NIEUWSBODE
ZATERDAG 5 OCTOBER 1940
BEKENDMAKING.
De Kern
ABONNEMENT
Erljs f 1.50 p. kwartaal, bulten Zierikzee
11.80. Voor het buitenland 110.00 p. Jaar.
Afzonderlijke nummer! E cent. Ver-
•chljnt dagelijks, behalve 'iZondagt.
Uitgave: N.V. de Zlerikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14459
ADVERTENTIES
P.rtJi: 30 cent per regel, minimum 80 cent,
BIJ contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „SuccesJes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
POLITIEKE ASPECTEN
Japain heeft thans vasten voiet gej-
knegen in Indochina en hoopt van
daar in de gelegenheid te zijln, China
eindelijk ten onder te Wrengen. I>ojch
QOÖc nu is het de vraag, of het er
in zal! slagen, Tsjiang Kai Sjek te
onderwierpen, die een veel! langer en
veel taaier leven heeft, dam den Jar
paeners lief is.
Door de Japansche blezetting van Indo;-
china als opmiarsdhgébïed tegen Tsjang
Kai Sjek is de oorlog in China, althans
volgens nieulwte Japansche wenscihen
en hoop in haar laatste phase getrer
den. De Japanners zijln- nu in het bezit
van een operatiebasis, die ben veroor
looft, Tsjoengking in de tang te nemen,
het van het Zuiden uit over Koenming
en ftweiyang en van het Noord-Oosten
uit Ichang aan de Yangtse aan te vallen^
iwaaibij het op het ^ogenblik nog naar
het Oosten gerichte front van Yoenan
gemakkelijk in te -drukken of onder den'
voet te l'oopen zou zijln. Zij hebben nu
de beschikking over vliegvelden, die het
hun vergemakkelijken, zelfs tot Szec!hlw,an
toe te vliegen.
Het is gemakkelijk te begrijpen, iwtan,-
neer men slechts een vluchtige® blik op
de kaart fwlerpt, dat de Ssjoenking-regeej-
ring eerst alle mogelijke pogingen in
het [wierk heeft gesteld om een lOivereen-
komst tusschen Japan 'en Indojdhina te
verijdelen. Thans, nu desniettegenstaanj-
de deze overeenkomst tot stand is go-
komen, Iwlendde men zich, teneinde raad,
eerst tot Amerika en Engeland.
Als men de Japanners «hoort, zou het
einde van den oorl'og in- China, die nu
reeds drie jaar lang het hoofdprobleem
vormde van de Japansche politiek 'en
haar veel' zorgen baard©, plotseling mabijl
zijn. Zij gronden dit optimisme ook op
de oveifweging, dat Japan niet alieeni
Indochina heeft beziet, do|cb, door de
overeenkomst met Frankrijk, tegelijkertijd
aan den Iwieg door Burma -een doodssteek
heeft toegebracht. Deze iwleg door Burma
staat onder Engélisdi beheer.
Het voornaamste gevolg v!an de ofver-
eenkomst is echter, dat, door de bezet
ting van Indochina, de strategische lijhen
in den Pacific moeten twiorden herziien.
Thans strekt zich het Japianschl© zeefront
met inbegrip van Hongkong uit van
Japan-Korea tot Hainani-Saigon. Tegen
over dit front kunnen de Ver. Staten en
Engeland niets anders stellen diam Ma
nila ien Singapore, die jwtijd uit elkaar
liggen.
Gezien deze ontwikkeling zijn de Ja
panners van meening, dait zijl het eerste
groote gat hebben geslagen in de Ame-
rikaansche omisingelingspoilitifek en dat Zij
hun bewfegingsvrijheid terug hebben ge
kregen. Zelfs als Amerika Singapore lover-
nam, zou de balans naulwielijks nog naar
zijn kant kunnen overslaan. Doch ver
geten |wij niet, dat dit weinig meer zijn
dan Iwiensehdrofoimien van Japan.
