DONDERDAG 24 OCTOBER 1940 De Kern ABONNEMENT P-rij» f 1.60 p. kwartaal, bulten Zierikzee 11.80. Voor het buitenland 110.00 p. (aar. Afzonderlijke nummert 5 cent. Ver- ■chljnt degelijka, behalve '«Zondag». Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94 Tel, 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looxe - Uitg.-Red.: M. J. Kosten 97STE JAARGANG No. 14475 ADVERTENTIES: EriJ»: Bfl cent per regel, minimum 80 cent. 31) contract speciale prijzen. Grootte der letters naar plaatsruimte. „Succesje»" 60 cent. Inzending tot morgens 10 uur POLITIEKE PROBLEMEN De strijd om de sleutel van de Oude Wereldzee Alles duidt erop, dat de as-mogend- heden een krachtige actie rondom het Oostelijk deel der Middellandsehe Zee voorbereiden; een nieuwe krachtige stoot in Zuid-Oostelijke richting. Op het oogen- blik wordt hieraan wat den Balkan en Turkije betreft gewerkt met diplomatieke middelen, afgezien dan nog van de Duit- sche militaire missie in Roemenië. Hoe zich deze situatie zal ontwikkelen is thans nog niet te voorspellen. De reis van Eden moet in elk geval dienen als de Britsche tegenactie, maar er moet rekening mee worden gehouden dat de sleutel tot het Oostelijke bekken van de Oude Wereld zee, het Suez-kanaal, thans het doelwit vormt van het Italiaansche of fensief, dat door Graziani is voorbereid, en volgens de Italiaansche berichten bin nen zeer korten tijd kan worden ver wacht. Gelukt deze militaire actie, dan zou ook de positie van Turkije onhoud baar worden, daar dit land dan geheel van den Engelschen bondgenoot zou zijn afgesneden. Het doel van Edens reis naar Turkije is, dat land een hart onder den riem te steken en het te herinneren aan het vorig jaar, met Engeland gesloten bond genootschap. Turkije toch voelt zich op het oogenblik lang niet meer zoo zeker als destijds. De jongste gebeurte nissen op den Balkan hebben de reeds bestaande onrust te Ankara sterk doen toenemen. De Turksche regeering, die het vorig jaar nog onderhandelingen voerde met Moskou, doch vergeefs, schijnt thans opnieuw contact met de Russische regeering te hebben gezocht, doch deze laatste ontkent alle berichten, die daaromtrent de wereld in worden ge zonden. Turkije is nog steeds in naam de leider van den Nieuwen Balkanbond, maar het is de vraag of dit verbond meer waard is dan het papier waarop het werd ge schreven. Roemenië heeft zich immers geheel van de oude Balkan-politiek afge wend, en wordt hoe langer hoe meer ingeschakeld in het onder Duitsche lei ding staande „Neuropa". B u 1 g a r ij e, dat overigens steeds buiten den Bond is gebleven, heeft altijd zeer vriendschap pelijke betrekkingen met Duitschland on derhouden, en is al jarenlang hoofdzake lijk op Duitschland georiënteerd. Rest dan nog Griekenland, welk land ook een Britsche garantie heeft, maar thans min of meer in eenzelfde positie dreigt te geraken als gedurende den Wereld oorlog in 1916, toen Koning Constantijn, die de neutraliteit van het land wilde handhaven, een bezetting van Salonikï moest dulden en daardoor in den oorlog werd gesleept. Wijziging in den statui van Frankrijk verwacht Het korte communiqué van het Duit sche Nieuwsbureau, volgens hetwelk de Führer tijdens een verblijf in Frankrijk te zamen met minister von Ribben- t r o p, den vice-president van den Fran- schen ministerraad, Laval, heeft ont vangen, wordt in Berlijnsche polotieke kringen uitgelegd als een eerste aankon diging van groote op handen zijnde poli tieke veranderingen. In vele kringen hoort men de meening uiten, dat reke ning gehouden moet worden met een wijziging in den huldigen poiitieken sta tus van Frankrijk. In dit verband spreekt men van een overeenkomst van vèr- strekkenden aard, welke tusschen de Duitsche regeering en de Fransche re geering te Vichy zal gesloten worden. Een deze Maandagavond door Churchill gehouden radiorede wees n.l. in die rich ting toen deze een beroep deed op de Fransehen Engeland niet te