NIEUWSBODE
DAM PO
I
VRIJDAG 13 DECEMBER 1940
OUDE JENEVER M.C.
PRIMA ADYOCAAT
De Kern
ZIEK VAN
VERKOUDHEID?
ABONNEMENT
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
f 1.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14518
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent.
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters Daar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 8 uur
POLITIEKE PROBLEMEN
Het Oost-Aziatisch vraagstuk
De vroegere minister van Buitenland-
sche zaken in het Kabinet-Abe, Admiraal
Namoera, is gezwicht voor den drang
zijner regeering en heeft den, onder de
gegeven omstandigheden, weinig dank
baren post van gezant in Washington
aangenomen. Admiraal Namoera is geen
onbekende in Amerika. Hij was, voor
dat hij minister van Buitenlandsche Za
ken werd, militair attaché en later ge
volmachtigd vertegenwoordiger van Ja
pan op de Vlootconferentie te Washing
ton.
In zijn hoedanigheid van minister van
Buitenlandsche Zaken heeft hij, tot Jan.
1940, vruchlelooze pogingen in het werk
gesteld om weder goede betrekkingen
aan te knoopen met de V.S. De weige
ring echter van Alherika om de Japan-
s c h e C h i n a-p o l i t i e k te erkennen
en de opzegging van het Japansch-
Amerikaansche handelsverdrag hadden
geleid tot een crisis, die dreigde uit te
groe:e:i tot een open conflict. De on
langs door Washington uitgevaardigde
uitvoerverboden voor bepaalde goederen
naar Japan hebben de betrekkingen nog
verder vertroebeld.
De aan Admiraal Namoera toe
vertrouwde zending wordt daarom in
Tokio beschouwd ais een laatste poging,
om tot overeenkomst te geraken. De Japan-
sche pers onderstreept evenwel, dat deze
overeenstemming slechts te bereiken is,
wanneer Amerika het Groot-Japansche
recht op levensruimte in Azië en in
den Pacific erkent.
De minister-president en leider van de
Japansche politiek, prins Konoye, heeft
een boodschap gericht tot de natie,
waarin hij zegt, dat op de schouders
van eiken Japanner de groote taak rust,
om de volken van Ocst-Azite
bevrijden van de ketenen die hun door
het Noodlot zijn opgelegd, voordat Japan
zijn leidende rol ging spelen iii dit deel
der wereld. Op de rookende slagvel
den van China zijn nieuwe idealen ont
loken en uit de stem van het kanon
is een nieuwe polsslag ontwaakt, welke
op de wedergeboorte van Oost-Azië wijst.
Met betrekking tot de verhouding tot
de Vereenigde Staten wees Konoye
op de mogelijkheid van ernstige en zwa
re tijden. Stemmen in de Japansche pers
ontleenden aan de rede van den minister
president, dat er tusschen Japan en de
V.S. op elk gebied en elk oogenblik een
acuut conflict kon uitbreken. In Noord-
Amerika strooit men het zaad van den
oorlog uit en bekommert zich er niet
om, of de gevoelens en belangen van
Japan daardoor beleedigd en gesehaad
worden. Doch Japan kan in geen geval
een hegemonie van de V.S. van Noord-
Amerika in den Stillen Oceaan dulden.
De internationale orde in den Stillen
Oceaan bestaat alleen nog maar op pa
pier, namelijk op de besluiten van de
Conferentie van Washington uit de jaren
1921-'22. Deze vormen den grondslagvoor
de overeenkomst inzake de bewapening
ter zee, het negen-mogendheden-verdrag
inzake China en het vier-mogendheden-
verdrag tusschen Amerika, Japan, Enge
land en Frankrijk betreffende de garan
tie van hun bezittingen in den Stil
len Oceaan. Door de omstandigheden
zijn in deze verdragen de laatste jaren
tal van bressen geslagen en Japan heeft
dan ook meermalen verklaard, dat het
zich niet meer gebonden acht. Alleen
het vier-mogendheden-verdrag heeft nog
eenige reden van bestaan, al is het dan
alleen formeel. Japan beschouwt in elk
geval den toestand in den Stillen Oceaan
als geheel veranderd.
