ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1940
OPGEN<
ZEMKZBSCtëCOUBAJCT
D® Kern
ABONNEMENT
Prijs fl.50 p, kwartaal, buiten Zierikzee
f 1.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 6 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuitbaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14414 2
ADVERTENTIES:
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent.
BIJ contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
ISOLATIONISTEN
Behoud van partij en behoud
van geestelijke verscheidenheid
is niet hetzelfde.
I n hun redevoeringen tot een gehoor
dat in Amsterdam was samengekomen
op initiatief van anti-revolutionaire en
christelijk-historische instanties op
zichzelf een symptoom van protestantsch-
christelijke „concentratie" hebben dr.
Colijn en prof. Slotemaker de Bruine
uitgelegd waarom zij meenen, dat voor
het orthodox-protestantsche derde deel
van ons volk medewerking aan De Ne-
derlandsche Unie onmogelijk moet hee-
ten. Hebben wij de beide sprekers goed
verstaan, schrijft het Hbl., dan kwam de
kern van hun weerstand hierop
neer, dat men de diepste geestelijke over
tuigingen niet op den achtergrond kan
laten dringen, en zelfs de nationale een
heid niet kan koopen tot den prijs van
de ondergeschiktmaking van geloofsover
tuiging aan de staatkundige eischen van
het oogenblik. Integendeel, die geloofs
overtuiging waarvan zij het heele leven,
ook het openbare, willen doordringen,
mag niet buiten het openbare leven wor
den geplaatst. Vraag ons dat niet!, riep
dr. Slotemaker de Bruine uit. Daarmede
zoü men een sterk volksdeel verzwak
ken en daarmede het volksgeheel.
Om dezelfde redenen verzette dr. Co-
lijn zich tegen de gedachte om de begin
sel-partijen tot oplossing te brengen ten
gunste van een alomvattende nationale
beweging.
|y| et volkomen eerbiediging van de
menschelijke, hooge levenswaarden,
welke in dezen orthodox-protestantschen
kring werden verdedigd, moeten wij con-
stateeren dat wij, als Nederlanders door
deze argumentaties allerminst zijn over
tuigd. In de eerste plaats al niet, omdat
het driemanschap van De Nederland-
sche Unie door niets heeft doen blij
ken dat het de geloofsovertuiging van
het protestantsche deel van ons volk
evenmin trouwens als die van het
roomsch-katholieke of van wat dr. Colijn
kenschetste als het humanistische deel
zou willen aantasten, of haar invloed
buiten het openbare leven zou willen
sluiten. Een nationale eenheidsbeweging,
die op zulke exclusieve grondslagen zou
zijn opgetrokken, zou in ons sterk reli
gieus voelende volk al heel weinig weer
klank vinden.
De medewerking van groote groepen
uit het roomsch-katholieke deel van ons
volk bewijst trouwens, dat een beweging
als De Nederlandsche -Unie zeker niet
afwijzend staat tegenover den) invloed
van den christelijken geest, die
immers in zijn naastenliefde en in zijn
eerbied voor den mensch juist in een
volk als het onze, met een zoo sterken
individualistischen inslag, de verbonden
heid draagt en sterkt. In dien zin kun
nen wij het eens zijn met dr. Slotemaker
de Bruine, wanneer hij uitroept: Chris
telijk is nationaal. Maar niet, wanneer
dit zou moeten beteekenen dat de, ver
schillende geloofsovertuigingen, al stoe
len zij dan ook op den gemeenschappe-
lijken wortel des geloofs, niet verder
zouden komen op staatkundig gebied dan
de politieke indeeling uit het verleden,
die juist toen getoond heeft niet in staat
te zijn aan een krachtig nationaal reveil
leiding en gestalte te geven.
r\ e trieste geschiedenis der kabinetten
op breede, breedste, en toen weer
smallere en „positief christelijke" basis,
heeft sedert 1933 ons vertrouwen in den
ouden vorm van nationale concentratie
niet kunnen versterken. Het doodvonnis
over de oude, christelijke coalitie is toen
door dr. Colijn zelf uitgesproken. Een
„breedere" basis is destijds op „posi-
tief-christelijke" klippen gestrand. En
met een' „zakelijke" combinatie is dr.
