ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 1 AUGUSTUS 1940
OPGEH<
E en krachtige poging daartoe, is ge
daan in de stichting van de Ne
derlandsche Unie, die idoor den
Rijkscommissaris „met welwillende be
langstelling" wordt beschouwd. De paar
andere pogingen met hetzelfde of een
dergelijk doel, zijn gelukkig spoedig en
geheel overschaduwd door den oproep
van de heeren Linthorst Homan, de Quay
en Einthoven. Hun oproep heeft 'een
golf van nieuwe hoop in menig hart
gewekt, zooals bleek uit den stroom van
adhaesiebetuigingen, die in enkele dagen
binnenkwamen.
De Kern
ABONNEMENT
Prijs f 1.5,0 p. kwartaal, buiten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14403
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent.
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
NEDERLAND'S TOEKOMST
gericht op concentratie in
Vaderlandichen zin
1^ e eerste, die een precies antwoord
gaf op eenige van de vele vragen,
die in onzen tijd in het hart van de
meeste Nederlanders opkomen, was de
Rijkscommissaris Rijksminister Dr. Seyss
Inquart in zijn rede in den Haagschen
Dierentuin.
De belangstellende lezer zal het verslag
van deze redevoering wel hebben be
studeerd. Nadrukkelijk heeft Dr. Seyss
Inquart gezegd, dat ons volkskarakter,
niet door de Duitsche bezettende overheid
zal worden onderdrukt, dat ons geen we
reldbeschouwing zal worden opgedron
gen; ook onze vrije meeningsuiting wordt
slechts beperkt door de noodzakelijk
heden van de bezettingsmacht.
Dr. Seyss Inquart heeft ondubbelzinnig
en op een wijze, die geen plaats laat
voor tweeërlei uitleg, verklaard, dat het
Nederlandsche volk de gelegenheid heeft,
zelf te beslissen over de vraag, of en
hoe het in de toekomst vrij en zelf
standig zal bestaan. Welken regeerings-
vorm wij dan, wanneer eenmaal de vrede
in Europa zal zijn teruggekeerd, zullen
hebben, zal van on2e eigen houding en
ons eigen inzicht afhangen. Het eenige,
wat de Duitsche bezetter van ons ver
langt, is, dat bij de eindbeslissing 6ver
onzen regeeringsvorm de Nederlanders
geen anti-Duitsehe houding zullen aan
nemen, maar met Duitschland zullen sa
menwerken.
Een tweede lichtpunt aan den duisteren
toekomsthemel was het feit, dat ook de
heer Janke deze zélfde punten uit Dr.
Seyss Inquart's rede nog eens op de
dageliiksehe persconferentie heeft onder
streept. Zeer positief staat nu vast, dat
de Duitsche bezetting tijdelijk zal zijn,
want het Nederlandsche volk zal wel
zoo verstandig zijn, de geboden kans
aan te grijpen en zijn onafhankelijkheid
door een doelbewuste houding te her
overen.
De poging tot concentratie
Die oproep en de daarbij gegeven toe
lichtingen heeft ieder kunnen lezen en
zij behoeven daarom weinig commentaar.
Intusschen kan ook deze poging slechts
slagen op conditie, dat ieder onzer door
drongen is van de noodzakelijkheid van
het persoonlijk offer, dat hij zal hebben
te brengen.
Wij hebben vroeger veel en dikwijls
gesproken over de offers, die wij moeten
brengen, wilden wij ooit tot een gezonde
samenleving komen. In de practijk kwam
er echter zoo weinig van terecht en
wij sukkelden maar zoo'n beetje op den
ouden weg voort.
Met dat gesukkel cfient het nu voor
goed uit te zijn. Willen wij niet onder
gaan in de dynamiek van dezen tijd
en als het ware verpletterd worden on
der de wielen van den Jaggernautwagen,
die ook over ons land stormt, dan zullen
wij, hoe pijnlijk het ook zij, veel van
wat ons dierbaar was uit traditie, moeten
opgeven, voor goed.
