ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1940
OPGEN<
ROOSEVELT BREEKT DE TRADITIE.
De Kern
ABONNEMENT
Prijs f 1.50 p. kwartaal, bulten Zierlkzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. Jaar.
Afzonderlijke nummers 6 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve Zondags.
Uitgave: N.V* de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14487
ADVERTENTIES
Prijs: H cent per regel, minimum 80 cent,
Pi) contract speciale prijzen. Grootte der
Iette?s naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot morgens 10 uur
POLITIEKE PROBLEMEN
Tenger tot Spanje teruggekeerd
De inlijving van Tanger bij Spanje
maakt een eind aan een ontwikkeling,
welke reeds in 1935 is Ingezet en welke
ten doei had een einde te maken aan het
Internationaal Statuut volgens hetwelk
Tanger bestuurd werd. In het jaar 1906
werd, na de incidenten waarvan het het
voorwerp was geweest, te Algeciras dit
internationaal statuut ingesteld; in het
T angerstatuut dat in 1925 in wer
king werd gesteld, was een bestuur voor
zien, waarin de voornaamste belangheb
bende mogendhheden vertegenwoordigd
waren.
Het liet zich van te voren wel aan
zien, dat dit standpunt niet te allen
tijde zou kunnen blijven gelden. Zulk een
internationaal bewind heeft bijna steeds
het karakter van een compromis tusschen
belangentegenstellingen, welke men niet
heeft kunnen oplossen en het is in sterke
mate afhankelijk van het voortbestaan
van de internationale constellatie onder
welke het is ingesteld.
Geografisch, economisch en volkenkun
dig behoort Tanger tot Spaanse hJM a-
roltko en het is dan ook geen wonder,
dat Spanje en met name het nationale
Spanje steeds getracht heeft zijn in
vloed op dit gebied te vergrooten. Op
13 November werd te Parijs reeds over
eenstemming bereikt met betrekking tot
een grootere medezeggenschap van Spanje
in het bewind van Tanger. Volgens de
toen getroffen regeling zou Spanje voor
een periode van 12 jaar den beheerder
van Tanger benoemen, alsmede den on
derdirecteur van den douanedienst, ter
wijl Spanje ook een zetel meer in de
wetgevende vergadering zou krijgen.
Spanje heeft de periode van 12 jaar
niet afgewacht; op 14 Juni van dit jaar
trokken Spaansch-Marokkaansche troepen
Tanger binnen en nestelden zich stevig
op de voornaamste strategische punten
der stad. Hiermede was een einde ge
maakt aan de demilitai-risatie, welke een
der voornaamste bepalingen van het Tan-
ger-statuut uitmaakte en was practisch
de Spaansche invloed overheerschend.
Thans is dan de laatste konsekwentie
getrokken en is Tanger geheel en volko
men ingelijfd en is aldus een einde ge
maakt aan een internationaal bewind, dat
niet meer in overeenstemming was met
de werkelijke krachtsverhoudingen in het
groeiende nieuwe Europa.
GEORGE II VAN GRIEKENLAND,
de opperbevelhebber van het Grieksche
legerdat tegen Italië weerstand biedt
Griekenland'* sleutelpositie in
de Middellandsche Zee
Griekenland heeft zich op het oogen-
blik in het middelpunt van de belang
stelling geplaatst, nu de Italiaansche
troepen de Grieksch-Albaneesche grens
hebben overschreden. Met zijn ontelbare
eilanden, die als steunpunten kunnen die
nen voor de Engelsche vloot, die daar
van zonder twijfel en dankbaar gebruik
zat maken, en zijn met sneeuw bedekte
bergen is het ongetwijfeld, ondanks zijn
zwakke leger en vloot, in staat om lan
gen tijd tegenstand te bieden aan een
overmachtigen tegenstander.
