ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 2 JULI 1941
OPOENO]
ZIERIKZEESCHE COURANT
DE KERN
ABONNEMENT s
Prijs: in Zierikzee f 1,60, elders f 1,90
per kwartaal. Weekabonnementen resp.
13 en 16 cents. Losse nummers 6 cents.
Verschijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
1797 - 1889
Uitgave N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzeet Schulth. B 94, Tel. 32
Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Loose - Red.: M. J. Kosten, Zierikzee
97STE JAARGANG No. 14683
advertenties:
Prijs: 22 cents per regel, minimaal 88
cents. Bij contract speciale prijzen. Sue*
cesjes op Maandag, Dinsdag, Woensdag
en Donderdag: 70 cents. Inzending tot
*s morgens 9.30 uur.
BEREZINA EN DUNA BEREIKT
Vergeefiche poging der Sovjetlegers
om zich uit omiingeling te bevrijden
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelde gisteren mede:
Tusschen de Karpaten en de Pripetmoe-
rassen rukken de afdeelingen van het
Duitsche leger in vereeniging met Slo-
waaksche troepen al strijdende op aan
weerszijden van Lemberg, waarbij zij den
verslagen vijand achtervolgen. De Sow jet-
legers, die tusschen Bialystok en Minsk
zijn ingesloten, hebben den-geheelen dag
wanhopige en vergeefsche pogingen ge
daan zich uit de omsingeling te bevrijden.
De vijandelijke doorbraakpogingen, die
menigmaal door afdeelingen van acht tot
twaalf gelederen diep gedaan werden
en door de zwaarste pantserwagens ge
steund werden, mislukten onder buiten
gewoon bloedige verliezen voor den vij
and.
Verder naar het Oosten is de Berezina
bereikt. Tusschen Dunaburg en Riga is
de Duna over een breed front bereikt.
Op verschillende plaatsen zijn de Duit
sche troepen over de rivier getrokken.
Ook hier zijn verbitterde tegenaanvallen
van den vijand mislukt.
Afdeelingen der Duitsche luchtmacht
hebben met beslissend succes ingegrepen
in den strijd te land. Zij' bombardeerden
de vijandelijke colonnes ten Oosten van
Lemberg, die soms in twee of drie rijen
naast elkander langs de wegen wijken,
brachten den tusschen Bialystok en Minsk
ingesloten Sowjettroepen zeer zware ver
liezen toe en vielen de vijandelijke troe
pen, die over Riga terugtrekken, onop
houdelijk aan. Bij deze operaties zijn
talrijke pantserwagens en honderden
vrachtauto's vernield, vijandelijke batte
rijen tot zwijgen gebracht en transport
treinen vernield. Buitengewoon groote
successen heeft de Duitsche luchtmacht
gisteren in den strijd tegen de Sowjet-
vliegers behaald. Zooals reeds in een
speciaal bericht is medegedeeld, heeft
de vijand op 30 Juni 280 vliegtuigen ver
loren, waarvan 216 bij luchtgevechten.
Ten Zuiden van het Visschersschiereiland
is een Sowjettorpedojager door bomtref-
fers tot zinken gebracht en een tweede
zwaar gehavend.
In de Engelsche wateren hebben ge
vechtsvliegtuigen een grooten koopvaar
der ernstige schade toegebracht. Nachte
lijke aanvallen der luchtmacht waren ge
richt op de ravitailleeringshaven Cardiff
en op havenwerken aan de Oostkust en
Zuidoostkust van Engeland.
Voor Solloem in No.ord-Afrika hebben
Duitsche stuka's brand veroorzaakt aan
boord van een Britschen torpedojager. In
Tobroek hebben zij havenwerken en autoj
corner traties gebombardeerd.
Britsche gevechtsvliegtuigen hebben gis
teren, beschermd door de laaghangende
wolken en het slechte zicht, bommen ge
worpen op woonwijken in het Noord-
Duitsche kustgebied. De burgerbevolking
leed éenige verliezen. Verscheidene ge
bouwen werden vernield of beschadigd
bij dezen aanval.
