NIEUWSBODE
De Kern
•«kT-
ABONNEMENT
Prijs fl.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 6 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N,V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14408
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent.
BIJ contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
JAPAN EN OOST-INDIE
Nieuwe orde in Groot Ooat-Azië
Chartered Company van 500 mill, yen
De ontwikkeling van Japan's buiten-
landsche politiek gaat zeer snel: in en
kele weken is het doelwit ervan uit
gebreid van een nauwe samenwerking
tusschen Japan, Mandsjoekwo en China,
en voorts handhaving van den status-
quo in Oost-Azië, tot een nieuwe orde
in „Groot-Oost-Azië". Wat daartoe be
hoort? Hierover wenscht de Japansche
regeering zich voorshands nog niet pre
cies uit te laten, waarschijnlijk om geen
wrijving met andere mogendheden te
forceeren. De regeering heeft besloten
den oud-minister van Koloniën, generaal
Koiso, een der ijverigste voorstanders
van de „P a c i f i c-p o 1 i t i e k", als bui
tengewoon gezant naar Ned.-Indië te
zenden. Koiso zal deze benoeming alleen
aannemen wanneer het programma van
Ned.-Indië als een deel van de Japansche
Zuidzee-politiek zonder beperkingen aan
vaard wordt.
Welke rol zal Ned.-Indië in die po
litiek moeten spelen? Als leverancier van
petroleum, tin, rubber, enz., heeft Koiso
aan de pers verklaard. Het is evenwel
niet duidelijk welke bijzondere stappen
van Japan daartoe noodig zouden zijn,
want "dank zij de door Nederland ge
volgde opendeur-politiek is het steeds
mogelijk geweest voor Japan om toegang
te verkrijgen tot de grondstoffen van
Ned.-Indië, en om petroleum, tin, rubber
enz. uit Ned.-Indië te betrekken, en zelfs
om op verschillend gebied ook, zooveel
als met de Nederlandsche opendeur-po
litiek in overeenstemming was, aan de
winning van verschillende Indische ex
portproducten deel te nemen. Hierin is
geen verandering gekomen.
Generaal Koiso heeft voorts verklaard,
dat Japan niet het voornemerr heeft een
monopolie te leggen op de grondstoffen
van N e d.-I n d i maar wel „een bil
lijke verdeeling" daarvan noodzakelijk
achtte, evenals de opneming van de ge
bieden in de Zuidzee in de „Groot-
Oost-Aziatische economische ruimte". Het
is mogelijk dat hier het thans zoo vaak
gebruikte woord van „levensruimte" moet
dienen, niet in de eerste plaats om eco
nomische noodzakelijkheden te dekken,
maar om aan verdergaande wenschen
te voldoen. Dit zou ook kunnen blijken
uit hetgeen Koiso verder zeide, n.l. dat
„allereerst de betrekkingen tot de mo
gendheden, die daarbij belang hebben,
tot volledige klaarheid moeten komen".
Wanneer Japan echter geen monopolie
wenscht, dan verlangt het toch blijk
baar wel bijzondere voorrechten in Ned.-
Indië. De oprichting van een semi-of-
ficieele „exploitatie-maatschappij" met
een kapitaal van 500 millioen Yen voor
de Zuidzee-gebieden zou doen denken
aan een „chartered Company".
Welke de bevoegde voorrechten precies
zijn, heeft echter noch de Japansche
regeering, noch Generaal Koiso gespe
cificeerd. Het is duidelijk, dat de om
vang dier voorrechten zal afhangen van
de „klaarheid" welke Japan krijgt om
trent de houding van de andere mo-
SIR ROBERT CRAIGIE,
de Britsche ambassadeur te Tokio, heeft
een onderhoud van meer dan een uur
met den minister van buitenlandsche zaken,
Matsoeoka, gehad.
Volgens Domei heeft het onderhoud, dat
betrekking had op de arrestatie van Japan
ners door de Britsche autoriteiten, een
rustig verloop gehad.
gendheden, die belang hebben bij de
handhaving van den status quo in Indië.