De bekende specialist in het staats
recht en professor aan de hoogeschool
in Tokio, Hikomatsoe Kamikawa, is van
meening dat de Stille Oceaan in de
komende nieuwe orde een speciale po
litieke plaats zal moeten innemen. Het
Aziatische en het Amerikaansche blok
zullen noodzakelijkerwijze in den Stillen
Oceaan tot overeenstemming moeten ko
men. Er zullen allerlei problemen moeten
worden opgelost, zooais de verdeeling
van de grondstoffen, de opening der
binnenlandsche markten, enz.
Verder zal er een oplossing moeten
worden gevonden voor het vraagstuk,
wat er geschieden moet met een aantal
Britsche bezittingen in den Stillen Oce
aan, als Engeland werkelijk de neder
laag mocht lijden; en dan moet men
het eens zien te worden over het lot
van de Philippij^ien. Dit alles kan
zeer goed worden in orde gebracht zon
der zijn toevlucht te nemen tot de wa-
ADMIRAAL NAMOERA
Archief ZNB)
de nieuwe Japansche gezant te
Washington
BLANKEN IN JAPAN
EN CHINA
SUchts ©nIce's tianduizenden
In verband met de berichten over eya-
cuatie van Amerikaansche staatsburgers
uit het Verre Oosten geven wij! hieronder
enkele bijzonderheden ;Over de bfliamkeA
in Japan en China, ontleend aan da
„Frankfurter Zeitung", Welk b!ïad doet
uitkomen, dat een uitfoicht van enkele,
duizenden blanken uit die gebieden on
eindig veel meer beteekent, dat 'n der
gelijke transmigratie in b-v. Europa zou
beteekemen. Wanneer, aldus het bHad/,
slechts enkele duizenden uit het Verre
Oosten Wegtrekken dan beteekent dat
een historische Wending in dan gang!
van zaken. De buitenlanders zijn in dia
streken no,oit talrijk geweest, maar de
handvol, die sedert ongeveer 80 jaar
daar leeft, is voildaende geweest om twee
groote volken, Japan en China, zich to
doen aansluiten bij; de Westersche cul
tuur. Hun aftocht heeft daarpim histo
rische beteokenis.
In 1936 Waren ©r in Japan 40.000
buitenlanders, onder Wie ongeveer 8000
blanken. De helft werd gevormd door
omtrent 2000 Engelschen 'en 2000 Ame
rikanen. Daarop yoilgden de Duitscher^
met ongeveer 1500 ien dan de andere*
blanken in veel1 kleinere aantallen. In
de afgeloopen vier jaren is de Duitsobe
kolonie tot bijna, 2000 aangegroeid, ter-
Jwöjl de Amerikanen en voioral de En
gelschen in aantal zijn verminderd.
Wat China betreft, kan men slechts
schatten. Behalve circa 150.000 Witte Rus
sen leven daar ongeveer 60.000 blanken,
onder Wie 20.000 Engelschen, 7000 Ame
rikanen, 4000 Duitschers 'en 4000 Fran-
schen. Amerikanen en Engelschen maak
ten samen bijna de helft uit. De Witte
Russen, immigranten van na den wereld
oorlog, tellen o.a. economisch weinig
imice, omdat zijl arm zijn, zonder vader
land en zonder paspoort en geen groote
iroi spelen. Het grootste deel der Ame
rikanen en Engelschen gaat nu, aldus
dit blad, naar huis.