Colijn op 10 Aug. 1939 door „roomsch-
rood" de woestijn in gestuurd. Moeten
wij nu daarheen terug? Neen, zegt De
Nederlandsche Unie. En wij gelooven dat
dit antwoord in zeer breede, ook in zeef
positief-christelijke kringen van ons volk
buiten het directe part ij verband
zal worden begrepen en goedgekeurd.
Temeer omdat ook figuren als dr. Co
lijn en prof. Slotemaker de Bruïne er
kennen dat men in Nederland niet bij de
pakken kan neerzitten. Dr. Colijn heeft
Zaterdag verteld van het aanvankelijk
contact tusschen de leiders der oude po
litieke partijen later ook met de Unie
HENRI VAN BOURBON-PARMA
de graaf van Parys, leider der
Fr an sche royalisten.
DUITSCHE AANVALLEN
OP ENGELAND
Bomtreffers en luchtgevechten op
en boven Engelsche steden
Gistermorgen hebben de Duitsche bom
menwerpers den luchtaanval tegen Enge
land, die Zondag begon, voortgezet. Sinds
den prillen ochtend zoo meldt D.N.B.
vlogen afdeelingen gevechtsvliegtuigen
en duikbommenwerpers paar de Britsche
kust, waar zij nieuwe bomaanvallen on
dernamen en waarbij het op verschillende
plaatsen van het Kanaal en het eiland
tot hevige luchtgevechten kwam.
Het is den Duitsehen aanvallers in den
loop van den morgen gelukt, de versper
ring aan de Britsche Zuidkust, die ge
vormd wordt door luchtdoelartillerie en
jachtvliegtuigen, te doorbreken en hun
bommen op de beoogde doelwitten neer
te werpen.
Volgens de tot dusverre binnengekomen
berichten, die van bevoegde zijde wor
den bevestigd, zijn tot den middag bij
luchtgevechten 38 Britsche vliegtuigen
neergeschoten en op den grond 15 ver
nield. Daarbij komen nog 16 Britsche
vliegtuigen, welke in totaal bij Aalborg
zijn neergeschoten.
In totaal bedroegen de verliezen
van de Engelschen tot in de vroege
middaguren 69 vliegtuigen. Dertien Duit
sche toestellen worden vermist.
Bij een aanval op het Britsche vlieg
veld Eastchurch hebben Duitsche bom
menwerpers Dinsdag 6 hangars volkomen
vernield, verblijven in vlammen doen op
gaan en zware luchtdoelbatterijen buiten
gevecht gesteld.
Zware bomtreffers op olietanks veroor
zaakten branden, die van verre zichtbaar
waren. Tien Spitfires werden op den
beganen grond vernield. Bovendien wer
den 12 versperringsballons neergeschoten.
Zij kwamen brandend neer. Op twee
groote gewapende koopvaardijschepen
werden zware bomtreffers waargenomen.
Boven de Theemsmonding heeft hetzelfde
eskader nog een Spitfire neergehaald.
Intusschen duren de luchtgevechten bo-
Ven de Zuidkust van Engeland, naar het
D.N.B. verneemt, nog voort. Steeds maar
weer vliegen nieuwe formaties
Duitsche gevechtsvliegtuigen en duikbom
menwerpers op de Engelsche kust aan
De Duitsche eskaders bommenwerpers, die
in gesloten formaties op groote hoogte
naderen, worden bijna zonder uitzonde
ring door Messerschmitt-vliegtuigen, die
ze moeten beschermen, begeleid. In een
grooten boog zwermen zij rond de bom
menwerpers, maken het den vijand on
mogelijk hen lastig te vallen en slaan
bressen in den vijandelijken verdedigings
muur.
