NIEUWSBODE
DONDERDAG 12 SEPTEMBER 1940
BEKENDMAKING.
De Kern
ABONNEMENT
Priji f 1.50 p. kwartaal, bulten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland 110.00 p. Jaar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14439
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent,
Bi) contract speciale prijzen. Grootte dec
lette?» naar plaatsruimte. „Succesje»"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
DUITSCHLAND'S
OORLOGSVERKLARING
aan de regeering van Churchill
„Op dit oogenblik voel ik mij voor
mijn geweten verplicht nog eens een
beroep te doen op het verstand, ook in
Engeland. Ik geloof dit te kunnen doen,
omdat ik niet als overwonnene om iets
verzoek, maar omdat ik als overwinnaar
alleen voor het verstand spreek. Ik zie
geen reden, die tot de voortzetting van
dezen strijd zou kunnen noodzaken
De heer Churchill kan zich nu van
deze mijn verklaring wel weer afmaken
met uit te roepen, dait dit slechts de
uiting is van mijn vrees en twijfel aan
de eind-overwinning, maar ik heb dan
in ieder geval mijn geweten ontlast ten
aanzien van de dingen die komen gaan".
Nog geen volle acht weken zijn ver-
loopen, sinds de Führer in den Rijks
dag dit laatste beroep op het gezonde
verstand van het Engelsche volk gedaan
heeft. Nog kreeg dit volk tijd tot in
keer te komen en de harde lessen ter
harte te nemen welke tot dusver uit
de geschiedenis van den Engelschen
oorlog voortsproten. Maar weer hebben
de Engelschen en thans definitief ver
zaakt.
Zij hebben niet den moed en de zelf-
critiek gehad het dreigende noodlot nuch
ter onder het oog te zien en daaruit
de eenig mogelijke gevolgtrekking te
maken, zijn z.g. regeering te verjagen
en om een sehappelijken vrede te ver
zoeken. Hitler's rede van Woensdag
avond 4 September was zijn eerste toe
spraak sinds den dag van de overneming
der macht, 71/2 3aar geleden, welke En
geland niet meer de hand tot verzoe
ning bood.
Wat vroeger als waarschuwing en aan
maning gold, werd toen als onveran
derlijk besluit verkondigd: Engeland zal
ineenstorten!
De geschiedschrijvers zullen eens con-
stateeren, dat de Führer met deze woor
den de eigenlijke oorlogsverklaring aan
Groot-Brittannië heeft uitgesproken, de
Duitsche oorlogsverklaring, nadat het plu
tocratische Engeland sinds 3 September
1939 door den tekst van zijn nota's en
de redevoeringen van zijn regeerders
Duitschland oorlogsverklaringen aan den
loopenden band in het gelaat heeft ge
slingerd. Later pas zullen wij tijd vin
den om de oorzaken na te gaan, die
het Engelsche volk met zoo groote blind
heid geslagen hebben. Aldus de „Völ-
kischer Beobachter".
Churchill's jongste radio-rede
De dreigende inval in Engeland
Voortdurende luchtactie
De Britsche minister-president Churchill
heeft, naar het D.N.B. meldt, gisteravond
een radiorede gehouden, waarin hij ver
klaarde: „Elk oogenblik van gunstig weer,
duiken boven het Britsche eiland heele
golven van Duitsche bommenwerpers on
der bescherming van jagers op. Menig
maal zijn het drie- tot vierhonderd Duit
sche machines in één keer. Zij komen
in het bijzonder van den kant van het
graafschap Kent. Wij hebben hier te doen
met pogingen van de Duitschers, de lucht-
heerschappij over Engeland overdag te
winnen".
Dit is natuurlijk een beslissende factor
voor het geheele verloop van den oor
log. Tot dusver zijn deze pogingen, zoo
zeide Churchill, niet gelukt. Engeland kan
zich zelfs veel sterker voelen dan des
tijds in Juli bij het begin van den strijd
in de lucht, want door de voortdurende
actie wordt van de Duitsche gevechts
vliegers veel gevergd en zullen, als dit
nog talrijke weken zoo doorgaat, uitge
put raken. Dit verschaft Engeland een
zee groot voordeel.