Bij vijandelijke pogingen om het be
zette gebied langs het Kanaal binnen te
vliegen werden 11 Britsche vliegtuigen
neerschoten door jagers en afweer
geschut en 5 door marinegeschut. Bij
vijandelijke luchtaanvallen, in den afge-
loopen nacht op. West-Duitschland onder
nomen, zijn o.m. te Keulen eenige burgeris
gedood en gewond.
Schade van loorlogs-economisch en mili
tair belang ontstond niet.
Door afweer van nachtjagers en lucht
doelgeschut werden drie Britsche vlieg
tuigen omlaaggehaald. Marine-artillerie
schoot in den nacht van 29 op 30 Juni
viër vijandelijke vliegtuigen omlaag.
In den zegenrijken luchtstrijd in het
Oosten schoot het jachteskader onder
leiding van luit.-kolonel Mölders 110
vliegtuigen neer, hel jachteskader onder
majoor Trautloff 65 vliegtuigen.
Luit.-kolonel Mölders behaalde zijn 82e
kapitein Joppien zijn 52e luchtoverwinning
In den strijd om de vijandelijke grens-
versterkingen onderscheidden zich de
commandant van een bataljon genietroe
pen, majoor Schütler, de le luitenant en
compagniescommandant in hetzelfde ba
taljon Hornung en de luitenant Johannes
Muller.
Luitenant Haaf van een regiment spoor
weggenietroepen verhinderde dat een
zeer belangrijke spoorbrug werd vernield.
Korporaal Reiser van een artillerie-Tegi-
ment vernielde als kanonnier met zijn
geschut in korten tijd veertien vijandelijke
tanks.
Een groep gevechtsvliegtuigen onder
leiding van majoor Busch bracht tot aan
den 15en Juni in den strijd tegen Enge
land een kruiser, een torpedojager en
21 kleinere oorlogsschepen, benevens
436,188 brt. vijandelijke handelsschepen
tot zinken. Bovendien werden talrijke
koopvaardijschepen door biomtreffers
zwaar beschadigd.
LITAUEN IN DE BRANDING
Eeuwanlang varzot togen
vroomda ovorhoorschers
De Duitsche tnoepére hebben Kaunas
eim Wilna bezet en, dus de belangrijk-)'
ste steden van Litauen; jm hapden. Voor
Litauen beteekent dit het ©inde van helt
gehate bolsjewistische juk. Voor dit
kleine land met zijn vaderlaindslievleaii-
de bevolking breekt een nieuw tijdperk
aaim.
Het grootvorsteindomi Litauen werd in
ide dertiende ,eieuw gesticht. Snel nam|
het land in m|acht toe, zoodat het zkhl
ini de 14e eeuw uitstrekte van d© Oost-
Zee tot de Zwarte Zee. Later yolgBei
eere inzinking en tenslotte werd Litaulóre
in 1569 ingelijfd bij1 Polen, dat terstond,
de verpoolschiinlg trachtte door te zet-
teini. Dit gelukte m|ét den Ljtaustihien ad©l!,
mjaar de eenvoudige boenen bleven hun
éigen taal en gebruiken, trouw ien ver-
zettere zich tegen den Poolschen invJ|oi©d
In/ 1795 werd Litauen im(et het grootste
gedeelte vaire Polen ingelijfd bijl Rjusw
land. Hardnekkig verzetten; zich de Li-
tauers tegen de gewielddaig© verrussings>-
politiek vare de Russisch© autoriteiten.
Het was de dioftiikerste periode in huinj
geschiedenis.
lira 1915 kWami. eindelijk de bevrijlding.
Het Duitsche leger bezette Litauein) iön
ire 1918 volgde de oinafhanlcelijkheidsver.
klaring, tot verontwaardiging van Ror-
le'nv, dat op inlijving van Zijln vroeger!
gebied had gehoopt. Na den1 wereld
oorlog bleef Litauen 20 jaar onafhan.-/
kelijk.
