MKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 3 OCTOBER 1940
OPGEN<
De Kern
ABONNEMENT
Prija fl.60 p. kwartaal, bulten Zlerikzee
f 1.80. Voor het buitenland 110.00 p. Jaar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver-
schijnt dagelijks, behalve Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14457
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent,
Bi) contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesje»"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONZE FIETS
De inkrimping van het gemotoriseerde
verkeer als onverbiddelijK gevolg van de
benzineschaarsehte heeft in ons reeds zoo
rijwielrijke land het wielrijden nog aan
merkelijk doen toenemen. Een niet on
aanzienlijk gedeelte van het personen
vervoer kan gezegd worden, bepaald door
het rijwiel te zijn opgevangen; de fiets
heeft voor een zeer groot percentage
diegenen te vervoeren gekregen, die zich
tevoren per eigen auto plachten te ver
plaatsen, en bovendien is een gedeelte
van de taxi- en autobusreizigers tot fiet
sen overgegaan. Ook tram en trein heb
ben overgens een deel van deze cate
gorie te verwerken gekregen. Een en
ander komt niet slechts in het zakelijke
of zoo n^n wil in het „noodige" per
sonenverkeer tot uiting, doch evenzeer
in het excursiewezen.
Onze groote toeristische organisaties,
de A.N.W.B. met de banier van het
algemeen belang voorop hebben zich
van meet af aan groote moeite gegeven
„oude" zoowel als „nieuwe" fietsers aan
te moedigen om er eens op uit te trek
ken. Dagbladen en tijdschriften hebben
aan deze aansporing en voorlichting
gaarne medegedaan. Het gevolg van een
en ander is dat het rijwiel onder alle
kringen en leeftijdsgroepen van ons volk
wederom aanmerkelijk aan populariteit
en prestige gewonnen heeft.
Het verzadigingspunt is ingevolge de
ontmotoriseering des verkeers wederom
verschoven, want de rijwielindustrie moet
nog alle zeilen bijzetten om ook maar
eenigszins aan de bestellingen te kunnen
voldoen. Aldus nadert ons volk een sta
tistische positie waarin men op twee
Nederlanders één fiets kan rekenen, met
inbegrip zelfs van kinderen beneden den
schoolgaanden leeftijd, van hoogbejaar
den, van invaliden en van het steeds
geringer wordende percentage dergenen
die bepaald iftet op de fiets willen.
Na herstel van het vrije motorverkeA:
zal hierop uiteraard een terugslag volgen,
doch deze zal dan waarschijnlijk tevens
een zwaren druk uitoefenen op den prijs
voor tweedehandsche rijwielen, zoodat 'n
gedeelte van ons tegenwoordige rijwiel-
park zich vermoedelijk zal verschuiven
in de richting der minder draagkrach
tige bevolkingsgroepen. Een ander gedeel
te der jongste aanschaffingen zal on
getwijfeld ook door de tegenwoordige ge
bruikers nog eenigen tijd worden aan
gehouden.
Wa
anneer wij ons aldus rekenschap ge
ven omtrent aantal en functie van het
rijwiel in Nederland, dan moet het stel
lig bevreemding wekken wanneer men ten
aanzien van dit voertuig slechts zoo wei
nig talrijke en zoo ondoeltreffende voor
zieningen krijgt te aanschouwen. Reeds
voor het parkeeren der rijwielen is be
paald zeer onvoldoende gezorgd. Het bes
te ziet men hiermede rekening gehouden
in het geval van groote fabrieken, kan
toren, spoorwegstations en nog enkele
andere punten alwaar geregeld een uitge
breid aantal rijwielen onderdak gebracht
moet worden.
Verbazingwekkend talrijk zijn echter
de gevallen waarin zelfs van „onderdak"
geen sprake is, doch waar slechts op
uiterst elementaire wijze gelegenheid
wordt gegeven om fietsen neer te zetten.
Men denke in dit opzicht eens aan de
toestanden bij schouwburgen, sportterrei
nen, caféterrassen e.d. Slechts zelden
vindt men daar een overdekte rijwiel
bewaarplaats, hoewel hieraan naar om
vang en frequentie een onmisbare be
hoefte bestaat.
