ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 1 OCTOBER 1940
OPGEN<
ZSRIKZBESöK COUHAMT
BEKENDMAKING.
De Kern
ABONNEMENT
t797,-J68@
Prijs f 1.50 p. kwartaal, bulten Zlerikzee
f 1.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave. N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14455
ADVERTENTIES
Brljs: SO cent per regel, minimum 80 cent.
Eli) contract speciale prijzen. Grootte der
lette*» naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
PERSONEN. WONENDE IN HET SPER-
GEBIED, mogen met ingang van 1 October
1940, eisen soo zij willen, zoowel in- als
uit en naar het spergebied, mits zij zioh
behoorlijk kunnen legitimeeren. j
PERSONEN, WONENDE BUITEN HET
SPERGEBIED, moeten, wanneer zij naar j
het spergebied willen reizen, in het bezit i
zijn van een door den Burgemeester hunner
woonplaats daartoe afgegeven vergunning, 1
welke vergunning door den Burgemeester
moet worden opgezonden aan den Stabs-
offizier der Ordoungspolizei te Middelburg,
die op de aanvrage beslist.
Zierikzee, 1 October 1940.
De Burgemeester van Zierikzee,
8CHDÜRBEQÜE BOEIJE.
Overname in andere bladen is gewensoht.
De Burgemeester van ZIERIKZEE maakt
bekend, dat
de oontröle inzake de voorkoming van
naar buiten dringen van lioht uit woningen,
winkels, magazijnen, enz. - in 't bijzonder
op Zaterdagavond - heelt uitgewezen, dat
de liohtafsoherming in een aantal gevallen
zeer veel te wensohen overlaat;
de tijd van waarschuwen thans voorbij
is en dat bij overtreding van op dit stuk
bestaande voorschriften zonder verdere
waarschuwing proees-verbaal zal worden
opgemaakt.
Zierikzee, 1 October 1940.
De Burgemeester van Zierikzee,
8CHÜDRBEQÖE BOEIJE.
HET VLOEIBARE GOUD
Zal er over korteren of langeren
tijd inderdaad gebrek komen aan
olie in Duitschland, zooals men in
het buitenland vaak hoort be
weren?
In het Londensche economische blad
„Financial News" is onlangs een der
voormannen uit de petroleum-industrie
met een sensationeele onthulling geko
men. Deze voorman is de heer Kessler,
een der leidende persoonlijkheden van
de Royal Dutch Oil Company, een man,
die tevens directeur is van tal van an
dere petroleum-maatschappijen en die op
de petroleumcongressen in den tijd, die
achter ons ligt, een gewichtige rol ver
vulde. Het opschrift, dat „Financial
News" boven het artikel van den heer
Kessler zette, luidde: „Duitschland gaat
den oliehonger tegemoet", en het onder
schrift luidde: „Zes maanden voorraad
voor den totalen oorlog". Kessler zegt
in het artikel woordelijk, dat de Gealli
eerden den oorlog zullen hebben ge
wonnen, wanneer zij Hitier schaakmat
zetten op het gebied van de petroleum.
Deze woorden zijn echter alleen van toe
passing, zegt Kessler, indien Hitier een
aanvalsoorlog in grooten stijl waagt. In
dien daarentegen de oorlog op rustige
wijze wordt gevoerd, zou het vol
gens den heer Kessler veel langer
duren, om den strijd te winnen op grond
van petroleumhonger.
Wij willen hier niet ingaan op het
cijfermateriaal, dat Kessler in zijn ar
tikel naar voren brengt, doch de Duit-
schen petroleumtoestand eens onder de
loupe nemen. Generaal von Schell, die
de \Q|pperleiding heeft voor de verdee
ling der brandstoffen voor motoren in
Duitschland, gaf eenigen tijd geleden als
zijn meening te kennen, dat Duitsch-
lands voorraden, Duitschlands productie,
en zijn invoer van petroleum zoo groot
waren, dat het wat petroleum betreft,
gerust een oorlog van tien jaar zouden
kunnen uithouden. De Geallieerden kun
nen den oorlog in zes maanden winnen,
zegt de Engelsche petroleummagnaat,
vooropgesteld, dat de Duitsche oorlog
voering een bewegingsoorlog in grooten
stijl op het oog heeft. Hiertegen kan
men in de eerste plaats aanvoeren, dat
de oorlogen in Polen, Noorwegen, Ne
derland, België en Frankrijk niets an
ders waren dan zuivere bewegingsoor
logen. In den Poolschen veldtocht bij
voorbeeld moesten afstanden van 650 ki
lometer worden afgelegd. De afstanden
in het Westen waren nog veel grooter.
