ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE!
VRIJDAG 23 JANUARI 1942
OPGEN<
ZIERIKZEESCHE COURANT
1797 - 1889
duitschland strijdt
voor europa
pbedTkbeübten
ABONNEMENT t
Prtji: In Zlerlkren [f 1.60, elder» 1.90
per kwartaal. Weekabonnementen rasp,
13 en 15 cents. Losse nummers 5 cents.
Verschijnt lederen werkdag.
Uitgave: N.V. Zierikzeesohe Nieuwsbode, Zierikzee, Schuith.^B 94, Tel. 32
Giro no. 137677 - Dir.: a. J. deLooze - Hoofdred.: m. J. Kosten, Zierikzee
98STE JAARGANG No. 14840 I
ADVBRTBNTIBS
Pri|«: 22 cent, per regel, minimaal 88
cents. Bij contract speciale prijzen. Suc
cesje* op Maandag, Dinr.dag, Woensdag
en Donderdag: 70 cents. Inzending tol
'a morgens 9 nor.
DE OORLOG IN OOST-AZIË
Japan bezet de Mmahassa
Volgens een bericht uit Batavia, aldus
wordt uit Sjanghai gemeld, geeft het
legerbericht van Ned.-Indië toe, dat de
Minahassa na harden strijd in handen
is van de Japanners,
japansche .vliegtuigen hebben voorts de
havenwerken van Belawan, op Suma
tra, gebombardeerd en een niet nader
genoemd/ vliegveld op Borneo. Het le
gerbericht geeft toe dat schade werd
aangericht aan op den grond staande
vliegtuigen. Verscheidene Ned.-Indische
vliegtuigen" zijn van.» hare vluchten niet
op hun steunpunten teruggekeerd.-
MINAHASSA,
de tuin van celebes
Het grillig gevormde eiland Celebes
wordt gevormd door langgerekte berg
ruggen, waarvan de Noordelijke uit
loopt in de Mmahassa. Dit landschap,
dat altijd een bijzondere plaats in ile
Indische archipel heeft ingenomen, be
staat uit eenige onderaf deelingen van
de afdeeling Menado. Op een opper
vlakte van ruim 5000 vierk. K.M. telt het
meer dan 300.000 inwoners, zoodat dit
gebied met een bevolkingsdichtheid van
60 per vierk. K.M. een der dichtsbe-
volkte deelen der buitenbezittingen is.
Het Nederlandsche gezag in de Mina
hassa dateert uit de 17e eeuw, toen ter
plaatse van de huidige 'hoofdstad Menado
een fort werd gebouwd. Enkele jaren
later verklaarden de hoofden der Mina
hassa trouwe onderdanen der Compagnie
te willen zijn en sindsdien heeft deze
streek zich zoo gunstig ontwikkeld, dat
zij soms „de twaalfde provincJie
van Nederlamd" -genoemd wor^t.
Reeds meer dan een eeuw is de
geheele bevolking tot het Christendom
bekeerd t
De Minahassers ziin waarschijnlijk lit
het Noorden, van d^Thilippijnen, geëmi
greerd, hetgeen o.m. nog uit hun ©enigs
zins Mongoolsche trekken blijkt. Door
godsdienst en onderwijs, dat hier reeds
vroeg op ruime schaal werd gegeven,
behooren zij tot de meest vooraanstaan
de volken van Ned.-Indië. Van nature
niet licht geneigd tot koelie- en veld
arbeid, zoeken mannen zonder grondbe
zit, de „burgers", een bestaan -bij leger,
bestuur of onderwijs en veelal met suc
ces. Een gevolg hiervan is, dat meet-
dan 10 pet. der Minahassers buiten hun
geboortestreek wonen.
De zeer vruchtbare bodem heeft een
intensieve landbouw in het leven geroe
pen. Klappercultuur met de daarmede
verbonden coprabereiding en koffiecul
tuur werken voor de Europeesche markt.
