ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1942
OPGENOi
ZIERIKZEESCHE COURANT
1797 - 1889
ABONNEMENT.:
Brlji: ln Zierikzee 'f 1.60, elder! y l.m
per kwartaal. Weekabonnemenian nap,
18 en 16 cent*. Laaie nummers 8 cents.
Verschijn! lederen werkdag.
Uitgave: N.V. Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Sohuith. B 94, Tel. 32
Giro no. 187677 - Dir.A. J. de Looze - Hoofdred.M. J. Kosten, Zierikzee
98STB JAARGANG No. 14865
ADVERTENTIES I
Brtjs: a cents per regel, mtnlmnil 88
cent*. Bij contract speciale prijzen. Suc
cesje* op Maandag, Dinsdag, Woensdag
en Donderdag: 70 cents. Inzending tol
's morgens 9 uur,
DE OORLOG IN OOST-AZIE
Japanners rukken uit Palembang
Westwaarts op
In de straat Gaspan ten Noorden van
Batavia is naar uit Tokio gemeld wordt
een vijandelijke torpedobootjager door
Japansche bommenwerpers tot zinken ge
bracht een tweede torpedobootjager
werd beschadigd.
Uit Sjanghai vernèemt het ANP, dat
te Batavia is medegedeeld, dat Japan
sche gevechtsvliegtuigen talrijke kleine
Soend a-eiland en, tusschen Java en
Australië, hebben aangevallen. In Ned.-
Indische militaire kringen is men er niet
zeker van of ook het tweede vliegveldl
van Palembang reeds door de Japanners
is bezet. Het feit echter dat geen radio
contact met dit vliegveld mogelijk is,
doet vreezen dat het of door de Japan-*
ners bezet of onbruikbaar is gemaaktj
Verder is men te Batavia van meening
dat Japansche voorhoedetroepen van Pa
lembang naar het Westen oprukken
[langs de Spoorlijn naar de bocht van
Lompoer.
Volgens berichten uit Singapore zijn
reeds Japansche marine-eenheden in de
haven van Palembang aangekomen. Om
trent de sterke van de marine-eenheden
zijn geen berichten ontvangen.
Rangoon wordt geëvacuserd
Naar „Exchange Telegraph" uit Ran
goon meldt, zijn de Japansche voorbe
reidingen voor een offensief tegen Ran-
gioon reeds duidelijk waarneembaar. Met
het oog daarop wordt de evacuatie der
Birmaansehe hoofdstad in versneld tem
po voortgezet.
De Britsche verdedigingslinie is terug
getrokken tot achter de rivier de Bilin
en als laatste natuurlijke verdedigings
lijn ligt daarachter de Sittang.
Overal, aldus „Exchange Telegraph",
hoort men den roep: ,,We hebben ver-
sterkingen en nog eens versterkingen,
noodig en wel zoo snel mogelijk".
Volgens Radio Mundial melden de cor
respondenten der Engielsche bladen om
trent de situatie in Birma, dat de Ja-*
panners op den rechter vleugel der Brit
sche troepen een zwaren cTruk uitoefenen.
Bangka en Billiton
Bangka en Billiton, gelegen voor de
kust der residentie Palembang, zijn, na
Malakka, de grootste vindplaats van tin
erts ter wereld. Den ertshoudenden grond
wordt hier o.m. door middel van bagger
molens in dagbouw (open groeven) „ge
licht" en vervolgens gewasschen. In
ovens wordt het zuivere metaal dan uit
het ib»rts gesmolten en in de bekende
tinschuitjes gegoten. Op Bangka wordt
het grootste gedeelte van het erts zelf
gesmolten; het erts van Billiton ging
naar Singapore en de laatste jaren ook
naar Nederland om in Arnhem bewerkt
te worden.
De productie van Bangka bedroeg in
1929 22.000 ton en die van Billiton 13.000
ton, d.w.z. in totaal ruim 20 pet. den
wereldproductie. In verband met de da
ling der tinprijzen na 1930 werd door
het International Tin Committee een be
perking der productie over de geheele
wereld vastgesteld, zoodat Bangka in
1933 nog slechts 800o ton voortbracht..
Uiteraard zijn de restricties na het uit
breken van den oorlog verzacht, daar
het metaal zeer belangrijk is voor de
oorlogsindustrie.
In 1941 werd op Bangka de record
opbrengst van meer dan 30.000 ton ge
wonnen. Verreweg het grootste gedeelte
hiervan ging naar de Ver. Staten en de
rest naar Zuid-Amerika. Voor 1942 schijnt
het exportquotum van Ned.-Indië op 66
duizend ton te zijn vastgesteld.