Men herinnert zich, dat toen ons land
in den oorlog betrokken werd, dit punt
juist de bezorgdheid van de Japansche
regeering opwekte. Zij heeft toen hier
omtrent bevrediging verkregen, en een
alle partijen bevredigende verklaring van
haar politiek gegeven.
Sindsdien is evenwel de nieuwe re
geering K o n o j e opgetreden, die de
Japansche politiek opnieuw heeft gefor
muleerd. Zij blijft evenwel voorshands
nog vaag op het punt van de gebieden
in het Zuidelijk deel van de Westzijde
van den Pacific. Japan moet allereerst
met de bij die gebieden belanghebbende
landen rekening houden. De kring van
deze landen is zeer uitgebreid: Ned.-
Indië is immers een land, dat ongeveer
1/3 van de wereld-rubberproductie, ruim
T/6 van de wereld-tinproductie, 1/4 van
de wereld-sisalproductie, ca. 20 o/o van
de wereld-theeproductie levert, en dat
op het punt van kina en kapok een zeer
krachtige positie inneemt. Bij zulk een
productiegebied heeft practisch de ge-
heele menschheid belang.
DE AANVAL OP ENGELAND
wordt met September verwacht
Beleg ko»t meer mannen dan
een stormloop
De Duitsche militaire leiding heeft
Noorwegen de generale repe
titie voor Engeland genoemd, zooals
de veldtocht tegen Polen een generale
repetitie voor een offensief in het Wes
ten is geweest. De oorlog in Noorwegen
heeft aangetoond, dat betrekkelijk zeer
kleine eenheden zonder zware wapenen
bij machte zijn om tegen een vrij sterke
overmacht de bruggehoofden te behou
den, die zp in staat zijn geweest te
vormen. De groote moeilijkheid schuilt
in de landing van het zwaarste mate
riaal. De Duitsche oorlogsmarine leed
ernstige schade bij de bestorming der
moderne, maar geenszins zoo geweldige
Noorsche kustversterkingen. Had er bij
die bezetting geen verwarring bestaan,
dan zou de schade nog grooter zijn ge
weest.
Voor zoover het bli gebrek aan weer
berichten valt na .te gaan, vormen de
weersomstandigheden geen beletsel meer
voor den grooten, van dag tot dag te
verwachten aanval op Engeland. De er
varing leert, dat het zeer twijfelachtig
is of deze weersomstandigheden langen
tijd zullen aanhouden.
Tenslotte wordt de datum van den
eersten September nog steeds zoo al
niet genoemd, dan toch gepropageerd
als de dag dat de bezetting van Groot-
Brittannië door de Duitsche strijdkrach
ten een feit zal zijn.
In een persgesprek heeft rijksmaar
schalk G r i n g nog dezer dagen als
zijn meening te kennen gegeven, seint
de Berlijnsche correspondent van de
N.R.C., dat het luchtwapen nog niet zoo
ver ontwikkeld is, dat het massaal
landen veroveren kan. Duitsche duikbom-
vliegtuigen zullen ongetwijfeld de En-
gelsche kustbatterijen zwaar op de proef
stellen, Duitsche bommenwerpers zullen
de verbindingen van den vijand trachten
te vernietigen, Duitsche jagers zullen
elke tegenactie in de war probeeren
te sturen, parachutisten zullen hoogst
waarschijnlijk allerlei strategische pun
ten bezetten, maar ondanks alles zal ge
heel het offensief staan en vallen met
de pogingen van de Duitsche marine
om Duitsche troepen op Engelsch grond
gebied aan land te zetten.
Welke rol hierbij de kleinere een
heden van de Duitsche oorlogs
vloot, in de eerste plaats de motor-
torpedobooten en misschien de duik-
booten, die in dit verband ook al ge
noemd worden, zullen spelen, is voor-
loopig een kwestie van speculatie. Om
te beginnen zou men behalve de kwa
liteiten ook het aantal dezer schepen
moeten kennen om zich een oordeel te
kunnen veroorloven. In dit opzicht ziin
wij er op aangewezen den loop der
gebeurtenissen af te wachten. In Duitsch-
land blijft men ten aanzien van den
definitieven uitslag van den strijd tegen
Engeland in Europa optimistisch ge
stemd. Men houdt eenvoudig geen re
kening met de mogelijkheid van een
nederlaag. Wat echter geenszins zeggen
wil, dat men de Engelschen onderschat.