belepimeren in zijn strijd tegen de as-mogendheden. Voorts zal deze dagen èen ontmoeting plaats vinden tusschen von Ribbentrop en Suner, tengevolge waarvan ook Spanje zijn passieve houding in het huidige we reldconflict zou laten varen en zich in stellen op de politiek der Spilmogend- heden. Indien deze vermoedens bewaarheid worden, zou de politieke zoowel als de strategische positie der As-mogendheden enorm versterkt worden, niet alleen ten opzichte van Engeland en het Empire, doch zeker in even groote mate wat de Vereenigde Staten van Amerika betreft. Men denke slechts aan de nauwe relaties, welke tusschen Spanje en Zuid-Amerika bestaan; aan den indruk, welken een nauwe samenwerking tusschen Frankrijk en Duitschland en de openbare meening in de Vereenigde Staten zou hebben, en ten slotte aan de geografische positie van Spanje. Het Iberisch schiereiland zelf vormt als het ware de toegangspoort tot de Mid dellandsehe Zee en slechts Gibraltar ver hindert nog, dat Spanje de in- en uit vaart der Middellandsehe Zee contro leert. Dan nemen de Spaansche kolo niale bezittingen in Afrika op zichzelf beschouwd reeds een positie van groot belang in. Het communiqué over Hitler's onder houd met Laval moet dan ook gezien worden als een aankondiging van de vorming eener nieuwe „politieke en stra tegische constellatie", welke het den Vereenigde Staten zooal niet onmogelijk dan toch in ieder geval uitermate moei lijk zal maken hun neutraliteitspolitiek na de presidentsverkiezingen op 5 Nov. te wijzigen. KAAPSTAD EN FREETOWN WORDEN VERSTERKT voor de ongehinderde vaart op Indië Sedert 1938 is Engeland bezig, mét koplrtsaicihtige haast de haven van Kaap stad even sterk uit te Ihouwien als del tot dusverre slechts als steunpunt gebe zigde, in de onmiddellijke nabijheid lig gende oorlogshaven Simionstown. In aan sluiting hieraan wiondt mok in de goede haven van Freetown, in de kolonie Sier ra Leone, hand gewieirkt olm zie uit te, breiden. Hier gaiat het er niet uitsluitend otmj, de haven geschikt te miaken om aan meer schepen ligplaats te bieden; het trekt de alandacht, dat mm groote dokken houwt, zonder welke leen vljoot het pp den duur niet kan stellen. Het woord dok heeft twee beteekenissen. In de eerste plaats Ibieteekent het. in het Bngelsch: loodsen (docks) en in de tweede plaats een in richting vppr het opnemen van schepen tot het pindergaian van herstellingen, schoonmaken enz. Dezle laatste Zijln het voornamelijk, idle in Kaapstad en F r e ie t ©i w n 'wonden ingericht. Freetown ligt in Sierra Leon©, aan de Westkust van Afrika, eenigszios tan Zui den van het onlangs veelgenoemde Da- kan of van de bekende v liegt ui g ba sis Bathurst (vooir vluchten over den Atlantischen Oceaan). Tot dusverre dien de het. "bijna uitsluitend als kolenstation; doch in den laatsten tijd heeft het zich sterk ontwikkeld. Het telt thans onge veer 50.000 inwoners. Zijln naam ontleent het aan het feit. dat hier in 1788 de eerste nederzetting vanvrijlgelaten sla ven ontstond. In de onmiddellijke nabij heid bevindt zich pmik de lbekemd,e neger- republiek Liberia. De hoofdzaak nu, waarom men zoo veel aandacht wijdt aan Freetown .is, dat bet ongeveer in het midden tusschen Engeland en Kaapstad ligt. De uitbreiding van de havenwerken zoiolwfel te Free-» town als te Kaapstad schijnt te moeten worden aangemerkt als een aanlwijzing, dat Engeland zijn voorzorgen treft voor het tijdperk na den oorlog. Mocht 't dan niet meter de vrijle beschikking hebben over de Middellandschie Zee en bet Suez- kanaal, dan wil het toch den Weg ©mi Afrika vfijl houden v©jor de ongehinder de vaart op Indië. SPAANSCHE ZILVERVLOOT WORDT GELICHT Schatten in de gezonken galeien verwacht Ongeveer 200 j|aiar geleden zonk biji den ingang van de Baai van Vigoi ©en Spiaianscbe Zilvervloot, die sindsdien met haar schatten op den bojdem der zee [heeft gerust. En levenjals de Spaamsche Zilvervloot, die idopfr den Hollandsdhen