GELDIGE BONNEN VOOR VOEDINGSMIDDELEN
INSTALLATIE CULTUURRAAD
(Vervolg van pag. 1)
schien het beste begrijpen. Deze tijd steit
2Ulke hooge eischen op elk gebied van
den strijd om het bestaan, in de eerste
plaats dus op direct politiek, op mili
tair en op economisch gebied, hij eischt
een 200 enorme inspanning van alle
krachten voor. deze zeer dringende ta
ken, dat het nauwelijks denkbaar is, dat
ergens nog een overschot aan kracht
vrij zou kunnen zijn, Dit overschot is
er inderdaad. Wanneer wij het voortbe
staan en zelfs de vermeerdering van
ons kultureele leven, ondanks den oor
log en juist in den oorlog, als een ken
merk van onze kracht eh van nog braak
liggende krachtreserves aanmerken, dan
heeft dit een goede reden.
Ik sprak daarover, aangezien wij ons
er in den huldigen toestand rekenschap
van moeten geven, dat een zoo hoog
overschot van ongebonden kracht, als
voorwaarde en eisch is voor de groote
artistieke prestatie, voor het groote
kunstwerk misschien niet aanwezig zal
zijn en dat wij van onze generatie, die
zich in een geweldige spanning bevindt
en zich daarin ter wille van de toekomst
misschien ook moeten opgebruiken, waar
schijnlijk in het geheel-niet zulke pfes-
taeis kunnen verwachten. Gij zult deze
uiting beslist niet verkeerd verstaan ais
een soort kultuurpessimisme, wanneer ik
tegelijk er aan toevoeg, dat juist deze
tijd en zijr. buitengewoon en diep be
leven ze zelf weer geweldige en hét
oogenblik in het geheel nog niet te over-
ziene krachten opwekt. Ook geldt dit
niet op dezelfde wijze voor alle gebie
den der kunst. Zoo zullen de kunst
vormen, welke in een direct en elemen
tair verband met de macht ook in poli-
tieken zin staan, in het bijzonder de ar
chitectuur, eerder hun gedenkteekenen
van dezen tijd kunnen oprichten, door
dat zij zijn wezen zichtbaar vorm ver-
leenen, dan dat dit eventueel b.v. in de
muziek mogelijk zal zijn, die zich het
allerminste van buitenaf laat beïnvloe
den.
De nieuw te vormen ge me ens chap s-
staat moet zich met al deze, rechten en
plichten tot. een hooger begrip van ver
antwoording samenvattende, opgaven kui
tuur zijn doel te bereiken, moet hij
bezighouden. Om op het gebied van de
voor de beide bovenbedoelde gebieden
vérre zakelijk vaststaan, als het onder
scheid tussehen positief en negatief, tus-
schen waardevol en schadelijk absoluut
vaststaat. De Kultuurkamer voert deze
maatregelen uit, zij is daartoe uitgerust
met beschikkingsbevoegdheid en zelfs
met een beperkte bevoegdheid om straf-:
fen op te leggen. Waar het er in het
geheele kuituurleven om gaat. te oprdee-
len over goed en slecht, over de vraag
of iets al of niet waard is bevorderd
te worden, kortom overal waar sprake
is van een materieele waardeering op -
het gebied van de kuituur, daar vervult
Kultuurraad zijn tweeledige functie: cri-
tielc en initiatief. Nu is het niet zoo,
dat deze functie in het Nederlandsche
kultureele leven slechts door den Kul
tuurraad zal worden vervuld, deze moet
haar slechts als de hoogste instantie en
met de hoogste verantwoordelijkheid
uitoefenen als het kultureele geweten
van de natie.