Het gemeentebestuur van La Rochelle
beraadslaagt over een project, dat de
haven van La Rochelle de grootste vis-
schershav-en van geheel Europa zou ma-
kén. De visschers van La Rochelle zouden
dan in staat zijn, naar gemeenteraadsle
den verklaarden, geheel centraal Europa
van visch te voorzien. (RM)
Naar de Britsche berichtendienst meldt
is officieel medegedeeld, dat de Brit
sche luchtmacht de slagschepen Scham-
horst en Gneisenau toen deze in een
Fransche haven lagen, 3299 maal met
vliegtuigen heeft aangevallen en daarbij
^^^4000 ton bommen heeft geworpen. De
"T^fBritten verloren daarbij, naar uit de of-
ficisele mededeeling verder blijkt, 247
mtui «1 48 vliegtuig».
CHURCHILL VOOR HET
LAGERHUIS
Onmiddellijk debat over de toekomstige
oorlogsvoering van de hand gewezen
Volgens een belicht van den Engel
sehen berichtendienst heeft, naar het A.
N.P. uit Stockholm meldt, Churchill in
het Lagerhuis ten aanzien van de succes
volle doorbraak der Duitsche oorlogs
schepen* „Scharnhorst" en „Gneisenau" en
„Prinz Eugen" door het Kanaal en aan
gaande den val van Singapore zijn
standpunt uiteen gezet.
Hij verklaarde, dat de Duitsche vloot
acties voor Engeland beslist/ voordeelig
zijn geweest en de Britsche positie in
den Atlantischen Oceaan hebben verbe
terd. Hij deelde verder mede, dat opf
voorstel van de admiraliteit en het mini
sterie van luchtvaart wordt onderzocht,
waarom de beweging der vijandelijke
oorlogsschepen zoo laat is ontdekt en of
de samenwerking tusschen "luchtmacht en
marine zoo nauw is geweest als zij
had moeten zijn.
Ten aanzien van Singapore verklaarde
Churchill geen t verdere mededeelingen te
kunnen doen en gaf hij den raad zich te
onthouden van „opgewondenheid en be
schuldigingen".
Naar uit het bericht van den berich
tendienst verder blijkt, hebben de leden
van het Lagerhuis vervolgens veertig
minuien lang gedebateerd aver de vraag
of onmiddellijk een debat over de toe- J
komstige oorlogvoering zou worden ge-
opend. j
Churchill was echter van meening, dat i
„een zeer verhit debat op dezen mid- I
dag, zoolang onze gedachten nog door de
gebeurtenissen versomberd en bleïnvloed
worden" slechts als uitwerking zou heb
ben, dat „in de geheele wereld zeer
slechte en ongunstige reacties zouden
ontstaan".' j
Deze wo or dén van Churchill werden
met levendig „Hoort! Hoort'."-geroep ont-
vangenhet Lagerhuis keurde de ver-
daging van de debatten over den oor-
logstoestand tot een der volgende bijeen-
komsten goed. j
Naar de BTitsche berichtendienst voorts
meldt, heeft Churchill ten aanzien van
het onderzoek, door hem in het Lagerhuis
aangekondigd, woordelijk gezegd:
„Dit onderzoek zal in het geheim wor
den ingesteld en ik twijfel ten zeerste, of
het resultaat voor publicatie geschikt zal
zijn. Ik ben niet bereid een mededeeling
over het onderzoek te doen of de ver
zekering te geven, dat het resultaat
openbaar zal worden gemaakt".
De Britsche berichtendienst meldt uit
betrouwbare bron te vernemen, dat Chur
chill niet voornemens is, een specialen
minister voor de defensie te benoemen.
Italiaansch weermachtsbericht
Het 628e weermachtsbericht luidt als
volgt:
Aanvallen door gemechaniseerde vijan
delijke strijdkrachten ten O. van 'Mehili
werden afgeslagen. De ongunstige weers
gesteldheid' heeft de activiteit van de
luchtmacht aanzienlijk beperkt. Een on
zer verkenningsvliegtuigen, welke in het
Oostelijk bekken van de Middellandsche
zee door twee jachtvliegtuigen werd aan
gevallen, heeft hiervan 1 neergeschoten, j
Het slaagde erin, hoewel beschadigd, op 1
zijn basis terug te keeren. Het andere!
toestel van het type-Wellington, blijkt
in een luchtgevecht met een Duitschen
jager in het centrale bekken van de Mid
dellandsche zee te zijn vernietigd.
