NIEUWSBODE
ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1940
HET DRIEMOGENDHEDENPACT
TUSSCHEN DUITSCHLAND, ITALIË EN JAPAN
De Kern
ABONNEMENT
Hrijg fl.50 p. kwartaal, bulten Zierikzee
f 1AQ. Voor het buitenland f 10.00 p. |aar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14453
ADVERTENTIES
Rrijs: 80 cent per regel, minimum 80 cent,
Pij contract speciale prijzen. Grootte der
lette?* naar plaatsruimte. „Succesje*"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
WEDERZIJDSCHE STEUN BIJ EEN MILITAIREN AANVAL
NIEUWE ORDE VAN ZAKEN IN EUROPA EN OOST-
AZIË HET DOEL - KORTE VERKLARINGEN VAN DE
DRIE DIPLOMATEN
Reeds gisteren kon al onder telegram
men medegedeeld worden, dat Duitsch-
land, Italië en Japan, te Berlijn een
driemogendhedenpact hadden gesloten,
waarvan de tekst als volgt luidt:
„De regeeringen van Duitschland, Italië
en Japan beschouwenhet als een voor
waarde voor een duurzamen vrede, dat
iedere natie der wereld de heer toeko
mende ruimte krijgt. Zij hebben derhalve
besloten, bij hun streven in de groot-
Oost-Aziatische ruimte en in de
Europeesche gebieden zij aan zij te staan
en samen te werken, waarbij het hun
voornaamste doel is, een nieuwe orde
van zaken in het leven te roepen en
in stand te houden, welke in staat is,
het gedijen en de welvaart der daar
wonende volkeren te bevorderen.
Het is verder de wensch van de drie
regceringen, de samenwerking uit te
breiden tot die naties in andere deelen
der wereld, die geneigd zijn haar stre
ven een soortgelijke richting als zij zelve
te geven, opdat aldus haar op den we
reldvrede als einddoel gerichte streven
verwezenlijkt kan worden.
Politieke en economische
hervorming bepleit
De onderteekening van de ©vereen-
komst geschiedde voor Duitschland door
v ,on Ribbentrop, voor Italië door
graaf C i a n o en voor Japan door den
Japanschen ambassadeur te Berlijn, Ku-
r u s u, na vtelke plechtigheid de drie
diplomaten elk een verklaring aflegden.
Het pact is een militair bondgenoot
schap tusschen drie der machtigste sta
ten der aarde, betoogde Rijksminister von
Ribbentrop. Het moet dienen om een
rechtvaardige ordening te verkrijgen zoo
wel in de Europeesche als in de G r o o t-
Aziatische ruimte. Het moet ech
ter in de eerste plaats er toe bijdragen
om de wereld zoo spoedig mogelijk den
vrede weer te geven. Daarom zal elke
staat, die met het doel de vreedzame
betrekkingen tusschen de volken te- lier-
stellen dit pact tegemoet treedt, oprecht
en dankbaar verwelkomd en tot mede
werking aan de politieke en econo
mische hervorming uitgenoodigd
worden. Elke staat echter, die het voor
nemen zou hebben, zich in het eindsta
dium der oplossing van deze vraagstuk
ken in Europa of Oost-Azië te mengen
en een staat van dit pact aan te vallen
zal het hoofd hebben te bieden aan de
totale vereende kracht der drie volkeren
van ruim 250 millioen zielen. Daarmede
zal dit pact in elk geval- dienen tot
herstel van den wereldvrede.
Solidair, ook in de toekomst
De strekking en de doeltreffendheid
van het verdrag gaan echter verder dan
den tegenwoordigen toestand, aldus Ciano
Het betreft een permanente solidariteit,
waartoe de drie volken zich thans ver-
eenigd hebben, een solidariteit, die niet
I
VON RIBBENTROP,
de Duitsche Rijkeminister van
buitenlandsche zaken
alleen in het heden bestaat, doch waarvan
de scheppende kracht ook van invloed
zal zijn op de toekomst. Wij strijden
thans voor het scheppen van de grond
slagen en voorwaarden van een nieuwe
ordening, die het gedijen en het wel
zijn der volkeren moet bevorderen en'
waarborgen. De eindoverwinning, waar
naar wij met onwrikbare vastberadenheid
streven en die onder het bevel van de
groote leiders van onze volken met ze
kerheid behaald zal worden is voor alle
volken der aarde de veiligste waarborg
voor een toekomst van gerechtigheid en
vrede.