Zoowel inzake veiligheid en zorgzame
behandeling, als ook voorzoover betreft
het aanbrengen en uitleveren der fietsen,
voldoen de gangbare inrichtingen slechts
aan de allerbescheidenste eischen. En
toch zit er ongetwijfeld in de gtoote
aantallen een element dat betere ex
ploitatie mogelijk zou moeten maken.
Hoe vreemd dat nog nimmer eenig zaken-
initiatief van beteekenis zich op dit ge
bied heeft geopenbaard.
E en vervoermiddel dat door oud en
jong, arm en rijk, burgers, arbeiders en
buitenlieden ten getale van verscheide
ne millioenen gebezigd wordt, heeft in
onze samenleving een taak van dusdanige
beteekenis te vervullen dat men zou mo
gen verwachten, het openbare en par
ticuliere leven volkomen daarop ingescho
ten te zullen vinden. Aldus is Venetië
ingesteld op gondels, de Wild West op
mustangs en het overige Amerika op
auto's.
Bovendien zou men meenen dat er
door schrandere zakenlieden meer aan-
dacht zou worden gewijd aan de moge-
lijkheden om aan een millioenenclientèle
een aantal simpele doch dagelijks terug-
keerende diensten te bewijzen, .tegen 'n
kleine vergoeding, die den cliënt licht
valt, doch in het groot een voordeelige
exploitatie mogelijk maakt. De geweldige
getallen van het Nederlandsche rijwiel
park zijn het, die hier interessante cijfers
kunnen opbouwen, zooals trouwens wel
uit de opbrengst der rijwielbelasting blijkt
Een cent per dag voor de eene of andere
handreiking zou op zichzelf een luttel
bedrag mogen heeten. Doch vermenig
vuldig dit met ten minste vier millioen,
en er ontstaat een dagelijksche lomzet
van f40.000,— of een jaarlijksche van
f 14.600.000.—Onbegrijpelijk dat er niet
bepaald een wedloop is ontstaan om
aan de fiets service te leveren!
r. g. casey,
de Australische gezant te Washington,
die met Cordell Huil, de Amerikaansche
minister van buitenlandsche zaken, het
plan van een Amerikaansch Australisch
verdedigingsverdrag besproken heeft.
(P.I.B
CONFERENTIE TE DELHI
over de verdediging van het Britsche
Rijk ten Oosten van Suez
Op uitnoodiging van den onderkoning
van Britsch-Indië zal in October te Delhi
een conferentie bijeenkomen van afge
vaardigden van Zuid-Afrika, Australië.
Nieuw-Zeeland, Zuid-Rhodesië, de Oost-
Af rikaansche bezittingen en mandaten,
alsook van Ceylon, de Maleische staten
en Hongkong, om met de Indische ver
tegenwoordigers te beraadslagen over de
verdediging van het Britsche Rijk ten
Oosten van Sue2 en over vraagstukken,
die zich na den oorlog kunnen voordoen.
Toen Italië aan Engeland den oorlog
verklaarde, werd de verbinding tusschen
Indië en het moederland door de Mid-
dellandsche Zee afgesneden; ook de ge
meenschap door de lucht viel weldra
weg. De Italiaansche oorlogvoering werd
sindsdien heviger, de vaart om de Kaap
werd belemmerd door Duitsche oorlogs
bodems en Duitsche mijnen voor de ha
veningangen; er was een scheiding ont
staan tusschen het Westelijke en het
Oostelijke deel van het Britsche Rijk.
Reeds jaren tevoren is men op deze
mogelijkheid bedacht geweest en sedert
de Rijksconferentie van 1937 zoekt Enge
land naar middelen om het Oostelijke
deel zooveel mogelijk zelfstandig te ma
ken ten opzichte van de voorziening der
weermacht. Engeland kan deze rijksdeelen
niet afdoende van het noodige voorzien,
vandaar dat Britsch-Indië, Australië en
Nieuw-Zeeland de middelen zouden moe
ten leveren.
