De Gruyter NEDERLANDSCHE ECONOMIE IN OORLOGSTIJD DcndTên tuinbouw^ ingezonden stukken Uit Stad en Provincie EEN UITEENZETTING DOOR COMMISSARIS-GENERAAL Dr. H. FISCHBÖCK Ons Koffiesurrogaat is krachtig en smaakt uitstekend 250 gram in speciale. aroma-bescherménde yerpaklan'g OU cent Voor een groot aalrutajl vertegenwoor digers van industrieele bedrijv©n uit Lim burg heeft de oomrn issaris - gene ra ai voor financiën em economische zakein, minis ter dr. H. Fischböck, te Maastricht e©n rede gehouden over die Wirtschaft in den Nederlanden im Kriege". lnduitrl«êU moeilijkheden De voornaamste moeilijkheid, waarme de de industrie op het oogenblik te kam pei heeft is 't niet in voldoende mate aanwezig zijn van grondstoffen, terwijl zich ook moeilijkheden met den afzet voor doen. De huidige situatie laat niet toe naar believen, over, grondstoffen te** be schikken en te fabriceert. Er moet ver vaardigd worden, wat op het ©«ogenblik noodzakelijk is. Het is moeilijk uit te maken wat inderdaad noodig is en hoe de bedrijven daaraan aan te passen. De ondernemer moet deze vraag zelf onder zoeken. De moeilijkheden zullen minder zijn, wanneer ook de ondernemer zich op dit" standpunt stelt en zich weet aan te passen. Deze moeilijkheden zijn bij de bezettende macht echter volledig bekend en deze zal alles in het werk stellen om de overwinning daarvan te bevor deren en de Nederiandsche Industrie niet zwaarder te belasten, dan met het oog op de oorlogsdoeleinden noodzakelijk is Da lociafe pol tiak Ook de sociale doeleinden, die Duitsch land nastreeft, heeft men tot nog toe niet kunnen verwezenlijken in die mate, als wel gewenscht was. Maar ook dit is een gevolg van den oorlogstoestand. Het streven is er evenwel op gericht den Nederlandschen arbeider een positie te bezorgen, die gelijkwaardig is aan die van de Duitsche arbeiders. Dit geldt ook voor de loonpolitiek, waarin men het standpunt huldigt van een rechtvaardige verdeeling van hét loon. De huidige toe stand eischt, dat de prijs- eii loonpolitiek zooveel mogelijk gestabiliseerd blijft, voor zoover de omstandigheden dat toelaten. Loonsverhoogingen zullen dan ook alleen worden toegestaan, wanneer deze onver mijdelijk zijn. De ondernemers moeten de vraag eener loonsverhooging dan ook niet zien uitsluitend van het standpunt van hun eigen bedrijf, maar met het oog op het geheele bedrijfsleven. Verhooging van dividenden niet verantwoord Ik kan absoluut niet begrijpen, aldus dr. Fischböck, dat er in Nederland tal van vennootschappen zijn, die de winst, die zij maakten over~1940, gebruikt heb ben, om een verhoogd dividend uit te keeren. Dat is niet te verantwoorden in een tijd, dat loonsverhooging onmogelijk is. Door deze verhoogde uitkeeringen wordt het inkomen der aandeelhouders vergroot. Afgezien van het sociale en sociaal-politieke standpunt, heeft dit een negatieve uitwerking Op de economische positie van het land. Juist in die kringen zitten de klagers over het gevaar voor inflatie en over een te groote circulatie van bankpapier, terwijl zij door hun handelwijze de koopkracht nog verhoo- gen. Terwijl de ondernemers 'klagen over bestaande of nog dreigende gevaren, hou den zij vast aan de verhoogde dividend- uitkeering, waardoor zij deze gevaren zelf verhoogen. Deze politiek begrijpen wij niet. H«t Ukort aan aardappelen Op het