s WOENSDAG 18 FEBRUARI 1942 OPCsEHOI ZSEmKZEESCHI COÜSAMT 1797 - 1889 ABONNBMENT Prij*: in Zierikzee 'J 1.60, «lden 'j l.W per kwartaal. Weekabonrnmantan rasp, 13 en 15 cents. Loese nummers 6 cents, Verschijnt lederen werkdag. Uitgave: N.V. Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Sehuith. B 94, Tel. 82 Giro no. 137677 - Dir.: A. J. deLooze - Hoofdred.M. J. Kosten, Zierikzee 98STB JAARGANG No. .14863 ADVBRTBNTIBSÏ Prifi: O cenli per regel, mfolmaalEI cents. Bi| contract speciale prijzen., Sac* cesjes op Maandag, Dinsdag, Woensdag en Donderdag: 70 cents. Inzending tol 's morgens 9 uur. VLOOTESKADER VERDWEEN CHURCHILL'S JONGSTE REDE IN EEN ROOKGORDIJN Over het optreden van Duitsche mo tor-torpedobooten, die tot taak hadden de doorbraak der slagschepen „Scharn- horst" en „Gneisenau" door het Kanaal te beschermen, ontvangt het D.N B. van een oorlogsverslaggever het volgende verhaal Al dagenlang heerschte er bij onze flottielje motortorpedobooten een drukke activiteit. Ongetwijfeld was er een bij zondere opdracht op komst. 'Nog in de duisternis werden de manschappen de haven binnengebracht. Wij zijn nog niet lang op zee of daar doemen schepen voor ons op en komt er een heele for matie in zicht. Wij herkennen onze slag schepen. Onze opdracht luidt: Beveili ging der slagschepen. Reeds komen er Engelsche jagers aan. Nog cirkelen ze op respectabelen afstand om de Duit sche formatie heen. Slechts een van hen vliegt op de laatste van onze motor torpedobooten toe, doch hij 'ziet slechts kans een paar schoten af te vuren. Wij naderen de straat tusschen Dover en Calais. De nauwste doorgang van het Kanaal is bereikt. Engelsche küstbatte- rijen vuren, doch haar schoten treffen geen doel. Alle motortorpedobooten trek ken langs, dikke rookgordijnen .achter zich aan, waarin de vlootformatie ver dwijnt. Alarm. Van de kust naderen En gelsche motortorpedobooten. Wij varen met volle vaart op haar toe. De En gelschen .merken, dat wij hen willen insluiten en zoo gaan hun torpedofs ver naast de Duitsche schepen, die een oogênblik zichtbaar zijn. Vervolgens kee- ren de Engelschen om. Als er vliegtuig alarm wordt gegeven, onderscheiden wij zes Britsche torpedovliegtuigen. Onze ja gers storten zich op hen. En dra is er een wild gedraai en gezwenk aan den gang. Niet lang op er stort een van de torpedovliegtuigen in zee, twee, drie an dere volgen met korte tusschenpoozen. Een flikkering van een ander schip en dan stort een andere Brit, doodelijk getroffen, in zee. Spitfire-jagers slagen er niet in bij de Duitsche formatie te komen. Rustig houden de slagschepen hun koers. Nog eenmaal duiken aan den horizon twee Engelsche motortorpedor booten op, doch zij wagen zich niet meer Mn de nabijheid. Een oogenblik vergezellen wij nog onze slagschepen, dan «is onze opdracht uitgevoerd. Vertrouwen der Engelschen geschokt Volgens het D.NB. schrijft „De Times" dat er sinds de zeventiende eeuw in de wateren rondom Engeland niets is ge beurd, dat voor den Britschen trots, de zeeën te beheerschen, schokkender is ge weest dan dit gevecht. Dat wij dezen slag -moeten incasseeren fop een tijdstip, waarop onze hulpmiddalen ter zee wor den gebruikt als nog nooit te voren, is dubbel treurig, aldus de „Times". Voordat de Duitsche slagschepen de veilige be scherming van een haven bereikten, lijkt daaraan geen noemenswaardige schade te zijn toegebracht. De Britsche luchtmacht moest na afloop den dood van een ontstellend groot aan tal dappere vliegers en manschappen be treuren en zij ziet zich thans geplaatst voor een aantal pijnlijke vragen, welke door de openbare meening worden ge steld. De „News Chronicle" gelooft, dat „het vertrouwen der openbare meening, on verschillig welke opheldering de regee ring over deze kwestie zal verstrekken, geschokt is. Het incident zou echter ook ernstige gevolgen in de Dominions met zich kunnen medebrengen". De doorbraak der slagschepen uit Brest beteekent