Wel is, zooals de Deutsche Volkswirt
nagaat, de ijzernijverheid van Australië
in snelle opkomst en heeft Britsch-Indië
ziin ijzerindustrie uitgebreid, maar bijna
geheel ontbraken eersteklas machinein
dustrieën, fabrieken, die voor de ver
vaardiging van krijgsbehoeften konden
worden ingericht en vakarbeiders. Voor
een te groot deel was men afhankelijk
van den invoer uit de Vereenigde Staten
en, lot den oorlog, uit Duitschland. Het
Britsche Rijk, Oost nan Suez, zal nu
alle soorten van wapenen voor land
en luchtmacht zelf moeten maken. En
niet minder, in staat moeten zijn om te
zorgen voor de behoeften van de vloot,
die in dat uitgestrekte Rijksgebied noodi-
ger is dan waar ook.
In hoofdzaak zijn het daarom produc
tievraagstukken, welke in de conferentie
van Delhi moeten worden behandeld.
DE WOESTIJN-OORLOG
Met zwaard en houweel
lm het LyMsche Iwloestijingebied biestaato
slechts ©enige iwieimig© karavaanwegen),
dien den meestefn tijd mog dioor die winf
den verwaaid en met zand overdekt zijn.
Zij voeren van de kus> maar het binnen
land. De Italiamsche ©pmarsdh vindt der-,
halve plaats laings den ©enigen straat-
'weg, die de Egyptenaren i|n de laatste
jaren langs de kust hébb% aangelegd
en Wel doior zuiver woestijngebied. De
Italianen jon verdienen ten volle demi
roep van uitstekend© wegenbouwers.
Reeds tijdens den Abessijlnscben oorlog
Waren, terwijl de hoofdmacht nog tegen
den vijand optrok, reeds speciale arbeids-
troepen bezig jam, terwijl' de strijd nog
voortduurde, nieuwe straatwegen aam te
leggen, Waarlangs de gemotoriseerde troe
pen kunnen 'Oprukken mm het nieufwfa Ita
liaansche Iblezit te beveiligen.
Doch in Lyibië is het in de eerste plaats
de soldaat, die met onvermoeibaar élan
voorwaarts dringt. In dezen Afrikaan-
schen wioestijhoorlog heeft de ItaJiaa|nsdhe
soldaat opnieuw blijken gegeven van zijn
groot aanpassaingsvermogelni aan de ver
moeienissen Ons de iontbieringen, welke hij
hier moet doorstaan. Het zijn vooral de
afdeelingön, die uit Zuid-Italië ©m Sic!*
I&ë komen, Welke hier goede diemstep be
wijzen. De Italiaansche soldaat heeft zich
door zijn groiote soberheid en zijfm bij
zonder aanpassingsvermogen, opgewassen
getoond tegen de bovenmenschelijke
vermoeienissen, en de gloeiende, mee-
doogenlooze hitte van de Afrikaan-
sche Woiestijh. Dit is de factor, die het
meeste gewicht in de schaal liegt en die
den besten Waarborg biedt voor de uit
eindelijke victorie.
INKRIMPING OPBOUWDIENST
Vorming van de karn van
een Arbeidsdienst
In de k'omlende dag©ni zal ©en reorga
nisatie van den opbouiwdienst ten uitvoer
Worden gelegd; welke ©en aanzienlijke
vermindering vajn de persopeelstjerkte zal
medebrengen.
In de periode van 8 tot 15 October
zullen geleidelijk uit den OpbouWdietost
ontslagen Wordefn alle korp oraals en man
schappen ouder dan 25 jaar ejni lopder-
officierer. louder dan 35 jaar.
In overeenstemming met deze vermin
dering van de sterkte zal ook een aantal
Officieren den .opbouWdieiast verlaten.
V:an het .ontslagen personeel zal ruimi
de helft gesteld kunnen Worden bij de
[luchtbescherming en wel op ©en arbeids
contract in ©en normale burgerlijk© re-
Üiatie.
Voorts zullen nog ©Inge veer 1500 man,
hoofdzakelijk onderofficieren, plaatsing
kunnen vinden bliji politie en brandweer.
De aanmelding voor Werk in Duitsch
land, blijft verder .onbeperkt opengesteld.
Bij de z.g. organisatie-Todt voor den aan
leg van wegen külnnctn ongeveer 5000 man
in den leeftijd van 25—35 jaar werk
vinden.
Bij genoegzame animo hiervoor bestaat
het plan allen samen te brengen in Ne
derlandsche korpsen onder Nederlandsche
officieren en onderofficieren.