Vervolgens wees Churchill op het drei
gende gevaar van een Duitschen inval,
dien hij „een zeer doldrieste onderne
ming" noemde. De Duitsche voorberei
dingen strekten zich langs de Europee-
sche kust tot Brest uit. Niemand weet
weliswaar, of de Duitschers ook maar
zullen trachten te komen, doch niemand
mag zijn oogen sluiten voor het feit, dat
met alle Duitsche zorgvuldigheid een
krachtige inval voorbereid wordt en dat
hij elk oogenblik tegen Engeland kan be
ginnen.
Churchill spoorde vervolgens de be
volking aan haar plicht te doen. Ter
geruststelling verklaarde hij, dat de En
gelsche vloot sterk was, hoewel de En
gelsche luchtmacht numeriek in de min
derheid was. Hij herhaalde, wat hij reeds
jn vroegere redevoeringen over de pa-
1 raatheid van de Britsche landstrijdkrach-
ten had gezegd en wees er opnieuw
j op, dat geen civiele overwegingen zullen
gelden. MM
i Hij verklaarde hier woordelijk: „Iedere
duimbreed gronds in elk dorp en in
elke straat zal den vijand duur verkocht
worden". De leden van de vrijwillige
burgerwachten voor de plaatselijke ver
dediging waren volgens de opvatting
van Churchill evenzeer soldaten als
de manschappen van het staande legerv.
j De bombardementen op Londen, zoo
vervolgde Churchill, zijn een deel van
het Duitsche invalsplan. Churchill stelde
de Duitsche luchtaanvallen op militaire
doelen in Londen zoo voor, alsof de
Duitsche vliegers „gruwelijk op goed ge
luk" hun bommen uitwerpen. Na laste
ring van Adolf Hitler en lof aan het
adres van de Vereenigde Staten besloot
Churchill zijn rede met de Engelschen
nogmaals tot eenheid aan te sporen.
VAN HET WATER NAAR DE LUCHT.
In Duitschland pleegt men te zeggen,
dat alleen een uitstekend zeeman ook
een goed vlieger worden kan. Daarom
krijgen de toekomstige vliegtuigbestuur-
ders een grondige opleiding in de begin
selen van de zeevaart. Zij moeten in alle
houdingen 'n boot kunnen besturen. P.I.B.
ZWARTE ZEE EN OOSTZEE
1 rechtstreeks verbonden
1 De eerste tankschepen van de Zwarte
Zee via den ver naar het Oosten loo-
penden Dnjepr en de Pripet zijn naar
Brest-Lifowsk vertrokken, waar zij hun
lading petroleum zullen overladen op
Duitsche spoorwagens. Voorts heeft Rus-
land nog een aantal schepen besteld in
Boedapest, die evenals de groote
stoombooten in den benedenloop van den
Danau gebezigd kunnen worden zoo
wel voor de vaart op de Zwarte Zee,
waar het hevig kan stormen, als op de
groote Russische rivieren. Reeds onmid
dellijk nadat de Russen een deel van
Polen dn bezit hadden genomen, gin
gen zij aan het werk om het door de
Polen sterk verwaarloosde net van ka
nalen, dat zich aansloot aan de Pripet,
te verbeteren. Voor een deel is deze
arbeid thans voltooid, met het gevolg
dat het goederenverkeer tusschen Rus
land en Duitschland een aanmerkelijke
vereenvoudiging heeft ondergaan, zoo
als thans blijkt uit de bespoediging van
het transport van petroleum. De ver
binding met het Zuiden van Rusland, de
Krom en Transkaukasië is veel gemak
kelijker geworden.