Het verloop van den oorlog heeft be
wezen, dat de Duitsche legerleiding er
niet voor -terugschrikt om bij schier on
mogelijke ondernemingen vrij veel men-
MATSUOKA
de nieuwe Japansche minister van buiten
landsche zaken.
nopneming van de gebieden in de
Stille Zuidzee in de Groot Oost-Aziatische
economische ruimte
schenlevens op het spel te zetten. Men
beroept zich daarbij op den wereld
oorlog, die heeft aangetoond, dat voor
zichtigheid in deze de wijsheid dikwijls
bedriegt en dat het beleg op den duur
veel meer menschenlevens kostte dan
thans de stormloop. Niettemin echter
gaat Duitschland zoo spaarzaam moge
lijk met zijn soldaten om en officieel
maakt men er telkens weer met trots
gewag van, dat de werkelijke verliezen
tot nu toe ver onder de raming liggen.
Ook bij den aanval op Engeland zal
men het principe blijven huldigen, dat
de stormloop beter is dan het beleg,
maar aan den anderen kant zal men
geen menschenlevens aan gevaar bloot
stellen door een onbesuisd optreden.
HET DUITSCHE LEGERBERICHT
Schaepsruimte vernietigd
Het opperbevel der weermacht maakt
bekend: Een duikboot heeft drie gewa
pende vijandelijke koopvaardijschepen met
in totaal 16.875 B.R.T., die in een krach
tig beveiligd konvooi voeren, tot zinken
gebracht. Op 5 Augustus is het boven
het Kanaal herhaaldelijk tot luchtge
vechten gekomen, daarbij schoot een
Duitsch verkenningsvliegtuig twee Brit
sche jachttoestellen van het nieuwste type
neer. Verder werde/nj 6 vijandelijke jacht
vliegtuigen in gevecht met onze jagers
neergehaald.
In den nacht van vijf op zes Augustus
vielen Duitsche vliegtuigen verscheidene
Engelsche havens aan.
Engelsche toestellen verschenen des
nachts boven Noordwest-Duitschland en
wierpen bommen neer. De aangerichte
schade is gering. Menschenlevens zijn niet
te betreuren. Het totale resultaat van
den handelsoorlog tegen Engeland van
den aanvang van den oorlog af tot 8
Juli 1940 is bekend gemaakt in lyst leger-
bericht van 12 Juli. In den tijd van 9 tot
31 Juli werden vijandelijke en door den
vijand benutte schepen met een inhoud
van 344.174 ton door duikbooten tot zin
ken gebracht. Strijdkrachten aan de op
pervlakte boorden 98.500 ton in den grond
Bij deze getallen zijn de successen door
mijnen niet opgeteld, terwijl die juist
den iaatsten tijd in verhoogde mate zijn
behaald, maar door den vijand zijn ver
zwegen. Zij worden bewezen door de
herhaalde sluiting van vijandelijke havens
en andere aanduidingen.
Door het luchtwapen werden tot zin
ken gebracht: aan oorlogsschepen 21.650
ton, aan koopvaardijschepen 215.000 B.R.T.
Beschadigd werden: aan oorlogsschepen
32.000 ton, aan koopvaardijschepen 328.000
B.R.T.
De totale scheepsverliezen, die den
vijand van 9 tot 31 Juli zijn toegebracht
bedragen dus, zonder rekening te hou
den met de door mijnen behaalde suc
cessen en zonder daarbij de beschadigde
vijandelijke oorlogs- en koopvaardijsche
pen op te tellen, 679.324 B.R.T.