oogenblik is vooral hinderlijk het gebrek aan aardappelen. Er wordt evenwel bijzondere zorg aan besteed. We zitten nu in een beperkingstoestand, die onvermijdelijk is. Het was waarschijnlijk beter geweest, als de distributie eerder ter hand was genomen, dan had men de aanwezige voorraden over een grooteren tijd kun- men verdeelen en dan was het gebrek nu niet zoo groot geweest. Zoodra de nieuwe oogst er evenwei is, is het probleem opgelost, omdat Ne derland in de behoefte aan aardappelen zelf kan voorzien. Grondstoffanvoorziening Spr. wijst er verder op, dat voor tal van artikelen de toestand voor de Ne deriandsche bevolking nu gunstiger is, dan tijdens de wereldoorlog. Het streven is er op gericht bij de verdeeling de grootst mogelijke rechtvaardigheid te be trachten. Daartoe is de medewerking van de bevolking noodzakelijk. Het is noodig de productie van voedingsmiddelen zoo hoog mogelijk op te voeren. Spr. hoopt, dat men ditzal1 begrijpen en daaraan mede zal werken.1 j Dit geldt ook voor de voorziening met grondstoffen. Er -komt een verordening, welke beoogt dé verwerking van som mige metaalproducten aan banden te leg- - gen. Dit gebeurt om te zorgen, dat de aanwezige voorraden zoo nuttig moge lijk besteed worden. Sprekende over de lasten, die op het volk rusten, herinnert spr. aan de rede, die de Duitsche minister van financiën dezer dagen te 'Weenen gehouden heeft en waarin deze de opbrengst van de Duitsche belastingen besprak. De belastingen Wanneer Nederland naar verhouding even zwaar belast was als de Duitsche bevolking, zou hier aan belasting opge bracht moeten worden een bedrag van ongeveer 2.3 milliard gulden, terwijl de belastingopbrengst over 1940 slechts 900 millioen gulden bedroeg. Wanneer Duitschland een dergelij'ken last kan dra gen, moet dat ook voor Nederland moge lijk zijn. Voor dekking van de kosten zal men zijn toevlucht nemen niet alleen tot leeningen, maar ook tot een verstan dige belastingheffing. Die vermeerdering is ook mogelijk door een strenge con trole op al datgene, wat inderdaad be lastbaar is. Da Icolanvoorzienfng Wat de kolenvoorzïening betreft, pro duceert Limburg voldoende om de be hoefte van geheel Nederland te dekken. Het Europeesche continent heeft evenwel niet voldoende om zijn geheele behoefte te verzorgen, omdat de aanvoer van En- gelsche kolen stop ligt. Duitschland pro duceert ook meer dan het noodig heeft, maar andere landen hebben te weinig of geen kolen. Deze landen moeten dus door de kolenproducenten verzorgd wor den. Nederland kan daarbij niet op het standpunt staan, dat het alleen voor zich zelf heeft te zorgen, maar het moet mee helpen in de Europeesche eenheid. Het uitvallen van Engeland is niet alleen de oorzaak, dat zou wel te compensee- ren zijn. Ook de transportmoeilijkheden spélen hier een rol. Dit is echter een tijdelijk probleem want als de transport- moëillijkheden zijn opgelost is de toe stand weer in orde. In geen geva'l mogen deze moeilijkheden oorzaak zijn, dat be drijven worden stop gezet en daarom zal ook alles in het werk worden ge steld om dat te voorkomen. GEMEENTERAAD TE ELLEMEET Maandag 5 Mei vergaderde de Raad der gemeente, onder voorzitterschap van den burgemeester dhr. A. J. de Bruijn. De heer A. P. v. d. Weijde was afwezig. Naar aanleiding van een brief van den Commissaris der