Geen critiek meer, maar lamen vooruit
Wie de beide brochures „Aanpakken!"
en „In vaderlandschen zin" van Mr.
Linthorst Homan heeft gelezen, zal tot
zijn verwondering hebben moeten con-
stateeren, dal zoo spoedig na de „harte-
kreet" reeds een „antwoord op veel cri
tiek" moest volgen. Waarom, zoo zal hij
zich hebben afgevraagd, moest reeds nu
een geheele brochure gewijd worden aan
de beantwoording van „veel critiek?"
Laten wij, nu de Duitsche overheid
ons de vrijheid laat, ons in Nederland-
schen zin te concentreeren, daarvan
dankbaar gebruik maken; erkentelijk zijn
dengenen, die zich 'hebben gegeven om
opnieuw leiding te brengen, waar wij
tot nu toe slechts verslagenheid en on
derlinge verdeeldheid kenden; en ook
onze persoonlijke kleine wenschen en
vitterijen voor goed op stal zetten, om
Dr JOSEF TISO
de president der Slowaaksche repu
bliek, die met den Duitschen minister
van buitenlandsche zaken te Salzburg
besprekingen voerde.
Oplossing van Balkankwesties
Noord tegen Zuid Dobroedsja geruild
Naar de „Popoio di Rotaa" in een
brief suit Boedapest bericht, zullen de
onderhandelingen) tussehem Rumenië, Bul
garije en Hongarije spoedig beginman.
Men kan als vrijave! zeker aamimemeni,
dat Bulgarije de Zuidelijke Dobroedsja
zal terugkrijgen, doch daarentegen va'n
de Noordelijke Dobroedsja zajj moeten
afzien, teneinde Rumenië niet van de
Zwarte Zee af te snijden en zoodoende
geen nieuwe verwikkelingen te scheppen.
De Bulgaren in de Noordelijke Dofbfcoedsja
zullen naar liet Zuiden verhuizen, waar
riji de plaatsen zullen innemen van de
Rumenen, die naar hun vaderland rijn
teruggekeerd.
De Dobroedsja, thans nog Rumeensch
blezit en in de taal van dit llajnd Dior.
brogea geheetem, heeft een oppervlakte
van 23.262 vierk. K„M. en telt 811.330 in
woners, voornamelijk Rumenen, Bulgaren,
Russen en Turken. Eens was de Do
broedsja wegens het gebrek aan water
een woeste steppe, thans is dit gebied
tussehem den benedenloop van den Do-
nau en de Zwarte Zee grootendeels iin
cultuur gebracht. De hoofdstad Constan-
za is Rumenië's belangrijkste toegang tot
de Zwarte Zee, met (uitvoer van koren
en petroleum.
Het hoofddeel van de Dobroedsja kwam
in 1878 van Turkije aan Rumeinië, dat
in den tweeden Balka|nioorülog, in 1913,
ook de Bulgaarsche Dobroedsja kreeg.
HET DUITSCHE LEGERBERICHT
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelde gisteren mee:
Door de slechte weersomstandigheden
was het Duitsche luchtwapen gedwongen
zijn activiteit te beperken. Desondanks
werden, behalve verkenningsvluchten naar
de Oost. en Zuidkust van Engeland, de
vliegtuidfabriek in Filton, alsmede de ha
veninstallaties van Swansea en Plymouth
in den nacht vajn 30 op 31 Juli met bom
men aangevallen.
In den nacht van' 30 op 31 Juli hebben
slechts enkele Britsche vliegtuigen boven
West.Duitschland gevlogen. Door de neer
geworpen bommen werd geen materieels
schade aangericht en werden geelni perso.
men getroffen.
Twee binnenvliegende vliegtuigen wer
den door onze jagers neergeschoten'.
Naar eerst thans bekend geworrden is,
zljh op 29 Juli in totaal 21 Brifsche
vliegtuigen neergeschoten.
Een dezer dagen, aldus het DNB uit
Oslo, is een onbewapend Noorsch
kustvaartuig door een Engelsch
vliegtuig met bommen bestookt.
