ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE!
WOENSDAG 16 OCTOBER 1940
OPOEN<
De Kern
ABONNEMENT
P-rlJi f 1.50 p. kwartaal, bulten Zierikzee
11.80. Voor het buitenland 110.00 p. Jaar,
Afzonderlijke nummer» 6 cent. Vet-
■chljnt degelijk», behalve 'a Zondag».
Uitgave: N.V. de Zlerikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14468 i
ADVERTENTIES:
Brij»; cent per regel, minimum 80 cent.
Bi) contract speciale prijzen. Grootte der
letter» naar plaatsruimte. „Succesje»"
80 cent. Inzending tot morgen» 10 uuc
POLITIEKE ASPECTEN
Duitsch» invloedstfeeren in den Balkan
fyj ©t het verschijnen vain een militaire
missie in Rum©nië, tenieijnde het le
ger te rearganiseeren ien de petrodieuml-i
velden, te beschermen, is het eindstadium.'
bereikt van de Balkajnpolitiek vajn de Ash
mogendheden. R;o©menië (w!as het schar
nier. tussdhen de Klleine Entente en de
Balkanentente 'en kon vooral na het veri
•leenen van de Britsehe en Turks che ga|-
ranties, tevens als afsluiting gezien Kvor!-
den van het pol'itiekt-strategisch (b'ooi'wi-
'wierk dat GrojOit-Brittannië in Kltein-Azïë
had opgéheu'wfd. Het is duidelijk dat het
Verlies van Ruijmenië dan ook iVoor4
Engeland uiterst gevoelig .moet zlijln en
dat Ojok nu nog alle kraehten worden1,
ingespannen om toeh nog ©enigen ikvioed
in het land tè behouden. Noig steeds is er
een Britsehe gezant te Boekarest, die het
(middelpunt moet zlj|n van de Britschei
politiek. Het feit van de Duitsche mili
taire formaties is aianleidijng geweest,
dat de gezant reeds herhaaldelijk in-»
lichtingen heeft gevraagd ajajn de Roe^:
'meensche regeering en dat konden (on
derhands gedreigd heeft met veaiblreking
der diplomatieke betrekkingen, hetgeen
Duitschland zal toejuichen.
Het wegvallen van het Roëmleensdhe
invloedsgöbied heeft bovendien tot gevolg
dat het verbond 'met T urkijpe leenigszins
in de lucht kom)t te hangen, terjwfijf ook)
de bedreiging van de Russische Zlwlarte
ZeejLhavens, iwlelke gelegen was in dit sa
mengaan van Turkije ien Roemenië ppder
Britschen invloed, thans gëwleken is. Dit
ailles mlas reeds een Mt na de .mislukt-'
king van de conferentie te Belgrado (waar
het Turksche diplomatieke oiffensief door
middel1 van de Balkanentente, mislukt)
wtas. Maar het wordt noig weer zieer dui|-
delijk onderstreept door de versterking
van de Duitsche /militaire positie ijn dit
deel' van den Balkan.
De jongst© gebeurtenissen in 'Rumenië
zullen hun (weerslag op Kleimf-Azië, z|ojo|
uiterst belangrijk vojor de BritscSh© positie
aldaar, niet kunnen missen.
Amerika's houding tot den
Europeeschen oorlog
Kort geleden verscheen in Amerika een
geschrift, samengesteld door den leider
van de overzeesche lorganisatie van het
automolbielConcem General Motors, H|0|-
Iwlard, waarin aan het slot eenige stellin
gen 'betreffende de houding van Amerika
tot den oorlog in Europa lw|ord©n gepph
neerd.
Onder de politieke eischen, die twlordbn
geformuleerd, staat deze voorop: dat de
Vereenigdle Staten zich verre moe
ten houden van een oorlog, z|o|o!wlel bbiH
ten den tegen)wloordigen ais tokiten oor
logen in het algemeen, tenzij deelname
daaraan onvooDwlaardellijk noodzakelijk
mocht blijken te zijm voor de veiligheid
des lands.
Over den huidigen oorlog in Europa
(wordt alleen gezegd, dat een deelnem'en
daaraan door de Vereenigde Staten de
moeilijkheden, Iw'aarmede de oorlogvoe
renden te kampen hebben, slechts zou
vCrgrooten en dat bet iin het belang van
de Amerikaansche Staten is dat er thfansi,
in tegenstelling met 1918, een verstandige
vrede en ©en verstandige Iwfereldordening
tot stand komt.
