ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 25 SEPTEMBER 1940
OPGEN
ZKMK^Q^OURAin;
De Kern
ABONNEMENT
Eriji tl.BO p. kwartaal, bulten Zierikzee
f 1.80. Voor het buitenland f 10.00 p. Jaar.
Afzonderlijke nummeri 5 cent. Ver-
ichljnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel, 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red. M. J. Kosten
97STE JAARGANG No, 14450
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent.
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letten naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
POLITIEKE ASPECTEN
Het koloniale vraagstuk
op den voorgrond
Het bezoek van den Spaanschen minis
ter van buitenlandsche zaken, Serano Su-
ner, Franco's rechterhand, aan Berlijn,
en de bij deze gelegenheid gehouden
redevoeringen wijzen er op, dat Spanje
in het huidige conflict, zich aan de zijde
van de spilmogendheden zal scharen.
Het is duidelijk dat een Spanje, dat
zich tegen Engeland zou keeren, ernsti-
gen invloed zou kunnen uitoefenen. Gi
braltar beheerscht den toegang tot de
oude wereldzee, Tanger sluit aan bij
Spaansch Marokko en Ceuta, waardoor
de afsluiting volkomen kan worden ge
maakt. Terwijl de Balearen, eveneens
Spaansch bezit, een belangrijk vloot- en
luchtmachtsteunpunt kunnen zijn, gelijk
in den burgeroorlog reeds bleek. Teza
men met de door de Italianen bezette
Pantanella-eilanden en Sicilië, kan Malta
aldus van alle zijden worden ingeslo
ten en de bewegingsvrijheid van deBrit-
sche vloot ernstig belemmerd worden.
Dit is een factor temeer, welke ertoe
leidt, dat zeer langzaam, maar zeker het
net om de Britsche vestingen in en om
de oude wereldzee wordt toegehaald.
Of nu werkelijk Spanje openlijk zich
tegen Engeland zal keeren, is twijfelach
tig, gezien de militaire zwakte van het
land, althans op maritiem gebied. Maar
een openlijk samengaan met de spil zou
voor de spilmogendheden reeds belang;
rijke militaire voordeelen kunnen bieden
En dit nog afgezien van de econo
mische voordeelen waarbij wij b.v. den
ken aan koper en pyriet, aan tin
en kwikzilver.
Bijna tegelijkertijd maakte een tweede
persoonlijkheid zijn opwachting in Ber
lijn, namelijk de Italiaansche minister van
Koloniën, Generaal Teruzzi. Zijn
aanwezigheid houdt tot op zekere hoog
te verband met het koloniale vraag
stuk van Duitsehland. Het Duitsche Rijk
heeft bij herhaling zijn aanspraken doen
gelden op koloniaal bezit in Afrika en
teruggave gevorderd van de in mandaat
gebieden veranderde voormalige Duitsche
koloniën.
In den grond was dit eigenlijk het
eenige tusschen Duitsehland bestaande ge
schilpunt, dat bij eenigen goeden wil
van den kant van Engeland gemakkelijk
op te lossen zou zijn geweest. Thans is
het Duitsche koloniale probleem veel
dichter tot zijn verwezenlijking gekomen.
De aandacht van geheel Duitsehland is
op het oogenblik voor een niet gering
deel op Afrika gevestigd. Het met succes
optreden tegen de Engelsche steunpunten
op Egyptischen bodem door de koloniale
troepen, de verovering van Solloem en
Sidi Barani door de Italianen, hebben in
Duitsehland verwachtingen gewekt. De be
richten over het Italiaansche optreden in
Afrika worden met de grootste opmerk
zaamheid gevolgd.
Duitsch weermachtsbericht
Cambridge bestookt als vergelding
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte gisteren bekend:
Tijdens gewapende verkenningsvluch
ten boven Zuid-Engeland heeft het lucht-
wapen ook gisteren militaire doelen met
bommen bestookt. Daarbij ontstonden
verscheidene luchtgevechten die voor de
Duitsche vliegers succesrijk verliepen.
