NIEUWSBODE
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1940
De Kern
ABONNEMENT
Prijs fl.60 p. kwartaal, bulten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14447
ADVERTENTIES
Pri)»: Hl cent per regel, minimum 80 cent,
Bi) contract ipeclale prijzen. Grootte der
letten naar plaatiruimte. „Succesjei"
60 cent. Inzending tot 'i morgens 10 uur
POLITIEKE ASPECTEN
De diplomatieke besprekingen
der spllmogcndheden
De onderhandelingen aan den Tiber,
waar Duitschland en Italië onderhande
len over de huidige situatie in Europa
over de Middellangsche Zee, trekken
de algemeene belangstelling. Als gebrui
kelijk vertellen de na de besprekingen
uitgegeven communiqué's niets over het
onderhoud zelf, maar uit de commenta
ren van de Berlijnsche pers kan men
afleiden, in welke richting de bespre
kingen gaan. Drie thema's schijnen te
overheerschen n.l. reorganisatie van de
machts- en eigendomsverhoudingen in
Afrika; nauwere samenwerking tusschen
Spanje en de spilmogendheden en, zui
vering van de Oude Wereldzee van En
gelsche invloeden.
Duitschland en Italië wenschen te za-
men ook Afrika bij de organisatie van
het N e u r o p a te betrekken. De Itali-
aansche verovering van Britsch-Somali-
land en de inval in Egypte, moeten als
eerste étappes op deze route bezien
worden. Tot nog toe heeft Duitschland
zich in den oorlog tot het vasteland be
paald. Of dat in de toekomst zoo zal
blijven, moet afgewacht worden. Het feit
echter, dat Engeland in 1919 het groot
ste gedeelte der voormalige Duit-
sche koloniën onder zijn mandaat
nam, mag niet uit het oog verloren
worden.
Duitschland's belangstelling in het ko
loniale vraagstuk is sedert de machts
overneming van meet af aan zeer groot
geweest en de laatste jaren zijn op ver
schillende plaatsen in Duitschland scho
len en studie-centra opgericht, waar een
uitgebreid personeel wordt opgeleid
voor het toekomstige beheer van kolo
niaal bezit.
Het Italiaansche offensief tegen Egypte
heeft stellig een bespreking dezer pro
blemen tusschen de As-partners noodza
kelijk gemaakt, mede in verband met
Spanje's aspiraties ten opzichte van
Fransch-Maro kko.
De beteekenis van Sidi el Barani
Zotoals de legeiberichtein hebben ge
meld, strijden de Italiaamsehe troepen
thans r©eds votoxbijl Sidi Barani; 140 kilo
meter scheiden hen nog van Marsa Ma-
troeh, de hoofdverdedigingslinie van de
Engelsche troepenmacht.
Sidi Barani was vroeger een onbedui
dend visschersdotrp1 aan den oever van
de zee, een oase in de kilometers vier
zich uitstrekkendie zandwoestijh van de
Sahara, waar de karavanen zich eens
korte rust gunden. Tengevolge van zijn
'ligging op de landtlong van Ras Ha-
leima werd het dorp Sidi Barani door
de Engelischen ingelijfd biji hun tegefni de
Italianen zorgvuldig voorbereid aanvals-
systeem, waarvan de eerste voorpost Iwierd
gevormd door de b'evestigingswerken van
Sol'oem. Reeds gedurende den oorlog in
Abessinië dwongen de Engelischefni de
Egyptische regeering een aanvullend ere,
diet af, om den geasfalfteerden weg vam
Aiexandrië naar Sidi Banani door te
trekken. Van hier voert een vastgere-
den weg naar Solloem.
Kort voor het uitbreken van dezen
Oorlog lieten de Engelschen in alKerijil
ook den spoorweg, die sinds den oor
log in Abessimië langs de kust loopt,
van Aiexandrië naar Marsa Matroeh, ver
lengen tot Sidi Barani.
Deze verlenging was in strijd met het
Engelsch.Egyptisehe verdrag, want bij'dit
verdrag was bepaafljd, dat de spcfoiitweg
slechts van Aiexandrië naar Marsa Ma
troeh zou loopen, dat als eindpunt dien
de van den grooten, geasfalteerden straat
weg en als eindpunt van de zuiver stra
tegische spoorlijn als voornaamste laad-
en losplaats diende voor troepen, oor-
lJogsmatrieaal, levensmiddelen en water.
