ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
ZATERDAG 22 MAART 1941
OPüENO]
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT
1797 - 1889
RrIJ» 11.60 p. kwartaal, bulten Zlerlkzea
11.80. Voor het buitenland 110.00 p. Jaar.
Afzonderlijke nummert 6 cent. Ver-
ichljnt dagelljki, behalve 'i Zondags.
Uitgave N.V. da Zierilczeesche Nlcuwabode, Zlerlkzee, Scbulthaven B 94
Tel, 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J.de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
97STB JAARGANG So. 14600
ADVERTENTIES
P.rljs: 20 cent per regel, minimum B8 cent.
BIJ contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. Succesje» 70 ct,
INZENDING TOT 'S MORGENS 9.30 UUR
PRINS PAUL
Rogent van Joego-Slavlë
Den 9en October 1934 viel' Koning
Alexander Kanageorgewitsj, te zamienmet
den Franschen minister vaim Buitenland1-
sche Zaken, Barthou, ander 'de kageljs
van een Kroatischen fanaticus, iin- Mar
seille. „Behoed Joegoslavië!" 'moeten de
laatste woorden vain den stervende zijln
geweest. In zijln testament werd Prins
Paul' Karageorgewitsj aangewezen als
hoofd van het driemanschap, dat tot aan
de troonsbestijging van Peter II, die toen.
►ïaa'lls 11 j,aar oud was, de teugels van
het fblewind in handen zou 'niemlen. Eerst
iop 6 Septem|bfer van dit jaar zal1 hijt
het regentschap wedeijlieggen, aangezien
op dien datum1 de jeugdige Koinimg
Peter den 18-jaragen Keeftijld bereikt
en dus mleerderjarig Wiordt.
Het was een zware erfenis, die Prins
Paul' kreeg. Na den Wereldioorljog was
uit het Koninkrijk Servië het aanmer
kelijk vergnoote koninkrijk der Serviërs,
Kroaten en Slowenen gegroeid. Doch de
parlementaire verordeningen, van de Vi-
dovdan-grondwtet van den 28en Juni 1921
Waren niet opgewassen tegen de steeds
in omvang toenemende tegenstellingen,
welke zich openbaarden tussehen Ser
viërs en Kr o a t e in en tejnsïotte lei
den tot 'een staatscrisis.
Den &m Januari 1929 had de verm/oor.
de koning dan ook de Vidovdiap-grnodlwet
buiten werking gesteld en vervangen do or
den autoritajren regeeringsvorm'. Het Ko
ninkrijk der Serviërs, Kroaten e|n Sfliöwe'--
nen werd herschapen in het Koninkrijk
Joegoslavië. Thans was hij: door den/
dood middenin zijln werk weggerukt.
Prins Paul1, die den27an April, 1893
in St.-Petersbhrg iwas geboren als zoon
van den Prins 'en generaal! Arsen
Karageorgewitsj, werd aanvankelijk niet
opgeleid voor het volgen van een poli
tieke loopbaan. Hiji keerde miet zijn oom
Peter Karageorgewitsj, die den 2en Juni
1903 als Peter I den troon van Servië
(bfesteeg, naar Belgrado terug. Voor en
na den wereldoorlog, dien hij' als jo.nig
lofficier miedetmaakte, studeerde hij' in
Oxford geschiedenis en wijisfolegeerte en
verwierf daar den graad vain Master of
Arts. De plotselinge dood van Konilng
Alexander ontrukte hem, aan zijjn rustig
Ibfestaan en plllaatste hem in een ernstige
ure aan het hoofd van den staat.
De Wisseling van staatshoofd bracht
nieuwe moeilijkheden mee. De oud© par
tijlen en machtsgroepen trachtteln hun in
vloed terug te winnen en het voomnaami-
ste probleem', dat de Joegoslavische bin-
nenïandsche politiek Ibleheerschte: de ver
zoening mlet de dopr dn. M a t s j e k aan.
PRINS PAUL VAN ZUID SLAVIE
(Archief Z.N.B.)
gevoerde Kroaten, kon eerst na jaren
lange onderhandeling1611 tot oplossing'war
den gebracht, door den Kroaten een!
territoriale autonomie te verleenen ©m
•de benoiening van Matsjiek tot pliaatsi-
vervangend ministeir-pTiesiidiejnt.