De Noorsche bemanning begaf zich daar
op in de reddingbooten. Op weg naar
de kust werden deze booten door het
vliegtuig vervolgd en de schipbreukelin
gen werden blootgesteld aan machinege
weervuur. Een man werd gedood en
twee mannen, waaronder de kapitein,
zwaar gewond.
met en achter het driemanschap van de
N.U., dat in contact staat en blijven
zal met de Duitsche autoriteiten, aan
den opbouw gaan op de puinhoopen van
de oude maatschappij!
DUITSCHLAND'S STRIJD
TEGEN ENGELAND
«Elke dag en elk uur ii toegeslagen»
Sedert de beëindiging van den veldtocht
in Frankrijk zijn de zuiver militaire ge
zichtspunten achter de politiek op den
achtergrond geraakt, te meer daar geen
groote operaties zijn gemeld. Als gevolg
hiervan aldus is gisteren van militaire
zijde opgemerkt is hier en daar de
indruk ontstaan, dat Duitschland den oor
log tegen Engeland op halfslachtige wij
ze voert. Niets ware minder waar zoo
verklaart men verder dan deze op
vatting. Duitschland voert den oorlog te
gen Engeland even vastbesloten en even
zeker van de overwinning als de oorlogen
tegen Polen en Frankrijk. Het gewicht
van de offervaardigheid in dezen oorlog
rust alleen op de schouders van eenige
duizenden mannen, de bemanningen der
duikbooten en torpedomotorbooten en de
vliegers. De wijze van oorlogvoeren tegen
Engeland is zooals vanzelf spreekt, an
ders dan de oorlogvoering tegen Frank
rijk, waar een leger van millioenen in
het veld stond.
De middelen, die thans in den strijd
tegen Engeland worden gebruikt, laten
tengevolge van het eigen karakter dezer
wapenen slechts toe, dat een beperkt
aantal strijders in het 'vuur komt. De
Duitsche duikbooten en torpedomotor-
booten, de gevechts- en jachtvliegtuigen
kunnen worden vergeleken met de punt
van een zwaard, dat in de hand van een
ervaren strijder ligt. Deze strijder is het
Duitsche volk, aldus D.N.B.
Wanneer men de vraag hoort: „Wan
neer zal Duitschland dan éindelijk toe
slaan?", dan kan hierop slechts worden
geantwoord: „Vijf weken zijn verstreken
sedert den dag van den wapenstilstand.
Eiken dag en zelfs ,ejk uur is toegesla
gen. Elke dag brengt nieuwe successen
van het duikbootwapen, nieuwe succes
rijke aanvallen van de Duitsche torpedo-
motorbooten, aanvallen van de gevechts
vliegtuigen en succesrijke luchtgevechten
van de jagers boven het Kanaal en boven
de Engelschc kust. Al deze prestaties
eischen van eiken deelnemer de grootst
mogelijke offervaardigheid.
De eenheden van de oorlogsmarine heb
ben volgens mededeelingen van het op
perbevel van de weermacht van 5 Juni
tot 31 Juli in totaal ongeveer 936.000
ton scheepsruimte der vijandelijke koop
vaardij tot zinken gebracht. Dat komt
neer op een wekelijksch gemiddelde van
187.000 br. reg. ton.
Het luchtwapen meldt voor hetzelfde
tijdvak een totaal van 334.000-br. reg. ton.
In totaal is dus 1.270.000 br. reg. ton
tot zinken gebracht. Een verlies van meer
dan 250.000 ton scheepsruimte per week
kan ook Engeland olp1 den duur niet
verdragen.
Deze cijfers zijn slechts minima, want
hierbij zijn niet de talrijke handelsschepen
inbegrepen, die door bommen zwaar zijn
beschadigd. In hetzelfde tijdvak .heeft
Engeland niet minder dan 370 vliegtuigen
verloren. Het werkelijke verlies aan vlieg
tuigen moet echter belangrijk hooger
worden geschat, daar vele getroffen vlieg
tuigen voor den strijd niet meer bruikbaar
zijn.
