NödkjerV. T5us thuis „Ons Irjuis" Vrij
t0 ZierikzGG.
e
DE NEDERLANDSCHE UNIE
Hat driemanschap aan het woord
In de geheel gevulde en met de Ne-
derlundsche kleuren getooide zaal van
het Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen te 's Gravenhage heeft de Ne-
derlandsche Unie Dinsdagavond haar eer
ste groote openbare vergadering ge
houden.
Als eerste spreker voerde Mr J. Lint
horst Homan het woord.
Deze herinnerde er aan, dat Nederland
nu reeds circa drie maanden onder be
zetting 'leeft en nu zoekt zijn houding
te bepalen.
Het is onmiskenbaar, onloochenbaar,
zeids spr., dat in de laatste jaren zich
bij ons, gelijk alom in Europa, de dui
delijke wil toonde naar meer en sterker
saamhoorigheid in ons volk, naar sta
king van de partijtwisten, naar werke-
lijken en wezenlijken gezamenlijken op
bouw. O zeker, in de politiek was daar
van nog bitter weinig merkbaar, het was
blijkbaar tot de eigenlijke politici nog
niet voldoende doorgedrongen, anders zou
menig onverkwikkelijk tooneel der laat
ste jaren ons bespaard zijn gebleven,
maar het leefde in het volk zelf. Overal,
gerechtigd partner in Europa. En
wij zien in, dat daaraan reeds nu moet
worden begonnen, gelijk hier en daar
dan ook geschiedt. Wij1 gevoelen, dat
daarbij de waarborg zal worden gevon
den tegen onze vroegere volksflautejn, wali
ke wij1 in de afgeloopen jaren va|ni b'eide
2ijden hebben gemaakt, dat wij in het
werk vertroebeling brachten door hetbuiu
tenlandsche w'erk in de biinoenlandschd
politieke sfeer te laten komen. Maar wij1
willen in oorlogstijd, naar de eeuwen
oude regelen vajn votlksfierheid, welke
juist ook in Duitschlaind zop hoiog wiojrdt
gehouden, ons onthouden van alles Wat
zweemt naar oogendienderij en opportuh
nisme jegens den bezetter.
Wij zijn in deze dingen een stroef volk
iwij zijn niet gemakkelijk en ,niet volg
zaam en w'ij willen dat ook niet zij'n.,
Wanneer den bezetter echter de;n indruk
zou krijger. dat deze stroefheid, w'elke
ook sommige uitingen van mij en de Ne.
derlandsche Unie kenmerkte, een oneer
lijkheid is, ©en soort eten van twee wal
len, ©en soort uitstel tot na den. vrede
om dan iWeer geheel in den ouden toe
stand terug te vallen, dan hoop ik, dait
de bezettingsautoriteitén dat met ons zul
len willen uitspreken omdat Wijl oog iin,
alom in het land, overzee en hier, was j °°S dit zulllen kunnen. OnderzoekenIk
heb all© vertrouWen dat de Rijkscomlmiej-
sariSjdie zooi sprak als hiji kortgeleden
sprak, niet de man is voor een lichtvaar
dig oordeel over ons.
Zoo zal omzie Weg zfijn: Open dn eerlijk
aan de nieuWe taak, forsch ien iln,grijpend
Waar het moet, handhavend het beste in
ons volk, nimmer terugvallend iln de oude
fouten, rechtop vain Ziel, een goede Net-
derlandsehe taak tegemoet.
Sociale en economische toestanden
Na mr. Linthorst Homan voorde Prof.
dr. J. de Quay het WOord.
Deze spreker Wees allereerst op de nood
zakelijkheid dat men moet gefooyen dat
de ©volutie, 'Waarin het 'fand vierkeert,
ons land brengt naar een betere toe
komst. Dat geldt zeer zeker ook voor
omZe sociale ien economische toestalndert,
Waarover hiji ©en venkel woord 'zou spre
ken. Nederland zal zich ook in de toe
komst bewtust va;n nuoeten üfijln dat zijn
fundementeele welvaartsbron
nen de landbouW, de tuiinbouw ©n de
scheepvaart zijn.