De verbetering der kanalen heeft te
vens tot gevolg, dat de Weiehsel en
de Boeg een groote rol zullen gaan
spelen dn het groote scheepvaartver-
keer. Tot dusverre was men genood
zaakt om de voor Duitschland bestemde
Russische goederen per as te vervoeren,
hetgeen duur en tijdroovend was. Brest-
Litowsk ligt aan de Boeg, een belang
rijke zijrivier van de Weiehsel. Deze
laatste rivier is door de Polen sterk
verwaarloosd. Zij was hoogstens bevaar
baar voor houtvlotten; slechts op enkele
gedeelten kon er gebruik van worden
gemaakt door stoombooten met geringen
diepgang. Technisch is de Weiehsel moei
lijk te verbeteren, omdat deze rivier
steeds neiging vertoont om te verzan
den; doch thans ds de mogelijkheid ge
opend, om een eeuwenouden droom te
verwezenlijken: het tot stand brengen 1
van een directe verbinding tusschen de
Oostzee en de Zwarte Zee, een levens
belang zoowel voor Duitschland als voor
Rusland.
De Burgemeester van Zierikzee maakt,
ooder verwijzing naar de reeds gegeven
voorschriften, bekend, dat het, zonder
speciale machtiging, verboden is
1. Tusschen één uur voor zonsonder
gang en een -half uur na zons
opgang zioh te bevinden op het strandt
de dijken (de havendijken inbegrepen),
aan de zeekust, de zeearmen, de bermen
en glooiingen van de dijken, zoowel
binnen- als buitendijken
2. Tusschen 22 uur en 4 uur zich
in het openbaar op te houden.
Herhaling van deze bekendmakingen
geschiedt, omdat gebleken is, dat zij niet
ia voldoende mate worden nageleefd en
het dringend noodzakelijk is, dat hier
aan met de grootste nauwkeurigheid
de hand wordt gehouden.
De Burgemeester van Zierikzee waar
schuwt een ieder, deze voorschriften ten
volle na te leven, aangezien overtreders
de eventaeele gevolgen van hun handel
wijze ten volle over zich zullen zien komen.
Zierikzee, 12 September 1940.
De Burgemeester van Zierikzee,
SCHÜÜRBEQUE BOEIJE.
De inhoud van deze bekendmaking geldt
ever zeer voor alie andere gemeenten op
Schouwen en Duiveland.
Duitsche weermachtsbericht
Vergeldingsaanvallen op London
Het hoofdkwartier van de Duitsche
weermacht maakte gisteren bekend:
De vijand heeft vannacht op verschei
dene plaatsen in Noord-Frankrijk, België
en Noord-Duitschland bommen geworpen,
die echter slechts geringe schade aan
richtten. Eenige vijandelijke vliegtuigen
slaagden er in tot Berlijn door te drin
gen en aldaar bommen uit te werpen.
Op tal van plaatsen ontstonden branden
in woon-1 en zakenwijken. In de binnen
stad werden twee ziekenhuizen getrof
fen. In de diplomatenwijk moesten eenige
straten' wegens het dreigende gevaar voor
instorting, tijdelijk ontruimd worden. Een
bom viel op het gebouw van den Rijks
dag, een andere op de Kunstacademie.
Vijf burgers werden gedood, verscheide-
nen gewond.
Het krachtige ingrijpen van de veilig
heids- en hulpdiensten, alsmede van den
•eigen beschermingsdiénst der Berlijnsche
bevolking, verhinderde dat de talrijke
brandbommen grootere schade konden
aanrichten.
In de stad en de haiven van Londen
bleven ook gisteren de installaties voor
de oorlogvoering het belangrijkste doel
van de Duitsche vergeldingsaanvallen. Er
ontstonden talrijke nieuwe branden. Bo
vendien werden nog andere belangrijke
militaire doelen, vooral havenwerken,
vliegvelden en fabrieken in het Zuid-
Oosten van het Britsche eiland, met
bommen bestookt.
Ten Zuiden van de Hebriden bracht
een gevechtsvliegtuig een tot een Britsch
konvooi behoorend koopvaardijschip van
8000 bruto ton tot zinken. Bij de ge
vechtshandelingen boven Engeland gin
gen drie eigen vliegtuigen verloren.
Luchtdoelartillerie en nachtjagers heb
ben van de vliegtuigen, welke Berlijn
aanvielen, elk een toestel neergehaald,
terwül de marineartillerie aan de kust
van het Kanaal bovendien vier vijande
lijke machines omlaag geschoten heeft.