om zich te vereenigen op een kort
program van actie, waarbij men de ver
schillen zou laten rusten. Als wij ons niet
vergissen, wilde ook dit program een
hechte samenbinding van het Nederland
sche volk, versterking van het
gemeenschapsbesef, versterking
van het gezag der regeering, ordening
van het maatschappelijke leven, bestrij
ding van sociale tegenstellingen en van
de werkloosheid, opvoeding van de jeugd
in nationalen zin, met eerbiediging van
de geestelijke verscheidenheid van ons
volk, behoud der traditioneele volksvrij
heden, en een georganiseerden invloed
van het volk op wetgeving en bestuur.
Al deze punten kan men, zij het in an
dere en dikwijls positievere formuleerin
gen, terugvinden in het program der
nieuwe Nederlandsche Unie.
DE LUCHTSLAG VAN
MAANDAG
Het Duitsche legerbericht
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelt mede:
Afdeelingen Duitsche vliegtuigen heb
ben Maandag aanvallen Ondernomen op
havenwerken en vliegvelden aan de En
gelsche Zuid- en Zuidoostkust. Daarbij
werden op de oorlogshaven van Ports
mouth talrijke bommen geworpen. De
groote electrische centrale en de werf
van Vosper staan in brand. Dokken en
kadewerken, alsmede een patrouillevaar
tuig in het Kanaal kregen bomtreffers.
In den loop van deze aanvallen kwam
het tot hevige luchtgevechten, waarbij
in totaal r43 vijandelijke vliegtuigen wer
den neergeschoten. Op de vliegvelden
Manston, Canterbury, Hawkings en
Lympne gelukte het hangars, werfinstal-
laties en schuilkelders te verwoesten en
ten deele in brand te steken. Te Manstoi)
werd een af deeling Britsche jachtvlieg
tuigen bij het opstijgen verrast. Daarbij
werden 7 vliegtuigen vernield. Op an
dere plaatsen zijn nog1 8 vliegtuigen op
den beganen grond vernield.
Bij Dover hebben de Duitsche vliegtui
gen twee versperringsballons in brand
geschoten. Bij de luchtgevechten, die zich
in dit gebied ontwikkelden verloor de
vijand 30 vliegtuigen.
In het zeegebied ten Oosten van Sou
thend hebben duikbommenwerpers een
aanval ondernomen op een krachtig be
schermd konvooi en ondanks den hevigen
afweer van jagers en luchtdoelartillerie
twee koopvaardijschepen van in totaal
5.500 br.t. tot zinken gebracht. Op een
ander schip brak brand uit.
In den nacht van 12 op 13 Augustus
zijn bomaanvallen ondernomen op sche
pen nabij Swansea en Cardiff, alsmede
op luchtdoelartillerie en schijnwerper
stellingen bij Plymouth en aan de mon
ding van de Humber. Het leggen van
mijnen voor Britsche havens werd voort
gezet.
Britsche vliegtuigen hebben in den
nacht van 12 op 13 Augustus in Noord
en West-Duitschland bommen geworpen,
zonder noemenswaadige schade aan te
richten. Daarbij werden vier vliegtuigen
boven Duitsch gebied neergeschoten.
De totale verliezen van den vijand be
droegen Maandag 92 vliegtuigen. 24 Duit
sche vliegtuigen worden vermist.
ENGELSCHE LUCHTAANVAL
OP AALBORG
door vliegers en luchtdoel
geschut afgeslagen
Britsche bbmmenlwerpers hebben gis
terochtend om 11.45 uur de stad Aalb'org
in Denemarken aangevallen. Van de 12
aanvallende vliegtuigen, zoo meldt het
DNB, (werden er vijf door luchtdaefartil-
lerie en zes door jachtvliegers neerge
schoten. Slechts een vliegtuig kon (naar
Zijn steunpunt in Engeland terugkeeren.