In deze aangelegenheid b'eWees Prins
Paul, dat hijl een goed executeur testej-
mentair Wlas, door op, te treden :ajl(s da
imlan, die het evenwicht trachtte te bes
waren tussehen de verschillende aiamj-;
spraken. Tal! v,an meizen voierden hemi
naar folijfnai alle hoofdsteden van Europa.
Nog tijldens het leven van koning
Alexander Was de RalkanWoiind tot
stand gekoinien tussehen Joegoslavië, Roe
menië, Griekenland lefri Turkijle, teneinde
te kolmlen tot een nauwere sataielniweirking
tussohen de Ballteistaten ooideriing; Buf-
garij'e wenschte ier. evenwel! geen dOel
van uit te maken.
In den zloimler van 1940 werdeni ook
weder betrekkingen aangeknoopt imlet
jRusHamd, die 22 jaren lang oiniderlbfroken
waren gelbllievien. Intusscheh was, vooral
door de aansluiting v,an Oostejnir'ijlk, de
'noodzakelijkheid opgeworpen om vriend
schapsbanden aan te kno op en met
Duitschland, dat thams toit de nalbhurstaj.
ten van Joegosliavië blehoorde.
Datgene, wat Alexander koirt voor ziijta
dood had voorzien, de verandering, die
[bezig w:as zich in Europa, te voilltrek-
ken, Werd veoWlezenlIijlkt tijdens het re
gentschap. Zij' stelden Prins Paul voor
het prolbieelm, niet alleen te waken voor
het door helm door Zijfn voorganger na-
géllaten erfdeel, doch ook Joegoslavië tijj-
dig aan te p,assen aan de dieuWe machts
verhoudingen. De leconoimlische factored in
beide Handen wij'zJen in dezelfde richting.
Duitsch weermachtsbericht
Plymouth uit de lucht bes'ookt
Het opperbevel' van de weermacht
maakt bekend:
Het lludhtwapen heeft in den afgeloo-
pen nacht met sterke formaties gevechts
vliegtuigen de haven van Plymlouth met
succes aangevallen. Het (blijlzonder goede
uitzicht vergemakkelijkte het juiste plaat
sen van de ibOmtmien 'en had uitstekende
treffers tot gevoil|g. In de havenwerken
ontstonden gnoote branden. Verscheidene
schepen geraakten in brand. Het mlarine-
gebouw werd zwaar beschadigd. Andere
gevechtsvliegtuigen bestookten opnieuw
Londen uitet bommen. In den Jjoop vato
den 20sten Maart plaatsten verkenntags'-
vliegtuigen op vliegvelden in Zuid-Enge-
Ihnd voltreffers van bomlmen op hangars
en schuilplaatsen. V,an slechts 100 M.
hoogte werden bomlmlen geworpen, welL
vüak bij! een groot aantal op den grond
staande jachtvliegtuigen insloegen. Een
andere aanval1 met goede uitwerking was
gericht op de haven van Giaicton aan Zee.
Voor de Britsche Zuid-Oostkust werd 'een
vrachtschip van 8000 brt. nia drie boml-
insTagen op voor- en achterschip, tot
zinken gebracht. Bijl de gisteren gemelde
aanvail! op een konvooi werd nog een
vierde koopvaardijschip van 4000 ibirt. -met
'blommen in brand geworpen. Ben m'ijfnen,-
veger schoot op de Noordzee een Britsch
vliegtuig omlaag. De vijland vloog van
nacht het Duitsche rijksgebied niet binnen
Itallaanschweermachtsberlcht
De strijd om Keren
Het 287e wöermachtsblericht Ituidt als
volgt: Aan het Grieksche front normale
bedrijvigheid der artillerie. In sCheeh-
vllucht hebben, ionZe vliegtuigen troepen
en verdedigingswerken van den vijlaind'
bestookt (mlet bommen en machinegeweer-
vuur. In Noord-Afrika heeft de vijland,
gesteund door artillerie, zJjln aanvallen]
op Dz'jarabub fm'et hevigheid h'erh|aialid.