Op den Brenner zijn alle vraag
stukken welke voor de spilmogend-
heden van belang zijn, besproken.
Nopens de ontmoeting tusschen Führer
en Duce op den Brenner verwijst men in
Berlijnsche politieke kringen naar de ver
klaring in het officieele communiqué,
dat alle vraagstukken, die beide landen
raken, binnen het 'kader van de regel
matige Duitsch-Italiaansche gedachtenwis-
seling behandeld zijn.
Indien het communiqué niet in bijzon
derheden verraadt, welke vraagstukken
besproken zijn, dan moet het feit "in
gedachten gebracht worden, dat reeds
bij de besprekingen van den Duitschen
minister van buitenlandsche zaken met
Mussolini en graaf Ciano te
Rome gemeenschappelijk en eenparig con
clusies getrokken ep besluiten voor de
toekomst genomen, alsmede de omtrek
ken van een nieuwe orde geschetst zijn,
die zich van het Noorden van Europa
tot in het heetste van Afrika zullen doen
gelden.
Het front van dezen reorganisatiestrijd
is met het driemogendheden-pact tot het
totale front der bevrijding van de we
reld van de Engelsche willekeur gegroeid.
De ontmoeting op 'den Brenner is op
een oogenblik geschied, naar men in de
zelfde kringen betoogt, waarop de En
gelsehen hun rijk niet slechts aan de
Theems, maar ook aan het Suezka-
naal moeten verdedigen. De beide mo
gendheden van de spil zijn besloten hun
vooruitziende politiek zoowel op diploma
tiek als militair gebied zonder compro
missen tot de definitieve overmeestering
van den Engelschen tegenstander voort
De Burgemeester ven ZIERIKZEE maakt
bekend, dat
de oontróle inzake de voorkoming van
naar buiten dringen van lioht uit woningen,
winkels, magazijnen, enz. - in 't bijzonder
op Zaterdagavond - heelt uitgewezen, dat
de liohtaisoherming in een aantal gevallen
zeer veel te wensohen overlaat;
de tijd van waarschuwen thans voorbij
is en dat bij overtreding van op dit stuk
bestaande voorsohrifteu zonder verdere
waarsohuwing proces-verbaal zal worden
opgemaakt.
Zierikzee, 1 October 1940.
De Burgemeester van Zierikzee,
SCHOORÖEQDE BOEIJE.
te zetten, hem geen pauze te -gunnen en
hem te verslaan.
Duitschland en Italië beschouwen de
problemen van het groote gebied van
Europa, dat zij ten nauwste met dat van
Afrika verbonden achten en waarvan
zij de reorganisatie in hun vaandel ge
schreven hebben, als een geheel en ne
men dienovereenkomstig hun militaire
zoowel als diplomatieke besluiten.
De wet van actie, zoo wordt tot slot
opgemerkt, hebben zij thans sterker dan
ooit in de hand. De mogendheden van
de spil zullen het verloop der ge
beurtenissen ook in de toekomst bepalen
te weten zoo-wel wat tijd, plaats als me
thode betreft.
DE HAVEN VAN HAIFA
De aanvallen, die de Italianen hebben
gewaagd op de petroleumtanks, haven
werken en spoorwegemplacementen van
Haifa, zijn voor een deel met succes
bekroond. Al deze inrichtingen bevinden
zich langs de kust van de Haifa-Akko-baai
en strekken zich uit over een lengte van
ongeveer 10 kilometer langs de kust. De
petroleum, die van Irak hierheen vloeit,
wordt ojp; de terreinen van de Anglo,-
Iranian Oil Cy. oyergepompt in ongeveer
vijftig groote petroleumtanks. Hiervan
daan leidt een buis onder water naar
de schepen, die in de baai voor anker
liggen. Reeds meermalen hebben de Ita
lianen hierop aanvallen gedaan, zoodat
het innemen van vloeibare brandstof in
de baai van Haifa met tal van gevaren
gepaard gaat voor de Engelsche oor-
logs- en koopvaardijschepen. Desniette
genstaande zijn de Italiaansche vliegers
er nog niet in geslaagd, dit bedrijf ge
heel te storen. De spoorwegreparatie-
plaats, waarop zich de Italiaansche bom
men eveneens richtten, ligt in de onmid
dellijke nabijheid. Zij is de eenige in
haar soort in het geheele land; groote
herstellingen aan locomotieven en spoor
wagens kunnen nergens anders in Pa
lestina worden uitgevoerd.
