ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 9 OCTOBER 1940
OPOEN<
De Kern
^1' w?
ABONNEMENT
Prlji fl.60 p. kwartaal, bulten Zlerikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. Jaar.
Afzonderlijke nummert E cent. Ver-
■chijnt dagelijks, behalve 't Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14462
ADVERTENTIES
RrtjtH cent per regel, minimum 80 cent,
BIJ contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjet"
60 cent. Inzending tot 't morgens 10 uur
POLITIEKE ASPECTEN
Nog altijd houdt de vraag, hoe
Rusland op den langen duur zal
reageeren op het driemogendheden-
pact, de openbare meening bezig.
Dat dit probleem den Japanners bizonder
interesseert, ligt voor de hand. Immers,
de houding van Rusland, die twijfelachtig
blijft in weerwil van enkele persuitingen,
geeft hiertoe alle aanleiding.
De Japansche pers neemt een Russisch-
Japansche oriënteering in nieuwe banen
als vaststaand aan. In elk geval laat zij'
niets na om in duidelijke taal de bereid
heid van Japan in het licht te stellen om
de betrekkingen tot Rusland, die in het
verleden niet altijd van de hartelijkste
zijn geweest, te normaliseeren en deze
zelfs, waar mogelijk, in een productief
kleed te steken.
Het duidelijkste wordt het Russisch
Japansche probleem, omschreven
in de „Tokio Asahi Sjimboen".. Of Rus
land aan het pact deelneemt, is nog on
bekend, schrijft dit blad; doch het is
wel z^ker, dat het op zijn zachtst uit
gedrukt een verzoenende neutrale hou
ding aannemen zal tegenover de drie-
mogendheden: Duitschland, Italië en Ja
pan. Ruslands geografische lig
ging, met name het feit, dat zijn grenzen
met de grenzen van minstens twee van
de drie bovengenoemde landen samen
komen, zou voor Rusland een groot ge
vaar beteekenen, wanneer het pact te
gen Rusland was gericht. Omgekeerd ech
ter zou Rusland een sterk lid van het
driemogendheden-verdrag worden, wan
neer zijn veiligheid werd gewaarborgd en
wederzijds de bereidwilligheid bestond,
om tot samenwerking te komen.
De vreedzame oplossing van alle vraag
stukken, die tot op het oogenblik tot
spanningen hebben gevoerd tusschen Rus
land en Japan, is volstrekt niet onmoge
lijk, zegt de „Tokio Asahi Sjimboen"; en
om dit te bewijzen haalt het blad een
artikel aan uit de „Prawda", het be
kende Russische blad, waaruit men een
principieele bereidwilligheid van den kant
van Rusland kan lezen om in dit op
zicht mede te werken.
Bij de nieuwe orienteering van de be
trekkingen tusschen Rusland en Japan
moet echter op «den voorgrond staan
een geheel nieuwe wereldorde
en moet de verhouding tusschen de beide
landen in het verleden geheel worden
uitgeschakeld. Zoo kan er bijvoorbeeld
geen sprake van zijn, dat men zoo
als dit onlangs van Russische zijde is
geschied als voorbereiding tot de nor
maliseering van de Russisch-Japansche be
trekkingen begint met den eisch te stel
len, dat dan moet worden begonnen met
het nietig verklaren van een deel der
uit den oorlog tusschen Rusland en Japan
stammende verdragen.
Wanneer Rusland bij dezen eisch mocht
blijven, dan kan Japan bijvoorbeeld met
hetzelfde recht de teruggave eischen van
Noord-Sachalin, dat vroeger aan Japan
heeft toebehoord, merkt een ander blad
op.
Overigens is de geheele Japansche pers
het er over eens, dat, hoezeer men ook
bereid moge zijn een nieuwe orienteering
onder het oog te zien van de politieke
betrekkingen tusschen het Land van de
Rijzende Zon en Rusland, de eisch moet
worden gesteld, dat Rusland definitief
afziet van verdere ondersteuning van
Tsjiang Kai Sjek en terugkeert tot
een houding van strikte neutraliteit.
De ontmoeting op den Brenner-pas
Mario Appelius, de correspondent van
de Popolo d'Italia, geeft als zijn meening
te kennen, dat het resultaat van de
ontmoeting op den Brenner iets „groots"
zal zijn. Tijdens dit onderhoud, dat in
„goeden geest" heeft plaats gehad, heb
ben Hitler en Mussolini besproken:
I. De organisatie van de wereld zonder
het Britsche wereldrijk.
