BONS, DIE GELDIG ZIJN
BOTER, MARGARINE en VET.
Boter. Bon „22" en „23" van die bQ-
terkaart: 30 Juni tot en met 16 Juli a-s.,
250 gram boter per bon.
Bon „22" en „23" van de vetkaart: 30
Juni tot en met 16 Juli a.s., 250 gram!
boter ppr bon met 15 cent reductie
per 250 gram.
BROOD Bon 23 van de broodkaart:
23 Juni tot en met 6 Juli 200 gram brood
of twee rantsoenen gebak per bon.
Van Maandag 26 Mei t/m. Zondag
22 Juni geeft elk der met 24 genum
merde bonnen van de broodkaart recht
op het koopen van 100 gram brood
of een rantsoen gebak.
BLOEM. Bon „9" van de bloemkaart:
van 16 Juni tot en met 13 Juli, 35
gram tarwebloem, tarwemeel, roggebloem
roggemeel of zelfrijzend bakmeel, dan
wel 50 gram brood of een half rantsoen
gebak per bon.
AARDAPPELEN. De met „OS" genum
merde bonnen van de aardappelkaart,
geven tezamen recht op het koopen van
2 kg. aardappelen. De verbruiksperiode
vain deze bonnen loopt van 30 Juni tot
en met 6 Juli.
EIEREN. De intet „89" genummerde bon
van de „bonkaart algemeen" geeft nacht
op het koopein van één (ei. DP ver
bruiksperiode van de bon loopt van
30 Juni tot en rnjet 6 Juli.
KOFFIESURROGAAT en THEE Van 23
Juni tot en met 20 Juli bon „46" 250 gram
koffiesurrogaat of 40 gram thee!
SUIKER. De met '56 genummerde bon
der bonkaart algemeen, geeft recht op
het koopen van 1 kg. suiker van 23
Juni tot en met 6 Juli.
VLEESCH EN VLEESCHWAREN.
Bon 20 van de vleeschkaart 24 Juni
tot en met 1 Juli per twee bonnen 100
gram vleesch, been inbegrepen, of een
rantsoen vleeschwaren.
Bon 20 worst 24 Juni tot en met 1 Juli
twee bonnen één rantsoen vleeschwaren.
MELK. Do met „23" gieaiummerde bon
van de melkkaart geeft recht op het
koopen van 13/4 liter melk. De verbruiks
periode vaiti dezP bon loopt van 30 Juni
tot en met 6 Juli.
KAAS. De miet „69" en „79" genummerde
bonnen van de bonkaart „algemeen" ge
ven recht op het koopen van 100 gram
kaas. De verbruiksperiode dezer bonnen
loopt vain 30 Juni tot en rniet 13 Juli.
Geldig tot -ent' rniet 27 Juli.
RIJST. Van 16 Juni tot en met 13 Juli
op bon 43 van de bonkaart algemeen
250 gram rijst, rijstebloem, rijstgries of
gruttenmeel per bon.
PEULVRUCHTEN. Van 23 Juni-6 Juli„
op bon 57 van de bonkaart algemeen
500 gram peulvruchten.
HAVERMOUT. Van Maandag 16 Juni
tot en rniet Zondag 10 Aug. aa. recht
de miet „44" genummerde bon van de
„bonkaart algemeen" recht op het koo
pen van 250 gram haverimlout of haver
vlokken of haverbloem of aardappelmJeel-
vlokken of gort of gortmout of grutten.
TOILET- EN HUISHOUDZEEP. Geduren
de het tijdvak vajn Maandag 30 Juni'
tot en mi©t Zondag 3 Augustus a.s. geeft
de miet „38" genummerde bon van de
„bonkaart algemieen" recht op het koo
pen van 150 gram toiletzeep (nieuwie
samenstelling) of 120 gram huishoudzeep
of 200 gram Zachte zeep (oude samen
stelling van vóór 1 Januari 1941) of'
150 gram zachte zeep (nieuwe samen
stelling van na 1 Januari 1941) of 300
gram zachte zeepp.asta of 250 gram zeep
poeder of 600 gram waschp oeder.
