NIEUWSBODE Nieuwe Bessenjenever De Kern C.J. J. VERTON ABONNEMENT Prijs f 1.60 p. kwartaal, bulten Zierikzee fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar. Afzonderlijke nummers 6 cent. Ver schijnt dagelijks, behalve 's Zondags. Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94 Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten 96STE JAARGANG No. 14410 ADVERTENTIES PrIJi: 20 cent per regel, minimum 80 cent. BI] contract speciale prijzen. Grootte der letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur DE DOBROEDSJA De laatste weken is de Do- broedsja, het veel lOmstreden ge bied door alle eeuwen heen, dik wijls genoemd in verband met de politieke ontwikkeling in Zuid- Oost Europa. Te beginnen in het Oosten van Bul garije, strekt zich, als uitlooper van een bergplateau, een verbrokkeld heuvelland schap uit naar het Noorden. Het ge bergte gaat eerst over in het lage woud gebied van Deli Orma en verloopt dan glooiend in het aan landbouw rijke Do- broedsjagebied uit, ter lengte van on geveer 200 kilometer tot de Donaudelta. De Noordelijke zoom van dit landschap wordt gevormd door een woest graniet- gebergte, dat zich van den Donau bij Macin in twee ruggen naar het Oosten tot Tulcea uitstrekt en dan langzaam overgaat in een vlakke steppe. In het Zuiden door Bulgarije, in het Westen en Noorden door den Donau en in het Oosten begrensd door de Zwarte Zee, ligt de Dobroedsja met een oppervlakte van 240.000 vierkante kilometer en on geveer 800.000 inwoners gedeeltelijk in Roemenië. De samenstelling der bevolking is buitengewoon bont. Behalve Roe menen, wonen er Bulgaren, Tataren, Turken en in de welvarende, gesloten dorpen ongeveer 10.000 West-Europeanen, waarvan een groot aantal uit Duitfech- land. De meeste steden zijn gelegen aan den Donau, die een natuurlijke hoofd verkeersweg vormt, verder aan de kust van de Zwarte Zee. De Dobroedsja is verdeeld in vier provincies: Tulcea, Con- stanza, Durostor en Caliacra. Onder de de steden neemt Constanza als havenstad een eerste plaats in. Reeds in den tijd dat de Turken hier nog heerschten, werd een spoorweg aangelegd, die van Con stanza Westelijk naar Cernavoda leidde. Door het bouwen van een gigantische spoorbrug over den Donau is later een aansluiting tot stand gebracht op het traject naar Boekarest, zoodat een re gelrechte verbinding met het Europee- sche spoorwegnet aanwezig is. Bij een beschouwing van de belang rijkste data uit de geschiedenis van deze Europeesche Korenschuur, gelijk de Dobroedsja wordt genoemd, is de wetenschap dat het vroeger heeft behoord tot de Romeinsche provincie Mosia, onontbeerlijk. Als volgende be langrijke etappe is het jaar 679 te be schouwen, aangezien toen het Turksche volk de heerschappij over de Dobroedsja van de Boelgaren over nam. Dezen rich ten zich terstond met sterke legerscha ren tegen Byzantium, belegerden Con- stantinopel, veroverden het grootste deel van het Westelijke Balkan Schiereiland, gingen over tot het Grieksche Christen dom en verworven voor de Boelgaarsche kerk de onafhankelijkheid. In de eeuwen die hierna kwamen, zag men nu eens de Boelgaren, dan weer de Byzantijnen overheerschen, maar in 1186 bevrijdden de Boelgaarsche volkshelden Peter en Johan Asen het land voorgoed van de Byzantijnsche heerschappij. Na een bloei periode van twee eeuwen viel de Turk sche sultan Bahasid in Macedonië, Al banië en de Dobroedsja binnen en maakte voor geruimen tijd een einde aan de Boelgaarsche zelfstandigheid. De Dobroedsja werd toen gesteld onder de