een crisis in dezen oorlog1, aldus het blad, dat vervolgens verschei dene vragen stelt. Zijn wij door Chur- chills persoonlijkheid, door de kracht van zijn woorden en zijn invloed op het Lagerhuis wellicht gehypnotiseerd, zoodat wij het eens zijn met zijn on voldoende oorlogvoering? Zijn wij niet door holle woorden verdoofd en door telkens herhaalde verzekeringen er toe gebracht de feiten niet meer duide lijk te kunnen onderscheiden? Thans moet Churchill beslist het roode stop licht zien. Zijn regeeringsmethoden moe ten snel worden veranderd. Wij moeten vóór alles zekerheid hebben. De gevaar lijkste en vernederendste toestand, waar in wij ons tot nu toe hebben bevonden, moot wwr worden goedgemaakt. over den huidigen oorlogstoestand Volgens den Britschen berichtendienst, aldus meldt het A.N.P. uit Stockholm, heeft Churchill Zondagavond een radio rede gehouden, waarin hij mededeelde, dat Singapore gevallen *was. Terwijl hij zich richtte tot „de geheele Britsche wereld, tot onze trouwe vrienden in Britsch-Indië en Birma, tot onze bondge- nooten in Rusland en tot onze stamver wanten in de Vereenigde Staten", zeide hij„Ik spreek tot u allen in de schaduw van pen zware militaire nederlaag van groote beteekenis. Het is een nederlaag voor Engeland en voor het Britsche rijk. Singapore is gevallen. Het geheele schier eiland Malakka is onder den voet geloo- pen. Andere gevaren omringen ons". Churchill sprak vervolgens over den huidigen toestand, waarbij hij wees op de Amerikaansche deelneming aan den oorlog en trachtte de. gebeurtenissen in de Sovjet-Unie als een voor Engeland gunstigen factor voor te stellen.-„Daar tegenover echter", zoo zeide hij, staat het feit, dat Japan aan den oorlog ging deelnemen. Engeland zou nooit in staat geweest zijn alleen de Zuidzee en het Verre Oosten te verdedigen, terwijl het in de Middellandsche Zee en op den Atlantischen Oceaan moest vechten. Wij konden ternauwernood het hoofd boven water houden en ternauwernood de vereischte hoeveelheden Ievensmidde- len en materiaal aanvoeren. De Middel landsche Zee was gesloten en onze trans porten moesten om de Kaap geleid wor den, zoiodat elk schip maar drie reizen kon afleggen. Wij moeten in Libye hard vechten. Wij moeten zonder ophouden troepen naar het Verre Oosten zenden. Voorts moesten wij ons uiterste best doen, om Rusland te steunen en wij mogen thans niet falen. Hoe hadden wij het verre Oosten moeten verdedigen en hoe hadden wij ons te weer moeten, stel len tegen den ijzer- en staalhagel der Japanners? Er bestond voor ons slechts één hoop, dat de Vereenigde Staten oift als bomdgenooten ter zijde zouden staan wanneer Japan werkelijk aan den oorlog ging deelnemen". Japan's deelname aan den ootlog Churchill zeide, eigenlijk niet te heb ben geloofd, dat Japan in den oorlog zou gaan. „Thans echter triomfeert Japan en wij zijn zeer in het nauw gebracht. De slagvloot den Stillen Oceaan, „.dit schild der zeemacht", zooals Chur chill het uitdrukte, is „tijdelijk ter aarde geworpen". „Wij staan thans bloot aan den aanval van een krijgshaftig ras, dat uitstekend gewapend is. Terwijl wtij1 in Europa onzè vloot verkleinden, geschied de in Japan het tegendeel. Het is of een dam bezweken is en de watermassa's onweerstaanbaar door de bedding razen. In geen geval mogen wij de Japansche oorlogsmachinerie onderschatten. In de lucht, ter zee en in den strijd van man tegen man zijn zij opmerkelijke en doo- delijke strijders gebleken. Zelfs wanneer wij beter voorbereid waren geweest, zou den wij het niet alleen tegen de Japan ners hebben kunnen opnemen, terwijl de Duitsehers en Italianen ons te lijf gingen" Na .loftuitingen voor Tsjoengking en Tsjiang Kai-sjek, vervolgde Churchill: „Ik heb nooit beloofd, dat wij een gemak- kelijken tijd tegemoet gingen: Thansmoet ik zeggen, dat een zeer ongunstige en moeilijke tijd voor ons ligt. Dat zal vele maanden zoo voortduren". Niettemin stel de