk te begrijpen, dat de Indische
bewapeningsiendustrie, die zoo lang was
verwaarloosd, in geen enkel opzicht in
staat was om te voldoen aan de zware
eischen, welke haar plotseling werden
gesteld. Daar' komt nog bij, dat men
van het Indische volk in zijn geheel
weinig geestdrift voor dit doel kan ver
wachten.
Men heeft van Engelsche zijde al het
mogelijke gedaan om deze geestdrift aan
te wakkeren, maar zonder resultaat. Men
heeft belofte op belofte laten volgen,
.doch daarvoor geen willig oor gevon
den. Al deze beloften hadden betrekking
op „na den oorlog"; kan men het den
Indiërs kwalijk nemen, dat zij daarvoor
moeilijk in geestdrift waren te brengen,
na de ondervindingen welke zij reeds
vroeger hebben opgedaan?
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA
Hel Opperbevel der weermacht
maakte gisteren bekend
In den Zuidelijken sector van
het Oostelijke front werden bols
jewistische aanvallen door Duitsche,
Roemeensche en Hongaarsche troe
pen afgeslagen in den Centralen
en den Noordelijken sector van het
front duren de gevechten, beurte
lings in den afweer en in den
aanval, voort.
Luchtaanvallen in snelle
opeenvolging op Sebastopol
veroorzaakten uitgebreide branden
in het stads en het havengebied.
In de wateren der vesting werd
een bolsjewistische kruiser door
bommen ernstig getroffen.
In Noord-Afrika wederzijdsche
verkenningsactiviteit. Duitsche ja
gers schoten vier Britsche vliegtui
gen neer.
Op Malta troffen bommen van
zwaar kaliber duikbootligplaatsen
in de haven van La Valetta.
In het zeegebied ten Noorden
van Cromer dreef de luchtmacht
in den afgeloopen nacht een Britsch
konvooi uiteen. Twee vrij groote
koopvaardijschepen werden zoo
zwaar getroffen, dat aangenomen
kan worden, dat zij verloren zijn
gegaan.
Bij aanvallen van Britsche bom
menwerpers op de Duitsche bocht
verloor de vijand in den afgeloopen
Feldwebel Koerpel, vliegtuigbe
nacht 3 vliegtuigen,
stuurder in een jachteskader heeft
gisteren 4 tegenstanders neerge
schoten en daarmede zijn 72ste
overwinning in de lucht behaald.
BEKENDMAKING
Door het bureau van den weer
machtsbevelhebber in Nederland
wordt medegedeeld:
Vier Nederlanders zijn bij de po
ging om zich aan te sluiten bij
het Nederlandsdhe koloniale leger
om daar oorlogsdiensten te ver
richten tegen de spilmogendfaeden,
buiten Nederland, gearresteerd. Zij
werden door een Duitschen krijgs
raad wegens begunstigen van den
vijand ter dood veroordeeld. Het
vonnis is door middel van den
kogel voltrokken.
Thans doet Groot-Brittannië zijn best
om tot een overeenkomst te geraken met
Pandit Nehroe, den opvolger van Gandhi1.
Aanvankelijk zouden de onderhandelin
gen worden gevoerd door Amerika, doch
dit voornemen mislukte om bepaalde re
denen. Nu verscheen plotseling Tsjang
Kai Sjek in Indië. Hij voerde besprekin
gen met Lord Linlithgow, den onder
koning van Indië en bracht kort daarna
een bezoek aan -Nehroe.
Er kan geen twijfel aan bestaan, of
hij is bezig te trachten, de tusschen sbeide
partijen bestaande kloof te overbruggen.
Naar verluidt is hij bereid, zijn Chinee-
sche troepen ter beschikking te stellen
van de Engelschen, ter verdediging van
den Indischen bodem. Veel hangt even
wel af van de houding van'Pandit Nehroe
en van de houding van het Indische
volk zelf
DE BIRMAROUTE
dat de Japanners Indo-China waren bin
nengerukt. Doch' bij nadere beschouwing
is gebleken, dat hier enorme technische
moeilijkheden rijzen; en, indien deze niet
onoverwinnelijk zijn, zou het toch nog
zeer lang duren, voordat men van deze
route gebruik kon maken. y
Kortom: de Birmaroute is en blijft
wat men haar wel eens heeft genoemd:
de levenslijn van China". Wanneer zij
werd geblokkeerd, zou dit op het oogen
blik nog catastrophaler zijn, omdat de
magazijnen te Rangoon volgepropt zijn
met Amerikaanseh materiaal voor China.