Korten tijd na den eersten Engelschen
aanval naderden voor ide tweede maal
Eneglsche aanvallers de stad Aalborg.,
Deze tweede aanval werd gedaan door
11 vliegtuigen, (waarvan er vijf werden
DE GRAAF VAN PARIJS, die wanneer
de monarchie in Frankrijk hersteld zal
worden, wellicht eenig uitzicht heeft op
den troon te komen, in den kring zijner
familie. De graaf in gesprek met een
Fransche boer.
JON GIGURTO
de Rumeensche minister-president.
neergeschoten. Daarmee ziijln er van de
32 vliegtuigen, die gepoogd hebben Aal-
blorg aan te vallen, 16 neergeschoten-
Naar uit Aalborg iwordt vernomen, heb
ben aan de luchtgevechten bovejn, Aal-
borg van Duitsche zijde slechts 8 Mes-
serschmidt-jagers deelgenomen. De strijd,
in het verloop twaarvan van de 32 aan
vallende Britsche toloirameniwerpiers erdooir
de Duitsche jagers en door het lucht
afweergeschut 16 werden neergeschoten,
bewijst onweerlegbaar de meerderheid
van de Duitsche Messerschmidts en de
groote perstaties der Duitsche piloten.,
Het Deensehe Telegraafagentschap deelt
mede, dat bijl de Engelsche luchtaanvallen
op Aalb'org eenige Denen gewond zijn.
Een der zwiaargewionden is gistermiddag
bezweken.
HET BRANDSTOFFEN-
VERBRUIK
Distributie wordt voorbereid
Tereinde een distributie vaja vaste
brandstoffen voor te bereiden, is het
noodzakelijk gebleken de brandstoffe.ni-
verbruikers te registtreeren en voor ver
schillende groepen van verbruikers het
brandstoffenverbruik vast te leggen.
Daartoe (worden de veibruikens in de
volgende groepen onderscheidejm:
Groep a. (Woningen vaju particuliere
personen.
Groep b. openbare geboujWen (niet
voor publieke vermakelijkheden) zieken
huizen, sanatoria, rijks,-, gemeente- eta
provinciale kantoren, gestichtelni, kerken,
gevangenissen, kazernes, scholen, central©
keukens, b,patheken, (wacht;- en behajnd©-
--lingskamers van artsen e.d.
Groep c. (w'arenhuizen, winkels, hotel's,
pensions (ook kamerverhuurders), restau
rants, cüfé's, particuliere kantoren, 'les
ruimten in particuliere huizen.
Groep d. gebouwen voor publieke ver
makelijkheden, vereenigings- of vergader
lokalen en niet behoor©rade tot de groe
pen a, b ien c.
Groep e. kleine industrie met een jaar-
lijksch verbruik van vaste brandstoffen
van minder dan 240 tofm en niet blehooj-
rende tot de groepen a, b', c en d-r
Voor iedere groep bestaat er een af
zonderlijk formulier.
Deze formulieren Zullen door de dis-
tributiedienstesn verkrijgbaar (worden ge
steld. Plaatselijk (wordt bekend gemaakt.
Wlanneer en op welke wijze het publiek
deze formulieren zal! ontvangen.
VERDEELING VOORRADEN
SIGARETTEN
Voorloopig 60 pet. van
verbruik in 1939
De federatie van winkeliers in tabaks
fabrikaten heeft te Rotterdam een verga,,
dering gehouden, (waarin bijzonderheden
over de distributieregelingen voor de
(winkeliers werden besproken.
Teneinde de regelingen vain de siga,-
rettenfabrikantem geheel eenvormig te
maken, hébben de voornaamste Neder
landsche fabrikanten zich vereemigd tot
de Nationale Organisatie van Sigaretten-
fabrikanten (NOS). Deze heeft bepaald,
dat zooveel mogelijk aan alle (winkeliers
gelijkelijk de beschikbare voorraden zul
len wbrden gedistribueerd, met als maat
staf het verbruik in 1939.