Churchill zich op het standpunt, dat de eigenschappen, die - Engeland in den zomer van 1940 gered hadden, het ook door deze beproevingen heen zouden brengen. „Er is maar één misdaad", aldus zeide hij, „die de vereenigde landen en voor al Engeland „van de overwinning zou kunnen berooven", en dat is de misdaad van de zwakheid en de omeenigheid". Uit Florence seint Stefani, dat prof. dr. Carlo Roberti aan de Academie voor Geneeskunde aldaar, een mededeeling van groot belang voor de genezing van kan ker heeft gedaan: proefnemingen hebben volgens deze mededeeling aangetoond, dat na een behandeling van vijftien tot ■twintig dagen de kankergezwellen sterk afnemen. De vijandelijke strijdkrachten, die op de eilandvesbing Singapore tot overgave werden gedwongen, worden volgens een Domei-bericht, geschat op in totaal 60.000 man, van wie ongeveer 16.000 Engelschen j «n 15.000 Australiërs. De overige 80.000 man bestaan uit Indiërs. h SOVJETAANVALLEN BIJ WJASMA AFGESLAGEN DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA Het opperbevel van de weer macht deelde gisteren mede: Bij gevechten den middensec tor van het Oostfront had een groo te vijandelijke strijdmacht kans. ge zien. 80 K.M. ten Z.O. van Wjasraa, door onze linies heen te breken. Na zwaren strijd werden zij in een tegenaanval ingesloten en vernie tigd. Het overblijfsel van 1848 ge vangenen, benevens 17 tanks, 86 stukken geschut, honderden machi negeweren, granaatwerpers en spannen sleden, alsmede een groote hoeveelheid ander oorlogstuig vie len oins in handen. Bovendien wer den tot dusver meer dan 5000 ge sneuvelde vijanden op het gevechts terrein geteld. In de periode van 14—16 Februari, zijn bij de gevech ten in het Oosten in totaal 78 tanks en 134 stukken geschut buit gemaakt of vernietigd. De sovjet luchtstrijdkrachten hebben gisteren 48 toestellen verloren. 4 eigen toe stellen worden vermist Puitsche duikbooten zijn de Ca- raïbische -zee binnengedrongen en hebben ter hoogte van Aruba en Curasao, drie tankbooten van 17400 brt. totaal in den grond geboord en de olieraffinaderijen en haven installaties met artillerie beschoten. In N.-Afrika geen gevechts handelingen van beteekenis. Bij Alexandrië viel een Duitsche duik boot een formatie Britsche oorlogs schepen, bestaande uit een kruiser en 3 torpedojagers aan. Twee vij andelijke eenheden werden door torpedo's zwaar beschadigd. Bij vluchten van afzonderlijke Engel sche bommenwerpers naar de Duit sche bocht is in den afgeloopen nacht een vijandelijk vliegtuig neer geschoten. WaJiLmeester Kir.hner, siukscommandant,_ die*in het weer- machtsbericht van 15 dezer is ver meid, heeft gisteren nog 7 vijande lijke tanks stuk geschoten. Italiaansch weermachtsbericht Konvooi uit elkaar geslagen Het weermachtsbericht van Maandag luidt als volgt: Lucht- en zeestrijdkrachten der As heb ben in succesvolle welberekende samen werking een schitterend succes behaald door op te treden van uit verscheidene punten in de Middellandsche Zee. Een groot vijandelijk konvooi, dat gesigna leerd werd door onze verkenners, werd bij zijn poging, om verdeeld, in verschil lende groepen en onder sterk escorte, Alexandrië te bereiken, herhaal delijk aangevallen. Een deel van het kon vooi werd vernietigd, een ander deel gedwongen rechtsomkeert te maken. Tij dens de gevechtshandelingen van 13—15 dezer zijn in totaal 7 koopvaarders, een torpedojager en een kleiner eacorteschip in den grond geboord. 