Hij' Werd overat afgeslagen. In Cynenaïca
hebben onze vliegtuigen de vlooitb'asis van
Bengasi gebombardeerd. Boven Cyrte
heeft 'de Duitsche 'luchtafweer pp 19
Maart een vliegtuig neergeschoten. De
bemanning werd gevangen genomen. Een
onzer luchtm'achtformaties heeft de vloot
i basis Soeda op Kretia gebomlb'ardeerd'
I en treffers geplaatst op schepen die daar
gemeerd lagen. Onze ja.chttaesteil©n heb1-
ben 'Ben Huricane meergehajailld. In Oost,-
Afrika zijn de voortdurende pogingen der
Bnge'lsch'en, om voprfolijl oinze stellingen
te Keren op te rukken, alle mislukt. OnZe
vliegtuigen hebben vijandelijke batterijen
bestookt 'mlet bommen en boordwapens
en hevige ontploffingen veroorzaakt. In
Galla en Si-diaimlo trachtte de vijland over
de Daboes te trekken, doch hij' wend te
ruggeslagen. i
ONZE INDUSTRIE
ALS VEREDELINGSBEDRIJF
Europa als gronditofleverancier
In zijn jongste rede te Amsterdam
heeft de Rijkscommissaris ook gesproken
over de economische plannen en de
plaats, die Nederland daarbij zal kun
nen innemen. In een nieuw geordend
Europa, zoo verzekerde dr. Seyss-Inquart,
kan een krachtige bloei worden ver-
I wacht van vele takken van industrie en
bedrijven, welke hier aanwezig zijh. Er
is „geen enkel voornemen aanwezig om
j het industrieele peil van Nederland om
laag te drukken".
De Rijkscommissaris heeft hiermede be
vestigd, wat reeds vroeger door dr.
Fischböck en dr. Wohltat omtrent Ne
derlands economische toekomst is ge
zegd dat ons land in hooge mate de
technische voorwaarden bezit om een
belangrijke taak in een Europeesche sa
menleving te kunnen vervullen. In een
artikel in de „Deutsche Zeitung" van 30
September j.l. schrééf ook dr. Fisch
böck reeds, dat het in het geheel niet in
de bedoeling lag de ijn Nederland sediert
den Wereldoorlog - aangemoedigde indu-
strialiseering „terug te schroeven", aan
gezien in de totale industrieele positie
van Europa eerder uitbreiding van het
industrieele apparaat wenschelijk leek te
zullen zijn.
Van dit streven is in de praotijk reeds
gebleken door opdrachten, welke aan
onze industrie van Duitsche zijde Zijn
verstrekt. Op het ©ogenblik is naast het
verkrijgen van opdrachten het vraagstuk
van de grondstoffenvoorziening evenwel
van het grootste belang. Hiervoor is
ons land thans evenals gedurende
de laatste jaren van den Wereldoorlog
aangewezen op het vasteland van
Europa. Het verschil met toen is even
wel, dat de techniek der vervanging
van grondstoffen sindsdien veel groote
ren voortgang heeft gemaakt.
Europa moet thans onze grondstoffen-
leverancier zijn. Het is fiiet mogelijk om
nu onze eigen industrie op groote schaal
in te richten voor de vervaardiging van
vervangende grondstoffen; immers moet
thans de bestaande industrieele capaci
teit worden gebruikt ter aanvulling van
het zoo zwaar belaste Duitsche industri
eele apparaat, dat, behaive voor de oor
logseconomie, zich juist ook moet toe
leggen op de productie van allerlei
nieuwe „werk"-stoffen
Op deze wijze kan inderdaad de eco
nomische structuur van ons land zoo
veel mogelijk bewaard blijven. Want de
Nederiandsche industrie draagt in sterke
mate het karakter van een veredelings-
bedrijf.; het grootste/ -.feel onzer indu
strieele ondernemingen importeert grond
stoffen, die na bewerking hier ie lande
als fabrikaat voor een belangrijk deel
weer worden geëxporteerd. De Rijkscom
missaris zeide, dat op deze wijze een
gunstig begin gemaakt kon worden met
den overgang tot de vredesindustrie.
Een begin, want onze industrie is op
het oogenblik toc'h nog te zeer ingericht
op de verwerking van overzeesche grond
stoffen, dan dat een algeheele oriën-
teering op zuiver Europeesche grond
stoffen zonder schokken en reorganisatie
van tal van bedrijven mogelijk zou zijn.