Des nachts zetten formaties gevechts
vliegers haar aanvallen op Londen en
andere voor den oorlog belangrijke cen
tra in Engeland voort. Bij de Millwall-
en India-havens alsmede in de buurt van
Vauxhall en Hydepark en op andere
plaatsen konden zware branden worden
waargenomen. In Liverpool ontstonden
eveneens zware nieuwe branden. Als ver
gelding voor het werpen van bommen
door de Engelschen op de oude Duitsche
universiteitsstad Heidelberg, welke in het
geheel geen militaire doelen bezit, werd
Cambridge met bommen bestookt. Eenige
vijandelijke havens werden opnieuw met
mijnen afgesloten.
In den nacht van 23 op 24 September
deden Britsche vliegtuigen aanvallen op
eenige plaatsen in Noord-Duitschland met
als hoofddoel Berlijn. De bommen richt
ten in buitenwijken en woonbuurten van
Berlijn beschadigingen aan woonhuizen
aan. Een aantal burgers werd gedood
of gewond. Noch in Berlijn, noch in
andere plaatsen werd militaire schade
aangericht
De vijand verloor gisteren 24 vliegtui
gen in luchtgevechten. Zes Duitsche toe
stellen worden vermist.
TERUZZI
de Italiaansche minister van Koloniën,
vertoeft te Berlin in verhand met de
oplossing van het Afrikaansche
Koloniale
Italiaansch weermachtsbericht
Activiteit van de luchtmacht
H,et Italiaamscfhe hoofdkwartier maakt
in het weermachtsbericht mp. 109 hiet yojJ-
gende bekend:
In Noord-Afrika Werd Mensa-Matroeh'
met succes gehomb ardefird Vijandelijke
luchtaanvallen op Tioiblroëk en Bardial
maakten geen slachtoffers. De aangerich
te schade is gering.
In Oost.Afrika dwongen ejnize verken
ningsvliegtuigen vijlauiidelijke afdeelingeri
in de Ibhurt van Todignac eini Lioean (Ru-
dolf-meer) tot den aftocht. Een van. otizfe
luchtformaties (bombardeerde het vlieg1-
veld van Port Soedan, waarlbij1 10 vlieg
tuigen op den (beganeirii grond ernstig
beschadigd werden. Een andere formatie
bombardeerde het vliegveld van Aden.
De vijiand hernieuwde zijh bombardemen
ten op Goiera, Adrioegri, Sciascuamanna
en Djredaoea. Een persoon werd gewond,
de schade is gering.
Britsche landingspogingen
bij Dakar mislukt
Twee Engelsche ultimata geweigerd
Is het radio-station vernield
Twiee landingspogingen, die de Engel
schen gisterochtend vroeg bij! Dakar met
sterke strijdkrachten ondernamen, zijln,
naar in bevoegde Fransche kringen te
Vichy verluidt, door de kusfbatterij'en ©n
de in Dakar gestationineerde Frapsche
troepen afgeslagen.
De eerste landing werd geprobeerd in
Rufisque, de eenige kilometers van Da
kar gelegen kleine haven, zqmder dat de
'Engelschen het land kopden bereiken..
De tweede aanval Iwerd eveneens door
de Franschen. afgeslagen. Eep Engelsche
kruiser zou hierbij beschadigd zijin.
Nadat Dakar en de in de buurt ge-
kustdorp jes zeven uur lang door de
Britsche oorlogsbodems beschoten waren,
waarbij ongeveer 100 personen gedood
ien meer dan 400 gewond (werden, eisch-
te de Engelsche admiraal in een tweede
ultimatum in ieen eerste had exgene-
raai de Gaulle overgave van Fransch
West-Afrika verlangd het recht troe.
pen aan land te. zettefn.
De gouvemeur.generaal Bodsson ejni ad
miraal Lacroix, aldus de te Vichy ont
vangen 'berichten, wezefru dezen nieulwein
eisch van de hand, waarop de Engel
schen een poging dedep bijl Rufisque 2000
main aan land te zettein. De plaats, waar
dit moést geschieden, ligt in de buurt
van de grooite olie-opslagplaats van Ru
fisque. Hier hadden de Franschen bliji het
uitbreken van den oorlog verscheidene
batterijen opgesteld, die thans de Engel
sche oorlogsschepen beschoten. Daarop
hebben de Engelschen, zoo gaap de be
richten voort, de beschieting van de kust
hervat. De Fransche verdedigingsstellin
gen zouden echter intact gebleven Zijh.
Later op den dag werd te Vichy be
kend gemaakt, dat de Engelschen hub
tweede landingspoging bÜj een plaats op
ongeveer 30 K.M. in Oostelijke richting
van Dakar verwijderd ondernamen. Ook
deze slaagde niet.