Wat de landbouW betreft acht spr.
het noodig dat vooral aandacht iwlordt ge
schonken aan de prijlspeil Waarmede eefni
goede verhouding tussdben de hoofdgnoO.
pen der landbouwproducten inioodzakelljk
is. T'en aanzien van de kleine (bioer en
zal bet systeem van voorlichting en hulp
in natura de kwaliteit der productie be
vorderen, terwijl de zeer groote bedrij
ven voor verdere veredeling in aajrumieT!-
king komen om zoodoende meer mlenj-
schen in den Iandboufiv een bestaamsttioL
gelijkheid te geven >em om de productivi
teit te verhoogen. Het zal goed zijln, in
dien maar bevorderd Wordt, dat de boer
eigenaar van Zijn gro|nid Wordt.
Behalve de scheepvaart, Waiarblj! hand
having van de belangrijke posit e vam
Nederland van het grootste belang zal
zijh, is ook de industrie, 'w'aarim 40
procent van het werkende deel der No
de rl an dsche bevoilking is ondergebracht,
van belang. Door nauwe aaneensluiting
op het Eturopeesche, >en in het bijlZon-
der op h©t Duifsche economische leven,
zal bijl een goeden p 1 a n m a t i ge |ni o pi
bouw de welvaart van allien zljtn ge
diend.
Bijl het sociale beleid zal de stelre
gel moeten Zijin dat het bleïang vairn de
gemeenschap gaat boven het helalng vain
groep of individu. Verdier moet de Werk
loosheid verdWijben. I>e Nederlandsche
Unie streeft naar ©en oirgainischen. opi-
bouw' van Maatschappij! ien Staat, waad-
bij men tot werkelijken nieuwbouw moet
komen.
Werkgevers, arbeiders, middenstanders
en boeren moeten zich in vakunies samen
voegen, welke vakunies, gegroepeerd naar
bedrijstakken, zich in corporaties
van werkgevers en arbeiders kunnen sa
menvoegen. Dezen corporaties zal pu-
het diepe krachtige verlangen aanwezl
naar een eensgezind Nederland, juist in
deze zware tijden.
Dat groote veranderingen niet alleen
moesten komen, doch ook zouden ko
men, stond vast. De vraag was voor
den oorlog vooral deze: Zal de binnen-
landsche verbetering in ons volk zoo
tijdig tot stand komen, dat wij als volk j
niet achterblijven bij de eischen van
dezen tijd?
Harde «aamhoorighaid
De vraag is nu deze: Zal ons volk
vrijwillig en zelfstandig zijn degelijke,
harde saamhoorigheid, zoo snel tot gel
ding kunnen brengen, dat het èn bin
nenlands zijn gemeenschapsplichten ver
slaat èn internationaal zich kan doen
gelden bij den opbouw van het komende
Europa? En wel wezenlijk sterk: niet
in een noodverband bijeengehouden?
Spr. beantwoordt deze vraag beslist
bevestigend, daar het Nederlandsche Volk
in zijn kern sterk en zuiver is.
Dit werk kan en mag niet alleen ge
schieden, het moet geschieden. Niemand
mag, wanneer het om de toekomst van
zijn land gaat, de armen kruisen en
afzijdig toezien.
Laat ons nu niet achterblijven, laat
ons met fermen tred naar de toekomst?
gaan van een sterk Nederland, hier en^
overzee. Zien zij, die afzijdig willen
blijven, aldus spr., dan niet, wat binnen
lands en buitenlands ons te doen staat?
Zien zij dan niet, hoe de komende tijd
reeds een sterke samenwerking, een le
venden gemeenschapszin van ons zal
eischen, als wellicht geen tijd ooit te
voren van Nederland geëischt heeft? Zien
zij niet, hoe wij onze plaats in Europa
opnieuw zullen moeten verdienen, door
hard en ingespannen werken? Óf, als
zij dit alles wel zien, maar toch om
een of andere reden politiek wantrou
wend staan, zien zij dan niet dat krach
tige medewerking van ieder de eenige
weg is om ook alle deugden van ons
volk tot haar recht te doen komen?
Zien zij niet, hoe wantrouwende afzijdig
heid in tijden als deze on-nationaal is?
