ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE!
4y$
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1940
OP6EN<
zemkzeesoccourakt
De Kern
ABONNEMENT
Rrlji fl.50 p. kwartaal, bulten Zierikzee
11.80. Voor het buitenland 110.00 p. jaar.
Alzonderlljke nummer» 6 cent. Ver-
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
ITDZsJBBO
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel, 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Loose - Uitg.-Red.M, J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14452
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent.
SI) contract speciale prijzen. Grootte der
iettets naar plaatsruimte. Succesje»"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
NIEUWE KOERS
IN NOORWEGEN
Nationale eenheidspartij
op den voorgrond
In een radiorede over de nieuwe
politieke organisatie in Noorwegen
heeft rijkscommissaris Terboven me
degedeeld, dat staatsraden benoemd -
zijn, die de leiding der Noorsche
regeeringsaangelegenheden op zich
genomen hebben.
In zijn rede zei Terboven, dat met de
capitulatie van het Noorsche leger en de
vlucht van den koning en de regeering-
Nygaardsvold naar Londen -^oor het
Noorsche volk een geheel nieuwe po-
litieke toestand is ontstaan. Uit kringen v
der oude partijen had hem het verzoek
bereikt, toe te stemmen in onderhande- j
lingen over een politieke reorganisatie I
op grond van de werkelijkheid.
De onderhandelingen met de oude par
tijen moesten Dinsdag echter worden af
gebroken, omdat daarbij geprobeerd werd
den partijen door spitsvondige manoeu
vres beslissenden invloed op den rijks
raad te verschaffen.
H«t Koningshuis heeft afgedaan
De gevolgen, voortvloeiende uit dezen
toestand zijn: het Koninklijk huis heeft,
nu een meerderheid van twee-derden in
het Storting zelf het reeds heeft af
geschreven, geen politieke beteekenis
meer en zal niet naar Noorwegen
terugkeeren; hetzelfde geldt voor de
eveneens geëmigreerde regeering - Ny-
gaardsvold; dientengevolge is elke actie
in den zin of ten gunste van het konink
lijk huis of van de gevluchte regeering
natuurlijk verboden; de werkzaamheden
van den bestuursraad zijn geëindigd;
krachtens de bevoegdheid, die ik ont
leen aan het decreet van den Führer
van 24 April, aldus Terboven, heb ik de
staatsraden benoemd; de oude politieke
partijen zijn ontbonden, bijzonderheden
worden nog bekend gemaakt en nieuwe
aaneensluiting voor politieke actie van
eenigerlei soort wordt niet geduld.
Een eenheidspartij
Tenslotte zeide de Rijkscommissaris:
„Als steeds ben 'ik bereid, met alle
deelen van het Noorsche volk kameraad
schappelijk samen te werken en met alle
kracht mede te werken aan den her
bouw van het Noorsche bedrijfsleven. Ik
ben er ook van overtuigd, dat Noorwe
gen een groote toekomst wacht in de
wordende reorganisatie van Europa.
Van één ding moet het Noorsche volk
zich echter bewust zijn: Voor een toe
komstige nationale Noorsche oplossing,
die het herwinnen van vrijheid en zelf
standigheid in groote mate mogelijk
maakt, bestaat nog slechts de weg over
de „Nasjonal Samling". Het is thans een
binnenlandsche aangelegenheid van het
Noorsche volk, een beslissing te nemen".
De „Nasjonal Samling" (in het Neder-
landsch nationale eenheidspartij), waar
aan de Rijkscommissaris voor Noorwegen
de politieke leiding van het land heeft
overgedragen, werd in 1933 door oud-
minister Quisling geslicht, die toen ook
de leider der partij werd. In October
1933 nam de partij voor het eerst deel
aan de verkiezingen voor het Storting,
maar zij verwierf geen zetel, evenmin in
1936.
De Brltsche landingspoging
bij Dakar werd opgegeven
Bizonderheden over den strijd
Officieel wordt uit Londen medege
deeld, dat alle Engelsche strijdkrachten
en die van de Gaulle van Dakar zijn te
ruggetrokken, na een hevig vuurgevecht
met de Fransche kustbatterijen en oor
logsschepen, en na mislukte landings
pogingen.
Het bericht, dat de Engelsche strijd
krachten en de Fransche ex-generaal De
Gaule zich na vergeefsche landings
pogingen van Dakar hebben teruggetrok
ken, wordt in bevoegde Fransche krin
gen te Vichy bevestigd.