Hoewel het land moig iets grooter is
dam Nederland, tel(t het slechts ruim}
2.5 ibillioen inwoners, die zich hoofd
zakelijk m(et deini landbouw bezig hou
den'. Uitgevoerd Worden vleesch, boter
ejn 'Cellulose. Het land kwairij in kortenj
tijd to,t giootein/ mjaterieelen bllqed; maar
ook iini geestelijk opzicht tr.ok het de1
aainidadht door zijn schilders 'en zij(n taal),
Welke idoior de geleerdere als ©ejn vare
de oudste talere van Europai wordt be
schouwd. Eigenaardige volksgebruiken
hebblere zich hier nog steeds gehjond-
h'aafd. j i J
_I|re den zom|er van: 1940 kwam er een'
einide aan 'dit onaifhahkelijke bestaianl,
toieira de Sovjiet-Unie een, aantal ©iscbelnj
iini ultimiatieven vorm aan Litauen stelde
ere vervolgens het land bezette. Dit was
het begire van leen. wreed© onderdruk-
tkireg van taal, godsdienst enz. De Li-«
tauers (era mfet hen geheel Europa ziilh
lere dankbaar zijin, dat hieraan voorgoed
een eind is gemlaakt.
Itallaansch weermachtsbericht
Britscha oorlogsvaartuigen varnield
Het 391ste communiqué van 'het Itaili»
aansehe hoofdkwartier luidt:
Bij luchtgevechten boven Malta hebben
onze jacbtafdeelmgen twee vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten.
Levendige bedrijvigheid der artillerie
aan het front van Tobroek in Noord Afrika
De 'luchtmacht der spilmogendlheden heeft
ten Noorden van Bardia een vijandelijke
vlootformatie aangevallen: een torpedo-
boot jager werd tot zinken gebracht, een
tweede ernstig beschadigd. Andere Ital/i-
aansche vliegtuigen hebben raviitaillee-
ringsbedrijven en installaties in d'e ves
ting Tobroek gebombardeerd.
In Oost-Afrika zijn aanvallen op ons
garnizoen te Debra Tabor snel verijdeld.
Een onzer duikbooten onder bevel van
eerste-luitenant ter zee vincenzo Politi
heeft in het Oosten der MiddeHandsche
Zee een Britschen torpedobootjager ge
torpedeerd en tot zinken gebracht.
Naar United Press meldt, heeft oud
president Hoover in een radiotoespraak!
zich m scherpe bewoordingen tegen de
Sowjef-Unie gekeerd en het Sowjet-re»
giime „de bloedigste tyrannie der ge
schiedenis" genoemd. Hij verzette zich
tegen een deelneming van de Ver. Staten
aan den oorlog, waarmede steun aan:
de Sowjet-Unie zou gepaard gaan en
bepleitte een politiek van hulp aan En
geland; en Frankrijk zonder dat Ameri'-
kaansche soldaten naar het front behoe
ven te worden gestuurd.
DE STRIJD IN SYRIË
Generaal Huntziger over den toestand
De Fransche minister van oorlog, gene
raal Huntziger, heeft de buitenlandsche
persvertegenwoordigers ontvangen, wien
hij een overzicht heeft gegeven over den
toestand ijn Syrië.
Allereerst wees hij' op de Eiigelsche be
weringen, dat er talrijke Duitsche „toe
risten" in, Syrië zouden zijn aangekomen,
dat Duitsche troepen op Syrische vliegvel
den zouden zijn geland en dat Duitsche
versterkingen en oorlogsmaterieel per
schip aan land zouden zijn gezet. De
minister van oorlog verklaarde nogmaals
nadrukkelijk, dat deze beweringen gelo-
geire zijin ien dat 'züj| slechts Stijn veirboinh
nen om den Engelschen een voorwend
sel aan de hand te doen voor den overval
op Syrië.
Vervolgens daalde generaal Huntziger
tot in bijzonderheden af over den moei
lijken toestand, waarin de Fransche
strijdkrachten zich in Syrië bevinden,
daar zij bijna over geen reserves beschik
ken en ook wat het materieel betreft,
tegenover de Engelschen sterk in het
nadeel 'zijn. Hierbij! koïret rijog de gewel
dige hite, die in Noord-Syrië :35 graden in
de schaduw bedraagt.
