VRIJDAG 13 SEPTEMBER 1940 De Kern "predikbeurten ABONNEMENT Prijs f 1.50 p. kwartaal, bulten Zierikzee fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar. Afzonderlijke nummers 6 cent. Ver schijnt dagelijks, behalve 's Zondags, Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94 Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Loose - Uitg.-Red.M. J. Kosten ADVERTENTIES: Prijs: SQ cent per regel, minimum 80 cent. BIJ contract speciale prijzen. Grootte der letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur Duitsche luchtaanvallen op Engeland's hoofdstad veroorzaakten vijf groote branden Duitsche gevechtsformaties hebben laat in den namiddag van Donderdag opnieuw de Zuid-Engelsche afweerversperringen doorbroken. Het opgeklaarde weer maak te het mogelijk, over de versperringsbal lons heen te vliegen. Het Engelsche afweer- vuur trof geen doel. De Duitsche vlieg tuigformaties konden boven Londen bij na ongestoord haar bommenlast uitwer pen. De aanval op Londen,, schrijft een medewerker van de United Press, begon met het uitwerpen van brandbommen, die vuur en vlammen zaaiden. De New York Herald Tribune, zoo meldt D.N.B. verder uit New York, spreekt van vijf reusachtige branden. Groote branden woedden in het gebied van de dokken ten Oosten van den Tower en op den Zuidelijken o^ver van de Theems. De Britsche radio heeft jnedegedeeld, dat vie: formaties Duitsche vliegtuigen, gevolgd door nog andere, haar aanvallen in golven uitvoerden en explosieve en brandbommen uitwierpen. De bemanning van een formatie van vijf Duitsche vliegtuigen, die na een aan val op Londen op hun basis zijn terug gekeerd (één toestel moest wegens mo tordefect op een ander vliegveld dalen), meldt over haar operaties van den vo rigen nacht, dat zij op groote hoogte vliegend en bij het beste weer Londen be reikte. Ongeveer 10 kilometer voor de stads grenzen flitsten de eerste zoeklichten aan en kort daarna begon het afweergeschut op verschillende plaatsen te vuren. Af en toe werd een vliegtuig- door een zoek licht gevonden. In twee gevallen ont ploften de granaten van het afweerge schut vlak bij de vliegtuigen. Een der toestellen kreeg daardoor een motorsto ring. De Theems en de dokken waren dui delijk zichtbaar en zonder moeilijkheden kon men de bommen laten vallen. De vliegers hadden duidelijk kunnen waar nemen, dat hun bommen op de doelen ontploften. Vooral in de bocht van de Theems zijn, naast de oude, kleine nieu we branden ontstaan. Elders hoorde men ontploffingen. Het zicht was vorigen nacht zoo helder, dat de vliegers het brandende Londen nog konden zien, toen zij reeds lang op de thuisvlucht waren. Volgens uit Londen te Stockholm ont vangen berichten moesten tengevolge van de zware schade, die het Londensche verdedigingsstelsel de laatste vijf nach ten geleden heeft, in allerijl luchtdoel batterijen uit de meest verschillende deelen van Engeland naar de hoofdstad overgebracht worden. Londen's verdedi ging heeft men dus ten koste van de rest van het land moeten versterken. BOMMEN OP DUITSCHE STEDEN Brandbommen op woonwijken van Bremen, Berlijn en Hamburg Woensdagnacht zijn wederom Britsche vliegtuigen boven Noord-Duitschland ver schenen. Zij lieten, zoo meldt D.N.B., ex plosieve- en brandbommen op woonwij ken van verscheidene steden vallen, voor al van Hamburg en Bremen. Er ont stonden talrijke groote branden en schade aan woonhuizen, Verscheidene dooden, zwaar- en lichtgewonden, wier