Provincie, wordt m.ast. besloten, nu de bepalingen van h©t Ca- pitulafttenstelsél buiten werking zijn ge. treden, de desbetreffende bepalingen in de Veldwachtersveri>rdening te laten ver vallen. In de vorige Raadsvergadering werd besloten, de financieel© voordeeOiein, voort- vloeiende uit de nieuw© financieel© be palingen te voegen bij de onvoorziene uitgaven en wanneer het noodig was daarvan af te schrijven. Ged. Staten heb ben nu medegedeeld, dat ihet voordeel moet worden bestemd voor toevoeging aan de A lg©tme©in© Reserve en wanneer vaststaat, dat de gemeente be langrijke uitgaven heeft voor het Onder wijs in de Liéh. Oefening, imeoi daar over kan beschikken. Hoewel B. en W. het practischer vinden te doen, Zooals in det vorige vergadering werd b©spro- ken, stellen zij voor de Begroeting in bedoelden geest te wijzigen. Djt iWiordt «m.a.st. aangenomen. De Inspecteur van het Lager Onder wijs te Goes vraagt een bijldrage in d© kosten voor de cursus lichamelij ke oefening, die te Zierikzee voor leerkrachten bij het lager onderwijs ge- geven*»wiordt. Daar 2 leerkrachten u-t onze gemeente daaraan deelnemen, wordt m.a,st. besloten f10 hiervoor beschikbaar te stellen. Het Pachtbureau tmaakt beswaar tegen de pachtprijs vdni een enkel stuk land van' de gemeente ©m verzoekt dléz© te verlagen. Waar het eéni zeer gering (bedrag is en er wtel niet aam t© ontko men Zal zijn, wordt op voorstel van B. ien W. inlast besloten1 hiermee ac- ooord te gaan. Ged. Staten verzoeken van af 1 Jan1. 1941 de Wedden en toe lagen voor Burgemeester, Secretaris, Ont vanger en Ambtenaar van- den Burger lijken Stand top Zoodanig bedrag vast te stellen, dat genoten, wordt ©en netto bedrag gelijk* aan 90 pet. van de o$ 30 September *34 geldend© wedde. Al leen de Burgemeester en Secretaris too rnen hiervoor in aanmerking. Een dien overeenkomstig besluit Wordt genomen ten de pensioensgrondslag vastgesteld'. Iin verband tm!et de opheffing van de gemeentelijke arbeids-ibemidd'eling wordt aan dien agent imet ingang van 1 Mei of zooveel later als de dienst aan het Rijk overgaat, «eervol ontslag verleend. Hij blijift 'echter inlog betast met alle overige werkzaamheden. Omtrent de beloonimg zal tater een beslissing wor den genomen. Afwijzend wordt beschikt op een ver zoek van het Centraal Bureau voor de Grafische bedrijven, oïm een bijldrage voor d'e wachtgelden der leden. Nu komt in bespreking het agenda punt: uittrekken van een' post voior schr ij f loon «en. De voorzitter licht dit punt uitvoerig-toe. B. en W. stellen als voorloopige oplossing voor 100 gulden votor dat werk uit te trekken. Dit wordt im'.avst. aangenomen, ook het voorstel van dom heer P. Gast, om: met de ge., imieente EltoerZe© overleg te palege.ni onn te tooirien tot het aanstellen van ©en- bezoldigd ambtenaar ter secretari© voor de beide gemeenten1. B. ,en W. Zullen dan i-ni de volgende vergadering m©t voorstellen komen. Daarna sluiting. KERKNIEUWS Geref. Kerk. Beroepen te Tholen: candiidaat H. J. Swierts, hulpprediker te Vlissingen. Hat Zeeuwiche Landbouwcontract Het college van RijkshehiiddefLaairs heeft zijn goedkeuring gehecht aan de provin ciale arbeidsovereenkomst voor 1941.'42 afgestoten tusscheni de Zeeuwsche land bouworganisaties da de drie landaiblei- dersbondeh. Het contract omvat de districten Schiou- wien-Duivelaaid, Tholen, qt.