Italiaansch weermachtsbericht
Luchtaanvallen van belde zijden
In weermachtsbericht no. 96 deelt het
ïtaliaansche hoofdkwartier het volgende
mede:
ïtaliaansche vliegerafdeel in gen hebben
verscheidene aanvallen ondernomen in de
gebieden van Solium, Siddi-Barrani en
Marsa-Matroe, waarbij! vrachtauto's en
troepen werden gebombardeerd en be
schoten. De daarbij veroorzaakte schade
was zichtbaar van beteekenis. Twee vij
andelijke jachtvliegtuigen werden in lucht
gevechten door onze bommenwerpers
neergeschoten, twee andere waarschijn
lijk; twee eigen vliegtuigen zijn niet te
ruggekeerd.
De vijand heeft luchtaanvallen op Bar-
dia, Tobroek en Derna gedaan. De scha
de op nlel-militaire doelen is aanzien
lijk. Totaal zijn er 13 dooden en 21 ge
wonden te betreuren. Een vijandelijk
vliegtuig werd neergeschoten en viel in
ze©. Drie officieren vm een ander neer
geschoten vliegtuig hetgeen geschied
de tijdens de actie waarvan in het weer
machtsbericht van gisteren melding is
gemaakt werden gevangen genomenu
In Oost-Afrika hebben Engelsche bom
menwerpers Kassala met bommen be
stookt, waarbij drie personen gewond
werden. Een vijlandelijk vliegtuig werd
door onze jagers neergeschoten. Van de
bemanning waren twee man dood; de
derde werd gevangen genomen.
IEDER ZIJN EIGEN WITKIEL. Ieder
die zijn koffer van of naar het station
moet sleepen, zal met vreugde de nieuwe
vinding begroeten, die kortgeleden in
Duitschland in zwang is gekomen. In deze
zware tijden waarin niet alle hulpmidde
len ten dienste staan, zal deze een
voudige kofferwagen zijn weg wel vin
den. P.I.B.
Maan op:
13 Sept. 16.51
Mean onder:
2,00
Churchill over de dreigende
Dultzche inval in Engeland
De wederopbouw van Rotterdam
door stadsbouwmeester toegelicht
De voedselpositie van ons land
wordt niet ongunstig geacht
Hoe dient de afscherming van
onze rijwiellamp te zijn 7
Een groot aantal benzinepompen
zal thans worden gesloten
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis
tering.
Zonsondergang 12 Sept. 20 uur 1 min.
Zonsopgang 13 Sept. 7 uur 12 min.
Hoog- en Laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaagwater
13 Sept. 0,20 12,48 6,14 18,41
B$ de vroeger geldende tydaaanwyzing
dient 1,40 uur te worden bfjgevoegd.
De Pan-Amerikan Airways maakt vol
gen sde New York Herald Tribune be
kend, dat haar vliegbooten op de route
New YorkLissabon tijdens het komende
slechte jaargetijde de Azorem zooveel'
mogelijk zullen vermijden om het ongun
stige vliegweer, alsmede d© gevaren van
•de ankerplaatsen /aUdaar te ontgaan
Daarbij' wil men d© Bermuda-eiiliainden
meer als steunpunt nemen, die gedoemd
worden als startpunt voor d© rechtstreek-
sche vlucht naar Lissabon ©n in de toe
komst blijkbaar regelmatig aangedaan
zullen worden.
DE WEDEROPBOUW
VAN ROTTERDAM)
Mededeelingen van den
stadsbouwmeester
Ir. W. G. Witteveen, de stadsbouw
meester, heeft aan den vertegenwoordi-
ger van de Deutsche Zeitung in den
Niederlanden te Rotterdam een onder
houd toegestaan, ten einde dezen in te
lichten over het plan tot wederopbouw
van de stad Rotterdam.
Nadat de heer Witteveen het zou
te ver voeren het interview op den voet
te volgen verteld had van zijn pogin
gen tot saneering van de binnenstad,
constateerde hij, dat de oude binnenstad
haar wezen weer terug zal krijgen. Zulks
echte 1* op een zoodanige wijze, dat de
stad in haar nieuwen vorm aan alle
moderne eischen, in het bijzonder die
van het verkeer, voldoet.