Baad van bestand
De Kultuurraad heeft geen andere be
langen te vertegenwoordigen dan die
van het geheele Nederlandsche kultureele
leven. In deze positie heeft de kuituur-»
raad het karakter van een niet onder
een bepaald ministerie staanden raad
van bijstand, die uit hoofde van zijn
ervaring en zijn verantwoordelijkheids
gevoel het geheele staatsbestuur en daar
enboven alle Nederlandsche kultuurinstel-
lingen adviseerend ter zijde staat, die
van haar kant den kultuurraad de mo-»
gelijkheid van waarneming, advies en
initiatief hebben te verleenen. Zijn eigen
autoriteit berust evenwel niet op een
bevelende bevoegdheid, maar op de per
soonlijke en zakelijke autoriteit en pres-
taites van elk zijner leden. De kuituur-»
raad is derhalve ook geen lichaam, dat
met meerderheid van stemmen besissm-
igen neemt, de meening van elk lid is
evenveel waard en wordt uitsluitend be
paald door haar zakelijken inhoud. Het
is geen vermindering maar een verhoo
ging der beteekenis. wanneer ieder zeg
gen kan, dat zijn meening beslissend
kan zijn, niet omdat zij de instemming
van meerderen gevonden heeft, maar om
dat zij, ook al is zij misschien alleen
gebleven, toch van doorslaggevende be
teekenis was. Het inwinnen, de keuze
en de samenvatting van deze uw mee-
ningf vindt plaats door uwen president.
Deze staat in zijn functie in den rang,
van een secretaris-generaal het geheele
staatsbestuur ter zijde. Ik ben er mij?
van bewust, dat het op zich nemen van
een zoodanige verantwoordelijkheid juiste
heden misschien bijzonderen moed, in elk
geval echter een belangrijke zekerheid
van zichzelf en een zeer sterk 1gevoel
voor den weg en de toekomstige ont
wikkeling van het Nederlandsche volk en
zijn kuituur vereischt. Ik twijfel er ech
ter niet aan, dat de benoemde mannen
deze kracht zullen hebben en hun taak
tot het welzijn van hun volk op juiste
wijze zullen vervullen, hoewel zij mis
schien gedurende langen tijd geen dank
en misschien ook ®een waardeering er
voor zullen oogsten.
Een mijlpaal
Ik wij mijn uiteenzettingen niet slui
ten, zonder nog op een vraag in te
gaan, die nauw verband houdt met dat
gene, wal ons hier te samen brengt.
Op de vraag n.l., wat mij als verte
genwoordiger der bezettende overheid irw
dit land aanleiding heeft gegeven met
de instelling van den Nederlandsche 11
Kultuurraad een daad te stellen, welke
ook naar mijn bedoeling uitsluitend de
bevordering en ontwikkeling van het Ne
derlandsche volk moet dienen. De daad
die wij heden hebben verricht, komt
slechts in zooverre voort uit een be
lang van de bezettende overheid, als
deze bij een zoo geregeld mogelijkeri
voortgang van het geheele leven in het
bezette gebied ook onder de veranderde
omstandigheden geïnteresseerd is en hier
toe behoort in de eerste plaats ook|
het geheele kultureele leven, dat bui
tengewoon sterk uit het eenwicht was
geraakt en derhalve een bevordering,
die met veel begrip te werk moet gaan,
van noode had. De diepere en verdere
beteekenis van deze daad evenwel ïeert
gij dan kennen, wanneer gij haar niet;
als een bestuursmaatregel der bezetten
de overheid beschouwt, maar indien gij
mij daarnaast als den vertegenwoordi
ger van het Duitsche rijk, als het Ger-
maansehe kernland ziet. Als zoodanig
heb 4k u gezegd; Hat Wij mét alleen
de practische, maar ook de diepere en
essentieele ervaringen ter beschikking
willen stellen, waarbij ik als vertegen
woordiger uitsluitend van de bezettende
overheid nauwelijks een interesse zou
kunnen laten gelden.
Wanneer de instelling, van den Neder-
Iandschen Kultuurraad in de toekomst,
werkelijk een mijlpaal in dé ont
wikkeling van het Nederland
sche kultureele leven beteekent,
Wanneer zijn «arbeid er toe bijdraagt, dab
de Nederlandsche kuituur uit den voe
dingsbodem van hetras en het volks-
eigene vruchtbaar groeit, dan opent déze
daad tegelijk en noodzakelijkerwijs ook
den weg naar de gemeenschap van het
gelijke bloed, die reeds heden door de
gebeurtenissen van de laatste jaren tot
een uiterlijke lotsgemeenschap is gewor
den. In dezen zin heb ik als vertegen
woordiger van het Duitsche rijk- tot u
geproken en de wenschen voor een
vruchtbaren en succesvöllen arbeid, dien
ik u zoü willen medegeven, zijn wenschen
uit het diepst van mijn hart, want hun
vervulling is een vervulling vo,or ons
allen.