In de omgeving van Isola delle Co-
rente, ter hoogte van Syracuse, is een
Britsch vliegtuig in zee gestort. De uit
3 personen bestaande bemanning^ w.o.
een officier, werd gevangen genomen.
Naar het D.N.B. uit Bangkok ver-*
neemt heeft Tsjiang Kai-sjek, die Dins
dag te Calcutta is aangekomen, daar be
sprekingen ge'voerd met den president
der moslemliga en met mahatma Gandhi.
Tsjiang zal waarschijnlijk Vrijdagavond
uit Calcutta vertrekken om over Birma
naar Tsjoengking terug te reizen.
<j<
Het Zweedsche blad Sozial-demokraten
bericht, dait het aantal werkloozen in
Zweden stijgt. In Jan. van dit jaar be
droeg de stijging, tegenover Jan. van
het vorige jaair, reeds 30 pet. voor de
groote steden en 29.6 pet. voor het ge
heele land. In Jan. 1942 werden 6741
nieuwe werkloozen in de arbeidsbureau x
ingeschreven. (SRT)
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA
Het opperbevel van de weer
macht maakte Donderdag het vol
gende bekend:
Aan het Oostelijk front werden
tal van aanvallen van den vijand
afgeslagen. Zij Ijverden ondanks he-'
vige wanhopige uitbraakpogingen in
een zoo nauw mogelijk gebied sa
mengedrongen en gaan hun onder
gang tegemoet. De bolsjewisten ver
loren gisteren 44 vliegtuigen, ter
wijl slechts 1 eigen vliegtuig wordt
vermist.
In de wateren rondom Engeland
beschadigden gevechts-vliegtuigen
overdag een - groot koopvaardijschip
door bommen en brachten 'n Britsch
patrouillevaartuig tot zinken. Duit
sche marinevaartuigen brachten
voor de kust van Nocfrwegen een
vijandelijke duikboot tot zinken.
Britsche vliegtuigen, die in den
afgeloopén nacht de Duitsche bocht
binnen vlogen, werden door het
viiur van de luchtdoelartillerie ge
noodzaakt terug! te keeren. Lucht
doelgeschut haalde een vijandelijke
bommenwerper omlaag.
OPVOEDING ONZER JEUGD j
Rede van ir. Mussert j
voor den Arbeidsdienst
In Pulchri Studio: te Den Haag heeft
Woensdagmiddag-ir. A. A. Mussert, de
leider van de N.S.B. voor het kader van
den Nederlandschen Arbeidsdienst ge
sproken.
De leider van de N.S.B. zette de be-
teekenis uiteen van de revolutie, welke
zich in Europa voltrekt, niet alleen als
reactie op de zgn. Fransche revolutie,
maar als een nieuw tijdvak in het leven
van de volkeren. Een tijdvak, waarin
klassenstrijd en klassenwaan worden uit
geroeid om te komen tot de noodzake
lijke volkseenheid, een tijdvak, waarin
elk volk weer wordt erkend als werkge
meenschap, gebaseerd op den arbeid en
op het besef dat arbeid de grondslag
is van 'smenschen bestaan; hoe reeds in
het grijs verleden bepaalde arbeid, n.l.
eentonige en zeer zware arbeid, dien
men door slaven en later door hoorigen
kon laten verrichten, werd beschouwd als
koopwaar, en hoe na de officieele af
schaffing - van de slavernij een nieuwe
vorm van slavernij ontstond doordat zij,
die geen kapitaal hadden, waren ver
plicht hun arbeidskracht aan den meest
biedende te verkoopen, op straffe van
aan dei* hanger te worden prijsgegeven.
Maar de revolutie van heden heeft mede
ten doel de afschaffing van deze slaver
nij, door de eer van den arbeid te her
stellen, en een van de middelen daartoe
is de arbeidsdienst, waar het trotsche
devies „ick dién" komt, in plaats van
het: ik moet verdienen.
Voorts behandelde ir. Mussert de be-
teekenis van den arbeidsdienst als scha
kel in
de opvoeding
van den modernen jongen mensch, niet
alleen voor den werklooze of voor de
zonen van Jan Boezeroen, met vrijstelling
van de vaderszoontjes, maar voor het
gansche volk; ten eerste door het bij
brengen van orde, tucht en discipline,
door de opvoeding tot netheid en frisch-
heid, ten tweede door de ontwikkeling
van den eerbied voor arbeid, het uit
drijven van de luiheid, de vrees voor het
vuil maken der handen, tenslotte door
de ontwikkeling tot. gemeenachapsmensch,
tot sociaal voelend wezen, tot zoon of
dochter van «ons volk, waardoor men
leert, zijn aangeboren egoïstische in
stincten in toom te houden.