Nu Sidi Barani in Italiaansche handemi
is, wordt de mogelijkheid geschapen van
een zeer werkzame Italiaansche actie te
gen het terugtrekkende Engelsche leger.
Het Vliegveld van Sidi Barani ligt opi
350 K.M. van Aiexandrië en op 600 K.M?»
van hiet Suezkanaal), dus dicht in de
nabijheid van de Engelsche hoiofdverbinh
ding tusschen Europa en Azië.
Volgens Stockholms Tidningen is er
nu eindelijk mee te rekenen, dat Zwe
den behalve Engeland het eenige land
in Europa, dat nog aan het links houden
trouw bleef naar de elders gebruike
lijke regeling overgaat. De verandering
moet 1 Mei a.s. in werking treden.
„GETROUW TOT
IN DEN DOOD"
Herinneringa Oorlogsbord 1940
van de N. V. „De Porceleyne Fles
Bestellingen worden ingewacht bij
Kunsthandel FRANS MURK.
CHRlSTIAAN X,
koning van Denemarken
hoopt op 26 .September a.s.
70sten geboortedag te herdenken.
Duitsch weermachtsbericht
Ook Liverpool bestookt
Het opperbevel! vam de Duitsche weer.
macht maakte gisteren bekemd:
Onder voordurend moeilijke weersom
standigheden heeft het hichtwapem giste,
ren gewapende verkenningsvluchten uit
gevoerd. Im het verloop daarvan werden
Lomden, alsmede vliegvelden em haven
installaties in Zuid-Bngelamd met bom
men bestookt.
's Nachts hebben gievechtsvliegtuigem de
vergelidingsaanvallen op London em op
vo|0ir den oorljog Iblelaingrijke doelen im
West- en Middem-Engeliand voortgezet.
Talrijke nieuwe branden verbreidden zich,
inzonderheid ook te Liverpool!.
Enkele Britsche vliegtuigen wierpen des
nachts blommen op woonwijken ilm West
en Zuid-West-Duitsche steden,. Een Britsch
vliegtuig werd neergeschoten. Drie Duit
sche vliegtuigen worden vermist.
Ondanks het ongunstige weder hebben
naar het DNB verneemt, sterke Duitsche
gevechtsafdeelingen in den (nacht van
Donderdag op Vrijldag Londen aangeval
len. Vooral industriecomplexen in het
Oosten van de hoofdstad werden door
het luchtwapen als doelwit genomen.
Eenige Engelsche bommenwerpers zljb
West- en Zuid-Duitschland binnengevlo
gen, waar zijl bommen twierpen op niet-
militaire doelen. Er zijtn vier do,oden te
betreuren. Acht personen werden zjwaar
gewond, in West-Duitschl'and Werden bo
vendien weer brandbare celluloid -plaat j es
omlaag geworpen, die geen schade aan
richtten.
DE DUITSCHE DOELEN
AAN DE THEEMS
Wanneer de Duitsche vliegtuigen, die
van het Zuiden over het Kanaal naar
Londen willen vliegen, de Britsche krijt-
kusten in het oog krijgen, moeten zij
nog 75 kilometer afleggen, voordat zij de
dokken van Londen onder zich zien. Zoo
als bekend, zijn niet alleen militaire doe
len en en nabij Londen gebombardeerd,
doch ook dokken, havens en werven, die
zich langs beide zijden van de Theems
uitstrekken tot aan Gravesend en Tilbury.
Hier verwijdt zich de Theems in trech-
tervorm tot aan de Noordzee.
Het bovenste deel van den trechter
reikt van Tilbury uit tot aan Southend,
in Noord-Oostelijke richting. In deze
stad van 120.000 inwoners wordt vooral
de iizerindustrie en de scheepsbouw be
oefend. In militair opzicht vervult Sout
hend de positie van voorpost. Uit dien
hoofde is het ook niet alleen thans,
doch ook reeds in den wereldoorlog
meermalen door de Duitsche vliegers ge
bombardeerd.