I De vraag, Iwie den oorlog wint, is
konder beteekenis vpor de Vereenigde
Staten, betoogt Hojwlard. De eoomjoimisCbe
oorlog is overigens een echte vpiran van,
oorlog; en als Almerika daar niet v)ajn|
afziet, is een openlijke (oorlogsverklaring
.onvermijdelijk.
Het laatste deel van het geschrift hjoudt
ziCh bezig niet den tijd, die zal' aanbre
ken na het einde van den oorlog. Dan'
zal' Amerika Credieten moeten toestaan,
aan de Europeesche landen. De betrekkin
gen met de totalitaire staten zullen iopi-
nieulwl moeten wjorden opgebouwd, daar
zij! behooren tot de beste afnemers van
de Amerikaansche producten. Tenslotte
moet er voor gezorgd |w|orden dat de bini-
nenlandsche Amerikaansche economische
politiek te a llen tijde in vereens tenoning
is met de belangen van de overige ecjofnoh
mische gebieden.
De Zweedsche productie van houts
kool is door den oorlog belangrijk ver
groot. Naast de staalindustrie, tot nu
toe de grootste afneemster, vragen thans
de houtskoolgeneratoren voor
vrachtauto's veel van genoemd product.
De prijzen zijn aanmerkelijk gestegen,
zoodat een gedeelte van de staalindustrie
in Midden-Zweden is stil gelegd.
JOSEPH P. KENNEDY,
de gezant der Vereenigde Staten te
Londenzou na de Amerikaansche
presidentsverkiezingen aftreden (P.I.B)
Duitsch weermachisbericht
Londen voortdurend bestookt
Het opperbevel van de weermacht maak
te gisteren bekend
Een duikboot heeft twee vijandelijke
tankschepen van tezamen 20.000 ton, die
in konvooi voeren, vernietigd en een an
der schip zwaar beschadigd. Een an
dere duikboot bracht het bewapende
Britsehe koopvaardijschip Devonshire van
11,275 ton tot zinken, een derde, een ge
wapend koopvaardijschip van 4900 ton.
Bij een aanval van torpedobooten op
de Britsehe Kanaalkust werden eenige
dagen geleden twee vijandelijke duik
bootjagers en twee kleine koopvaardij
schepen vernietigd. Veertig Engelschen
werden gevangen genomen.
Londen is met bommen van zwaar
kaliber bestookt. De uitwerking van de
aanvallen overdag werd door aanvallen
des nachts versterkt. In het gebied tus-
schen Hydepark en de India Docks ont
stonden na hevige ontploffingen en steek
vlammen aan beide zijden van de Theems
groote 'brandhaarden, die snel om zich
heen grepen en door hun rookontwik
keling het voor het overige goede zicht
op de aarde aanzienlijk belemmerden.
Ten Noorden van Londen verwoest
ten voltreffers hangars en onderkomens
van een vliegveld. Andere formaties ge
vechtsvliegers deden aanvallen op een
troepenkamp in Zuid-Engeland van gerin
ge hoogte af. De hier in barakken en
onderkomens verwekte branden waren op
den terugtocht nog tot in het midden
van het Kanaal zichtbaar. Ook spoorlij
nen in Zuid- en midden-En geland wer
den met bommen van ten deele het
zwaarste kaliber bestookt.
Zooals gebruikelijk vloog de vijand pas
bij het invallen van de duisternis naar
Duitschland in de bezette gebieden Hij
stuitte daarbij op doeltreffend afweer-
vuur van nachtjagers en luchtdoelartil
lerie. De uitgeworpen bommen richtten
geringe schade aan, uitsluitend op niet-
militaire gebouwen en installaties. De
verliezen aan menschenlevens zijn ook
alleen bij de burgerbevolking te betreu
ren. Het Rudolf-Virchowziekenhuis te
B e r 1 ij n werd opnieuw door een brisant
bom getroffen, hoewel het uitgebreide
complex duidelijk van het Roode Kruis-
teeken is voorzien.
Bijzonder hevig waren de verwoestin
gen, die de Britsehe bommenwerpers de
laatste dagen .in de Fransche havenstad
Le Havre en op Nederlandsche grondge
bied hebben aangericht. Talrijke gebou
wen werden door branden vernield, zoo
dat leden der burgerbevolking dakloos
geworden zijn.
De vijand verloor bij elkaar zes vlieg
tuigen Een Duitsch vliegtuig ging ver
loren.