admiraal met den kleinen naam werd! „gewonnen" en die altijld in de herinne ring van ons, Nederlanders, is blijiven' voortleven, is ook de gezonken vloot biJ Vigoi niet vergeten. Er moeten zich nog schatten in de schepien bevinden en dit was voldoende om de belangstelling tof daden te doen worden. Ben Nederland- sche bergingsmaatschappiji, de firma Van Wienejn, is, zonaals wiji vroeger al eens; meldden, aan het wierk gegaan en Maan dag heeft men. blijkens een DNB-bericht, den achtersteven van een der schepen; van het zand kunnen bevrijden, terwijl! de ligplaats van zeven andere schepen is gevonden. Verscheidene pjnderdeelen der galeien heeft men reeds kunnen op halen en het wiachtefn is nu mog maar op de schatten, welke men pfnder in de sdbepen hoopt te vindm. LIVERPOOL, DE TWEEDE HAVENSTAD VAN ENGELAND Het grootste koelhui» ter wereld Naast de Engelsche hoofdstad speelt de havenstad Liverpool aan de Westkust van Midden-Engeland een groote rol. Hoe groot de beteekenis is van deze tweede haven van Engeland zal den lezer dui delijk worden, wanneer hij weet, dat in het laatste jaar voor de oorlogsverklaring de haven van Liverpool een invoercijfer aanwees, dat in Hollandseh geld ruim 3,5 milliard gulden bedroeg, terwijl de uitvoer nog 150 millioen gulden hooger was. Handel en scheepvaart bloeien in Liver pool. Het Liverpoolsche handelaarsgilde oefende wel is waar sedert de 12e eeuw haar bedrijf op gepriviligeerden grond slag uit, doch wist het niet tot welstand te brengen. Nadat het 500 jaar lang had geleefd in de schaduw van de Londen- sche vloot, kwam er in het begin van de achttiende eeuw plotseling een groote ommekeer. De Liverpoolsche handel maakte namelijk gebruik van den Spaan- schen successie-oorlog en bracht schepen in de vaart op Afrika. Hier dreven zij den slavenhandel in het groot en de verkoop van het „zwarte ivoor" aan de Spaansche kolonies bracht welstand in Liverpool. In den loop van de laatste 200 jaar heeft Liverpool een zoodanige vlucht genomen, dat het met volle recht den naam verdient van „tweede haven van Engeland". Tegenwoordig beschikt Liverpool over haveninrichtingen, die zich tien kilome ter ver langs de oevers van de Mersey uitstrekken. Ongeveer 90 dokken en 25 droogdokken staan met elkaar, in ver binding. De oudste (SaJthouse Docks) stammen nog uit het jaar 1753; de mo dernste /Gladstone Docks) zijn eerst een jaar of tien geleden gereed gekomen. Zij hebben een gezamenlijke oppervlakte van 22 hectaren. Melding dient te worden ge maakt van de kade-aanleg, die in het geheel een lengte beslaat van ruim 65 kilometer. Liverpool is ontegenzeggelijk de groot ste stapelplaats van goederen van Enge land. Vooral de graanzolders zijn buiten gewoon talrijk. In hoofdzaak betreft het hier doorvoer. De goederen mogen slechts drie dagen blijven liggen; dan moeten zij plaats maken voor andere. Liverpool is dus een overladingshaven van groot formaat, doch van niet minder gewicht is de taak, die aan de Mersey Docks toe valt wat betreft de vleeschverzorging van Engeland. De koelinrichtingen voor bevroren vleesch liggen in groote rijen en groepen naast elkaar en de inwoners van Liverpool hebben zich er altijd op laten voorstaan, dat hun stad het groot ste koelhuis van de geheele wereld bezat. Intusschen ontleent de stad haar groot ste beteekenis aan den overzeeschen han del en de scheepvaart. Het grootste deel van de 800.000 inwoners, die zij telt, is dan ook werkzaam in deze branches. Duitsch weermachtsbericht Het opperbevel der weermacht maakte gisteren bekend Lichte formaties gevechtsvliegtuigen hebben Dinsdag overdag Londen en an dere doelen, welke voor den oorlog van belang zijn, op succesvolle wijze met bommen bestookt. Bij het vallen van de duisternis hebben zware formaties ge vechtsvliegtuigen de vergeldingsaanvallen tegen de Britsche hoofdstad en de centra der Engelsche bewapeningsindustrie voortgezet. Aan beide zijden van de Theems ontstonden nieuwe branden. In Coventry en Birmingham kregen voor den oorlog belangrijke bedrijven zware treffers. Vijandelijke vluchten naar Duitschland vonden gisteren niet plaats. Italiaansch weermachtsbericht Luchtactie over en weer In zijln weermaohtsbiericht mot. 188 maakt het Italiaansche hoofdkwartier het vol gende bekend: In N.