De afstand Sedan-Biarritz bedraagt reeds
1300 kilometer. Daarbij speelt de moto
riseering een groote rol.
Tegenover de bewering van Kessler,
dat de Duitsche oorlogvoering bij den
voortgezetten bewegingsoorlog jaarlijks
rekening zou moeten houden met een
petroleum tekort van 10 millioen ton, kan
er op worden gewezen, dat Duitschland
zijn troepen altijd zoodanig heeft op
gesteld, dat zij zich steeds uit eigen
middelen van brandstof voor hun moto
ren konden voorzien.
neer twee nationaal voelende menschen
SUMNER WELLES
eischt voor Amerika gelijke rechten
in Oost-Azië als Japan
AMERIKA EN OOST-AZIË
Samenwerking van de Noord- en
Zuid-Amenkaaniche republieken
De Amerikaansche vice-minister van
Buitenlandsche Zaken, Sumner Welles,
heeft te Cleveland een rede gehouden,
waarin hij, volgens het DNB, verklaarde
dat de Vereenigde Staten zullen voort
gaan, Engeland allen steun in den vorm
van leveringen van allerlei aard te ver-
leenen. 1
Wat het Verre Oosten betreft, zeide
Welles, dat elke kwestie hieromtrent op
vreedzame wijze door onderhandelingen
kan worden opgelost. De Vereenigde
Staten wenschen, dat in het Verre Oos
ten de rechten van Amerika en van de
Amerikaansche burgers, overeenkomstig
de bestaande verdragen of overeenkom
stig het volkenrecht zullen worden ge
ëerbiedigd.
Alle handeldrijvende landen dienen
daar gelijke mogelijkheden te hebben.
De Vereenigde Staten verwachten ook,
dat de internationale verdragen zullen
worden nagekomen. Zij zijn bereid even-
tueele wijzigingen in deze overeenkom
sten of verdragen, welke naar de mee
ning van de betrokken landen noodig
zijn, te overwegen.
Japan, aldus Welles, heeft echter het
voornemen to kennen gegeven, alléén te
willen beslissen, in hoeverre met de be
langen van de Vereenigde Staten en met
de verdragsrechten der Amerikaansche
burgers rekening moet worden gehou
den. Als lichtpunt noemde Welles de
toenemende samenwerking der Ameri
kaansche republieken. Ten slotte legde
hij den nadruk op de noodzakelijkheid
voor de V.S. met alle kracht en snelheid
te gaan bewapenen.
SPANJE EN ZIJN
GEVANGENEN
Vermindering van straf door arbeid
De Frankfurter Zeitung bespreekt
het optreden van de Spaansche
justitie jegens de tallooze gevan
genen die het bewind van Franco
tijdens en na den burgeroorlog
heeft gemaakt.
De Spaansche justitie stond aan het
einde van den burgeroorlog voor een
taak, als zelden tevoren in haar geschie
denis. Zij had een oordeel over goed
en kwaad uit te spreken over diegenen
die aan het verzet tegen Franco hebben
deelgenomen. Daartoe behooren niet al
leen de soldaten, doch ook de leden van
de verbonden en organisaties die op po
litiek en oeeonomisch gebied het verzet
georganiseerd hebben. Aangezien het front
het land in twee stukken verdeeld had
moest de justitie de activiteit van mil
lioen en menschen tijdens den burgeroor
log nagaan.