aantal nog niet kon worden vastgesteld, zijn te betreuren. Te Berlijn hebben de Engelschen, even als bij hun vroegere aanvallen, blijkbaar getracht de woonwijken der arbeiders en beroemde nationale monumenten te tref fen. In den Tiergarten zijn bommen ge vonden, die klaarblijkelijk hetzelfde doel hadden als de bommen, welke in den nacht daarvoor zijn uitgeworpen. Een deel der Engelsche aanvallers werd reeds in West-Duitschland door den Duitschen afweer gedwongen terug te keeren. Op verschillende plaatsen lieten zij hun bommen vallen om ze kwijt te zijn. In drie golven, aldus United Press, kwamen de Britsche vliegers aangevlo gen doch de aanval was niet zoo be langrijk als die van den vorigen nacht. De eerste groep Engelsche vliegers wist blijkbaar niet verder te komen dan de buitenwijken van Berlijn. De tweede be reikte de stad in het geheel niet en werd door het afweergeschut op een afstand gehouden, terwijl de derde groep tot de eigenlijke stad wist door te dringen. In het centrum van de stad hoorde men duidelijk te midden van' het gedreun van het afweergeschut, het ge ronk der motoren. ïn het centrum heeft men geen bomexplosies gehoord. Het luchtalarm heeft te Berlijn anderhalf uur geduurd en eindigde om 2.16 uur. De Rijksdag, de Brandenburger Tor, de Siegessaule, de Amerikaansche ambas sade en de Academie der Kunsten schij nen voor Churchill militaire doelen te zijn, aldus schrijft het Berliner Zwölf Uhr Blatt. Men weet thans, dat de vliegers van de Royal Air Force het bevel hebben gekregen met niets, maar dan ook met niets rekening te houden. Het Engeland van Churchill geeft hier door blijk, aldus het blad, niet te wil len veranderen en moet derhalve thans met geweld tot inzicht worden gedwon gen. In zijn hol opgezocht en met bom men bedekt, probeert Engeland des nachts nog eenmaal uit zijn hol te ko men en wraak te nemen op Duitsche vrouwen en kinderen. EEN DUITSCHE NACHTJAGER wordt startklaar gemaakt voor een vlucht boven het Britsche eiland. (P.I B.) Duitsche weermachtsbericht Voortdurende aanvallen op Londen Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakte gisteren bekend: Opnieuw hebben Britsche vliegtuigen in den nacht van 11- op 12 September in Noord-Duitschland de woonwijken van ver scheidene steden, waaronder Hamburg, Bremen en Berlijn met brisant- en brand bommen bestookt. Er ontstonden talrijke branden en veel schade werd aangericht in woonhuizen en arbeiderswijken. Veer tien menschen werden gedood en 41 ge wond. Welgericht afweervuur, gediscipli neerd optreden van de bevolking en doel treffend ingrijpen van den luchtbescher mingsdienst verhinderden in de rijks hoofdstad en in andere plaatsen dat grootere schade werd aangericht. Duitsche gevechts-, jacht- en torpedo- eskaders hebben dag en nacht hun ver- geldingsaanvallen tegen Londen voortge- zet. Haven-inrichtingen, welke door bran- den hel verlicht waren, gasfabrieken en electrische centrales, een kruit- en een wapenfabriek, werden zwaar getroffen. Andere aanvallen in den loop van den dag golden een vliegtuigfabriek in Sout hampton, waarin zes hallen vernield wer den, alsmede de petroleumopslagplaatsen van Port Victoria. Nachtelijke aanvallen waren verder gericht tegen Liverpool en andere havenwerken aan de West- en Zuidkust van Engeland. i In de monding van de Theems hebben gevechtsvliegtuigen een konvooi aange vallen. Een torpedobootjager en vier koopvaardijschepen werden getroffen en geraakten