NIEUWSBODE m MAANDAG 17 NOVEMBER 1941 :m COURANT NEDERLAND IN DE KENTERING DER TIJDEN Met Duitschland tegen het bolsjewisme ABONNEMENT Prijs: in Zierlkzee f 1,60, «Iders f 1,90 per kwartaal. Weekabonnementen resp. 13 en 15 cents. Losse nummers 6 cents. Verschijnt Maandag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag. - 1839 I Uitgave: N.V. Zierikzeesche .Nieuwsbode, Zierikzee, Schuith. B 94,^Tel.}32 Giro no. 137677 - Dir.: A. J. deLooze - Hoofdred.: M. J. Kosten, Zierikzee 98STE JAARGANG No. 14789 advertenties: Prijs: 22 cents per regel, minimaal 88 cents. Bij contract speciale prijzen. Suc cesses op Maandag, Woensdag en Vrijdag 70 eents. Inzending tot 's morgens 9 uur. REDE VAN DEN RIJKSCOMMISSARIS Donderdag heeft de Yijkscommissaris, rijksminister Seys-Inquart, in Keulen een grootc cede gehouden over het onder- werp: „Nederland in de kentering dei- tijden". De rijkscommissaris herinnerde aller- eei\st aan den heroïkten inzet van de militaire botsing op 10 Mei 1940, in den loop waarvan het noodzakelijk was ge bleken het Belgische en Nederlandsche. gebied onder de bescherming van het Duitscheleger te stellen, aangezien de Westelijke mogendheden dit gebied had den uitverkoren voor een flankaanvajl op het hart van het Roergebied. Voor de beoordeeling van den politie- ken en militairen toestand is het van eenig belang, dat met Nederland geen1 wapenstilstandsverdrag is gesloten. Groo- te beteekenis moet verder gehecht wor den aan de omstandigheid, dat de regee- ringsbevoegdheden in het bezette Neder landsche gebied, evenals in Noorwegen, zijn .overgedragen aan een rijkscommis saris in tegenstelling tot de situatie in andere bezette gebieden, die de Duitsche Weet macht onder haar hoede heeft ge nomen. Het onderscheid tusschen een Rijks commissariaat en. een militair bestuur is gelegen in het. fei^ dat het laatste een uitvoerend orgaan vormt van de weer macht, terwijl de Rijkscommissaris recht streeks lasthebber is van den Führer en de belangen van het rijk moet behartigen en bekleed is met de hoogste regeerings- macht ten aanzien van de civiele zaken. De bijzonderheid van deze regeling heeft een diepere politieke reden. Nsdarland en Noorwegen behooren tot de Germaansche volkeren- familie en daarom is het ook de wensch en de wil van den Führer in deze beide landen in zoo snel mogelijk tempo nor male toestanden te herstellen en ze er toe te brengen, dat zij krachtdadig, uit eigen gewonnen inzicht medewerken aan den nieuwen opbouw van Europa. Zoo heeft de Rijkscommissaris zorg te dragen voor de beveiliging van het openbare leven in zijn geheel, maar vooral heeft hij de geestelijke verschijnselen, voor zoo ver zij uitwerking hebben op het poli tieke leven, te bevruchten. Wat het openbare leven in Nedet1 and in den huidigen tijd be treft, kan worden gezegd, dat rust en orde ver^gkerd zijn. De handhaving daar van is echter slechts een onderdeel van de taak van den Rijkscommissaris. Een even groote faeteekenis komt toe aan de economische aanpassing van Nederland aan Midden-Europa. In het bestek van deze economische aanpassing Zijn spe ciaal de douanegrens en de deviezengrens tasschen Duitschland en Nederlaifd op geheven. De spreker behandelde vervolgens de goo-politieke problemen van Nederland-en verduidelijkte in welke mate Engeland 'er in den loop van vele eeuwen naar heeft gestreefd de belang rijke óceaanpaorf van de Rijn-Schelde- monding te beheerschen en onder zijn invloed te brengen. Indien het gelukt, aldus- vervolgde de Rijkscommissaris, de Nederlanders voor de gedachte van het nieuwo Europa te winnen, zonden wij niet alleen negen