Zooals wel vanzelf spreekt, konden niet
alle menschen die op de een of andere
manier met de roode Spaansche regee
ring te maken hebben gehad, gearresteerd
worden. Men zag onmiddellijk af van ver
volging van die menschen die passieve
medewerking hadden verleend, de sol
daten die eenvoudig bevelen hadden op
gevolgd en de arbeiders die onder dwang
arbeid hebben moeten verrichten. Wan
borg stonden voor de verdere activiteit
van deze menschen werd geen vervol
ging ingesteld. De justitie hield zich voor
al bezig met de menschen die hetzij
militair, hetzij politiek of oeeonomisch
een leidende positie hebben gehad en
vooral de duizenden die deel hebben
uitgemaakt van de 'rechtbanken van de
roode regeering. Van Engelsche zijde is
beweerd dat ongeveer een millioen Span
jaarden in de gevangenis is opgesloten,
doch de Frankfurter Zeitung is van mee
ning dat een tiende van dit getal meer
in overeenstemming zal zijn met de wer
kelijkheid.
Niettemin beteekent het groote aantal
gevangenen een zwaren druk op het
o economische leven van het land en om
dezen te verminderen heeft de regeering
reeds verscheidene maatregelen getroffen.
Als een nieuwtje heeft men thans ver
mindering van straf door arbeid inge
voerd. Bepaalde politieke gevangenen
lrunner op deze wijze arbeid verrichten
en met iederen dag werk verdienen zij
twee dagen van hun gevangenisstraf. In
Juli 1940 hadden reeds vijftienduizend
personen van deze gelegenheid gebruik
gemaakt.
HET EUROPEESCHE
VOEDSELVRAAGSTUK
Genoeg graan voor eigen gebruik
De nieuwe ordening van de Europee-
sche economie is begonnen. In verband
met dit feit houdt men zich in Duitsch
land bezig met de mogelijkheden, die
hierin liggen opgesloten. Het voornaamste
vormt de vraag, ,of het Europeesche vas
teland in eigen behoeften kan voorzien
op het gebied van de levensmiddelenvoor
ziening. Hieromtrent verschaft de inter
nationale statistiek waardevolle gege
vens. Deze toont namelijk aan, dat Europa
(Engeland medegerekend) 66 pet. van den
wereldinvoer van levensmiddelen ver
bruikte, terwijl het 35 pet. van den uit
voer van dezelfde producten vertegen
woordigde.
Het percentage van den invoer van
levensmiddelen in Amerika bedroeg 19
pet., dat van den uitvoer 30 pet. Azië
nam 11 pet. van den uitvoer van levens
middelen uit andere landen af en voerde
21 pet. uit. Voor Afrika waren deze
cijfers resp. 3 !en 7 (pet. enj 1 en 7 pet.
Deze cijfers wekken den indru$, dat
Europa sterk afhankelijk is van den uit
voer van levensmiddelen uit andere we-
relddeelen.
Wanneer men Engeland evenwel niet
bij Europa mederekent, komt men tot
geheel andere resultaten. Dan blijkt na
melijk, dat het vasteland van Europa
slechts 35 pet. van den wereldinvoer van
levensmiddelen noodig heeft, daarente
gen echter 32 pet. van 'den uitvoer ver
tegenwoordigt. Dat wil met andere woor
den zeggen, dat het Europeesche vaste
land .op enkele procenten na op het
gebied van levensmiddelen in eigen be
hoeften kan voorzien.
Dat bij enkele belangrijke levensmidde
len de invoer slechts van ondergeschikt
belang is in vergelijking met de Euro
peesche productie, wordt het beste aan
HET KORTSLUITINGSGEVAAR. - In
Duitschland houdt men op het platteland
stevige controle op de electrische-instal-
laties teneinde brand te voorkomen. Een
politieman controleert de electrische lei
ding op een hofstede. R.I.B.
getoond door het feit, dat in de jaren
1935—'38 op het vasteland van Europa
gemiddeld 127 millioen ton graan werd
voortgebracht, terwijl er nog niet ten
volle 12 millioen ton werd ingevoerd. De
mogelijkheid om in eigen behoeften te
voorzien bedroeg voor alle graansoorten
jaren lang ongeveer 92 pet. Hierbij dient
men in het oog te houden, dat het ver
bruik van broodgraan slechts voor 5 pet.
verzekerd moest worden door den uitvoer
van overzee, uit de Sow jet-Unie enz.
