ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODEI
DAMPO
WOENSDAG 20 NOVEMBER 1940
OPGEN<
De Kern
UW KINDJE
VERKOUDEN
ABONNEMENT
l-'riji f 1.60 p. kwartaal, bulten Zterlkze*
11,80. Voor het buitenland 110.00 p. Jaar.
Afzonderlijke nummen 6 cent. Ver-
■chljnt dagelijks, behalve 'aZondaga.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel, 32, Postgiro 137677 - Oir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14498
ADVERTENTIES
Brij»: H cent per regel, minimum 80 cent,
Bi) contract speciale prijzen. Grootte der
lettel naar plaatarulmta. „Succesjea"
60 cent. Inzending tot 'I morgens 10 uur
POLITIEKE PROBLEMEN
Japantch-Rusiiiche toenadering
in het Verre Oosten
Vroeger stonden Rusland en Japan te
genover elkander als „erfvijanden". Een
blik op de kaart van Azië maakt dit dui
delijk. De Japansche eilanden liggen in
een wijden boog om het Oost-Aziatische
vasteland. Het is een typisch verschijn
sel, dat het eiland S a c h a 1 i n, dat zich
in het Noorden bij Japan aansluit, voor
de helft aan Japan en voor de andere
helft aan Rusland toebehoort. Tot in
het afgeloopen jaar hebben beide rijken
talrijke nota's gewisseld zoowel over het
bezit van het eiland zéïf als over de
visscherijrechten in de wateren in de
nabijheid.
Verder naar het Zuiden ligt de voor
Rusland zeer belangrijke haven Wladi-
wostok (omdat deze in den winter ijs
vrij is) en dan komt het schiereiland
Korea dat tijdens den Russisch-Japan-
schen oorlog (1904—'5), evenals het ach
terland van M a n d s j o e r ij e, een zoo
gewichtige rol heeft gespeeld.
Elk eilandenrijk legt een natuurlijken
drang aan den dag om zich te verzekeren
van de tegenovergelegen kust. Japan
heeft deze neiging tot uiting gebracht
in zijn oorlog met China (1894—'95), in
den oorlog met Rusland negen jaar later
en ten slotte nog in zijn optreden tegen
Mandsjoerije, van 1930 af. En thans zien
wij hetzelfde streven in het conflict met
China.
Doch hier veranderde de toestand. Chi
na bood hardnekkig tegenstand en hield
dit veel langer vol, dan men in vele
kringen in Tokio voor mogelijk had ge
houden. En nu is het opvallend, dat de
Japansche actie zich steeds verder naar
het Zuiden verplaatst. Daar had Japan
reeds in den oorlog van 1894—'5 met
China het eiland Formosa veroverd.
Alleen: Formosa bleef een voorpost. Nu
echter veranderde het beeld. Japan rukt
ter bestrijding van de Chineesche na
tionale regeering, op naar Sjanghai en
strekt zijn opmarsch uit tot ver in het
binnenland, via Nanking en Hankow.
Doch ook dit bleek niet afdoende. In zijn
streven, om den Chineeschen generalissi
mus T s j i a n g K a i S j e k in te sluiten,
snijdt Japan eerst de Chineesche haven
Kanton (tegenover Hongkong) af en
strekt in 1938 de hand uit naar het in
het uiterste Zuiden van China gelegen
eiland Hainan en naar de nog meer
Zuidelijk gelegen eilanden. Doch nog
steeds is Tsjiang Kai Sjek niet ingesloten.
Engelschen en Amerikanen trachten hem
via den Birmaweg van oorlogsmateriaal
te voorzien.
Na de Fransche catastrophe in Europa
wordt Japan het met Frankrijk eens
ove- het oprichten van Japansche vlieg
velden in Indochina, ter onderbreking
van den Birmaweg. Amerika mobili
seert practisch zijn vloot in den Stillen
Oceaan en transporteert zee- en lucht
strijdkrachten naar de Philippijnen, die
slechts 400 kilometer en nauwelijks 1000
kilometer van Hainan verwijderd liggen.
Japan zag in, dat het tijd werd om zijn
politiek te herzien. Het had spoedig zijn
keus bepaald. Den 27sten September 1940
trad het toe tot het driemogendh e-
denverdra-g Duitschland-Italië-Japan.
Tusschen Tokio en Moskou werd de toon
vriendelijker. Een nieuwe Japansche ge
zant in .Moskou aanvaardt de erfenis
van zijn voorganger, die al menig oud
zeer uit den weg heeft geruimd.
Aan den anderen kant verscherpen de
Engelschen en Amerikanen hun politiek.
