ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
s
MAANDAG 30 SEPTEMBER 1940
OPGEM<
ZEMKZKSOC COURANT
De Kern
ABONNEMENT
Brljf f 1.50 p. kwartaal, bulten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummer» 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
1707-^1000
Uitgave N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel, 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Loose - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14454
ADVERTENTIES
Prijs: SO cent per regel, minimum SO cent,
BI) contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succes)es"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
REDE VAN RIJKSMINISTER
in ean bijeenkomst van den
Nederlandschen Kuituurkring
In een Zaterdagmiddag te 's-Graven-
gehouden bijeenkomst van de Nederland-
sche Kuituurkring, onder leiding van prof.
dr. G. A. S. Snijder, heeft deze een
groote rede gehouden, waarop een be
langwekkend woord van Rijksminister
Seyss-Inquart volgde, aan welke rede het
volgende is ontleend:
Met ware voldoening hoorde ik u, al
dus de Rijkscommissaris, constateeren,
dat u de door mij uitgestoken vrienden
hand wilt zien en wilt grijpen en daar
mee heeft u tevens de voor u belangrijke
vraag beantwoord. Vriendschap kan
slechts tusschen zelfstandige, vrije, vol
komen verantwoordelijke menschen be
staan. En wat het cultureele le
ven betreft, zoo kan ik u slechts de ver
zekering geven, dat juist wij een echt
volksch Nederlandsch cultureel leven wil
len, ja er direct naar verlangen en er ze
ker van zijn, dat evenals het eigen karak
ter van de Duitsche stammen, die toch
heden een door één geloof en één wil
bezield volk vormen, niet tot splitsing
maar tot verrijking van het geheele Duit
sche cultureele leven strekt evenzeer de
verscheidenheid van het Nederlandsche
en Duitsche cultureele leven geen split
sing beteek ent, maar slechts een verrij
king van beide kanten.
Gemeenschappelijke afstamming
U sprak over het Nederlandsche en het
Duitsche volk als over twee broeders en
daarmee raakt u aan den grondslag van
onze gemeenschappelijke Germaan-
sche afstamming. Ik wil bovendien
nog wijzen op de kameraadschap, die de
ze beide volken moet omsluiten. Kame
raadschap, der volken beteekent evenzeer
als bij kameraadschap der enkelingen, het
vaste besluit eikaars lot te deelen en
voor elkaar in te staan. Het Duitsche volk
is tot deze kameraadschap volkomen be
reid en zal voor deze kameraadschap
alles in het werk stellen, wanneer het
om het bestaan van den ander mocht
gaan. Het mag dan op het .oogenblik
schijnen, alsof van het Nederlandsche volk
op het oogenblik meer gevergd wordt.
Doch dit houdt alleen verband met de
uiterlijke levensomstandigheden, die juist
tengevolge van de gemeenschap van het
lot aan dezelfde beperkingen onderhevig
zijn, in welke het Duitsche volk zich
op het oogenblik schikt.
De kern van ons lot
Doch Nederlanders, die een ruimeren
kijk op de dingen hebben, zullen begrij
pen wat het beteekenen kan, wanneer de
gansche reëele macht van het Duitsch
85-millioenen volk en het groot-Duitsche
Rijk, als het er op aan komt, bereid is
op de bres te staan voor het bestand van
het Nederlandsche volk en den Neder
landschen staat, want hierin schuilt juist
de kern van het lot van dezen staat, dat
zijn reëele machtsbasis verre ten achter
bleef bij zijn uitgestrektheid. ,En zonder
mij nu bij deze gelegenheid met politiek
of zelfs problemen der buitenlandsche
politiek te willen bezig houden, zoo dient
u toch te weten, dat onder alle omstan
digheden de gansche uitgestrektheid van
het toekomstig gebied, waarover de in
vloed van het Duitsche rijk en het nieuwe
Europa zich uitstrekt -fe uwer beschik
king zal staan en wel ter beschikking
van vrije Nederlanders, onze kameraden.
Het gaat dus niet om vrijheid, zelf
standigheid en onafhankelijkheid. Én het
verwijt van heulen met den tegenstander
of zelfs verraad, treft volkomen ten on
rechte de mannen, die voor het Neder
landsche volk een weg aan de zijde van
het Duitsche volk zoeken.