Ten Zuiden van deze werkplaats ligt
de kleine duikboothaven, die zich on
middellijk aansluit aan de hoofdhaven,
Deze is de grootste in het Oostelijk bek
ken van de Middellandsche Zee, na
Alexandrië. Eenheden van de Engel
sche vloot, die in deze laatste geen plaats
kunnen vinden, kunnen in de Haifabaai
voor anker gaan. Ook het station van
Haifa ligt in de havenwijk. Indien de
Italianen er in konden slagen dit station
te vernietigen, zou geheel Palestina den
terugslag hiervan ondervinden. Onmiddel
lijk ten Zuiden van de haven ligt de
Jodenwijk, achter Kingsway, waarin zich
de banken, handelskantoren en zaken van
de meer dan 100.000 inwoners tellende
stad bevinden.
HET SUEZ-KANAAL
Voor het eerSt tijdens haar bestaan
heeft de Suezkanaal-Maatschappij geen
dividend uitgekeerd. Tot aan het deelne
men aan den oorlog van Italië behoorde
deze maatschappij tot de rijkste en hoogste
dividenden afwerpende ondernemingen
ter wereld. Ieder schip, dat het kanaal
passeerde, hetzij van Oost naar West
of omgekeerd, moest alleen voor de door
vaart hooge kanaalgelden betalen. De on
kosten, die de JSuezkanaal-Maatschappif
zelf had, waren daarentegen betrekkelijk
gering. Tientallen jaren lang kon de
maatschappij, welker aandeelen zich in
handen bevonden van de groote banken
te Londen en te Parijs, derhalve hooge
dividenden uitkeeren. Gewoonlijk werden
hooge Engelsche regeeringsbeambten na
beëindiging van hun ambtstermijn als blijk
van .erkenning voor de den lande be
wezen diensten benoemd tot voorzitter of
secretaris-generaal van de Suez-Maat-
schappij op een koninklijk tractement.
Daar het geheele transitoverkeer naar
en y,an Indië, Nederlandsch Indië en het
Verre Oosten door het Kanaal ging, be
reikten de inkomsten van de maatschappij
een fabelachtige hoogte. Nog in Juni
van het jaar 1939 paleerden 450 sche
pen, met een gezamenlijke tonnamaat van
twee millioen ton het Kanaal. In Juli
1940 echter was het aantal schepen te-
ruggeloopen tot 45, met een gezamenlijke
tonnemaat van 195.000 ton. Sinds Italië
aan den oorlog deelneemt, is het ver
keer door het Suezkanaal geheel ge
stremd. Daardoor zijn natuurlijk de in
komsten van de maatschappij tot het
nulpunt gedaald. Het uitblijven van de be
taling van dividend is dus uitsluitend
een gevolg van de Italiaansche oorlogs
verklaring. De maatschappij heeft aan
gekondigd, dat de betaling van divi
dend ,tot nader order" is uitgesteld.
Het zal geheel van het verloop van den
oorlog afhangen, hoe, wanneer en door
wie deze betaling zal worden hervat.
WANNEER KOMT DE INVAL
IN ENGELAND?
Deze vraag bespreekt Wilhelm Liske
in de „Deutsche Zeitung" van gisteren,
naar aanleiding van de laatste rede van
Hitler in het Sportpaleis te Berlijn, toen
hij zeide: Houdjt u maar kalm. Hij komt!