De Vereenigde Staten, die het sedert tien
tallen van jaren bestaande "handelsver
drag met Japan reeds den 31sten Januari
1940 hadden laten afloopen, zonder het
te vernieuwen, gingen eerst over tot
een moreele, daarna tot een daadwerke
lijke afsnoering van verschillende leve
ranties en versterkten, zooals reeds ge
zegd, zeer intensief hun militaire positie
in het Verre Oosten, bovendien
oefenden zij druk uit op de Engelschen
om den Birmaweg weder te openen. Dit
laatste geschiedde dan ook met ingang
van 17 October 1940. Hiermede had Enge
land den handschoen toegeworpen aan
Japan.
Zuid-Oost-Europa Hongarije-Bulgarij*
De besprekingen van koning Koning
Boris met den Führer en de samenkomst
op heden te Weenen van Teleki en Csaky,
de Hongaarsche premier en minister van
buitenlandsche zaken met von Ribben-
trop en Ciano wijzen op verhoogde diplo
matieke activiteit in het Zuidoosten van
Europa.
Wat de ontvangst van koning Bo
ris door den Führer betreft, men toont
zich in politieke kringen der Bulgaarsche
hoofdstad en ook onder de bevolking
hierdoor uiterst verrast. In alle lagen
der publieke opinie ziet men in het
bezoek een nieuwe uiting van de be
proefde vriendschap tusschen de beide
volken. Ook wordt er op gewezen, dat/dit
bezoek onder de huidige politieke om
standigheden de werkelijke stemming van
het volk tot uitdrukking brengt en den
nadruk legt op de positie van het land
in buitenlandsch-politiek opzicht.
De Bulgaarsche bladen, aldus S.P.T.
hebben zich Maandag weer beziggehou
den met de wenschelijkheid voor de
Bulgaren van een vrijen uitgang naar
de Egesch e Zee. In de beschouwin
gen wordt gezegd, dat het Grieksch-
Italiaansche conflict op den Balkan een
nieuw tijdvak heeft ingeluid, ook wat
deze aangelegenheid betreft, die Bul
garije van ouds interesseert. De „Dnev-
nik" schrijft, dat het vroegere systeem
een verwarring van nationale tegenstel
lingen in Europa heeft geschapen. Het'
Bulgaarsche volk ziet vol hoop naar de
Egeïsche zee, de long van Bulgarije.
Met groote belangstelling ziet men in
politieke kringen te Berlijn nu de Duitsch-
Italiaansch-Hongaarsche bijeenkomst te
Weenen tegemoet. Men verwacht, dat
daarbij concrete problemen zullen worden
afgehandeld. De veelvuldigheid dezer po
litieke bezoeken, zoo zegt men, de snel
heid, waarmede de eene gedachtenwissë-
ling op de andere volgt, het betrekken
van iJie meest verschillende partners in
dezelfde diplomatieke besprekingen, dit
alles wordt voltrokken in een atmosfeer
van volkomen rechtsgelijkheid. Er zijn
geen ambassadeursconferenties, geen ra
den van vier, geen commissies, waarin be
paalde mogendheden trachten de andere
uit te schakelen.
Nog wordt, evenals vroeger, over Euro-
peesche belangen beschikt door diploma
ten, die bij antipoden thuis zijn en wel
ker geografische en historische kennis
daar verworven werd. In plaats van een
hulpelooze etikette is vertrouwen en vaak
persoonlijke vriendschap der verschillen
de staatslieden gekomen.
Historische beslissingen worden niet
meer vertraagd door een traag organis
me, geremd of tot mislukking gebracht,
maar tusschen de groote onderhandelen
den afgewogen en vastgelegd. Op de
raadpleging volgt de daad.
KONING BORIS VAN BULGARUE
heeft op een particuliere reis in Duitsch-
land Zondag een bezoek aan den Führer
gebracht. In Berlijnsche politieke kringen
verluidt, dat de tijdens dit bezoek gevoerde
besprekingen betrekking gehad zouden heb
ben op de politieke nieuwe ordening van
Europa. (Archief ZNB)
De Fühirer heeft 15 November een de
creet uitgevaardigd betreffende de voor
bereiding vain den womingb(ouw in Duitsch
land na den ©foirllog.' Daarin wordt gezegd!.