Volledigheidshalve wordt er op 'gewe
zen, dat waschpoeder niet gekocht kan
worden door het publiek, doch uitslui
tend wordt beschikbaar gesteld ten be
hoeve vam wasseherij©n.
PETROLEUM. Gedurende1 het tijdvak
van 16 Juni tot en met 10 Augustus as.
geeft elk der met „11" genummerde
bonnen van de nieuw uitgereikte bon
kaart „M" en de nieuw uitgereikte bon
kaart „O" recht op het koopen van
twee liter petroleum voor kookdoeleinden
OFFICIEELE PUBLICATIE VAN DEN GEMACHTIGDE VOOR DE PRIJ2EN
VASTGESTELDE VERVOERPRiJZEN
Bericht no 12
De volgende prijzen voor vervoer met huurauto's moeten aan het publiek in
rekening worden gebracht
1. Gemeenten boven 50.000 inwoners.
a) voor auto's met taxameterindien de rit zich niet verder uitstrekt dan tot ten
hoogste 10 kilometer buiten de gemeentegrens
1) een zgn. «eerste aanslag" van f 0,50, waarvoor kosteloos wordt voorgereden
en vervolgens tot 1000 meter belast wordt gereden
2) f 0,10 voor elke volgende 500 meter of gedeelte daarvan, binnen de ge-
meentegrens afgelegd
3) f 0,20 voor elke 500 meter of gedeelte daarvan, buiten de gemeentegrens
afgelegd tot aan het adres van bestemming van den passagier.
b) voor auto's met of zonder taxameter, indien de bestemming is gelegen op meer
dan 10 kilometer van de gemeentegrens!
f 0,15 per afgelegde kilometer of gedeelte daarvan, te berekenen over den ge-
heeien, door de auto af te leggen, afstand van garage tot garage,
o) voor auto's zonder taxameter, voor ritten, waarbij de grens der gemeente niet
wordt overschreden t
f 0,30 voor iedere met passagier^) afgelegde of aangevangen 1000 meter rit-
lengte, met een minimum van f 0,75 per rit.
2. Gemeenten tot 50.000 inwoners.
a) voor ritten binnen de bebouwde kom der gemeente
f 0,30 voor iedere met paesagie*(s) afgelegde of aangevangen 1000 meter'rit-
lengte, met een minimum van f 0,75 per rit.
b) voor ritten, waarvan de bestemming buiten de bebouwde kom is gelegen
f 0,15 per afgelegden kilometer of gedeelte daarvan, te berekenen over den ge-
heelen. door de auto af te leggen, afstand van garage tot garage.
De vergoeding voor //voorrijden" van de auto is in alle tarieven inbegrepen.
Tengevolge van den gestegen benzineprijs wordt op de bovengenoemde tarieven
een toeslag gelegd van 10
Het wachttarief bedraagt voor het geheele land f 0,10 voor iedere verstreken of
aangevangen waohtperiode van 4 minuten.
HET VRAGEN VAN HOOGEBE PRIJZEN 18 STRAFBAAR.
BEWAAR ,DEZE OPGAVE EN GEBRUIK HAAR.
Nieuwe opgaven kunnen de vroegere ongeldig maken.
28 Juni 1941.
Bijkscommissaris, rijksminister dr. Seyss Inquart, tijdens zjjn rede
op de massale bijeenkomst, welke Vrijdagavond op het IJsclubterrein
in de hoofdstad is gehouden. Pax Polland)
Provinciale Staten van Zeeland
Wijziging bagrooting 1940
Geó. Staten stellen aan de Prov. Sta
ten voor een wijziging te brengen in de
begroeting 1940, waardoor de post on
voorziene uitgaven wordt verlaagd met
f 6,462,09 en uitgetrokken op f 17.071.81.
O.a. is een post uitgetrokken van f10 902
voor vergoedingen aan personeel der Pro
vincie voor verloren eigendommen in en
door den dienst als gevolg van oorlogs
handelingen. Dit betreft alleen hetgeen
verloren ging in schepen of in gebouwen
aan de Provincie toebehoorende of bij
haar dn gebruik, vooir zoover dit niet
op andere wijze aan de betrokkenen
wordt vergoed.