II. De middelen om het wereldrijk te
doen verdwijnen, waarbij de volgende
punten door Appelius worden opgesomd:
1. Een compromis met Engeland is on
mogelijk. 2. Het Britsche wereldrijk zal
vernietigd worden. 3. Engeland zal zich
wanhopig verdedigen. 4. Engeland is in
Europa geïsoleerd. Zijn eenige hulp zijn
de Vereenigde Staten, welker bevolking
„den oorlog niet wenscht". 5. De Ver
eenigde Staten zijn in militair opzicht
nog niet voor een interventie gereed,
welke „een der mogelijkheden van den
oorlog" zou zijn. In ieder geval zal de
cpil overwinnen voordat de Vereenigde
Staten kunnen helpen. „Het volk der Ver
eenigde Staten heeft een grooten bond-
genoot in de snelheid van de spil".
6. Het drie-mogendheden-pact heeft de
anti-plutocratische krachten van Europa
en van het Verre Oosten tot een hecht
blok vereenigd. 7. Rusland is een anti-
plutocratische mogendheid in de moderne
wereld. 8. Spanje is een deel van het
politieke stelsel, dat ontstaan is uit de
oeconomische unie tusschen Europa en
Afrika. 9. Heel Europa zal in een stel-
sel worden ondergebracht, dat de fas-
cisten „Èurafrika" genoemd hebben. 10.
j De spil zal Èurafrika leiden met het
„recht van den overwinnaar en het recht
van den revolutionair". 11. De totale ver-
nietiging van Engeland is de historische
basis van de nieuwe wereldordening. Alle
krachten van de spil zijn op dit doel
gericht. 1
De vernietiging van het Britsche we
reldrijk, de verdrijving van Engeland uit
de Middellandsche Zee en de onder
drukking van Engeland in het Verre Oos
ten zijn de factoren, volgens welke de
operaties van de spil overeenkomstig de
door Appelius ontwikkëlde plannen zullen
verloopen. Appelius verzekert: Het is
reeds duidelijk, welke rol het nieuwe
Europa, het nieuwe Oost-Azië, Rusland
en de Vereenigde Staten in de nieuwe
wereldordening zullen spelen. Buitenland-
sche waarnemers zien hierin een be
vestiging van de Japansche toespeling,
dat do Vereenigde Staten de wereld
heerschappij met de mogendheden van
de spil zullen deelen.
SIR ROBERT CRAIGIE,
de Britsche gezant te Tokio, heeft aan
zfjn Japanschen collega medegedeeld, dat
de Britsche regeering niet voornemens is
de Engelsch-Japansche overeenkomst in
zake de sluiting van den weg door Birma
te vernieuwen. De overeenkomst loopt op
17 October a.s af. (P.I.B.)
Duitsch weermachtsbericht
Brittche wapenfabrieken gebombardeerd
Britiche luchtaanvallen op Berlijn
Het opperbevel van de weermacht
maakte gisteren bekend:
Sterke formaties gevechtsvliegers heb
ben gisteren bij hun vergeldingsaanvallen
op Londen talrijke bomtreffers van zwaar
kaliber op spoorwegcomplexen ten Wes
ten van de bocht in de Theems, alsmede
op de Commercial- en de West-India
Docks geplaatst. Hierbij onderscheidden
zich vooral de lichte bommenwerpers
van den generaal-veldmaarschalk Kessel-
ring. In Zuid-Engeland werden wapen
fabrieken en voor de oorlogvoering be
langrijke doelen krachtdadig gebombar
deerd.
Ook gedurende den geheelen nacht
bestookten gevechtsvliegtuigen in voort
durende golven verkeerswerken, onder
nemingen der bevoorrading en andere
doelen in de Britsche hoofdstad met
bommen van midden- en zwaar kaliber.
Talrijke branden in het stadsgebied wa
ren het gevolg. Tijdens nachtelijke aan
vallen op Manchester, Liverpool en Edin
burgh kon bijzonder zware schade als
gevolg van brand worden waargenomen.
Men ging voort met het leggen van mij
nen voor Britsche havens.