Wat beteekent verraad?
Wat beteekent verraad dan eigenlijk?
Wij Duitschers weten het maar al te goed
Wanneer wij volk en volkskarakter als
hoogste goed beschouwen, dan pleegt die
gene verraad, die zich juist aan dit
hoogste goed vergrijpt. Wie volksvreemde
of zelfs voor het volk schadelijke biolo
gische, geestelijke en moreele invloeden
toelaat of zelfs bevordert, is evenzoo een
verrader, als diegene, die de kracht van
het volk meedoogenloos voor zelfzuchtige
doeleinden misbruikt. In tijden van plot
selinge nederlagen hoort men dan ook
steeds het woord verraad, maar nooit
hoort men het uit den mond der dap
pere soldaten in de voorste linies, die
de overweldigende militaire macht van
den tegenstander leerden kennen en
respecteeren.
Men noemt ook die menschen graag
verraders, die tegen stands- en klasse-
grenzen optornen, wanneer deze ver
schillen hun economischen en geschied
kundigen zin verloren hadden en het
leven van het volk beklemmen. Ik kan
u verzekeren, dat juist de Nederland
sche mannen, die men boosaardig of on
nadenkend verrader noemen wil, bij de
opperste leiding van het Rijk heel goede
en waardige vertegenwoordigers van de
Nederlandsche zaak en de Nederlandsche
vrijheid waren. Over welk laatste punt
door het Rijk nooit eenige twijfel was
gelaten.
Da richting van dan wag
U verzocht mij, aldus eindigde de
Rijkscommissaris, u of wel het Neder
landsche volk tijd te laten. Wij haasten
u niet. Want de beslissingen vallen hiér
niet voor ons: Onze beslissingen, die be
vechten wij in de overige wereld. Maar
juist door deze beslissing is het van
het grootste belang, dat het Duitsche
volk het Nederlandsche volk als zijn
kameraad beschouwt. De richting van
den wegmoet bij het begin van den
marsch worden gekozen. De bouw van
den weg kan dan met uiterste zorg
vuldigheid en overleg geschieden. In de
zen zin is uw redevoering een daad en
wij zijn getuigen, dat mannen in Ne-
derland, die zich bewust zijn van hun
verantwoordelijkheid, reeds nu op het
oogenblik, de kameraadschap van het
Nederlandsche met het Duitsche volk ge- i
kozen hebben, in het bewustzijn, dat
deze ineen vlechting van ons beider lot
ons groot maakt en beiden ten goede
komt.
MATSOEOKA,
die Japansche minister vain buit©niL:aindseh)ö
zaken heeft ©en radiorede tot het Japan
sche volk gebonden, twiaarin hij blijkens
het verslag van Domei o.a. zeide:
Het doel van de Japansche Ibbitanlajrud-
sche politiek is geen ander dan de Chi-
neesche kwestie af te handelen, een
toestand van gemeenschappelijke (welvaart
in Oost-Azië in ruimeren zijn. te scheppen
en op deze (wijze bij te dragen tot het
ontstaan van een iware vrede voor de
geheele Iwiereld.
Maar als (wijl nu den huidigen interna
tionalen toestand zien, dan bemerken iwij',
dat deze bedoeling van Japan |n,og niet
ten volle begrepen fwiordt. Er zijh landen
die ten onrechte de meenilnig zijn toege
daan, dat vrede handhaving vajm die oudje
orde beteekent en andere, die (weliswaar
de onvermijdelijkheid van een (wijziging
beseffen, doch niet geneigd zijn met de
oude orde te breken. Voorts zijn er lan
den, rechtstreeks of zijdelings traöhten
onzen (Ofpbouwi van een nieuwe orde
in O os ti-A zi tegen te (werken enj
bovendien nog diegenen, die hun toevlucht
tot allerhand listen nemen om Japan den
weg te versperren naar de vervulling
van Zijn historischen roeping vesti
ging van den (wereldvrede.
