ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 18 SEPTEMBER 1941
QPGENOi
ZIERIKZEESCHE! COURANT
1797 - 1889
AANVALLEN OP DE DNJEPR
BRUGGEHOOFDEN WERDEN AFGESLAGEN
DE KERN
f1
ABONNEMENT
Prijs: In Zierikzes f 1,60, elders t 1,90
per kwartaal. Weekabonnementen reep,
13 en 15 cents. Losse nummers 5 cents.
Verschijnt dagelijks, behalve 'f Zondags.
Uitgave: N.V. Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuith. B 94, Tel. 32
Giro no. 137617 - Dir.: A. J. deLooze - Hoofdred.: M. J. Kosten, Zierikzee
98STE JAARGANG No. 14750
ADVERTENTIES
Rrtjs: H cent* pel regel, minimaal SS
cant», BIJ contract speciale prijzen. Suc
cesje» op Maandag, Dinsdag, Woensdag
en Donderdag: 70 cents. Inzending tot
morgens 9.S0 one.
NIEUW STADIUM IN DEN STRIJD IN
SOVJET-RUSLAND INGETREDEN
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA v
Operatie van grootiten omvang
in het Oosten
Het opperbevel der Duitsche
weermacht maakte gisteren hekend:
In het Oosten ontwikkelen de
aanvalsacties zich tot een operatie
van den grootsten omvang.
Onderzeebooten brachten in het
noordelijke deel van den Atlanti-
schen Oceaan zes vijandelijke koop
vaarders met tezamen 27.000 b.r.t.
tot zinken.
In het zeegebied om Engeland
werden in den afgeloopen nacht
twee groote koopvaarders hij duik-
aanvallen door twee gevechtsvlieg
tuigen zwaar beschadigd. Verdere
aanvallen uit de lucht richtten zich
tegen havenwerken aan de Zuid-
Oost-kust van het eiland, alsmede
tegen verscheidene vliegvelden.
In Noord-Afrika vielen Duitsche
gevechtsvliegtuigen op 15 Septem
ber concentraties van Engelsche
auto's aan de Libysch-Egyptische
grens aan en vernielden ze door be
schieting met wapens aan boord.
Bij een aanval van Duitsche ge
vechtsvliegtuigen op het vliegveld
Heliopolis hij Kaïro in den nacht
vna 15 op 16 Septemer ontstonden
in vliegtuighangars en munitie-op
slagplaatsen groote branden en ont
ploffingen.
De vijand wierp in den afgeloo
pen nacht met zwakke strijdkrach
ten een gering aantal brisant- en
brandbommen op eenige plaatsen in
Zuid-West-Duitschland; in woon
buurten ontstond schade aan gebou
wen. De marine-artillerie schoot
twee, en luchtdoelartillerie één En
gelsehen bommenwerper neer.
Over den Dnjepr
In aansluiting ;op het weermachtsbe-
richt van gisteren verneemt. D.NB. het
volgende: Een nieuwe fase in de voor
spoedige gevechten is ingetreden, nu de
Duitsche Zuidelijke vleugel weder den
(strijd opgenomen en een krachtigen aan
val tot over den Dnjepr ingezet
heeft. Hoewel de Dnjepr in zijn bene
denloop een tot twee km. breed is zijn
de Duitsche troepen er in geslaagd hem
op die plaatsen over te komen-, welke
voor een voortzetting van de operaties
van belang zijn.
Evenals tijdens den veldtocht in het
Westen de Maas bij Sedan en de boven-
Rijn bij Kolmar ondanks dé hardnekkige
verdediging werden bedwongen gelukte
thans de overtocht, hoewel de Sowjets
zeer waakzaam waren én herhaaldelijk
hevige tegenaanvallen op de snel gevorm
de bruggehoofden ondernamen. De vol
gende groote natuurlijke verdedigingslinie
ligt achter de Donetz, dus ten Oosten
van het industriegebied.