Beide landingspogingen waren door ©en
beschieting van de kust ingeleid. Door
het vuur van de Fransche batterijen en
oorlogsschepen zou een Engelsche kruiser
van 10000 ton zwaar, beschadigd zijn eni
aan Fransche Zijde zouden een onder
zeeër en een torpedbbfOiotjager dppr een
voltreffer geraakt zijn. Verder zou een
Engelsch projectiel op een ziekenhuis voor
inboorlingen, dat bij1 Dakar iini de heuvels
ligt, terechtgekomen Zijh met als gevolg
zware schade. Honderden hutten vairv in
boorlingen zouden geheel of te)n deeilef
verwoest Zijh en de bevolking is bij
het begin van de beschieting de bergen
en de woestijh ingevlucht.
Overigens komen, 20,0 meldt DNB nog,
slechts zeer spaarzaam berichten uit Da
kar te Vichy binnen. Daar er van het
Fransche radiostation te Dakar sedert
Maandagmiddag niets meer gehoord is,
(vermoedt men, dat dit station door het
vuur der Engelschen vernield is.
NAAR MARSA MATROEH
hat Gibraltar van Noord-Egypte
Par man par dag 10 litar water
Het volgende doelwit van het Italiaan
sche offensief in Noord-Egypte is Enge-
lands sterkste positie aan de kust. Marsa
Matroeh. Evenals Sidi el Barani een aan
merkelijk sterker steunpunt voor de Brit
sche troepen vormde dan het reeds eer
der door de Italianen ingenomen Sol
loem, zoo is Marsa Matroeh weder ster
ker dan de beide voorgaande plaatsen.
Marsa Matroeh is niets meer of minder
dan een modern vestingwerk. Zoowel de
verdedigingswerken als de wijze, waar
op de troepen zijn ondergebracht, zijn
bijna geheel gelijk aan de te Gibraltar
gevolgde methode. Een en ander is ge
heel in de natuurlijke rots uitgehouwen
en daarenboven door massa's beton nog
verder versterkt. Hierdoor zijn machine
geweernesten zoowel als zware batte
rijen cfitstaan.
Verder moet nog rekening worden ge
houden met ondersteuning van den te
genstand, dien de, „vesting op zichzelf
biedt, door het vuur van de Britsche
vloot. De haven van Alexandrië ligt na
melijk op nauwelijks: 5 a 6 uur afstand
van Marsa Matroeh. Daar Marsa Matroeh
evenals de beide reeds door de Italianen
veroverde punten, onmiddellijk aan de
zee ligt, kan de ver dragende zware
scheepsartillerie gemakkelijk ingrijpen.
In weerwil van de verwoestingen, die
de Engelschen hebben aangericht in Sidi
Barani kort voordat de plaats door de
Italianen werd bezet, hebben de Itali
aansche troepen zich onmiddellijk aan
het werk gezet om dit belangrijke punt
in te richten als étappestation, den straat
weg te verbeteren en van Sidi el Barani
een distributie-centrum te maken voor
de verder oprukkende troepen. Welke
eischen juist op dit punt aan de opruk
kende troepen wordt gesteld, blijkt wel
uit het feit, dat per man eiken dag op
10 liter water moet worden gerekend,
namelijk 3 voor zijn persoonlijk gebruik
en voor de maaltijden eni 4 voor de mo
toren. Dit, zoowel als de onafgebroken
aanvoer van munitie, brandstof voor de
motoren, levensmiddelen enz., vereischt
niet alleen enorme hoeveelheden snelle
en betrouwbare transportmiddelen, doch
ook een tot in de kleinste bijzonderheden
geregelden étappedienst, personeel voor
wegenaanleg, enz.
De opmarsch op zichzelf vindt plaats
in drie kolonnes; twee daarvan bestaan
uit Lybische koloniale troepen. Een vierde
onafhankelijk van de anderen oprukkende
troep, is speciaal belast met omsingelings-
mar.oeuvres, die ook in Sidi el Barani
reeds de overwinning hebben gebracht.
HET NIEUWE EUROPA
De ordaningioorlog op hat vasteland
In den strijd van de spil bestaat geen
schikking, dus evenmin schikkingsvrede.