Met betrekking tot de nieuwste Engel
sche propagandistische stelling, dat de
Britsche troepen slechts zoo. langzaam1 op
rukken, omdat zij de Franschen voor al
te zware verliezen zouden willen bewa
ren, verklaarde de minister van oorlog:
men kan den Franschen strijdkrachten in
Syrië geen grooteren lof toezwaaien. Zij
hebben zich in de 24 dagen van strijd
werkelijk schitterend gehouden en den
vijand verbitterden tegenstand geboden.
Met betrekking tot het bombardeeren
van de woning van ;den Franftchen hoogen
commissaris te Beiroet, zéide generaal
Huntziger: Frankrijk is in delzen ongelij-
ken oorlog vastbesloten zich te verde
digen en zal zich ook verder blijven
verdedigen. Frankrijk heeft er van afge
zien, soortgelijke doelen op Engelschen
bodem met bommen aan te vallen, doch
'm'ere weet precies, waar Zich de wio-v
ning van den Engelschen Hoogen Com
missaris in Palestina bevindt en men
heeft ten slotte ook de beschikking over
vliegtuigen. Niets zou den Franschen kun
nen verhinderen, aldus verklaarde de mi
nister van oorlog met nadruk, den oor
log op dezelfde wijze te voeren als de
Engelschen, wanneer zij zich niet zouden
schamen zoo iets te doen.
NATIONAAL-SOCIALISTISCHE
BETOOGINGEN
Duitich-NacUrlandich* cUmonitratia
U Dan Haag
Op ongeveer dertig plaatsen in ons
land zijn Zaterdag en Zondag groote
nationaal-socialist ische foetoogingem ge-
toogingen gehouden, waarvan die te
Den Haag de belangrijkste was, ter
onderstreping van de ]T>. Vrijdag tijdens
de Amsterdamsche betooging uitgegeven
parolen.
Voor die Haagsche betooging, voor het
gebouw van den Hoogen Raad, bestond
groote belangstelling.
De samenkomst werd' namens de NSDAP.
door Kreisinspektor dr. G. F. Sehuoir
geopend.
Daarna was het woord aan den com
missaris-generaal, den leider van het Ar-
beitsbereich der NSDAP. in Nederland,
Oiberdiienstleiter Fr. Schmidt
Oberdienstleider Schmidt zeide o.m.:
Heden begrijpen nog zoovele Neder
landers niet, wat het nationaal-socialisme
beteekent. Doch wij weten, hoe onze ka
meraden zich tegen het communistische
gevaar hebben geweerd' en wij eeren den
onbekenden S.A.-man, die ais eerste zijn
.leven in dien strijd heeft moeten laten.
Thans strijden de bruinhemden voor
Hitier en de zwarthemden van Anton
Mussert samen voor die verwezenlijking
van de natLonaal-socialastische nldealen.
Evenals vóór 20 jaren in Duitschland
het geval' was, waren het tot voor kort
in Nederland de Joden, 'die de Volksche
gedachte ondergroeven, en die hier te
lande tegen Duitschland hitsten.
Thans, aldus spr., is het tijdstip ge
komen om definitief met het bolsjewisme
dn Europa af te rekenen.
Onder algemeeme blijken van instem
ming herinnerde spreker vervolgens aan
die Vrijdag te Amsterdam gehouden groot-
sche betooging, waar de Rijkscommissaris
ten aahhoore niet van „'enkele duizenden."
doch van minstens 40 a 50.000 personen,
de nationaabsoeialiistischei kameraadschap,
die ons in dezen strijd samenbindt, zoo
voortreffelijk naar voren heeft gébracht.
Een 'groot deel van de Nederlandsche
bevolking begrijpt nog niet waar het om
gaat, want zij begrijpt het hatkwiaal-soeiia-.
lisme niet.