Van militaire zijde wordt medegedeeld,
dat de Duitsche troepen in den Zuide
lijken sector in een dapperen stormloop
krachtige versterkte stellingen hebben
doorbroken. Bij den aanval werden 800
gevangenen binnengebracht en verschei
dene stukken geschut buitgemaakt. De
laatste vier dagen zijn 268 sowjetvlieg-
tuigen vernield, aldus meldde D.N.B. Dins
dag, terwijl slechts 22 Duitsche toestel
len verloren gingen, een verhouding van
12 tegen één.
Dinsdag hebben de bolsjewisten aan
den benedenloop v,an den Dnjepr. gepro
beerd de Hongaarsche stellingen aan te
vallen. Hun voornemen werd echter tijdig
door de Hangaren bemerkt. Met zware
verliezen voor de Sowjets werd de po
ging verijdeld.
DE SJAH VERLIET TEHERAN
D« motievan voor zijn heengaan
Het blad Sora (Sofia) geeft in een;
eigen bericht uit Ankara de motieven
weer, welke den sjah van Iran hebben
bewogen afstand te doen van den trooh;
Het oprukken van de Britsche en Sov
jettroepen in Iran en het staken van.
den tegenstand door Iran hebben den
Sjah aanleiding gegeven, zoo schrijft het
blad, enkele maatregelen te nemen,
waarmede de nieuwe regeering van Iran
het niet eens was. In den nacht van
Zondag op Maandag heeft ide nieuwej
regeering van Iran een beslissing geno
men, welke neerkwam op een volledige
beperking van de grondwettelijke rech
ten van den Sjah.
In verband hiermede heeft Sjah Riza;
Khan Pahlevi besloten ten gunste van
den troonopvolger afstand te doen. Dé
troonsafstand werd eerst twee uur na;
het vertrek van den Sjah uit de hoofde
stad bekend gemaakt, toen het parlement
hiervan mededeeling werd gedaan. Over
de reis van den Sjah wordt een volledig
stilzwijgen in acht genomen. Welingelich
te diplomatieke kringen te Ankara heb
ben verklaard, zoo meldt het blad ver
der, dat de Sajh zich met enkele leden
van zijn gevolg naar een vliegveld bij
Teheran „heeft begeven, vanwaar hij in
onbekende richting is vertrokken.
TEHERAN INGESLOTEN
door Brittan an Sovjats
Volgens een bericht uit Londen hebben
idle Britsche en Sovjet-strijdkrachten de
stad Teheran volledig ingesloten, meldt
het D.N.B. Woensdagochtend hebben zich
volgens hetzelfde bericht, officieren van
dien Britschen en den Sovjet-staf naar
de stad begeven.
Naar United Press meldt, waren de
Britsche troepen Woensdagmiddag om
ongeveer twee uur dn de Zuidelijke voor
steden van Teheran aangekomen. De be
volking toont een gelaten kalmte. Naar
verluidt, blijven de Sovjet- en Britsche
troepen, aldus United Press, voorloopig
nog buiten Teheran staan, voornamelijk
daar de Sovjets blijkbaar vroeger af
marcheerden en daardoor vóór de En
gelsehen aankwamen. De geruchten1, vol
gens welke, dé Sovjets met opzet den
Britschen troepen den weg naar Teheran
versperden, zouden' niet op waarheid' be
rusten. De United Press-correspondent
was de 'eenige correspondent die de troe
pen naar Teheran' begeleidde!
Uit Istanboel meldt het D.N.B., dat de
Iramsche minister-president Dinsdag
volgens radio-Teheran in de bijzon
dere bijeenkomst van het parlement o.a.
verklaarde: Daar de Engelsche en bols
jewistische troepen deelen van ons land
bezet hebben, zijn wij in een zeer moei
lijke positie geraakt. Ons is door de
Engelschen en Sovjets beloofd, dat zij
geen druk op ons zullen uitoefenen. Thans
echter rukken de Sovjet-troepen naar
Teheran op. Wij hebben dienovereenkom
stige militaire maatregelen genomen, ten
einde dezen opmarsch tegen te houden.