Werkkrachten in den (landbouw Zullen
in aanmerking kunnen komen voor kolo
nisatie in Frankrijk onder leiding van
Nederlandsche deskundigen.
Het resteerende deel van dep Oplb!ouw|-
dienst, dat in 18 korpsen zal Wonden in-
gedeellid, elk ter sterkte van circa 1000
man, zal' tevens de ©ncadreering en de
kern van vast personeel vormen voor ©en
Nederiandschen arbeidsdienst, Wiaarvan die
instelling door den commandant van den
opblouwidienst, majoor J. N. Breunes©, in
ons land zal twiordea voorbereid,
BOMMEN OP ONS LAND
veroorzaakten allevn materiele schade
Dinsdagnacht zijn Engelsche bommen
gevallen te Eist (Bet), zoo meldt het
ANP. Een brandbom viel op het terrein
van de betonfabriek van den heer Van
Dijk. Het personeel heeft den bom tijdig
onschadelijk gemaakt. Vier bommen vie
len nabij de Willemsstraat. lEem trof de
woning van den heer G. Peters, welk
huis gedeeltelijk werd vernield. De
vrouw werd licht gewond. De woning
naast die van de familie l?ete;rs werd
beschadigd.
Bij De Vork is een bom ontploft,
welke geringe schade aanrichtte. In een
boomgaard en een weiland achteK het
huis van den heer Van de Pol is een
aantal bommen ontploft, vröardoor en-
Reizen naar het Spergebied.
De Burgemeester van Zierikzee maakt,
onder intrekking van vorige ter zake ge
dane bekendmakingen, bekend, dat met
betrekking tot het reizen naar de eilanden,
die voor niet-iDgezetenen niet toegankelijk
zija, door niet-ingezetenen der in dit gebied
gelegen gemeenten, de volgende regeling
van kracht is geworden:
1. Reizigers naar het versperde gebied
(de eilanden) moeten zich voortaan
schriftelijk rechtstreeks wenden tot den
burgemeester van de gemeente, waar
voor de vergunning gevraagd wordt
2. De gevraagde vergunning zal door den
Stafofficier des Ordnungspolizei bij den
Gevolmachtigden van den Rijkscom
missaris eventueel worden verleend,
Zierikzee, 3 Ootober 1940.
De Burgemeester van Zierikzee,
SCBDURBEQÜE BOEI JE.
Deze publicatie geldt ook voor de andere
gemeenten op SchouwenDuiveland.
Overname dezer publicatie in andere
bladen wordt verzocht.
kele trechters werden geslagen. Van ver
scheidene huizen werden de ruiten ver
nield. Ook te A alten zijn een aantal
bommen neergekomen. Een drietal kwam
terecht in een boschje tegenover de wo
ning van den heer Stronks op De Haard;
alle ruiten aan de voorzijde werden ver
nield.
Een andere bom sloeg een trechter
van ongeveer vijf meter doorsnede voor
het huis van den heer De Vries, hoofd
der christelijke nationale school. Ook hier
sloegen alle ruiten stuk, terwijl de voor
deur werd vernield. Persoonlijke onge
lukken kwamen niet voor.
Zaandam heeft Dinsdagnacht ander
maal bezoek van Engelsche vliegers ge
had, die ditmaal het T u in dorp-O os t-
zaan hebben gebombardeerd. De bom-
Wdkis contra Roocevalt of
Amerika op den tweesprong
De verdediging van het Britsche
Rijk ten Oosten van Suez
Nederlanders bezitten gezamelijk
vier millioen rijwielen
Vermindering van personeel bij
den Opbouwd|enst voorbereid
Bommen vielen op verscheidene
plaatsen in ons land
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis
tering.
Zonsondergang 3 Oot. 19 uur 12 min.
Zonsopgang 4 Oot. 7 uur 47 min.
4 Oot.
Maan op:
9,51
Maan onder:
19,20
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
4 Oot. 4,27 16,42 9,33 22,08
Bfj de vroeger geldende tydsaanwyzing
dient 1,40 uur te worden bijgevoegd.
men hebben echter geen huizen of men-
schen getroffen en zijn in weiden en
tuinen neergekomen. Tenslotte zijn er
ook op het eiland Rozenburg en in
de gemeente Ouddorp verscheidene
bommen geworpen. Schade is hier niet
veroorzaakt.
