ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1940
D® Kern
ABONNEMENT
Prijs fl.50 p. kwartaal, bulten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14422
ADVERTENTIES
Priji: 20 cent per regel, minimum 80 cent.
BI) contract speciale prijzen. Grootte der
lettel naar plaatsruimte. „Succesjes"
80 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
POLITIEKE ASPECTEN
vertoont Oost-Azië, waar Japan meer
en meer een overheerschende positie gaat
innemen. Veertig jaren geleden is het
Engeland geweest, dat in Japan, den
toenmalige bondgenoot tegen Rusland,
zijn grootsten concurrent heeft opge
kweekt. Bij de zeeslagen in 1904—1905
door de Japansche vloot geleverd aan de
Russische, was het admiraal Pakeham,
die aan boord van admiraal Togo's vlag-
geschip, den Japannees met raad en daad
terzijde stond. Doch reeds tien jaar later
moest Engeland wijken voor het veto
van Japan, toen het China wilde bewe
gen tot deelneming aan den wereldoor
log. Weer zeven jaar later, in Washing
ton, stemde Engeland toe in het Viermö-
gendhedenverdrag, waarbij werd be
paald, dat de vestingwerken van Hong
kong niet verder zouden mogen worden
uitgebreid. Hierdoor droeg het er toe
bij, dat ,,de sleutels tot den Westelijken
Stillen Oceaan werden uitgeleverd aan
Japan". Wel is waar maakte men, aarze
lend en onzeker, een aanvang met het
uitbouwen van Singapore tot basis voor
de vloot en de luchtmacht; maar Sin
gapore, op 3000 zeemijlen van Tokio
gelegen, bijna even ver als van Amster
dam naar New-York, is geen basis voor
militaire operaties in geval van verwik
kelingen in de Chineesch-Japansche wa
teren.
In den oorlog tegen China trekt Ja
pan zich niets aan van Engelsche belan
gen of Engelsche bezwaren, onverschil
lig of het betreft het toebrengen van
nadeel door de blokkade der kusten of
de verwonding van den Engelschen ge
zant Knatchbull-Huggessen door Japan-
neesche vliegers of het werpen van bom
men op Engelsche kanonneerbooten. Het
Engelsche wereldrijk laat zich zelfs dwin
gen, een eind te maken aan het leveren
van oorlogsmateriaal aan Tsjang Kai-Sjek.
Dit alles is een gevolg van de in den
wereldoorlog gevolgde strategie, waar
door het genoodzaakt was, Japan in het
Oosten de vrije hand te laten. Men wilde
de opperheerschappij ter zee behouden,
zonder er opnieuw strijd voor te voeren.
In de afgeloopen jaren werkte nog een
noodlottige omstandigheid mede tot de
verzwakking der Britsche macht ter zee:
gedreven door de zucht om den status
quo te handhaven staarden de Engelsche
staatslieden zich blind op het Oosten
van Europa, waar Duitschland een aan
vang begon te maken met het te niet
doen van de bepalingen van het Verdrag
van Versailles. Hierdoor schenen zij to
worden gehypnotiseerd, en wel zooda-
.nig, dat zij hun wereldrijk en den voor-
naamsten pijler daarvan, de zeemacht,
vergaten. In Hongkong en Sjan-
h a i openbaren zich de gevolgen daar
van. i j i
Matsoeoka de Japansche minister van
buitenlandsche zaken verklaart, dat Ja
pan's doel is in de eerste plaats de
Chineesche affaire tot oplossing te bren
gen en voorts een groote Oost-Aziatische
sfeer van gemeenschappelijke welvaart te
vormen met inbegrip van Mantsjoekwo,
China en de Zuidzeegebieden, waarover
Japan zich veel zorg baart. Ten behoeve
van het scheppen van voorspoed in de
Oost-Aziatische naties en stabiliteit en
vrede in dit deel van de wereld moet
Japan vastberaden zijn nationale gedrags
lijn volgen door allerlei moeilijkheden
te overwinnen. Japan wil deze oogmer
ken bereiken door zich ten volle uit te
spreken met de Oost-Aziatische naties
en met de in die gebieden belangen heb
bende mogendheden, maar Matsoeoka ge
tuigde evenzeer van de grimmigen wil
om een groote Oost-Aziatische sfeer van
gemeenschappelijken voorspoed tot stand
te brengen.