Heffing bruggelden Tholan
De besprekingen inzake" de heffing van
tolgelden op de brug te Tholen, zijn,
nadat deze ingaande 10 October 1940
waren verlengd, voortgezet, doch zijn
ook thans nog niet in een zoodanig sta
dium, dat het Ged. Staten mogelijk is een
definitief voorstel te doen. Veeleer laat
het zich aanzien, dat de te voeren onder
handelingen gezien de netelige kwesties,
die daarbi; zijin betrokken en de ver
schillende corporaties,n $Jie aan het tot
stand kernen van een bevredigende op
lossing moeten medewerken, nog zeer
geruimen tijd in beslag zullen nemen.
Ook op grond van in een schrijven aan
den Secretaris-Generaal van Waterstaat
aangevoerde motieven stellen Ged. Staten
voor thans te besluiten tot een verlenging
van het tarief voor een tijdvak van 3
jaren. j,r j j
Zij, die voorstanders zijn van een sterke
verlaging of zelfs van een algeheel ver
dwijnen van het brugrecht, mogen beden-
keu, dat een maatregél, waarvoor dit
recht zonder meer buiten werking wordt
gesteld of zelfs maar zeer sterk wordt
beperkt, neer zou komen op een onteige
ning zonder schadeloosstelling en dan
zoodanig besluit mitsdien in strijd zou
zijn met de grondbeginselen van het
staatsrecht. Daarbij pretendeert het be
sluit geenszins vooruit te loopen op een
definitieve beslissing en daarin mag ze
ker niet gezien worden een erkenning
van het vooralsnog betwiste recht der
gemeente. J_;
G«<dle«ning voor de bootdieniter
Reeds bij de behandeling van de be"
grooting voor 1941 hebben Ged. Staten
gewezen op den toestand van de sche
pen van denProvincialen Stoomboot-
dienst. Thans leggen zij een door hen tot
den secretaris-generaal van het Depar
tement van waterstaat gericht schrijven
van hun college.
Zooals blijkt uit het eerste schrijven
zijn de kosten voor zoover deze niet
worden gedekt door dè te ontvangen
schade-vergoedingen, volgens een geheel
vrijblijvend verstrekte opgaaf te stellen
op f'l.300.090. Ten einde deze uitgaaf te
kunnen betalen, dient hiervoor een geld-
leening te worden aangegaan en stellen
Ged. Staten voor daartoe te besluiten
en de rente te bepalen op ten hoogste
41/2 pet., berekend tegen parikoers en
de aflossing op ten hoogste 20 jaar. De
uitgifte der leening geschiedt in eens
of bij gedeelten bij openbare inschrijving
of onderhands, naar mate Ged. Staten
wenschelijk achten.
Uit het- schrijven aan den secretaris
generaal blijkt o.a,, dat het motorschip
„Koningin Wilhelmina" hersteld is, dat
de Kóningin Emma in herstel is gegeven.
De Luctor et Emergo en de Schouwen
komen niet voor herstel in aanmerking.
De motorboot Zeemeeuw is hersteld. Voor
het herstel van de Prinses Juliana, de
Prins Hendrik, de Prins Willem I en de
Westerschelde is opdracht gegeven. Voor
de beide laatstgenoemde schepen is op
dracht gegeven de tweede klasse dek
salon op te offeren voor een grootere
ruimte voor het vervoer van auto's. Het
motorschip „Prinses Juliana" wordt ver
lengd en omgebouwd tot een vaartuig,
dat geschikt is voor een uurdienst op
de lijn Vlissingen—Breskens. De machine
installatie van dit schip wordt in dé
Prins Hendrik overgebracht, welk schip
ook verlengd wordt en tevens stabieler
gemaakt, want de stabiliteit van dit schip
was niet voldoende.