Onder de Balkanstaten vormt Grieken-
land het gebied, dat met zijn tallooze 1
eilanden, welke het vasteland omringen,
ver in de Middellandsche Zee vooruit-
spring en in zekeren zin een sleutelpo-
sitie inneemt. Met uitzondering van Roe
menië bezit Griekenland sedert 1935
weder monarchie, onder George II
gemeenschappelijke grenzen met alle an- 1
dere Balkanstaten. Deze ligging brengt
ook verplichting mede, vooral omdat 1
Voor den derden termijn herkozen als
president der Ver. Staten.
De strijd tusschen Willkie en Roosevelt
om den presidentszetel der Vereenigde
Staten is door Roosevelt gewonnen
Hoe'wiel de officieuze einduitslag van|
de Amerikaansdie presidemtsvierkieziingen
op het loogenblik inog (niet Ibtekend is,
schijnt het buiten kijf, 'dat oiok de derd'ej
rolnde dioor Roosevelt gëwiom|n»en is in
den strijd olm dien zetel ijni het Witte
Huis. Op groind van de uitslagen vani
11.40 uur gisteravond (plaatselijke tijd)
heeft Roiosievelt in 39 staten met 468
kiesimainmeln en Willkie i(n 9 sta
ten irnet 6 3 k iiesm a nimen de leiding.
In 99.473 kiesdristriciten imlet i|ni toitaal
40.619.938 kiezers 'wlaren op dat loogën-
blik 22.198.790 stammen op Roosevelt en
18.451.480 steibmen op Willkie uitgebracht
In het Huis van afgevaardigden werden
tot dusverre 239 Demloieraten, 118 Repu
blikeinen «ejni 1 afgevaardigde van de!
Amerikaansche arbeiderspartij gekozen. In
den Senaat Zijn 16 Deimooraten en 8
Republikeinen gekozefn.
1 Het totaal aantal uitgebradhlte stem
men Wordt pp 50 millioen geschat. 0|n|-
geveer 54 pelt. van de tot nu toe ge
telde stemmen zijn op Roosevielt uitge
bracht en 46 pet. op Willkie:. De veejlj
grootere meerderheid aan kiesmannen is
een gevolg van het speciale kiesste^el'.
De drukte te New York
De Ver. Staten en stellig de gnoioite
stedien, beleven hun belangrijke gebeur
tenissen altijd op straat. Dit is Dinlsdag
meer, dan ooit (waar gebleken. Nooit te
voren in de geschiedenis der Ver. Staten,
is een zon groot aantal kieZers ten
stembus gegaan.
50 millioen Amerikanen zo.uden gestemd
hebben, Wat een nieuw rectord is in
dezen aan reclords rijkelni verkiezingsstrijd.
Dinsdagavond om 5 uur had reeds 85
pet. van de NieW' Yorksehe kiezers ge
stemd.
O/m) 9 uur 's avlonds iwierden de stem
lokalen geSlloten e|a (werd tegelijk heti
tapver'biod, dat dien geheelen dag vain
kracht fwias geweest, opgehevien. Ih de
restaurants ien o'afé's ointtstond een drukte
Van belang. Deze lokaiUe(ni hadden zichl
reeds dagen te vloren pp eejri massa-be.
zoek voorbereid.
Maar niet alleen viopr de 'bezoekers
van hotels ien restaura)n|ts tw'as gezorgd',
ook aan de gevangenen van Sing-Sing1
Was gedacht. Zij' tmbohten tot half elf op
blijven 'en maar de laatste verkiezings-
berichten van de radio: luistere!n|.
Volgens een schatting van de politie
waren diennacht te New York ongeveer
500.000 mehschecn op Broadway ejni Ti
mes Square verzameld, om de verkie
zingsuitslagen te hoore|ni. Het gemeente
bestuur van NieW Yioirk had 19.000 ppli-
tie-agenten aainl het Werk gezet.
Roosev«lt d« 32ste president
der Ver. Staten
Op 3 November 1936 kreeg Roosevelt
25.936.177 van de 43 (millioen stemmen?
FRANKLIN D. ROOSEVELT
en zijn tegenkandidaat Landon 15.839.609
stemmen.