Qeen Jaarbeurs
In aansluiting aan de beslissing, welke
is genomen tot het doen vervallen van
de in 1942 in het Duitsche Rijk te hou
den jaarbeurzen, heeft de Rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche ge
bied het gewenscht geoordeeld, dat ook
de Nederlandsche jaarbeurs, welke van
14 tot 23 April a.s. zou worden gehou^
den, niet zal plaats vinden. Mitsdien
zal de a.s. voorjaarsbeurs niet worden
gehouden.
dagen op de Goesche ijsbaan giften in
zamelde.
Terwijl 'zij haar taak op het gladde vlak
ifitoefende kwam een baanveger op haar
af. „Voor de Winterhulp heb ik ook wat
over", zei de man. Hij tastte in zijn
broekzak, diepte zijn beurs op, opende
haar en sprak: „Dit heb ik vandaag met
baanvegen opgehaald". De inhoud van
zijn beurs schudde hij op zijn ruwe hand
uit, en vervolgens bracht hij alle geld
stukken, zilveren, koperen en zinken, in
de roode coleectebus over.
Voordat de eolleetante van haar ver
bazing was bek-omen, ..was de baanveger
uit haar gezichtsveld verdwenen.
Aam dit voorval, dat velen, als een
sprookje ki de ooren zal klinken, maar
dat niettemin historisch is, hebben wij
weinig toe te voegen. In alle (Ontroe
rende eenvoud spreekt het voor zichzelf.
Het bewijst, dat bet ware karakter van
de Winterhulp tot. den eenvoudigen mam,
tot het „volk" ,gaat doordringen, dat
hooghartigheid, verdachtmaking', bene
penheid en plaagzucht niet vermogen een
dam te vormen, die het tij van de alge-
meene hulpverleening weerstaat.
De Goesche baanveger, die zijn dag-
verdienste in de -collecte-bus stortte,
thans nog een lichtende uitzondering, een
heldere ster aan den yeelalbewo'lkten col-
lectantenhemel, .is eerlang het gemiddelde
van onze eenvoudige nuchtere samen
leving, die wel eënigen tijd, maar geen
jaren a chtereen de oogen voor het waar-
lijke goede gesloten houdt.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Razzia op spoorwegterreinen
Het heeft in sterke mate de aandacht
van de Rotterdamsche politie getrokken,
■dat «r den ïaatsten tijd herhaaldelijk
diefstallen (gepleegd werden op -de em
placementen van de Nederlandsche spoor
wegen. Zij heeft in dit verschijnsel aan
leiding gevonden om een razzia te hou
den op enkele stations daar ter stede.
Deze actie heeft bijzonder veel effect
gesorteerd.
Aangehouden werden namelijk: H. 'de
K., 34 jaar, die 50 k.g. boter uit eenj
wagon had gestolen; J. C. H,, 45 jaar,
wegens diefstal van 10.000 sigaretten uit
een spoorwegwagon; J. O., 80 jaar en
A. S., 38 jaar, beiden wegens diefstal)'
van peulvruchten; T. J. B„ 22 jaar en
J. D, B., 54 jaar, wegens diefstal van-
diverse goederen ten nadeele van de
Nederlandsche spoorwegen; en tenslotte
G. V., 57 jaar, die ten nadeele van de
spoorwegen een hoeveelheid kolen had
gestolen.