heerschappij van de Beglerbegs uit Roe menië tot 1836. In de laatste jaren van deze heerschappij had zich een Boel gaarsche nationale beweging gevormd. Toen het door de innerlijke zwakheid van Turkije en vanwege de Russische aanspraken op Boelgarije (1&54) kwam tot den zoogenaamden Krimoorlog tus- schen Rusland en Turkije. Bij het beëindigen van den Krimoorlog werd bij den vrede van San Stefano besloten de pobroedsja af te staan aan Rusland. Kort daarop volgde een ruil: de Russen lieten de Roemenen het Bessarabische gebied afstaan en gaven daarvoor de Dobroedsja in ruil. Maar het bezit van deze landstreek langs den Donau was den Roemenen niet voldoende. Na de eindelooze Balkantroebelen werd bij den vrede van Bukarest in 1913 de aanhechting van het district Sllistra, dat den Zuid-Westelijken uitlooper van de Dobroedsja vormt, verkregen. In den Wereldoorlog streed Boelga rije aan de zijde van Duitschland en Oostenrijkterwijl Roemenië zich liet spannen voor den wagen der Entente. Nadat de Roemenen verslagen waren, kwam het in 1918 tot den vrede van Bukarest, die het afstaan van de ge- heele Dobroedsja aan de Boelgaren be vestigde. Tengevolge van Turksche in menging kwam het echter nauwelijks tot overgave van de Zuidelijke Dobroedsja De Wereldoorlog woedde verder; de Boelgaren verdeelden zich door onder- lingen strijd, het Salonikifront stortte als gevolg van de oorlogsmoeheid der troepen ineen en toen kwam die merk waardige wapenstilstand tot stand, die Tsaar Ferdinand den troon en zijn land. het, met Duitsche hulp veroverde, nieuwe gebied kostte. Bij den vrede van N e u i 11 y werden de Boelgaren in 1920 gedwongen terstond de Dobroedsja te ontruimen. Vervolgd door de Roemeen- sche soldaten trokken zij zieh terug achter de nieuwe grenzen, maar nimmer hebber: zij hun oude rechtsaanspraken op de Dobroedsja opgegeven. Thans is die eisch opnieuw naar voren gekomen. RUSLAND IN HET VERRE OOSTEN Amoer-spoorlijn in gebruik genomen Sedert jaren heeft de regeering van de Sovjet-Unie er naar gestreefd :om door uitbreiding van het spoornet in het Verre Oosten de geweldige gebieden in het Noorden van Mansjoekwo te ont sluiten en verkeerstechnisch steeds nau wer te binden aan de gebieden van het Europeesche Rusland. Daartoe wer den grootsche plannen uitgewerkt, die tot doel hadden de in 1892 gereed ge komen Transsiberische spoor lijn te ontlasten. Deze lijn loopt ten Zuiden van het Baikal Meer, en vandaar over Tschita naar het Oosten. Volgt dan de Noordelijke grens van Mansjoekwo, tot zij bij Chabarowsk den Amoer be reikt en dan met een scherpen boog naar het Zuiden parallel met het reus achtige, langgestrekte kustgebergte in den Noord-Westhoek van de Japansche Zee, uiloopt naar Wladiwostok. Door deze lijn werden de belangrijke nieuwe grondstoffengebieden van Oost- Siberië, die zich ten N.-O. en O. van het Baikal Meer uitstrekken tot aan de Zee van Oehotsk niet voldoende be- heerscht. Op grond daarvan begon men met den bouw van een haast langs de lineaal getrokken spoorlijn die ten Noor den van het Baikal Meer loopt naar de monding, van den Amoer en door gebieden voert, die door hun rijkdom aan ertsen, hout en pelsdieren van groote beteekenis zijn. Het eindpunt van deze spoorlijn ligt bij Komsomolsk, een in 1930, naar de Sovjet-Russische jeugdor ganisatie genoemde stad in de omgeving van de Amoermonding, die bijna een inwonertal van 100.000 bereikt heeft. Tegelijkertijd rijpte het plan om als cornpleteering op de deze beide Oost- Westverbindingen een lijn Noord-Zuid