ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE VRIJDAG 21 FEBRUARI 1941 OPüEHO] ZIERIKZEESCHE COURANT De Kern ABONNEMENT 'Prijs fl.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar. Afzonderlijke nummers 6 cent. Ver schijnt dagelijks, behalve 's Zondags. 1797 - 1889 UitgaveN.V, de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94 Tel, 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Loose - Uitg.-Red.: M. J. Kosten 97STE JAARGANG No. 14575 ADVERTENTIES Prijs: 22 cent per regel, minimum 88 cent. Bij contract speciale prijzen. Grootte der letters naar plaatsruimte. Succesjes70ct INZENDING TOT 'S MORGENS 9.30 UUR NEDERL. OOST INDIE in het stormcantrum van Zuid Oost-Azië Het is verklaarbaar dat de sterke span ning in den Zuid Pacific ons volk be zorgd heeft gemaakt over het lot van Indië. Want wij weten niet precies hoe zijn positie is te midden van het krach tenveld der mogendheden, wier levens belangen hier elkander raken, en die zoo scherp tegenover elkander kwamen te staan. Eén met Nederland heeft ook Indië steeds zelfstandigheidspolitiek ge dreven. En de opendeur -politiek op economisch terrein is een typi sche uiting van die zelfstandigheidspoli tiek, die aan geen mogendheid voorkeurs rechten wil verschaffen, omdat zij in vrede en vriendschap met alle mogend heden wil leven. Ieder het zijne te geven zonder zich zelf en het eigene te ver liezen is steeds in die politiek van ons volk van zeevaarders tot uiting gekomen. Op zijn weg naar het Zuiden kwam Japan, dat sinds legendarische tijden zijn roeping van expansie over geheel Azië naar buiten draagt, dichter bij Neder- landsch Indië door de verzwakking van Frankrijk in Indochina. Het heeft zich daar een belangrijke étappe bezorgd voor verder opdringen. Zijn arbiterschap in het conflict tusschen Thailand en Indo china heeft het gelegenheid gegeven zich te versterken in zuidelijke posities. Het ziet op zijn weg naar het Zuiden de be lemmering van de Phi 1 ipp ij nen, die het direct van Nederlandsch Indië schei den, en het ziet daar tevens Singapore en, aan het andere uiteinde van de Brit- sche verdedigingslijn, Australië. Op die lijn,, zelf geen directe partij, liggen de duizenden eilanden van Neder landsch Indië, die voor beide partijen, enorme strategische waarde zouden heb ben. Voor de Angelsaksers om Japan af te snijden van den zeeweg naar Euro pa, en voor Japan om de verdedigingslijn Singapore—Australië te verbreken en een wig te drijven tusschen de Amerikaan- sche steunpunten, Australië en de Brit- sehe vesting vóór den vasten wal van M a 1 a k k a. Het spreekt vanzelf, dat bij een onverhoopt uitbreken van een con flict, Nederlandsch Indië in een der be langrijkste knooppunten van de kracht lijnen der tegenstanders zou liggen. De houding, die Indië in dat geval zou aan nemen, is voor beide partijen van emi nent belang. Voor een goed verdedigd en paraat Nederlandsch Indië zou het mogelijk kunnen zijn bulten het conflict te blijven, omdat het min of meer een evenwichtspunt in het krachtenveld zou vormen. Inmiddels zullen de jongste Japansche verklaringen, volgens welke Japan zich bereid verklaart om bemiddelingsstappen te ondernemen teneinde weer normale verhoudingen te scheppen, niet alleen in Groot Oost-Azië, maar overal in de wereld een belangrijke ontspanning kun nen doen intreden. Hetzelfde geldt voor de verzekeringen van Ohasji, die Japan's bedoelingen in Groot Oost-Azië aldus kenschetste: „Het beteekent dat Japan de verantwoordelijkheid op zich neemt om ervoor te zorgen dat er geen geschil zal ontstaan tusschen de verschillende volken in dit deel der wereld, teneinde hun geluk en welvaart te bevorderen. Het beteekent niet