De Fransche admiraliteit aldaar heeft
nl. medegedeeld, dat het voor Dakar lig
gende Engelsche eskader Woensdagmid
dag definitief den strijd heeft opgege
ven, nadat de beide slagschepen „Reso
lution" en „Barham" door zware tref
fers van de kustbatterijen en door het
geschut van het Fransche slagschip „Ri
chelieu" buiten gevecht waren gesteld.
Uit Vichy komen thans ook de eerste
I. E. CHRISTENSEN,
de president van den Noorschen Ryksraad.
Van 19261928 was hy min. van defensie
bijzonderheden binnen over de gevechten
bij Dakar. Nadat eerst Fransche jacht
vliegtuigen en Engelsche verkennings
vliegtuigen een luchtgevecht hadden ge
leverd, verscheen een Engelsch vlootes-
iiader, bestaande uit twee pantsersche
pen, twee zware kruisers en twee tor
pedobooten, vóór Dakar.
Het Fransche pantserschip „Richelieu",
dat in de haven ligt en de kustbatterij
van Dakar openden om negen uur een
heftig vuur op de Britsche oorlogssche-
en.
De Fransche onderzeeër „Beveziers"
slaagde er ondertusschen in het Britsche
pantserschip „Resolution" met een tor
pedo te treffen, welk schip zich hierop
terugtrok zonder het vuur geopend te
hebben. Een tweede torpedo trof het
and ite Engelsche pantserschip aan den
boeg. Fransche jachtvliegtuigen schoten
twee Britsche toestellen neer, waarvan
één een catapultvliegtuig was. Nadat het
gevecht slechts een halfuur geduurd had,
moesten de Britsche oorlogsbodems zich
terugtrekken.
De door de Engelschen afgevuurde
granaten kwamen in de buurt van de
Fransche kustbatterij terecht zonder haar
echter buiten gevecht te kunnen stellen.
De stad Dakar werd door een salvo ge
troffen, waarbij verscheiden burgers ge
wond werden. Op het Fransche slagschip
„Richelieu" viel eveneens een granaat,
welke echter noch schade*' (noch verlie
zen teweegbracht. Op het Fransche mini
sterie van Marine heeft men verklaard,
dat de Engelsche verliezen buitengewoon
groot waren, zoodat de Engelschen ten
slotte gedwongen waren zich terug te
trekken, omdat zij ter plaatse de geleden
verliezen niet konden aanvullen en even
min de zware schade aan de oorlogs
schepen konden herstellen.
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 27 Sept. 19 uur 26 min
Zonsopgang 28 Sept. 7 unr 37 min.
DE OORLOG IN EGYPTE
H«t Suezkanaal de hartader
van Engeland en Italië
De Italianen staan op Egyptischen bo
dem tegenover de Engelschen. Dit is een
natuurlijk gevolg van den loop der din
gen, zooals die jarenlang door de Engel
sehen is voorbereid. Tiisschen Egypte en
Italië heeft sinds jaren een uitstekende
verhouding bestaan, dank zij welke het
mogelijk bleek, alle voorkomende proble
men langs vreedzamen weg op te lassen.
De persoonlijke vriendschap, welke de
dynastieën van Egypte en Italië verbond,
kwam hieraan sterk 'ten goede.
Bij het uitbreken van den Abessijnschen
oorlog begonnen de Engelschen voor het
eerst te vreezen voor de veiligheid van
hun positie in de Middellandsche Zee
en den weg naar Indië, waarvan Egypte
met het Suezkanaal het centrum vormt.
De Italiaansche invloed in en pm de
Middellandsche Zee natti gestadig toe.
Maar de levensader van beide rijken
is het Suezkanaal! En dit brandpunt
van de wederzijdsche belangen meenden
de diplomaten en strategen in Londen
een plek te zien, waar paal en perk
kon worden gesteld aan Italië's aspiraties.
Te dien tijde waren de Egyptenaren
minder dan ooit geneigd, in Engelands
kaart te spelen. Zij drongen heftig aan
op volledige onafhankelijkheid; en onder
den druk der omstandigheden zagen de
Engelschen zich genoodzaakt, toe te ge
ven. Den 26 Augustus 1936 kregen zij in
zooverre hun zin, dat het bondgenoot
schap tusschen Egypte en Engeland
werd geratificeerd.
Onder de leuze: „Het Italiaansche ge
vaar dreigt" sleepten de Engelschen uit
alle hoeken en gaten van hun wereldrijk
troepen naar Egypte, onder het voor
wendsel, dat zij hen daarmede wilden bij
staan. Alle uit strategisch oogpunt be
langrijke stellingen werden door deze
troepen bezet. In koortsachtige haast lie
ten de Engelschen, zonder rekening te.
houden met den uitgeputten toestand van
de Egyptische staatskas, de verkeerswe
gen naar het Westen verbeteren.
