ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE!
MAANDAG 29 JULI 1940
OPGEN<
ZEMKZESSOSCOINUMt
De Kern
ABONNEMENT
UBZ*JBBS
Prijs fl.50 p. kwartaal, bulten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14400
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent.
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
NEDERLANDSCHE UNIE
stelt zich tot taak de volkseenheid
op staatkundig, cultureel en sociaal-
economisch gebied te bevestigen
en te versterken
Het program van de Nederlandsche
Unie luidt als volgt:
De Nederlandsche Unie is in een zware
stonde onzer vaderlandsche geschiedenis
gesticht om alle Nederlanders te verza
melen tot doelbewusten arbeid voor het
behoud en de versterking van vaderlanl
en volksgemeenschap en tot de voorbe
reiding van de voorwaarden en de wegen
van hun bestaan en welzijn in de toe
komst. Met open oog voor de werkelijk
heid wil zij dien arbeid terstond aan
vangen, voortover de beperkingen van
den staat van bezet gebied dat mogelijk
maken en in loyale verhouding tot de
bezettende overheid.
De Nederlandsche Unie stelt zich. tot
taak de volkseenheid op staatkundig, cul
tureel en sociaal-oeconomisch gebied te
bevestigen en te versterken.
Met verdieping van den christelijken
geest in de samenleving wil de Neder
landsche Unie
Hat cultureale gebied
1. Behoud van het Nederlandsche volks
karakter en versterking van die eigen
schappen, waaraan het Nederlandsche
volk zijn kracht en zijn plaats in de
wereld te danken heeft;
2. Verheffing van het levensideaal bo-
van materialisme en egoïsme tot toewij
ding aan de waarachtige levenswaarden
van mensch en gemeenschap;
3. Bescherming en ontwikkeling van
eigen beschaving en zeden en van het
volkseigen in de gewesten zoowel als in
het geheele land;
4. Vrijheid van godsdienst, kerk, levens
beschouwing en opvoeding;
5. Bevordering van Nederlands positie
in de Europeesche cultuur en van zijn
functie in de uitwisseling der cultureele
waarden;
6. Nauwe cultureele betrekkingen met
Vlaanderen en Zuid-Afrika
7. Opvoeding van de jeugd in nationa-
len zin;
8. Vooruitziende verzorging der geeste
lijke en lichamelijke volksgezondheid;
9. Leiding van het cultureele leven en
van de volksontwikkeling in verantwoor
delijkheid tegenover de gemeenschap.
S ociaal-Economisch
Op Sociaal-oeconomisch gebied wil de
Nederlandsche Unie met handhaving van
het pigen karakter der Nederlandsche
volkshuishouding in haar samenhang met
de wereldoeconomie en haar gerichtheid
op het wereldverkeer:
1. Organische ordening der arbeidsge
meenschap zonder klassetegenstellingen
2. Vooropstelling van de belangen van
het gemeenebest boven die van den en- J
keling, met erkenning van onvervangbare I
waarden der persoonlijke zelfwerkzaam- j
heid;
.IN VADERLANDSCHEN ZIN"
luidt de titel van de nieuwe brochure,
die Mr. J. Linthorst Homan, lid van het
driemanschap, dat de „Nederlandsche
Unie" wenscht te stichten, als „antwoord
op veel critiek" het licht heeft doen zien.
Voor mij staat nu onomstootelijk vast,
zegt de commissaris der Koningin in Gro
ningen, dat men alom in ons volk de
oude fouten niet alleen nu gevoelt, doch
reeds lang gevoeld heeft en dat wij dus
reeds, wellicht onbewust, verder waren
op den weg naar verjonging en vernieu
wing, dan uit de uiterlijke teekenen bleek
„Teleurstelling", gaat de schrijver voort
„ja zelfs woede was er, over mijn con
tact met de voorzitters van de groote
politieke partijen, met wie ik, te zamen
met enkele anderen, enkele meden ver
gaderde, en met wie wij aanvankelijk tot
een gezamenlijk resultaat waren geko
men.
Waarschijnlijk hebben wij hier het
psychologische verschijnsel, dat ons volk
nu van partijpolitiek niet meer wil hoo-
ren. Is dat juist? Inderdaad is dat juist
in dien zin, dat wij het partijwezen,
gelijk het vroeger was, niet willen zien
terugkeeren. Ook is het juist in dien zin,
dat wij voor nu en later geen onderlinge
politieke tegenstellingen willen zien.