WORDT DE BIRMA-WEG
HEROPEND
Japan stalt dan Amerika verantwoordelijk
De aankondiging van Churchi.ll, dat
Engeland voornemens is, half October
den weg door Birma weder open te
stellen voor wapenleveranties aan Tsjang
Kai Sjek, alsmede de berichten uit Ran
goon zoowel als uit Hongkong, dat in
deze havens weder de noodige voorbe
reidingen worden getroffen om detrans
porten naar Tsjoengking te hervatten,
hebben in Japan geen bijzondere belang
stelling gewekt. De Japansche pers
neemt ten aanzien van dit vraagstuk een
afwachtende houding aan. Japan koes
tert niet het voornemen in Londen een
protest in te dienen.
Waar zich in de Japansche openbare
meening hier of daar een scherpe re
actie openbaart, is de spits daarvan toch
altijd tegen de V.S. gericht. Zoo schrijft
de „Japan Times", dat de geheele kwes
tie van den Birmawe* zonder eenigen
twijfel wijst op een samengaan van En
geland en Amerika tegen Japan.
Alleen van dien kant bezien heeft de
zaak een zekere beteekenis voor Japan.
Vrijwel eenstemmig verklaart de Ja
pansche pers, dat men met dergelijke
verrassingen reeds lang rekening heeft
gehouden en met het oog daarop zijn
maatregelen heeft genomen. De plannen,
om, in gevallen als deze op te treden, lig
gen reeds lang gereed. Thans wacht men
slechts af, of de Engelschen inderdaad
aan hun voornemen gevolg zullen geven;
in dat geval zal men tot maatregelen
overgaan, waartoe men reeds lang gele
den had besloten. De Japansche pers
wijst daarbij op de steunpunten, die Ja
pan zich in de laatste weken in Indo-
China heeft weten te veroveren.
Verder kan tot de Japansche kalme
houding hebben bijgedragen het feit, dat
de eventueele transporten via den Bir
ma w e g nooit van veel belang kunnen
zijn. Indien men met een dagelijksch ver
voer van 100 vrachtauto's rekent, zou
per maand hoogstens een hoeveelheid
van 10.000 ton kunnen worden vervoerd,
waaraan Tsjang Kai Sjek weinig zou
hebben en de economische voordeelen
voor Engeland en Amerika ook geen rol
van beteekenis zouden kunnen spelen.
REGELING VERGOEDING
VAN OORLOGSSCHADE
Uitkeeringsperceidage zal tuischan
da 80- en 100% liggen
Wanneer hoor en de slachtoffers van
de oorlogshandelingen nu iets omtrent
een eventueele uitkeering?" heeft de Tel.
prof. mr. P. Lieftinck, secretaris der com
missie-oorlogsschade, op den man af ge
vraagd, zich tot tolk makend van het
ongeduld, waarmee de beslissing door
de betrokkenen verbeid wordt. En het
antwoord luidde: „Dat kan al heel spoe
dig zijn".
„De ontwerp-verordening",. aldus pro
fessor Lieftinck, heeft het departement
van Financiën reeds verlaten en moet
nu nog slechts door de Duitsche instan
ties worden goedgekeurd. Het is duide
lijk, dat hieraan nog enkele besprekingen
moeten voorafgaan. Doch zoodra deze
faze achter den rug is, kan de regeling
in het verordeningenblad worden opge
nomen.
Daarom heeft het ook geen nut, een
v o io r s c h o t r e g e 1 i n g te gaan opzet
ten. Immers alvorens deze goed en
wel zou zijn ontworpen en uitgewerkt
zou ze worden achterhaald door publi
catie idier definitieve verordening. Bo
vendien bestaat er voor neringdoenden
altijd nog de mogelijkheid, credieten op
te nemen bij de provinciale stichtingen.
Zoo sommigen hiertegenover nog wat
huiverig mogen staan men wil niet
„onder de bank" komen dienen zij te
bedenken, dat de verplichting tot rente
betaling, welke zij hiermede op zich ne
men (2 procent gedurende het eerste jaar,
5 procent daarna), practisch slechts van
korten duur is. 't Bedrag der schadever
goeding toch zal nooit veel lager kunnen
zijn dan het opgenomen crediet, zoodat
zij dit t.z.t. weer grootandeels uit de
schade-uitkeering kunnen aflossen.
Ik kan mij volkomen indenken, vervolg
de professor Lieftinck, dat zij, wien deze
zaak aangaat, mogelijk wat ongeduldig
worden. De winter staat voor de deur
en men wil weten, waar men aan toe is.
Laat men dan echter bedenken, dat de
commissie-oorlogsschade met haar 36
schade-enquêtecommissies niet heeft stil
gezeten. Rond 100.000 gevallen moesten
nauwkeurig worden onderzocht.