dat Japan ertoe zal overgaan gebruik te maken van geweld om ze te bezetten of te veroveren. Wanneer dit een vredespolitiek aan geeft die met erkenning van ieders po sitie en vrijheid, naar opbouwendè sa menwerking streeft, dan zal zulk een op vatting aansluiting kunnen vinden bij de traditioneele gedragslijn van Nederlandsch Indië en bij die van de geheele Neder- landsche rijkseenheid. Door zulk een hou ding zou de kans op een conflict in de onmiddellijke buurt van Nederlandsch Indië inderdaad tot veel geringere afme tingen kunnen worden teruggebracht. Duitsch weermachtsberlcht Luchtaanvalion op havons on fabrieken Het opperbevel van de w©ermacht maakt blekend: In het Zuidelijk deel der Noordzee heeft een motortorpedoboot, in weerwil van den dichten mist, twee gewapende Britsche koopvaardijschepen met eten gie- zamenlijken inhoud van1 10.000 ton tot zinken gébracht. Tijdens gewapende ver kenningen hébben gevechtsvliegtuigen gis teren ten Noorden van de Bebryden en aan de Zuid- en Zuid-Oostkust van En geland konvooien aangevallen en vier ADMIRAAL NOMOERA de nieuwe Japansche ambassadeur in de Vereenigde Staten heeft op de eerste persconferentie, die hij heeft gehouden, verklaard, dat een oorlog, tusschen de Vereenigde Staten en Japan kan vermeden worden. Het initiatief hiertoe moest echter ook van de zijde der Vereenigde Staten uitgaan. Er bestaat geen probleem aldus Nomoera dat de beide landen tot een oorlog zou kunnen dwingen. Japan zoekt door economische middelen een vreedzame expansie naar het Zuidbn en doet het uiterste om geweld te verhin deren. Ik kan niet definitief verklaren, aldus ging Nomoera verder, dat Japan binnen het kader van dit program niet tot het toepassen van geweld zal over gaan, echter zal van Japansche zijde alles worden gedaan om dit de vermijden. groote koopvaardijschepen zoo ernstig be schadigd, dat zij verloren geacht moe ten worden. Bij Harwich is een torpedo jager gebombardeerd ien in bband gezet. Afdeelingen gevechtsvliegtuigen hébben met succes aanvallen gedaian op vliegvel den in de Midlands, havenwerken op Wight en fabrieken in Schotland. In den afgeloopen nacht hébben afdeelingen ge vechtsvliegers docks te -Londen, Swansea, Plymouth en Chattam gebombardeerd In de Middellandsche zee hebben Duit- sche gevechtsvliegers bij aanvallen op schepen in de haven van Bengasi bom- treffers op twee groote koopvaardijsche pen geplaatst. In den afgeloopen nacht verschenen slechts enkele vijandelijke vliegtuigen boven het bezette gebied. In de Middellandsche zee zijn vijf vijande lijke vliegtuigen neergeschoten; twee eigen toestellen worden vermist. Italiaansch weermachtsberlcht Hovige gevechten In Oost-Afrika en Eritrea Het 258e Italiaansche weermachtsbericbt luidt als volgt: Aan het Griaksehe front geen acties van bijzondere beteekenis. In N.-Afrika werd een tegenaanval ondernomen op een kolonne vijandelijke gemechani seerde strijdkrachten, welke getracht had den onze stellingen in de oase Koefra te naderen. De kolonne werd gedwongen met aanzienlijke verliezen terug te trek ken. Onze vliegtuigen bombardeerden en beschoten met machinegeweervuur tal rijke gemechaniseerde strijdkrachten en batterijstellingen. Deze aanval, had een doeltreffend resultaat. Vijf vijandelijke vliegtuigen werden neergeschoten. An dere Duitsche vliegtuigen deden in duik vlucht aanvallen op vijandelijke schepen in de Middellandsche zee. Twee schepen van 8000 ton en een ander vaartuig van kleinere tonnage werden getroffen met bommen van groot en middelmatig kali ber. In Oost-Afrika herhaalde de vijand zijn hevige aanvallen aan de benedenloop van de Djuba, om zich een doortocht over de rivier te forceeren. In de