Maar ik acht het onrechtvaardig, door
-een heftige critiek het verleden te ver
guizen en een politieke partij en haar
leiders slechts smalend te bespreken.
3. Doelbewuste leiding van de voort
brenging en verdeeling van stoffelijke
goederen;
4. Dienstbaarmaking van geld- en cre-
dietwezen aan de eischen der volks
welvaart;
5. Erkenning van den plicht van iede-
ren Nederlander om te arbeiden 'en van
den plicht van het gemeenebest om iede-
rcn Nederlander in den gemeenschappe-
Iijken arbeid te doen deelen;
6. Afweer van de proletariseering des
volks en versterking van de volkskracht
o.a. door bevordering van gezinsv'orming
en gezinswelvaart en bevordering van
bezitsvorming voor allen;
7. Versterking van den landbouw door
loonend prijspeil en ordening van het
grondgebruik;
8. Persoonlijke verantwoordelijkheid
ook in het sociaal-oeconomisch leven;
9. Beteugeling van bedrijfsconcentratie
en trustvorming.
Hat staatkundige
Op staatkundig gebied ijvert de Neder
landsche Unie voor een sterk Neder
landsche volk, in nauwe verbondenheid
met de overzeesche gebieden.
Zij is overtuigd, dat een organische
opbouw van het Nederlandsche gemeene
best onder leiding van krachtig en be
sluitvaardig gezag noodzakelijk is.
De uitwerking van deze richtlijnen zal
zij ter hand nemenzoodra de tijd daar
toe gekomen is.
Ons nationaal gevoel
Hot kan dom van mij zijn, het kan
„onpolitiek" van mij zijn in den zin van
„onhandig", ik weiger mee te doen aan
dat smalen over de figuren, welke in het
verleden veel goeds voor ons volk hebben
bereikt.
Wij leven nu niet meer, zegt mr. Lint
horst Homan, in rustige dagen, w ij
leven nu in t ij den van wereld
revolutie, ook voor ons volk. Boven
dien zien en gevoelen wij in Nederland
zeer goed, dat, hoe ook de afloop van
den oorlog zal zijn, ons volk allereerst
in zichzelf sterker zal moeten zijn dan
te voren en tevens, dat onze oriëntatie
in Europa een gansch andere zal zijn.
Ons nationaal gevoel, voor de meesten
gelouterd en gesterkt door den oorlog,
„wil iets" en het is daarvan niet meer
af te houden.
Critici beantwoord
Zegt de critiek op ons streven: „de
wil is aanwezig, maar de weg wordt
niet gezien" en „ons volk heeft zijn poli-
tieken vorm nog niet gevonden" ën „het
is nog te vroeg om tot een uiteindelijken
politieken vorm voor ons volksbestel te
willen komen", dan antwoord ik: zouden
die Nederlanders zwijgen, die wel ver
beteringen willen, ja eischen, maar die
niet kunnen meegaan met hen die reeds
nu politiek ijverig werkzaam zijn, dan
zou het misverstand kunnen ontstaan, als
of het Nederlandsche volk als geheel
lauw en laks is en niets verbeteren wil
en dat het slechts de nu-werkende acties
zijn, welke een positief doel hebben.
Bovendien willen de breede lagen van
ons volk nieuwen politieken vorm zoe
ken en vinden.
Al kan dan in oorlogstijd normaal ge
sproken geen staatkundig werk geschie
den, toch is het tegenover ons volk en
tegenover de bezettingsautoriteiten noo-
dig, dat de hier hangende nevel en
mist wordt verdreven door ook uit de
breede kringen, welke tot heden stil
zwegen, een geluid te doen hooren, op
dat men al werkende den weg naar den
„uiteindelijken politieken vorm voor ons
staatsbestel" vinde. Hadden wij wél een
normaal fungeerend landsbestuur, wél
een normaal, zij het onder bezetting, wer
kende regeering, ook dan zou dit alles
even noodzakelijk zijn als nu.
De toekomstwil van ons volk moet
zich zoo duidelijk mogelijk afteekenen.