WaUrschap .Hat Vrija van Sluit"
Ged. Staten van Zeeland, die, zooals
bekend is, thans nog het bestuur uit
oefenen van het in Januari jl. opgerichte
waterschap van Sluis, waarin een 80-tal
polders en waterschappen in Westelijk
Zeeuwsch-Vlaanderen zijn opgenomen,
hebben in hun Vrijdag gehouden ver
gadering benoemd tot griffier van dat
Waterschap mr. J. I. van Doomick,
thans commies t$r Provinciale griffie,
waar hij sedert 1931 werkzaam is en
waar hij de laatste jaren aan de voor
bereiding van de oprichting van het
Vrije van Sluis een groot aandeel heeft
gehad. f
Binnenkort zullen Ged. Staten de tech
nische ambtenaren van het waterschap
benoemen en een aanbeveling opmaken
voor de^ benoeming van £en Dijkgraaf,
waarna dan later 'de andere bestuurs
leden voor ge eerste nlaal zullen worden
aangewezen.
Vier en twintig menschen zijn levend
bedolven en vier werden gewond toen
een steile rotswand achter een electri-
sche centrale in de Japansche prefectuur
Sjiizoeoka, welke door de voortdurende
regenbuien verzwakt was, instortte. Drie
huizen, wharin vier gezinnen woonden,
werden volkomen bedolven.
UIT VROEGER DAGEN
KRAMMAT
Hier in Zeeland kennen we allen de
Kraititaat van onze dijken. Volgens het
werk v^n wijlen Jhr .De Muralt „Dijk
en Oeverwerken van gewapend béton"
is: „Een krammat, dienende om een
grondslag af te dekken en te beschutten,
een spreidsel van stroo of riet of van
beiden, dat door strookrammen of beugels
met den grondslag verbonden wordt. De
ze aaneengesloten beugels vormen de
zoogenaamde regels. Als materiaal wordt
gebruikt tarwe- of roggestroo. Men on
derscheidt winter- en zomermat".
In oude tijden werd krammat veel
meer gebezigd dan tegenwoordig. Een
paar voorbeelden ten bewijze:
In 1850 waren aan de Galamiteuze pol
ders in Zeeland nog 483500 M2. winter-
mat, in 1893 nog slechts 63950 M2.
De zoogenaamde „wintermat" is van
iets sterker constructie dan de „zomer
mat". Hier aan den Burgh en Wejstland-
polder werd nog in 1806 „bevonden te
leggen 1870 vierkante roeden of schaf
ten matwerk"; een opgaaf van 1850
spreekt nog van 19440 vierkante ellen
kramwerken" en volgens een van de
laatste begrootingen van den polder is
er nu nog slechts 650 vierkantè meters
zomermat.
Boxhom (1644) schreef reeds: „Dit be-
wereken ende bekrammen geschiet door
stereke ende gesonde arbeijders, die het
stroo soo hardt weten in malkander te
draeijen, alsof het touwen waren' en het
glui aan de dijeken vast te hechten met
een ijser, dat sij' kram- of dijekspade
noemen".
Wijlen de heer De Muralt omschrijft
de uitvoering van het kramwerk als volgt
„Het kramwerk wordt meestal uitgevoerd
door zoogenaamde krammers. Voor het
aanbrengen van de pooten in den grond
slag wordt een kramspade gebruikt, die
van onder de vorm van een vork heeft
kramvork Om deze vork gemakke
lijk .in den grond te -kunnen duwen,
is de kramwerker aan de voorzijde voor
zien van een buikriem met schelpvormige
ijzeren plaat, zoogenaamde kraplap, buik-
plast. Met dezie kraplap is het mogelijk
met zijn lichaam iop het handvat van de
kramspade te vallen, waardoor de laat
ste in den grondslag wordt gedreven".
Inderdaad mocht Boxhorn wel schrijven
van „stereke en gesonde arbeiders". Beek
man verhaalt ons, dat in vorige eeuwen
in Zeeland en op Goeree en Overflakke©
de buitenglooiïngen van sommige dijken
door het bekleeden van krammat tegen
afspoeling en golfslag van het water
verdedigd werden. Soms wel minstens
tweemaal 'sjaars.
Men hoore maar uit Voorne in 1565:
'„Dat sij te draegen heeft wel 600 roeden
zeedijcx, dair tseewater op een gemeene
vloet wel twee of drie roeden vlacks
opcomt ende moeten deselve crammen
en de matten, ten minste tweemaal
tsjaers". En uit Dirksland )1494) „Dat
zij hebben an- de westzijde bet dan 300
roeden zeedijcx, die onderhouden moe
ten worden met matten ende crammen,
altemet mit één ende meest met twee
matten tsjaers".