Men moet derhalve wel tot de siotsom
komen: wanneer de Birmaroute geblok
keerd wordt, moet China alle gedachten
aan een grootsch opgezet offensief la
ten varen.
AANSLAG OP VON PAPEN?
Op de boulevard Ataturk te Ankara
is Dinsdag een bom ontploft. Een man
werd hierdoor in stukken gereten. Twee
voorbijgaande jongemeisjes liepen ver
schillende verwondingen op. De Duitsche
ambassadeur von Papen met echtgenoote,
die uit tegenpvergestelde richting kwam
en die zich op weg naar de ambassade^
op 17 meter afstand van de plaats be-'
vond waar de bom ontplofte, werd door
den luchtdruk op den grond geworpen.
De ambassadeur en zijn echtgenoote ston-
den ongedeerd op en zetten hun wan-
delnig naar de ambassade voort.
I Het feit dat de bom tijdens het pas-
seeren van den ambassadeur en diens
echtgenoote tot ontploffing kwam, geeft
het parket ernstig aanleiding te denken
aan de. waarschijnijkheid dat deze kwaad1-
Wanneer verduister* n?
Heden (Donderdag)zon onder
19 12. Morgen (Vrijdig) zon
op 8.83; zon onder 19.14
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Maan onder 6.24; op 15.35
Volle maan Dinsdag 3 Maart.
Laatste kwartier Maandag 9
Maart. Nieuwe maan Maandag
16 Maart. Eerste kwartier
Woensdag 25 Maart.
zoo bericht DNB uit Sjanghai, verwacht
men te Batavia een Japanschen aanval
op Java, waarvan de val zou beteeke-
nen, dat het geallieerde Zuidzeefront naar
1 Australië moet worden teruggetrokken.
Ondanks het ernstige gebrek aan vlieg
tuigen, zoo wordt uit Batavia gemeld,
heeft men de~boop nog niet opgegeven,
dat op Java tot het uiterste tegenstand
zal worden geboden. Men wijst er te
Batavia verder op, dat er in Nederl-
Indië practisch geen linie meer is, waar-
op men zich kan terugtrekken.
llalisaRich wssrmachlsbsricht
Luchtaanval op Mschili afgeelagen
Het Italiaansche weermachtsbericht no.
634 luidt als volgt:
Een formatie vijandelijke verkennings-
vliegtuigen heeft een van onze versterkte
stellingen ten Oosten van Mechili aan-
gevallen. De aanval werd afgeslagen en
de formatie werd na een kort gevecht
tot den aftocht gedwongen.
In Cyrenaica werd de activiteit van de
i luchtmacht hier en daar gehinderd door
hevige zandstormen. Vier vijandelijke
vliegtuigen werden door Duitsche jagers
neergeschoten.
i Overdag en 's nachts werden de lucht-
i aanvallen op Malta voortgezet. Belang-
rijke doelen werden getroffen. Enkele
op den grond staande vliegtuigen werden
vernield.
willige daad gericht was tegen den per-
I China's levenslijn
Men vraagt zich in Londen af of de
catastrophe van het Malakka-Schiereiland
en Singapore niet zou kunnen leiden tot
een terugslag bij het Chineesche volk.
Men geeft 'zich zelfs reeds moeite, de
sterk bedreigde Birmaroute te vervan
gen door andere wegen, waarlangs men
Tsjang Kai-sjek van het noodige zou
kunnen voorzien.
Ais eerste van deze routes wordt ge
noemd de oude, z.g. „zijdestraat", die
door Noord-China loopt en dan op Sov
jet-Russische 'gebied via den door de
bolsjewisten aangelegden Toerksib-spoor-
weg den Transsiberischen spoorweg be
reikt. Een schaduwzijde van het geval
is echter, dat deze route niet minder
dan 2000 mijl lang is; in vergelijking
daarmede is de Birmaroute nog kort.
Deze is „slechts" 772 mijl lang.
Bovendien verkeert deze weg volgens
deskundigen in een jammerïijken toe-
st. nd terwijl hij door buitengewoo
slechte streken loopt, zoodat er niet
meer dan 700 8o0 ton per maand over
zou kunnen worden vervoerd. Over de
1 Birmaroute kunnen daarentegen p. maand
3000 ton worden getransporteerd. Ook
verlieze men niet uit het oog, dat de
bolsjewisten, .die vroeger de Chineezen
langs dezen weg van oorlogsmateriaal
1 voorzagen, zelf alles noodig hebben wat
1 zij kunnen produceeren.
j De tweede route, die eventueel in aan
merking zou komen, loopt ten Zuiden
van Tibet door Assam naar Indië. Op
deze route hadden de Chineezen zelf
de aandacht gevestigd, onmiddellijk na-
soon van den ambassadeur.