-Philips] and, Zuid-Beveland, Walcheren, West- '©n O.- Zeeuwsch-Vlaanderen'. Da aarita kersan an tomatan Op de gnoiéhte- ien vruchtenv©iling Utrecht en omstreken werden Zaterdag de eerste Meikersen aangevoerd door d©n heer J. van Vuurde Jr. van de kweekerij Gruinoi te Buinnik. De kersen werden ver kocht door de firma Nieuwerth te Utr©cht voor 16 cent per stok. Tevens werd©n de eerste tomaten aangevoerd, die d|en prijs van elf cent opbrachten. Gaan aardbeian naar Duitichland H.et Nederiandsche Perskantoor 1© Ber lijn imleldt: Op entoéle Duitsche ,markt©n zijn Duitsche kas-aardbeien verschenen; het zijn echter mg slechts zeer kleine hoeveelheden. Nederiandsche kas-aard beien schijnen dit jaar niet te woird©n verwacht, wat wel met de transportmoei lijkheden ini verband zal staan. Vro©ger leverde Nederland hiervani vrij groote partijen. Ook aardbeien van den kouden grond worden dit jaar uit Nederland blijkbaar niet verwaCht, afgezien van in «enkele West-Duitsche steden', die in de nabijheid van de Nederiandsche grens liggen. Daarentegen verwacht Duitschland idit jaar tegen midden-Mei zeep groote hoeveelheden aardb©ie|n vajn den koud/en gromd uit Bulgarije, TELEGRAMMEN DUITSCHE LUCHTAANVALLEN OP. ENGELAND. Het Duitsche luchtwapen is, naar het DNB verneemt, Dinsdagavond gestart met sterke formaties voor aanvallen op, voor den oorlog belangrijke doelen, in En geland. Reeds de eerste berichten over successen maken melding van talrijke branden en vernielingen in industrieele- en haveninstallaties in het gebied tot aan Schotland toe. De Londensche berichtendienst noemt als voornaamste doel van de Duitsche luchtaanvallen «op Engelsch gebied in den nacht van Dinsdag «op Woensdag het Clyde-district, waar schade van een ze keren omvang is ontstaan. Bovendien vreest men dat ook een zeker aantal personen schade heeft ge leden. ZWAKKE LUCHTAANVALLEN OP. DUITSCHLAND. Zonder dat er zicht was op den grond hebben zeer zwakke strijdkrachten der Royal Air Force, Dinsdagnacht eenige bommen geworpen op Noord-Duitschland De civiele schade is volgens de tot dus verre ontvangen berichten buitengewoon gering. Militaire schade is niet ontstaan. ROEMENIË ERKENT KROATIË. Roemenië heeft den nieuwen staat Kro atië erkend in een briefwisseling tus- schen den Kroatischen chef van den staat en Generaal Antonescu. ANTI-BRITSCHE BEWEGINGEN IN SYRIË. Uit Beyrouth verneemt het Italiaan- sche agentschap „Stefani" dat anti-Brit- sche opstanden in Syrië zijn ontstaan onder de Mohammedanen. Voorts heb ben 50.000 Mohammedanen een felle be- tooging geïmproviseerd en het Britsche Consulaat in Damascus geplunderd. Bo vendien is bericht ontvangen dat de Groot-Moefti uit zijn verbanningsplaats Bagdad de Arabieren zou hebben op geroepen tot den Heiligen Oorlog tegen de Engelschen. DE AUSTRALISCHE PREMIER IN AMERIKA. De Australische premier Menzies is per vliegtuig uit Lissabon te New York aan gekomen. - i UIT VROEGER DAGEN De Kerk van Burgh Het feit. «dat onlangs door een dies- kundige bijl de restauratie van één van de oudste gebouwen in ons dorp werd geconstateerd, dat irn de oud© uiuren van dat gebouw steenem werden verwerkt, welke vermoedelijlk afkomstig war©n van de oude kerk van Burgh, gaf mijl aan leiding eenige bijzonderheden op te spo ren omtrent die oude kerk ©n de stich ting van onze tegenwoordige