Verder loopt de Engelsche kust in
Noordoostelijke richting, over het kleine
zeebad Clacton, door tot Harwich, dat
een der voornaamste voorhavens van Lon
den is. Een groot deel van de voor de
Engelsche hoofdstad bestaande goederen
wordt reeds in Harwich gelost en dan
per spoor verder verzonden. Ook deze
haven werd meermalen gebombardeerd,
evenals in den wereldoorlog.
Aan den Zuidelijken oever van de
Theemsmonding bereikt men zeer spoedig
in den hier zeer breeden mond van de
Theems het eiland Sheppey, slechts door
een smal kanaal van het vasteland ge
scheiden. Op dit eiland, dat slechts een
oppervlakte heeft van 90 vierkante kilo
meter, bevinden zich de eveneens reeds
meermalen gebombardeerde militaire doe-
len Sheerness en Queensborough. Dan
loopt de Engelsche kust verder in Oos-
telijke richting en eindigt bij Ramsgate
op het schiereiland Thanet. Ramsgate,
l met zijn sterk uitgebouwde afweerinrich-
tingen, is het laatste punt van militair
beteekenis op den Zuidelijken oever van
de Theems. Achter de klippen van Tha-
I net buigt dan de kust naar het Zuiden
i af, naar de Straat van Dover.
Italiaansch weermachtsbericht
Britsche duikboot tot zinken gebracht
Het Italiaamsehe hoofdkwartier maakt
in weermachtsbericht no. 105 o.a. het
volgende bekend:
Een. vam icxnze vierkenjnfngsvliegtuigem
heeft met blommen een vijandelijke duik-
boot tot zinken gebracht.
Im Noiord-Afrika is bij' Iluchtaamviallem
van den vijand op' de haven Deijnja, in
het gebied van Bomba, Tiobroek em Sol!- 1
faem, een persoom gedood em z>ijtn eetnige
personen gewiopd. Er werd lichte mate- 1
rieelie schade aangericht. Te Sidi el Bar-
rani werd eem Engeliseh vliegtuig door
onze luchtdoelartillerie neergehaald. Het
aantal vijlamdelijke vliegtuigen, meergo-
haalid blijl luchtgevechtem is trains ,opge- i
loopen tot zeven.
Een Engeliseh ko.opvaard!ij!schip, dat
door onze luchtmacht hi de- Egeïsehe/
Zee was getroffen en waarvan in Weer-
machfbericlht ma. 99 melding werd ge
maakt, is met brand aan boord de ha
ven van Piraeus (voorhaven van Athene)
binnengeloopen. Het schip is ernstig be
schadigd en bevindt zich thans in het
dok.
Frankrijk verlangt vrede
met behoud van zijn wereldrijk
„Frankrijk verlangt naar den vrede,
naar het einde van den oorlog, doch het
zal zijn bij het wapenstilstandsverdrag
aangegane verplichtingen loyaal nako
men. Frankrijk heeft geen mogelijkheden
om het initiatief tot het verkrijgen van
dien vrede te nemen. Het moet alle
krachten, die het land nog resten, thans
ten nutte maken voor het behoud van
zijn rijk en iedere poging tot het ver
wekken van opstanden in zijn koloniën
energiek bestrijden".
Deze woorden, aldus United Press,
sprak de Fransche minister van Buiten-
landsche zaken, B a u d o i n, in de
Amerikaansche club te Vichy, waar hij
een rede hield vopr Amerikaansche jour
nalisten.
En de minister voegde hieraan toe:
„Wat de buitenlandsche politiek betreft,
zijn er voor ons weinig mogelijkheden
om het initiatief te nemen. Slechts in
zake de vraagstukken die ons imperium
betreffen, laat het wapenstilstandsverdrag
ons bewegingsvrijheid. Het onderhandelen
over vraagstukken, ons imperium betref
fende, wordt door ons niet afgewezen.