millioen buitengewoon waardevolle medewerkers aan onze zijde hebben, maar ook een der beslissende geo-politieke stellingenvan het vaste land betrekken in het groote Europee- sche gebied. Als wij onszelf de vraag voorleggen, of de Nederlander Duitschlr is of niet, moet gezegd worden, dat hij naar af stamming - behoort tot Friezen, Neder-- Saksers en Franken. Al beschikt hij Ove rigens ook over dezelfde ras eigenschap,- pen als het Duitsche volk eigen zijn, toch bestaat er in zooverre verschil, dat hij niet dezelfde ontwikkeling op geeste lijk en militair gebied heeft gehad. Om volstrekt gemeenschappelijke óriënteering te bereiken, is ontwikkeling noodig met oriënteering op een doel, dat van beide kanten duidelijk onderscheiden en be wust nagestreefd wordt. Bij de behan deling van dit probleem nu wordt tegen woordig vaak gesproken van onafhanke lijkheid en zelfstandigheid. Kameraad schap is ten slotte nooit afhankelijkheid in den traditioneelen zin. Noodzakelijk is, dat Tekening wordt gehouden met de belangen van alle deel nemers en derhalve zal het komende Europa «sn gsmseeschappolijk gsbisd zijn, waar vaar niemand volstrekte .onaf hankelijkheid bestaat en kan bestaan. Want een gemeenschappelijk gebied eiseht naar buiten gemeenschappelijk optreden, ook tot de grens -der gemeenschappelijke verdediging eq naar binnen een gemeen schappelijk economisch stelsel. Anders is het gesteld met de zelfstandigheid, die in wezen bestaat uit het, bereiken van de grootst mogelijke ontwikkeling op geestelijk en cultureel gebied van het eigen volk. In wezen gaat het echter om de ge lijkgerechtigdheid, Dat is het grootste dat het Duitsche volk. heeft te vergeven en ook het schoonste, dat aan een volk gegeven kan worden. Zoo is het ook de ernstige wil van den Führer, de Neder landers als gelijkgerechtigde ka meraden in het Germaansche gebied op te nemen. Bij de mannen, die thans de verant woordelijkheid in Nederland dragen, treedt steeds meer het streven aan den dag in de toekomst samen met 't Öuit- sche .volk op te trekken, een gemeen schappelijke vertegenwoordiging van alle belangen naar buiten te vormen, maar daarenboven ook zoo noodig door een ge meenschappelijk bloedoffer het gemeen schappelijk bestaan te beveiligen. Veel Nederlanders, die de toekomst met hel deren blik beschouwen, zien in den Führer van het Duitsche volk de groote persoonlijkheid, die het lot van Europa en vooral van de Germaansche volken beheerscht en vormt. (A.N.P.) Kertsj en het Koebangabled Belangrijks vindplaat» van petroleum Aan de krijgsverrichtingen op de Krim wordt in Duitsche militaire kringen groo te aandacht geschonken wegens de wijde perspectieven, die de opmarsch naar Kertsj voor het verdere verloop van den oorlog kan hebben. Reeds zijn Duitsche troepen tot de stad, die op een landtong aan de Straat van Kertsj ligt, doorge drongen en hebben zoodoende de exploi tatie der ijze'rertsmijnen in de omgeving onmogeijk gemaakt, hetgeen eenge voelig verlies voor de zware industrie der Sovjet-Unie beteekent. Kertsj biédt door zijn ligging echter nog andere mogelijkheden voor de oor logsvoering. De straat van Kertsj, die de^ Krim van het vasteland vaa Zuid-Rusland scheidt, is op enkele plaatsen slechts 5 K.M. breed, zoodat een overtocht niet onmogelijk geacht behoeft te worden. Weliswaar liggen ten Zuiden van. Kertsj vestingwerken, 'die de geheele omgeving? beheerschen,. maar de Westelijke oever is aanzienlijk hooger dan de Oostelijke, zoodat de verdedigers in een ongunstige positie verkeeren. In dit verband is ook positie van Rostow aan de Noordkust van de Zee van Azow, dat