Die herkozen president is diejn, 30 Ja
nuari 1882 te Hyde Park te NeWi-York!
geboren. Hij! studeerde te Harvard en
.Colombia ifn de rechten lejnj begon im
1907 zijin advpclatenpractijk. Zij|m poli
tieke actie ging aanvaplkelijk tegen de
democratiche partijmachine Tammany
Hall te NeWI-York. Hardhandig trok hijl
tegen den. „bpiss" Murphy. te velde)
en met suddes. Spoedig W'as zijln (nlaami
gemaakt. In 1912 (wierd Roosevelt in het
vstaatsparleimtent gekozen epi wias hijl een
'der sterkste propagandisten vami Wilsoin,
die hem tot staatssecretaris van Marine
benoemde. Reeds in 1920 Wias hij! zoover
vooruitgekomen., dat de democraten hem
tot vice-president candideerdepi, maar de
democratische partijl moiest toen den
strijd verliezen, doordat een fel verzet,
'wias gerezen tegen den Volkenbond. Het
daaropvolgende jaar trof Framklip Roo
sevelt een Ziekte, die hem tijdelijk bUi-
ten het politieke leven stélide.
Een kinderverlamming had van hemj
.een ongelukkige gemaakt, die hainid noch
voet be'wlegetn kon. Met oibbhigzame ener
gie heeft Roiosevelt tegen deze vrees e-
lij'ke verminking gestreden. Na een half
jaar koin hij' tenminste de armen Wieed
bCwiegdn, do'ch het Zou nog twee jaar
duren, alvorens hijl look de controle over
zijln beeneni zou herkrijgen. Dien laatsten
tijld kan hij' Zich zelfs zonder krukken)
voortbewegen, maar steeds moet zijln ge-
heele onderlichaam' door ijizeren beugeis
gestut (worden.
In 1924 begon Roosevelt zich Iwleer ip
het openbare leven te tbewfegen, waarop
in 1930 zijn verkiezing tot gouverneur van
New-York volgde. In 1932 stond hij te
genover Herbert Hoover, die hiji in 1933
opvolgde als president. In 1936 stond hij
tegenover Alfred Landon, die het ook
tegen Franklin Roosevelt .moest afüeggen.
Than9 behaalde hij de overwinning op
Willkie en brak hij de traditie sinds
Washington gevolgd, door een derden
ambtstermijn te aanvaarden.
Duitsch weermachtsbericht
Aanvallen op Zuid- en
Oost-Engeland
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte gisteren bekend:
Formaties gevechtsvliegers hebben op
5 November en in den nacht van 5 op
6 November haar vergeldingsaanvallen op
Londen voortgezet en op vele plaatsen
nieuwe branden en ontploffingen veroor-
zaakt. Talrijke luchtaanvallen werden bo-
1 vendien ondernomen op havens, fabrie
ken en verkeerswerken in Zuid- en Oost-
Engeland, waarbij vooral in Great-Yar-
mouth hevige ontploffingen vielen waar
te nemen. In den loop van den dag ont-
i stonden er verscheidene voor de Duit-
i sche vliegers succesvolle luchtgevechten.
Duitsche jagers schoten alleen voor Port-
land negen vijandelijke toestellen zonder
eigen verliezen neer.
I Bij nachtelijke aanvallen op Schotsche
i havens en fabrieken konden in Dundee
bijzonder zware branden geconstateerd
j worden. In de Pentland-Firth kregen
twee vijandelijke patrouillevaartuigen zoo
1 zware treffers, dat zij als zeker verloren
beschouwd kunnen worden. Voortgegaan
werd met het leggen van mijnen voor
I Britsche havens.
i Britsche vliegtuigen vlogen des nachts
naar Nederlahd en het gebied van het
j Duitsche rijk en wierpen op verscheidene
plaatsen bommen. Slechts op een plek
gelukte het hun een fabriek te treffen
en daarbij in een spinnerij een bijgebouw
in brand te krijgen. Het vuur kon echter
weldra gebluscht worden. De overige
bommen vielen weer ofwel in het open
veld of in woonwijken, waar eenige hui
zen beschadigd, twee burgers gedood en
verscheidene gewond werden.
