ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 6 AUGUSTUS 1940
OPüEN
De Kern
ABONNEMENT
Prijs f 1.50 p, kwartaal, bulten Zierikzee
fl,80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 6 cent. t Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14407
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent.
Bi] contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
Lindbergh pleit voor
samenwerking met Europa
CHARLES LINDBERGH
de bekende Amerikaansche vlieger, heeft
in een massale betooging te Chicago een
rede gehouden voor het „Comité van
burgers om - Amerika uit den oorlog te
houden", welke per radio verspreid werd.
Er zijn nog altijd kringen, hier en in
het buitenland, verklaarde Lindbergh,
die al het mogelijke doen om ons bij
den oorlog te betrekken. Tegen deze
kringen moeten wij voortdurend op onze
hoede zijn. De openbare meening is ech
ter thans definitief en overstelpend tegen
onze deelneming aan den Europeeschen
oorlog. Ik ben er weliswaar een voor
stander van, dat de Vereenigde Staten
zich niet in de binnenlandsche aange
legenheden van Europa mengen, maar
beschouw het toch van het grootste be
lang, dat de Vereenigde Staten met
Europa samenwerken. Alleen door samen
werking kunnen wij de superioriteit van
de Westelijke beschaving handhaven en
het recht om ongestoord met de heele
wereld handel te drijven.
Wij zijn niet sterk genoeg om in we-
derzijdsche oppositie het politietoezicht
over de wereld uit te oefenen. Tot dus
ver hadden wij te doen met een Europa^
dat door Engeland en Frankrijk be-
heerscht werd. Voortaan zullen wij wel
moeten rekenen op een Europa, dat door
Duitschland beheerscht wordt. De Wes
telijke beschaving blijft in ieder geval
van twee groote centra afhangen, n.l. één
op elk halfrond. Ondanks alle hulp van
de moderne wetenschap is geen van deze
centra in staat het andere centrum met
succes aan te vallen, zoolang de kracht
tot verzet van beide centra sterk ge
noeg is. Een accoord tusscljen deze cen
tra kan de beschaving en den vrede
der geheele wereld voor geruimen tijd
beveiligen.
Men vertelt ons dikwijls, zoo ver
volgde Lindbergh, dat als Duitschland
den oorlog wint, samenwerking onmoge
lijk zal zijn en verdragen sleehts vodjes
papier zullen blijken. Ik antwoord daar
op: Samenwerking is nooit onmogelijk,
wanneer zij voor beide partijen van vol
doend 2 voordeel is, en verdragen wor
den zelden verscheurd, wanneer zij niet
met zwakke landen gesloten zijn. Ik ben
de laatste om aan te raden de nationale
veiligheid van verdragen te laten af
hangen. Integendeel, ik beveel de vol
ledigste bewapening voor de verdediging
aan. Zouden wij echter verdragen met
de leidende natie van Europa van de
hand wijzen, onverschillig wie dit is,
dan nemen wij daarmede elke moge
lijkheid tot vrede weg.
Wenschen wij, dat de Vereenigde Sta
ten buiten den oorlog blijven, dan moe
ten wij ons laten gelden bij het op
bouwen van den vrede. Laat Europa
ons een vredesplan voorleggen (voor
vooruitgang en bescherming van de Wes
telijke beschaving, waaraan Europa en
wij kunnen deelnemen.
ITALIAANSCH LEGERBERICHT
De strijd in de lucht
Het 57ste legerbericht van het Itali-
aansche hoofdkwartier luidt:
In Noord-Afrika heeft een van onze
formaties van aanvals- en jachtvlieg
tuigen een zeer levendig gevecht ge
leverd tegen een formatie van talrijke
vijandelijke vliegtuigen, die trachtten onze
Libysche troepen, die naar de grens van
Cyrenaica oprukten, te bombardeeren.
Tijdens den strijd, die door onze vlie
gers met de uiterste felheid werd ge
voerd, zijn tien vijandelijke vliegtuigen
neergehaald, waarvan zeven Glouster- en
drie Blenheim-toestellen. Bovendien werd
een tiental vijandelijke auto's getroffen
en in brand geschoten.
Een ander Engelsch toestel werd neer
geschoten door onze bommenwerpers, die
een doeltreffend bombardement hadden
ondernomen in de buurt van Marsa Ma-
troeh. Al onze vliegtuigen zijn op him
basis teruggekeerd.