De strijd tegen Engeland wordt op alle
fronten gestreden.
Deze beginselen zijn gisteren van wel
ingelichte zijde in verband met het einde
van de jongste besprekingen te Rome in
het licht gesteld. Deze besprekingen, zoo
werd er aan toegevoegd, hebben alle
vraagstukken bestreken, die voor de
overwinning op Engeland van belang zijn,
waarmee ook alle in het buitenland opge
laten proefballonnetjes, die met boven
genoemde beginselen in strijd zijn, juist
gekarakteriseerd worden.
Het bovenstaande geldt niet alleen
naar tri Berlijnsche politieke kringen ver
nomen wordt voor de militaire, maar
ook voor de politieke acties van de spil.
De besprekingen te Rome hebben zich
derhalve natuurlijk niet tot de militaire
aspecten beperkt. Het geniale, dat men
er ongetwijfeld eenmaal in zal erkennen,
ligt volgens de Duitsche opvattingen
hoofdzakelijk daarin, dat midden in het
SERANO SUNER
de Spaanscha minister van
binnenlandsche zaken,
voerde te Berlin besprekingen welke
kunnen leiden tot nauwe samenwerking
van Spanje met de
militaire conflict met Engeland reeds met
het hoogste verantwoordelijkheidsbesef de
nieuwe politieke organisatie in groote
trekken vastgesteld is.
Deze nieuwe organisatie, zoo werd ver
klaard, waarover thans de strijd gaat,
wordt daardoor gekenmerkt, dat ze pre
cies het tegendeel van de doeleinden der
machtspolitiek van den tegenstander uit
maakt en vervuld is van het streven om
alle staten, die den zin van de huidige
gebeurtenissen begrijpen, en alle volken,
die de noodige levenskracht en den noo-
digen wil in zich dragen, tot gelijk
gerechtigde leden van de Europeesche ge
meenschap te maken.
Uit dit oogpunt draagt de huidige oor
log, naar betoogd werd, het karakter van
een ordeningsoorlog, die het oude laat
sterven en het nieuwe doet ontstaan. De
ze oorlog is thans reeds beslist, omdat
het nieuwe Europa reeds duidelijk waar
neembaar bestaat.
EEN WERKPLAN
VOOR DEN LANDBOUW
De „Vuurslag" heeft te 's-Gravenhage
onder leiding van den voorzitter jhr. R.
Groeninx van Zoelen een vergadering ge
houden, welke door verschillende spe
cialisten op landbouw-oeconomisch gebied
is bijgewoond.
De perste spreker, de heer Roosen-
schqon, landbouwredacteur van Het Volk
betoogde, dat voor een goede oplossing
van het werkloosheidsvraagstuk de land
bouw steeds een der uitgangspunten zal
moeten biedén. Naar spr's oordeel kan
het systeem, dat de prijzen bepaald wer
den, hetzij naar de maatstaf der wereld
markt, hetzij naar het inzicht der re
geering, niet langer gehandhaafd blijven,
omdat in de. toekomst niet het geld
maar de arbeid als voornaamste element
der staatshuishouding zal worden erkend
Dit brengt met zich mee, dat er ge
streefd moet worden naar betaling van
een „rechtvaardigen prijs", welke ver
band houdt eenerzijds met de productie
kosten en anderzijds met het algemeen
welvaartsniveau. Op het oogenblik komt
de landbouw daar lang niet aan toe. Bij
een volksinkomen van 5100 millioen, ont
vangt de landbouw, die een vijfde van
het totaal uitmaakt, slechts 600 millioen.
Teneinde nu den rechtvaardigen prijs
zooveel mogelijk te benaderen, stelde spr.
voor, dat het land zal worden verdeeld
in „landschappen". Voor deze indeeling
wilde spr. de onderscheiding van de di
rectie van den landbouw van 84 land
bouwgebieden, welke ieder een eigen ka
rakter naar grondsoort en bedrijfstype,
als grondslag aannemen. Wanneer deze
landbouwgebieden een bestuur krijgen
naar den geest der waterschappen, ont
staan er streken, waarin de kostprijs van
de productie der verschillende landbouw-
voortbrengselen nagenoeg gelijk is. Spr.
denkt zich deze landschappen als zelf-
besturende lichamen, waarvan alle hier
bij betrokkenen, die gezamenlijk een der
de van het volk omvatten, lid moet zijn.
