ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Winterhulp Nederland 1940.
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1940
OPGEN<
D@ Kern
ABONNEMENT
Prijs f 1.50 p. kwartaal, bultan Zlerikzea
11.80. Voor het buitenland flO.OQ p. Jaar.
Afzonderlijke nummert 5 cent. Ver-
■chijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14495
ADVERTENTIES
P-rfli H cent per regel, minimam 80 cent,
BQ contract epeclale prljxen. Grootte der
letten nau plaateruimte. „Succeejee"
80 cent. Inzending tot morgens IQ oor
Namens den Directeur-Generaal van de Winterhulp in Nederland
doe ik hierbij een beroep op de bevolking van Zierikzee om zich,
zonder aanzien des persoons, onverschillig politieke schakeering ol
godsdienstige gezindheid, zoowel mannen, vrouwen als meisjes, be
schikbaar te stellen voor de collecte der Winterhulp in Nederland,
waarvan de eerste gehouden zal worden op 29- en 30 November
1940. Aanmelding daartoe kan geschieden dagelijks ten stadhuize
van 912 en 241/, uur.
Bonden, vereenigingen en andere organisaties, welke zich op
eenigerlei wijze in dienst van dit werk wenschen te stellen, worden
verzocht zich schriftelijk met ondergeteekende in verbinding
te stellen.
Zij, die buiten de straatcollecte om een gift voor dit doel be
schikbaar wenschen te stellen, kunnen dit doen door storting op
postgirorekening no. 104991, onder vermelding „Winterhulp-Nederland",
ten name van den Gemeente-ontvanger, hetzij aan ondergeteekende
persoonlijk.
De Burgemeester van Zierikzee,
Plaatselijk Directeur der Winterhulp-Nederland,
SCHUURBEQÜE BOEIJE.
HET EILAND KRETA
als Zuidelijkste punt van Europa
onder den invloed van 3 continenten
Met eiland Kreta, ten Zuidoosten van
den Grieksehen Peloponnesus genegen is,
(met Zijn oppervlakte van 8618 vierkante
kilometer, een van de grootste eilanden
van de Middeliainidsehe Zee. Doch het
_^tal kilometers heeft hier slechts eenj
zeer betrekkelijke bleteekemis, want in,
(werkelijkheid is Kreta veel „gnaoiterf',
d.w.z. dat het veel (moeilijker is, «ein ge
geven punt op het eilnd te bereiken^
dan men zou meenen met het ioog op
het aantal kilometers, dat men heeft
af te leggen om het te (hereiken ten'
eerste door de geweldige bergketens, die
den weg versperren en in de richting
West-Oost door het eiland Sloepen/ /en
ten tweede docxr het feit, dat beft eiland'
geen enkelen spoorweg bezit, behalve»
een lijntje vqolr havengebruik in de hoofd
stad Heraklio» (Kandia). Zoo dra men het
kustgebied heeft verlaten, is mne® aan
gewezen op het traditiiotnleel© muildier
of den 'ezel.
Het land heeft een eigenaardige struc
tuur, die ook haar stempel heeft gedrukt
op zijn ontwikkeling. De Noordkust van
het eiland, tegenover de Grieksdhe kust,
bestaat in hoofdzaak uit vruchtbare, gol
vende vlakten. Daar liggen ook de voor
naamste stede»: Kamea, Rethymna en He.
raklio». O,ok treft men daar verschillen
de baaien aan; de Westelijke daarvan
is de Baai van Kisavos. De Baai van»
Kapea en de smalle Soeda-baai, die be
schut wordt door een ver ini zee voor
uitstekend schiereiland, liggen zelfs rug'
aan rug. In het Noordoosten bevindt zich
(nog de Baai van Mirabel]®, die diep het
land indringt. Hier Jfigt het havenstadje
Hagios Petros.