Het vinden van geschikte werkobjecten
voor den arbeidsdienst zal moeilijkheden
geven. Men mag daarbij den gewonen
arbeid niet beconcurreeren noch het na
tuurschoon aantasten. Te veel reeds is
dit laatste door een niets ontziende "ka
pitalistische wereld gebeurd. Zeker zal
de arbeidsdienst nog objecten kunnen vin
den jp landontginning en droogmaking,
maar meer nog in verhooging van natuur-
en stedenschoon, in behoud van monu
menten, waardoor tevens de liefde tot
den bodem en voor de schoonheid van
ons vaderland wordt aangewakkerd.
De schakel
ln de opvoeding van den modernen
jongen mensch is de arbeidsdienst slechts
een schakel. Na de opvoeding aanvanke
lijk door de moeder alleen, daarna dooi
de ouders, in de scholen, waar ouders
en kerk hun natuurlijken en rechtvaar
digen invloed hebben, maar waarbij de
Jeugdstorm het volksbindende element
zal vormen en vervolgens in den ar
beidsdienst, komt als sluitstuk de mili
taire dienst. In het nieuwe Europa zal
er een streng onderscheid zijn tusschen
degenen die al of niet de wapenen mo
gen dragen, en het Nederlandsche volk
als germaanseh volk zal dit recht stel
lig ontvangen.
In het komende Europa zullen de
'Germaansche volkeren, als zijnde van
eenen bloede, lotsverbonden op leven
en dood, schouder aan schouder naast
elkander staan. Velen verstaan dit nog
niet, maar het is een historische nood
zakelijkheid en het Nederlandsche volk
worde zich van deze roeping bewust.
De dagen van 10—14 Mei hebben 'ge
toond, dat een afzonderlijke Nederland
sche weermacht geen reden van bestaan
heeft. In de toekomst zal de Nederland
sche soldaat deel uitmaken van de groo
te Germaansche weermacht om zijn va
derland te verdedigen waar dit behoort
te geschieden, n.l. aan de grenzen van.
Europa. Zooals in Rusland ïs gebeurd,
zal hij toonen een even goed soldaat te
zijn als de Duitsche.
Aldus den Jeugdstorm doorloopen heb
bend, ln den Arbeidsdienst geschoold,
deugdelijk militair opgeleid, grootge
bracht in godsvertrouwen, liefde voor
volk en vaderland en eerbied voor den
arbeid, zal straks de jonge Nederlander
op zijn 21sten jaar plechtig en feestelijk
worden opgenomen als volwaardig staat-
burger in de Nederlandsche volksgemeen
schap.
De tooKomst
Ons volk komt in grooten nood te
verkeeren. Het is de 16de en 17de eeuw
met groot doorzettingsvermogen en on
gekende kracht tot stand gebrachte net
van handelsnederzettingen over de ge
heele wereld is in den loop der eeuwen
geleidelijk verloren gegaan, waarbij steeds
Albion erfde. En nu het Engelsche im
perium ten gronde gaat, zal, door de
wijze waaro|p wij ons koloniaal bezit
aan Engelöche garanties hebben gebon
den, mogelijk ook de laatste rest ver
loren gaan.
Arm en berooid zullen wij dus uit
dezen oorlog komen en van dén grond
af aan opnieuw moeten beginnen. Reso
luut zal men daartoe de handen uit
de mouwen moeten steken en aanpak
ken, steunend op het eenige wat ons
gebleven is, onzen vaderlandschen bo
dem, en de volkskracht van 9 millioen
menschen, met als eenig kapitaal 3e
goede eigenschappen van hand en hoofd
en-hart van ons volk. Maar de arbeids
dienst zal onze jonge mannen en meisjes
moeten leeren, dat wij voor ons volk
opnieuw een weg moetenbanen en hen
daarvoor geschikt moeten maken.
Aan het slot van zijn rede sprak ir.
Mussert een woord van dank tot den
General-Arbeitsführer Bethman, die zich
zooveel moeite geeft om het instituut
van den arbeidsdienst ook hier te ma
ken lot een voorbeeldig opvoedingsin
stituut, voor al zijn moeite en zorgen.
Hij sprak de verwachting uit, dal deze
in zijn later leven met voldoening zal
kunnen terugzien op zijn arbeid in de-
lage landen aan de zee.