Vervolgens ontwikkelde spreker een al
gemeen werkplan, dat z.i. de bestaans
basis van het volk belangrijk zal ver-
grooten. Aan de hand van berekeningen
van den directeur van den cultuur-tech-
nischen dienst en van ir. Westhoff toon
de hij aan, dat onze oppervlakte cultuur
land door middel van versnelde ontgin
ning en inpoldering en door herontgin-
Two© Britsche landingspogingen
bij Dakar werden verijdeld
De ordeningsoorlog op het vaste
land van Europa reeds beslist
Legitimatieplicht gedeeltelijk op
geschort tot 1 November a.s.
Zeepdistributie op bon 104 van
25 September tot 18 October
De bietencampagne zal weer
honderden handen werk geven
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis
tering.
Zonsondergang 25 Sept. 19 nur 30 min.
Zonsopgang 26 Sept. 7 uur 33 min.
Hoog- en Laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
26 Sept. 8,52 21,40 2,19 15,01
Bijj de vroeger geldende tydsaanwyzing
dient 1,40 uur te worden bijgevoegd.
ning en verkaveling met 545.000 ha. is te
vergroolen zonder het natuurschoon en
de natuur-reservaten aan te tasten. Bo
vendien is door ontwatering van een
kwart van onze oppervlakte cultuurgrond
een opbrengstvermeerdering te krijgen
gelijk aan een landwinst van 190.000 ha.
Bovendien is ons weiland nog vatbaar
voor een productievermeerdering van 50
pet. gelijkstaande dus aan een landwinst
van 600.000 ha. Een en ander beteekent,
dat zelfs, afgezien van de mogelijkheden
van intensiveering van den akkerbouw,
onze agrarische basis met 50 pet. kan
worden versterkt.
Het plan van den cultuur-technischen
dienst was echter opgezet voor uitvoering
in 25 jaar. Spr. acht het dringend nood
zakelijk, dat dit tempo zeer belangrijk
wordt versneld. Dat is mogelijk, doordat
de oude omslachtige procedure van ont
eigening is vervallen door afkondiging
van het Vorderingsbesluit.
Al deze maatregelen zouden echter
geen nut afwerpen, aldus spr., wanneer
niet tegelijkertijd een einde werd ge
maakt aan de stijging van landprijs en
grondrente, die iedere verhooging van
de agrarische productie opslorpen. Hij
stelde daarom voor, dat er een landfonds
zal worden ingesteld, waarin alle te ver
beteren en c.q. te vorderen gronden zul
len worden ingebracht, volgens een stel
sel dat tot groote tevredenheid der boe
ren in de Wieringermeer wordt toegepast
De hoogere waarde, die ontstaat door de
verbetering van het land komt nu ten
goede aan het fonds en dus aan de ge
meenschap.
LEGITIMATIEPLICHT
gedeeltelijk opgeschort
Voor een groot deel van het land is
de verplichting voor iederen Nederlan
der en Nederlandsch onderdaan, die den
leeftijd van 15 jaren heeft bereikt, om
steeds een identiteitsbewijs, voorzien van
foto, bij zich te dragen, opgeschort tot
1 November a.s.
De commissaris-generaal voor de Open
bare Veiligheid en hoogere S.S. en po
litieleider, deelt thans officieel het vol
gende mede;
De verordening nr. 129/40 van de se
cretaris-generaal van Binnenlandsche Za
ken en van Justitie, betreffende de ver
plichting tot legitimatie, treedt voor de
Wadden-eilanden en in het kustgebied
van het bezette Nederlandsche gebied,
begrensd door de lijn Den Helder, N.-
HoIIandsch kanaal, Alkmaar, Uitgeest,
Beverwijk, Velsen, Santpoort, Haarlem,
Heemstede, Bennebroek, alsmede voorde
geheele provincie Zuid-Holland en in de
provincie Noord-Brabant ten Westen van
de spoorlijn, loopend van de grens der
provincies Gelderland-Noord-Brabant over
Orten, 's-Hertogenbosch, Vught, Boxtel,
Best, Acht, Eindhoven, Valkenswaard in
de richting Neerpelt, op 1 October 1940
in werking. Voor het overige bezette Ne
derlandsche gebied zal vóór 1 November
1940 geen controle op de legitimatiever'
plichting worden uitgeoefend.