Van een rundveestapel van 105
millioen, die in normale omstandigheden
in 31/2 jaar aanwezig is, kan jaarlijks
29 pet. worden geslacht, terwijl het be-
noodigde voeder voor slechts 12 pet.
uit het buitenland kwam. Stellen wij al
dus de verkregen hoeveelheid op 7,6 mil
lioen ton, dan zou dit het normale ge
bruik in Europa dat volgens de sta
tistiek 7,47 millioen ton bedraagt, over
schrijden. Hiertegen zou men kunnen aan
voeren, dat een deel dezer runderen is
gevoed met overzeesch voeder. Er wor
den dan ook krachtige pogingen aange
wend om de Europeesche veevoederpro
ductie uit te breiden.
De varkensstapel in Europa kan
op 74,5 millioen stuks worden gesteld,
per jaar. Stelt men het gewicht van
een Europeesch slachtvarken op 200 pond,
dan bedraagt hier de productie jaar
lijks 7,45 millioen ton. In de laatste
jaren werd echter in Europa niet meer
verbruikt dan gemiddeld 7,52 millioen
ton varkensvleesch.
Aardappelen worden er meer geoogst
dan voor het menschelijk gebruik noodig
is; de rest kan dus voor veevoeder die
nen. 91 pet. van het suikerverbruik wordt
door Europa zelf voortgebracht.
Duitsch weermachtsbericht
Hevige luchtgevechten
Omtrent de operaties, die Zaterdagen
in den loop van den nacht van 28 op
29 September werden verricht, maakte
het opperbevel van de weermacht Zon
dag het volgende bekend:
De vergeldingsaanvallen van het Duit
sche luchtwapen waren gisteren en in
den nacht van 28 op 29 September met
het zwaartepunt tegen Londen en bo
vendien tegen Liverpool en andere
havens in het Zuiden van Engeland ge
richt. Ernstige schade werd te Londen
aan de Silverton-docks, te Gravesend, bij
de Tilbury-docks, alsmede in de bocht
van de Theems en bij de East-India-docks
aangericht.
Voor de Oostkust van Schotland geluk
te het door aanvallen uit de lucht uit
een krachtig beveiligd konvooi twee
koopvaardijschepen van elk ongeveer
6000 B.R.T. door voltreffers tot zinken
te brengen.
In het verloop van de aanvallen over
dag ontwikkelden zich boven Londen op
eenige plaatsen heftige voor Duitschland
zeer succesvolle luchtgevechten.
Het Britsche luchtwapen ondernam
nachtelijke aanvallen, vooral op het Wes
telijke en Zuidwestelijke Duitsche grens
gebied. Eenige Britsche bommenwerpers,
die tot dicht bij Berlijn doordrongen,
werden door het afweervuur van de
luchtdoelartillerie gedwongen een an
dere richting te kiezen, zonder tot het
stadsgebied van de rijkshoofdstad
te zijn doorgedrongen. In West- en Zuid-
west-Duitschland wierp de vijand ver
scheidene bommen, zonder schade van
beteekenis aan te richten. In een West-
duitsche stad werden opnieuw woonwij
ken aangevallen en verscheidene perso
nen, die zich niet in schuilgelegenheden
bevonden, gedood of gewond.
De vijand verloor gisteren in totaal
28 vliegtuigen, waarvan er drie door
luchtdoelartillerie werden neergehaald.
Slechts één Duitsch vliegtuig wordt ver
mist.
BOMMEN IN AMSTERDAM
Drie dooden en vele gewonden
Maandagmorgen vroeg hebben En
gelsche toestellen bommen laten val
len op eenige woonwijken in Am
sterdam, waardoor drie menschen
werden gedood en velen gewond.