Aangezien de definitieve vorm der ver
ordening nog niet vaststaat, zou het voor
barig zijn, reeds thans te zeggen, welk
voorstel over de norm der vergoeding
door ons isgedaan. Gezien echter de
mogelijkheid om een voorschot ad 80
procent te verkrijgen, zal het duidelijk
zijn, dat het uitkeeringspercentage tus-
schen de 80 en 100 procent van de ge
taxeerde schade zal moeten liggen.
Het ligt niet in de bedoeling, ten aan
zien van huisraad, winkelinventarissen
enz. tot een uitkeering in geld over te
gaan. Gedacht wordt veeleer aan bons,
waarvoor goederen kunnen worden aan
gekocht.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Straatzang«r-oor logsheid
Te Delft is gearresteerd de 391-jarige
liedjeszanger V. uit Rotterdam, thans vetf-
jbll'ijlvende in een vluchtelingenoord te Delft
verdacht van oplichting. De man, die sinds
zijln jeugd een lichaaimsgébirëk heeft, had
zich in verbinding gesteld miet een grooit
aantal) meisjes hier te lande, (waarbij! hij
zich voordeed als slachtoffer van denl
Oorlog. Hijl wist hun verschillende artikel-
lën afhandig te maken als vruchten, jam;
sigaren, sigaaretten, koek, chocolade enz.
Het bedrog k)wiam uit doordat een van
de meisjes een te Delft wonende vriendin
verzacht den mian eens te (bezoekenKort
daaima is hij aangehouden. 1
Brendstoffenbijslag aan ondersteunden
Vanwege het departement van Sociale
Zaken is aan de gemeentebesturen mede
gedeeld, dat van 13 October 1940 tot en
met 12 April1 1941 aan ondersteund© en
bij de werkverruiming geplaatste werk-
l'ooizen, waaronder begrepen de tewerkgei-
stelde „hoofdarbeiders", alsmede aan per
sonen, die een tegemoetkoming ontvangen
(wegens verkorten werkduur, een btrandi-
stoffenbijsi'ag mag (worden verstrekt. Deze
zal' gedurende het tijldvak van 13 Oot.l
tot en met 23 November ©Je. ten hoogste
I f 1 per wi&ek ien v,an 24 November 1940
tot en imjet 8 Maart 1941 maximaal' f 1.30
per week mogen (bedragen, terwijl nadien
wederom1 geen hooger bedrag dan wek©|-
l'ijtks fl mag Wlorden toegekend.
LAND- EN TUINBOUW
Het loon van bietenrooiers
De longuinstig© Weersomstandigheden,
Welke het regelmatig voiortwerken bijl den
bietenoogst beUemmeren en in het bij'zoni-
der de voor het rooien van bieten slechte
Conditie van den grond, gepaard aan het
feit, dat de bieten dit jaar buitengewoon
diep geworteld ziïjln, hebben tot gevolg1,
dat in de meeste streken het Ibietenrooien
aanmerkelljlk minder vlot gaat en meer
krachtsinspanning en tijd van den arbleif-
der vergt dan normaaii. Dat het bïetera-
roioien in aangenomen wierk per eenheid
van oppervlakte geschiedt, is oorzaak, dat
de bietenrooiers, tegen de oorspronkelijke
verwachting in, vrij! algemeen niet iaau
het loon komen, dat zijl zouden hebben
verdiend, indien zijl door genoemde omL
standigheden niet gehandicapt zouden zijn
Nu de veie verkeiersbelemmeringen het
vrijwel onmogelijk maken om met werk
gevers ter plaatse deze kwiestie te bespre
ken, richt het centrale secretariaat voopl
!l|and- en tuinbouw), gevormd uit de cen
trale landbouworganisaties en de land ar
beidersbonden, zich langs dezen weg tot
de werkgevers, miet het verzoek hun me
dewerking te verleenen om de longd-
iwienschte gevolgen van die onvoorziene
omstandigheden op te heffen. Deze medc-
fwerking kan bestaan in een soepele toe
passing van de loom tarieven, die als regel
eenige spéling toelaten, zoodanig, dat
de bietenrooiers toch een behoorlijk dag-
lloion maken en in feite het gebruikelijk'©
loon ontvangen.
Garnalen veevoeder», enz.
Het rijksbureau voor de voedselvoor
ziening in oorlogstijd vestigt de aandacht
op het volgende:
j Op grond van het Veevoedeibleslbit 1939
is het vermallen of op andere iwijlze be-
1 Werken van alle soorten hooi en strooi,
zoowel/ graamstroo els strop* van peuiH
(vruchten en andere Hand- of tuinbouw
producten, a'Hsmede van kaf en andere
1 dorschafvalllen, zoiowel ,als van riet tot
voeder van eenige diersoort, verboden.