Kolendampvergiftiging
Te Balgoy bij Nijmegen was het op
gevallen, dat sinds twee dagen de lui
ken van de woning van den schoen-/
maker G. T. waren dicht gebleven. Toen
men de deur had (geforceerd, vond men
den alleenwonen ,en bejaarden man dood
op bed. De dokter constateerde kolen
dampvergiftiging. I
EEN VOORBEELD I
Het is geen geheim, dat de collectan
ten van Winterhulp het in onze Zeeuw-
sche steden en dorpen nogal eens moei
lijk hebben. Want heiaas is het nog
niet tot alle Zeeuwen doorgedrongen,
dat men door middel van een gift Win
terhulp in staat stelt de hulpbehoevende
provinciegenooten, ongeacht hun poli
tieke ot kerkelijke gezindheid, te helpen
Velen dn Zeeland „doen" nog niet aan
Winterhulp. Zij doen echter wel wat
anders. N.l. de collectanten, die zich ge
heel belangloos hebben ingezet, het
naasfenwerk zuur maken, Soms krijgt de
collectant als hij de bus aanbiedt, een
snauw; soms wordt hem de deur voor
den neus dicht gegooid. Weer elders
kijkt men hem bevriezend aan, of be
jegent men hem als bedelde hij centen
bijeen om straks aan den drank te kun
nen tijgen. Nog geraffineerder zijn de
plagerijen van goed (gesitueerden, die
den collectant, zonder hem een woord
waardig te keuren, ontvangen, zijn lijst
in ontvangst nemen, deze teekenen, en
hem21/2 cent overhandigen
Waarlijk: het pad van de Winterhulp-
collectanten gaat niet altijd over rozen!
Strijdend voor het prachtige Winter-
hulpwerk, Ancasseeren zij veel narigheid,
maken zij kennis met haat, zelfzucht;
zien zi) Nederland dikwijls op zijn smalst.
Gelukkig echter heeft de collectanten-
medaille ook een keerzijde. Dit onder
vond de WHN-collectante, die dezer
LANDBOUW EN VEETEELT
Installatie Hederlandeche Landstand
in Noord-Brabant
Op Dinsdag 17 Februari a.s. vindt te
Den Bosch de installatie van den Land
stand in Noord-Brabant en van den
Boerenleider der provincie Noord-Brabant
den-heer P. J. Jansen, plaats. Dooir den
Boerenleider E. J: Roskam Hzn., Hoofd
van den Nederlancfecben Landstand en
den te installeeren Boerenleider der Pro
vincie Noord-Brabant zal het woord wor-
denig1 evoerd. (LSPD).
I Financiën en Oeconomle
j Do suikerpositie in Oost-Azië
In Japan heeft als bekend de mee-
ning postgevat dat er meer behoefte
bestaat aan katoen dan aan suiker en
deswege de cultuur van het laatstge
noemde produet zou moeten worden in
gekrompen ten behoeve van de vezel
stof.
Naar Europapress uit Tokio meldt,
heeft de Japansche suikerindustrie nu
zoo juist een plan gepubliceerd voor
de herverdeeling van de suikerproduc
tie in Oost-Azië, welk plan belangrijke
verschuivingen bevat ten opzichte van
de huidige veihoudingten. Gedetailleerd
zou de toekomstige productie en het
geschatte verbruik als volgt bedragen:
Productie. Verbruik.
per 1000 ton: per 1000 ton:
Japan 1.400 1.400
Mandsjoekwo 50 120
390 900
60 60
40
500
*750
60
140
150
860
China
Indochina
Thailand
Malakka
Philippijnen
Java
(Ter verduidely^ag zij, wat het boven
staande productiecijfer van Java betreft,
in herinnering gebracht, dat de laatste
raming van oogst 1941 1.75 millioen ton
heeft bedragen).
In totaal zouden productie en ver
bruik dus rond 3.2 millioen ton be-i
dragen.
Bovenstaande verdeeling gaat ervan
uit. dat ook in de toekomst de Japan
sche behoefte vrijwel geheel uif de eigeni
binnenlandsche productie zal worden ge
dekt. waartoe ten opzichte van de vo
rige jaren nog is voorzien in een ze
kere stijging,. Men ziet er dus vana®
het Japansche verbruik te dekken door
invoer uit andere Oost-Aziatische gebie
den. Een noemenswaardige invoerbehoef-
te zal in de toekomst hoofdzakelijk be
staan in China, Thailand en Malakka,
terwijl er aan den anderen kant voor
moet worden gezorgd, dat de groote
exportoverschotten van de Philippijnen
en Ja#a moeten kunnen worden onder
gebracht. Deze gingen tot nu toe in
de eerste plaats naai* Britsch-Indië en
de Ver. Staten. Alhoewel afzet naar
deze landen voor de toekomst in over
weging wordt genomen, vóórziet het
productieprogramma, in een sterke be
perking van de suikervoortbrengting in
de twee genoemde productiegebieden.