Toch heeft de hoofdplaats Menado zich
niet tot een handelscentrum van ibetee-
kenis ontwikkeld. In de geheel uit hou
ten huizen gebouwde stad vormt het
oude fort Nieuw-Amsterdam, steunpunt
van het Nederlandsche gezag in de 17e
eeuw, het eenige steenen bouwwerk.
Itallaansch weermachtsbericht
Du'tccherc en Italianen
vellen In Cyen>V-o aan
In zijn weermachtsbericht 599 deelt
het Italiaansche opperbevel het volgen
de mede: In Cyrenaica zijn sedert gis
teren gevechten gaande fusschen gepant
serde en gemotoriseerde Italiaansch-Duit-
sche formaties eenerzijds, die een aan
val ontketenden, en vijandelijke afdee-
iingen. De luchtmacht van de as nam
aan den strijd deel om de actie te
land te ondersteunen en trof verschei-
land te ondersteunen en trof verscheidene
malen de terugtrekkende troepencon
centraties, strijdmiddelen, stellingen, ar-
vitailleering. De Duitsche luchtmacht bom
bardeerde vliegvelden en havens van het
eiland Malta. Er braken eenige branden
uit Een Hurricane werd in een lucnt-
gevecht neergehaald. Een vijandelijke
aanval op Tripolis richtte geen ernstige
schade pan.
sovjetaanvallen aan het
donetsfront afgeslagen
Het opperbevel van de weer
macht maakte Donderdag bekend
Op de Krim zijn verscheidene
vijandelijke aanvallen op het om-
singelingsfront van Sebastopol
mislukt. Aan het Donetsfront -m
in den eentralen en Noordelijken
sector van het Oostfront duren de
afweergevechten bij zware vorst
voort. Talrijke vijandelijke aanval
len werden afgeslagen; eigen te
genaanvallen hadden succes. Voor
Leningrad zijn herhaalde uitbraari-
pogingen van de bolsjewisten mis
lukt. In den strijd op Kertsj heb
ben gevechtsvliegtuigen eengroote
Sowjetkoopvaarder met bommen
beschadigd.Bij gewapende verken
ningsvluchten boven de wateren
van Groot-Brittanië zijn voor de
N.W.-kust een koopvaarder van
5000 brt. en een steenkolenlichter
van 600 brt. tot zinken gebracat.
Voor de Zuidwestkust van Enge
land werd een groote koopvaar
der door bommen beschadigd. Op
een voor de Shetland's liggend
eiland hebben gevechtsvliegtuigen
verscheidene voltreffers geplaatst
.op voor den oorlog belangrijke in
stallaties.
In Noord-Afrika hebben Duitsch-
Ibaliaainsche pantsertroepen in een
verrassenden aanval de voor
onze stellingen in Cyrenaica op-
marcheerende Britsche strijdkrach
ten aangevallen en teruggewor
pen. De vijand trok zich ijlings
terug in de richting van Agedabia.
Sterke formaties van het Duitsche
en Italiaansche luchtwapen .gre
pen in in de gevechten -op den-
grond en bombardeerden concen
traties troepen en tanks van den
vijand. Aan de Egyptische kust
zijn opslagplaatsen van de Britten
in brand geworpen. De vijand heeft
in den afgeloopen nacht bommen
geworpen op woonwijken in, het
N.W.-Duitsche kustgebied. De bur
gerbevolking leed geen verliezen.
Militaire schade is niet ontstaan
5 van de aanvallende Britsche
bommenwerpers zijn neer,geschoten
In den tijd van 11—20 Jan. heeft
het Britsche luchtwapen 36 vlieg
tuigen verloren, waarvan 16 boven
de Middellandsche Zee en in N.
Afrika. In denzelfden tijd gingen
in den strijd tegen Groot-Briittan-
nië 16 eigen toestellen verloren.
Omtrent een vliegtuigongeluk in Z.