Daarvan hebben wij reeds het bewijs
geleverd, want we gelooven niet aan de
waarde van een negatieve houding, die
voortvloeit uit onbekendheid met de re
aliteit. Wij onderhandelen echter altijd
op de principieele voorwaarde, dat de
eenheid van rijk en koloniën en Frank-
rijks souvereiniteit gerespecteerd worden"
Deze verklaring van den Franschen mi
nister, zoo vervolgt United Press, valt
samen met een nieuw Engelsch radio
offensief, welke in de Arabische taal wor-
offensief, welke in de Arabische taal wordt
gehouden en waarbij getracht wordt
de Marokkanen tot een opstand tegen
Frankrijk op te hitsen.
ENGELAND'S PETROLEUM-AANVOER
Dat Engelands staal- en ijzerindustrie
met tal van zorgen te kampen heeft,
is bekend. Bij deze zorgen voegt zich
thans die over de petroleum. Dit kost
bare vocht namelijk komt lang niet meer
binnen in de hoeveelheden, welke Enge
land broodnoodig heeft, zoowel voor zijn
schepen, die in den loop van de laatste
jaren bijna alle zijn ingericht voor het
gebruik van stookolie, als voor verwer
king tot benzine.
Da organisatie van Neuropa en
rond de Oude Wereldzee
De Duitsche doelen aan de
monding van de Theems
De Duitschers in Nederl.-lndië
werden niet vrijgelaten
Bommen vielen op diverse plaat
sen in ons land
9 In de toekomst geen protecti
onistische politiek meer
HELENA VAN RUMENIË
de moeder uan koning Michael,
welke thans weer in Rumenië woont.
Van den invoer kwam 71 pet. uit sta-
ten, die nog niet door den oorlog waren
j getroffen en 21 pet. uit staten, die binnen
de zone van het oorlogstooneel vielen.
Nederlandsch West-Indië stond aan den
top met 333,6 pet.; He Vereenigde Staten
namen er aan deel met 17,5 pet.
Thans is de toestand zoo, dat de be-
hoefte aan petroleum aanmerkelijk is toe
genomen en dat deze uitsluitend kan
worden betrokken uit landen, die ver
van Engeland verwijderd liggen. Voor het
i vervoer is dus een groote vloot van
tankschepen noodig en het transport
duurt veel langer.
Bii het uitbreken van den oorlog had
I Engeland de beschikking over 470 sche-
pen met een gezamenlijken inhoud van 3
j rnillioen bruto registerton. Wanneer deze
telkens met een volle lading vertrokken,
was hun draagvermogen juist voldoende
j om de behoefte aan petroleum in vredes
tijd te dekken. In den loop van het
eerste oorlogsjaar is zij evenwel aan
zienlijk verminderd, o.a. ten gevolge van
de activiteit van de duikbooten. Inmid
dels echter is de tonnemaat versterkt
door de tankschepen, die men uit de
vloten van andere, door Duitschland be
zette gebieden kreeg. Deze weegt
evenwel niet op tegen de geleden ver
liezen.
De in geografisch opzicht gunstig ge
legen Middellandsche Zee-landen zijn uit
geschakeld, zoodat voortaan alle petrp-
leurii uit de ver.af gelegen landen moet
worden gehaald.
Engeland ziet zich dus voor twee fei
ten gesteld: de in het land aanwezige
voorraden slinken voortdurend en demo
gelijkheid om ze aan te vullen vermin
dert evenzeer met elk tankschip, dat in
den grond wordt geboord.
DE DUITSCHERS IN NED.-INDIË
Vergeafiche Nederlandsche vertoogen
bij den Gouverneur-Generaal
Officieel wordt medegedeeld:
Nadat vroeger, meermalen zoowel langs
diplomatieken weg als ook door parti
culiere Nederlandsche kringen onderno
men stappen om de Nederlandsche auto
riteiten in Nederl.-lndië ten aanzien van
de kwestie betreffende de onwaardige
behandeling van de zich daar bevindende
Duitschers tot andere gedachten te bren
gen, geen resultaat hadden gehad, heeft
een vooraanstaande Nederlandsche in
stantie ongèveer vier weken geleden met
toestemming van de Duitsche autoriteiten
een zeer dringenden oproep tot wijziging
van zijn tot nu toe aangenomen houding
gericht aan den gouverneur-generaal,
jhr. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer.
Deze oproep werd door het college van
secretarissen-generaal opgesteld en in een
door jhr. Snouck Hurgronje en jhr. Six
onderteekend telegram via Tokio naar
Batavia geseind.