Van Egyptische zijde verzette men zich
wel, doch in militair opzicht waren de
Egyptenaren niet tegen de Engelschen
opgewassen.
In zijn rede van den lOden Juni j.l.
legde de Duce nadrukkelijk vast, dat de
oorlog uitsluitend gericht was tegen En
geland en Frankrijk en dat hij er geen
derde in wilde verwikkelen. Deze woor
den waren onmiddellijk tot Egypte ge
richt. De Engelschen slaagden er echter
in Egypte te bewegen, de diplomatieke
verbindingen met Italië te verbreken.
Aan de grens van Cyrenaïca be
gonnen de Engelschen onmiddellijk, met
de Italianen aan te vallen. Dezen be
paalden er zich toe, deze aanvallen af te
weren. Daarop probeerden de Engelschen
Tob roek te bombardeeren. Al deze aan
vallen gingen uit van Engelsche steun
punten in Egypte. Reuter wist te melden,
dat alle tot dusverre ondernomen acties
zich hadden afgespeeld op Italiaansch ge-
HET EUROPEESCH KOLONIAAL
BEZIT IN AFRIKA
ÊR.SOMALILANO
SOKALIL-I
cm BRITSCH
IÜ FRANSCH
ataaa P0RTU0FESCV
ITALIAANSCH
BELOIFSCH
SPAANSCH
V00RMALI9 DUirSCH
DAKAR IN SENEGAL ligt op het vooruitspringende kustgedeelte, dat men
op bovenstaande kaart omiddellyk boven het woord Gambia vindt,
SABRY PACHA,
de minister-president van Egypte
bied. Eerst op den 21en Juli ging de
Italiaansche luchtmacht over tot een te
genactie, waarbij zij zich evenwel strikt
beperkte tot aanvallen op Britsche mi
litaire doelen in Egypte.
In Engeland sprak men verontwaardigd
van Italiaansche aanvallen op Egyptisch
gebied", doch deze woorden vonden geen
weerklank in Egypte. De Engelschen
gingen voort, met Italië van Egypte uit
aan te vallen. Daarop bleef Italië
niets anders over, dan de Engelschen
met gelijke munt te betalen; en dat is
de oorzaak, waarom het Italiaansche
leger thans reeds100 kilometer ver op
Egyptisch grondgebied staat.
DE STRIJD OM DE STAD
MARSA-MATROEH
Water en zand, vriend en vijand
Door het doorbreken van de tweede
Engelsche verdedigingslinie Sidi el Ba-
rani is het initiatief aan de Lybisch—
Egyptische grens geheel uit handen van
Engeland genomen. De bezetting van de
woestijnzöne tot aan de oase van Sidi
Omar door de Italianen, beteekent voor
de Engelschen, dat het offensief voor
goed aan deze laatsten is overgegaan.
De Engelsche troepenmacht in Egypte
is thans gedwongen, zich tot een defen
sieve houding te bepalen.
De Italiaansche voorhoede dringt on
weerstaanbaar op naar Marsa Matroeh.
De beslissende slag in den oorlog aan
de Noord-Airikaansche kust zal, voor
Marsa Matroeh vallen. Daar ter plaatse
bevinden zich de laatste groote bevei
ligingslinies van de Engelschen.
Van Marsa Matroeh uit moeten de Ita
lianen dan nog een gebied van 300 kilo
meter zandwoestijn overwinnen, dat
groote inspanning zal vorderen van de
Italiaansche gemotoriseerde troepen.
Voordat de beslissende slag van Mar
sa Matroeh een aanvang neemt, zal
noodzakelijkerwijze een pauze moeten
optreden in het oprukken der Italiaan
sche voorhoede, zoodat het gros der
Italiaansche Libye-troepen zich bij hen
kan voegen. Ook nieuwe voorraden muni
tie en proviand moeten worden aange
voerd.
Er kan niet genoeg nadruk op worden
gelegd, dat men zich in Europa geen
denkbeeld kan vormen van de enorme
moeilijkheden, welke dit met zich mede
brengt. De strijd aan de Noord-Afrikaan-
sche kust speelt zich af in een gebied,
waar geen wegen zijn en waar boom
noch struik groeit. De bronnen, die
er ^ijn, zijn door de Engelschen met
dynamiet opgeblazen of door middel van
zout onbruikbaar gemaakt. De massa's
water, waaraan een gemotoriseerd leger
dag in dag uit behoefte heeft, moeten ten
koste van ongehoorde inspanning van
verre worden aangevoerd.