Spanje wordt gemeld, dat de 10 inzit
tenden zoo zwaar verminkt waren, dat
tenden zoo zwaar verminkt waren,
dat men tot dusver geen hunner heeft
kunnen icjentificeeren.
Aan de kleedingstukken en uniformdee-
len, alsmede aan resten van passagiers
heeft men kunnen vaststellen, dat zich
onder de slachtoffers hooge officieren
en diplomaten bevinden. Het Spaansche
Roode Kruis heeft het stoffelijk over
schot def slachtoffers naar Gibraltar
overgebracht,
WAAROM STEUN AAN WINTERHULP
In deze dagen, nu de ijzige wind het
water heeft doen verstijven en de grim
mige koude ons doorhuivert, gaan onze
gedachten onwillekeurig uit naar onze
behoeftige volksgenooten. En als wij den
ken aan het bittere leed, dat thans door
duizenden geleden wordt, dan moeten
wij denken aan Winterhulp.
Gij kunt u beklagen over deze koude,
die ook u last en zorgen berokkent. Maar
zoolang gij nag eiken dag genoeg kunt
I eten, zoolang het vuur in uw kachel of
haa/rd nog brandt, ai is het niet altijd
zoo fel, als gij wel zoudt wenschen, zóó-,
j lang zijt gij bevoorrecht.
Bevoorrecht boven duizenden, die in
deze dagen dubbel geslagen worden;-door
het zwaard van den honger en 't zwaard
van de koude. Gij wilt wel helpen, zegt
ge, maar niet door middel van Winter
hulp? Waarom niet? Wat hebt gij tegen
I Winterhulp? Winterhulp beteekent niets
I anders dan hulp in den winter en hel;
i wil niets anders beteekenen. Of meent
ge, dat het vroeger beter was en mooier,
toen tientallen liefdadige vereenigingen*
die het natuurlijk allemaal goed meenddn
het werk deden, wat Winterhulp thans
doet? Meent ge, dat het werk, dat toen
door tientallen versnipperde en soms
scherp tegenover elkaar staande liefda
dige vereenigingen verricht wordt, beter
en doeltreffender was dan thans, nu één
vereeniging, van ons volk en voor ons
volk, dit werk, dat hans geen liefdadig
heid meer is, doch sociale plicht, ter
hand heeft genomen? Liefdadigheid...
het woord is een mooi woord, mm het
heeft in1 de jaren, die thans achter ons
liggen te dikwijls een bitteren bijsmaak
gekregen. Is wat thans gebeurt door Win
terhulp, die geeft zonder te vragen naar
godsdienst en politieke overtuiging, een
voudig en zonder ophef, niet veel en
veel beter? Gij kunt niet anders, dan
deze vragen bevestigend beantwoorden.
De nieuwe Winterhulpcollecte staat voor
de deur. Een ieder vervulle zijn plicht.
DISTRIBUTIE VAN BOTER,
MARGARINE EN VET
De Secretaris-Generaal van het Depar
tement van Landbouw en Viascherij maakt
bekend, dat met ingang van 1 Febr.
a.s. op de bonnen van de v e t kaart naajr
keuze boter zonder reductie of margarine
beschikbaar zal worden gesteld. Het ligt
i voorts ih de bedoeling binnenkort op
i bepaalde bannen van de vetkaart naast
boter en margarine tevens bak- en braad
vet naar keuze beschikbaar te stellen.
Ter vermijding van misverstand wordt
er op gewezen, dat de bovenbedoelde
distributie, van margarine en van bak
en braadvet geen verband houdt met
de distributie van rundvet, zooals deze
in de afgeloopen maanden eenige malen
op bannen van^de vetkaart heeft plaats
gevonden. De voor margarine of voor
margarine en bak- en braadvet aan te
wijzen bonnen zullen derhalve niet van te
voren door het publiek behoeven te wor
den ingeleverd, doch de aflevering op
die bonnen zal óp de normale wijze,
d i. dus direct bij de aanbieding der bon
nen bij den winkelier, geschieden.