In dit telegram werd er op gewezen,
dat als vergelding voor de arrestatie van
de rijksduitschers in Nederlandsch-Indië
van Duitsche zijde eenige honderden Ne
derlanders naar Duitschland overgebracht
en daar geïnterneerd waren en dat op
een vrijlating van deze geïnterneerden
niet te rekenen was, zoolang niet een
verandering in de behandeling van Duit
schers in Ned.-Indië plaats zou hebben.
Voorts werd er nadrukkelijk voor ge
waarschuwd, dat de toestand wel eens
erger zou kunnen worden en dat met
een verscherping van de Duitsche repres-
sailles ernstig rekening zou moeten wor
den gehouden. Een bevredigende regeling
BROOD OP BON 7
De secretaris-generaal', waam. hoofd
I van het departement van Landbouw cru
I Visscherij', maakt bekend, dat gedurende
het tijidvak van 23 tot en met 29 Sep^-
i tember a.s. de met „7' genummerde bon-
nen van bet btroo db onboek j e te zamepj
recht geven op het koopen van 2500
gram roggebrood of 2000 gram andefl
tbtrood. Elk der bonnen geeft derhalve
i recht op het knopen van 125 gram rogge-
btrood of 100 gram ander brood.
I De bonnen, weUke 29 September nog
niet gebruikt zij(n, blijven voorts nog tot
- en met Dinsdag 1 October a.s. geldig.
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis
tering.
Zonsondergang 21 Sept. 19 uur 40 min.
Zonsopgang 22 Sept. 7 nur 26 min.
Maan op:
22 Sept. 20.48
23 Sept. 21,32
Maan onder:
11,32
12,30
Hoog- en Laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaagwater
22 Sept. 5,44 17,52 11,44 23,41
23 Sept. 6,16 18,28 11,57
Bff de vroeger geldende tydsaanwyzing
dient 1,40 uur te worden bygevoegd.
zou slechts kunnen worden bereikt op
den grondslag, dat den in Nederlandsch-
Indië verblijf houdenden Duitschers in be
ginsel hun bewegingsvrijheid zou worden
teruggegeven en dat hun toegestaan zou
worden zich weer naar hun woningen te
begeven en hun normale werkzaamheden
aan te vatten.
Duitschers, die geen vaste woonplaats
in Ned.-Indië hadden, of wier terugkeer
in hun woning niet mogelijk is, zouden óf
naar Duitschland terug moeten kunnen
reizen óf moeten worden ondergebracht
in een gezonde plaats in de bergen.
Voorts moest de gelegenheid worden
geschapen tot hulp- en ondersteuningsac
tie voor de noodlijdend geworden Duit
schers. Aan den anderen kant zouden
de Duitschers in Ned.-Indië van de Duit
sche rijksregeering de strenge opdracht
krijgen op geen enkele wijze iets tegen
het Nederlandsche bestuur of tegen de
veiligheid des lands te ondernemen. Ten
slotte werd den gouverneur-generaal ver
zocht hel telefoonverkeer met Nederland
weer vrij te geven, zij het ook slechts
ter nadere bespreking ter regeling van
bovenvermelde aangelegenheid.
Ofschoon het geen twijfel kan lijden,
dat de gouverneur-generaal in het bezit
van dit telegram is gekomen, heeft het
college van secretarissen-generaal tot he
den geen enkel antwoord ontvangen, ter
wijl het telefoonverkeer met Nederland
niet hersteld is. De bevoegde Duitsche
instanties hebben voorts berichten ont
vangen, volgens welke in het lot der
Duitschers in Nederlandsch-Indië intus-
schen geen noemenswaardige verlichting
is aangebracht.
Aangezien dus aangenomen moet wor
den, dat de regeering van Nederlandsch-
Indië niet tot inbinden bereid is, ziet
men zich aan Duitsche ziide gedwongen,
hieruit de noodige conclusies te trekken.
De verantwoordelijkheid voor de onaan
gename gevolgen, welke thans uit dezen
stand van zaken voor talrijke Nederlan
ders moeten voortvloeien, treft uitslui
tend den gouverneur-generaal van Neder
landsch-Indië en diens raadgevers,