In Oost-Afrika is een aanval van vij
andelijke strijdkrachten te Namaratit, op
de grens van den Opper-Soedan aan het
Rudolf meer, afgeslagen met medewerking
van de bevolking.
Een van onze luchtformaties heeft de
haven van Beroer gebombardeerd, waar
bij een vaartuig midscheeps getroffen
werd. Een luchtaanval op Massawa heeft
lichte schade veroorzaakt in de haven.
Vier menschen werden gedood en een
dertigtal gewond, onder wie elf Ascaris.
Twee vijandelijke toestellen werden neer
gehaald en een derde is waarschijnlijk
neergehaald.
Te Kassala is een vijandelijk vliegtuig
door het luchtdoelgeschut neergeschoten.
DE VAL VAN DE
MAGINOT-LINIE
Het machtige, moderne vestingwerk
tusschen Bazel en Luxemburg
Aan den weg, die van Verdun naar
het fort Douaumont leidt, staat het ge
weldige monument voor André Maginot.
Het verheerlijkt den man, die in 1914
de verdediging aan de Maas leidde,
waarbij hij zwaar gewond werd. Het is
echter tevens gewijd aan de nagedach
tenis van den minister van oorlog, die
tien jaar na afloop van den wereld
oorlog het machtige, moderne vesting
werk tusschen Bazel en Luxemburg
schiep, een vestinggordel, welke onder
zijn naam in de geschiedenis voort
leefde. In het monument staan de woor
den gebeiteld, waarmede Maginot in de
Fransche volksvertegenwoordiging den
bouw van de vestingen motiveerde: „Het
is een gebiedende noodzakelijkheid, een
invasie in ons land te verhinderen. Daar
voor is beton beter geschikt en minder
kostbaar, dan de lichamen van onze
soldaten."
Onder dit motto werden steeds weer
nieuwe milliarden uitgegeven, tot een
wal van betonnen bunkers tot stand was
gekomen, welke volgens mensehelijke be
rekening de veiligheid van Frankrijk
tegen iederen aanval van buitenaf waar
borgde. Maginot heeft den oorlog niet
meer beleefd. Hij stierf in 1932 en werd
bijgezet in het Panthéon. Het schermen
van de Parijsche politici met André Ma
ginot had een goede reden. Hij had
hun de mogelijkheid geopend tot het
voeren van een gewaagde politiek. Ver
trouwend op de Maginotlinie verklaarde
de Fransche regeering op 3 September
1939 Duitschland den oorlog. Het ge
loof in de kracht van Maginot's levens
werk grensde aan het ongelooflijke. Er
ging een soort magische kracht van uit,
een kracht, die zelfs de ineenstorting
van de Maaslinie overleefde. De gewel
dige doorbraak van de Duitsche legers
tusschen Maubeuge en Carignan op 14
en 15 Mei beteekende voor de Franschen
slechts een doorbraak van de Daladier-
linie, de zwakkere verlenging van het
Lotharingsche verdedigingsstelsel. Het
centrum van de Fransche stellingen was
onaantastbaar.
Het wonderlijke geloof in de onaan
tastbaarheid van de Maginotlinie kreeg
op 14 en 15 Juni onverwacht den doods
steek. De Duitsche legers stormden voor
waarts en doorbraken het front.
In de negen maanden, die daaraan
voorafgingen, waren de Franschen steeds
verder uit het wijde voorveld tusschen
de Duitsche en Fransche stellingen te
ruggedreven. Sedert Pinksteren stonden
de Duitsche soldaten voor de Fransche
verdedigingswerken, die tusschen St.
Avoid en Saaralberg door de meren in
het Saardal werden gesteund. Een groot
deel van het terrein was onder water
gezet, met mijnen afgesloten en voorts
van prikkeldraadversperringen voorzien.
Daartusschen lag een ontelbaar getal
kleine en groote bunkers, in de beste
strategische positie.