te bouwen, die den Amoer van zijn mon ding uit in Zuid-Oostelijke richting volgt en bij het knooppunt Chabarowsk op de oude Transsiberische spoorlijn uit komt. Door deze lijn zal de Sovjet in staat gesteld worden om transporten naar Wladiwostok te brengen. Aan gezien het hooge kustgebergte een goede barrière vormt tegen het Noordelijk deel van de Japansche Zee, heeft Rusland dus de mogelijkheid, om, wanneer deze lijn ook eenmaal gereed is, bij een conflict in het Verre Posten, ongehinderd de verbinding tusschen de industrie- en handelscentra Komsomolsk in het Noor den en het knooppunt Chabarowsk aan de Zuidelijker gelegen Transsiberiëlijn in stand te houden. BRITSCHE KONVOOIEN AANGEVALLEN 15 schepen lot zinken gebracht Duitsche motortorpedobooten hebben naar het Duitsche Nieuwsbureau meldt, in den nacht van 7 op 8 Augustus een sterk beveiligd vijandelijk konvooi aan gevallen. In weerwil van het hevige af- weervuur van de begeleidende vijande lijke torpedobootjagers, van andere be wakingsvaartuigen en van de zwaarge wapende stoomschepen zelf, werden een tankschip van 8000 ton, een stoomschip van 5000 ton en een van 4000 ton tot zinken gebracht. Een kleinere tankboot werd in brand geschoten. De Duitsche motortorpedobooten keerden onbescha digd terug. De luchtmacht heeft Donderdagochtend in het Kanaal een Britsch konvooi aan- gevallen. Daarbij zijn 12 schepen met oogst 1940 Zoet, Halfzoet en Zuur. een gezamenlijken inhoud van 55.000 ton tot zinken gebracht en 7 schepen bescha digd. Tijdens de luchtgevechten, die zich hierbij ontwikkelden, werden vijf Brit- sche jagers neergeschoten. Een eigen vliegtuig wordt vermist. Bij andere luchtgevechten zijn gister ochtend nog 29 vijandelijke jagers neer geschoten. Twee eigen vliegtuigen gin gen hierbij verloren. HOE YPENBURG VEROVERD WERD op den 10en Mei In het eerst thans uitgekomen Juli- nummer van „De Militaire Spectator", doet de r eserve-luitenant-kolonel J. Moor man, een belangwekkend relaas van de krijgsverrichtingen rond Den Haag en Wassenaar en de verovering van het vliegveld Ypenburg. Overste Moorman, die in zijn functie van commandant van het le depot infanterie uit den aard der zaak een uitnemenden kijk heeft gehad op alles, wat zich in en om de resi dentie heeft afgespeeld, geeft aller eerst een uitvoerig overzicht van de or ganisatie en de taak der depottroepen, om vervolgens aan de hand der gebeur tenissen verschillende tekortkomingen aan te toonen, welke de taak onzer weer macht onnoodig hebben verzwaard. Het zou te ver voeren, in dit bestek uitvoerig de verrichtingen der verschil lende onderdeelen over te nemen. Slechts willen wij een uitzondering maken voor de beschrijving van de wijze, waarop het vliegveld Ypenburg door het 4e de potbataljon is genomen. Reeds te 6 uur, schrijft overste Moor man, had ik den commandant van het 4e depotbataljon gemachtigd, een com pagnie te dirigeeren naar het vliegveld ypenburg, welks bezetting om verster king gevraagd had tegen gelande val- schermtroepen. Deze wees daar voor aan de 5e compagnie, onder com mando van den reserve-kapitein Tesink, die om 6.15 afmarcheerde naar de Hoornbrug waar de waarnemend commandant van het derde bataljon van het regiment gre nadiers hem opdroeg, Rijswijk, waarheen een deel der bezettingstroepen van Ypen burg teruggetrokken was, te beveiligen tegen den uit Ypenburg oprukkenden te genstander. Daartoe nam de compagnies commandant aan weerszijden van de Hoornbrug stelling en deed vluchtige ver sterkingen aanleggen. Maar de vijand