8 koopvaarders, 5 kruisers en 2 torpedojagers werden beschadigd en twee vliegtuigen ver nietigd. Ook in de Cyrenaica heeft de Duitsch- Italiaansche luchtmacht bijzonder levendi ge bedrijvigheid ontplooid. Zij bestookte in scheervlucht op stoutmoedige wijze auto's, artilleriestellingen en troepencon centraties van den tegenstander met mi- trailleurvuur en bracht hun zeer zwa re verliezen toe. Escadrilles van onze jagers hebben in den strijd met een groot aantal Curtiss-toestellen, 4 tegen standers neergeschoten en vele andere getroffen. Een onzer toestellen is niet teruggekeerd. Duitsche en Italiaansehe formaties heb ben herhaalde malen de doelen van het eiland Malta met zichtbaar succes met bommen bestookt. Omvangrijke branden werden nog op groote afstanden van het eiland op den terugtocht door onze vlie gers waargenomen. Een onzer duikbooten is niet op haar basis teruggekeerd. De vijand heeft zonder succes aanvallen ge daan op Tripolis en Benghasi. Talrijke bommen, dis in de eerste ochtenduren ven Zondag werden uitgeworpen boren Augusta, Syracuse en Flandia, bescha digden enkele gebouwen zwaar. Deze aanval eischte enkele dooden en ge kwetsten onder de burgerbevolking. Luchtstrljd hoven Lytië en Malta Het 626e weermachtsbericht luidt als volgt: In het igebied van Memhili bedrijvig heid van patrouilles. Gisteren heeft de Duitsch-Italiaansche luchtmacht verschei dene malen belangrijke vijandelijke doe len in Lybië en op het eiland Malta aan gevallen. Bij verwoede luchtgevechten tusschen groote luchtformaties. werden in totaal 17 Engelsche vliegtuigen neerge haald, waarvan 15 door Duitsche jagers en 2 door de onzen. Andere Britsche vliegtuigen werden op den grond ver nield. In de Aegeïsche zee is een vijandelijk vliegtuig door onze torpedo-vliegtuigen getroffen en in zee gestort. In de vroege ochtenduren werd een poging gedaan om Castel Vetrano uit de lucht aan te vallen. Het afweergeschut, dat onmiddellijk in werking trad. schoot een Wellington-bom menwerper in brand, waarbij de uit 5 Nieuw-Zeélanders bestaande bemanning werd gevangen genomen. Een ander vliegtuig van hetzelfde type werd door een Duitschen jager gedwongen in de na bijheid van Modica te landen. Het toe stel werd. in ongeschonden staat buit ge maakt en de uit 7 personen bestaande bemanning! gevangen genomen PALEMBANG, DE OLIESTAD Grootste raffinaderijen van Ned.-Indië Palembang, een stad met ruim 100.000 inwoners w.o. 1900 Europeanen, ligt' aan de Moesi, die met haar vele zijrivieren het grootste gedeelte der residentie Pa lembang afwatert. - Hoewel de stad op vrij grooten .afstand van de monding ligt, is zij voor groote zeeschepen be reikbaar. Door deze omstandigheid en door de culturen en mijnbouw in wijden omtrek heeft Palembang zich tot een belangrijke handelsstad met uitvoer van rubber, koffie, steenkool en olieproduc ten ontwikkeld. Daartoe werkt ook de spoorwegverbinding met de olie- en steenkoolvindplaatsen mede, terwijl Pa lembang door het vliegveld bij Talangbe- toetöe in het luchtverkeer was opgeno men. De oliewinning geschiedt o.m. bijMoe- araenim en Lahat, eenige honderden ki lometers ten W. van Palembang gele gen, en de ruwe olie wordt in pijp leidingen naar Palembang vervoerd. De exploitatie is in handen van de Bataaf* sche en Nederlandsche Koloniale Petro leum Maatschappij. Bovendien gaat de olie uit het Djambigebied, waar de Ned. Indische Aardolie Maatschappij werk zaam is, in een ondergrondsche leiding van 268 kilometer lengte naar Palem bang. Totaal wordt op Sumatra ruim 41/2 millioen ton olie d.w.z. ruim de helft der Ned. Indische productie ge wonnen. De raffinaderijen bevinden zich enke le kilometers ten O. der stad aan de Moesi. Zij zijn de grootste van Ned|. Indië. De installaties van de Bataafsche bij Pladjoe hebben een capaciteit van 2.35 millioen ton jaarlijks, terwijl die van de N.K.P.M- nog een iets grootere capaciteit hebben. VERGETEN KOLONISATORS De les veer de toekomst Door alle eeuwen heen zijn Nederlan ders uitgezworven over den geheelen aardbol. Zij veroverden Indië en bouwden onze koloniale macht op, zij vestigden zich in Noord- en Zuid-Amerika. Hun- afstammelingen stichtten de Boerenrepu blieken -en ondanks de pogingen, om hen te angliceeren, bleven zij trouw aan de Nederlandsche taal en de Nederland- sche kuituur. Nederlanders streden onder de gloeiende tropenzon, Nederlanders droegen tenslotte onze vlag uit tot in de verste