nag in Sovjet- Russische handen is, van belang. Aan de overzijde van de zeestraat ligt het schiereiland Taman met vele moeras^ sen, die door de Koeban doorsneden worden. Enkele kilometers ten Zuiden van deze rivier verheffen zich de Noor delijke uitloopers van den Kaukasus. Be halve in de bekende vindplaatsen als Bakoe, Tiflis en Grozny wordt ook hier veel petroleum gewonnen; pijpleidingen voeren het vloeibare goud naar de Zwar- te-Zeekust en naar de groote leiding van de Kaspische Zee via Rostow naar het Donezbekken. Verschillende steden in dit gebied hebbed de laatste jaren groa- tere beteekenis gekregen. Krasnodar aan de Koeban, een stad van 160,000 Inwoners en centrum van de autonome Tsjerkessenrepubllek, is een kruispunt van spoorwegen en heeft veel fabrieken. Ruim 100 K.M. ten Zuiden van de Straat van Kertsj ligt de haven No- woróssijsk met groote petroleumraffina- derijen voor den uitvoer van stookolie' Na den val van Odessa en Nicoiajew is deze haven, die aanvankelijk slechts voor duikboolen en andere kleine marine-een heden geschikt was, uitgebreid om ook de groote oorlogsschepen van de Sówjet- Russische vloot ts* kunnen opnemen. Verder» vorderingen bij Kertsj en Sebastopol DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA Het opperbevel van de Duitsche weermacht deelde Zaterdag mede: Op de Krim hebben de aanval len van de Duitsche troepen op Se bastopol en Kertsj ondanks taaien tegenstand van den vijand verder terrein gewonnen. In den midden sector van het Oostelijk front zijn krachtige, door infanterie en tanks ingezette tegenaanvallen van den vijand, afgeslagen. De Sow jets ver loren hierbij 44 tanks. Zware bat terijen van het leger hebben met succes voor den ooriog belang rijke installaties van Leningrad be streden. Sterke.format!es gevechtsvliegtui gen en duikbommenwerpers hebben b olsj e wistische veldversterkingeh, troepenconcentraties, spoorwegen en vliegtuigsteunpunten in het ge bied ten zuiden van Moskou en ten Oosten van het Ladogameer aangevallen. De vijand heeft zwa re verliezen geleden aan. mensehen, zware wapens en rollend materieel. Andere succesrijke luchtaanvallen waren gericht op installaties van den Moermansk-spoiorweg.. Moskou en Leningrad zijn in den af ge loop en nacht gebombardeerd. Naar in een extra-bericht bekend is gemaakt heeft de Duitsche ma rine een nieuw groot succes ver worven. In de wateren om Engeland heb ben gevechtsvliegtuigen voor de Oostkust van Schotland een vracht schip van 1500 br.t. vernietigd.' In Noord-Afrika hebben Duitsche jagers vier vijandelijke vliegtuigen van een sterke formatie .Britsche jagers vernield. In den tijd van 5 tot 11 November heeft het Britsche luchtwapen 119 vliegtuigep verloren. In dienzelfden tijd zijn in den strijd tegen Bit- tannië zes eigen vliegtuigen ver loren gegaan. DE ONDERGANG VAN DE «ARK ROYAL» 18 opvarenden kwamen om 'i leven In de beschrijving van den Britschen berichtendienst over de torpedeering en den ondergang van de „Ark Royal";, wordt o.a. megedeeld, dat de comman- ydant, de hoogere officieren en het ma- chinekamerpersoneel aan boord van het getorpedeerde schip waren gebleven en 12 uur lang hadden gepoogd het schip nog naar Gibraltar te brengen. Op 14 November te 4.30 werd liet den com mandant evenwel duidelijk, dat het schip niet meer was te redden en gaf hij| bevel het schip te verlaten. Twee uur later zonk de „Ark Royal", waarbij 18 opvarenden om 't leven kwamen. Een officier van den torpedojager, die tot het einde van het vliegtuigmoeder schip aan de zijde er van bleef, meld-< de dat de „Ark Royal" kort voor haar ondergang 35 gr. slagzij