Welke eisehen overigens de toestand na
den oorlog weer zal stellen, en welke
veranderingen hij dan noodig zal maken
in ons industrieele apparaat, dient te
worden afgewacht.
Rijkscommissaris kan
civiel standrecht afkondigen
Bij- Verordening van den Rijkscommis
saris voor het bezette Nederiandsche ge
bied betreffende het afkondigen van Eet
civiele standrecht is het volgende be
paald
Artikel 1. (1) Wanneer de Rijkscommis
saris voor het bezette Nederiandsche ge
bied zulks voor de handhaving of het
herstel van de openbare orde ,en van
de veiligheid, van het openbare leven
noodig acht, kondigt hij voor ;diit gebied
ot voor bepaalde deelen daarvan het
civiele standrecht af.
(2) Het civiele standrecht treedt ,door
de enkele afkondiging daarvan terstond
in werking. Deze afkondiging geschiedt
door aanplakking op openbare straten,
wegen en pleinen, door den radio-om
roep, door de pers of volgens plaatse
lijk gebruik. De opheffing van het ci
viele standrecht geschiedt dienovereen
komstig.
(3) De afkondiging van het civiele
standrecht gaat gepaard met het bevel,
dat een ieder zich heeft te onthouden
van iedere beroering, welke de openbare
orde en de veiligheid van het openbare
leven zou kunnen verstoren of in gevaar
zou kunnen brengen, en zich heeft te
schikken naar de bijzondere maatregelen
van den Rijkscommissaris, welke deze,
daarbij uitdrukkelijk de aandacht vesti
gende op de scherpte van het civiele
standrecht, uitvaardigt, terwijl hij', die
aan een en ander niet voldoet, standrech
telijk zal worden vervolgd.
Hij, die na afkondiging van het civiele
standrecht opzettelijk aan beroeringen,
welke de openbare orde en de veiligheid
van het openbare leven zouden kunnen
verstaren of in gevaar zouden kuimeni
brengen, deelneemt, alsmede degene,
die opzettelijk in strijd handelt met de
ingevolge het derde lid van artikel 1
uitgevaardigde bijzondere maatregelen
van den rijkscommissaris, wordt stand
rechtelijk vervolgd. Hij wordt met ;den
dood, in lichtere gevallen met levenslange
tuchthuisstraf of met tijdelijke van ten
minste tien jaren gestraft.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Grondstoffen voor koffiesurrogaat
Blijkens een besluit van den secretaris-
generaal van sociale zaken is bepaald,
dat vervangingsmiddelen voor koffie
slechts mogen worden bereid, verkocht
of ter aflevering aanwezig zijn, indien
zij zijn bereid uit grondstoffen, tot wel
ker gebruik voornoemde secretaris-gene
raal goedkeuring heeft verleend. Voor de
bereiding is goedkeuring verleend tot het
gebruik van de grondstoffen 'gerooste
granen, cichorei, koffie, erwten en tul
penbollen.
Oud® man in rook gestikt
Woensdag kwam zekere G. W. te
S wol gen terug uit de gevangenis te
Roermond, waar hij enkele dagen geze
ten had voor strooperij van wild. Na
zijn thuiskomst begaf hij zich na wat
gebruikt te hebben en een pijpje te heb
ben gerookt vroeg naar bed. Zijn
kinderen waarschuwden hem nog om de
pijp goed uit te kloppen. Een tijd later
ging een van de zoons eens kijken, of
zijn vader wel sliep. De oude man had
evenwel de deur gesloten. Op het ge
roep van den zoon kwam geen antwoord.
De zoon vertrouwde dit niet en trapte
daarom de deur in. Hij vond daar zijn
vader voo:r de deur liggend, de kamer
vol rook en het bed verkoold. Toen de
vader buiten gedragen was trachtte men
geruimen tijd d© levensgeesten op te
wekken, doch te vergeefs. Waarschijnlijk
is de man door den ;rook gestikt.