Het Duitsche Weermachtbericht
Het oppeibével van de Duitsche weer
macht -maakt bekend
In het verloop der gewapende llucht-
verkenning hoven het Britschie eiland
•werden op 21 Augustus talrijke indus
trieën iep spoiorweginstalllaties, alsmede
15 vliegtuigen met goed succes aange
varen. Bom treffers konden waargenomen
wlorden in de fabrieken van Skegnessi,
Great-Yarmouth, Witney, Coventry, Bour
nemouth, alsmede in de haveninstalla
ties van Bridlington. Op de wierven van
Southampton werd o.a. eefn schip, dat
in het dok lag, getroffen,.
Bij ieen aainval op een konvooi aan de
Oostkust van Engeland gehikte het, een
koopvaardijschip doior bamtreffërs zwaar
beschadigen.
SOMALILAND ITALIAANSCH ITAL. WEERMACHTBERICHT
MATSUOKA,
de Japansche minister van buitenl. zaken
In den nacht v.an 21 op 22 Augustus
bestookten o|ri0e gevechtsvliegers vlieg
tuigfabrieken tela Zuid-Oosten van Lon
den, alsmede 'een wapenfabriek bijl Brigh
ton doeltreffend met Ibloimmen.
De in den nacht van 21 op 22 Aug,
dpor den vijand in Noprd-Duitschland'
neergeworpen bommen veroorzaakten
slechts geringe schade. De vijand verloor
gisteren zeven vliegtuigen. Zes eigen
vliegtuigen worden vermist.
ELZAS LOTHARINGEN
zal zijn oude plaets gaan innemen
In een onderhoud met een Duitschen
journalist heeft het hoofd van het bur
gerlijke bestuur in de Elzas, gouwleider
Robert Wagner, de belangrijke po
litieke opmerking gemaakt, dat er thans
geen Elzassische kwestie meer bestaat.
Zij was, zoo betoogde hij, door de Fran-
schen volkomen kunstmatig in het leven
geroepen. De Elzas is in wezen Duitsch.
Wanneer het vernis eener meerendeels
zeer oppervlakkige vreemde beschaving
verwijderd is, zal de Elzas in de groote
Duitsche volkgemeenschap weer zeer
spoedig haar oude, natuurlijke plaats in
nemen.
De houding van de Elzassische bevol
king tegenover den nieuwen toestand be
oordeelt de gouwleider met absoluut ver
trouwen. Zij toont zich niet alléén bereid
tot medewerking aan de gestelde taak,
maar heeft bovendien het nieuwe vaak
met een hartstochtelijke ontvankelijkheid
verwelkomd.
Daarna gaf gouwleider Wagner nog
een uiteenzetting van den huldigen toe
stand in het bestuur van de Elzas.
Hij wees er op, dat uit Baden ervaren
bestuurders als commissarissen naar de
Elzas gezonden zijn om eerst het bewind
te ordenen en te organiseeren. Dat be-
teekent echter niet, dat in de Elzas voor-
loopig alles van 't Rijk uit georganiseerd
en geleid wordt. Hij heeft het integen
deel van het begin af aan van het groot
ste belang geacht, dat de eigen krachten
van het land in den grootsten omvang
bij de nieuwe ordening worden betrokken
De leider van het burgerlijke bestuur
in Lotharingen, gouwleider Bürc-
k e 1, heeft een veordening uitgevaar
digd, waarvan het doel is het Lotbaring-
sche bedrijfsleven zoo spoedig mogelijk
en met de minste storing te doen aan
passen bij de sociale en economische
toestanden in het Rijk.
JOSEF BURGKEL
de gouwleider van den Elzas
Springplank naar Aden
Menigeen. Zal zich wellicht hebben af
gevraagd, waarom Italië alle krachten
heeft ingespannen, om dit woeste, door
de Afrikaansche zo|n verhlraaide land,
dat uit weinig aJn<ers dan steppen en,
Iwoestijinen bestaat,in handen te krij
gen leun dat nog Wel in het sléchtste,
d.w.z. het heetste jaargetijde, Eien blik
op de kaart is voldoende, om de ver
klaring te vinden. Engeland nam! in
1884, na den bouw van het Suezkanaal,
deze kust in bezit ten koste van Egypte,
'ota ci'es te beter de route door de»
Roiode Zee, den wieg naar Indië, te kun
nen beveiligen.