maakte aan stuurboord. Toen het door den torpedo was getroffen, zoo wordt verder in de Keschrijving gezegd, trilde het heele schip minutenlang. Aan stuurboord gaapte een angstwekkend lek en de zee was in het* rond bedekt met stookolie. De leden der bemanning, die voor een deel slechts onvoldoende gekleed en deels halfnaakt waren, konden tengevolge van de slag zij geen gebruik meer maken van de reddingbooten, doch moesten zich aan touwen van het dek laten zakken en werden door een torpedojager opgeno- mert. Toen het schip niet meer te red den was, gingen ook de commandant, de laatste officieren en het machine- kamerpersoneel van boord. De „Ark Royal" kreeg thans steeds meer slagzij1, met fluitend geluid stroomden er wol ken stoom uit. Dat is het treurigste, schouwspel dat ik ooit heb gezien", ver klaarde do commandant DE BRITSCHE AANVAL OP DE VISSCHERSBOOT Inzake den Britschen aanval op eeti visschersbqot uit IJmuiden, waarvan in het avondblad vanDonderdag is gemeld, bericht het A.N.P. thans de volgende bijzonderheden. Dinsdagmiddag voer de IJmuiden 96 ter trawlvaart uit. Het schip, een traw ler genaamd' Viosier, was bemand met elï koppen en voer geheel alleen. Om streeks half drie het bevond zich op (ongeveer4 7 a 8 mijl uit de kust werd het plotseling aangevallen door d$ieBrit- ische toestellen, die het vaartuig met bommen en mitrailleurkogels bestookten. Enkele bommen troffen het schip, dat volkomen uiteen, we^ geslagen en snel zonk. Terwijl de overlevende leden der bemanning in 'het water om hun leven worstelden, werden zij door de Bjitsche pikten met hun mitrailleurs beschoten. Inmiddels had men den aanval van de kust uit gesignaléerd en was e^n pa trouillevaartuig uitgevaren om assistentie te verleenen. Acht leden )der bemanning ken-daft daardoor worden opgepikt. Het lijk van den jongsten- boordkok w^rd uit het water opgehaald, de ongeveer 50- jarige gehuwde schipper van de Voisier H. Wijker ?n een matroos worden vermist S De verontwaardiging over dezen laag- hartigen aanval der Britsche vliegers is onder de IJmuidensche vlsschersbevolking aigt meen. Na de talrijke aanvallen die reeds a'an dezen voorafgingen, is het haar duidelijk, dat hier geen sprakeis van toeval of ongelukken, maar van een in ferieure oorlogvoering. Desondanks blijft zij zich van haar plicht bewust. Steeds opnieuw weer trotseert zij de gevaren, om het Nederlandsche volk van woedsel te voorzien. N HET DUITSCHE BOEK Zaterdag werd in het Mauritshuis te Den Haag de tentoonstelling geopend van „het Duitsche boek" waarvoor groote be langstelling bestond. De secretaris-gene- raal van het Departement van Volksvoor lichting en Kunsten, prof. dr. T. Goede- wagen, hield daarbij een rede, waaraan het volgende is ontleend: Nog vertoont zich het meerendeel der Nederlandsche intelleetueelen in zijn al lengs sterotyp geworden houding van afsluiting tegen nieuwe vormen van maat schappij en cultuur, die groeiende zijn. Nog heeft de Nederlandsche intellectueel' zich slechts voor een deel kunnen ont worstelen aan die levenshouding van ziendeblindzijn. Maar .anderzijds begint 'toch iets van de nevel op te trekken, die te velen van ons Nederlanders sinds bijna tien jaar bevangen houdt en die hun levensblijheid en scheppingskracht in positieven zin heeft ontnomen. Langzaam aan groeit dat deel van ons volk, dat eer lijk met zich te rade gaat om tot de slotsom te komen: aan, de oostzijde van ons land gebeurt iets belangrijks, iets groots,' ja iets ontzagwekkends, 'dat slechts met de geestelijke revoluties tij dens (de volksverhuizingen, de renaissance, de verlichting en die romantiek