Gerechtigheid, de kern
Ook de Japansche gezant heeft na de
onderteekening een korte verklaring afge
legd en o.m. gezegd: „Het laatste doel
van dit pact is het tot stand brengen
van den algemeenen en blijvenden we
reldvrede, waarvan de kern gerechtigheid
is. Het spreekt dan ook vanzelf, dat wij
den landen, die denzelfden koers volgen
als wij en zich dezelfde inspanning ge
troost hebben onze medewerking niet
weigeren. Verder heeft dit pact geen
invloed op de politieke betrekkingen tus
schen Japan, Duitschland en Italië eener-
zijds en de Sowjet-Unie anderzijds. De
ridderlijke Japansche geest werd oor
spronkelijk door het zwaard verzinne
beeld, doch dit beteekent niet, dat men
de menschen op onverantwoordelijke wij
ze met d at zwaard doodt, maar dat men
hen daarmede beschermt. Ik voel mij ge
drongen uiting te geven aan de hoop,
dat dit pact in de handen der voorvech
ters voor de gerechtigheid in Japan,
Duitschland en Italië tot het zwaard in
de hand van den waren strijder wordt
en daarmede bijdraagt tot het herstel van
den wereldvrede".
BRISTOL, DE ENGELSCHE
HAVEN- EN HANDELSSTAD
Op slechts tien kilometer afstand van
het Bristolkanaal ligt de handelsstad
Bristol, aan heide oevers van de Avon,
die uitmondt in het Bristolkanaal. De om
geving is heuvelachtig en wordt door
sneden door de reeds genoemde rivier
de Avon. Bristol is thans een uitgebreide
handelsstad met 400.000 inwoners. Om de
eigenlijke oude stad, die op den rechter-
rivieroever ligt, zijn geleidelijk nieuwe
voorsteden verrezen, zooals Clifton, Red-
cliff, Durdham-Down e.a. In het stads
beeld treft men een aantal gebouwen aan,
die op den hoogen ouderdom van de
stad wijzen en uit de elfde tot de der
tiende eeuw stammen, zooals de in 1142
begonnen en in het midden van de vo
rige eeuw vernieuwde Gotische kathe
draal en de beide Gotische kerken St.
Hary Redcliffe en St. Marks. De in Griek-
schen stijl in 1740 herbouwde beurs, het
Paleis van Justitie en het Gotische raad
huis behooren tot de voornaamste wereld
lijke gebouwen.
In het midden van de stad verheft zich,
op een ongevéer 80 meter hoogen heu
vel, Brandon Hill, een toren, vanwaar
men een ruim uitzicht heeft over de ge-
heele stad en haar naaste omgeving, tot
aan de hav^n van Avonmouth aan de
uitmonding van de Avon in het Bristol
kanaal.
Bristol bezit een eerst vijftien jaar
geleden geopende Universiteit, verschil
lende oude „colleges", een Kunst-acade
mie, een technicum en een handels- en
zeevaartschool. Ofschoon de stad in de
19de eeuw werd overvleugeld door Li
verpool, is zij nog steeds een van de
voornaamste havens van Engeland, meer
in het bijzonder voor het handelsver
keer met Ierland, de Middellandsche Zee
en West-Indië. Ook als visscherijhaven
heeft zij zeker beteekenis. Aan de beide
armen van de Avon, die de stad door
snijdt, bevinden zich uitgebreide haven
inrichtingen. Daarbij komen nog de groote
dokken en buitenhavens, die Bristol in
Avonmouth en Portishead bezit en die
een van de voornaamste doelwitten vor
men van de Duitsche luchtmacht, die den
laatsten tijd ook aan deze stad haar aan
dacht wijdt. Trouwens, hiertoe werkt
ook het feit mede, dat de stad een uit
gebreide industrie heeft. Ijzerfabrieken,
fabrieken van voer- en vliegtuigen spelen
hierbij een groote rol. De ijzerfabricage
wordt bevorderd door de in de nabij
heid van de stad liggende groote kolen
mijnen.