Reeds voordat het Suezkanaal er Wias,
hadden de Engelschen zich genesteld in
Perim en in Aden; het bézit van dé
havens Zeila ien Berblera aan de tegen
overgelegen kust versterkte in aanzien
lijke mate de strategische positie van
Aden. De grenzen met het Fransche
Dzjiboeti werden in 1887 vastgesteld, die
met het Italia ansdhe SpmjailSland eerst
in 1891.
Voordat de spoorweg van Dzjiblqeti
naar Addis Abeba was aangelegd hadden
de havens in Britseh Somalil'and, vooral
Zeila, nog een' zekere Wetéekenis alls*
stapelplaatsen voor de goederen, door
karavanen van het Ahëssijnsche hoogge
bergte aangebracht; thans Zijtti ziji alleen
nog van belang voor het pljaajtselijke
goederenverkeer. De handel is voorna
melijk in handen van de Arabieren, in
den laatsten tijd ook van Indiërs.
Thans, nu de beslissende slag in Afrika'
is geslagen, springt ook het belang in
het oog, dat Italië heeft bijl het bezit,
van dit gebied vooral van de kusb
Dien Westelijken uitgang van de Mid-
dellandsche Zee hebben de Italianen zoo
goed als afgesloten. Voor Engelsche
Oorlogsschepen is het zopi goed als on
mogelijk, heden ten dage nog ongehin
derd van Alexandrië naar Gibraltar en
vandaar in den Atlantiscben Oceaan te
komen. Ook in het Oostelijke hekken van
de Middellandsche Zee wordt die toe
stand hoe langer hoe onhoudbaarder
voor de Engelschen, gezien het groote
gevaar dat de petroleum-etablissementen
te Haifa door de Italianen worden ver
woest. Nu schijnt de taktiek der Itali
anen er op te zijn gericht, om éen(
eventueelen aftocht van de Engelschen
Idoor de Roede Zee ziooveel mogelijk
te verhinderen. Van Erithrea uit kunnen
Zij aan de Westzijde de Bab-el-Mandeb
beheerschen; van Zeila en Berbera uit
is dit thans ook het geval van de Oost-
Zijde. Daarbij' verlieze men niet uit het
oog, dat de kust tegenover Aden slechts
250 km, nauwelijks drie 'kwartier per
vliegtuig, van dit belangrijke Engelsche
steunpunt is verwijderd.
Dit is wel het grootste voordeel', dat
de Italianen hebben behaald door hun
overwinning, die natuurlijk zeer verge-
tmakkelijkt is door het feit, dat de En
gelschen hadden gerekend op den steun
der Franschein van Dzjiboeti uit, dien zijl
thans hehbein moeten ontberen.
Gibraltar bestookt
Weerm'achtsbieridht nou 75 van het Ita-
liaansche hoofdkwartier 'luidt als volgt:
Een van, ,onze luchtafdeelltngen heeft
de militaire doelen van Gibraltar ge
bombardeerd. Een van- onze vliegtuigen
is niet op Zijn basis teruggekeerd.
In het Oostelijke deel van de Middel
landsche Zee heeft eetn van onze tor
pedojagers een duikboot tot zinken ge
bracht 'en heeft een van onze duik-'
booten eeh torpedojager in den grond
geboord.
Een Vijandelijke vJlootafdeeling, hé-
staande uit kruisers, is in het Oostelijke
bekken van de Middellandsche Zee door
•onze luchtafdeelingen achterhaald en aan
een hevig bombardement onderworpen.
Twee kruisers blijken verscheiden malen
igetroffien te zijln.
Al onze vliegtuigen, zljln pp hun uit
gangspunten teruggekeerd.
In Oiost-Afrika is te Cocacia (Kenya)
©en Engelseh vliegtuig door onze Du-
bats neergehaald.
De leider van de Argentijlnsche dele
gatie ter conferentie van Havanna, Leo
pold Medio, heeft journalisten opnieuw
verzekerd, dat Argentinië aanspraken
op de Malvinen, 'laat gelden. Met het
oog op de Engelsche voornemens tot het
(afstaan Van steunpunten aan de Ver-
©enigde Staten zei hij, dat Argentinië
er te Havanna op heeft aangedrongen;,
de Malvinen te beschouwen als Argen-
fijpsch iem niet als Bngeljsch Iblezit.