De Japansche regeering heeft voort
durend gestreefd naar opheffing vajm de
zen b'etreuringsiwaardigen, staat van zaken
Niettemin moet ik tot mSjin spijt zeggeni
dat de toestand niet alle^ni niet veibeterd
is, maar zelfs in sommige opzichten tee
kenen vajni verergering vertoond heeft*
De omstandigheden hebben Japan thans
op een punt gebracht, 'waar het niet
langer dm intermiationajeji toestand op
ziijn beloop kan lateln. Op dezen twee
sprong staat voor Japan slechts één weg
open. Dat (wil zeggen, dat wij! |n,aar bin
nen vastberaden aaneen moeten sluiten
honderd millioen menjsdhen als één
door met spoed een nleulwi staatsbestel
voor de nationale veredigifnig te vestigen.
Naar tbhiten moeten (wiji otojs in de
eerste plaats vereenigen met Duitschlainfd
en Italië, die dezelfde aspiraties en po
litiek hebben als iwiji ©n (naderhand met
die mogendheden, die met ons kunnen
samenwerken. Derhalve moeten wijl on
bevreesd voorwaarts gaan ©n opae over
tuiging utidragen. Daaibijl moeten wij ©en
beroep doen op di© mogendheden, die
ons tegenwerken, lOpdat zij haar houding
herzien. Op deze (wijze verwacht de re
geering het uiteindelijke doel van ens
Jamato-ras te verwezenlijken, namelijk de
instelling van een mieuwie orde in Oost-
Azië. Dienovereenkomstig hebben wij on
derhandelingen gevoerd met vertegen-
IwiOiondigers van Duitschland en Italië»,
die uitgeloopen Zijn op het sluiten van
het drie-mogendhedenverdrag.
Italiaansch weermachtsbericht
Gevecht in Noord- en Oort-Afrika
Het 113de Italiaansche weermachtsbe
richt luidt:
Onze vliegtuigformaties, begeleid door
jagers, hebben den aanval op het eiland
Malta hernieuwd en de vliegvelden van
Micabba en Halfar gebombardeerd. Nadat
de formaties deze actie ongestoord had
den volbracht, deden vijandelijke jagers
een tegenaanval. Twee vijandelijke vlieg
tuigen werden zwaar beschadigd en ver
moedelijk neergeschoten. Al onze vlieg
tuigen keerden terug.
In Noord-Afrika zijn zuiverings-
en verkenningswerkzaamheden verricht.
De vijandelijke luchtmacht deed aanvallen
op Garn Oei Grein en Dzjiaraboeb, waar
bij twee Libyers gedood en vijf Italianen
gewond werden. Onze jagers, die zich
terstond in den strijd mengden, schoten
twee vijandelijke vliegtuigen neer. Drie
andere vijandelijke toestellen werden
waarschijnlijk neergeschoten.
In Oost-Afrika trachtten Engelsche
afdeelingen met gemotoriseerde vervoer
middelen in het gebied van Kassala twee
aanvallen te ondernemen, maar na een
gevecht met onze patrouilles maakten
zij iinet zware verliezen rechtsomkeert.
Onze luchtmacht heeft in den Mid-
den-Soedan vijandelijke verdedigings
werken gebombardeerd. Een vijandelijke
luchtaanval op Assab maakte geen slacht
offers en veroorzaakte evenmin schade.
Een vijandelijk vliegtuig landde te Lam-
pedoesa Sebrisani. De bemanning, die uit
een officier en twee onderofficieren be
stond, werd gevangen genomen.
Duitsch weermachtsbericht
Hevige luchtgevechten
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte Zaterdag bekend:
De gisteren weer met sterke strijd
krachten gedane aanvallen van hetlucht-
wapen richtten zich in hoofdzaak op ha
veninstallaties, dokken, fabrieken, groote
electrische centrales en gasfabrieken in
Londen en Zuid-Engeland, alsmede op
troepenkampen. Bijzonder krachtig wer
den de haveninstallaties te Londen en
Bristol gebombardeerd. Zeer uitgestrekte
branden en ontploffingen maakten het
succes overal waarneembaar.
In Midden-Engeland slaagde men er
in een wapenfabriek door bommen van
het zwaarste kaliber vernietigend te tref
fen. Vèrdragende batterijen namen D o-
ver opnieuw onder vuur en beschadig
den drie bewapende koopvaardijschepen
in de haven zwaar. Volgens latere waar
nemingen zijn twee schepen gezonken.