wereldzeeën. Het nageslacht heeft hen niet verge ten. Hun namen leven voort, in eilanden, kapeh en zeeën. Hun daden zijn ver-« eeuwigd, onze grootste dichters en schrij vers bezongen hun tochten. Er zijn echter ook kolonisten geweest, waarvan de na men niet werden opgeteekemd in het boek der geschiedenis en waarvan het nageslacht de daden heeft vergeten. En toch was de koloniale arbeid, die zij verricht hebben, niet minder grootsch dan het werk, dat in de zestiende en zeven tiende eeuw werd gedaan. Het zijn deze vergeten Nederlanders gaweeat, die in het Ooeten van Europe Wanneer verduisteren? Heden (Woensdag): zqi 18.57. Morgen (Donderdag) zon op 8 50; zon onder 18.59. Tusschen zonsondergang en zonsopgang moet worden ver duisterd. Maan op *10.36; onder 23.54 Ferste kwartier Maandag 28 Februari. Volle maan Dinsdag 3 Maart. Laat-te kwartier Maandag 9 Maart. Nieuwe maan Maandag J6 Maart. vanaf de vroege Middeleeuwen uitge strekte stukken land hebben ontgonnen en verbouwd en deze gebiedeh in een werkzaamheid van eeuwen en eeuwen weer voor de beschaving wisten te winnen. Aan deze kolonisatie-arbeid is tot heden geen of vrijwel geen aandacht geschon ken. En toch was hun arbeid van niet te onderschatten beteekenis en het is aan deze onbekende pioniers te danken, -dat thans nu na bijna duizend jaren het Oost- land opnieuw door Germanen zal wor den gekoloniseerd, wederom Nederlanders in de voorste rijen staan. Dr. Joh. Theunisz heeft in een ge schrift, getiteld „Naar Oostland", veel belangwekkend materiaal medege deeld over deze kolonisatie-arbeid. De Nederlandsche kolonies aan den beneden loop van de Wezer, in Holstein, langs de kusten der Oostzee, in Pommeren en in Brandenburg worden beschreven, de latere kolonies in het Weicbeldal, diep in Polen en in Rusland behandeld. Uit voerig schrijft Theunisz over deze klo- nisatiés, hij beschrijft de oorzaak er van en tenslotte trekt hij er de conclusie voor de toekomst uit. Deze Oostkolo nisatie, aldus besluit Dr. Theunisz zijn boek, is een grootsch tafreel van Neder- landschen ondernemingsgeest, een flon kering van de beste eigenschappen van het Nederlandsche volk. Is dit alles voor bij? Is dit alles verleden? Neen! Ons roemrijk verleden legt ons volk voor de toekomst zijn verplichtingen op! Ons voorgeslacht heeft ons den weg gewezen. Het heeft dat niet vergeefs gedaan! Het kan van ons het Neder landsche volk van heden, eischen, dat wij vreugdevol de taak op ons nemen, die de toekomst ons zal bieden. Bij den wederopbouw van Europa eischen wij de rol op, waarop wij op grond van ons verleden recht hebben, waartoe datzelfde verleden ons onafwijsbaar verplicht. Uit do Nieuwsbode van vóór vijfentwintig jaar Van 16—22 Febr. 1917. Te Sta- venisse overleed de heer A. J. Ver- straate, gemeente-ontvanger en voorz. der afd" „Schuttevaer". Door een te Zierikzee gestar tionneerde sleepboot werd het ijs in de haven zoodanig stuk gevaren, dat de scheepvaart voortgang kon hebben. De diensten Zijpe-Numansdorp en Zierikzee-Katsche veer werden na weken van gedwongen rust weer hervat. Benoemd tot tijdelijk onderwijzer te St.-Annaland de heer I. C. Dek ker te Poortvliet. De raad van Zierikzee aan vaardde de schenking van grond in het verlengde van de Lange Nobelstraat, van den heer Korteweg. Singapore krijgt een nieuwe naam. De vroegere Britsche vesting zal van af he den Sjonanko (lichtende Zuid-haven) hee- ten. j Admiraal Thomas Hart, die op 7 Febr. wegens een beweerde ziekte het op- perbevel over de geaillieerde vloot in den Stillen Oceaan aan den Nederlandsch- Lndischen vice-admiraal Helfrich moest overdragen, is volgens een bericht uit Sjanghai aan het DNB, aan boord van den Amerikaanschen kruiser „Houston" gesneuveld. De kruiser „Houston" werd op 4 Februari in den zeeslag bij Java te aamen met twee Nederlandach-lndiache krulaera tot zinken gebracht.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1942 | | pagina 1