Elk der
volgende
bonnen
Beuohikbaar per persoon
Gaeft reoht op het koopen van:
t/m.
Jaar
it/m.
18
Jaar
14
t/m.
20
Jaar
lil
Een
heid
15 Febr. t/m. 21 Febr. 1942
in tijd.nk rnn
één week
09 A brood
09 B brood
4 rants.
ll% rantsoen
brood ot gebak
9
18
22
18
rants.
09 A vleesch
09 B vleeeoh
1 rantsoen 1
1/i rantsoen J
vleeeoh of vl.waren
17.
2'/.
2 V.
27,
rants.
25 Jen. t/m. 21 Febr. 1942
in tijdvak vnn Tier weken
197 algemeen
1 kg
suiker
1
1
.1
1
kg
05C of 05D Reserve
50 gram
oaoao
50
50
gram
198 nlgemeen
500 gram
500
500
500
500
gram
199 t/m. 202
Algemeen
1 rantsoen
bloem, brood of gebak
vi
"'4'
'4
4
rants.
06D—070 Reserve
250 gram
rijst
500
gram
203 Algemeen
250 gram
haverm. of peulvr.
250
250
250
250
gram
209 Algemeen
250 gram
gort
250
250
250
250
gram
210 Algemeen
100 gram
vermioelli of maizena
100
100
100
100
gram
204 t/m. 208
Algemeen
100 gram
kaas
500
500
500
500
gram
06 A t/m 09 A
melk I
31/» liter
melk
28
14
-
liter
06 B t/m 09 B
melk 1
l*/4 liter
melk
7
7
liter
10 Febr. t/m. 18 Febr. 1942
in tijdrnk rnn 9 da{en
08 boter 1 V, rants.
no J. V» rAnts. 1
08 1V, rnnte. j
boter
boter zonder redactie of
Margarine
7.
1
1
1
rants.
Bijzondere rnntsoenen
28 Deo. t/m 21 Febr. 1942
193 Algemeen
250 gram
koffiesurrogaat
250
250
250
250
gram
8 Febr. t/m 21 Febr. 1942
212 Algemeen
250 gram
peulvruchten
250
250
250
250
gram
8 Febr. t/m 21 Febr. 1942
08 A aardepp.
1"/»
aardappelen
17,
3 V,
5'/.
37.
kg
08 B aardepp.
V.
aardappelen
V.
V.
7.
7.
kg
15 Febr. t/m 28 Febr. 1942
09 A AArdapp.
i'U
aardappelen
VI,
3 V,
57,
37.
kg
09 B AArdapp.
7.
aardappelen
V»
7.
7,
7.
kg
RADIO-PROGRAMMA
Dinsdag 17 Februari
HILVERSUM I. 415.5 M.
7.15 Gram. 7.45 Ochtendgymnastiek;
7.55 Gram.; 8 Politiek weekpraatje
(opn.); 8.15 Gram.; 8.20 Ochtendgymnas
tiek; 8.30 BNO: Nieuwsberichten; 8.45
Gram.; 9.15 Voor de huisvrouw; 9.20
Gram.; 11 Vo,or de vrouw; 1120 Orkest
Gerard Leb on; 12 Ensemble Francis Keth;
12.40 Almanak; 1245 BNO: Nieuws- en
economische berichten; 13 Voor de rij
pere jeugd van het platteland; 13.15 Otto
Hendriks en zijn orkest; 14 Groninger
orkestvereeniging16 Ziekentroost; 16.20
Gram.; 16.45 Sport en spel voor de jeugd;
17 Gram.; 17.15 BNO: Nieuws-, economi
sche- en beursberichten; 17.30 Ramblers;
18 Voor de werkende vrouw; 18.15 Om
roeporkest; 19 Actueel halfuur; 19.30 Het
ABC in de lichte muziek; Van 20.15
Alleen voor de Radio-Centrales die over
een lijnverbinding met de studio beschik
ken; 20.15 Roemeensch orkest Gregor Ser-
ban; 21.10 Melodisten; 2145 BNO:
Nieuwsberichten; 22 Gram.; 23.30—24.00
Dansmuziek (gr.pl.)