-Afrika deden Vijandelijke vlieg tuigen aanvallen op onze troepen' tus schen Solloem en Sidi el Biarrani. Een persoon werd gedood en eenige ge wond. In de streek wan Boeg heeft een wan onze jagers na een aanval twee) vijandelijke bommenwerpers op de vluoht gejaagd. Een ander vliegtuig werd ern stig getroffen "en is waarschijnlijk ©mV laag gestort. Onze luchtmacht bombar deerde de vlootbasis van Port Said. Het bombardement op de vlootbasis van Alexandrië duurde twee uren en veroor zaakte hevige ontploffingen en zware branden in de haviemopslagplaatsen. Al onze vliegtuigen zijn teruggekeerd. i In Oost-Af rik ia deden .onze vliegtui gen een aanval op het vliegveld van Boe- ar aan de Tana.rivier. Zij' bomiblardeerden en beschoten de Ibenzine-reservoirs en' het afweergeschut. De vijandelijke luchtmacht ondernam zonder ©enig succes aanvallen op Boergavo en op het vliegveld van As- 1 imiara en Goera. INSTELLING RIJKSARBEIDSBUREAU Verbetering der registratie voor werknemers Instelling van een arbeidtboek Een zoo hoog mogelijk rendement van den arbeid bereikt men door een zoo doelmatig mogelijke arbeidsbemiddeling. Als een eerste stap in de richting van dit laatste mag de instelling van een Rijksarbeidsbureau beschouwd worden aldus ir. R. A. Verwey, wnd. secreta ris-generaal van Sociale Zaken, in een toelichting op de jongste verordening. Als volgende phasen in dezen ontwik kelingsgang zal' worden gestreefd naar een verbeterde registratie der werkne mers, gepaard gaande aan de instel ling van een arbeidsboek, en een vervanging van de steunregelingen door een verplichte werkloosheidsverze kering. i Veel is verwoest, maar veel meer moet worden opgebouwd. Hierbij zal ook het Rijksarbeidsbureau mogen helpen. De laatste jaren bleven zeker 200.000 per sonen buiten loondienst. Wij dienen dit getal voor oogen te houden en te be seffen, dat niet slechts deze categorie weer aan werk geholpen moet worden, doch dat tevens het arbeidsvermo gen van twee millioen andere arbeiders tot voller ontplooiing moet worden gebracht Velen hunner zijn min of meer mislukt; bij een behoorlijke voor lichting zouden zij een betervoor hen passenden en dus ook voor de gemeen schap nuttiger werkkring hebben gevon den. Psychotechnisch onderzoek en deskun dige voorlichting moeten daarom de vi taliteit van ons volk omhoog trachten te brengen. De rijkdom van Neder- d er land kan hierdoor met 200 millioen gulden toenemen. Het gaat hier echter om waarden, die ver uitgaan boven een uitdrukking in. geld: het gaat om de toekomst van ons volk. Als dit door een ieder, zoowel werkgever als werknemer, beseft wordt is het niet uit gesloten, dat wij, wanneer wij dezen oorlog en zijn nadeelige gevolgen in enkele jaren te boven zulten zijn geko men, een tijdperk van groote materieele en geestelijke welvaart te gemoet gaan. VERSCHILLENDE BERICHTEN Dierenvriend aangehouden Een zekere J. B. kwam in de duisternis op het eiland Rozenburg, aldus zijn verklaring, een koe tegen en bracht het dier aanvankelijk in de weide, doch onge rust dat de viervoeter opnieuw zou wegloopen, had hij haar aan een touw, dat hij „toevallig" bij' zich had, meegeno men en per eerste gelegenheid bracht hij de koe per veerboot van Rozenburg naar Maassluis. Hij bood het dier bij een veehandelaar aldaar aan, doch de zaak kwam den han delaar erg verdacht voor en hij stelde terstond de politie er van in kennis. Deze trof B. aan, die de fooe trachtte te ver- koopen, doch bij navraag niet kon opge- van wien hij het beest had gekocht. Toen kwam bovenstaand verhaal. „Hij had de koe gevonden" en zijn dierenliefde