AMERIKA OP DEN
TWEESPRONG
Willkie contra Roosevelt
De Amerikaansche presidentsverkiezin
gen hebben een abstract karakter en ver
schillen zeer sterk van de tijden, toen
het land bii zulke gelegenheden in wilde
opwinding geraakte over vraagstukken,
zooals de zilverkwestie of over bescher
mende douane-tarieven. De persoon van
den toekomstigen president zou niet zoo
in het middelpunt van den strijd staan en
de partijbesluiten zouden niet zoo op
den achtergrond blijven, wanneer niet
velen geloofden, dat men thans staat
op een belangrijken tweesprong in de
geheele Amerikaansche ontwikkeling.
De campagne toont het volgende beeld:
De republikeinsche candidaat Willkie
loopt uit alle macht storm tegen den
president en tegencandidaat Roosevelt en
deze laat hem stormloopen. Zulk een si
tuatie is het voordeeligst voor den nieu
wen man, juist omdat hij nieuw is, terwijl
zijn tegenstander het presidentschap reeds
zeven jaar bekleedde en naar de resul
taten daarvan kan worden beoordeeld.
Daarentegen heeft Willkie alleen op eco
nomisch gebied en wel als zakenmani
veel succes gehad, hetgeen voor velen
reeds een bewijs is van politieke be
kwaamheid.
Nochtans kan Willkie niet anders dan
vele belangrijke daden van Roosevelt
principieel goedkeuren, zooals sociale
maatregelen, alsmede de buitenlandsche
en dc militaire politiek. Dit verzwakt
zijn offensief echter, omdat hij daar
door meer wordt beperkt tot critiekdan
dat hij nieuwe eischen kan stellen. En
daardoor legt het optreden van de tegen
partij, die voortdurend op Roosevelts
prestatie wijst, weer meer gewicht in
de schaal.
Willkie's aanval keert zich dan ook
ove" het geheele front tegen de tech
niek en den geest van Roosevelt's New
Deal en niet zoozeer tegen zijn her
vormingen zelf.
Willkie vat zijn economische verlan
gens tezamen in den eisch, dat de uit
breiding der productie het werkelijk moet
zijn; de democraten zouden de theorie
huldigen, dat Amerika zijn prestaties niet
meer zou kunnen vergrooten en dat het
verzadigd zou zijn. Daartegenover eischt
de republikeinsche candidaat een dyna-
myisch liberalisme tegenover het „on-
wendell willkie,
de candidaat der republikeinen in
den Amerikaanschen verkiezingsstrijd
amerikaansche" veiligheidsideaal van Roo
sevelt, waardoor de energie van het land
wordt ondermijnd. Aan de arbeiders kan
Willkie slechts socialen vrede in plaats
van klassenstrijd beloven; overigens blijft
hem blijkbaar niets over dan bij de so
ciale politiek voor de arbeiders op Roo
sevelts weg voort te gaan. Natuurlijk
speelt Willkie het feit uit, dat er on
danks Roosevelts maatregelen nog altijd
9,6 millioen werkloozen zijn.
Wat de buitenlandsche politiek betreft,
betoogen de democraten dat het „ver
wisselen van paarden in den stroom"
thans uitgesloten moet zijn. Willkie werd
door het Witte Huis gepolst over de mo
gelijkheid dit thema onaangeroerd te la
ten, doch hij wees dit van de hand. Aan
den anderen kant heeft hij energiek te
genstand geboden, aldus Das Reich, aan
vooraanstaande republiekeinen om af te
wijken van Roosevelts program op het
gebied der buitenlandsche politiek. Vele
partij vrienden rieden hem aan het pro
grammapunt om Engeland alle mogelijke
hulp (met uitzondering van oorlog) te
verleenen, te verzwakken en zich tegen
den dienstplicht te keeren. Wel be
schuldigt Willkie zijn tegenstander ervan,
dat hij het land onnoodig in den strijd
in Europa betrekt; dat zijn onnoodig
scherpe uitlatingen kwaad bloed hebben
gezet bij andere mogendheden en zelfs
dat hij Amerika aan den rand van den
oorlog heeft gebracht.