De vraag naar het juiste oogenblik van
den inval in Engeland is niet van het
allergrootstegewicht, zegt Liske en hij
vervolgt: Het meest wordt zij in Enge
land zelf gesteld, waar men na de er
varingen der viér laatste wekeri blijkbaar
een einde met verschrikking prefereert
boven een verschrikking zonder einde.
Wij kunnen daarop .antwoorden, dat
het tijdstip van de laatste afrekening
doov Hitier alleen vastgesteld wordt. De
Führer heeft ër geen twijfel over ge
laten, dat een inval zeer zorgvuldig en
grondig voorbereid moet worden, want
met halve maatregelen pleegt het natio-
naal-socialistische Duitschland zich niet
te vergenoegen. Als de slag valt, zal hij
niets meer te wensehen overlaten.
Daartegenover staat dat de buitenwe
reld, die de Duitsche voorbereidingen met
zooveel fantasie omkleedt, eigenlijk beter
deed met een objectieve beschouwing van
den toestand, in welken Engeland zich
reeds bevindt en met de vraag of in
de gegeven omstandigheden een inval
nog noodzakelijk is.
Beschouwt men, aldus tenslotte het ar
tikel in de .„Deutsche Ztg", de feiten
in hun geheel dan ontstaat het volgende
beeld: In het moederland wordt Engeland
belegerd en met den dood bedreigd, het
is van zijn overzeesche bezittingen afge
sneden en wordt op zijn sleutelpunten
door Italië en Japan bedreigd. Engeland
hangt reeds in den strop, dien het ons
toegedacht had en het is "de gevangene
van zijn eigen politiek geworden.
In deze situatie komt de vraag naar.
het tijdstip van den Duitschen inval op
het tweede plan. Want de invasie is niet
meer dan een der middelen tot het doel,
dat weg kan vallen als het doel de
ineenstorting van Engeland ook langs
een anderen weg bereikt is. Dit oogen
blik zal vroeger of later opdagen en
hangt af van het feit of Engeland
en hoe lang nog tin staat zal zijn
net gebouw van zijn wereldrijk te schra
gen. Een Duitsche inval zou dit oogen
blik ongetwijfeld bespoedigen, maar de
ineenstorting is ook dan onvermijdelijk
wanneer die inval nog eenigen tijd op
zich zou laten wachten.
Dultsch weermachtsbericht
Het opperbevel van de weermacht
maakte gisteren bekend;
De vergeldingsaanvallen op Londen en
de aanvallen op voor de landsverdediging
belangrijke doelen in Zuid- en Midden-
Engelönd zijn ondanks slecht weer met
succes voortgezet. In een gasfabriek in
het N.W. van Londen volgde op de ont
ploffing van een bom een hooge steek
vlam. Gevechtsvliegtuigen bestookten bui
tengewoon doortastend twee wapenfa
brieken te Coventry bij Chester. Treffers
vernietigden in beide fabrieken monta
gehallen en machines.
Andere met succes bekroonde aanval
len golden vele vliegvelden in het ge
bied van Londen evenals het vliegveld
van St. Eval in het graafschap Cornwall,
waar hallen, schuilholen, uitloopbanen en
vliegtuigen op den bodem vernield wer
den. Buitengewoon doeltreffend was een
bomoverval op het vliegkamp van Sheer- 1
ness. Treffers troffen aan getreden tn>é- 1
pen, een deel van de schuilholen vloog
in brand.
Benoorden Londen bestookten afzon
derlijke Duitsche gevechtstoestellen spoor
wegtransporten met zichtbaar succes en
werden auto-colonnes uiteengedreven.
In tegenstelling met het optreden van
het Duitsche luchtwapen hield de vijan
delijke luchtmacht zich overdag en des
nachts bijna geheel achteraf. Slechts een
enkel vliegtuig viel in het Westen van
Duitschland een fabriek aan zonder noe
menswaardige schade aan te richten.