PORTUGAL'S POSITIE
in hat hud'ge Europa
Nu in West-Europa te land geen oorlog
meer woedt, en de inwendige ordening
van Europa ter hand wordt genomen,
is er voor Portugal een lichtpunt. Als
landbouwland bij uitstek krijgt het nieuwe
mogelijkheden. Het overige Europa kan
aan landbouwproducten geweldig veel
afnemen. Het is te verwachten, dat de
landbouw in Portugal in die groote vraag
een sterken stimulans zal vinden. Na den
wapenstilstand tusschen Frankrijk en
Duitschland kwam bovendien de weg
weer vrij voor vervoer van eigen Por-
tugeesche producten naar het Derde Rijk.
Wanneer Portugal zich meer en meer
instelt op de Europeesche economische
levensruimte, kan veel van wat het door
den oorlog verloor worden teruggewon
nen uit eigen land- en mijnbouw en visch-
vangst. Er is meer vraag dan ooit naar
zijn sardientjes, olijfolie en landbouw-
penen, hoewel Japan niet voor een ge
wapend conflict behoeft terug te dein
zen. Met een weinig goeden wil en aan
passingsvermogen kan men zeer goed
tot overeenstemming geraken. De zen
ding van Admiraal Namoera zal moeten
aantoonen, of dit tot de mogelijkheden
behoort.
p9r Literfleich f 3.15
per fiesch f 1 85
producten, waarvan het na den „koren
slag", onder aanvoering van Salazar in
1932 begonnen en sindsdien in een blij
vende campagne doorgezet, een groot
leverancier kan worden. Wanneer de zee
eenmaal weer vrij zal zijn, zal Portugal
ook zijn rol van importeur van over-
zeesche en koloniale waren weder kim
men opnemen.
In dit tijdsbestek heeft het bovendien
nog, door zijn neutraliteit, een andere
belangrijke functie. Het is vrijwel de
eenige vrije poort tusschen het Euro
peesche vasteland en het westelijk half
rond. De Amerikaansche „luchtclippers"
vinden er het einde van hun dienst op
Europa, en van Portugal is ook ver
voer van en naar Latijnsch Amerika nog
mogelijk. Langs die lijnen is er van Lis
sabon uit een druk politiek, diploma
tiek en zelfs nog particulier verkeer.
Zoo heeft dus Portugal, ondanks groote
handelsverliezen, als landbouwland, waar
geen distributie is en -wa-ar de kosten
van levensonderhoud nauwelijks zijn ge
stegen, door dien landbouw directe
nieuwe economische mogelijkheden, en is
het op politiek gebied van bijzondere
beteekenis in het huidige Europa.
MARKOWITSJ
(archief ZN.B)
de minister van buitenlandsche zaken
van Zuid Slavië, welk land met Bon-
een vriendschapsverdrag sloot.
HONGARIJE EN ZUID-SLAVIE
«luiten een vriendschapsverdrag
Donderdagmiddag is te Belgrado tus
schen Zuid-Slavië en Hongarije een
vriendschapsverdrag onderteekend in het
ministerie van buitenlandsche zaken. De
onderteekening werd verricht door Mar-
kowitsj en den voor een officieel bezoek
in Belgrado vertoevenden Hongaarschen
minister van buitenlandsche zaken, graaf
Csaky.
In aansluiting op de onderteekening
van het vriendschapsverdrag tusschen
Hongarije en Zuidslavië heeft de Zuid-
slavische minister van buitenlandsche za
ken tijdens een ontvangst van de binnen-
en buitenlandsche pers een verklaring
afgelegd, waarin hij onder meer zeide:
het gesloten verdrag bevestigt thans ook
formeel de reeds bestaande oprechte
vriendschapsbetrekkingen tusschen Hon
garije en Zuidslavië. De minister verzocht
in het verdrag, een nieuwe bijdrage te
zien van de politiek van den vrede en
van de constructieve samenwerking der
regeeringen van Hongarije en Zuidslavië
in het Donaugebied.