andere sectoren droegen de gevechtsacties een plaatselijk karakter. Onze vliegtuigen vielen vijandelijke strijdmiddelen en troe pen in den Noordelijken sector van Eri trea aan. Vijandelijke vliegtuigen deden een aanval óp een van onze centra in Eritrea. Een Britsch toestel werd door ons luchtdoelgeschut neergehaald. Een ander vijandelijk toestel werd door een van onze bommenwerpers aangevallen en stortte in den beneden-Soedan brandend neer. HET HOOVER HULPCOMITÉ •n practiiche zelfvoorziening Van Amerikaansche zijde zijn er ver schillende malen pogingen ondernomen, in dat deel van de4'bezette gebieden, waar een nijpende sehaarschte aan le vensmiddelen heerscht, een zekere ver lichting te brengen. Nog onlangs arriveerden te Berlijn de leden eener studiecommissie van „Hoo ver Relief Committee", die de bezette gebieden in West-Europa hadden be zocht. Hun indruk was niet bepaald gun stig. Tegenover Amerikaansche journalis ten in de Duitsche hoofdstad verklaar den zij dat België met hongersnood be dreigd wordt. Te Berlijn weigert men beslist, toe te geven, dat de situatie tot zulk een pessimisme aanleiding geeft. Men staat daar op het standpunt, dat ook België zich op den duur zou kunnen bedruipen, mits het slechts de handen uit de mouwen steekt, zijn levensmidde len te garandeeren.. Men wijst er in dit verband op, dat België voor alles syste matisch te werk moet gaan en zich b.v. niet met het kweeken van bloemen bezig moet houden, nu het zoo'n groote be hoefte aan landbouwproducten heeft. Of schoon er geen desbetreffende officieele verklaring ter beschikking staat, hebben wij wel den indruk, aldus een medewer ker van de N.R.C. uit Berlijn, dat men te Berlijn geen al te hoog© verwachtin- 'gen koestert van het resultaat der po gingen van het Hoover Committee, om met Engelsche toestemming levensmid delen naar de bezette staten van West- Europa te sturen. In dit verband dook automatisch de vraag op, of. Duitschland eventueel be reid zou zijn, België of'anderen bezetten gebieden, die in nood zouden komen te verkeeren, met zijn voorraden levensmid delen te hulp te komen. Het antwoord op deze vraag was een categorisch:neen! Men motiveert dit aldus: voor het feit, dat verschillende landen door Duitsche troepen bezet zijn, draagt DuLtschland niet de minste verantwoording. Al deze landen hebben zich door Engeland laten verleiden, den handschoen tegen Duitsch land op te nemen, en het is dus logisch, dat zij van deze houding de gevolgen moeten dragen. Vervolgens is het kennelijk de bedoe ling van Engeland door de blokkade van de bezette gebieden, Duitschland en Italië er zooveel mogelijk toe te dwingen, de door de mogendheden van de spil be zette deelen van Europa van voedsel te voorzien, waardoor zij hun eigen voor raden zouden verzwakken, zoodat de blokkade toch nog practisch nut zou krij gen. Tenslotte wijst men er op, dat zoo er hieT en daar al een zekere sehaarschte heerscht, er toch per hoofd der bevol king in de bezette gebieden nog gemid deld ruim het dubbele kan warden ge distribueerd van de rantsoenen, waarmee het Duitsche volk in de jaren 1916—1920 moest rondkomen. Bij dit alles komt nog, dat de heer- schende sehaarschte in Noord- en West- Europa den Duitschen plannen inzake de nieuwe ordening in Europa eigenlijk ten goede komt. De eerste en belangrijkste eigenschap van het nieuwe Europa zal immers deze zijn, dat het zooveel moge lijk zelfgenoegzaam moet worden. Wan neer Europa, wat levensmiddelenvoorzie ning betreft, momenteel vrijwel geheel op zichzelf is aangewezen, dan betreft dit geen verschijnsel van voorbij gaanden aard. Neen, zoo verklaart men te Berlijn, dit is het begin van een nieuw tijdperk, waarin