Op bevt
van het
een gro
biliseert
o/x>erhev>elhebber
leger, wordt thans
troepen gedemo-
Stoomboot op het JJsselmeer
door vliegtuig beschoten
Twee dooden, vier zwaar gewonden
Woensdagmiddag is de boot „DelJs-
sel" van den dienst Amsterdam—Zwolle,
onderweg door een Engelsch vliegtuig
met bommen en mitrailleurvuur bestookt,
waardoor twee opvarenden, de heeren J.
Hofman uit Kampen, sergeant bij den
Opbouwdienst en H. Kummer uit Zwolle,
werden gedood. Vier personen, twee hee
ren en twee dames, werden zwaar ge
wond, een aantal anderen kreeg lichtere
kwetsuren.
Des middags te drie uur kwam de
boot te Kampen aan. De opvarenden deel
den mede, dat het schip, een passagiers-
en vrachtboot, een kwartier varens bui
ten den Ketel, op het IJselmeer, door
een Engelsch vliegtuig was aangevallen.
Het toestel kwam uit de wolken neerge-
doken en wierp twee bommen omlaag,
welke achter het schip in het water
vielen en ontploften, zonder schade aan
te richten. Het vliegtuig viel ten tweeden
male aan en gooide thans drie bommen
uit, welke voor het schip in het water
vielen, doch niet lontploften. Nu keerde
het vliegtuig voor den derden keer te
rug en bestookte het vaartuig met mi
trailleurvuur. Dit mitrailleurvuur ver
oorzaakte 2 dooden en 4 gewonden.
Een geneesheer, die aan boord was,
verbond de gewonden voorloopig. Te
Kampen werden de dooden en gewonden
met behulp van manschappen van den
Opbouwdienst van boord gehaald en naar
het ziekenhuis gebracht.
Zwaar gewond werden de heeren J.
ten Teij uit Amsterdam en G. J. ter Pel
uit Enschede, en de dames Maria Pot uit
Amsterdam en Trijntje Kors uit Sassen-
heim. De lichtgewonden hooren allen te
Kampen thuis en konden, na te zijn ver
bonden, naar hun woningen terugkeeren.
Da kapitein vertelt
„Alles speelde zich in minder dan geen
tijd af", zoo vertelde kapitein Berends.
„Het i)vas precies 1.40 uur en we waren
niet ver meer van den Ketelmond af. Ik
heb wel iets gehoord, maar niets gezien.
Er vielen twee bommen achter en drie
voor het schip, ik schat op een afstand
van vijftig meter van de „IJssel". Ik
stond zelf aan het roer en riep den
passagiers toe dekking te zoeken en zoo
veel mogelijk plat te gaan liggen. Er
waren ongeveer 65 personen aan boord.
Vooral bij de tweede duikvlucht van 't
vliegtuig, dat ik toen duidelijk heb kun
nen waarnemen, want ik was naar de
stuurboordreeling geloopen, waren de pas
sagiers door grooten schrik bevangen.
Nogmaals riep ik zoo luid mogelijk allen
toe, dat zij vooral dekking moesten zoe
ken, want de mitrailleurkogels vlogen
om ons heen. Ik zelf zocht in de stuurhut
achter allerlei jassen zooveel mogelijk
dekking.
Toen het vuren ophield en ik den
toestand aan boord opnam, bleek mij, dat
er verscheiden menschen waren getroffen.
Een jongeman van 24 jaar, een zekere v.
d. Meer, lag dood in het gangboord.
Een ander, een zekere Kummer, iemand
van naar schatting 45 jaar, was getrof
fen door de scherven van de bommen
en overleed na korten tijd.
Alle leden van de bemanning, voor
zoover zij niet behooren. tot het machine-
personeel, want dat bleef rustig aan zijn
taak, hielpen zooveel mogelijk de ge
wonden te verbinden. Het mag een won
der heeten, dat er niet. meer slacht
offers onder de passagiers waren. De
kogel, die de trapleun ing op twee plaat
sen heeft doorboord, is door een ruit
naar binnen geschote n. Vlak daaronder
stond een kinderwag ;en met een klein
kind er in.