Het gelukkige eiinde van, den oorlog zal
het Duitsdhe Rijk stell'en voioir taken, die
het slechts kan uitvoeren door een opvoe
ren van, zijn bevolkingsaantal'. Het is daar-
(Oim noodzakelijk, dat door toeneming van
het aantal geboorten de leemten worden
aangevuld, die de oorlog geslagen heeft
Daartoe mjoiet de nieuwe Duitsche wio-
ning'bouw in lOvereensteiWming zijn met
de voorwaarden voor een, gezond leven
van kroostrijke gezinnen* Reeds than^
moeten maatregelen daartoe genomen.
Voor het eerste jaar na den oorlog moet
de 'bouw van in totaal 300.000 woningen
worden voorbereid.
Duitsch weermachtsbericht
Succassen van duikbooten
Het opperbevel van de weermacht
maakte gisteren bekend:
Een duikboot heeft vier bewapende vij
andelijke koopvaardijschepen van 23,880
ton inhoud, een andere duikboot even
eens vier bewapende vijandelijke koop
vaardijschepen, waaVonder twee tankboo
ten, van 21,340 ton, tot zinken gebracht.
De aanvallen op voor de oorlogvoering
belangrijke doelen in Engeland werden
in den nacht van 17 op 18 November,
en op 18 November voortgezet. Buiten
Londen waren verscheidene plaatsen aan
de Zuidkust van Engeland, waaronder
vooral haven- en fabriekscomplexen in
Southampton, alsmede wapenfabrieken in
Midden-Engeland het doei van de bom
aanvallen.
Gevechtsvliegtuigen van het Italiaan-
sche vliegercorps deden aanvallen opeen
stad aan de Oostkust van Engeland, en
wel met goed gevolg. Bij aanvallen op
scheepsdoelen en konvooien aan deBrit-
sche Oostkust gelukte het twee koopvaar
dijschepen van elk 3000 ton tot zinken
te brengen en drie andere vaartuigen
zwaar te beschadigen.
Nachtelijke aanvallen van een gering
aantal Britsche vliegtuigen op Duitsch
gebied bleven zonder succes. Er zijn geen
vliegtuigen verloren gegaan.
Italiaansch weermachtsbericht
M slukte Griekichc aanvallen
Het Italiaansche hoofdkwartier maakt
bekend:
Aan het front vari E p i r u s in Grieken
land speelden zich gisteren hardnekkige
gevechten af, zonder dat zich een ver
plaatsing voordeed van de respectieve
linies, behalve in de zone van Ezeki,
welk dorp door den vijand bezet is.
Onze Iuchtformaties deden hevige aan
vallen op de vijandelijke stellingen, waar
bij 'ontploffingen ontstonden. Tevens be
schoten zij vijandelijke troepenconcentra
ties met machinegeweren. Drie vijande
lijke vliegtuigen werden neergehaald. Een
van onze toestellen is niet teruggekeerd.
In Noord-Afrika bombardeerde
onze luchtmacht met bommen van groot
en klein kaliber inrichtingen van vlieg
velden alsmede installaties en barakken
van den vijand in de oase van Siwa,
waarbij alle doelen getroffen werden en
groote schade werd aangericht. Behalve
met bommen werden deze doelen ook
met mitrailleurvuur bestookt. Alle Ita
liaansche vliegtuigen zijn op hun bases
teruggekeerd. Vijandelijke vliegtuigen
wierpen bommen op Tobroek en Bardia
zonder eenig gevolg, alsmede op Solloem,
waar drie personen gedood en vijf ge
wond werden.
In den Dodecanesus heeft de vij
and geprobeerd zich meester te maken
van het eiland Gaidaro. Dank zij het
snelle optreden van o.nze land-, zee- en
luchtstrijdkrachten werd de aanval af
geslagen en trok de vijand zich haastig
terug. In Oost-Afrika werden vijan
delijke luchtaanvallen ontketend op Agor-
dat, Corondil, Boena en Gherille. De aan
vallen hadden geen. ernstige gevolgen.
WINTERHULP NEDERLAND
Een uitfienzetting door den
directeur-generaal
De heer C. Piek, directeur-generaal van
de winterhulp-Nederland heeft gistermid
dag op de persconferentie in Den Haag
nogmaals mededeelingen gedaan over de
actie van stichting Winterhulp-Nederland.
Om te beginnen plaatste hij eenige op
merkingen over een zaak, die tot veel
misverstand aanleiding hecsft gegeven, nl.
het voorschrift, dat in den tijd van
de winterhulp de collecten voor ver
schillende doeleinden stil moeten staan,
opdat er geen afbreuk wordt gedaan
aan de voor de winterhulp te houden
inzamelingen.
Hij stelde op den voorgrond, dat de
winterhulp zich niet begeeft op het ter
rein van de k e r k e I ij k e weldadig
heid (door middel van diaconieën enz.)