De bom van de vetkaart, welke voor het
tijdvak yan Zondag 1 Februari as. t/m.
Maandag 9 Februari as, zal worden aan
gewezen, zal naar keuze recht geven op
het koopen van 125 gram boter zonder
reductie of 125 gram margarine. Wellicht
ten overvloede wordt er nog op gewezen,
dat, aangezien personen van 4 jaar en
ouder in het bezit zijn van twee kaarten
de beschikbare hoeveelheid voor een tijd
vak van negen dagen derhalve 250 gram
per persoon bedraagt. Voor kinderen,
beneden 4 jaar, die in het bezit zijn
van één kaart, is deze hoeveelheid der
halve 125 gram per persoon.
Voor de gedragslijn^ welke de handel
in verband met de boven omschreven
maatregel dient te volgen, wordt ver
wezen naar de Officieele Publicatie ter
zake, welke dezer dagen zal verschijnen
DE WEG VAN DE SIGARET
De sigaret is in den waren zin des
woords een kind van den oorjpg. Het
denkbeeld, om zeer fijn gekerfde tabak
in papieren hulzen te rooken, is om
streeks 1820 opgekomen. Eerst tijdens
den oorlog in de Krim, in 1854, begon
zij zich «enigszins meer in te burgeren
Zopals men weet, voerden de Engelschen
en Franschen een landing uit en na
men Sebastopol. in. Hier leerden de Engel-
sche en Fransche officieren de Ooster-
sche sigaret kennen en voerden in het
Westen van Europa de gewoonte van het
sigaretten rooken i n.
Eerst van dien tijd af begint het si
garetten rooken veld te winnen. De Oo*-
tersche, vooral de Egyptische, sigaret
maakte opgang. Echte Egyptische siga
retten zijn er reeds "sinds tientallen van
jaren niet meer, want de Egyptische
velden, waar tabak werd verplant, zijn
langzamerhand in beslag genomen door
den katoenbouw. De Egyptenaren zijn dus
evengoed als de Europeanen, genoodzaakt
om Turksche of Macedonische tabak te
rooken.
Tot aan den wereldoorlog was het
aantal liefhebbers van sigaretten betrek
kelijk beperkt. Sigaretten rooken werd be
schouwd als iets wufts. De welgestelde
burger rookte liever een sigaar of een
pijp. Dit voorvaderlijke gebruik geraakte
tijdens den wereldoorlog echter geheel
op den achtergrond. Het verbrüik van
sigaretten steegr enorm én thans zien
we hetzelfde gebeuren.
RECHTZAKEN
Ds moord op dsn Brsdsschon koopman
De rechtbank te Rotterdam heeft
Donderdagmorgen uitspraak gedaan in
de zaak tegen den 86-jarigen schilder
T. H. F. Slont uit Rotterdam en den
47-jarigen reiziger J. H. J. Dils uit Am
sterdam, die terecht hebben gestaan be
schuldigd van moord, gepaard gaande
met diefstal op den 47-jarigen Breda-
schen koopman van Aeert op 14 Nov.
1940. Ds rechtbank achtte bsida var-
dachten in vereeniging schuldig aanmoorcï
op van Aert en veroordeelde ieder van
hen tot levenslange gevangenis
straf wegens het in kalm overleg en
met voorbedachten rade ombrengen van
van Aert; overeenkomstig den eisch.