INSTALLATIE VAN DEN
NEDERL CULTUURRAAD
in antwoord op de rede van «den Rijks
commissaris bij de installatie van den
Nederlandschen Cultuurraad, heeft prof.
Snijder o.m. het volgende geantwoord:
Wij moeten, aldus prof. Snijder, van het
uitzicht uitgaanzelf voor alles lid eener
gemeenschap te zijn; dan slechts kan
in onze stem ook die van ons volk
klinken, slechts dan kunnen wij de rich
ting waarin het geheel zich beweegt
aanvoelen. „Richting" kan men echter
slechts erkennen als men voorwaarts bliikt
en een doel voor oogen houdt. Wanneer
wij de richting, die ons volk nemen zal,
omdat het moet kennen, zoo zullen wij
misschien moeizaam den «weg moeten zoe
ken, maar missen zullen wij hem niet,
ook al zouden wij hem moeten banen!
Hét verleden heeft ons geleerd, dat
dé weg van het Nederlandsche volk niet
rechtlijnig verloopt. .En zooals ieder on
zer in zijn eigen leven keerpunten heeft
Wanneer verduisteren?
Heden (Vrjjdag): zon onder
19.01. Morgen (Zaterdag) zon
op 8.46; zon onder 19.08,
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Maan op 11.24; onder 0.59
Eerste kwartier Maandag 28
Februari. Volle maan Dinsdag
8 Maart. Laatste kwartier
Maandag 9 Maart. Nieuwe
maan Maandag 16 Maart.
gekend, zoo staat ook het Nederlandsche
volk heden aan een keerpunt en
moet in het onbekende en ongewone
zijn weg zoeken. Het was steeds onze
trots, dat ons volk zich eens een eigen
weg in de wereld gebaand heeft. Wie
thans begrijpt, dat hier een nieuwe we
reld ontstaat, die heeft de plicht iden
nieuwen iweg te zoeken en te helpen
banen".
Wanneer het uw bedoeling is, dat de
Nederlandsche Kultuurraad het kultureele
geweten van het Nederlandsche volk is,
zoo kan dit slechts zijn wanneer hij po
sitief tegenover de beslissing van het
heden staat. Daardoor wordt ons onze
richting aangewezen. Wij zien de gebeur
tenissen niet als „veranderde tijdsom
standigheden", maar gelooven aan een
hoogere leiding, die zich daarin verwer
kelijkt. Aan dit inzicht ontleenen wij den
moed ook de consequenties te aanvaar
den en de verplichting mede te werken,
mede te handelen en te leiden.
U zult geen concrete plannen
van mij verwachten. Wij zullen steeds
dat doen, wat ons dienstig schijnt tot
het hoogere doel en in overeenstemming
met de richting van het geheel. Daar
door hoopt de N.K.R. het best het Ne
derlandsche volk en dat niet alleen
te dienen. Dat u den N.K.R- hebt in
gesteld om de belangen van de Neder
landsche kuituur te behartigen is ons
een bewijs, dat ook gij overtuigd zijt,
dat voor het nieuwe Europa een zelf
standige kuituur een waardevol en
onontbeerlijk bestanddeel zal zijn.
In deze overtuiging vatten wij onze
taak op, vertrouwend dat het Nederland
sche volk, wanneer het eenmaal zijn
weg gebaand, zijn plaats in de nieuwe
gemeenschap veroverd heeft, den Führer
die ons allen de nieuwe wegen wijst en
thans het lot van Europa in zijn sterke
handen houdt, en u, mijnheer de Rijks
commissaris, als den voltrekker van zijn
wil dankbaar zal zijn.
Hierna «begroette Prof. Snijder de ge-
neraal-commissarissen en de secretaris
sen-generaal en richtte hij meer in het
bijzonder het woord tot de leden van de
eind 1940 door hem opgerichten Neder
landschen Kuituurkring.
Het is al meer dan een jaar geleden
sinds wij voor het eerst bijeenkwamen
en er is in dit jaar veel gebeurd. Van
den beginne af aan hebben wij gestreefd
naar samenwerking met de bezettende
overheid omdat wij inzagen dat «dit de
weg was voor ons volk op grond van ons
verleden, onzen ingeboren aard en met
het oog op onze toekomst, die wij niet
anders dan in een groot Europeesch ver
band kunnen zien. De grondslag van
deze samenwerking als gelijkgerechtigde
V/fclO XüLKE OUM VfiOOCN MAKIN 3
MlKUWt n>ML6tlM<VN