Brug door de lucht lunchen
Amerika en Afrika
Liberia aft Amarikaanscha basli
in Afrika
Voortaan zal de „brug door de lucht"
tusschen Brazilië en West-Af rik a het
Engelsche front in het Nabije Oosten
voorzien van Amerikaansch materieel.
Door het pachten van elf vliegvelden
iin Brazilië heeft men reeds een brugge-
hoofid! gevormd op het ZuM-Amerikaan-
sche continent. Aan de West-Afrikaan-
sche kust zal het bruggehoofd, naar uit
Amerikaamsche berichten blijkt, voorna
melijk in Liberia worden opgericht.
Reeds langen tijd was bekend, dat er
Amerikaamsche ingenieurs waren aange
komen in Bathurst, in de Britsche ko
lonie Gambia, om idaar vliegvelden aan
te leggen. Ook is er een Amerikaansche
expeditie gearriveerd in Freetown (Sierra
Leone) met hetzelfde doel. En nu zijn
er eveneens Amerikaamsche ingenieurs in
Liberia aangekomen, om een vliegtuig-
basds in orde te maken, waarmede een
millioen dollars is gemoeid.
Door deze plannen is Liberia weder
eens aan d!e vergetelheid ontrukt. Alleen
in den loop van het conflict tusschen
Italië en Abessynië is het terloops ge
noemd!. Wel is waar. hebben Europeesche
organisaties zich steeds weder met de
negerrepubliek moeten bemoeien, maar
gewoonlijk alleen op grond van haar
financieele debacles. Verder hebben de
Engelschen en de Amerikanen er rubber
plantages aangelegd, waarbij het voor
al Amerika "er om te doen was, zich
onafhankelijk te maken van de Engelsche
concurrentie. Zoodoende is er vrij wat
Amerikaansch kapitaal in gestoken.
Thans, nu 'dit zwarte land weder van
zeer actueele beteekenis is geworden voor
de Amerikaamsche politiek, herinnert men
zich in de V. S. plotseling weder de
„verantwoordelijkheid", die men inder
tijd tegenover Liberia op zich heeft ge
nomen', niet alleen voor zijn financieel
beheer, doch ook voor zijn politiek en
moreel welzijn! In elk geval zegt een
van idle Amerikaamsche bladen is Li
beria in moreel en technisch opzicht al
tijd een Amerikaansch protectoraat ge
weest en door de andere volken ook
als zoodanig beschouwd.
Hef kan dus bij niemand verwondering
wekken, als de V. S. dit protectoraat
verder ontwikkelen1! Deze woorden hou
den niets anders in dan een bemante
ling van ide werkelijke bedoelingen van
de regeering van Roosevelt ten aanzien
van Liberia. Men legt er geen vlieg
velden aan, omdat Liberia een z.g. Ame
rikaansch protectoraat is, dóch alleen,
omdat het in Afrika ligt. Een andere
vraag as: zal Amerika zich in dè toe
komst vandaar laten verdrijven, als het'
eenmaal vasten voet heeft gekregen.in
Afrika?
Iftaliaanschweermachtsbericht
Actia om Tobroak
In zijn weermachtsbericht no. 470 maakt
het Italiaansche opperbevel het volgen
de bekend:
Aan het front van Noord-Afrika en
in 'den sector van Gondar plaatselijke
activiteit van onze vooruitgeschoven de
tachementen, die verkenningen onderna
men en vijandelijke afdeelingen verdreven
Doeltreffende actie van onze artillerie
tegen verdedigingswerken aan het front
van Tobroek. De Britsche luchtmacht on
dernam, nieuwe aanvallen op de steden
Tripolis en Benghazi. Er vielen geen
slachtoffers. De materieele schade was
gering. Italiaansche en Duitsche vlieg
tuigen vielen vijandelijke gemotoriseerde
colonnes aan in de zóne van Dzjara-
boeb-Siwa. Talrijke vijandelijke automo
bielen werden getroffen en zwaar bescha
digd.