9
Op 12 November verliet de heer Van
Aert zijnfl woning te Breda om, naar. hij
had verteld voor zaken naar 's-Graven-
hage te gaan. Kort daarop verscheen
het bericht in de couranten dat de heer
Van Aert was vermist. Aanvankelijk werd
vermoed, dat de koopman was veronge
lukt, doch toen men de gangen van den
koopman nauwkeurig naging, kwam men
tot andere gedachten. Het bleek, dat de
Bredanaar, volgens een van te voren
gemaakte afspraak, te 's-Gravenhage een
ontmoeting had gehad met een manufac-
turier uit Bussum. De politie zocht on
middellijk contact met den Bussumschen
koopman en deze vertelde dienzelfden
dag met den vermiste naar Rotterdam te
zijn gereisd, waar hij hem, op verzoek in
contact had gebracht met twee mannen
een Amsterdammer eh een Rotterdammer,
die buiten de distributie om goederen
konden leveren.
De ontmoeting geschiedde in een café
aan de West Kruiskade. Na de kennisma
king was de Bussummer naar zijn woon
plaats teruggekeerd. De heer Van Aert
was later met de mannen naar een pand
in de Maasstad gegaan, waar de goederen
zich zouden bevinden.
Het was weldra bekend, wie de Am
sterdammer moest zijn. Betreffende den
Rotterdammer had men geen enkel ge
geven. Wel wist men dat de Amsterdam
mer in relatie stond met een bewoner
van de Franschelaan. Men ontbood dezen
man, niet omdat men er hem van ver
dacht betrokken te zijn bijbeen moord op
den heer Van Aert het stond immers
nog niet vast, dat de heer van Aert
in Rotterdam was vermoord maar
omdat men verwachtte dat deze inlich
tingen zou kunnen geven betreffende de
verblijfplaats van den Amsterdammer en
zijn Rotterdamsche relaties.
I Groot was de verbazing toen de .be
woner van de Franschelaan, nog voor
hem iets was gevraagd, bekende samen
met den Amsterdammer den heer Van
- Aert in zijn woning te hebben vermoord
met de bedoeling hem te berooven en
het lijk onder den betonnen keldervloer
van hetzelfde pand te hebben verstopt.
De Amsterdammer heeft zich later vrij
willig gemeld. Hij verklaarde dat niet
hij maar de Rotterdammer den Bredanaar
heeft vermoord.
4 Tijdens het vooronderzoek heeft de Rot
terdammer zijn aanvankelijk afgelegde be
kentenis ingetrokken. Hij verklaarde toen
dat de Amsterdammer alleen den heer
Van Aert heeft vermoord. Beiden be
kenden samen 'tlijk te hebben verstopt.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
i
Distrlbutlo-sllende
Een 72-j'arige vrouw te VUssingen
verkocht 'haar textielkaart aan een an
sa 1} &UUI vTUBd U09 JOOA AVnOJA OJOp
jenever, waarbij tegelijkertijd een oude
drankschuld als vereffend werd be
schouwd. Voor de gewaarschuwde po-
i litie bleef niets anders over dan de tex-
tielkaart in beslag te nemen en tegen-
1 de oude vrouw proces-verbaal op te
maken, zoomede tegen de koopster van
de textielkaart. (PZC)
Engslach» bommen
Dinsdagavond laat deden "Engelsche
vliegers eenige aanvallen op Nederlandsch
gebied. De brisant- en brandbommen, I
welke zij lieten vallen, veroorzaakten in i
de meeste gevallen slechts weinig ma- j
terieele schade. In een plaats in het
Noorden van het land echter werden
systematisch woonwijken aangevallen,
waardoor verscheidene woonhuizen zwaar
en een vrij groot aantal licht beschadigd j
werden. Onder de bevolking werden vier j
personen gedood, één zwaar en zes licht-
gewond. j
in **n wak gereden
Aan het kanaal Stolpen—Kolhorn is in
de nabijheid van Barsingérhorn
(N.-H.) het lijk gevonden van den acht-
tienjarigen J. N. de Beurs, kantoorbe- 1
diende, wonende te Schagerbrug, die Zon
dag j.l. is gaan schaatsenrijden en nadien
werd vermist. De Beurs is het slacht
offer geworden van een open plek in
hat V».