men ook buiten de Duitsche en Italiaansche grenzen afstand moet doen van de liberalistische denkwijze, die het bestaan van zuivere industrielanden, wel ke vrijwel geheel afhankelijk zijn van de agrarische productie uit andere staten, heel gewoon vindt. Bevoegde Duitsche instanties verwachten, dat de bezette ge bieden onder de gegeven omstandigheden van den nood een deugd zullen maken en hun onwil of althans hun aarzeling zich aan de wetten van het nieuwé Europa te onderwerpen, zullen overwin nen. WERD DE LUCIFERSKONING IVAR KREUGER VERMOORD? Opmerkelijke verklaring van zijn broacUr De Parijséhe (bladen schenken groote aandacht aan een bericht uit Stockholm. De totoeder an den bekenden Zweedschen luciferskoning, Ivar Kreuger, Torsten Kreuger, heeft verklaard, dat Zijn broe- j der in 1932 te Parijs geen ZeÜmloerd heeft I gepleegd, zJooals destijds afligemieen is aangenoimlen, maair is vermoord. I De „Paris Soar" heeft de personen, die op 12 Maart 1932 den sterfdag van den luciferskoning, tot zijn omgeving behoor den, geïnterviewd. Ook nu verzekert iemiand. die Kreuger des avonds voor zijn dood heeft gezien, dat hijl geen zielf- imloord kan gepleegd hébben. Diestijds heeft imlen reeds van ©en „geheimziinmigen bezoeker" gesproken. Mien heeft Zelf be weerd, "dat~hef'liéhaatfnl, dflt i§* begratfen, niet het stoffelijk overschot was van den Zweedschen imüllionnair, maar een wassen pop. 1 De „Paris Soir" schrijft echter even eens: „het is ook juist, dat Kreuger, die in Frankrijk de 15 mtillioen, diie hem in. AimJeaika waren geweigerd, hoopte te vinden, twee dagen voor zijn doïod een revolver heeft gekocht. Dit is echter de eenige aanduiding dat Kreuger uit dit tranendal wilde scheiden. Het (blad deelt Imiede, dat hij' zelfs nog op den avond' van zijin dood een afspraak heeft ge- imiaakt voor den volgenden dag met een van Zijn medewerkers. Bovenstaand bericht roept de sensatie in de herinnering, veroorzaakt door den zelfmoord, nu 'bijna negen jaar geledien van den geniale financier Ivar Kreuger die een doodgewone zwendelaar bleek te Zijn. Doodgewoon is eigenlijk misi- plaatst want ook op dit gebied Was hij buitengewoon. Als civiel ingenieur be gonnen werkte hij in het bouwbedrijf in het (buitenland, o-.a. in Zuid-Afrika. Met den ingenieur Paul Tolll stichtte hij een Ibtouwïruaatscihappij, die o.a. het stadion van Stockholm bouwde. In 1917 werd deze mlaatschappij in tweeën gesplitst; het eene deel bleef Zich op het bouwen toeleggen, het an dere werd de financieringsmaatschappij Kreuger Toll. En dan gaat het in stijgende lijtn: lucifersmaatschappijen aan de familie Kreuger toébehootrende, wor den in de Zweedsch© Lucifersmaatschap;, pij bijeengebracht; lucifers monopolies worden verworven in verschillende lan den in ruil voor leeningen. Ailjlerlei an dere maatschappijen worden gesticht. Tenslotte zwaait Kreuger den soeptsr over.... 160 maatschappijen! Tot hij' op dien 12en Maart 1932 de hand aan zich Zelf slaat in zijn Parijséhe woning aan de Avenue Emimanuel III. Zijn dood wordt toit na de beurs te New York geheim gehouden. Maar weldra is er geen ge heimhouden meer aan ten aanzien van Kreuger. Zijn bedrijf blijkt één groot (misdrijf te Zijn geweest. Valséhe boekingen, op Zijn last ge schied, vervalsching van Italiaansche schatkistobligaties waarvan hij tot den dag vóór zijn dood d© echtheid volhield'. Ontzettend was 'de nasleep van die krach van het Kreugeroonoern. Het sleepte zelfs den Zweedschen premier Ekman in zijn val miede, daar deze had gehieiml gehouden, dat hij' geld van Kreuger had aangenomen voor zijn partijl. Een Engelséhe acoountantsfirma, die rapport had uitgebracht over Kreuger's malversaties, kwam