In den afgeloopen nacht vlogen Brit
sche vliegtuigen op verscheidene plaat
sen Duitschland binnen. Het voornaam
ste doel van hun aanval was Berlijn.
Door afweermaatregelen gelukte het de
meeste toestellen te verdrijven, terwijl
een deel de rijkshoofstad bereikte. Bom
men troffen weer verscheidene zieken-
l huizen, voorts woonhuizen, opslaglood-
sen en spoorlijnen en richtten op eenige
I plaatsen materieele schade aan. Onder
de bevolking zijn talrijke dooden en ge
wonden te betreuren. Twye Britsche vlieg
tuigen werden tijdens hun vlucht naar
de rijkshoofstad door luchtdoelartillerie
neergeschoten.
In totaal verloor de vijand gisteren
32 vliegtuigen. Dertien eigen toestellen
worden vermist.
NIEUWE REPRESAILLES
TEGEN OOST-INDIË
Als represaille tegen de behandeling
van Duitschers in Ned.-Indië zijn deDuit-
sche autoriteiten hier te lande gisteren
begonnen met de gevangenneming van
een honderdtal personen, vooraanstaan
de figuren uit vroegere parlementaire
economische en societykringen, die op
grond van hun positie en van hun rela
ties met Ned.-Indië geacht kunnen wor
den voor Indië een begrip te vertegen
woordigen. Indien deze maatregel op
nieuw blijkt in Ned.-Indië geen effect
te sorteeren, zal eventueel na een week
verder worden gegaan met arrestaties.
Onder de aangehoudenen bevinden zich
geen vrouwen en zoo is bijv. de dochter
van den gouverneur-generaal van Ned.-
Indië, die in Den Haag vertoeft, onge
moeid gelaten, in tegenstelling met de
houding der Ned.-Indische autoriteiten,
die wel vrouwen en kinderen hebben
geïnterneerd.
Na vijf maanden geduld te hebben ge
oefend en tevergeefs getracht te hebben
langs diplomatieken weg met den gou
verneur-generaal van Ned.-Indië in con
tact te komen, is men van Duitsche zijde
tot deze nadere maatregelen overgegaan,
om op deze wijze te trachten aan de
onwaardig geachte behandeling der Duit
sche geïnterneerden een eind te maken.
De Brandstoffendistributie
neemt heden een aanvang
De secretaris-generaal van Handel, Nij
verheid en Scheepvaart maakt bekend,
dat heden 9 October a.s. een aanvang
zal worden gemaakt met de distributie
van vaste brandstoffen, zoodat te be
ginnen met dien datum uitsluitend tegen
afgifte van daartoe aan te wijzen bonnen
vaste brandstoffen kunnen worden be
trokken.
Aangezien steeds de laagstgenummerde
bannen zijn verwijderd zullen zij, die
over geen of een geringe voorraad be
schikken, in de eerste plaats in de ge
legenheid zijn de benoodigde brandstof
fen te betrekken, waardoor een zoo
rechtvaardig mogelijke verdeeling van
den voorraad vaste brandstoffen wordt
gewaarborgd. Eerst daarna komen zij aan
de beurt, die bij den aanvang van de
distributie reeds over een voorraad be
schikten. Met nadruk wordt allen ver
bruikers aangeraden hun brandstoffen
zooveel mogelijk van hun gewone leve
ranciers te betrekken.
Met nadruk wordt er de aandacht op
gevestigd dat men tot nader aankondi
ging ook op de met „cokes" gemerkte
bescheiden alle soorten brandstoffen zal
mogen betrekken. Op iederen met „cokes"
gemerkten bon kan dus in plaats van
2 H.L. cokes ook b.v. 1 H.L. anthraciet
of 450 stuks baggerturf worden gekocht.
Voor zoover de brandstoffenpositie
zulks noodzakelijk mocht maken, kan
echter nader worden bepaald, dat de
met „cokes" gemerkte bescheiden uitslui
tend recht zullen geven op het koopen
van „cokés". Voor de installaties, welke
niet met cokes kunnen worden gestookt,
doch waarvoor toch cokeskaarten zijn
uitgereikt, zal te dien tijde een nadere
regeling worden getroffen.
Ten aanzien van de bevoorrading van
handelaren kan nog worden medegedeeld,
dat hieromtrent zeer binnenkort een na
dere publicatie zal volgen.