Duitsch weermachtsbericht
Succesrijk» luchtactie
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte gisteren bekend:
Sterke krachten van het luchwapen de
den Donderdag weer Sanvailen op mili
taire en voor de oorlogvoering belang
rijke doelen in Zuid- en Midden-Enge-
land. In den loop \fpn den dag hebben
afdeelingen van het vijfde vliegercorps
de Spitfire-montagefabriek Wpolston bij
Southampton met bommen bestookt
en door voltreffers in hallen en andere
fabrieksdeelen zware verwoestingen aan
gericht. In andere wapenfabrieken van
M i d d e n-E n g e 1 a n d ontstonden hevi
ge ontploffingen en aanhoudende groote
branden. Ook de haven-werken en gasfa
brieken van Southampton leden door
bomtreffers zware beschadigingen. Bij Li
verpool gelukte het een- sluis en een
koopvaardijschip te treffen.
Afzonderlijk varende vijandelijke oor
logsschepen werden a an de kust van
het Kanaal door welgemikte salvo's
van de marine-artillerie verdreven. Vèr-
dragend geschut van de marine nam
Dover .onder vuur. Aan de Schotsche
kust werd een konvooi met bommen aan
gevallen. Twee schepen kregen voltref
fers en geraakten in brand. In den loop
van den dag ontstonden er verscheidene
voor het Duitsche luchtwapen succesrijke
luchtgevechten.
Nachtelijke vergeldingsaanvallen richt
ten zich in de eerste plaats weer tegen
Londen. Voorts werden de havencom
plexen van Liverpool en Birkenhead met
bommen van zwaar kaliber bestookt.
Overal ontstonden zware branden. In de
pakhuizen van Liverpool brak een groote
brand uit. Bij de militaire doelen van
Londen, vooral ten Noorden en ten Zui
den van de West-India Docks, konden
talrijke ontploffingen met daarop vol
gende branden worden waargenomen.
den in het overige kerngebied van de
Talrijke kleinere brandhaarden ontston-
Britsche hoofdstad.
De vijand vloog in den nacht van 26
op 27 September slechts met zwakke
krachten naar Nederland, België en
Noord-Frankrijk en met afzonderlijke
vliegtuigen naar het Noord-West-Duit-
sche' grensgebied. Lukraak geworpen
bommen richtten nergens militaire scha
de aan. Het Britsche luchtwapen ver
loor gisteren in totaal 27 vliegtuigen.
Zes Duitsche vliegtuigen keerden niet
terug. I -
THEORIE EN PRACTIJK
Gemeenschap en gerechtigheid
Terwijl de toekomst thans vaag en on
zeker is, staan toch twee dingen wel
vast. In de eerste plaats is het dit, dat
de parlementaire democratie, in den vorm
zooals wij dien tot den oorlog gekend
hebben, in Europa voorloopig heeft af
gedaan. Het is onvruchtbaar hierover
lang te discussieeren, want het gaat hier
bij niet om een vraagstuk van theorie,
maar van practijk. In theorie is er mis
schien een parlementaire democratie denk
baar, beter en gelukkiger dan welk ander
regime ook. Daarmee is echter het sy
steem, waar wij midden in zaten, niet
gerechtvaardigd. Vele stroomingen, zoo-
als wij die de laatste jaren gekend heb
ben ter zuivering der democratie, bewij
zen hoe zeer velen zich van groote
leemten bewust waren.
Het nieuwe, dat onherroepelijk komen
gaat, zal als alle menschenwerk Zijn on
volmaaktheden hebben. Maar diep in ons
allen leeft het verlangen, dat dit nieuwe
gedragen zal worden door beginselen,
die uitstijgen boven alle vergankelijke,
staatkundige vormgeving, de beginselen
van gemeenschap en gerechtig
heid. Van gemeenschap in de nationale
en internationale verhoudingen, van ge
rechtigheid die ieder het zijne geeft.
Deze vernieuwing is in de eerste plaats
een Nederlandsche aangelegenheid en zal
op Nederlandsche wijze moeten worden
opgelost.