Daarenboven hebben de soldaten te
kampen met de wolken droog zand, die
door den Oostelijken woestijnwind, den
„djibli", worden opgejaagd. Doch al deze
moeilijkheden zullen de Italiaansche troe
pen weten te overwinnen, zooals zij
rteds zoo vaak en zoo schitterend heb
ben bewezen.
De Fransche regeering heeft volgens
berichten uit Vichy een reeks voorma
lige volksfrontpolitici te Pellevoisin in
het departement Indre laten interneeren
Het zijn de voormalige kabinetschef van
Blum, de minister-president Jules Moch,
de socialistische afgevaardigde Grumbach,
de voormalige socialistische minister van
financiën Auriol en de gewezen socialis
tische minister van binnenlandsche za
ken Mar* Dorraoy,.
Mislukte Britsche landingspoging
bij Dakar (West-Afrika)
Noorwegen krijgt staatsraden
als regeeringsorganen
Het Suezkanaal, de hartader van
Engeland en ook van Italië
Distributie, consumptie en
productie van het vleesch
Nieuwe postzegels zullen alleen
waardeaanduiding aangeven
28 Sept.
Maan op:
1,45
Maan onder:
16,03
Hoog- en Laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaagwater
28 Sept. 11,50 5,05 17,37
de vroeger geldende tydsaanwyting
dient 1,40 uur te worden bffgevoegd.
"^^PREP^BEURTEN
Zondag 29 September.
Ned. flerv. Kerk.
Zierikzee. Nieuwe kerk. 10 ure, de.
Valeton (3e coll. voor de reolasseering).
Kleine kerk. 10 ure, ds. Heijboer van
Ouwerkerk eu 3 ure, ds. den Hollander
van Haamstede.
Lnth. Kerk.
10 ure, ds. J. H. Grottendieok, emer.-pred.
Geref. Kerk.
10 en 2.30 nre, ds. Leene.
Ghr. Geref. Kerk.
10 en 2.30 nre, ds, Hoogendoorn.
Gerei. Gem. (St.-Domnsstraat)
10.30, 3 en 7 nre, Leeskerk.
Oud-Gerei. Gem.
10.30, 3 en 7 nre, Leeskerk.
Leger des Heils (Poststraat)
Zaterdagavond 8 ure, Openluohtwerk.
Zondag 7.30 en 10, Zaalbijeenkomst, 3.30
Openluohtsamenkomtt op 't Groentje en
7.30 ure, ZaalbijeeDkomet. Dinsdag 8 ure
voor soldaten en bekeerlingen. Donderdag
8 ure, Openbare samenkomst, alles onder
leiding van adj. Ras en kapt. Torenbeek.
Benesse. Geen dienst.
Evangelisatie. II nre, de heer Stoutjes-
dijk, oand. te Oud-Vossemeer.
Noordwelle. 3.30 ure, ds. t. Griet-
fa uij sen van Noordgouwe.
Bruinisse. Geen opgaaf ontvangen.
Poortvliet. 10.30, ds. v. d. Heuvel en
3 nre, Leeskerk. Geref. kerk. 10.30 en 3
ure, Leeskerk. Geref. gem. 10.30, 3 en
7 nre, Leeskerk.
Scherpenisse. 11 en 3.30 ure, ds. de
Haan. breref. gem. 11, 3.30 en 7.30 ore,
Leesdienst.
Stavenisse. 11.10, ds. Batelaan en 4.10
ure, Leeskerk. Oud-gerei. kerk. 11.10, 3.40
en 7.10 ure, Leeskerk.
KORT EN BONDIG
In den nacht van Woensdag op Don
derdag zijn tijdens het luchtalarm in de
schuilkelders onder de rijkskanselarij
twee kinderen geboren, die door den
Führer als petekinderen zijn aan
genomen. De geboorte vond, aldus Uni
ted Press, plaats in de bomvrije mo
dern ingerichte kraamvrouwenkliniek, op
speciaal verlangen van Hitier ingericht,
die drie verdiepingen onder den grond
ligt. Eiken avond worden die kraam
vrouwen, wier woningen door luchtaan
vallen verwoest zijn, in een auto naar,
de schuilkelders gebracht.
Roosevelt heeft bepaald, dat ijzer
en staalschroot met ingang van 16 Octo
ber alleen nog mag worden uitgevoerd
naar landen op het Westelijk halfrond
en Groot-Britannië. In een officieele me-
dedeeling wordt de maatregel gemoti
veerd met de toenemende behoeften van
het Amerikaansche wapenprogram, doch
volgens „Associad Press" is het buiten
twijfel, dat hij in hoofdzaak tegen Japan
gericht is. j