Graaf Csaky, de Hongaarsche minis
ter van buitenlandsche zaken, verklaarde
den journalisten, dat het verdrag kort,
maar des te duidelijker was. Het wezen
lijke is in het eerste artikel samenge
vat. Alle streven moet, vooral in deze
moeilijke tijden, er op gericht zijn in
het gebied van Midden- en Zuidoost-
Europa den vrede te bewaren. De beide
verdragsluitende partijen kunnen zich
thans a.an het werk der nationale con
solidatie wijden, ten einde ook van hun
kant op de beste wijze bij te dragen tot
het streven van de mogendheden, wier
doel het is om tenminste dit deel van
Europa de ramp te besparen en waarden
te behouden, die van nut kunnen zijn
voor de herboren wereld.
Duitsch weermachtsberieht
Engelich konvooi ernstig getroffen
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelde gisteren mee:
Een duikboot heeft van een krachtig
beschermd vijandelijk konvooi vier koop
vaardijschepen met een gezamenlijken in
houd van 30,000 br. ton tot zinken ge
bracht. Het konvooi werd uit elkaar
geslagen.
Op 11 December waren de aanvallen
van het luehtwapen in het kader der
gewapende verkenning voornamelijk ge
richt tegen scheepsdoelen. Bij het vuur
schip „Kentish Knock" gelukte het een
schip, dat door een vrachtschip werd
gesleept, door bomtreffers zwaar te be
schadigen.
Ten Zuidwesten van Clacton on Sea
werden een koopvaardijschip van 1500
br. ton tot zinken gebracht, een tank
schip met kanonnen en mitrailleurs aan
gevallen en een ander koopvaardijschip
van 1500 br. ton bij een aanval van
zeer geringe hoogte zoo zwaar getrof
fen, dat het met slagzij in zinkenden
toestand bleef liggen.
In den nacht van 11 op 12 December
vielen sterke afdeelingen voor den oor
log belangrijke doelen in Midden- en
Zuid-Engeland met goed succes aan.
Eenige Britsche vliegtuigen wierpen in
den afgeloopen nacht in het bezette ge
bied'en in Zuid-West-Duitschïand op
verscheidene plaatsen brisant- en brand
bommen neer, waardoor echter slechts
geringe materieel© schade werd aange
richt.
Van een kleine fabriek werd het ketel
huis door brand beschadigd. In het be
zette gebied werden een Franschman en
een Belg gedood. Verscheidene burgers
werden gewond.
De luchtdoelartillerie schoot vier vij
andelijke vliegtuigen neer. Twee eigen
vliegtuigen worden vermist.
Italiaansch weermachtsberieht
H«vige gevechten in Noord-Af 'ka
Het Italiaansehe Huoiofdkwlartier (maak-
te gisteren bekend:
Aan het Grieks oh e frjöfttit heeft
de vijand eenige afzonderlijke aanvallen
(ondernomen, die werden .afgeslagen. Wij
hebber krijgsgevangenen gemaakt en
automatische wapens veroverd. Ondanks
de zeer ion gunstige weersgesteldheid
heeft onze luchtmacht bomaanvallen on
dernemen iOip troepenconcentraties i'n de
zone van Banova en op schepen, die in
de golf van Patras gemeerd lagen.
In Noiord-Afri ka zijn de krijgsver
richtingen nog steeds gaande. Ook gis-
fteren zijn hardnekkige gevechten gele
verd ten Westen van Sidi el Barani in
de zone van Boegboeg. Wij hebben den
vijand zware verliezen toegebracht, zoo-
iwel wat manschappen als strijdmiddelen
betreft. Ook loinze verliezen zijn gevoe
lig. Tijdens de luchtgevechten, waarvan
(melding gemaakt is in het weermachts
berieht van Dinsdag, zijn dertien inplaats
van vier vijandelijke vliegtuigen neerge
schoten. Hiervan is vastgesteld, dat ze
te pletter gevallen zijn. Van onze vlieg-
tuigen zijn zeven niet op hun basis te
ruggekeerd.
In Oost.Afrika Mas bedrijvigheid
.Vaw kleine afdeelingen. Aan de grens
Ivan den Soedan heeft een van [0(nze
verkenningsafdedingen een vijandeJijken
post verarst en vernietigd.