Reeds het op gang brengen van slui
merende Nederlandsche energie, is goed
vaderlandsch werk. De medewerking van
allen zal individueel moeten zijn, het
kan desnoods eerst collectief worden be
vorderd, maar het zal op zeer korten
termijn de beslissing voor ieder zelf
moeten zijn, of hij in zijn eigen leven
de kentering gekomen voelt welke noo
dig is voor den rechtstreekschen inzet
van al zijn krachten voor zijn land, het
moge vaii hem opofferingen vragen zoo
veel het wil.
Gelijkgerechtigde in Europa
Wij willen Nederland opbouwen, ge
lijk de Rijkscommissaris voor de bezette
gebieden het onlangs in zijn belangwek
kende rede formuleerde, tot ge lij k-
bliekrechterlijke bevoegdheid moeten
worden toegekend. Organisatie is nood
zakelijk. I
Mat volle kracht vooruit
De derde en laatste spreker Mr. L.
Einthoven besprak allereerst de nuchter
heid van ons, Noord-Nederlanders, en
wees er op, dat aan de hoogere idealen
in ons volk nog heel veel ontbreekt. De
liefde voor ons land en het besef van
een gemeenschappelijke toekomst is on9
volk nooit bijgebracht. Misschien is het
thans mogelijk om het geheele Neder
landsche Volk zooveel mogelijk te ver
zamelen om dit eene punt. De N.U.
stelt voorop de verdieping van den
Christelijken geest. In hun strijd tegen
Spanje waren de Nederlanders bezield
door een machtig Godsvertrouwen. Zoo
ook de Boeren en de Vlamingen.
In Nederland moet men weer leeren
offeren. Een Volk dat niet tot offers
bereid is, staat op een hellend vlak.
De vrijheid van Godsdienst,
levensbeschouwing en opvoeding willen
wij tegen elke aanranding verdedigen:
Een der eerste dingen die thans moet
gebeuren i$ het vormen van leiders, die
het volk kennen. Arbeidsdienst voor
jeugdige personen zou veel goeds
kunnen doen. De eenheid moet rekening
houden met de bestaande verscheiden
heid. Het samengaan mag geen rem zijn
en wij moeten met volle kracht vooruit
naar een rechtvaardige toekomst!
TELEGRAMMEN
BRAND DOOR HOOIBROEI.
Dinsdagavond is de kaïpitale bberderiji
Weiwloiond door dein heer S. Kaper te
Blokker (N.-H.) geheel1 door brand ver
weest. De oorzaak is hiotoiWroei. Debrand-
iwleer, die vrij! spoedig aanwezig was,
kon niet verhindereini, dat de geheel© in
boedel een prooi der vïamimen werd.
Alleen een hooimijt, die in de nabijheid
stond, kon behouden blijlvem. Verzekering
dekt de schade.
DROEVIG ONGEVAL.
Dinsdagmiddag is de 15^-jarige F. K.
H. uit Arnhem, verpleegde uit de Ru,-
dolphstichting onder de gemeente Bar-
neveld, die bezig. Iwias met- schiLderWerk'
op ©en schuur te B arm© void, ver
moedelijk door een duizeling bevangen,
De' jongen greep' den draad valra het
lichtnet, viel naar beneden 'en fw)as on
middellijk dooid.
ONZE TUINBOUWERS PARAAT.
Op' de uitgestrekte proeftuin van het
Zuid-Hollandsche Glasdistrict te Naiald,
fw'if lc worden thans onder leiding van.
den Rijkstuiinbiouiweonsuejnit, Ir. J. M- Rié-
mans, proeven genomen met nieu'we
groenten- en fluitsoorten.
DUITSCHE STROOIBILJETTEN IN
ENGELAND.
De groot© belangstelling van de Bni-
gelsche bevoilking voor ,de strjoiodbiljeti-
ten 'die Duitsche vliegtuigen boven ver
scheidene streken van E}n|geland hebben
uitgeworpen schildert de correspondent
van het Amerikaansche blad „New York
Times", die meldt dat boeren en andere
kringen van. het Zuidejni en Zuidwesten
van Engeland, alsmede van Wales in
de stralen van de sch'ijlnwerpers geheele
Wolken strooibiljetten zagen, waarvan zij'
zich meester maakten. De biljetten bei-
vatten, zooals blekend, uittreksel^ uit de
jongste Rijksdagrede van Adolf Hitler.
SPANJE EN GIBRALTAR.