De Zuidkant van het eiland is bijna
overal beschermd door steile oevers en
telt slechts enkele havens van beschei
den afmetingen. Het gebergte lb(e-
heerscht geheel Kreta. Het is zoo;
wild, maar ook Zoo schoon, dat het met'
geen enkel ander gebergte te vergelij
ken is. Het vertakt zich in drieën. Het
Westelijkste deel, het Spakiagebergte, ook
Witte Bergen genaamd, verheft zich tot
een hoogte vaini 2500 meter. Het cientruml
van het eiland wordt gevormd door het
geweldige Ida-gebergte, in tal vam le
genden bezongen, inlet twee grotten, waar
aan de naam van Zeus is verbondene
Verreweg het wildste en onherberg
zaamste gebergte is het ten Oosten van1
het Ida-massief gelegen Lassithi-geb©rg-
te, het Dikte van de Oudheid. Me.ni be
grijpt bijna niet. hoe Ihet muildier
ien ook de gids vooruitkomen over
de her en der verspreid liggende rots
blokken, die. hier den „weg" vormen. Bij'
het bergdorp Psychro bevindt zich nog
een grot, de Dikt eg-rot, waaraan het
geheel© gebergte Zijin naam ontleent. Het
is een zich vrij ver uitstrekkende stalac-
tietengrot, stikdonker, waaraan men zich
met een koenen sprong kon laten afglij
den. Volgens de legende is hier de ge
boorteplaats van Zeus. Een fraaie offer
tafel en andere (Offergaven uit deze grot
(Worden bewaard in het Museum van
Heraklion.
Naar het Oostelijke einde vam 'teiland
Wordt het karakter van. het gebergte
iminder woest. Hier vindt men de oer
oude stad Hierapetra. Van hieruit kanj
men ook de Italiaansche Dodecanesos-
eilandan Kasos en Karpathes zien. Wan
neer wij imu aoog met een enkel woord
gewagen van de groote, vruchtbare Mes
sara-vlakte in het Zuiden van Kreta),
waar in de grijze oudheid zich de
steden Gortyn, Phaistos en Hagia Triada
verhieven, van welker cultuur rijke sta
len zijin bewaard gebleven, dan kan men
zich in groote trekken een denkbeeld
vormen van dit eiland.
Kreta is de Zuidelijkste punt valn Euro
pa. Het is even ver verwijderd vam
Europa als van Klein-Azië en Afrika)-
Vandaar, dat allie drie continenten in
gelijke mate hun- Uimvloed (hebbejn doOn
gelden iop de cultuur vain het eiland.
Duilsch weermachtsbericht
Coventry met bommen bestookt
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte gisteren bekend:
In weerwil van sterken hinder door
heftige stormen heeft het luchtwapen
ook gisteren zijn verkennings- en aanvals-
bedrijvigheid volgens de plannen uit
gevoerd.
Vijfhonderd km. bewesten Ierland ver
nietigde een zwaar gevechtstoestel een
Britschen koopvaarder van 5000 ton door
twee bommen, die het middenschip en in
den achtersteven troffen. Het schip vloog
in brand en bleef met slagzij liggen.
Bij de Schotsche kust werden 2
stoomschepen van 2000 en 7000 ton aan
gevallen. Het grootste schip zonk na
een ontploffing, het andere geraakte in
nood. Door voltreffers werd verder in
het Noorden van de Noordzee een 5000
ton groot "Schip tot zinken gebracht. Ter
hoogte van Great Yarmouth kreeg een
Britsche torpedobootjager een zwaren
bomtreffer midscheeps. Duikbommenwer
pers bestooklen het radiostation te Dover,
dat drie zware voltreffers kreeg.
In den loop van den dag kwam het
boven het Kanaal en Zuid-Engeland tot
een reeks ernstige luchtgevechten, die
voor onze jagers gelukkig eindigden.
Toen het weer beter was geworden,
kon het luchtwapen in den nacht van
Donderdag op Vrijdag als vergelding
voor de Britsche aanvallen op München
den vijand door een grooten aanval op
belangrijke bewapeniugscentra in Midden-
Engeland een buitengewoon zwaren slag
toebrengen. Bijzonder hevig en voorspoe
dig was daarbij de onafgebroken aan-
v a 1 van sterke formaties gevechtsvlieg
tuigen van de generaal-veldmaarschalken
Kesselring en Sperrle o-p Coventry,
waar talrijke motorfabrieken en groote
inrichtingen der industrie van vliegtuig-
onderdeelen alsmede andere voor de oor-
logvoering belangrijke inrichtingen met
bommen van zwaar en het zwaarste ka-
liber bestookt werden, die geweldige ver
woestingen aanrichtten. Enorme brand
haarden, die door groote voorraden
grondstoffen gevoed werden en tot de 1
kust van het Kanaal zichtbaar waren,
voltooiden het vernietigingswerk.