Het onderzoek wordt voortgezet
DE OORLOG IN OOST-AZIË
Rangoon geëvacueerd
Nadat de geheele burgerbevolking en
de regeering Rangoon verlaten hebben,
heeft thans ook de zender Rangoon de
uitzending gestaakt. De Birmeesche ra
dio zendt voortaan op de golf van Man
dalay. Mandalay, dat rond 700 k.m. ten
Noorden van Rangoon ligt, is thans ze
tel der regeering en militair hoofdkwar
tier geworden. Hiermede heeft men Ran
goon, naar de berichten uit Birma mel
den, reeds zoo goed als opgegeven.
Slechts een klein aantal troepen is
nog in de stad gebleven om bij een
verder oprukken der Japanners vemie-
lingisaclies door te voeren. De Japansche
troepen staan, volgens berichten van den
zender Mandalay, bij hun opmarsch naar
Rangoon op slechts enkele mijlen voor
Pegu. Terwijl de opmarsch van Moul-
main door zeer moeilijk en vaak onge
baand-terrein loopt, zijn met de Sittang-
rivier alle hinderpalen overwonnen, want
van Pegu uit leidt een breede slechts
50 k.m. lange autoweg naar Rangoon.
Luchtaanvallen op Java
Naar het Japansche hoofdkwartier me
dedeelt? heeft de luchtmacht van het Ja
pansche leger Dinsdag Java aangevallen
en boven de vliegvelden van Bandoeng,
Batavia en andere Javaansche vliegvel
den 68 vijandelijke vliegtuigen neerge
schoten of op den grond vernield. Boven
dien werden in de haven van Batavia
een lichte kruiser- en twee koopvaardij
schepen van elk 8000 ton zwaar bescha
digd. De Japanners verloren bij deze
i aanvallen één vliegtuig.
Een Japansch vlooteskader, dat aan
den aanval op Koepang heeft deelgeno
men, heeft, naar Domei meldt, een Ned.-
Indisch tankschip bult gemaakt. De be
manning nam de vlucht. Het schip kreeg
echter geen schade.
Met dagelijks toenemende spanning,
Dagorder van den dir.-generaal
van Winterhulp Nederland
Landgenooten,
Juist in dezen tijd, nu de winter ons
terdege laat voelen, wat koude werkelijk
beteekent, spreekt de nood van onze
behoeftige landgenooten wellicht sterker
tot u dan ooit het geval was.
Het is verblijdend dat juist in dezen
tijd, np tal van landgenooten verstoken
zijn van warmte en het meest noodzake
lijke .yoedsel, Winterhulp Nederland op
zooveel plaatsen kan. ingrijpen, dank zij
den inzet van duizenden vrijwillige me
dewerkers, jongeren en ouderen, die on
danks de weersomstandigheden er op
uit trekken om hulp te verleenen, daar
i waar het noodig is.
I Deze vrijwillige medewerkers hebben
I het begrip gemeenschapszin tot werke-
i lijkheid gemaakt en ik doe een dringend
beroep op hen om onvermoeid door te
gaan en ych met alle krachten in te
zetten.
Doch verder zou, ik allen, die'nu nog
aarzelend aan den kant staan willen
vragen om te beslissen. Beslissen om
zich mede in de gelederen te scharen
van ,ons groote W.H.N.-corps, dat leeds
in staat was tienduizenden in den lande
te helpen.
Op 27 en 28 Februari zal wederom'
een straatcollecte worden gehouden, een
collecte waarbij de* beeltenissen van groo
te mannen uit onze historie zullen wor
den verkocht. Laat de herinnering aan
hen u de beslissing gemakkelijk maken.
Zij hebben niet gepraat, maar gedaan.
Maak hen niet beschaamd. Doe zooals
zij en zeit u in voor uw volk.
Twee mogelijkheden staan voor u open.
Offert. Offert, omdat tienduizenden wach
ten en ook van uw beslissing afhankelijk
zijn. Meldt u ials collectant of collectrice,
om anderen het offeren mogelijk te ma
ken. Doch het best dient ge uw volk
door geld en tijd ter beschikking te stel
len. Offert en meldt u, opdat ons devies
op 27 en 28 Febr. bewaarheid worde;
„Voor het volk, door het volk".
Den Haag, Februari 1942.
PIEK.