kwam niet; wel eenige van Ypenburg teruggetrokken eigen troepen. Te 1 0 uur ontving de compagniescom mandant van den commandant van het j derde bataljon van het regiment grena diers bevel„Aanvallen op Ypen- i bur g". Van de uitgangsstelling bij de Hoornbrug wordt voorwaarts gegaan met twee secties in front, tusschenruimte 150 i meter, richting houdend op de linkersec tie, die den landweg Hoornbrug—Hoeve Ypenburg volgt. De derde sectie blijft in I reserve bij de Hoornbrug, versterkt met eenige artilleristen van het algemeen 1 paardendepot die eerst van wapens en munitie voorzien moesten worden! Neventroepen waren niet aanwezig. Te 11 uur treft de rechtersectie bij de wielerbaan drie onbeschadigde eigen vliegtuigen aan. De daar aanwezige offi- eieren van de luchtmacht deelen mede, dat zij deze vliegtuigen niet besturen kun nen en dat ze van weinig waarde zijn. Voortdurend onder vuur Te 11.45 loopen de voorsecties vast door vuur van het vliegveld. De comman dant der linkervoorsectie, de res.-eerste- luitenant Van Overbeek, valt uit wegens een schot in den schouder. De reserve sectie rukt via Hoorndijk, om, linkersec tie geworden, het vliegveld omvattend aan te grijpen. Deze afdeeling wordt her haaldelijk bes-choten door laag- v lie gen de vliegtuigen, waarte gen geen andere afweer mogelijk is dan met geweervuur en den lichten mitrail leur, en uit de Johanna-hoeve. Op den linkervleugel komen onderdee len van het derde bataljon van het regi ment grenadiers. Johannahoeve, liggend achter een dijk, omgeven door geboomte en daarvoor een schootsveld van 250 m. kan moeilijk onder vuur van geweren en lichte mitrailleurs genomen worden. De linkersectie bereikt Pongonhoeve en treft daar aan twee zware mitrailleurs met stukscommandanten en twaalf man bediening van de 4e compagnie van het 4e depotbataljon (dus van het eigen ba taljon), die daar in stelling staan zonder verband met eenig ander onderdeel. De commandant der 5e compagnie van het vierde depotbataljon neemt ze onder zijn bevel, maar ook het vuur van zware mi trailleurs heeft onvoldoende uitwerking op de Johannahoeve. Aan een nabije compagnie van het 3e bataljon grenadiers wordt gevraagd, via Vredenoord aan te vallen op Johanna hoeve, maar deze ziet daartoe geen kans wegens het open terrein van 600 meter. Kennelijk is er zelfs geen poging toe ge daan. Aan den commandant van genoemd bataljon wordt dan mortier- of artille rievuur gevraagd op de Johannahoeve, wat wordt toegezegd tegen 15.30. Van 16 tot 16.15 bestoken vijandelijke bommenwerpers de voorsecties en ver dwijnen in de richting van Rotterdam. Stormenderhand genomen Eerst van 17.15 tot 17.30 komt eigen artillerievuur op de Johannahoeve. Direct daarop wordt deze bestormd en genomen te 18. In de hoeve worden aangetroffen elf Duitschers, waarvan zes gewond, en drie man eigen troepen, benevens vier lijken van Duitschers en vier van bewo ners der hoeve. In beslag genomen wor den twee Duitsche zware mitrailleurs, twaalf karabijnen en een groote hoeveel heid munitie, seinpatronen en levensmid delen. i i: 1 Nu bestormt de middelste sectie de loopgraven op Ypenburg, maakt negen krijgsgevangenen, en treft in één der loopgraven den res.