tot de conclusie dat de knoeierijen dagtekenden van.... 1917 ©n dat Kreuger ziéh bij elkaar een be drag van 432 millioen kronen had toege ëigend. Te Madrid sneeuwt het sinds vorige week Woensdag. Te Cordoba is de Gua dalquivir weer buiten de oevers getre den. Ze heeft een groot deel van de landerijen overstroomd en het zaad ver nield. Talrijke doode dieren en ontwor telde boomen worden door de rivier meegesleurd. Te Granada is de Genil een kilometer buiten de oevers getreden. Dee len van de stad staan onder water en vele huizen zijn ingestort. Ofschoon de btrandcatastrophe in San tander enorme afmetingen heeft aan genomen, is de lijst der slachtoffers ge lukkig betrekkelijk klein. Woensdagmor gen werd het aantal ctooden met 3 aan gegeven en h©t aantal gewonden met 611. De gewonden zijn echter grooten- deels slechts dicht gekwetst, zooals b.v. door brandwonden van lichten aaird of door oogontstekingen, veroorzaakt door den mok. Nad. Oost-lndiê In haf storm cantrum van Zuid-Oost-Azië Hat Hoover Hulpcomité en practischa zelfvoorziening Alle Nederlandicha onderwijzers voortaan in één organisatie Negen millioen klanten voor dertig distributie-artikelen Voorbereidende werkzaamheden Indijking Z.W.-Polder begonnen Wanneer verduisteren? Heden gaat de zon 19.03 uur onder. Morgen komt zjj om 8.43 uur op. Tusschen zonsonder- en opgang moet verduisterd worden. DE ZUID-WESTPOLDER Voor b.reid.nds werkzaamheden begonnen Terugkeer lot het plan-Lely Naar De Tijd van bevoegde Zijde vter- neemt, is mien met het voorbereidende werk voor de inpoldering vain den Z,- Westpolder begonnen. Zooals bekend, wordt deze polder omvat door een. dijk, die van Enkhuizen circa 25 km in Z.- Oostelijke richting loopt, tot op onge veer 10 km afstand van het voormalige eiland Urk en die vandaar in Zuid-» Westelijke richting op fort Pampus aan gaat. vanwiaar hij vrijwel de Noord-Hol- landséhe kust tot Enkhuizen volgt. Het kanaal langs de kust wordt vrij breed, waarbij enkele gedeelten zejlfs de gnoott© van meren krijgen. De voorbereidende werkzaamheden be staan in het doen van peilingen, welke allereerst in de buurt van Edam zullen geschieden. Dit jaar zal nog met dén aanleg van de eerste waterbouwkundige werken in den Zuid-Westpolder worden begonnen. Van het resultaat der grondpeilingen is afhankelijk van welke plaats uit dit zal geschieden. Naar de Tel. verder meldt, is h'et de bedoeling, dat de Zuidwestelijke polder door breed qpen water van den Zuid- Oostelijken polder zal zijn gescheiden. Daarmee is men dus teruggekeerd tot het plan-Lely van 1916 'en afgestapt van het plan 1925 volgens hetwelk tusschen den Z.-W. en den Z.-O.-piolder slechts een kanaal zo-u komen. I Te San Francisco (V.S.) hébben twee groote branden gewoted, die verscheidene slachtoffers hebben geëischt De ©ene brand woedde in het Angücaansche mis siehuis, de andere in het Grand hotel Doluth. Onder de hotelgasten brak een paniek uit. Verschillende personen kon den met vangnettenworden gered. (S.P.T.) PREDIKBEURTEN Zondag 23 Februari Ned. Herv, Kerk. Zierikzee. Nieuwe kerk. 10.30 ure, da. Valeton. Kleine kerk. 10, ds. Ninok Blok ran Brouwershaven en 3 ure, ds. v. Griet- huijeeu van Noordgouwe. Luth, Kerk. Geen dienst. Gerei. Kerk. 10.30, ds. Leene en 3 ure, Leesdienst. Ghr. Geref. Kerk. 10.30 en 3.30 nre, ds. Hoogendoorn. Geref. Gem. (St.-Domnsstraat) 10.30, 3 en 6 ure, Leeskerk. Oud-Gerei. Gem. 10,30, 3 en 7 ure, Leeskerk. Leger deë Heils (Appelmarkt) 10 Heiligingedienst, 3 30 Verblijdings- samenkomst en 7 ure, VerlossiDgssamen- komst. Alle samenkomsten onder leiding ran adj. Has en kapt. Torenbeek, i

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1941 | | pagina 1