in brand. Twee andere koop vaardijschepen kregen treffers. j In het verloop van de aanvallen op Londen ontstonden er verscheidene ver bitterde luchtgevechten, waarbij 67 vij andelijke vliegtuigen werden neergescho ten. Des nachts werden zes andere Brit sche vliegtuigen boven Duitsch gebied door luchtdoel artillerie omlaag gehaald. De artillerie der marine heeft zes vij andelijke bombardementstoestellen aan de kust van de Noordzee en een ander toestel aan de kust van het Kanaal neer geschoten, zoodat de totale verliezen, welke de vijand gisteren geleden heeft, 80 vliegtuigen bedragen. Twintig eigen toestellen worden vermist. Een duikboot heeft op een tocht in totaal 40.000 br. ton aan vijandelijke scheepsruimte uit krachtig beschermde konvooien tot zinken gebracht. Een an dere duikboot heeft een bewapend vij andelijk koopvaardijschip van 7000 br. ton, eveneens uit.een konvooi, tot zinken gebracht. j De bevolking ven Roemenië De gebeurtenissen van de laatste weken hebben in sterke mate de aandacht ge vestigd op Roemenië zeker niet in de laatste plaats door het feit, dat het in een zoo aanzienlijken gebiedsafstand heeft moeten toestemmen. Al te zeer kan Roemenië zich over dit laatste niet beklagen, want de uitbreiding, die het Roemeensche gebied na den wereldoor log heeft ondergaan, grenst aan het on- geioofelijke. Bij het uitbreken van den wereldoor log bezat het land een oppervlakte van 138.000 vierkante kilometer en een be volking van 7.5 millioen. In 1920 was de oppervlakte aangegroeid tot niet min der dan 295.000 vierkante kilometer dus ruim verdubbeld en de bevolking tot meer dan 16 millioen zielen. Wat dit laatste getal betreft heeft men trou wens nooit algeheele zekerheid kunnen krijgen. Volgens de laatste officieele volkstelling in 1938 zou de bevolking zijn gestegen tot 18 millioen. Over de juistheid van dit aantal is echter steeds twijfel uitgesproken. Terzake bevoegden nemen aan, dat Roemenië in dien tijd meer dan 20 millioen inwoners telde. Inmiddels heeft Roemenië de volgende gebieden moeten afstaan: Bessarabië en Noord-Boekowina aan Sow jet-Rusland, het Noordelijke deel van Zevenburgen en de streek om Groswardein aan Hongarije en de Zuidelijke Dobroedsja aan Bulgarije. Door dezen gebiedsafstand vermindert de bevolking met niet minder dan 6 mill, zielen. Hierbij valt op te merken, dait het grootste deel der in de afgestane ge bieden woonachtige bevolking niet tot den eigenlijk-Roemeenschen stam behoort. De Magyaren, met inbegrip van de Szek- ler, worden in Groot-Roemenië op ruim 1.4 millioen geschat. Daarbij komen dan de Oekraieners, Bulgaren, Russen en zelfs Polen. EILANDEN ALS PAND VOOR BRUIDSSCHAT Het feit, dat de Shetland-eilanden thans ook in de oorlogszone liggen, brengt in herinnering, dat zij eenmaal Noorsch ge bied waren, zes eeuwen lang. Toen ech ter in 1468 Koning Jacob III van Schot land in het huwelijk trad met Prinses Margaretha, dochter van Koning Chris- tiaan I van Denemarken, Zweden en Noorwegen, werden de Orkney- en Shet land-eilanden aan de Schotsche kroon in pand gegeven voor de betaling van den bruidschat der prinses, die 60.000 kronen bedroeg. Deze is echter nooit betaald, zoodat de eilanden in het bezit van Schotland bleven. Ook na de vereeni- ging van Schotland met Engeland oefen den de Schotsche koningen hun heer schappij niet uit als souvereinen, doch slechts als pandhouders. In theorie zou Noorwegen ook nu nog het recht heb ben, om dit