Ten aanzien van de Italiaansch-Griek-
sche betrekkingen is Woensdag te be
voegdier plaatse verklaard, dat, in tegen
stelling met alle andersluidende ge
ruchten, Italië geen diplomatieke stap
pen in Griekenland ondernomen
heeft. Er wordt uitdrukkelijk op ge
wezen, dat Italië geen nota tot Grieken
land heeft gericht ©n over het incident
aan de Alb'aneesch—Grieksehe grens geen
besprekingen met Griekenland voert. Het
incident wordt echter van Italiaansche
Zijde als niet geregeld beschouwd.
In verschillende deelen van Joeg o-
slavië is het weer gisteren volkomen
(omgeslagen. Iri Slovenië ligt op alle
bergen sneeuw. Verscheiden toeristen,,
die uitstapjes maakten en in de berg
hutten verkeerden, konden met moeite
naar béneden worden gebracht. In Mon
tenegro koin, als gevolllg van het slechte,
stormachtige weer, het vliegtuig van de
lijn Berlij|n-Belgrado-Podgoritz-Bar niet
landen en moest met Zijln passagiers naar
Belgrado terugkeeren. v
DE VERDUISTERING
In het belang van dp naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis-
ring:
Zonsondergang 23 Aug. 20 uur 47 min.
Zonsopgang 24 Aug. 6 uur 39 min.
Toenemende macht van Japan
in de wateren van Oost-Azië
Een Elzasser-kwestie bestaat
thans niet meer
Somaliland vormt de springplank
der Italiananen naar Aden
Regeling voor het slachten aan
huis is in voorbereiding
Twsa kinderen uit één gezin te
Geldrop (N.-Br.) vermoord
Zwezerik- en
Kalfscroquetten
Vleeschbroo^jes
Gevulde Heeren
Pariser Soezen
Fjjne Cake, per ons
Verschillende koekjes
VERRENIEUWSTRAAT ZIERIKZEE
Maan op:
24 Aug. 21,38
Maan ondec:
11,40
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
24 Aug. 6,17 18,24 11,49
B$ de vroeger geldende tfidsaanwy&ing
dient 1,40 uur te worden bfigevoégd.
PREDIKBEURTEN
Zondag 25 Augustus.
Ned. Herv. Kerk.
Zierikzee. Nieuwe kerk. 10 ure, de.
Pijoao&er Hordijk.
Kleine kerk. 10 ure, ds. Saraber van
Burgh.
Luth. Kerk.
Geen dienst.
Gerei. Kerk.
10 en 6 ure, dhr. W. den Boer, hulp
prediker te Bodegraven.
Ghr. Geref. Kerk.
10 en 6 ure, oand. P. M. Jonker te
Zierikzee.
Leger des Heils (Poststraat)
Zaterdagavond 8 ure, Openluohtwerk.
Zondag 7.30 en 10, Zaalbijeenkomst, 3 30
Openluohtsamenkomst op *'t Groentje en
7.30 ure, Zaal bijeenkomst. Dinsdag S nre
voor soldaten en bekeerlingen. Donderdag
8 ure, Openbare samenkomst, alles onder
leiding van adj. Ras en kapt. Torenbeek.
Geref. Gem. (St.-Domusstraat)
10.30, 3 en 7 ure, Leeskerk.
Oud-Geref. Gem.
10.30, 3 en 7 ure, Leeskerk.
Renessé. 7.30 ure, ds. Saraber van
Burgh.
Noordwelle. 7.30 ure, de. r. Gritthuijsen
van Noordgouwe.
Haamstede. 10.30 ure, dhr. Tuite, zen
deling van Arnhem. Geref. kerk. 10.30 en
3.30 ure, ds. Vooroeveld. Geref. gem. „11
en 3.30 ure, Leesdienst.
Eikerzee. 11 ure, ds. Bosehloo. Geref.
kerk. 11.10 en 4.10 ure, ds. Bufïinga van
Botterdam.
Zonnemaire. 3 ure, ds. Bosehloo van
Eikerzee.
Dreischor. 10.30 nre, ds. Siezen,
Niouwerkerk. Geref. gem. 10.30, 3 en
7 ure, ds. Barth.