Het Spaansche blad Inforrriffciönie geeft
den inhoud 'weer van een -boodschap
van de „symbblischen Spaanschein: burge-
meester" aan Generaal Franco. Het symy-
J bblische stadsbestuur van de vroegere
Spaansche vesting, blijft sedert den vier.
den Augustus 1704, den dag der bezet-
1 ting van Gibraltar door de Engeischeh,
te San Roque, in de buurt van Gibraltar.
'VV-'wn::1
d?t b°g;n September a.s. zal worden geopend en aan 't Vrije nog meer relief zal geven
In de boodschap Iw'ordt o.a. geziegd:
„Het symbolische stadsbestuur volgt met
vurige gevoelens d© huidige gebeurtenis
sen, die de vervulling van ©en nationaal
eeu'wienoud verlangen tot doel hebben"^
Moge de dag niet ver meer zijn, zoo
sluit de boodschap, waarop het symboli
sche stadsbestuur van Gibraltar zijn stof
felijk eigendom in bezit kunnen nemen.
FABRIEKSONGELUK.
In een machinefabriek te Triest heeft
zich een ernstig ongeluk voorgedaan, dat
5 dooden en een zwaar gewonde heeft
geëischt. In de gieterij ontplofte het
veiligheidsventiel van een smeltoven, zoo
dat het witgloeiende ruwe ijzer uit den
oven spatte en de in de nabijheid wer
kende arbeiders zoo zwaar verwondde,
dat zij kort daarop overleden. De toe
stand van het zesde slachtoffer is ho-
peloqs.
DUITSCH LEGERBERICHT.
Het opperbevel van de weermacht
maakt bekend: Een Duitsch oorlogsschip
heeft scheepsruimte der vijandelijke koop
vaardijvloot met een inhoud van 30.000
bruto R.T. in overzeesche wateren tot
zinken gebracht. Onze gevechtsvliegtuigen
hebben vliegvelden aanèevallen bij Tyn-
mouth en St. Athan, benevens vliegtuig
fabrieken van Vickers Armstrong in Ches
ter en installaties der bewapeningsin
dustrie in Swansea gebombardeerd. Brit-
sche vliegtuigen, die in den nacht van
6 op 7 Augustus boven Nederland en
West-Duitschland in gering aantal ver
schenen, wierpen op verscheidene plaat
sen bommen, zonder noemenswaardige
schade aan te richten.
MARKTBERICHTEN
GOES, 6 Aug. VieilingsveT. Z^-Bevelland.
Aanvoer 50.000 eierein. Kippeneieren,f3.79
—5.03; eenden-eieren f4 per 100 stuksj.
Noteering handelaren: bloeneinboter f 1.60
per k.g.; kippeneieren f4 per 100 stultë.
ST.-ANNALAND. Aardappelveiling van
Maandag 5 Augustus.
Groep St.-Annaland:
38825 kg gele eigenheimers f 2,81—3,27
5425 kg idem bonken f 1,81—2,06; 1075 kg
idem drielingen f2,30—2,60; 27350 kg bl.
eigenheimers f3,41—3,64; 4900 kg idem
bonken f 1,81—1,97; 1125 kg idem drielin
gen f 2,63—2,684100 kg Zeeuwsche bonte
f4,06—4,26; 1125 kg bintjes, bonken f 1,51.
Totaal verkocht 83925 kg.
Groep Scherpenisse:
8250 kg gele eigenheimers f2,52—2,69;
125 kg idem bonken f 1,51500 kg idem
drielingen f2,30—2,40; 12250 kg blauwe
eigenheimers f3,03—3,30; 1000 kg idem
bonken f 1,82300 kg idem driel. f2,51.
Totaal verkocht 22425 kg. Alles p. 100 kg.
ST.-ANNALAND. Aardappelveiling van
Dinsdag 6 Aug. Groep St.-Annaland: 42575
kg gele eigenheimers f2,78—2,89; 8900
kg idem bonken f 1,80—2,06; 2200 kg
idem drielingen f 2,51—2,80; 24500 kg
blauwe eigenheimers f 3—3,085200 kg
idem bonken f 1,70—1,76; 925 kg idem
drielingen f2,67—2,75; 2400 kg Zeeuwsche
bonte f4—4,01; 1000 kg idem drielingen
f2,79. Totaal verkocht 87700 kg. Groep
Scherpenisse: 800 kg blauwe eigenheimers
f2,80; 300 kg idem drielingen f2,70; 175
kg gele eigenheimers drielingen fl,90.