Dit gaat geheel buiten de winterhulp
om. Kerkbesturen, die een inzameling
willen laten houden voor een of ander
doel van kerkelijke liefdasdigheid, moeten
zich dus niet tot hem vtrenden om toe
stemming te vragen, maar hun aanvragen
richten tot den secretaris-generaal van
justitie, die in overleg met de Duitsche
instanties zal ui'tmaken, in hoeverre de
beoogde inzameling geoorloofd kan wor
den beschouwd.
Overigens moet op strikte nakoming
van het voorschr ift worden gestaan. De
heer piek verjtlfiarde echter, daj: hij er
niet het minste bezwaar tegen heeft, dat
1 het gebruikelijke St.-Ni cola as feest
op scholen e.d. op 5 en 6 December
wordt gevierd. Inzamelingen in verband
daarmee hoeven niet aan zijn goedkeu
ring te worden onderworpen. Wel stelt
hij prijs op een zekere supervisie, in de
zen zin, dat comité's, vereenigingen, enz.,
die Sint-Nicolaasfeestjes organiseeren, bij
hem een verslag van hun werkzaamheden
inleveren.
Ten aanzien van het charitatieve
leven zal de winterhulp een ruim
standpunt innemen. Zij zal ertoe mede-.
werken, dat vereenigingen zooveel moge
lijk onder hun eigen naam kunnen door-
werken, maar onder auspiciën van de
Winterhulp Nederland. Evenwel moet
men zich aangaande elke voorgenomen
inzameling tot de Winterhulp wenden
om er zich van te vergewissen, dat deze
geen bezwaar heeft. De directeur-gene
raal zal op deze aanvragen, gehoord de
provinciale directeuren, beslissen. Inza
melingen, die geen goedkeuring hebben
gekregen en niet onder auspiciën van
de Winterhulp gehouden worden, zijn
verboden. De heer Piek zal alle aanvra
gen welwillend beoordeelen; het is geens
zins zijn bedoeling, dat allerlei liefdadig
heidswerk zal afknappen.
Op het werk van de Winterhulp zelf
komende legde de heer Piek er nadruk
op, dat het zijn streven is zoodanige
maatregelen te nemen, dat ieder in
vreugde en vertrouwen kan geven. Dit
wil, zooals vanzelf spreekt, niet zeggen,
dat e" dwang toegepast zal worden.
Integendeelhet b ij dragen zal ge
heel v r ij w i 11 i g z ij n.
De ontwikkeling van het instituut Win
terhulp gaat thans in deze richting, dat
het wordt uitgebouwd om de heele sa
menleving te omvatten. Hierbij wordt
niemand, die positief wil meewerken, uit
geschakeld.
Nogmaals herhaalde de heer Piek, dat
er geen sprake van kan zijn, dat gelden,
die voor de Winterhulp Nederland Ne
derland worden ingezameld, naar Duitsch-
land zouden gaan. Uitdrukkelijk wordt
vastgesteld, dat de geheele opbrengst
van de inzamelingen voor Neder
land bestemd is en blijft. Bij de be
steding van deze gelden zal de bedoeling
zijn te komen tot een goede en nobele
verzorging van de noodlijdenden in Ne
derland op een veel breederen voet dan
tot nu toe mogelijk was.
REORGANISATIE DER
STAATSLOTERIJ OP KOMST
Er is alle kans, dat over eenigen tijd
veranderingen zullen gebracht worden in
de Nederlandsche Staatsloterij. De be
voegde instanties, zoowel van Financiën
als van Justitie, hebben het loterijwe
zen in studie genomen en onderwerpen
de geheele zaak aan een grondig onder
zoek, met het doel de Staatsloterij te
reorganiseeren.
Men kan van meening verschillen over
de vraag of het goed is, dat de staat
een loterij organiseert. Op grond van
hun overtuiging hebben sommigen prin-
cipieele bezwaren tegen loterijen, welke
h.i. een soort moderne „dans om het gou
den kalf" zijn. Aan dit meeningsverschil
is het waarschijnlijk toe te schrijven, dat
de Staatsloterij zoolang heeft voortgesuk
keld. Verscheiden ministers van Financien
hebben in het verleden te kennen gegeven
dat zij voor de geheele loterij niets voel
den. En dus liet men de zaak op haar
beloop.