kerk. De bekende bouwkundige ©n oudheid kundige Frans Vermeulen schrijft in het jaarboek van den Ned. Oudheidkundigen Bond 1924 o.a. het volgende: „Het dorp Burg, oudtijlds Bordh geheeten, behoort onder de heerlijkheid van d©zen naam, ien WOrdt in 1222 vermeld. Sedert 1816 is het imet Westonsdhouwen tot één Ge meente vere©nigd. Volgens de overleve ring zou de naam in verband staan met een kasteel, dat reeds in Romeinsohen tijld bij de Roompo-t stond' en op de kaart v,an Visscher nog is aangegeven'. In de middeleeuwen stond hl©r de aan de H. Maagd gewijlde hoofdkerk van het oorspronkelijke zesde «n westelijk ste „zestendeel", of waterschap, ressor- teerend onder het decanaat Scaldia. Deze kerk, die hieroim reeds in d© 12e. eeuw moet bestaan hebben, bezat ©en eeuwig durende vicarie aan het St.-Willebrord altaar, Waartoe Lieven van' Burgh in 1548 het collatierecht bezat. Na de her vorming is de gemeente tot 1661 met Haamstede vereenigd en daarna Weer zelfstandig geworden." Tot zoover de heer Vermeulen. Nadat een gedeelte van deZe oudié Kerk met den Toren reeds eenige jar%i iw'as ingestort, heeft de toenmalig© Am bachtsheer van Burgh, Pieter de Hu'ij- bert. in h©t laatst van de 17e eeuw1, een geheel nieuwe kerk met toren doen bouwen. Met den bO«u|W schijfnt hien in 1671 te Zijh begonnen, in 1674 was de bouw voltooid. De hoofdingang, aan de West zijde van den toren, vermeldt dan ook het jaar 1674. In een kanteek©ning bij1 de notulen van een kerkeraad van 6 April 1671 Wordt vermeld: „De K.k© van Burght 'den eersten steen van het fon dament geleit den 25 Meiji 1671 '©n is van die soimier het bijl het fondament gelaten". Ds heer Vermeul© merkt nog op: „Int 1674 stond het bouwwerk voltooid, als; een baksteemen „oentraalbtouw", in den vorm van een Griesch kruis, met vier even lange ©n even hooge armen w:aar- van de Noordelijke ear Zuidelijk© een lagere bekapping hebbent en met een vierkanten toren tegen' den Westarm". Ter tegemoetkoming in' de kosten van den bouw der inieuwe kerk met toren, verleenden de Staten van Zeeland op den 29 Juli 1670, aan de gemeente al hier een octrooi tot heffing van 1 Stui ver per gem'ët jaarlijks, terwijl bij or donnantie van1 den 7 Maart 1675, de Heer van Burgh jaarlijks 5 pond Vlaamsch uit de geestelijke goederen tot onderhoud van die Kerk Werd toegezegd. B. W. G B. De wolkbreuken van Zondag in Brazilië, die zoo hevig waren als men de laatst© vijftig jaar nog maar zelden heeft beleefd, hebben den staat Rto Grande do Sul van de overige buiten wereld afgesneden en 40.000 personen dakloos gemaakt. De verbindingen met Porto Allegro, de hoofdstad van genoem den staat, zijn verbroken, daar het wa ter op weg daarheen vaak meer dan drie meter hoog staat. Alleen in de omge ving van deze stad.schat men het aan tal dakloozen op 10.000. De scholen zijn gesloten. i in „Associated Press" meldt, dat de Am©, rikaansche regeering elk©n uitvoer van machines en werktuigen naar de Sovjet- Unie heeft verboden, hoewel de Sov jet-regeering alle pogingen in hpt werk heeft gesteld om de noodig© uitvoerver. gunningen voor de deels reeds maanden geleden bestelde en betaalde macihin©s te verkrijgen. Het uitvoerverbod wordt verklaard met de ontwikkelingen vain d'^n laatsten tijd, o.a. met het sluiten van het Japansdh.Russisch© neutraliteitsverdrag. (Van ingezonden