Totaal verkocht 1275 kg. Alles per 100
kilogram.
ST.-MAARTENSDIJK. Aardappelveiling.
Gele Eigenheimers f2,75—2,90; blauwe
dito f2,75—2,90; bonken, gele en blauwe
f2; drielingen, gele en blauwe f 1,50,
alles per 100 kg. Aanvoer 50.000 kg.
Aardappelveiling van 6 Augustus.
Gele Eigenheimers f 2,75—2,81blauwe
dito f3; gele en blauwe Bonken f 1,75
1,80, alles per 100 kg. Aanv. 30.000 kg.
Veilingsverean. «Do Eendracht» Tholan
Aardappelveiling van Maandag 5 Aug.
Eigenheimers, blauwe bonken f 1,49—1,50;
dito, gewone f2,68—2,81; dito, poters
f2,13; Eigenheimers, witte bonken f 1,59
dito, gewone f2,67—2,70; dito, poters
f 2,13, per 100 kg.
HOOFDPRIJZEN STAATSLOTERIJ
Trekking va|n 7 Augustus.
f20.000: 16880.
GEMEENTERAAD KERKWERVE
Dinsdag 6 Augustus kwam de raad in
voltallige zitting bijeen. Voorzitter bu'ge-
meester Baas. Een verzoek van den heer
M- O. van der Linde, gerioht aan den
raad, om ontheffing in de hondenbelasting,
wordt voor kennisgeving aangenomen. De
beslissing in deze aangelegenheid berust
bij B, en W. De oommandant van de in-
tussohen opgeheven burgerwacht verzoekt
vergoeding vad de loonderving, voor die
personen, welke in opdracht van het rijk
in 1939 diverse goederen naar Delft heb
ben overgebracht. Waar het geld voor de
jaarlijksohe subsidie voor het vervolg is
komen te vervallen, besluit de raad met
algemeene stemmen het verzoek in te
willigen. De begrooting voor den Vleesoh-
keuringsdieDSt 1941, kring Zierikzee,
Noordgouwe en Kerkwerve, wordt door
den voorzitter artikelsgewijze voorgelezen
en, op voorstel van B. en W., met alge
meene stemmen vastgesteld tot een bedrag
van f 4585,11. Aangeboden worden de
rekeningen dienst 1939 van de gemeente
en het burgerlijk armbestuur. Beide reke
ningen worden in handen gesteld van een
oommi8Bie, bestaande uit de raadsleden.
Een verzoek van het bestuur der bij
zondere lagere sohool, gelden te willen
voteeren voor uitbreiding van de fietsen
bergplaats, wordt met algemeene stemmen
ingewilligd. Bij de rondrraag vestigt de
heer Van der Sluis de aandaobt op de
omstandigheid, dat er teersproeierB in den
handel zijn, waardoor de havendam en de
beschoeiing niet alleen vlugger, dooh ook
beter behandeld kunnen worden.
Den gemeente-opzichter zal fopdraoht
worden gegeven, te informeeren naar prijzen
en hoedanigheid. De heer Kloet zal gaarne
zien, dat thans de havendam geheel wordt
geteerd. Zulks zal geschieden. Voorts vestigt
de heer Kloet de aandaobt op een oneffen
heid in het wegdek van de Burgemeester-
Boogerdweg. De voorzitter zegt toe, maat
regelen te zullen treffen en een en ander
onder de aandacht te brengen van den
gemeente-opzichter. Daarna sluiting.
GEMEENTERAAD ELLEMEET
Adviseur woningbouw benoemd
Geen kermis dit jaar
Vergadering van den Gemeenteraad op
Maandag 5 Augustus. Dhr I. de Glopper
was met kennisgeving afwezig. Voorzitter
de burgemeester, dhr A. J, de Bruijn.