Eenige Britsche vliegtuigen vlogen naar
de kust van Noorwegen; de hier uitge
worpen bommen bleven zonder uitwer
king. Een aanvaller werd door jagers
neergeschoten. De gezamenlijke verliezen
van den vijand bedroegen gisteren drie
vliegtuigen; vier. eigen toestellen zijn niet
teruggekeerd.
BOMMEN OP HAARLEM
Familie wonderbaarlijk gered
Over den bomaanval op Haarlem kan
nader worden medegedeeld, dat het aan
tal dooden gestegen is tot 26. Eén man
wordt vermist.
De identiteit van een vrouw kon niet
worden vastgesteld. 60 personen zijn licht
of zwaar gewond. Een van de gewonde
kinderen is thans overleden. In zieken
huizen bevinden zich nog 9 kinderen,
-3 vrouwen en 7 mannen. Hun toestand
is naar omstandigheden bevredigend.
Gebleken is dat de vliegers hebben uit
geworpen 16 brisantbommen en 14 brand
bommen. Bovendien is een bom terecht
gekomen in het Spaarne bij de Zonne-
laan en een dn de Leidschevaart.
Een wonder mag het heeten, dat bij
den bominslag aan het Spaarne geen
slachtoffers te betreuren zijn. Hier vie
len drie bom treffers, een op de woning
van den heer Van Melle en twee op
een belendende fabriek. De heer en me
vrouw Van Melle en de daar inwonende
14-jarige zoon van den heer Opdenberg
lagen te bed. De heer Van Melle zag,
hoe de zoldering van zijn slaapkamer
neerboog. De zuidelijke muur der wo
ning was door de ontploffing grooten-
deels weggeslagen. Hij zag uit zijn bed
naar buiten. Hij wist uit het huis te
springen en slaagde er in hulp te ver
krijgen om zijn vrouw, die het bewust
zijn verloren had en bekneld lag, te
bevrijden.
Inmiddels had de jonge Opdenberg al
een goed heenkomen gevonden. Intuitief
had hij direct na de explosie zijn bril
gered. Hij was door een gat naar bene
den gevallen en bewusteloos geraakt,
doch kwam reeds spoedig bij door de
hitte van het oplaaiende vuur. Met alle
krachtsinspanning had hij zich vervolgens
een weg naar buiten gebaand en dank
zij zijn tegenwoordigheid van geest wa
ren brandweer en politie reeds spoedig
ter plaatse. Van de woning staat alleen
nog het onderste gedeelte der buiten-
muren. t M.'-l
VERSCHILLENDE BERICHTEN
V«rvo«r van schouwburgbezoekers
Ten gerieve van de Amsterdamsche
schouwburgbezoekers op Zaterdag 5, Dins
dag 8, Vrijdag 11 en Zondag 13 October
a.s., zullen na afloop der avondvoor
stellingen de volgende vervoermogelijk-
heden worden geboden:
1. met huurrijtuigen, c.a. 25 in getal
tegen een tarief van 50 cent per per
soon (fooi inbegrepen), echter heeft de
koetsier het recht te verlangen, dat van
zijn rijtuig door ten minste 3 personen
gebruik wordt gemaakt, wier doelen in
eikaars nabijheid moeten zijn gelegen.
2. met tweetaxen, eveneens c.a. 25
in getal tegen de daarvoor geldende
tarieven.
3. met een paardenomnibus, plaats bie
dende aan 16 personen, tegen betaling
van 50 cent per persoon.
Bommtn op Hallevoetslufs
'Donderdagnacht zijn weer op verschil
lende plaatsen van ons land Engelsche
bommen gevallen. Gelukkig zijn niet zoo
veel dooden tê betreuren als den nacht
tevoren.