Tot de Nederlandsche nationaal-socia-
listen wilde spreker zeggen: blijft trouw
in uw geloof, houdt dit als het eeniig
mogelijke vast. Ook uw volk zal dit ge
luk deelachtig worden en het nationaal-
HERINNERINGEN AAN DE
RUSSISCHE REVOLUTIE
Prof. Grondijs ovar da foutan
dar Sovjatpolitiak
Een redacteur van ANP heeft in ver
band met den oorlog van het Duitsche
Rijk en zijn verbondenen'tegen de Sow-
jetumie onzen landgenoot, prof. dr. L. H.
Grondijs, naar zijn ervaringen aan het
Russische front in den wereld oorlog en
de daarop gevolgde revolutie en burger
oorlog gevraagd.
„Nadat ik van een verblijf in 1915-1916
aan het Russische gevechtsfront in West
Europa was teruggekeerd, aldus prof.
Grondijs, had de opperbevelhebber van
land- en zeemacht, generaal Snijders
op voordracht van onzen toërnnaMgert ge
zant in Parijs, jhr. de Stuers aan mij
de opdracht verleend om van het Rus
sische en Roemeensche front rapporten
te zenden aan den Nederiandschen gene
rate staf. In Januari 1917 ben ik, voor
zien van een Nederiandschen diploima-
tieken pas, naar Rusland vertrokken. Toen
in Maart 1917 de Russische revolutie uit
brak, zat ik in Petrograd. Oude relaties
met befaamde Russische generaals zooals
Alexejew, Broesalow, Deniikin, Markow,
Kornilow e.a., heb ik toen hervat, zoo
dat ik de vijandelijkheden in de front
bataljons heb kunnen medemaken.
Niet slechts in militaire kringen, maar
ook in universitaire, artistieke en mon-
dalre sferen heb ik mogen verkeeren en
daarbij heb ik een groote achting en
genegenheid voor het Russische volk op
gevat. Het was daarom voor mij des
te meer te betreuren, dat de begaafde
Russische natie, slecht verdedigd tegen
de krachten van wanorde en willekeur,
het voorwerp geworden is van een on
zinnige proefneming en onder 'die dwin
gelandij geraakt is ven een groep gewe-
tenlooze geweldenaars. Alle manifestaties
van het Kerensky-regiem en daarna van
de Leninistische dictatuur hebben de mij
omgevende Russische officieren en mij
zelf met een sterken afschuw tegen de
nieuwe sowjetorde vervuld".
De fouten van het regiem
Prof. Grondijs geeft toe, dat de eer
ste leiders der bolsjewiiki van een op
recht idealisme bezield geweest zijn en
dat b.v. Lenin, Tsitsjerin en zelfs Dzjer-
zmski aanvankelijk zich door een diep
medelijden mét verdrukte en verwaar
loosde arbeidersklassen hebben laten
leiden. Maar hun foutieve historische in
zichten (historisch matérialisme), hbn
miskenning van den menschelijken aard
(dwang tot eollectiviseering), verspilling
van gezonde motieven en beweegkrachten
(de initiatieven van een gezond egoïsme),
aanwakkering van onverwezenlijkbare in
stincten (ongebreideld internationalisme)
hebben de oude eerbiedwaardige Russi
sche cultuur vernietigd en het oecono-
misch bestel gansch ontwricht.
Het zijn vooral twee enorme fouten
der sowjetrepubliek geweest, die in het
bilnnenland onrust geschapen hebben en
de weerbaarheid van den Russischen staat
hebben verzwakt. De sowjetbewiindheb-
bers hebben een hardnekkilgen strijd aan
gebonden tegen den boerenstand, die aan
de collectiviseeringsstaatkunde eerst na
een moorddadigen dwang heeft toege
geven', ten minste 1,700.000 boeren zijn
vermoord in strafexpedities. Nog altijd
staat de boer, vooral in de Oekraïne, vij
andig tegenover het bolsjewistische re
giem. Verder hebben Lenin, later Trotski,
Stalijn en hun satellieten, zich door de
ongezonde idealen van het Marxisme
laten.' verleiden oim alle heilzame krachten
van het Russische nationalisme, om alle
'gehechtheid van het Russische volk aan
den bodem, volksaard en traditie, uit te
roeien. Noch in de onderdrukking der
gezonde boereninstincten, noch in die van
een gezond staimbesef, dis de sowjetre-
geerimg geslaagd en de laatste jaren heeft
zij water in haar wijn moeten doen. Maar
er zijn zoodoende spanningen ontstaan,
welke de Sowjetuniie in hooge mate heb
ben verzwakt.