stukken, geplaatst of ongeplaatst, wordt de copy niet terug gegeven. Op anoniem of zonder duide lijk geschreven handteekening toegezon den stukken wordt geen acht geslagen. De redactie behoudt zich het recht voor. Ingezonden stukken te verkorten, of te veranderen op een wijze, die naar haar, meentng ze geschikt maakt voor opne ming, zonder dat de bedoeling gewij zigd wordt). i i Ifjfjfl KERKWERVE. Burgerlijke Stand «over April. Gehuwd: 2. Nic. van der Weele, 46 j., en Maatje P. Boot, 39 j.; 16. Mar. de Vlieger, 31 j., en Paulina Rotte, 24 j.; 22. Jain dem Hollander, 29 j., em Cor nelia M. G. Dalebout. 21 j.; 23. Corne lls P. Bom', 29 j., en Adriana Smailheer, 23 j.; 30. Jam M. Neele, 27 j., dn Ne©ltje E. Hart. 21 j. RENESSE. De bustiollecte van Winter hulp Nederland heeft in deze gem'eicnt© opgebracht de somma van f 104.58, het geen als eeh uitstekend resultaat aange. 'merkt kaïn worden. ELLEMEET. Gok im o|nze gemeente zorgde de Reizend© Bibliotheek vioor ge schikte lectuur tijdens de winteravonden. Er hadden 600 uitleehimgein plaats en er waren 27 lezers. Deze aalrïtaU'en werden ook het vorige seizoen behaald; ©r was dus geen grootere vraag naar boeken, zooals we dat in ajndere gemeenten kon den Cojnstateeren. BROUWERSHAVEN Burg. Stand over April. Geboren: 15. Goverina Cathaltna, d v. P. van Ast en L. Smalheer. Gehuwd: 4. Jan Cornells Malepaard, 27 j. j.m. en Maatje Kroon, 22 j. j.d. Ingekomen: 25 Maart, B. Legemaate en gezin van Middelburg; 2. M. L. van Donge van Utrecht; 9. C. van der Weele Sr. van Duivendijke; 9. C. van der Weele Jr. van Duivendijke; 9. Ja. van der Weele van-Duivendijke. Vertrokken: 2. L. T. van der Weele naar Duivendijke; 9. L. Bevelander en gezin naar Kerkwerve; 10. M. van de Velde naar 's-Gravenhage. OOSTERLAND. De laatst gehouden Wimterhulpoolllecte heeft f 32.50 opge bracht. De heeren J. H. Hage van Ouwerkerk en J. Berrevoets vajn Dreischor Zijn als tijdelijk onderwijzer aan de O.L. School alhier benoemd. SCHERPENISSE. Burgerlijke Stasndover April. Geboren: 3. Marimus, z. van Adriaan Boller en Pietennefl'a Maria Dijk©; 12. Neeltje, d. van Johalnmes Jacobus de Ja ger en Maria Bolier. Gehuwd: 17, Pieter Johantoes Marinus Vogelaar, 26 j., (van1 Dimteloord) etn Jannetje V«erkerke, 28 j. Overleden.: 10. Rachel Quist, 85 jwedj. van Pieter Deurloo; 15. Elisabeth Cor nelia van der Ree, 80 j., wed. van Jo hannes Poot; 26, Johanna Cornelia van de Velde, 61 j., (overl. te B©rgen op. Zoom), echt.e van Hubrecht van der Werf. Imgekoimlein M. M. Vroegop van Poort vliet; C. A. Kerpesteijm van Utrecht; J. C. Hartog van Rotterdalm'. Vertrokken: G. C. Pleume ©aar Poortvliet. THOLEN. In de gehouden: vergadering van het Waterschap „De Vrije Polders onder Tholen", zijn candidaat gesteld voor de vacature C. A. Bierens, voor gezworene de heeren A. J. Wagetmaker, C. M. Geluk en J. E. van Gareel. Naar wijvernelmiem is in de vaida- tore-L. Bal, tot controleur van? het vis- scherijbestour benioémd, de opzi©iner bij dezen dienst, die heer J. Dootrns alhier. GOES. Naar wij van betrouwbare Zijde vermennen, heeft h©t Bestour van den Keuringsdienst Zeeland, ter voorziening in een.' dringende beboete aan uitbreiding van kantoorruimte, het café „Beurs", ge legen aan de Groote Mark, aangekocht.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1941 | | pagina 3