HILVERSUM II. 301,5 M.
7.15—8 Zie Hilversum! I. 8 Gram.; 815
—8.45 Zie Hilversum I. 8.45 Gram.; 10
Morgenwijding; 10.15 Concertgebouwor
kest ((opn.); 10.40 Vroeger en nu; 11
Viool met pianobegeleiding; 11.30 Or
gelconcert; 12 Melodisten; 12.45 BNO:
Nieuw©- en economische berichten; 13
zang mei pianobegeleiding; 14 Zweden
zingt (Gram. met toelichting); 14.30 De
Lichte Toets; 15.30 Voor de zieken; 16
Cyclus: „Het Volkslied" VII; 16.45 Piano-
voordracht; 17.15 BNO: Nieuws-, econo
mische- en beursberichten; 17.30 Roman
cers; 18.15 Boekbespreking; 18.30 Roe
meensch orkest Gregor Serban; 18.45 Cy
clus: In een nieuw licht bezien (voorbe
reid door de N.S.B.); 19 BNO: Praatje
in Zeeuwsch dialect; 19.10 BNO: Nieuws
berichten; 19.20 Dirk Sehafer-Herdenking
((gr.pl.); 19.30 Gram.; 19.40 Reportage;
20 Gram.; Van 20.15 Alleen voor de
Radio-Centrales die over een lijnverbin
ding met de studio beschikken; 20.15
Viool en piano; 21 Amusementsorkest en
soliste (opn.); 21.45 BNO: Nieuwsberich
ten; 22 BNO: Toelichting op het weer-
machtsbericht22.10—22.15 Avondwijding.
Godsdienstige uitzendingen -
in de week van 15 t/m. 21 Februari,
Dinsdag 17 Februari.
10—10.15 uur Hilversum II: Morgen
wijding.
16—16.20 uur Hilversum I„Zieken
troost" iciopr ds A. C. Diederiks te Hil
versum.
22.10—22.15 uur Hilversum II: Avond-
wijding.
Woensdag 18 Februari.
10—10.15 uur Hilversum IIMorgen
wijding. -
1616.20 uur Hilversum 1: Bijbellezing
door ds P. de Haas te - Utrecht.
22.10—22.15 uur Hilversum II: Avond
wijding.
Donderdag 19 Februari.
10—10.15 uur Hilversum II: Morgen
wijding.
16—16.20 uur Hilversum I: Bijbellezing
door ds J. E. Dingstee te Pijnaeker.
22.10—22.15 uur Hilversum II: Avond
wijding.
Vrijdag 20 Februari.
1010.15 uur Hilversum II: Morgen
wijding.
16—16.20 uur Hilversum I: Godsd. le
zing „Onze Doop", III „Onze doop en
onze Jririderen" door ds G. Barger te
Heukelom.
22.10—22.15 uur Hilversum II: Avond-
wij'ding.
Zaterdag 21 Februari.
10—10.15 uuj Hilversum II: Morgen
wijding.
16—16.20 uur Hilversum I: Cyclus „De
zeven kruiswoorden", I „Het eerste kruis
woord" door ds P. de Haas te Utrecht.
22.10—22.15 uur Hilversum II: Avond
wijding.
VERKEER EN VERVOER
Wegverkeer in oorlogstijd
Het is stiller geworden lang), «onze
groote wegen. De oorlogsomstandigheden
hebben een groot gedeelte van het rol
lende materiaal stil gelegd en waar
vroeger een onafgebroken rij van per
sonen- en vrachtauto's voorbijkwam, daar
ziet men thans sporadisch nog een enkele
vrachtwagen met gasgenerator of een
autobus. Toch worden, evenals vroeger,