Waar nu de basalt ons beschermt,
lag toen den deele de krammat.
Men zal vragen, hoe dik was die be
kleeding .met stroo? Beekman geeft er
ons dit antwoord op: „Wat de samen
stelling van de krammat betreft, daartoe
gebruikt men rogge-, tarwe-, gerst- of
haverstroo of glui (gezuiverd, uitgekamd
rogge- of tarwestroo) Gerst- en haver
stroo zijn minder deugdelijk, het rogge
stroo is het beste. Bij de gewone mat
wordt het glui of stroo of ook wel stroo
gedekt met riet, loodrecht op de richting
des dijks, dus loodrecht op de buiteni-
kruin uitgespreid, op het dijkstalud ter
dikte van 11/2 2V2 cM., al naar de
sterkte die men beoogt. Dit spreidsel (vloe
ring) wordt dan met rijen beugels lood
recht daarop, dus in de richting der
buitenkruin bevestigd. Die rijen liggen bij
wintermat hoogstens 15, - bij zomermat^
hoogstens 20 c.M. midden op midden uit
een De beugels bestaan uit een platte
band glui, ongeveer 5 c.M. breed, of
uit ineengedraaid glui, ongeveer 6 c.M.
dik. Zij hebben een lengte of spanning
(van 8 fl'2 c.M. en worden met hunne
uiteinden of pooten 12 tot 20 c.M. diep in
den grond gestoken, al naar deze meer
Of minder vast is en wel zoo, dat zij aan
eengesloten rijen vormen".
Beekman merkt vender op: „Bij de zloo.
genaamlde Sohouwsche mat, die op Schou
wen, Noord-Bevelaind 'en op een paar an
dere plaatsen gebruikt wordt, 'ligt het
stroo evenwijdig miet de dijkskruia; de
rijen beugels liggen dus loodrecht hierop".
Ook hier aan Burgh eni Westland wordt
de Schouwsche mat gebezigd; in 1799
gaf dit aanleiding tot een conflict tus-
schen het bevoegd Bestuur ©m die aan
nemer van. de Meentewierkein, toen werd
voorgeschreven dat die spreiding van het
stroo in de hoogte- en. de steking der
beugels in de 'lengte des dijks moest ge.
schieden, waarop de aannemers niet
wenschteia in te schrijven.
Ik heb dit beschreven iirt m'ijh stukje
„Een mislukt© aanbesteding" in de Nieuws,
bode van 22 Juni 1937. Dit bekleedings-
middel van jo iaze dijken had en heeft
op den duur weinig weerstandsvermogen;
het duurt hoogstens één jaar.
I Zooals uit den aanvang van dit stukje
blijkt, wordt de krammat dan oók wei
mig meer aan onze dijken 'gebruikt. In
1893 hadden we hier in Zeeland 466480
M*. kramünat tegen 2993810 M3. stee^
glooiing. En. thans zal' dit verschil nog
wel veel grooter zijn.
Het was streng verboden de krammat
te beschadigen.
Wie moer van „Krammat" wil w©tent,
kan terecht ui de Algemeen© Bepalingen
voor de aanbesteding ©nz. der werken
van de zeewering en o©verv©rdedigin g
der Calamiteuze Polders en Waterschap
pen in Zeeland.
B. W. G. Bu
MARKTBERICHTEN
ROTTERDAM, 30 Julni. AARDAPPELEN.
Eerstelingen f'9.021/2 per 100 k.g. Aanv,
ruim voldoende. Handel' aan de vastge
stelde prijzen.
VLAS. Aangevoerd 1640 k.g. blauw fl
1.40; 1200 k.g. Zeeuwsch wit f 11.45;
'1720 k.g. Holi. geel f 11J.45.
De aanvoer wordt steeds kleiner. Het
vlas Wordt aa|m de vastgestelde prijken
geruimd»
TELEGRAMMEN
BRITSCHE LUCHTAANVALLEN OP
WEST-DiUITSCHLAjND.