Op zee, ten Noorden van Ierland,
vielen gevechtsvliegers een sterk bevei
ligd konvooi aan en brachten door vol
treffers een koopvaardijschip van 5000
b.r.t. tot zinken.
Enkele vijandelijke vliegtuigen, weinig
in getal, lieten 's nachts in het West-
Duitsche grensgebied lukraak bommen in
het open veld vallen. Schade werd niet
aangericht.
Krachtige nachtelijke vergeldingsaanval-
len troffen doelen te Londen en Liver
pool, die voor den oorlog belangrijk zijn
In den loop van den 27sten Septem
ber kwam het tot talrijke hevige lucht
gevechten. In het verloop daarvan wer
den 101 Britsche vliegtuigen neergescho
ten; 38 eigen vliegtuigen keerden niet
terug.
VLEESCH OP BON 02
Rantsoenen ongewijzigd
De Secretaris generaal, wnd. hoofd van
het Departement van Landbouw en Vis-
scherij deelt mede:
Gedurende het tijdvak van Maandag 30
September tot en met Zondag 6 October
a.s. geeft ieder der vier met „02 vleesch"
gemerkte bonnon van -de vleeschkaart
recht op het koopeii van 100 gram
vleesch, beenen inbegrepen, óf een rant
soen vleeschwaren. De met „02. worst,
vleeschwaren" gemerkte bon geeft uit
sluitend recht op het koopen van een
rantsoen vleeschwaren. De bonnen, welke
(op 6 October a.s. nog niet gebruikt zijn,
blijven nog geldig tot en met Zondag
13 October a.s. met dien verstande, dat
zij gedurende de week vanj 7 tot en met
13 October a.s. niet gebruikt zullen mo
gen worden voor het betrekken van
vleesch of vleeschwaren in hotels, res
taurants e.d.
Het rantsoen vleeschwaren, dat per bon
kan worden gekocht bedraagt: 75 gram
voor gerookt of gekookt varkens-, rund
of kalfsvleesch en voor gerookte worst
soorten, rolpens en knakworst; 125 gram
voor leverartikelen, tongenworst en nier
brood en 150 gram voor bloedworst.
Voor gewicht geldt alleen
het vleesch aan het been
Aangezien gebleken is, dat ten aanzien
van de vleeschdistributie op enkele pun
ten misverstand is ontstaan, vestigt het
Rijksbureau voor de voedselvoorziening
in Oorlogstijd de aandacht van belang
hebbenden op het volgende:
In de perspublicatie terzake werden
de grenzen gepubliceerd van de prijzen
van rund- en kalfsvleesch, boven welke
dat vleesch niet mag worden verkocht.
Hoewel hieruit ten duidelijkste blijkt, dat
de maximumprijsgrens voor het vleesch
werd vastgesteld, komt het voor, dat voor
het totale gewicht van vleesch en been,
de vleeschprijs in rekening wordt ge
bracht.
Dit is geheel onjuist. De slager mag
slechts voor het gewicht van het vleesch
den prijs berekenen, zooals die voor dat
artikel staat vermeld op de in zijn win
kel aangebrachte prijslijst. Bovendien is
het hein toegestaan voor het gewicht
van het been, dat hij bij het vleesch
aflevert, een billijken prijs te berekenen.
Aan de kooper blijft evenwel de keuze
of hij het vleesch met dan wel zonder
het been wenscht ïe koopen. Indien hij
het vleesch zonder het been wenscht
af te nemen is het eenige gevolg daarvan
voor hem, dat hij niet verlangen kan
een hoeveelheid vleesch te ontvangen,
gelijk aan de nominale hoevéelheid op
het koopen waarvan de door hem afge
geven bonnen recht geven, doch dat hij
zich een zekere aftrek moet laten wel
gevallen.
KONINGIN-MOEDER BEGROET HAAR
ZOON. Geheel Rumenië vierde opgewekt
de terugkeer van Koningin Helena, die
zich uit Florence naar Bukarest huis
waarts begaf. De foto toont de hartelijke
begroeting tusschen den Koning en de
Koningin-Moeder. P.I.B.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Linnen zonder punten
Nu het dagelijksche leven sterk beïn
vloed wordt door de waarden aan pro
ducten welke het publiek noodig heeft,
is sinds eenige tijd o.a. de vraag gere
zen, welke rol het vlas speelt in de klee-
dingvoorziening van ons volk. Het lijdt
geen twijfel, dat het 'n beteekenende rol
is. In dit verband verneemt het Dgbl. v.