Nu is lang niet geheel het Nederland
sche publiek genoemde opvatting toege
daan. Integendeel, er is een zeer groot
deel, dat graag een gokje maakt en er
een onschuldig genoegen in ziet een paar
guldens te wagen om een paar duizendjes
te winnen. Aan het verlangen van deze
menschen kwam cle Staatsloterij tege
moet en in haar goede jaren verdienden
niet alleen gunstelingen van het lot iets,
maar de loterij bracht ook den staat
een aardige bate op.
Doch de staat heeft niet gehandeld
naar het beginsel: wat ge doet, doe dat
goed, en als ge iets eigenlijk liever niet
doet, laat het dan ook na. Dit wreeitt
zich thans, want het gaat nu met de
Staatsloterij heelemaal niet goed.
Voor een deel zijn daarvan de huidige
omstandigheden oorzaak; de speellust is
minder geworden. Voor het grootste deel
echter ligt de fout bij de loterij zelf, die
niet met haar tijd is meegegaan en zoo
doende terrein heeft verloren aan par
ticuliere loterijtjes, die ook tegenwoordig
nog behoorlijk verdienen (Tel.)
JapanicH-RuMischft toenaderina
in het Verre Oosten ven Azië
Hongarije en Bulgarije in de
reorganisatie van Europa
De actie voor en het doel van
Winterhulp van Nederland
De Staatsloterij ging niet met
haar tijd mede
81 polders in Z.-Vlaanderen
zullen worden samengevoegd
DE VERDUISTERING
Heden (Woensdag) gaat de zon om
17 uur 42 onder. Donderdag komt zij op
om 9 uur 11 en gaat zij onder om 17
uur 41. Tusschen zonsonder- en opgang
moet worden verduisterd. De maan komt
op om 24 uur en gaat om 13 uur 46
d.a.v. onder.
Hoog- en Laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
21 Nov. 6,06 18,34 12,04
Bjj de vroeger geldende tijdsaanwijzing
dient 1,40 uur ie worden bijgevoegd.
--Jli. 1 ,-A
Wrijf dan keel, rug en borstje in met
Dampo. Wonderlijk zooais dat helpt!
Pot 50 ct. Tube 40 ct. Doos 30 ct.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
«Cultuurtechnisch* Watarstaatswet
Bij de 'bevoegde instanties te 's-Gravenl-
hage is een plan in studie om te komen;
tot een vrijwel gehéél) nieuwe water
staatkundige indeeling van ons land.
Dt plan, ontwierpen door den heer P.
J. Jansen, burgemeester van Hoeven en
Standaarbuiten, beoogt de invoering
van een cultuurtechnische waterstaatswet,
voerende tot ordening van het publiek
rechtelijk bodembeheer en de bodemver-
zorging, tot het wegnemen van de be->
leimmermgeni voor snel) werk en tot op
voering vap de productiviteit van denj
bodem.
Bodembeheer en btademverzorging be
rusten thans bij de waterschappen, doch
deze waterschappen zijn op het toogen-
blik zn.odanig verdeeld, dat de aangren
zende waterschappen dikwerf tegenstrij
dige belangen hebben, hetgeen leidt tot
niet-uitvoering van de meest noodzake
lijke werken, terwijl de bodemproductie
niet kan worden opgevoerd, wannieer
men den waterstand niet beheerschtl
(NRCt.)
Een geheimzinnige verdwijning
Sinds Dinsdag 12 November wordt te
Breda vermist de 47-jarige heer P. B.
G. van Aart, eigenaar van een aldaar
gevestigd kleedingmagazijn. Er bestaat
ernstig vermoeden, dat de heer van Aart
niet vrijwillig is verdwenen, doch in han
den is gevallen van menschen, die zich
bij hem als handelaars hebben voorge
daan, doch wien hel werkelijkheid te
doen is geweest om het geld van den
heer van Aart. De Bredasche recherche
en ook die van Rotterdam en den Haag
zijn druk aan het werk.
Zaterdag 9 November kreeg de heer
van Aart bezoek van den heer v. d. B.
uit Bussum, eigenaar van een ongeregeld
kleedingmagazijn aldaar. Deze beweerde
in Den Haag twee kettinghandelaars te
kennen die een partij wollen jumpers
buiten de textieldistributie om zouden
kunnen leveren. Den volgenden dag is
de heer van Aart met v. d. B. naar
Den Haag gegaan om onderhandelingen
met de kettinghandelaars aan te koopen.
Vast staat dat de heer van Aart en
v.. d. B. samen met den trein uit Breda
zijn vertrokken. De heer van Aart had
een dagretour naar Den Haag genomen
en had dus kennelijk de bedoeling nog
dienzelfden avond terug te keeren. Maar
dit is niet geschied.