Behalve wapenbedrijven werden in de
Midlands nog een groot aanvullingskamp
van het Britsche luchtwapen en een gas
fabriek met merkbare uitwerking aange
vallen. In denzelfden nacht werd de
vergeldingsaanval op Londen stelsel
matig voortgezet. Andere aanvalsdoelen
waren belangrijke militaire objecten in
Zuid- en Midden-Engeland.
De vijand probeerde in den nacht van
14 op 15 November de rijkshoofdstad
met §terke krachten aan te vallen. De
voorgenomen groote aanval mislukte
evenwel wegens het doortastende optre
den van de luchtdoelartillerie. Slechts
twaalf Engelsche vliegtuigen slaagden er
in Berlijn te bereiken. Daarvan werden
er drie boven de stad zelf en drie
andere aan den rand van de stad door
luchtdoelartillerie neergeschoten. Zes Brit
sche bombardementsvliegtuigen waren
reeds in het Westen, kort nadat ze over
de kust woren gevlogen, door luchtdoel
artillerie neergehaald.
De vijandelijke bommen richtten slechts
geringe persoonlijke en eenige materieele
schade aan. Op Hamburg en Bremen als
mede op twee andere plaatsen in Noord-
Duitschland werden eenige bommen ge
worpen. De vijand verloor op 14 Nov.
en in den nacht van 14 op 15 November
twintig vliegtuigen. Vijf eigen toestellen
zijn niet teruggekeerd.
Italiaansch weermachtsbericht
Engelsch liniatch'p gatorpadoerd
Het Italiaanse!}© weermachtsbericht no.
161 maakt bekend:
In Epirus imormale bedrijvigheid van pa
trouilles ieoi (artillerie. Oinis luohtwape®
ondernam talrijke en herhaalde boanbar-
Ideimjentën op de gewiome manier en in
duikvlucht op -militaire doelen va® Kor
fde, L,arissa en Argostolio®, op de brug
bij de landeliiigte van het Prespame&r, op
het vliegveld van Fiorina, waajr 5 vlieg
tuigen op den grond vernield werden
(O-f ernstig beschadigd, iop het gebied vam
«Kanjt», Kalibaka, Metzov®, den sector
van Korea -em de baai van Soieda (Kreta)
Gedurende luchtgevechten/ werden der
tien vijandelijke toestellen van verschil
lende typen/ (Blienheim en P-otez) neer
gehaald, twee andere werden vermoede
lijk geveld. Vier van oinjae getroffen toe
stellen konden pp hun vliegvelden lan
den- Eéjnj van onze toestellen ontbreekt.
Gedurende den nacht van 9 op 10
November, zooals reeds in het weer->
imachtsberidht no. 158 werd gemeld, heeft
de duikboot Caponi niet drie torpedo's1
een schip vahl het type „Rammillies" ge
troffen, dat -miet twee andere het vlieg-
kampschip „Illustrious" in het kanaal van
Sicilië begeleidde. De zee-officier Ro-
imedo Romei, comnuandanit van de duik
boot, kon vaa boord de ontploffing van
drie torpedo's op den romp van het vij-
laindelijke schip waarnemen.
In Noord-Afrik» werden viiandelijke
pantserauto's door het vuur vaini onzel
snell© colonnes op de vluëht gejaagd^
Onze luchtformaties bombardeerde»! ver
scheiden malen de zeebasis Aiexandrië:,
de spoorlijn naar Mersa Matroeh, het
vliegveld Birama Smeil en raakte op de®»
grond ©enige toestellen v(an het type
Blenheim. De vlucht vaa vijandelijke toe
stellen over Maktila veroorzaakte geen
schaide, noch maakte ze slachtoffers.
De verordeningen, die de Fransche
autoriteiten in Marokko tegen de Joden
hebben afgevaardigd, hebben geleid tot
een Joodse he emigratie. De meeste
emigranten trekken naar Tanger, waar
vele Joodsche gezinnen aankomen.