pand in te lossen; maar aangezien de 60.000 kronen met rente op rente zijn aangegroeid tot een reus achtig kapitaal, zal Noorwegen van dit recht wel nooit gebruik maken! De eilandengroep der Shetlands is door een 80 km. breeden zee-arm gescheiden van de Zuidelijker gelegen Orkneys. Te zamen met deze vormen zij een Schotsch graafschap. De Shetland-groep bestaat uit 117 kleine, bergachtige eilanden, waar van slechts 34 bewoond zijn; de overige dienen uitsluitend als weidegrond. Het klimaat is er weinig aantrekkelijk; de zomers zijn kort en zieer heet, de win ters koud, mistig en stormachtig. De be volking telt ongeveer 21.000 zielen en voorziet in haar levensonderhoud door middel van de visscherij en veefokkerij. Bekend zijn de Shetlandsche dwerg- ponies. In de grijze oudheid werden de eilan den bewoond door de Pieten, die ook het Noorden van Schotland bevolkten. In de 6de eeuw werd het Christendom ingevoerd door Iersche priesters, Op het einde van de 8ste eeuw begonnen de Noormannen zich op de eilanden te ver- toonen; in 875 namen zij ze voorgoed in bezit en vestigden er Noorsche nederzet tingen. In de dagelijksche omgangstaal treft men dan ook nog vele woorden en uitdrukkingen aan, die aan de overheer- sching der Noormannen herinneren. FRANKL.N D. ROOSEVELT „Ik haat den oorlog thans meer dan ooit". President Roosevelt, aldus het D.N.B. uit Washington, heeft zijn eerste ver- kiezingsrede gehouden voor de vakver- eeniging van vrachtauto- en andere chauf feurs. De Amerikaansche democratie, zoo ver klaarde hij, werkt langzaam en bedacht zaam. Sinds 1933 is er echter reeds veel bereikt, b.v. minimum-loonen en grenzen voor den werktijd, alsmede het recht der werknemers om in georgani seerde groepen met hun werkgevers te onderhandelen. Voor 1933 was dat niet mogelijk. Roosevelt ging toen over tot de defen sie- en dienstplichtkwestie en betoogde, dat de regeering de fabrieken zou over nemen, die medewerking weigerden. Ten slotte zei Roosevelt: „Ik haat den oor log thans meer dan ooit. Ik ben beslo ten alles te doen wat ik kan om voor alle tijden den oorlog van onze fusten verre te houden. Ik sta met mijn partij op den grondslag van het te Chicago aange nomen program. Wij zullen niet aan vreemde oorlogen deelnemen en wij zul len ons leger, vloot en luchtwapen niet buiten het Amerikaansche werelddeel naar vreemde landen ten oorlog zenden, behalve in geval van een aanval". ZWEDEN ZONDAG TER STEMBUS Propaganda zooveel mogelijk beperkt De voorbereidingen voor de verkiezin gen voor de Tweede Kamer van den Zweedschen Rijksdag, die Zondag a.s. zul len worden gehouden, zijn in vollen gang. Vermelding verdient dat schier nooit in een democratisch land vóór zulk een gewichtige gebeurtenis een zoodanige graad van saamhorigheid,rust en waar digheid was waar te nemen, als tijdens de verkiezingscampagne, die op'toogen- blik in Zweden plaats vindt. Het gebeurt niet voor de eerste maal1, dat Zweden naar de stembus gaat ter wijl bijna de geheele overige wereld in vlammen staat. Gedurende den wereld oorlog van 1914—1918 werden in Zweden niet minder dan drie verkiezingen ge houden, waarbij echter niet die eenheid heerschte, in het bijzonder met betrek king tot de buitenlandsche politiek, welke men nu kan waarnemen. De ervaringen opgedaan bij deze vroegere oorlogsver kiezingen hebben misschien invloed ge oefend op het besluit van de Zweedsche autoriteiten, de grondwettelijke verkie zingen niet uit te