De vijand heeft daarmede sedert het
begin van den oorlog aan eigen of hem
nuttige scheepsruimte verloren: door ge
vechtshandelingen der marine: 3.725.547
B.R.T., door gevechtshandelingen der
luchtmacht 1.261.313 B.R.T., in totaal
4.986.860 B.R.T. Bovendien zijn door het
luchtwapen sedert het begin van den
oorlog koopvaardijschepen met een to
talen inhoud van ongeveer lJ/g millioen
B.R.T. beschadigd.
VLIEGERSZONEN
WORDEN VLIEGENIER
Italië kweekt pilotengeneraties
In Italië worden de zoons van
vliegeniers in bijzondere instituten
opgevoed, met het oogmerk hen
eveneens voor het beroep van
vliegenier op te leiden. Op deze
wijze hoopt men mettertijd pilo
tengeneraties te kweeken.
In twee groote Italiaansche instituten,
in Loreto, aan de Adriatisehe Zee en
in het Noordoosten, in Gorizia, zijn thans
de zoons van de Italiaansche helden der
lucht, zoowel de weezen, als de zoons
van nog in leven zijnde vliegers, bijeen
gebracht om er op een bijzondere wijze
te worden gevormd. Bij feestelijke ge
legenheden van het „blauwe wapen" ziet
men dikwijls knapen in uniform, die voor
het Palazzo Venezia de wacht betrokken
of hun aandeel hadden in de parade voor
den Duee in het „paasoromano". Dat wa
ren de vliegenierszonen, die de traditie
hunner vaderen voortzetten.
Ongeveer negen jaar geleden liet de
Duce in Gorizia het instituut „Umberto
Maddalena" oprichten. Het draagt zorg
voor de lichamelijke en sportieve, voor
de geestelijke, zoowel als de moreele
en godsdienstige opvoeding der jongens.
Ook leeren zij hier een en ander van
verschillende ambachten. Een tweede in
stituut van deze soort werd opgericht
in Loreto: deze school staat onder het
rechtstreeksche patronaat van den Duce.
Hier worden niet alleen jongens opge
nomen, maar ook dochters van vliegers,
die hier van haar vierde tot haar acht
tiende jaar, wanneer de vorming als vol
tooid wordt beschouwd, verblijf houden.
Daarna zet het instituut van Gorizia de
opvoeding van de jongens nog verder
voort. Den toekomstigen vliegers geeft
men hier behalve een geestelijke ook een
militaire opleiding. Zij mogen van hun
zeventiende jaar reeds „sterretjes" op de
uniform dragen, waardoor de vlieger
zich van de andere wapenen onderscheidt
Is ook hier de vorming voltooid, dan
gaan de jóngens, in wier leven van jongs
af het „blauwe wapen" de hoofdrol heeft
gespeeld, naar de vliegeniersschool of
de academie in Caserta. Ongeveer vijf
zesde deel van de leerlingen wordt pi
loot.
De zuigelingen tot tien jaar toe, zoo
wel jongens als meisjes, worden ver
zorgd door speciale „zusters", die uit
een kloosterorde komen, maar hier een
andere uniform dragen. De scholieren van
het Instituut te Gorizia staan onder toe
zicht van officieren van het luchtwapen.
Het instituut dat zoo modern mogelijk
is ingericht, heeft behalve recreatieter
reinen voor pupillen, ook nog éen vacan-
tieoord in Monguelfo in de provincie
Bozen.
BUITENLANDSCHE
RADIO-UITZENDINGEN
mogen niet worden beluisterd
Met nadruk wordt herinnerd aan de
verordening van den rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied
ter bescherming van de Nederlandsche
bevolking tegen onjuiste berichten en aan
de bepalingen van paragraaf 1 dezer
verordening, welke luiden als volgt:
Door middel van de radio mogen
slechts uitzendingen beluisterd worden:
1. door zenders binnen het door de
Duitsche weermacht bezette Nederland
sche gebied;
2. door zenders binnen het Groot-
Duitsche Rijk met inbegrip van het pro
tectoraat Bohemen en Moravië, alsmede
van het gouvernement-generaal voor het
bezette Poolsche gebied;
3. door zenders, die aangesloten zijn
op een van de onder nummers 1 en 2
genoemde zenders.