De prijzen zulllen door de fabrikanten
niet Worden verhoogd en ïndien een gros
sier misbruik zou maken van de om
standigheden, door zijn prijzen te ver-
hoogen of 'het voor de Winkeliers beschik
bare kwantum onbillijk te verdeelen, zul-
Aanvallen der Duitsche bommen
werpers op Engeland duren voort
Op verschillende plaatsen in
Naderland vielen bommen neer
Distributie van motorbrandstof
en verlenging Rijvergunning
In Amsterdam hebben bommen
groote schade aangericht
Distributie van brandstoffen wordt
nu al voorbereid
Maan op:
15 Aug. 19,26
Maan onder:
3,46
DE VERDUISTERING
In- het belang van de naleving van de
bepalingen ten aapzien van de verduis-
ring:
Zonsondergang 14 Aug. 21 uur 6 min.
Zonsopgang 15 Aog. 6 uur 20 min.
Hoog- en laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaagwater
15 Aug. 0,30 12,59 6,20 18,51
By de vroeger geldende tijdsaanwijzing
dient 1,40 uur te worden bygevoegd.
len door de NOS maatregelen worden
genomen.
Onder leiding van de NOS is te Am
sterdam een bureau opgericht, waarin
twee fabrikanten, twee grossiers en twee
(winkeliers zitting hebben en welk bureau
de klachten over onbillijkheden zal be
handelen
Voorloopig is bepaald, dat iedere (win
kelier over Augustus 60 pet. van Zijn
gemiddeld sigarettenverhiruik in 1939 zal
ontvangen.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Dronken automobilist
Een ernstig verkeersongeluk heeft
Maandag op het Huygënsplein te 's-Gra-
venhage groote consternatie veroor
zaakt, daai* niet minder dan vijf perso
nen en eeini paard gewond werden, ter
wijl ernstige materieel© schade werd aan
gericht. De schuld aan dit alles Was een
dronken automobilist, die omstreeks half
een miet groote snelheid pardoes tegen
den wagen van een aapjeskoetsier op
reed, die met twee dames aan het pas
sagieren was. De gevolgen waren ern
stig, de 61-jarige koetsier E. H. Werd
van den bok geslingerd ©ni kreeg een
Wonde aan het achterhoofd. De twee
inzittende dames, de 39-jarige mevr. N.
en de 33-jarige mevr. L. werden even
eens gewond. Twee inzittenden van den
auto, de 39-jarige P. J. S. uit Rotter
dam en de 30-jarige J. D. uit Ermelo,
Iwlerden licht gewond, terwijl het paard
van den aapjeskoetsier vrijl ernstig letsel
btekwam.
De aapjeskoetsier en de twee dam©s
moesten door den eerste-hulpdienst inaar
het gemeente-ziekenhuis worden vervoerd
(waar zij', na verbonden te zijn ter ver
pleging Zijn opgenomen,. De twee passa
giers van dein auto zijn ter plaatse door
den EHD verbonden.
De dronken bestuurder, de 34.jarig© J.
F. van S. uit Pijnacker, (werd door de
politie gearresteerd.
Opiichtster gesnapt
Bij de politie te Echt heeft J. N. al
daar aangifte gedaan van oplichting voor
een bedrag van f 1500, gepleegd door de
huisvrouw M. uit Maastricht. Deze had
aan N. medegedeeld, dat hij f300 kon
verdienen, indien hij aandeelen van haar
wilde koopen, doch hij moest daarvoor
een borgtocht storten van f 1500. N., die
dit bedrag betaalde, kwam korten tijd
daarna reeds tot de ontdekking, dat de
aandeelen waardeloos waren. Toen hij
bij genoemde vrouw M. reclameerde, be
weerde deze den man in het geheel niet
te kennen en hem ook geen aandeelen
te hebben verkocht. Daarop is N. naar
de politie gegaan, die de zakenvrouw
in bewaring stelde.