-eerste-luitenant Wa genaar, van het regiment grenadiers aan, die met zijn sectie steeds op het vlieg veld standgehouden heeft. De commandant der linkervoorsectie, de eerste-luitenant Weeda, wordt gewond door een schampschot aan het hoofd, maar herneemt, na verbonden te zijn, zijn commando. De linkerneventroepen van 't regiment grenadiers trekken nu terug op Rijswijk, de door de vijfde compagnie van het 4e bataljon gemaakte krijgsge vangenen en gewonden meevoerend. De commandant dezer compagnie vraagt, waarom teruggetrokken wordt. Ant woord: er is verzamelen gelast. Hij vindt dit hoogst onwaarschijnlijk, zendt een ordonnans naar den comman dant van het derde bataljon grenadiers, die terugkomt met het bericht, dat de commandopost op villa Martha verlaten is en dat de eigen troepen bij de Hoorn brug terugtrekken. Zal het pas heroverde vliegveld dan weer verlaten worden? Bij het uitblijven van orders en geen verbinding meer heb bend met den commandant van het 3e bataljon grenadiers besluit de resërve- kapitein Tesink terecht het vliegveld te behouden en de belangrijkste punten rond om te bezetten. Gesneuveld 2 soldaten. Gewond): 2 ^luitenants en 7 soli daten. Maar Ypenburg was heroverd en bezet! De Dobroedfja; hst veelom streden Balkanland De Russische Amoer-spooriijn in gebruik genomen Geen uitbreiding van de spoor wegdiensten te verwachten Hoe Ypenburg op den 10en Mei werd veroverd Na 11 uur 's avonds tot kwart over 6 's morgens geen tram Handhaving van het prijspeil dat vóór 10 Mei gold fë}anletlaUic\ aafcelpafmetLf Appelflappen Vleeschbroocljes Coeosmacronen Gevulde Heeren Eierkoeken Fjjne Cake per ons Botersprits Bolussen en de alom bekende Kalfseroquetten VERRENIEUWSTRAAT ZIERIKZEE DE VERDUISTERING In het belang van de naleving van de bepalingen ten aamzien van de verduis- ring: Zonsondergang 9 Aug. 21 uur 16 min. Zonsopgang 10 Aug. 6 uur 16 min. Maan op: Maan onder: 10 Ang. 13,11 22,45 Eerste Kwartier 12,20 Hoog- en Laagwater te Zierikzee Hoogwater: Laagwater: 10 Aug. 7,18 19,33 0,23 12,49 By cLe vroeger geldende tijdsaanwijzing dient. 1,40 uur te worden bfjgevoegd. PREDIKBEURTEN Zaterdag zuilen te Amsterdan i drie ver gaderingen (worden gehoudeuv waar ach tereenvolgens 't Iwioord zullen voeren dr. H. Colijtn, prof. dr. J. R. Slot* jmaker de Bruine en Mr. A. B. Roosjen. Naar uit Quebec Iw'ordt gen* ddr is al daar in kringen vajni de Frairsa che Cana- deezen levendige ontstemming ontstaan, lOmdat door een besluit van to et blokka de-ministerie te Londera de verscheping van 100.000 ton Canadeesohe tanwie maar Frankrijk is verboden. Het Jretreift hier loprders, die naar verluidt nog afkomstig züjin van de vroegere Franscbe regiWiing- Reynaud en welke begin Augu, stus had den moeten (worden uitgevoerd* Zondag 11 Augustus. Ned. Herv. Kerk Zierikzee. Nieuwe kerk. 10 ure, ds. Pijnaoker Hordijk. Kleine kerk. 10 ure, ds. Aalbers van Siriansland. Luth. Kerk. Geen dienst. Geref. Kerk. vlO en 6 ure, ds. Leene. Ohr. Geref. Kerk. 10 en 6 ure, ds. v. d. Molen van Rotterdam. Leger des Heils (Poststraat) Zaterdagavond 8 ure, Openluohtwerk. Smidag 7.30 en 10, Zaalbijeenkomst, 3.30 Openluohtsamenkomet op 't Groentje en 7.30 ure, Zaalbijeenkomst. Dinsdag 8 nre voor soldaten en bekeerlingen. Donderdag 8 ure, Openbare samenkomst, alles onder leidiDg van adj. 'Ras en kapt. Torenbeek. Gerei. Gem. (8t.-Domusstraat) 10.30, 3 en 7 ure, Leeskerk. Oud-Gerei. Gem 10.30, 3 en 7 ure, Leeskerk. Serooskerke. 3.30 ure, ds. Veen (Doops- bediening). Nieuwerkerk. 10.30 ure, ds. Westerhof ■(Voorber. H. Avondm.) Oosterland. Geref. kerk. 10.30, Leeskerk en 3.30 ure, ds. Leene van Zierikzee. St.-lTUipsUnd. Geen opgaaf ontvangen. St-Annaland. 11, ds. v. Griethnysen en 3.30 ure, idem (Doopsbed.) Geref. gen». 11.10, 3.40 en 7.10 nre, Leeskerk.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1940 | | pagina 1