In de tweede plaats moet men er
echter diep van overtuigd zijn, dat
iedere groote oorlog een streep zet onder
het verleden. Het is daarbij niet de vraag,
wie den oorlog winnen zal. Onafhanke
lijk daarvan staat men voor de zeker
heid, dat na den oorlog Europa
van aanschijn veranderd zal zijn.
Een open zin voor de werkelijkheid is
voor alle politiek beleid een eerste ver-
eischte. Het is niet voldoende dit feit
passief te aanvaarden. Slechts wie inner
lijk overtuigd en bereid is, is geschikt
om ons volk te leiden naar een nieuwe
toekomst.
Het zij nog eens met nadruk gezegd,
dat deze toekomst een Nederlandsche toe
komst moet zijn. Is zij dat niet, dan
is het geen toekomst, maar een onder
gang. Dit Nederlandsche is primair boven
alle verscheidenheid van inzicht in de
staatkundige vormgeving. Op grond van
dit Nederlandsche moeten allen elkaar
kunnen vinden, die wezenlijk om de
toekomst van ons volk bekommerd
zijn. Zij zullen alle kleinheid moeten kun
nen verachten, eigen aspiraties en positie
van eigen groep ondergeschikt kunnen
maken aan de volkszaak. Want in dit
wereldhistorische uur gaat het om het
zijn of niet zijn van ons Nederlandsche
volk. 'J
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Goederentreinen gaan voor
De directie der Nederlandsche Spoor
wegen deelt mede, dat, om te voldoen
aan de eisehen van het goederenvervoer,
voor de economische en maatschappelijke
verzorging en in het bijzonder voor het
kolenvervoer, tot nader order het aan
tal vóór- en volgtreinen sterk zal wor
den beperkt.
Er moet rekening mee worden gehou
den, dat genoemde treinen geheel komen
te vervallen. Daarom wordt het publiek
ten zeerste aangeraden slechts bij drin
genden noodzaak >op reis te gaan.
Twee officieren vermist
Op Zaterdag 15 September huurden
twee officieren van den Opbouwdienst
te H a r d e r w ij k een zeilsloepje om
daarmede een tochtje op het IJselmeer
te maken, 's Avonds waren de officieren
niet teruggekeerd.
Aanvankelijk wekte dit geen argwaan,
omdat het vaker gebeurt, dat men Har
derwijk bij het verlóopen van het getij
niet meer kan bereiken. In zulke ge
vallen doen de zeilers dan een andere
IJselmeerhaven aan en melden van daar,
dat zij niet meer naar Harderwijk kun
nen komen, of wel men komt den vol
genden morgen of hoogstens een paar
dagen later terug.
Van de officieren is echter heelemaal
niets meer vernomen, zoodat thans sterk
het vermoeden rijst, dat er een ongeluk
is geschied, De Harderwijker politie denkt
hieraan te meer, omdat het op den 14den
September zeer onstuimig was op het
IJselmeer en men wel een bijzondere
zeiler moest zijn om behouden thuis te
komen. Een uitgebreid onderzoek is in
gesteld, doch tot dusverre is men nog
niets van de vermisten te weten gekomen
Brandbommen en plaatjes
Donderdagnacht hebben Engelsche vlie
gers op verschillende plaatsen in het
Noorden des lands brandbommen en
brandplaatjes geworpen. De schade is
overal zeer gering.
Nabij St. Anna Parochie zijn drie
brandbommen op bouwland terechtgeko
men. Nabij Coevorden zijn brandplaatjes
gevonden. In de buurt van Ooststel
lingwerf is een begin van brand ver
oorzaakt, doordat de neervallende brand
plaatjes het dak van een boerderij vlam
hadden doen vatten.
Nabij den vuurtoren van Texel zijn
bommen neergeworpen, die echter in zee
terecht kwamen.
Ondeugdelijke eieren ter markt
Door den ciercointrolcur der gemeente
Barneveld is Donderdagmorgen in
de eierhal aldaar ©en partijl vain 3000
leieren afgekeurd, daar ze te oud iwlaren.
Deze eieren Iw'arem do,o|r een Nijlmege-
naac de markt gevoerd. Nadat de man
een (waarschuwing en eeiii' uitiblraindier had
gekregen, kon hij met zijn ondeugdelijke
eieren (weer omvarrichterzake maiajr Niji-
megen terugkeer,an.