In de zone van TessOnei (Eritrea) is
een vijandelijke poging ioim door te drin
gen onder leiding van eenige gevechts
wagens en vijf pantserauto's, tot staan,
gebracht en afgeslagen door onze troe
pen en ons anti.tankgeschut. Een van
onze verkenningsvliegtuigen, dat werd
aangevaren door zeven vijandelijke ja
gers, heeft daarvan één brandend neer
geschoten en is behouden en (wiel terug
gekeerd.
N «moera's taak als Japanich
gezant In ds Ver. Staten
Portugal's positie als landbouw*
land in huldig Europa
Hongarije en Zuid-Slavië sloten
gisteren een vriendschapsverdrag
Verbetering positie kwaekaling
met akte in voorbereiding
Streven naar eenheid op
om«-oep9*>bed
Postgiro's Winterhulp Nederland, Den
Haag, no. 5553.
Als bank der Winterhulp Nederland is
aangewezen de kasvereeniging N.V.,
Amsterdam no. 877.
,£tort. op 5553 of 877
Ge brengt geluk in veler leven".
DE VERDUISTERING
De zon gaat heden (Vrijdag) om 17
uur 28 onder. Morgen (Zaterdag) komt
zij om 9 uur 43 op en gaat zij ,om
17 uur 27 onder. Tusschen zonsonder-
en opgang moet worden verduisterd.
De maan komt op om 17 uur 48 en
gaat onder om 8 uur 50 d.a.v.
Volle Maan Zaterdag 14 December.
Laatste Kwartier Zondag 22 December.
Nieuwe Maan Zaterdag 28 December.
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laag water:
14 Deo. 2,24 14.37 8 01 20,11
BH de vroeger geldende tijdsaanwijzing
dient 1,40 uur te worden bijgevoegd.
-J Wrijl rug en borst inmetDampo. Dan
onder de wol! Volgende morgen be
ter! Pot 50ct Tube40ct. Doos 30ct.
Zondaaartsandienst
Zierikzee
Zondag 15 Deoetmbeir:
Dr. van HfO,cxni ©n Dr.
Een Britsche kruiser is verschenen voor
'Chisimaio en heeft ©enige schoten opi
de stad ©lest zonder schade te berok
kenen. De kruiser werd op zijn beurt
doioir onze kustbatterijen getroffen.
Vijandelijke vliegtuigen hebben de ge
bieden van Argheisa en El Oeak in 'het
vroegere Britsche Snimaliland gebombar
deerd.
PREDIKBEURTEN
Zondag 15 December.
Ned. Berv. Kerk.
Zierikzee. Nieuwe kerk. 10 ure, da.
Pijnaoker Hordijk.
Kleine kerk. 10 en 3 ure, ds. Valeton.
'c Luth. Kerk.
Geen dienat.
Gerei, Kerk.
10,30 en 3 ure, ds. Leene.
Ohr. Geref. Kerk,
10.30 en 3.30 ure, ds. Hoogendoorn.
Gerei. Gem. (St.-Domussiraat)
10.30, 3 en 6 nre, Leeskerk.
Oud-Gerei. Gem.
10 30, 3 en 7 ure, Leeskerk.
Leger des Heils (Poststraat)
10 Heiligiogsdienst, 3.30 Verblijdings-
samenkomst en 7 ure, VerlosaingSHamen-
komst. Donderdagavond 7.30 nre, Heili
giogsdienst. - Alle samenkomsten onder
leiding van adj. Ras en kapt, Torenbeek.
Renesse. 11 ure, ds. Faber.
Noordwelle. 15 30 ure, oand. v. Drim-
melen, hulppredikster.
St.-Maartensdjjk. Geen opgaaf ontvangen
Scherpeni9se. 11 en 3.30 nre, da. de
Haan *-eref. gem. 11, 3.30 en 7.30 ure,
Leesdienat.