had hem er toe gebracht het beest voor erger onheilen te bewaren en op boven staande wijze de zaak op te lossen. De politie meende echter, dat andere dingen dan dierenliefde de drijfveer waren ge weest en stelde B. ter beschikking van den officier van justitie te Rotterdam. Distributie van linnen ^onderen Naar aanleiding van in enkele dagbla den opgenomen berichten, volgens welke het voornemen zou bestaan, linnen en halflinnen goederen buiten de distributie te doen vallen, of deze goederen tegen een minder aantal punten dan goederen van wol en katoen beschikbaar te stellen, deelt men ons van bevoegde zijde mede, dat een dergelijk voornemen niet bestaat. Problemen voor de volken aan het Oostelijk bekken der Oude Wereldzee Wijziging van den poiitieken statui in Frankrijk binnenkort verwacht Kaapstad en Freetown, steun punten op den weg naar Indië Liverpool, aan de Mersey, de tweede havenplaats van Engeland Binnenkort ook hier instelling van een Winterhulp te verwachten Met 1 Nov. a begint de con trole op identiteitsbewijzen DE VERDUISTERING In het belang van de naleving van de bepalingen ten aanzien van de verduis tering. Zonsondergang 24 Oot. 18 nnr 26 min. Zonsopgang 25 Oot. 8 uur 24 min. Maan op: 25 Oot. Maan onder: 14,01 Hoog- en Laagwater te Zierikzee Hoogwater: Laagwater: 25 Oot. 8,14 21,05 1,56 14,30 B$ de vroeger geldende tydaaanwyzing dient 1,40 uur te worden bijgevoegd. .I, Krijgen we spoedig winter? De laatste dagen zijn in Zeeuwse h~ Vlaanderen1 reeds groote troepen wilde ganzen overgetrokken in Westelijke richting. Men is anders niet gewoon, deze dieren zoo vroeg in deze streek te zien. Meetal werden de eerste vluchten pas in November waargenomen. Het is ook op gevallen, dat de vluchten thans veel grooter zijn dan voorgaande jaren. Een en ander beschouwt men als voorteeke nen van een vroegen winter, waar inmid dels het weer thans nog niet op wijst. Een gelukkige jacht Het zal ongeveer vijf jaar geleden zijn, dat een inwoner uit IJ z e n d ij k e uit jagen ging. Of de buit groot was, ver telt de historie niet, maar wel dat de jager zonder horloge thuis kwam. Ver loren natuurlijk en nergens* meer te vin den tusschen het gras. Totdat de mail dezer dagen weer eens ging jagen eb tot zijn niet geringe vreugde aan een slootkant zijn bezit vond. Hij had het horloge dus na vijf jaar weer terug en bovendien functionneerde het nog goed ook! Nederlandschd winterhulp Naar wij van bevoegde zijde vernemen zal zeer binnenkort de instelling van een Nederlandsche winterhulp geschieden. In de eerstvolgende dagen kan men nadere mecedeelingen hierover verwachten. Er is tfeeds een eerecomité gevormd onder voorzitterschap van jhr. mr. A. M. Snouck Hurgronje, secretaris-generaal, waarne mend hoofd van het departement van buitenlandsche zaken, in welk comité verder tal van personen uit onze samen leving zoowel uit den poiitieken kring als uit andere kringen zitting 2ullen ne- men. I ;#T_ i E«n moeilijke tocht De Nederlandsche Roode Kruis-ambu* lance naar Frankrijk is dezer dagen na een zware reis met 52 ernstig zieke Ne derlanders van haar derden tocht naar, het Zuiden van Frankrijk in het vader land teruggekeerd en nog meer tochten zullen, naar het plan is, worden gemaakt. Slechts negen van deze Nederlanders waren in België woonachtig, de overigen hoorden allen in Nederland zelf thuis. Deze reis was wel de moeilijkste van de drie welke men tot nu toe gemaakt heeft Vrijwel alle patiënten moesten liggend vervoerd worden. Het ligt voor de hand, dat het onderbrengen in hotels van deze 52 zieken en de tien leden van het am bulance personeel de leiding der ambu lance voor groote moeilijkheden plaatste. Men heeft 'de zieken uit Marseille, Nice, Cannes, Juan les Pins, Lyon (12 personen) en2. gehaald en op den terugweg van Marseille naar Nederland niet minder dart zeven keer moeten overnachten.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1940 | | pagina 1