stellen. Bovendien zou het ook moeilijk ge weest zijn in de grondwet een moge lijkheid voor zulk een maatregel te vin den. De regeering zelf; die vertegenwoor digers uit alle vier de groote partijen omvat, biedt eisn waarborg voor een harmonische oplossing van alle vitale vraagstukken. Deze partijen zijn ook voor alle beslissingen van de regeering en van het parlement verantwoordelijk. De politieke partijen hebben zich ver bonden de politieke propaganda gedu rende den verkiezingstijd zooveel mo gelijk te beperken. D.it is ook de oorzaak van het feit, dat de verkiezingsstrijd geen opvallend stempel op de Zweedsche steden heeft gedrukt. Geen enkel poli tiek biljet bedekt de reclamezuilen, het propagandamateriaal dat bij de meeste parlementsverkiezingen in de geheele we reld verspreid wordt, ontbreekt hier tbpns geheel, Bdtsche bomaanvallen op Berlijn, Bremen en Hamburg Duitiche luchtaanvallen op de hoofdstad van Engeland Groei en afname der bevolking van 't land van Koning Michael Met 1 Oct. komt er een nieuwe regeling voor de brandstoffen Welke identiteitsbewijzen zullen na 30 September gelden Komt er een pauze in de voetbal sport dezen winter? BROOD OP BON 6 Gedurende het tijdvak van 16 Septem ber 1940 tot en met 22 September 1940 geeft elk der met „6" genummerde bon nen van het broodbonboekje recht op het koopen van ongeveer 125 gram rogge brood of 100 gram ander brood. Deze bonnen zijn voorts tot en met Dinsdag 24 September a.s. geldig. DE VERDUISTERING In het belang van de naleving van de bepalingen ten aanzien van de verduis tering. Zonsondergang 13 Sept, 19 uur 59 min. -Zonsopgang 14 Sept. 7 uur 14 min. Maan op: 14 Sept. 17,17 Maan onder: 3,12 Hoog- en Laagwater te Zierikzee Hoogwater: Laagwater: 14 Sept. 1,20 13,37 6,59 19,23 Bp de vroeger geldende tjjdsaanwffzing dient 1,40 uur te worden bijgevoegd. Zondag 15 September. Ned. Herv. Kerk, Zierikzee. Nieuwe kerk. 10 ure, ds. Vaieton (Bed. H. Doop). Kleine kerk. 10 ure, ids. Pijnaoker Hordijk Luth. Kerk. 10 ure, ds. de Jongh van Amersfoort (Doopsbed.)] Geref. Kerk. 10 en 6 ure, ds. Leene. Ghr. Geref. Kerk. 10 en 6 ure, ds. Hoogendoorn. Geref. Gem. (St.-Domusstraat) 10.30, 3 en 7 ure, Leeskerk. Oud-Geret. Gem. 10.30, 3 en 7 ure, Leeskerk. Leger des Heils (Poststraat) Zaterdagavond 8 ure, Openluohtwerk. Zondag: 10 Heiligingsdienst, 3 30 Open lucht bij de Nobelpoort, 7 Openlucht op de haven en 8 are, Yerlossingssam-nkomst. Alle samenkomsten onder leiding van majoor Jao. Smael, divisie offi der. Renesse. 3.30 ure, ds. Ninok Blok van Brouwershaven. Noordwelle. 10.30 ure, de. Saraber Tan tturgb. Eikerzee. 11.10 ure, ds. Bosohloo. Geref. kerk. 11.10, Leeskerk en 4.10 ure, ds. Voorneveld van Haamstede. St.-FUipsland. 11 en 3.30 ure, ds. Ver schoor. Geref. gem. 10.30, 3 en 6.30 ure, Leesdienst.Oud-geref.kerk. 10.30, ds. Blaak, 3 30 idem (Bed. H. Av.) en 7 ure, idem. Stayenisse. 11.10, Leeskerk en 3.40 ure, ds. Betelaan. Oud-geref. kerk. 11.10, 3 40 en 7.10 ure, Leeskerk. Natuurlijk kan men moeilijk voorspellen welke uitwerking de houding van de re geering op den uitslag der verkiezingen zal hebben. Duidelijk is alleen dat een moeilijke situatie zou ontstaan, indien het deelnemen aan de verkiezingen slechts gering was. Immers dit zou in tegen spraak zijn met de herhaalde bewerin gen van de regeering dat zij door vrij wel het geheele Zweedsche volk wordt gesteund*

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1940 | | pagina 1