Dit verbod zal imiet gr.oote gestrengheid
1 Worden gehandhaafd.
Het komt voor, dat deze producten,
zooalls mogelijk ook heide, bieten en
boombladeren in gemalen toestand, tet-
1 gen onevenredig hooge prijlzen alls vee-
j voeder in den handel' Worden gebracht.,
Veehouders wordt aangeraden, slechts ge-
(mallen producten te koopen, Waarvan het
vervo©r Wordt gedekt doof een geldig ge
Deidebüljet.
Volgens de Prawda (Moskou) heeft men
in de districten Serpoechowen Sisoki-
nitsji, op ongeveer 100 km van Moskou
bruinkool lag en op een diepte van
79 tot 107 meter ontdekt. Bij het dorp
Kalinowo is men op een buitengewoon
rijken ader gestooten. Men gelooft, dat
daar in een gebied van 26 vierkante kilo
meter eenige tietallen millioenen ton ko
len liggen.
Voortdurend wordt Londen door
Duitsche bommenwerpers be
stookt
Hoe zal Amerika's houding na
het einde van den oorlog zijn
Samengaan van Engeland en
Amerika in de kwestie van den
Birmaweg
Spoedige regeling vergoeding
geleden oorlogsschade verwacht
Hoofdprijzen Staatsloterij. De
100000 viel op nummer 6435
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis
tering.
Zonsondergang 16 Oofc. 18 nar 43 min.
Zonsopgang 17 Oot. 8 uur 10 min.
Maan op: Maan onder:
17 Oot. 17,46 7,24
i i sssssssss
Hoog- en laagwater te Zierikzee
i Hoogwater: Laagwater:
17 Oot. 3,24 15,29 8,39 21,05
Bff de vroeger geldende tydsaanwtfzing
dient 1,40 uur te worden ingevoegd.
KORT EN BONDIG
De teruggeroepen Japansche ambassa
deur in Frankrijk, Renzo Sawada,
heeft in gezelschap van zijn ambtgenoot
te Berlijn, Koeroesoe, een bezoek ge
bracht aan den Duitschen minister van
Buitenlandsche Zaken, von Ribbentrop,
met wien hij een uur lang van gedachten
wisselde over den internationalen toe
stand. Ambassadeur Sawada verliet he
den Berlijn om over Moskou naar Tokio
te reizen.
Naar de Kölnische Ztg. meldt, heeft
de regeering der Vereenigde Staten, naar,
dezer dagen te Londen is bekend ge
worden, besloten ten gunste van Rus
land het bestaande uitvoerverbod van
machinale werktuigen, dat eenige maan
den geleden was afgekondigd, in te trek
ken. Er zal voor zeven millioen dollar
naar Rusland worden geleverd. De Ame
rikaansche scheepvaartcommissie heeft
Rusland toegestaan tankschepen te huren
met een inhoud van meer dan 100,000
ton.
De Engelsche radio noemt de Duitsche
luchtaanvallen van gisternacht op mili
taire doelen in Londen de hevigste
die de stad tot dusver beleefd heeft.
Het afweergeschut is vooral aan het be
gin van den nacht heel zwaar geweest.
Een zeer groot aantal brandbommen is
op Londen neergekomen, zoodat er tal
rijke branden ontstaan zijn. Het aantal
slachtoffers is dienovereenkomstig hoog.
Bij aanvallen, gisterochtend door Duit
sche bommenwerpers op Londen onder
nomen, slaagden de begeleidende jager-
formaties er in, Britsehe jagers tot den
strijd te dwingen, hoewel die een gevecht
trachtten te ontwijken. Er ontwikkelden
zich verscheidene luchtgevechten,
waarbij volgens de tot dusverre ontvan
gen berichten 21 vijandelijke vliegtuigen
zijn neergeschoten. Vijf Duitsche vlieg
tuigen worden vermist.
f
Te Parijs en omstreken zijn sedert 1
Juni 512 lieden veroordeeld wegens on
geoorloofde pr ijsverhooging.
De Parijsche bladen melden, dat 180 za
ken voor goed door de politie zijn ge
sloten. De bevoegde instanties hebben
voorts opdracht gekregen, scherpere
maatregelen tegen speculanten te nemen
Een onbekend gebleven dader heeft
Maandagavond in het onder Japansche
bezetting staande deel van Sjanghai een
aanslag gepleegd op% Japansche officieren.
Japansche soldaten namen terstond uit
gebreide maatregelen en sloten o.a. alle
bruggen over de Soetsjou-kreek. De Ja
pansche overheid neemt het geval, in
verband met vroeger gepleegde aansla
gen, zeer ernstig.