Gedurende de maand October geven
de met 0,1, 02 en 03 gemerkte bonnen
van de „bonitaart distributie vaste brand
stoffen haarden, kachels", alsmede de
met 01, 02, 03, 04, 05 en 06 gemerkte
bonnen van de „bonkaart distributie
centrale verwarming", en voorts de met
„brandstoffen, één eenheid, le periode",
alsmede de met „cokes, één eenheid,
eerste periode" gemerkte bonnen ellt
recht óp het koopen van één eenheid
turf, als boven aangegeven.
Met nadruk wordt er echter de aan
dacht op gevestigd, dat deze met 04,
05 en 06 gemerkte bonnen in den loop
van het stookseizoen alsnog zullen wor
den aangewezen voor het koopen van
steenkolen of andere vaste brandstoffen.
Men heeft dus de keus om hierop thans
turf of later andere brandstoffen te be
trekken. f
De aan houders van identiteitskaarten
uitgereikte toewijzingen geven geduren
de de maand October recht op het koo
pen van het daarop vermelde aantal
eenheden.
WERKELOOSHEID GEEN NOODLOT
MAAR EEN DWAASHEID
lm het jongste tnumlmier van „De Unie"
(wordt in een artikel „De Aafbleid - Benig©
bron van (welvaart" lotnder meer verklaard
„Dat twüjl de werkloosheid 10 jaren over
ions hebben laten gaan', is een .ontzettende
eer. onnoemelijke groote flout geweest!
De (werkloosheid is geen noodlot, dat
(Wijl geduldig hebben te dragen. Ze is een
dwaasheid. Am de werkloosheid kan 'een
eind Worden gemaakt, en .ailS zijl wordt
opgegeven is er in ions land de mogelijk
heid van Welvaart voor allen". Daaroml
dient thans in alle deelen' van ons volk
het besef door te dringen, dat het bel'ang
van 'de gemeenschap gaat boven het be
lang van het individu, en dait imbn het
eeonoimische 'leven van. ons volk ziet als
een (werkelijke eenheid en niet als *n
ongeordend samenstel' van persoonlijke
belangen.
Dit houdt in de eerste plaats in, dat
het gel'd de loverheersehende p,ositie, die
bet thans in .ons economisch lieven in
neemt, afstaat aan den arbeid. Dit fre-
teekent een grondige (wijziging van Ons
financieel© systeem. Zonder deze wijzi
ging is een uiteindelijke oplossing van
het Werkloosheidsvraagstuk niet te be
reiken. Er zal een eind moeten komen
aan den toestand, dat men meent met
„Geen geld!" elke oplossing van het
(werkloosheidsvraagstuk uit den weg te
kunnen, gaan. Niet langer zal het geld
bepalen of er arbeid zal Zijn, imaax de
arbeid zal bepalen of er geld zal Zijd!
In. de tweede plaats beteekent het
stellen van het algemeen belang boven
het persoonlijke en groepsbelang, dat er
een ©inde moet komen aan de jammer
lijke tegenstelling van belangen tusschen
de verschillende takken van bedrijf, die
in de laatste tien jiaren in ons land!
tot zulke droevige gevolgen aanleiding
beeft gegeven. Bij! alle bedrijfstakken^,
landbouw, handel, industrie enz. dient
het besef door te dringen, dat óók wat
2Üj!n samenstelling uit de verschillende
bedrijstakken betreft, ons economisch le
ven een onverbrekelijke eenheid vormt,
idat het onmogelijk handel en industrie
goed kan gaan, als onze landbouw kwijnt
en omgekeerd.
Onafhankelijk van een uitbreiding van
den buitemlandschen handel zou het mo
gelijk geweest Zijn door uitbreiding van
de binnenlandsche productie en den bin-
nenliandschen ruil de werkloosheid in ons
land op te heffen. Niet dat dit ideaal
geweest zou Zijn, en wij' hopen danj
Ook, dat in een nieulwl Eiuropa anzs(
internationale ruil tot den vroegeren om
vang meer en meer zal groeien. Maar
het had gekund.