In dit gebied werd in den morgen
van den 14deu Juni een groote aanval
ingeleid. Des nachts hadden de Duitsche
troepen van het eerste leger zich in
de bosschen van het voorveld opgesteld
en na een kort doch hevig artillerievuur
stormden zij het diepe stellingssysteem
van den vijand binnen. De ondersteuning
van de actie door Stuka's moest voor-
loopig achterwege blijven, daar de grond-
FREDERICK COOK f
de Amerikaansche Poolreiziger en
kundige, is op 75-jarigen leeftyd overleden
Cook nam deel aan de expeditie van
Peary naar Groenland en de Zuidpool
expeditie van de Gerlache. Hij beweerde
in 1908 de Noordpool te hebben bereikt,
wat hen? ld'oor Peary werd betwist.
nevel het uitzicht zeer belemmerde. Eerst
tegen den middag konden de vliegtuigen
de infanteristen en de pionniers, die in
hun strijd ,om iederen bunker zeer krach
tig door de pantseraf weer artillerie wer
den ondersteund, te hulp komen. Met
zware verliezen moest de vijand zich
ten slotte op het Marne-Rijnkanaal terug
trekken onder achterlating van een groot
aaintal gevangen©© en veel) materiaal. De
doorbraak dolor de Maginoitlinie Was een
feit geworden.
DE OUDE WERELDZEE
Druk bevaren route der wereld
scheepvaart
Sedert den aanleg van SueZkanaal
is de Middellandsche Zee een der drukst
'btevaren routes van de Wereldischeepvaart
geworden. Het Suezkanaal heeft dien lan
gen omweg via de Kaap naar Indië
overbodig gemaakt. De voornaamste be
langhebbende hieibij1 Was Engeland, met
zijln verat' gelegen koloniale hezittilagefn.
Hierdoor kreeg de Middellandsche Zee 'n
voortdurend grootere beteekeuis vioioirden
Britscben handel zooiwlei als voiot de ver
dediging van het Engeisehe Wereldrijk.
Langzamerhand veroverde Engeland de
eerste plaats onder de volken en otmt-
nam tegelijkertijd aan de Middellandsche
Ziee haar karakter van binnenzee.
De Engelsehen hadden zich reeds ge
nesteld te Gibraltar en versperden al
dus den uitgang naar het Wiestépi. Zijl
schiepen zich te Malta een machtsposi
tie. Wlelke hoofdzakelijk gericht was te
gen Italië, dat Zijl destijds gemakkelijk
schaakmat konden zetten. Zij! verzeker
den zich van steunpujntefli langs de ge
heele route die naar het Suezkanaal1 leid
de, tot aan Alexamdrië, Jaffa en Haifia
en sloten op deze Wijze de zee ook in
het Oosten af. Cyprus is verder een zeer
belangrijk steunpunt iiru Britsch bezit, uit
strategisch oogpunt beschouwd.
'•Zoo Werd, dank zij' het feit, dat het
Suezkanaal zich voomaméllijk in Eagelsch
blezit bevindt, die route door de Midde]|-
landsche Zee de kortste en veiligste zee
weg van het Britsche moederland naar
Indië. Aldus iwlas de toestand tot op het
oogenblik, Wiaarop Italië Ontwaakte. Het
heeft de oude Bngelsche posities, die
langen tijd als onwankelbaar werden be
schouwd, reeds aanmerkelijk verzwakt,
door het Westeijke békken af te snijden
van het Oostelijke deel der zee. Door*
zijn centrale ligging beheerscht het prac-
tisch gesproken de geheele Bngelisohe
zeero.ute. mede door Zijp tóolpiniale bézit
tingen in Noord-Afrika. Deze Wijziging
in de machtsverhoudingen staat in.' hauw
verband met het nieuwe, machtige wa
pen: de luchtmacht.
Engeland ziet zich thans in de Middel
landsche Zee gedwongen tot het aam(ne-
men van een verdedigende houding. De
vroegere bondgenoot, Frankrijk, is voor
Engeland een nieuw gevaar geworden.
Spanje heeft een 'houding aangenomen,
die het zeer nauw bindt aan Italië, al
bestaat er nog geen bondgenootschap
tusscheh de beide landen. Het behoud
van Gibraltar kan twijfelachtig worden
genoemd terwijl Malta reeds zoo goéd
als prijsgegeven (werd.
Alleen in het uiterste Oosten van de
Middellandsche Ze© bevindt Engeland
zich nog in sterke verdedigend© positie.