Graanopslagplaats uitgebrand
Donderdagavond heeft te-Zwolle een
groote brand gewoed in de groote op
slagplaats van den aartsdiocesanen Boe
ren- en Tuindersbond aan de Thorbecke-
'gracht, Tegen elf uur ontdekte een in
de nabijheid wonende juffrouw denbrand
Nauwelijks had zij alarm gemaakt of
groote vlammen sloegen reeds op ver
scheidene plaatsen uit het dak. Eenigen
tijd daarna was de lucht boven Zwolle
roodgekleurd door den gloed van den
feilen brand. Hoewel de Zwolsche brand-
(weer spoedig na ihiet 'aarmi Imiet groioit
materiaal ter plaatse was, kon zij niets
meer redden van het gebouw en zijn
zeer kostbaren inhoud, welke bestond uit
1500 ton regeeringsgraan en een groote
hoeveelheid veevoeder.
Viischariboot door Engolich®
vliegtuigen aang®vall®n
In den nacht van Donderdag op Vrij
dag zijn slechts enkele Engelsohe vlieg
tuigen het bezette gebied binnen 'gevlo
gen. Opvallend was, dat een laagvliegendi
vliegtuig met machinegeweervuur een
vreedzaam dorp bestookte. Gelukkig kwa
men hierbij geen persoonlijke ongelukken
voor. Slechts werd eenïge materieele
schade aangericht. Anders was het met
de visschersboot „Minister Colijn", die
eveneens met machinegeweervuur werd
bestookt. Het gevolg was, dat een lid
van de bemanning zwaar, een ander licht
werd gewond. De boot kon op eigen
kracht de haven bereiken.
Print Paul, de regent ven Zuid-
Slavlë
Rijkicommlftarls ken het civiel
standrecht afkondigen
Onze N®d«rlandtch® industrie
als veredellngsbfdrijf
Aan groente en fruit komt geen
gebrek zegt dhr. Valstar
Zeeuwsche Zangersbond zal op
21 Juni a.s. worden gehouden
Wanneer verduisteren 7
Heden gaat de zon 19.56 uur
onder. Morgen komt zjj om
7.37 uur op.
Zondag gaat de zon 19.57 uur
onder en Maandag komt zjj
om 7.31 uur op.
Tussehen zonsonder- en opgang
moet verduisterd worden.
Nieuwe maan 27 Maart; eerste
kwartier 5 April.
Engtitche luchtaanvallen bovan ons land
In den afgeUoopen nacht vlogen slechts
enkele Bngelsche vliegtuigen het bezette
gefefied binnen. Opvallend was djat een
laag vliegend toestel «niet machinegeweer-
vuur een vreedzaam1 dorpje (bestookte.
Gelukkig kwamen hisrWijl g-ocrr pcrawom-
liijke ongelukken voojr. Slechts wier-d ©enige
(mlaterieele schade /aangericht.
Da theeprijs met 2 cent
par half ons verhoogd
De detailprijs voor thee is verhoogd
met f0,02 per half ons. Deze verhooging
aldus het Ned. Weekblad voor kruide
nierswaren, is het gevolg 'van de hoogere
kosten, die noodgedwongen zijn gemaakt,
men denke alleen maar aan het rente
verlies, geleden op de sedert 10 Mei
1940 opgeslagen thee, welke eerst heden
geveild wordt. Naar de meening van het
orgaan zal deze verhooging daarom
alleen maar kunnen gelden voor de thee,
die de kruideniers thans betrekken, en
niet voor nog bij hen voorradige thee.
Concours Zeeuwsche Zangersbond
Het jaarflijksdhe concours van den
Zeeuwschen Zangersb'. „Zang Veredelt",
is vastgesteld op Zaterdag 21 Juni a.s.
Een kioderzamgdag gaat hieirmlee samen.
De jury. zal Iblestaan uit de heerien Ed.
FUipse te Rotterdam' en H. van Nieuwen).
hoven te Breda. Welke ^angvereenigng
zich traet het torganiseeren van het con
cours zal' (belasten, is nog niet bekend.
(PZC.)
Geheimzinnige verdwijning
De politie te Aims tier dam houdt zich
bezig Imiet de mysterieuze ver/dwijlning van
een zakenmlan, wiens lijk in een sloot
aan den Haarltemlmerfwleg, blij) dein Uit
weg, is gevonden.
||fl x*.
Tlident de rede van den Rijkscommissaris dr. Seyss Iriquart
bet Concertgebouw te Amsterdam (F0*0 St.pl)