Wanneer verduisteren?
Heden (Vrijdag): zon onder
18.09. Morgen (Zaterdag) zon
op 9.34; zon onder 18.11.
Maan onder 2.10, op 12.75
Tnaaehen zonaondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Eer-te kwartier Zaterdag 24
Januari. Volle maan Zondag
1 Februari. Laatate kwartier
Zondag 8 Februari. Nieuwe
Maan Zondag 15 Februari.
De Winterhulp-collecte
In verband met de heerschende
koude wordt een dringend beroep
op de bevolking gedaan om de
collectanten vlug te helpen en hen
niet noodeloos te laten wachten,
zoo mogelijk ook om hen eens een
warme drank te geven of zien
even te laten verwarmen. Laat
men van zijn gezindheid t.o.v. de
Winterhulp geen blijk geven aan
de collectriees, die belangeloos hun
tijd aan de collecte geven en met
het verdere werk geen enkele be
moeienis hebben.
Harta«rlammina targavolq* van d* koud*
Woensdagmiddag omstreeks 5 uur is
de 37-jariige spoorwegarbeider P. de
Knijff, te Nieuwerbrug (Z.-H.), ter
wijl hij aan het schaatsenrijden was,
ineengezakt en dood neergevallen. Hij
had een hartverlamming gekregen, welke
mede veroorzaakt is door de hevige
koude. Hij laat een vrouw! ten 3 kinderen
achter.
Zseuwtchs Bond van Harmon!**
•n Far>f<srav«r**nigirg»n
Naar wij vernemen staat het thans
vast dat het Solistenconcours van den
Zeeuwschen Bond van Harmonie- en Fan-
farevereenigingen dezen winter op de
gebruikelijke wijze zal plaats vinden. Er
hebben zich pl.m. 130 solisten, 11 duet
ten en 5 kwartetten aangemeld, zoodat
er ook ditmaal weder 2 dagen mede
gemoeid zullen zijn. Als data zijn vast
gesteld 21 Maart te Goes en 28 Maart
te Middelburg. Alle solisten van Noord-
Beveland zullen te Goes, die van Wal
cheren en een deel van Zuid-Beveland1
te Middelburg optreden.
Het ledental van den bond is aanzien
lijk gestegen. 11 nieuwe vereenigingen
traden toe, zoodat thans 51 vereenigin
gen in den bond georganiseerd zijn.
(PZC)
,p, iM_XJlHB .il »i«g
Naar te Madrid uit Rio de Janeiro
gemeld wordt, zouden de Amerikaan-
sche republieken op de conferentie te
Rio besloten hebben, dat zij, mfct in
achtneming van hun souvereine rechten,
overeenkomend met de machtsbevoegd-
hedea van hun grondwettelijke instellin
gen, de diplomatieke betrekkingen met
Japan, Duitschland en Italië niet wen
schen voort te zetten, daar Japan een
natie van het Amerikaansche continent
heeft aangevallen en de andere landen
van het Driemogendhedenpact aan dis
natie den oorlog hebben verklaard.
Zondag 26 Januari,
Ned. Berr. Kerk.
Zierikzee. Kleine kerk. 9.30 nre, de.
Pijneoker Hordijk, 1t ure, ds. Valeton en
5 ars, ds. Voorst Veder ran Kiese.
La tb. Kerk.
10 ure, proponents mej. M. E. Mousses
ren Amsterdam.
Geref,v Kerk.
10,30 en 3.30 are, ds. Lsene,
Obr. Geref. Kerk.
10,30 en 3.30 ure, ds. Hoogendoorn.
Gerei. Gen. (8t.-Domu-»tr»*t)
10.30, 3 en 7 are, L-reke k. Mftindtg
26 Jen. 3 en 7 nre, ds. d. Berg rsn
Krsbbendijke.
Oud-Gerei. Gem,
10.30, 3 en 7 ars, Les,kerk,