N.-Br. en Z. dat de studiecommissie van
het Rijkstextielbureau tot het bevorderen
van het verwerken van linnengarens en
de vlascommissie in een vergadering het
onderwerp ter sprake zullen brengen. Zij
overwegen aan de betreffende rijksinstan-
Rede van den Rijksminister in
Nederlandschen Kuituurkring
Japan's doel: instelling van een
nieuwe orde in Oost-Azië
Het teeftplan 1941 voor. den
akkerbouw gepubliceerd
Voor gewicht geldt alleen^het
vleesch aan^het been
Hoeveel steenkolen zuilen op
bonnen worden verstrekt
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis
tering.
Zonsondergang 30 Sept. 19 nnr 19 min.
Zonsopgang 1 Oot. 7 uur 42 min.
Motorrijtuigen en wielrijders kunnen
volstaan met hun verlichting te ontsteken
(overeenkomstig het Motor- en Rijwiel-
reglement) vanaf een half uur na zons
ondergang tot een half uur. vóór zons
opkomst.
Hun verlichting moet echter aan de
verduisteringsvoorschriften voldoen, ook
indien zij gedurende dit half uur speling
hun verlichting wél ontstoken willen hou
den en dus reeds vanaf zonsondergang
en tot zonsopkomst met verlichting wil
len rijden.
|r°*"U""'' "r" 1 J
Maan op: Maan onder
1 Oot. 5,47 17,34
Nieuwe Maan 13,01
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
1 Oot. 2,13 14,28 7,30 19,58
B$ de vroeger geldende tydsaanwysing
dient 1,40 uur te worden bijgevoegd.
=Sg£ag-S£^™LgÜ"g i =g=gBSSS=Bg~ggg3
ties voorstellen te doen om de aanschaf
fing van zuiver linnengoederen geheel
buiten de textieldistributie te doen val
len en die zonder punten beschikbaar,
te doen stellen. Voor half-Linnen, half
katoenen producten wordt gedacht aan
een beschikbaarstelling tegen de helft
van het aantal punten, dat blijkens de
textieldistributie voor wollen en katoe
nen producten benoodigd is.
Het vermaaksleven in 1939
Het centraal bureau voor de statistiek
heeft wederom een statistisch onderzoek
ingesteld naar het vermaaksleven in Ne
derland. Deze uitgave heeft betrekking
op alle gemeenten met een verordening
op de vermakelijksbelasting.
Voor de gezamenlijke gemeenten met
een heffing op vermakelijkheden betee
kent deze belasting een inkomstpost van
51/2 millioen.
De inwoners dezer gemeenten bijna
7 millioen kochten tezamen ongeveer.
59 millioen toegangskaartjes in 1939 en
betaalden hiervoor 29 millioen gulden.
Dit beteekent, dat elk der inwoners bijna
9 maal per jaar een instelling van ver
maak bezoekt, hetgeen hem in totaal op
een "Uitgave van f4,21 komt te staan.
Een toegangsbewijs kost ten onzent dus
gemiddeld 50 cent.
Petroleum voor verlichting
Het Rijksbureau voor aard-olieproduc
ten (sectie petroleum) te 's-Gravenhage
wordt overstroomd met aanvragen voor
petroleum voor verlichting. In verband
hiermede deelt het Rijksbureau het vol
gende mede:
Alleen voor hen, die op geen enkele
andere wijze hun woning kunnen ver-
Lichten, zullen speciale petroleumzegels
beschikbaar worden gesteld. Deze zegels
zullen in de eerste veertien dagen van
de maand October onder de rechtheb
benden worden verdeeld. Zij kunnen dus
uitsluitend worden gebruikt voor aan
schaffing van petroleum, welke voor
huishoudelijke verlichting bestemd is.
Het Rijksbureau voor aardolieproducten)
verwacht, dat thans de belanghebbenden
voldoende zijn ingelicht. Indien men zijn
huis ook zonder petroleum kan verlich
ten, doet men goed niet meer aan pe
troleum te denken. Men helpt aldus an
deren en voorkomt onnoodigen arbeid bij
het Rijksbureau.