is te vergelijken. Deze tentoonstelling richt zich tot de vrienden van het Duitsche Boek, aldus de Rijkscommissaris, rijksminister ,Seys Inquart. Deze vrienden van het Duitsche boek zijn natuurlijk in onze Duitsche ge lederen zelf te vinden, maar ik weet, dat zij zeer in het bijzonder ook aangetroffen kunnen wordfen in de gelederen der Ne derlanders en ik wil uiting geven aan mijn hoop en. vertrouwen, dat sedert de gebeurtenissen van Mei 1940 het aantal van deze vrienden niet is verminderd, doch toegenomen. Ik wil niet zeggen, dat er niet nog iemand kan zijn, di>3 nog niet is' bevrijd van enkele uitsluitend humanistische roerselen en banden, die inmiddels dezen weg nog niet heeft ge vonden. Hij is stellig niet gemakkelijk begaanbaar. Voorzoover het in ons ver mogen ligt dezen weg begaanbaar te maken, willen wij dat doen en daartoe is deze tentoonstelling middel. eESWïWBMW.Wü»®'JWWKWKfWJBBliU'UIK JWl' RECHTZAKEN Politierechter te Middelburg A. D., 27 jaar, landarbeider te Nieu wer kerk, wegens mishandeling van M. van den Ouden op 1 Juni te Niau-? werkerk. Eisch: f20 b. s. 10 d. h. Uitspraak: conforfa eisch. 1. A. P., 24 jaar, 2. A. C. van den B„ 36 jaar, beiden landarbeider te S t.-M aartensdijk, wegens diefstal van 6 emmers mosse len, toebehoorende aan Ph, Pekaar, te zamen en in vereeniging gepleegd op 11 .Octobej* 1941 te Scherpenisse. Eisch: ieder f20 b. s. 10 d. Uitspraak: conform eisch, ONDERGANG VAN DE „ARK RO.YAL" Hst linieschip Malaya zwaar baichadigd Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakte Zaterdag bekend: De Duitsche marine heeft een nieuw gpoot succes behaald. Duikbooten heb ben in het westen van de 'Middelland- sche Zee een formatie Britsche oor logsschepen aangevallen. Daarbij brach ten twee duikbooten onder leiding van de kapitein-luitenants Reschke en Grub- benberger het vliegkampschip Ark Royal tot zinken en werd het linieschip Ma laya zoo zwaar beschadigd, dat het de haven van Gibraltar moest worden bin nengesleept. Andere Britsche eenheden kregen treffers van torpedo's. Het vlieg kampschip Ark Royal was reeds op 26 November 1939 bij een luchtaanval zwaar beschadigd. Na hersteld te zijn was het weer in dienst gesteld. De Britsche ad miraliteit heeft dit verlies toegegeven. Wanneer verduisteren? Heden (Maandag): zon onder 17.44. Morgen (Dinsdag) zon op 9.06; zon onder 17.42. Maan onder 17.17op 7.54 Tusschen zonsondergang en zonsopgang moet worden ver duisterd. Nieuwe maan Woensdag 19 Nov. Eerste kwartier Dins dag 25 Nov. SOfiAtl jD UlEVEQ. JE BANDEN,.-GA LOOPfcN VOOq DAT BOODSCHAPJE OM DE HC*\! (Polygoon-Leemker) Uitvosringsn van toonsslvaresnigingen Het departement van volksvoorlichting en kunst brengt ter kennis van de be sturen van rederijkers- (dilettanten-) ver- eenigingen), dat het ongeVmnscht is, zich schriftelijk of telefonisch in verbinding te stellen met de af deeling theater en dans van het departement betreffende vergunningen voor tooneel* en cabaret avonden ed. Bedoelde vergunningen die nen ten minste acht weken van te voren te worden aangevraagd bij de gemeente lijke autoriteiten (burgemeester of politie der betrokken gemeente) onder overleg ging van een exemplaar van den tekst van looneelstuk, cabaret, revue, enz. I Gewezen wordt op de tijdige aanvrage, teneinde doorzending zonder vertraging van het tooneelstuk enz. door de politie aan de afdeeling theater en dans van het departement te kunnen verzekeren, j Briefwisseling met de vereenigingen kan alleen door bemiddeling van de gemeen* .telijke overheid plaats vinden.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1941 | | pagina 1