Volgens Amerikaansche zegslieden te
Sjanghai, hebben de consulaten der Ver.
i jStafen in Japan, Korea, Mamdsjbeklwo
en de door Japan bezette gebieden in
i China, Fransch Indoi-China en Hongkong
opdracht gekregen er bijl alle jn deze
gebieden Wonende Amerikaansche staats
burgers op aan te dringen, zoo spoedig
mogelijk naar de Vereenigde Staten te
vertrekken. Bij dezen maatregel' zijn rond
8000 Amerikaanche onderdanen betrok-
ken. 4000 daarvan Wonen in Sjanghai*
jj Volgens berichten rukken 3000 man
Peruaansche troepen op naar het bfetwis-
l te Zuid-Oosteilïjke grensgebied, Waar 1000
'man troepen van Ecuador liggen. Men
vreest dat het in de nabijheid van het
Matapado-eiland, waar de strijdkrachten!
slechts ongeveer 100 meter van elkaar
f zijn, tot botsingen zal komen.
In duizenden stemlokalen in de Ver-
eenigde Staten is Maandag een begin ge-
maakt met de inschrijving dergenen, die
i bijl de preidentsverkiezing op 5 Nioyem-
j ber v an hun stemrecht gebruik willen
j maken. Alleen In plaatsen met minder dan
5000 inwoners behoeven de stemgeredhtig-
den zich niet te doen inschrijven, wan-
neer Zijl ook aan de vorige verkiezingen
hebben deelgenomen (DNB)
Hoe zal Rutland reageeren op
het drie-landen-verbond
Nieuwe arrestaties in verband
met de houding van Oost-lndië
20 personen worden te Breda
sinds de uittocht vermist
De kippen- en eendenstapel zal
sterk worden ingekrompen
De distributie van brandstof
neemt heden een aanvang
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis
tering.
Zonsondergang 9 Oot. 18 unr 58 min.
Zonsopgang 10 Oot. 7 nur 57 min.
10 Oot.
Maan op:
14,54
Maan onder:
Eoog- en Laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
10 Oot. 9,41 22,29 3,04 15,54
Bff de vroeger geldende tydsaanwyzing
dient 1,40 uur te worden bfjgevoegd.
ZEEPBON VOOR DE WASCH
VERPLICHT
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart maakt bekend,
dat met ingang van heden zoowel de
wasscherijen als het publiek en instellin
gen verplicht zijn voor iedere 8 kg droog
waschgoed, welke gewasschen moet wor
den, den geldigen zeepbon in ontvangst
te nemen, c.q. af te geven.
Deze maatregel moest genomen wor
den, om aan de ongewenschte concurren
tie van de wasscherijen onderling, met
betrekking tot het al dan niet in ont
vangst nemen van bonnen van het pu
bliek, een einde te maken.
TWEE LITER PETROLEUM
VOOR ÉÉN MAAND
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart maakt bekend,
dat gedurende het tijdvak van Woens
dag 9 October a.s. tot en met Zondag
10 November a.s., de met „periode A"
gemerkte zegel van de serie, welke is
uitgereikt ten behoeve van hen, die voor,
verlichting in het huishouden uitsluitend
op het gebruik van petroleum zijn aan
gewezen, recht geeft op het koopen van
twee liter petroleum.
KOLENBON VOOR KLEINE BOEREN
In een circulaire aan de gemeentebe
sturen deelen de waarnemende secreta
ris-generaal van het departement van
Sociale Zaken en de secretaris-generaal
van het departement van Landbouw en
Visscherij, waarnemende hoofden dier
departementen, mede, dat zij om gelijke
redenen als die, welke tot de ter zake
voor de in zorg zijnde werkloozen ge
troffen regeling hebben geleid, termen
hebben kunnen vinden om goed te keu
ren, dat aan de ondersteunde kleine boe
ren en tuinbouwers, die in groep B zijn
gerangschikt, onder dezelfde voorwaar
den als bij bovenbedoelde regeling gel
den, een kolenbon wordt verstrekt ter,
waarde van f5,75.
Indien de kleine boeren en tuinbou
wers reeds in het bezit zijn van de
hun toegestane hoeveelheid brandstoffen,
kunnen zij niet meer voor bovenbedoel
den bon in aanmerking komen,
VERKOOP VAN TURF
In velband met de distributie van vasv
te •brandstoffen is met ingang va|n 9
October a.s. tot Wiederopzegging een
niebwo regeling vastgesteld betreffende
den verkoop, aflevering en het vieryper
van turf.
Deze regeling is x neergelegd in een
circulaire, welke van 10 October af ten
kantore van plaatselijke distrtbutiedien*
sten kan werden afgehaald.