De vraag is gesteld, of het verbod,
naar andere zenders dan de genoemde
te luisteren, alleen betrekking heeft op
berichten e.d. en of men dus eventueel
wel naar muziek enz. zou mogen luis
teren.
De verordening Iaat hierover echter
bij nauwkeurige lezing van haar tekst
geen twijfel over. Men mag van ver
boden zenders ook niet naar de muziek
luisteren. Zij zijn geheel verboden. Een
andere vraag is, of men mag luisteren
naar de zenders van neutrale staten,
zooals Hongarije, Zuid-Slavië e.d. Ook
deze worden in de verordening niet als
toegelaten genoemd. Daarom zijn, ook
Duitschland verwacht den aanval
op Engeland met September
Het driemanschap der Neder
landsche Unie aan het woord
Opbrengst der Nation, inzameling
wordt op 2l/s millioen geschat
Na 15 September komt er een
nieuwe zendtijdregeling
Zeeuwsche mosselen mogen weer
naar België worden uitgevoerd
DE VERDUISTERING
In het belang van de (naleving van de
bepalingen ten aapzien van de verduis-
ring:
Zonsondergang 7 A ug. 21 aar 19 min.
Zoosopgaug 8 Aug. 6 uur 13 min.
8 Aug.
Maan op: Maan onder;
10,04 21,37
Hoog- en Laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
8 Aug. 5,46 18,00 11,00 23,34
By de vroeger geldende tydsaanwyzing
dient 1,40 uur te worden bygevoegd.
zij uitgesloten. Wel mag men luisteren
naar zenders, die op één van de toe
gelaten zenders zijn aangesloten. Hier
onder vallen België en Luxemburg.
Herinnerd wordt aan de zware straf
fen, die op overtreding van de ver
ordening staan. De indruk moet niet be
slaan, dat de verordening niet wordt
gehandhaafd. In Duitschland zijn her
haaldelijk personen veroordeeld wegens
overtreding van de overeenkomstige ge
boden. Dit zal hier te lande evengoed
geschieden.
KORT EN BONDIG
Naar men te Madrid verneemt, heeft
het Britsche slagschip „Resolution"
de haven van Gibraltar niet tegelijk met
het overige deel van het eskader kun
nen verlaten als gevolg van ernstige ave
rij, waardoor het schip niet zeewaardig
is. Men weet nog niet wanneer de „Re
solution" voldoende hersteld zal zijn om
weder zee te kunnen kiezen.
Omtrent het optreden der Japan
sche vloot in de Noord-Chineesche
wateren van Januari tot Juli jl. is thans
in Tsingtao een communiqué uitgegeven.
Van de doorzochte 19.661 jonken werden
er 455 in beslag genomen omdat zij oor
logsmateriaal, toebehoorende aan anti-
Japansche eenheden, vervoerden. 782 keer
hebben landingstroepen met succes zui
veringen in de kustzone uitgevoerd.
Naar de Izwestia mededeelt, zal dé
scheepvaart op de D n j es t r, na twin
tig jaar volkomen stilgelegen te hebben,
zeer binnenkort hervat worden. In de
tweede helft van Augustus wordt een
geregelde passagiersdienst geopend op
het 220 kilometer lange traject Akker
man—Bendery (Tighina).
De Petit Marseillais meldt, dat de leden
van het Britsche consulaire corps in
Fransch Marokko van de Fransche
autoriteiten aanzegging hebben gekregen,
dat zij, op grond van het verbreken der
diplomatieke betrekkingen tusschen
Frankrijk en Engeland, Marokko binnen
24 uur moeten verlaten. De meeste con
sulaire ambtenaren zijn al in Tanger aan
gekomen.
De afwikkeling van het betalings
verkeer tusschen Nederland
en België geschiedt voortaan door
middel van clearing binnen het kader
der Nederlandsch-Duitsche en Duitsch-
Belgische clearing, voorzoover niet an
ders wordt bepaald, aldus deelt het Ne-
derlandsch Clearinginstituut mede*