Gebruik namen leden
Huis Oranje-Nassau verboden
Het Rijkscommissariaat deelt mede:
In aansluiting op, de gisteren bekend
gemaakte verbeurdverklaring van de ver
mogenswaarden der levende leden van 't
Huis Oranje-Nassau wordt op grond van
artikel 45 (1) van de verordening no.
138/41 door den commissaris-generaal
voor de Veiligheid bepaald:
Art. 1.
Het noemen of gebruiken van namen
der levende leden van het Huis van
Oranje-Nassau door economische en niet-
economische vereenigingen en stichtingen 1
openbare en particuliere instellingen en
inrichtingen, alsmede in firmanamen en
als aanduiding van een handelsartikel is
verboden. Eveneens is het gebruik van
afbeeldingen verboden, waardoor een con
tact met het Huis Oranje-Nassau wordt
aangeduid.
Art. 2.
Handelingen in strijd met deze veror
dening zijn overtredingen en worden'
overeenkomstig artikel 45 (2) van de
verordening no 138/41 bestraft, voor Zfio- kj
ver niet volgens* andere bepalingen een
zwaardere straf is vastgesteld.
Art. 3. De afkondiging van deze ver
ordening geschiedt door bekendmaking
in dc pens. Zij treedt met haar publi
catie in werking.
NIEUWE TEXTIELKAARTEN
TEGEN 1 NOVEMBER
Naar het ANB van officieele zijde ver
neemt, kan de uitkeering van de nieuwe
textielkaart tegen 1 November tegemoet
worden gezien.
Uitvoerige mededeelingen over de nieu-
wé distributieregeling van kleeding en j
huishoudgoederen zullen tijdig worden i
verstrekt.
UITREIKING NIEUWE
AARDAPPELKAARTEN
Vier verschillende soorten
De secretaris-generaal van landbouw;
en viisscherij deplt het volgende mede:
Gedurende het tijdvak van 22 Sep
tember tot 3 (October zulten nieuwe aard-
appelkaarten worden uitgereikt.De plaat
selijke idistributiediensten zullen nader
bekend maken, op welke dagen dit pre
cies zal geschieden.
De nieuwe kaarten' zijn te onderschei
den in \ier verschillende soorten en
wel:
a. Kaarten, gemerkt met de letter U,
bestaande uit dertien bonnen met op
druk „aardappelen, en genummerd van
38 tot en met 50, elk nummer gevolgd
door de letter A.
b. Kaarten, gemerkt met dé letter V,
bestaande uit veertien bonnen, met op
druk „aardappelen'' en genummerd vaji
01 tot 'en met 14, elk nummer event
eens door de letter A gevolgd.
c. Kaarten, gemerkt met dé letter W,
welke -de zelfde kenteekenen vertoornen
als de kaarten U, doch waarbij elk num
mer gevolgd' wordt door de letter B.
id. Kaarten, gemerkt met de letter X,
welke overeenkomen met dé kaarten V,
eveneens achter elk nummer gevolgd
door de letter B.
Hierna volgt een overzicht van ide ver
schillende kaarten, Welke aan de ver
schillende categorieën van personen zul
len worden1 uitgereikt.
Kaarten U en V
a. 0—3 jaar, geboren na 1 October
iCC3: 1 U-kaart en 1 V-kaart;
b. 4—13 jaar, geboren na 1 Januari
1928 en voor 2 Januari 1938i: 2 U-kaar
ten en 2 V-kaarten;
c. 14—20 jaar, geboren na 1 Januari
1921, en voor 2 Januari 1938: 3 U-kaar
ten en 3 V-kaarten;
id. volwassenen, geboren voor 2 Jan.