De vijand heeft gisteren 23 vliegtuigen
verloren. Zes Duitsche vliegtuigen wor
den vermist.
Italiaansch weermachtsbericht
Het Italiaainscih hp,ofdk)w!artier maakt in
zijln iwieermachtsberieht 152 ü|.a. het vpl-
geinde bekend: Krijgsverrichtingen duren
Vpo.rt in dan sector vain, den Epirus en
iin het Pindus.gebergte. Vijandelijke aan-
valspogingein ten, Nporden van de pasi
Kapestica ien tusschen de Zuidelijke ver
takkingen van het meer van Prespa, 'wer
den verijdeld' imet medëwierking van de
luchtmacht, dje in een krachtig optreden
de vijandelijke (wiegen ien. kolonnes bom
bardeerde. De blrug bijl de landengte vani
het imeer van Priespa 'word vernield; vij
andelijke auto's (werden beschoten en ver
nield; troepenafdeelingen Iwerden ver-
verspreid. Onze luohtförmaties feomblar-
deerden bOivendien. knooppunten van (we
gen in het gebied vain. Janina en Met-
zovo, het spoorwegstation van Fiorina,
de vloptbasis van Navarino, de Piraeus,
Argostol en de (militaire doellen op Kor-
foie. Een vijandelijke duikboot profeteerde
een van onze convooien in het centrale
deel der Middelllandsche Zee aan te val
len. Een torpedojager, die tot het es-
icorte van het ciomvooi behoorde, viel
de duikboot met een snelle fetewcgi ng
aan en bracht haar tot zinken.
Roosevelt voor de derde maal
president der Vereenigde Staten
Tanger niet langer internationaal,
maar Spaansch bezit
Griekenland'* sleutelpositie in
de Middellandsche Zee
Peil der groote rivieren de laatste
dagen sterk gestegen
Aan reparaties van beschadigde
schepen is 10 millioen uitgegeven
DE VERDUISTERING
I Heden (Donderdag) 7 November gaat
de zon pm 18 uur 1 onder, morgan:
(Vrijdag) 8 November komt zij op om'
8 uur 48. Gedurende den. tusschemlig-
genden tijd moet iwiordam verduisterd.
Nov.
Maan op:
13,51
Maan onder:
Schijngestalten der maajm:
6 Nov. E.K.; 15 N,o,v. V.M.; 22 Nov. L.K-;
29 Nov. N.M. t
I
Griekenland na het einde van den Bal-
kanbond, die het van het Noorden dekte,
thans als „bruggehoofd aan de Middel
landsche Zee" de Zuidelijkste exponent
i9 van Zuid-Oost-Europa en onmiddel
lijk grenst aan het tooneel van den strijd
tusschen Engeland en Italië.
In Griekenland begint .het Oosten.
Grieksche buitenlandsche politiek was
reeds in de grijze oudheid: Orientpoli-
tiek. De voornaamste en machtigste Grie
ken zaten voor een niet gering deel in
Klein-Azië. De Perzische oorlogen en de
tochten van Alexander de Groote laten
zich begrijpen door den Griekschen drang
naar het Oosten. Konstantijn en het By-
zantijnsche rijk laten zich mede hieruit
verklaren.
De wederoprichting van de Grieksch-
Oostersche heerlijkheid behoorde ook tot
de idealen van de jeugdige patrioten, die
in het begin der vorige eeuw den vrij
heidsstrijd tegen de Turksche heerschers
begonnen. Zij breikten hun doel1 niet.
Griekenland lag afgemat ter neer als
voor 2000 jaar. Sedert ruim 100 jaar
leefde een nieuwe natie van menschen,
die in het stamland der Hellenen woont,
maar een groote geschiedenis heeft zich
aan de daad van zelfbevrijding niet ver
bonden. In dezen Griekschen vrijheids
oorlog heeft Byron, de bekende Britsche
dichter, naam gemaakt, terwijl Engeland
den nieuwen staat helpend tegemoet trad.