KORT EN B ONDIG
De Noorsche nrijpfc fedi rijven in de pro
vincie Tromdelag. m JV lidden-Noorwegen
hebben de een na <d> en, ander hun werk
zaamheden weer hiel 'vatAlle .steenkolen
len ijzermijnen rij|m thaais geheel in be
drijf.
De Hongaarsche v/ijnoogst zal dit jaar
tehgevolge van de ongunstige weersom
standigheden zeer slee ht uitvallen. Zoo
wordt bijvoorbeeld l ui it het wijngebied
van Tokaje gemeld., dat.1 75 pet. van den
wijnoogst dit jaar door peromos-
phora en meeld auw vernietigd is.Ook
in de overige wijn gebie iden van Hongarije
worden de oogstv oori lïtriohten even on
gunstig beoordeel d.
Nederlandsche Unie concen
treert in vaderlandichen zin
De oorlogvoering tegen Engeland
is anders dan die tegen Frankrijk
Ruiling tusschen Rumenië en
Bulgarije van de Dobroedsja
Passagiersschip op IJsselmeer
door Britsch vliegtuig beschoten
Oproep tot de jeugd voor hulp
in den landbouw
LEON DEGRELLE;
de leider der Belgische Rexisten, ia
in gezelschap van eenige journalisten
die hem te Parys hebben afgehaald,
te Brussel i
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis-
ring:
Zonsondergang 1 Aug. 21 uur 30 min.
Zonsopgang 2 Aug. 6 uur 3 min.
Maan op:
2 Aug. 2,55
Maan 'onder:
18,28
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
2 Aug. 1,21 13,41 6,57 19,28
By de vroeger geldende tijdsaanwijzing
dient 1,40 uur te worden
DE NEDERLANDSCHE UNIE
telt reeds een half millioen leden
Steeds meer landgenoten sluiten zich
in „De Nederlandsche Unie" aaneen en
scharen zich' achter het driemanschap mr.
Linthorst Homan, prof. de Quay, mru
Einthoven. Zoo meldt „De Tijd", dat naar
schatting Maandagavond het aantal men
schen, dat zich achter „De Nederlansche
Unie" had geschaard, het half millioen
was gepasseerd!
Het genoemde blad schrijft over de
drukte op het hoofdkantoor van de „N.Ui
in de Alexanderstraat te 's Gravenhage,
loimi. het volgende:
„Brieven.lbrieven, brieven}, iedere post
brengt ze met manden tegelijk bilninen
Brieven, daar zijn eenvoudige bij, sim
pele adhaesiebetuigingen, maar ook lange
met vele betuigingen, van sympathiek
meeleven en goede raad; daar zijn lijs
ten Ibiji vhn 10, 20, soms van meer dan 100
naemn tegelijk; een lijst van 50 artsen
komt juist uit de enveloppe, even later
een van 60 jongelui, allen leerlingen van
een of anderen handelscursus. Nog later
een van 54 mijnwerkers uit Spekholzer.
heide en zoo uit alle doelen van het land
en uit allie lagen van de bevolking.
Er zijn brieven bij1 met geld zendingen
soms een paar postzegels bijl wijze van
penningske der weduwe, een andere maal
bankpapier. Ben telegrafische gift van
f 5000 kwam zoo juist binnen etni zoo
gaat het maar voort. Er komt geen eind
aan. Maandag was het nog drukker dan'
de laatste dagen van de vorige week".
Dinsdag 6 Augustus zal de eerste open
bare vergadering in ons land van de
N.U. worden gehouden en wel te 's-
Gravenhage in het Gebouw v. Kunsten
en Wetenschappen. Als sprekers zullen
optreden mr. L. Einthoven, mr. J. Lint
horst Homan en prof. dr. J, E, de Quay.)