De voorzitter zegt in zijn openingswoord,
dat er sedert de vorige vergadering veel
gebeurd is. Het stemt tot dankbaarheid,
dat de gemeente voor rampen gespaard is
gebleven en dat er geen gesneuvelden te
betreuren zijn. De eenige gewonde uit de
gemeente is gelukkig weer hersteld. We
moeten de dingen in groot verband zien en
zooveel in ons vermogen ligt Bamenwerken
met de bevoegde instanties. Bij bracht
voorts dank aan allen, die behulpzaam zijn
geweest tijdens de spannende dagen en wel
zeer in't bijzonder aan het hoold van den
luchtbeschermingsdienst, den heer C. Gast,
voor de vele werkzaamheden voor de ge
meente verricht.
Medegedeeld wordt, dat op arbeidscon
tract benoemd is tot tijdelijk adviseur van
den woningbouw de heer H. Leijdens, die
deze benoeming reeds heeit aangenomen.
In verband met de tijdsomstandigheden is
deze benoeming door B. en W. gedaan.
De raad gaat hiermee geheel aoooord. Op
voorstel van B. en W. wordt met aig. st.
besloten, dit jaar geen kermis te houden
met het oog op de omstandigheden, die
o a. tot verduistering dwingen, hetgeen bij
een kermis moeilijkheden op zou kunnen
leveren.
De Commissie van Onderzoek van de
gemeente-rekening 1939 deelt bij monde
van den heer J. M. Dalebout mede, dat
alles in orde is bevonden, en stelt voor, de
rekening als volgt vast te stellen Gewone
dieDst: Ontvangsten f 23412,27, uitgaven
f 20322,11, batig slot f 3090,16; kapitaal-
dienst Ontvangsten en uitgaven f 1964,40.
Niemand verlangt nadere inlichtingen
waarna het voorstel van de Commissie met
algemeene stemmen wordt aangenomen.
Bij afzonderlijk besluit wordt, ter vol
doening aan art. 55 van de L.O. Wet 3920,
vastgesteld, dat de uitgaven over 1939
voor het lager onderwijs 1573,13 bedroegen.
De Rekening 1939 en de Begrooting 1941
van den Vleeschkeuring6dienst Brouwers
haven worden, na voorlezing van alle
cijfers en een opmerking van den heer
A. P. van der Weijde, over het slachten
te Renesse en de belooning van het hoofd
van dezen dienst, hetgeen nog niet preoies
is geregeld, met alg. stemmen goedgekeurd.
De Rekening met aan Ontvangsten en
Uitgaven f 3273,25, de Begrooting aan
Ontvangsten en Uitgaven f 3050,Bij
schrijven van 19 Juli j.l. verzoeken Ged.
Staten toe te treden tot het Borgatelliogs-
fonds voor den Middenstand. Daar de toe
stand in deze gemeente nog dezelfde is,
dan toen afwijzend op eenzelfde verzoek
werd beschikt, wordt op voorstel van B.
en W. met alg. stemmen besloten niet toe
te treden.
De Rekening van het Burgelijk Arm
bestuur wordt goedgekeurd met aan Ont
vangsten f4721,91. Uitgaven f4138,74, Batig
slot f 583,17. Hierbij werd kennis ge
nomen van nog achterstallige posten, die
men nog zal trachten te ionen.
De heer A. P. van der Weijde wijst
er op, dat de gemeente-asohbak te weinig
wordt geledigd. Meerdere leden zijn het
hiermede eens. Het zal L. Jonker nog
eens gezegd worden. Ook spreekt hij over
de te lage belooning van den agent voor
de distributie. Dit wordt door
andere leden beaamd Deze kwestie is
eohter voor den kring Haamstede, waartoe
deze gemeente behoort, op het oogenblik
nog niet geregeld. Er is dus nu nog niets
aan te doen.
Verder wordt de aandacht gevestigd op
het stuk zijn van een plank aan de dorps-
weide en het schoonmaken van de rio-
leering.
De heer P. Gast merkt op, dat, nu d e
schoolbus niet meer naar 8oharendijke
rijdt, de kinderen daarheen fietsen. De
vergoeding die L. C. Hanse en J. bij de
Vaatc voor het vervoer van hun kinderen
ontvangen, indertijd door Ged. Staten
vastgesteld, dient na veranderd te worden.
Na eenige gedaohtenwisseling besluit men
zioh ter zake tot Ged. Staten te wenden.
Hierna sluiting.
TOONEEL EN FILM
Film» moeten herkeurd worden
Ingevolge een beschikking van de seore-
tarissen»generaal van de departementen