EngeLand werd de beschermer van het
nieuwe Grieksche Koninkrijk. De verdrij
ving der Turken uit den Griekschen ar
chipel kwam Engeland te stade en zoo
bleef het tot in 1939, toen een garantie
pact gesloten werd en daarmede de
Grieksche politiek op de baan van het
avontuur geschoven werd.
Griekenland behoort tot die landen van
den Balkan, welke door hun ligging een
belangrijke positie innemen, vooral in het
Zuiden, waar het smalle 200 km lange
eiland Kreta ligt als een barrière voor
den ingang van de Egeïsche zee.
Wie Kreta beheerscht, kan den ingang
van de Egeïsche zee en dus ook de
toegang tot de Zwarte zee controleeren.
Engeland bezit deze sleutelstelling. Doch
op geringen afstand ligt aan de Zuid
westkust van Klein-Azië de Italiaansche
Dodekanesos en Rhodos.
Hoog- en Laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
8 Nov. 8,53 21,44 2,34 15,06
de vroeger geldende tijdsaanwijzing
dient 1,40 uur te worden bijgevoegd.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
De rivieren wassen weer
De groote rivieren in ons land zijn
de laatste dagen sterk gestegen en vooral
de afgeloopen 24 uur is de was enorm
toegenomen. Op sommige plaatsen be
droeg hij zelfs ongeveer twee meter.
De kaden langs de rivieren zijn onder-
geloopen, aanlegsteigers en loodsen moes
ten in allerijl verplaatst worden. De ver
wachting is, dat de was de eerste dagen
nog zal aanhouden en dat reeds heden
uitgestrekte gebieden onder water zul
ten loopen.
Deze hooge waterstand is in dezen
tijd van het jaar een normaal verschijn
sel. In het natte jaargetijde vóór den,
winter vertoonen onze rivieren steeds
een sterken was. Hoewel men ook nu
niets anders verwacht had, heeft het
hooge water toch menigeen verrast.
j Woningcomplex afgebrand
Gistermiddag is brand uitgebroken in
een woningencomplex, gelegen in den
Kerkenhoek te Rosmalen, dat door
drie gezinnen wordt bewoond. Zoospoe-
dig mogelijk was de brandweer aanwezig
Met twee slangen werd het' vuur
bestreden. De inboedel van den heer
W. Voets ging nagenoeg geheel
j in de vlammen op. Die van den daar-
j naast wonenden Ch. Voets kon gedeelte
lijk worden behouden. Van de derde
woning Tton de inboedel bijna geheel
in veiligheid worden gebracht.
Het geheele complex woningen ging
in de vlammen op. De oorzaak van den
brand is onbekend. De omliggende huizen
die alle strooien daken hadden, konden
door krachtige bespuiting behouden blij
ven. Omstreeks vier uur was men den
brand meester.
Da wederopbouw in Nederland
Aan den wederopbouw in ons land
moest heel wat opruimingsarbeid voor-
STEPHEN T. EARLY, de secretaris vain
Ropsevelt, die ieen neger.trein,heambta
fmishaindelde, toen deze hem (wilde ver
hinderen in den trein van den president
te stappen. Dit heeft Roosevelt st-efmimtero
der inegerfeevolking gekost.
Bij dien opruimingsarbeid zijn 350
schepen, die tot zinken waren gebracht
I of beschadigd, gerepareerd, 400 zijn in
1 een vergevorderd stadium van herstel.
Er zijn in totaal 1400 beschadigde sche-
i pen geregistreerd, aan reparatie van
j casco's, machines en inventarissen is ai
10 millioen gulden uitgegeven.
Te Rotterdam moest 21/2 a 3 millioen
m3 puin worden opgeruimd, te Mid
delburg 85.000 m3. Het Rotterdamsche
puinruimen zal half November klaar zijn,
het heeft dan 12 millioen gulden ge
kost. Middelburg zal f350.000 voor het
puinruimen moeten betalen.
Einde 1940 zal de wederopbouw in
het heele land aan den gang zijn en
in het voorjaar van 1941 zal die weder-
opbouw overal op volle toeren draaien.
i