19212 U-kaarten en 2 V-kaarten.
Extra kaarten
Voorts krijgen personen, die zwairen
arbeid Verrichten, een kaart U extra en
personen, idie zeer zwaren arbeid ver
richten, twee kaarten U extra.
Aan houders van vetkaarten zullen
ongeacht iden leeftijd of werkzaamheden
idffie zij verrichten, bovendien nog een
kaart W en een V, worden uitgereikt,
zoodat een houder van een vetkaart,
.zoowel kaarten U en V, als kaarten W
X ontvangt.
Aardappaltalars
Zoowel ide beroepsaardappeltelers als
de niet ingeschreven telers, die vijf# are
of meer telergrond dan wél 10 are of
meer zandgrond bebouwen, komen niet
voor aardappelkaarten om aanmerking.
In verband hiermede dienen deze per
sonen zich met hun stamkaarten en die
vanhun gezinsleden en hun inwonend
pefsoneel, bij de plaatselijke distributie-
diensten te vervoegen. Dit zal dienen
te geschieden op een nader door deze
diénsten te bepalen dag, doch vóór 21
September.
Omtrent het gebruik der kaarten zul
len nog nadere gegevens worden be
kend gemaakt.
Aanvallen op de Dnjepr-brugge-
hoofden werden afgeslagen
De motieven, die den Iraanschen
sjah tot aftreden bewogen
Binnenkort iets minder brood en
boter, doch meer aardappelen
Nieuwe aardappelkaarten zullen
in 4 soorten verschijnen
Nieuwe textielkaart wordt tegen
1 November verwacht
Wanneer verduisteren?
Heden (Donderdag)zon onder
19.49. Morgen (Vrijdag) zon
op 7.20; zon onder 19.47.
Haan op 4.58onder 18.59.
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Nieuwe maan Zondag 21
Sept. Eerste kwartier Zater
dag 27 Sept. Volle maan
Zondag 5 Oct. Laatste kwar
tier Maandag 13 O,et.
HET PERCENTAGE BEEN
BIJ HET VLEESCHRANTSOEN
De secretaris-generaal van het depar
tement van landbouw en visscherij maakt
het volgende bekend met 'betrekking tot
j het percentage been, dat bij de distri-
I butie van vleesch mag worden gerekend.
I In eenige gemeenten zijn in de plaat-
selijke bladen of in slagerijen vaste been-
i percentages gepubliceerd, waardoor het
i publiek den indruk zou kunnen krijgen,
dat het vleesehrantsoem is gewijzigd,
j Deze publicaties dragen echter geen
enkel officieel karakter. Het beenpeiNjen-
J tage is afhankelijk van de kwaliteit van
het vleesch en kan derhalve niet vooraf
1 worden vastgesteld. Wel kan in het al-
I gemeen worden gezegd, dat ongeveer
20 tot 30 pet van ide hoeveelheid vleesch,
waarop de distributiebonnen recht geven,
mag worden berekend voor been.
j Een rantsoen vleesch, dat, zooals is
bekend, 100 gram bedraagt, zal dus thans
ongeveer 70—80 gram vleesch en 20—30
gram been mogen bevatten.
Indien de klant zulks verlangt, moet
het been worden bijgeleverd.
Een nieuw zwaar onweer, dat gepaard
ging met stortregens en hagelbuien, heeft
boven de Spaansche dorpen Galera en
Orce gewoed. Het noodweer veroior*
zaakte groote over|stro,omingen en een
pas gebouwde brug over de Jrio Orce is
dooo den stroom weggespoeld. De schade
beloopt verscheidene millioenen peseta's
Duitsche vechtwagen aan het Oostelijke front in gevecht met vyandelfjke
pantserwagens. Énkele meters voor den vechtwagen slaat een granaat in
den grond. Ook een tweede granaat, die op den voorgrond met een helle
steekvlam ontploft, raakte den Duitschen wagen niet
(Foto Service Rikart