Die strategen zijln het er echter over
eens, dat Engeland' vaini zijn steunpunten
in dit gebied uit nooit tot ©en beslissea-
den aanval zal) kunnen overgaan. Het kan
op zijp best nog gedurende eetnigen tijd
er in slagen, het Suezkanaal te ver
dedigen.
HERSTELFONDS 1940
De verdeefing van de tien millioen
Gelijk bekend heeft de Rijkscommissaris
voor de bezette Nederlandsche gebieden
bepaald, dat van de inkomsten van het
fonds voor den wederopbouw Herstel
fonds 1940, een "bedrag van f 10.000.000
in het bijzonder naar sociale gezichts
punten zou worden besteed en dat de
bestemming van Sdlien post dan ook door
het departement van sociale zaken zoi
worden bepaald.
Ter uitvoering daarvan is aanstonds
nagegaan, welke bestemming het best
aan een dergelijk bedrag kon worden
gegeven. In overeenstemming met het
wnd. hoofd vèn het departement van
financiën, onder wiens zorg overigens
het be,heer van het herstelfonds valt en
met goedvinden van de Duitsche auto
riteiten, is zoo deelt in een circu
laire de secretaris-generaal, wnd. hoofd
van het departement van sociale zaken
aan de gemeentebesturen mede be
sloten, het bedrag ,op de volgende wijze
te besteden.
Ie. Bijdrage ten behoeve van voorloo-
pige inrichting van een nieuwe woning
door personen, die door oorlogsgeweld
daartoe zelf niet in staat zijn f6.000.000.
2e. Bijdrage, om kleine zelfstandigen,
die door oorlogsgeweld zijn getroffen en
hun zaak hebben heropend, of hun bedrijf
hebben hervat, zoo noodig gedurende
korten tijd in de kosten van levens
onderhoud tegemoet te komen f500.000.
3e. Bijdrage, in daarvoor in aanmer
king komende gevallen, aan de .organen,
die belast zijn met steun en andere hulp
voor door oorlogsgeweld getroffenen
f 1.500.000.
4e. Uitgaven, ter voorkoming dat het
oorlogsgeweld lichamelijke of geestelijke
gevolgen zal hebben voor de getroffenen:
a. subsidie en andere steun in het be
lang van personen, die door oorlogs
geweld invalide dreigen te worden -of
zijn geworden f 1.500.000; b. subsidie en
andere steun in het belang van personen,
die door tijdelijke maatregelen over de
gevolgen van oorlogsgeweld kunnen wor
den heengeholpen f500.000; tezamen een
bedrag van f 10.000.000.
Tot de noodige uitvoeringsmaatregelen
zal onverwijld worden overgegaan. Dan
zal ook kunnen worden bepaald, welke
gemeenten uit dezen post behooren te
worden geholpen. In het algemeen zullen
het de zoodanige zijn, die in belangrijke
mate door het oorlogsgeweld zijn ge
troffen.
Het geld zal echter daar worden be
schikbaar gesteld, waar het voor de aan
gegeven doeleinden het meest noodig
blijkt.
DE RIJKSGEBOUWENDIENST
460 werken voor P.T.T. in
uitvoering of voorbereiding
De vraag in hoeverre de tegenwoordige
omstandigheden invloed hébben: doen gel
den op den arlbéid van dein Rijksgebouwen
dienst, vormde het onderwerp van ©en
persgesprek, dat een redacteur van het
A.N.P. had met het hoofd' van genoemden
dienst, J. C. E. baron van Lynideni.
D© Rijksgebouwendienst, zoo vertelde
de heer van Lymden, had op dein. tienden
Mei bijzonder veel |w'erk onder handen,
allles bijeen zou aan nieulwe gebouwen,
verbouw en onderhoud' in 1940 voor .on
geveer f12 millioen Worden uitgevoerd.
In die .©erste plaats zijl genoemd' de
automatiseering van het telefoonnet met
de daaraan verbonden verboUwiimg en
moderniseeriing van postkantoren. Dit auto
matiseeringsplan, met de uitvoering waar
van een aantal j;are|n) Iwerd b'egofnnen,
omvat in het geheel niet minder dan
1200 nieulwe gebouwen, groot en klein
tezamen, Waarvan thans ongeveer de helft
met inbegrip van Welhaast alle groote
plaatsen gereed is gekomen.