Maandagnacht vlogen Britsche vlieg
tuigen naar West-Duitsdhlamd en wier
pen een aantal brisant- en brandbommen
voornamelijk in het Rajhsch-WestfaaJsch,'
industriegebied en op Keulen. D© bom-
mlen richtten eenige materieele en per
soonlijke schade a,an. Tot dusverre is
melding gemaakt van twee door hetl
luchtdoelgeschut neergehaalde vijandelij
ke toestellen. 1 1
DUITSCHE LUCHTACTIE AAN HEfT
SOVJETFRONT.
Kleine formaties Duitsche gevechts
vliegtuigen/ werden op 29 Juni ten Oos
ten der brandpunten van.' den slag aan
het Sovjetfront gebruikt, teneinde d©ach-
terwaartsche verbindingen van den vijand
te verbreken. Hierbij wierden acht brug
gen verwoest en werde©n brug, die/
door Duitsche 'bommen reeds hevig was
beschadigd, volkomen vernietigd. Daar 't
aantal bruggen over de Sovjetrivierenl
betrekkelijk gering is en er slechts voor
de groote verkeerswegen' vaste overgan
gen zijn gémaakt beteekent d© vernieti
ging van deze bruggen een gevaarlijke!
voor de sterk bedreigde nog in Wit-Rus-
land staande Sovjettroepen. i
Invloedrijke militaire kringen, zoo meldt
de New York Herald .Tribune uit Was
hington, dringen erop aan, dat de Ver.
Staten met de Sowjetunie eenzelf de over
eenkomst voor den afstand .van steun
punten zullen aangaan als met Engeland
as gebeurd door het afstaan van Britsche
bases op het Westelijke halfrond. De
Sowjetunie zou vliegtuiigbases in de Si
berische toendra tegenover Alaska aan
de Ver. Staten moeten afstaan.
Naar officieel uit Vichy wordt mlede-
gedeeld, heeft die Franseh© regaering de
diplomatieke betrekkingen met d© Sov
jet-unie verbroken. Naar U.P. meldt, he©ft
Albanië den oorlog a.an de Sovjet-unie
verklaard.
Het aantal slachtoffers van den hevig1-
steni regenval der laatste 52 jaar in)
Japan: is tot 193 gestegen en velen kun-
jn-en nog vermist blijken. Het zwaarst
is de prefectuur Foekoeoka getroffen»,
Waar 52 dooden, 26 zwaar gewonden en
5 vermisten zijn en voorts 126 bruggen
zijln weggespoeld en meer dan 7000 hui
zen overstroomd. Te Osaka en Koyto
zijni in totaal 14.000 huizen onder water
gezet.
Naar SPT uit Tokio meldt, wijst de
verhoogde activiteit van alle Japansche
regeerinjgsinstantiies volgens diplomatieke
kringen op een spoedige beslissing ten
aanzien van de houding van Tokio. De
minister van buitenlandsche zaken, Mat-
soeoka, heeft hij den keizer rapport uit
gebracht over den buitenlandschen po
litieleen toestand.
Wegens de weigering van de Britsche
autoriteiten om navycerts voor de leve
ring van benzine naar Spanje af te geven,
heeft de Spaansche regeering besloten
van 1 Juli af het verbruik van benzine
verder fe beperken. Dienovereenkomstige
voorschriften zijn uitgevaardigd voor ,het
automobielverkeeT.
Vólgens Reuter is naar het DNB uit
Stockholm verneemt, Lord BeaverbTOOk
benoemd tot minister van voorziening.
Sir Andrew Duncan is benoemd tot minis
ter van handel. Zijn voorganger, Lyttle-
ton, is met èen bijzondere opdracht naar
het buitenland gezonden.
De Paus heeft ter gelegenheid van den
dag van Petrus en Paulus voor den va-
ticaanzender een radiorede over de god
delijke voorzienigheid bij de gebeurte
nissen in het menscliemleven gehouden.
In het middelpunt stond daarbij de be
antwoording van de vraag, hoe God zoo
veel lijden in de wereld kan toelaten.
De Paus plaatste de opvatting en doel
stelling van den mensch, die steeds naar
ruimte en tijd begrensd is, tegenover;
de oneindigheid van het goddelijk raads
besluit en vergeleek Gods doen met het
ingrijpen van een geneesheer.