Op uitnooidigilnig van den Duitsdhen mi
nister vaini buitenlandsche zaken zal zijn)
Spaansdfoe® ambtgenoot Serrano Sun er
binnenkort naar Duitschland kpimeai voor
het houden va» besprekingen. (DNB)
Ex-koning Carol, die zich nog steeds
tmet mevrouw Lupescu te Sevillai hei
vindt, heeft, naar Transcontiment meldt,
aan de pers aldaar verklaard, dat hij
niet met mevrouw Lupescu ge
trouwd is. Deze verklaring was klaar
blijkelijk een gevolg van de berichten
uit Madrid van twee Londensche dag
bladen, die beweerd hebben, dat het
huwelijk van den ex-koning met mevr.
Lupescu reeds jaren geleden was ge
sloten.
Krachtens een door generaal Antonescu
nog voor zijn vertrek naar Rome onder-
teekende en thans gepubliceerde wet
wordt d e geheele Roemeense he
weermacht te land, te water en in
de lucht gedemobiliseerd. De de
mobilisatie begint op 15 November 1940,
den middags om 2 uur. Het ministerie
van landsverdediging heeft echter de be
voegdheid om zoo noodig reservisten op
te roepen en tot opvorderingen over te
gaan.
De scherp© koudegolf, die op 't ©ogen
blik in die Ver. Staten heersciht, heeft!
tot »u toe 116 slchtoffers geëischt. On
dier de diOiOiden bevinden zich ook veie
zeelieden, die voeren, op schepen op de
groote Noord-Amerikaa»sche meren. Er
worden inog 51 zeelieden vermist e» men
vreest, dat io,ok Zij den do Ad gevonden!
hebben.
Maarschalk BadogliA, de chef van deni
Italiaansche®) generalen staf, en generaal'
veldmaarschalk v. Keitel, de chef vani
den DuitsdheoJ generalen staf, hebben gis- j
teren elkander te Innsbrück ontmeet. Zij'
hebben, iniaar Stefani meldt, van gedach
ten gewisseld over militaire pro!blem©nj.
betreffende de politiek va® d© spill, .af
ioimi het met de wporden va® het DNB|
te zeggen, over die
oorlogvoering.
Kennedy's opzienbarend pers-
gesprek over Engeland'» positie
500 Duitsche vliegtuigen be
stookten Coventry met bommen
Winterhulp Nederland - Voor
het volk, door het volk
Strengare verkeersd'clpline voor
wielrijders ingevoerd
De Schouwiche voetbalwedstrij
den voor Zondag 17 November
DE VERDUISTERING
Heden (Zaterdag) gaat de zon onder
om 17 uur 47. Zondagmorgen komt zij
om 9 uur 4 weer op en Zondagavond
gaat zij om 17 uur 46 onder. De maan
komt dan om 19 uur 53 op en gaat ,om
10 uur 56- d.a.v. onder.
Maandagmorgen komt de zon om 9
uur 6 op en Maandagavond gaat zij om
17 uur 45 onder. De maan komt dien
dag om 20 uur 47 op en gaat om 11
uur 47 d.a.v. onder.
Tusschen zonsondergang- en opkomst
moet worden verduisterd.
Hoog- en Laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
17 Nov. 4,00 16,09 9 23 2i,40
18 Nov. 4,29 16,39 9,58 22,12
B$ de vroeger geldende tjjdsaanwtfzing
dient 1,40 uur te worden bijgevoegd.
De door het hamsteren van boter in
Zweden ontstane toestand heeft zulke
vormen aangenomen, dat sinds ongeveer
twee weken geen boter voor parti
culiere huishoudens imeer beschikblaar is.
Vooral doordat Zweden tot dusver groote
hoeveelheden boter exporteerde, heeft
dit feit tot scherpe aanvallen ,in de
pers geleid. In Stockholm worden z.g.
boterdagen ingevoerd, waarop de ver
koop van boter vrij is. Men hoopt aldus
een meer billijke verdeeling van den
botervoorraad te verkrijgen.
Een Japansch militair woordvoerder
heeft gezegd, dat Japan alle ter be
schikking staande troepen, o.a. twee
derde van het Japansche luchtwapen, uit
Midden- en Zuid-China terugtrekt, blijk
baar om ze bij een naar het Zuiden
gerichte actie in te zetten.