In voorbereiding of uitvoering zijtm op
het ©ogenblik 460 werken, welke uit deze
automatiseering voortvloeien.
In iedere plaats waar P.T.T.-gebtauweP
voor de automatiseering van het telefoon
net moeten Worden ingericht, wordt pa>-
gegaan of die geboulwien niet tevéns in
andere opzichten voor moderniseerilnig in
Lindbergh pleit voor samenwer
king tusschen Amerika en Europa
De verdeeling van de 10 millioen
uit het Herstelfonds
Op de duizend Nederlanders
luisteren er 160 naar de radio
Aan bestaande behoefte aan
paarden kan worden voorzien
460 werken voor de P.T.T. in
uitvoering of voorbereiding
DE VERDUISTERING
lm het belang van de male ving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis-
ring: J
Zonsondergang 6 Aug. 21 nur 21 min.
Zonsopgang 7 Aug. 6 uur 11 min.
7 Aug.
Maan op:
9,2 L
Maan onder
21,03
Hoog- en Laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
7 Aug. 5,06 17,19 10,17 22,50
By de vroeger geldende tydsaanwyzing
dient 1,40 uur te voorden bijgevoegd.
merking komen. Het gevolg van dit on
derzoek is. dat een groot aantal postkan-
tonen door nieulwe moeten werdén ver.
vangen*, of grondig moetetni worden ver
bouwd, de efficiency, waarvoor ons P.T.T.
beroemd is, viert nieuwen triomf.
De Rijksgebouwendienst, die om zoo
te zeggen als architectenbureau optreedt,
mag onze posterijén als zijn grootste
klant beschouwen, want dit staatsbedrijf
bezorgt hem jaarlijks voor ©enige mili-
©enen aan opdrachten, in het loopend©
jaar zelfs voor vier milioen, d.i. een der
de van het totaal van alle departementen,
Waarvoor de Rijksgebouwendienst als
bouwkundig adviseur zijln opdrachten over
1940 heeft ontvangen.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Onder een wagenwiel geraakt
en overleden
Gistermorgen in de vroegte is den
zestienjarigen H. Entjes, wonende te
Scharmer, een ernstig ongeluk over
komen. De jongeman was in het land
aan het werk met paard en wagen. Op
een gegeven oogenblik geraakte hij door
tot nu toe onbekende oorzaak onder een
wiel van den wagen. Hij bekwam zware
verwondingen en moest naar het aca
demisch ziekenhuis te Groningen worden
overgebracht, waar hij aan zijn kwet
suren is overleden.
Distributie honden- en kattenbrood
Het Rijksbureau voor de Voedselvoor
ziening in Oorlogstijd deelt mede, dat
van 1 Augustus tot en met 31 Augustus
1940 op bon No. 1 van de voederkaart'
voor honden beschikbaar wordt gesteld
voor: groep 1: 12 kg hondenbrood; groep
2: 12 kg hondenbrood; groep 3: 10 kg
hondenbrood; groep 4: 6 kg hondenbrood
groep 5: 5 kg hondenbrood; groep 6:
3 kg hondenbrood.
Op bon Noj. 1 van de voederkaart voor
katten wordt over dezelfde periode I1/2
kg kattenbrood beschikbaar gesteld.
Na 31 Augustus 1940 is bon No 1 van
bedoelde kaarten ongeldig en mag na
dien datum niet meer worden ingenomen.
Graanzolder ingestort
In de gemeente De Werken en Sleeu-
wijk (N.B.), is Maandagmorgen een zol
der van het graanpakhuis van den heer
M. Sigmond, hetwelk was verhuurd aan
een graanhandelaar voor opslag van re-
geeringsgraan, ingestort. In het «pakhuis
waren vier menschen aan het werk.
Alle vier werden onder het graan be
dolven. De eigenaar van het pakhuis,
de ongeveer zestigjarige heer Sigmond,
en de 47-jarige Visser, werden beiden
levenloos onder het graan vandaan ge
haald. Een zoon van den heer Visser,
werd bewusteloos opgenomen, doch later
is hij weer bijgekomen. De vierde kreeg
een beenbreuk. Beide slachtoffers waren
gehuwd. Visser had een groot gezin,