Te Helle voetsl uis zijn vier bri
santbommen en verscheidene brandbom
men geworpen, waardoor één persoon
werd gedood en een gewond. Ook as
vrij veel schade aan woonhuizen toege
bracht.
De besprekingen tusschen Führer
en Duce aan den Brenner
Oplossing der Chineesche kwes
tie voor Japan van groot gewicht
Wanneer zal de Duitsche inval
in Engeland plaats vinden?
De beteekenis van Haïfa als
tankhaven voor Engeland
Tusschen Batavia en Manilla is
een vliegdienst geopend
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis
tering.
Zonsondergang 5 Oot. 19 uur 8 min.
Zonsopgang 6 Oot. 7 uur 50 min.
Maan op:
6 Oot. 12,07
7 Oot. 13,01
Maan onder:
20,58
21,56
Hoog- en Laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
6 Oot 5,47 18.10 11,17 23,48
7 Oot, 6,32 18,57 12,16
B§ de vroeger geldende tydaaanwyzing
dient 1,40 uur te worden bijgevoegd.
Te kleine paling aangevoerd
De politie heeft op de markt te
Amersfoort een groote hoeveelheid
paling in beslag genomen, welke bene
den de wettelijk vastgestelde maat was.
De paling is ter beschikking gesteld van
een kindertehuis, omdat de kwaliteit
goed was. Tegen den man, die de pa
ling aan de markt had gebracht, den
Spakenburger K., is procesverbaal op
gemaakt.
Do oorlog loopt ten «inde
In een door Ir. Mussert geschreven
hoofdartikel wordt in „Volk en Vader
land" de internationale toestand bespro
ken. De schrijver is overtuigd, dat de
oorlog in Europa ten einde loopt en gaat
dan als volgt verder:
„Met voorbedachten rade zei ik, dat
de oorlog in Europa ten einde loopt; het
is zeer de vraag of daarmede de geheele
oorlog ten einde is. De oorlog in Europa
is ten einde, als Hitler's troepen door
Londen marcheeren. Dat dit zal gebeu
ren in de naaste toekomst, over een
maand of over drie maanden wie,
die daaraan twijfelt? Niemand kan zeg
gen wanneer, maar het gaat geschieden,
het is alleen onbegrijpelijk, dat er nog
altijd menschen rondloopen, die van En-
geland's komende nederlaag niet over
tuigd zijn. Als het zoover is, kunnen de
lichten in Europa worden ontstoken".
Ir. Mussert acht het niet onmogelijk
dat de oorlog buiten Europa ook daarna
nog voortduurt. Hij voorziet, dat de En
gelsche regeering naar Canada vlucht,
daarbij vergezeld van de Engelsche ko
ninklijke familie.
'n Nacht in een schuilkelder
Toen een surveilleerend Haagsch agent
ln de vroegte voorbij een schuilkelder,
aan de Boorlaan kwam, zag hij daar
een jongmensch angstig zijn hoofd naar
buiten steken. De agent vroeg den 16-
j'arigen jongen, wat hij daar deed. Deze
vertelde, dat hij zich den vorigen avond
had verlaat, zoodat hij geen kans meer
zag voor tien uur thuis te komen. Uit
angst voor aanhouding, omdat hij in den
verboden tijd op straat was, heeft hij
zich gedurende den nacht in den schuil
kelder opgehouden.
Smokkelhandel in Zeeuwsch-Vlaanderen
In Zeeuwsch-Vlaanderen zijn in de
laatste weken verschillende ernstige ge
vallen van smokkelen en prijsopdrijving
ontdekt. Gesmokkeld aardappelmeel werd
met 350 procent winst aan consumenten
over de grens verkocht. Ook heeft de
sluikhandel in kaas en cacao in de laat
ste dagen welig getierd. De grensbewa
kers treden streng op. Reeds zijn dui
zenden kilo's smokkelwaar in beslag ge
nomen en zijn verschillende personen op
gesloten in het huis van bewaring.