Nederlandiche arbeiders in Duitschland
Naar vernomen. Woïrdt heeft het aantal
naar Duitschland vertrokken Nederland
sche arbeiders de £0.000 reeds gepas
seerd. Op 14 September j.l. Waren het
er 29.973 plus 19.119 z.g. grensgaingers.
Sindsdien vindt (neg steedswekelijks het
sedert eenigen tijd gebruikelijke trans-
ipoirt van 2500 h 3000 maai plaats.
De onderteekening van het
nieuwe 3-mogendhedenverdrag
Bristol aan de Avon-monding
doelwit der bommenwerpers
Nieuwe bonnen voor brood,
suiker en kofffe of thee geldig
Wanneer moeten de auto- en
rijwiellampen ontstoken worden?
Na 1 October begint de verkoop
van de nieuwe postzegels.
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis
tering.
Zonsondergang 28 Sept. 19 uur 24 min.
Zonsopgang 29 Sept. 7 nar 88 min.
Maan op:
29 Sept. 3,02
30 Sept. 4,24
Maan onder:
16,34
17,04
MET KOFFIE WAT ZUiNIGER
Gedurende het tijdvak van Zaterdag
28 September tot en met 8 November,
a.s. geeft blijkens een mededeeling
van het wnd. hoofd van het departement
van landbouw en visscherij de met
114 genummerde bon van het algemeen
distributieboekje recht op het koopen
van 250 gram koffie of 75 gram thee.
Voorheen duurde de geldigheid van de
koffie- of theebon vier weken; blijkens
het bovenstaande is deze geldigheidsduur,
tot zes weken uitgebreid. Ten aanzien
van de thee brengt dit geen verandering,
omdat het rantsoen voor deze zes weken
gebracht is op 75 gram. Met koffie ech
ter zal men wat zuiniger moeten zijn.
SUIKER OP BON 109
Van Zaterdag 28 dezer tot en met
Vrijdag 25 October geeft de met 109
genummerde bon van het algemeen dis
tributiebonboekje recht op het koopen
van één kilogram suiker.
VOOR BROOD BON 8
Gedurende het tijdvak van Maandag
30 dezer tot en met Zondag 6 October
geven de met 8 genummerde bonnen
van het broodbonboekje tezamen recht
op het koopen van 2500 gram roggebrood
of 2000 gram ander brood.
De bonnen welke 6 October nog niet
gebruikt zijn, zullen voorts nog geldig
zijn tot en met Dinsdag 8 October a.s.
Het Wterkloioizcncljfer op 14 Septemlbleir
bfedroeg 193.989 (tegen rolnd 225.000 op
3 Augustus j.l.) Hiervan Wiarem er 46.152
in de Iwierkversch af f ing werkzaam1, ter-
Wijl 54.919 personen steun (Omvingen!.
Rondreis van vermiste tandem
Dezer dagen kwamen twee jongelui uit
Hierden met 'een defecte tandem bij een
reparateur in de gemeente V e enen-
da a 1, met het verzoek het vehikel voor.
hen te herstellen. De man wilde aan
de herstelling beginnen, doch wie be
schrijft zijn verbazing, toen hij tot de
ontdekking kwam, dat de defecte tan
dem zijn eigendom was, het voertuig
was gedurende de oorlogsdagen uit zijn
werkplaats ontvreemd.
De beide jongens werden duchtig aan
den tand gevoeld, doch al spoedig bleek,
dat zij aan den diefstal part noch deel
hadden, daar zij de tandem hadden ge
huurd bij een fietsenmaker te Harder
wijk. De fietsenmaker was zoo welwil
lend de tandem voor de jongens weer
reisvaardig te maken en de Hierdenaars
mochten naar huis terugkeeren. Intus-
schen werd de Harderwijker politie van
een en ander in kennis gesteld en toen
de Hierdenaars aldaar arriveerden,
werd de tandem door de politie in be
slag genomen. Ook de Harderwijker fiet
senmaker bleek aan dezen diefstal on
schuldig te zijn; hij had de tandem van
een stadgenoot gekocht, die haar op zijn
beurt weer van een militair had overge
nomen. Thans onderzoekt de Harderwijker
politie, hoe de militair, een fourier, aan
de tandem is gekomen.