De Duitsche troepen hebben thans
de Berezina bereikt
De toestand tn Syrië door gene
raal Hunziger toegelicht
Herinneringen aan de bolsjewis
tische revolutie van 1917
De spoorwegen hadden in 1940
een verlies van ruim f 14.8 millioen
Nadere mededeelingen over dis
tributie van rijwielbanden
Wanneer verduisteren?
Heden (Woensdag)zon onder
22.06. Morgen (Donderdag) zon
op 5.21.
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Maan op 15.35, onder 1.46.
Volle maan Dinsdag 8 Juli.
Laatste kwartier Woensdag
16 Juli. Nieuwe maan Donder
dag 24 Juli.
socialisme volledig erkennen. Het jaar
1941 zal voor Nederland beslissend zijn
tere aanzien vare ide houding van zijn
bevolking. Dat heeft de Rijkscommissaris
op Nieuwjaarsdag 1941 te verstaan ge
geven.
Spreker herinnerde verder aan de woor
den van den Rijkscommissaris op de be
tooging van Vrijdag jl>. te Amsterdam,
waar deze o.a. zeide:
„Ik zelf beschouw deze onze betooging
als het uitgangspunt van de nationaal-
socialistische reorganisatie ook in Neder
land, d'ie thans, nu de beslissing in het
Oosten valt, ook hier aangepakt moet
worden.
Daarom zijn alle instellingen en poli
tieke i'deëen, die reactionnair een nieuwe
ontwikkeling willen tegenhouden, en
vooral' die, welke eens tot helpers van
het marxisme zijn 'geworden, of zich de
hulp van het marxisme lieten welgeval
len, een beletsel voor een gelukkige tóe-
komst. Wij zullen ze opruimen en voor
het Nederlandsche volk den weg vrij ma
ken voor deelneming aan den nieuwen
opbouw.
Tot de Nederlandsche nationaal-socia-
listen zeide spr.: houdt het oranje-blanje-
bleu van uw oude princevlag in eere
en zorgt ervoor, dat het niet door mar
xisme en bolsjewisme wordt bezoedeld.
Wij, Duitsche kameraden, zijn trotsch
op onzen leider, en wij wisten reedis
20 jaar geleden, waarvoor hij ons een
maal zou oproepen. Wij zijn dankbaar,
dat hij ons thans daarvoor geroepen heeft
en dat wij dezen grooten tijd mogen
beleven".
Volgens de New-Yorksche bladen zij re
14 leden van de bemanning van het in
Engelschen dienst varende Nedlerlaindsche
tankschip „Pendrecht" (10.746 ton), dat
ip Deo. 1940 in den| Atlantischen Oceaan,
door eere Duitsche duikboot is getorpe
deerd; te New York aaregiekoinien. D$
matrozen verklaarden, dat plotseling ©ere
Duitsche duikboot iraaast het schip op
dook, toeftii Zij' reeds in de booten: wa
rén. gegaan. Een: Duitsche officier vroeg
daarop 'de bemairening van het tamkschipi,
of er voldoende levensmiddelen; aan boord
(warehi van de reddingsboot. Toen deze
vraag bevestigend' werd beantwoord, ant-
"woordde de officier „zeer goed", waar
op de duikboot otntierdook. (DNB)
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben de
twee laatste dagen aanvallen ;op groote
schaal ondernomen op de districtshoofd-
Smolensk aan de Dnjepr, waar een
munitiefabriek, een vliegtuigfabriek, een
vliegveld en groote houtopslagplaatsen
door opeenvolgende golven met bommen
werden bestookt. Reusachtige branden
breidden zich snel uit. Ook de spoorweg
installaties kregen veel treffers, die ver
der gebruik onmogelijk maken,