In de omgeving van de Rechtboomsloot
en de Oude Waal werden drie brisant
bommen geworpen. Een woning en een
drukkerij stortten hierdoor in, terwijl al
le ruiten in de omgeving sprongen. Hier
zijn drie dooden te betreuren, terwijl
drie menschen worden vermist. Boven
dien zijn er drie personen ernstig gewond
Een brandbom sloeg in het perceel
Het voedsefvraagstuk en het
vloeibare goud in ons werelddeel
Amerika eischt gelijke rechten
in het Verre Oosten als Japan
Bommen in Amsterdam maakten
slachtoffers onder de burgers
Regeling van het Ziekenfonds
wezen is spoedig te verwachten
Algemeene Vergadering van het
Waterschapsbestuur Schouwen
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis
tering.
Zonsondergang 1 Oct. 19 nor 17 min.
Zonsopgang 2 Oct. 7 nar 43 min.
2 Oct.
Maan op:
7,10
Maan onder:
18,06
Hoog- en laagwater te Zierikzee
i Hoogwater: Laagwater:
2 Oct. 3,01 15,14 8,09 20,40
Bifi de vroeger geldende tydsaanwyzing
dient 1,40 uur te worden bffgevoegd.
Hoogte Kadiik 16, waardoor een zeven
jarig meisje zeer zwaar werd verwond.
Ook op de De Ruyterkade zijn brand
bommen geworpen. Twee perceelen wer
den geraakt, doch de ontstane branden
kondtn spoedig worden gebluscht. Het
zeemanshuis kreeg slechts geringe schade
Een lichtfakkel is door het dak van een
perceel Plai^age Franschelaan geslagen.
De brand kon door de bewoners ge
bluscht worden.
Tenslotte is nog een brandbom gewor
pen op een tuinhuisje in de volkstuinen
der vereeniging Nut en Genoegen in het
Spaarndammerkwartier. Het huisje werd
grootendeels vernield.
Slachtoffers zijn hier gelukkig niet ge
vallen, hoewel er twee gezinnen, respec
tievelijk van zeven en negen personen, in
woonden. Wel zijn een paard en enkele
kippen en konijnen gedood. Bovendien
kwamen in de omgeving vijf brandbom
men terecht, welke o.a. een schuur raak
ten, zonder brand te veroorzaken.
Ook Zaandam getroffen
Maandag hebben Engelsche vliegers, al
dus het A.N.P., twintig brandbommen ge
worpen in de buurt van de r.k. St. Boni-
faciuskerk te Zaandam. De bommen
kwamen neer op eenige woningen, ont
ploften en stichtten een begin van brand.
Hoewel uiteraard de consternatie onder
de bevolking groot was, behielden de
menschen toch hun tegenwoordigheid van
geest, zoodat in de meeste gevallen de
branden met eigen middelen konden wor-
dén gebluscht. Een perceel evenwel, be
woond door de familie Kerkhoven, werd
geheel door brand verwoest. De ach
terzijde van de katholieke kerk is even
eens door projectielen getroffen, waar
door kerkelijke gewaden en ornamenten
zwaar werden beschadigd. Tezelfdertijd
werden in de gemeente Zaandam nog
eenige brisantbommen geworpen, welke
evenwel geen schade van beteekenis heb
ben aangericht.
Het ANP verneemt uit Chicago, dat
een Waven de partijieui staande :orgami-
satie is opgericht onder den inaam „Ame
rica First". Zij' stelt zich tot taalt, de
oorlogspolitiek der regeering Roosevelt
en de comité's, die de Vereenigde Sta
ten iin den oorlog Willem drijven, te oe-
strifden. De organisatie is door invloed
rijke kringen opgericht. Henry Ford was
een der eerste leden.
Het Peruaamsche ministerie va® finan
ciën heeft het parlement verzocht omi
goedkeuring van ee®. teeming van 100
millioen sol voor openbare werken, zoo-
als wegenaanleg, kanalisatie, irrigatiel-
werkem en w-omimgWouw. De leden van
het parlement Worden voortaan voor den
duur van zes jaar gekozen. Dientenge
volge zullen de volgende parlementsver
kiezingen eerst i|m Juli 1945 gehouden
Worden.