De koude, die zoo plotseling is in
getreden heeft in C a y 1 o r d, een stad
van den staat Michigan, zeventien men-
schenlevens geëischt. Op de eilanden in
het Noordelijke gedeelte van het meer
zijn talrijke branden uitgebroken. De
branden zijn ontstaan, doordat er in de
houten huizen krachtig gestookt werd.
Op de Beavereilaiiden zouden hierbij
verscheidene personen zijn omgekomen.
Uit een eigen bericht van Svensk^
Dagbladet uit Londen blijkt de fantasti
sche stijging van de Engelsche
staatsuitgaven. De laatste twee
weken zijn de uitgaven tot het ongehoor
de bedrag van 192 millioen pond ge
stegen, hetgeen overeenkomt met een
jaarlijksche uitgave van ongeveer vijf
milliard of het geheele Engelsche natio
nale inkomen van voor den oorlog.
KENNEDY'S NfEENING
Over den strijd in Europa
De Amerikaansche gezant te Londen,
John Patrick Kennedy, heeft dezer da
gen in een opzienbarend persgesprek de
Amerikaansche regeering gewaarschuwd
voor een te groot vertrouwen in de Brit
sche overwinning. Hij wees op de geva
ren, welke voor de Ver. Staten kunnen
voortvloeien uit een politiek van hulp
aan Engeland.
In het interview heeft Kennedy onbe
wimpeld uiting gegeven aan zijn opvat
tingen omtrent Engelands posi
tie. Wat de leuze betreft waaronder
Engeland den oorlog is ingegaan, n.l.
de redding der democratie, verklaarde
Kennedy, dat de democratie ook in En
geland zelf voorbij is, en dat, wanneer
de Ver. Staten aan den oorlog zouden
gaan deelnemen, dit ook daar het einde
van de democratie zal beteekenen. Ken
nedy doelde hier blijkbaar op de nood
zakelijkheid om het geheele volk voor
|de» „totale®" (Oioriiog in te zetten, het
geen tevens een „totalitaire" leiding
vraagt, die hij zelf democraat
verwerpt. Bovendien meent hij, dat En
geland niet voor de democratie strijdt,
maar voor zijn bestaan.
Dit wat de persoonlijke opvattingen
van Kennedy betreft, aangaande den
strijd in Europa, welks verwikkelingen
hij voor Amerika niet be.geert. Daar
naast deelde hij ook zakelijke feiten
mede, ter ondersteuning vam zijn advies
aan de Ver. Staten om buiten den oor
log te blijven. Kennedy beoordeelt En
gelands positie pessimistischde Brit
sche scheepsverliezen in dezen
oorlog zijn veel grooter dan in den We
reldoorlog, omdat Engeland niet over
voldoende torpedojagers en andere sche
pen voor convooieering, alsmede voor
de verdediging van Engelan d zelf en
tot handhaving van zijn pos itie in de
Middellandsche Zee beschikt. De toe
stand is thans geheel anders dan gedu
rende den \A Wereldoorlog. Dq Duitsche
JOHN PATRICK KENNEDY,
Amerikaansch gezant bij het hof van
St.-James te Londen, die Engeland's
positie pessimistisch beoordeelt.
duikbootbases liggen thans veel dichter
bij de scheepsroutes, aangezien Duitsch
land vrijwel alle havens van het West-
Europeesche vasteland in zijn bezit heeft.
In politieke kringen te Washington
heeft dit interview zeer groot opzien
gebaard. Want niet alleen disqualificeert
Kennedy zichzelf hierdoor voor een te
rugkeer op zijn post in Londen, maar
in zijn mededeelingen schuilt ook een
ernstig verwijt aan Roosevelt
en het „State Departement", dat zijns
inziens de positie van Engeland verkeerd
ziet en daardoor een politiek volgt die
ook voor de Ver. Staten groote risi
co's inhoudt. Weliswaar zeide Kennedy,
dat de kans voor Amerika om in den
oorlog betrokken te raken, op 't oogen*
blik geringer is dan drie maanden ge
leden, maar niettemin was de strekking
van zijn woorden toch een ernstige
waarschuwing.