Da spoorwegan
Bij het ontwerpen van het plan is het
eerst het mes gezet in de ceintuurbaan,
die in 1899 is aangelegd en die in het
Westen, Noorden en Oosten de stad om
spant.
In de toekomst nu zal een geheel
nieuwe spoorlijn tot stand komen, die
aansluit op de lijn Gouda en van Nieu-
werkerk af in Westelijke richting naar
het D.P.-station loopt, dat centraalsta
tion in den volsten zin des woords
wordt. Door de nieuwe lijn wordt de
afstand tusschen Gouda en het Centraal
Station Rotterdam 5 km. korter. De Cein
tuurbaan en het Maasstation kunnen
daardoor verdwijnen. Het terrein van 't
Ma&sstation wordt, zoo schrijft de inter
viewer verder op gezag van den Rotter-
damschen stadsbouwmeester, een ideale
plaats voor een centraal ziekenhuis, voor
eenige hotels en voor eenige villa's.
Ir. Witteveen rekent, dat er vier jaren
gemoeid zullen zijn met den aanleg van
de spoorbaan, zoodat met de nieuwe be
bouwing van het terrein, waarop nu nog
het Mccsstation staat, geen haast is.
De Maasboulevard
Na een overzicht van de totstandkoming
van het Rotterdam van tegenwoordig
heeft de heer Witteveen den heer Gran-
zow, den schrijver van het interview,
zijn plannen uiteengezet omtrent denhoo-
gen boulevard langs de Maas, die als
walerkeering de plaats zal innemen van
de Hoogstraat. Hieromtrent was het voor
naamste indertijd reeds medegedeeld in
een overzicht dat het A.N.P. van de
plannen van den heer Witteveen heeft
gepubliceerd. Over de oplossing van het
vraagstuk der oeververbinding heeft ir.
Witteveen, die nog eens een summier
overzicht heeft gegeven van de plannen
die er in den loop der laatste jaren
zijn geweest en weer losgelaten, het vol
gende gezegd: „Er is eerst nog gedacht
aan het bouwen van een tweede brug,
doch men is daarvan teruggekomen en
heeft besloten de Willemsbrug en de
spoorbrug omhoog te brengen en te ver-
breeden". Uit het op dit punt niet ge
heel duidelijke verhaal begrijpen we, dat
het in de bedoeling ligt de brug over
de Koningshaven alleen des morgens en
des avonds te openen, zoodat het land-
verkeer zoo weinig mogelijk hinder zal
ondervinden.
De binnenstad
Aan de Noordzijde van de Willemsbrug
voert over den (ontworpen) boulevard
een afdalende weg direct naar het Beurs
plein en hiermede begint dan de eigen
lijke wederopbouw van de binnenstad.
Het verkeer kan daardoor met vrije krui
singen in rechte banen worden geleid.
Tusschen de Nieuwe Haven en den
Goudschesingel bestond vroeger een bijna
niet tc ontwarren kluwen van smalle
straten, die menigeen die haast had tot
vertwijfeling hebben gebracht.
Het plan voorziet nu in de totstandko
ming van twee breede wegen, een van
50 meter, direct van het Beursplein naar
den Goudschesingel en een 40 meter
breed»; straat van het Beursplein naar het
Oostplein, welk plein tezamen met het
Hofplein, een nieuw plein aan de uitmon
ding van den Oude Binnenweg en het
Beursplein een soort steunpunt zal wor
den in een grooten verkeersring, die gaat
over Goudschesingel, Coolsingel en Blaak
en die viermaal zooveel verkeer kan ver
zwelgen als het stratenstelsel van thans.
Als zoogenaamd verdeelpunt zal het
Beursplein een gewichtige rol in het
verkeer spelen, daar het op natuurlijke
wijze het verkeer dwingt tot rechts hou
den. Men verwacht dat in dit nieuwe
stadsgedeelte nieuwe zaken, kantoren enz.
zullen worden gebouwd. k