Werkelijkheidszin
Het voornaamste programmapunt zij
werkelijkheidszin. Het doel is een sterk
Nederland met een sterk Nederlandsch
volk, dat in zichzelf een hecht geheel
vormt met zijne overzeesche gebiedsdee-
len.
Duidelijk hebben wij in onzen oproep
te kennen gegeven, dat wij samen
werking hopen te mogen vinden ook
met de anderen, die tegenwoordig naar
„concentratie" streven. Het werk is tè
belangrijk dan dat wij over en weer
met hetzelfde doel elkander zouden mo
gen vergeten of zelfs bestrijden.
Nederlandsch Arbeidsfront
Heereograoht 538 Amsterdam
Telefoon 32835.
Openbare Vergadering
in Hótel ^Juliana" te Zierikzee,
op Donderdag 1 Augustus a.s.,
aanvang 8.15 nur.
Spreker
Kam. J. Ph. van Kampen
over het Arbeidsfront.
Arbeiders die wat willen hooren
over het Socialisme van de
daad worden dringend verzocht
te komen. - Toegangsprijs 10 cent
Een Raad van Bijstand uit het econo
mische en sociale leven zal worden ge
vormd; zijn samenstelling zal een bewijs
zijn van ons streven naar samenwerking
met alle deelen van ons arbeidende volk.
N.S.B. en Nat. Front
Sommigen zijn er geweest, die mij op
mijn brochure „Aanpakken" hebbent geant
woord, dat ik alles, wat ik zoek, kan
vinden in de N.S.B. of in Nationaal Front
Het is mogelijk, dat deze stroomingen
zich zóó zullen afteekenen, dat zij ook
verlangen tot medewerking wekken bij
hen, die denken als ik en die, als ik,
vasthouden aan onze vaderlandsche tole
rantie en aan ons aloude wantrouwen in
een particulier leiderschap voor het Ne
derlandsche volk. Voorloopig zie ik daar
van echter nog maar zeer weinig voor
teekenen en zoolang behoud, ik mij het
recht voor, hier nog verre van te staan.
Zegt nu deze of gene: „Niet gij zult
ons volk den weg wijzen, maar ik of
wij", dan antwoord ik: „Ik heb ook niet
de pretentie, ons volk den weg te willen
wijzen, ik wil slechts gezamenlijk met
gelijkgestemden zoeken naar
onze plichten in dezen zwaren tijd.
Ik wil mijn volk dienen daar waar ik
het denk te kunnen dienen en overeen
komstig den geest, welken ik in de jaren
van mijn werk in ons volk heb leeren
aanvoelen en liefhebben".
Nieuwe saamhoorigheid
„Neen", zoo zegt dan weer de critiek.
„Gij kent ons volk niet. Gij zijn intellec
tueel. Ge zijt een man, die een hooge
betrekking bekleedt, en die mannen heb
ben nu afgedaan". Het is mogelijk, dat
menschen als ik terzijde zullen worden
gesteld, en wanneer het landsbelang dat
eischt, zal ik daarover ook nimmer kla
gen, want dan zou ik mijn volk niet
waarlijk dienen. Maar ik ontken, dat in
ons volk de scherpe tegenstelling tus-
schien „intellect" en „eenvoudigen" zou
bestaan.
De taak, de nieuwe saamhoorigheid en
het nieuwe gemeenscthapsbesef los te
maken en op te kweeken in ons volk,
óók daar, waar het nog vastzit en zich
nog niet ontwikkelde, is zwaar. Zij zal
ook ons zwaar vallen. Maar omdat deze
taak noodig is, moet zij worden ver
vuld. Ons volk is er het volk niet naar,
zich plotseling op steeptouw te laten
nemen of „van de sokken te laten loo-
pen": het moet gestadig maar doelbe
wust worden overtuigd van de juist
heid van het voorgestelde. Daardoor zal
in de allernaaste toekomst de volkseen
heid, welke ons hartsverlangen is, nog
niet worden bereikt; het zal tijd kosten,
doch vermoedelijk véél minder tijd dan
wanneer er geen oorlog was geweest.
In hechte vaderlandsliefde, in vader-
landschen zin, in diep Godsvertrouwen
zoo besluit mr. Linthorst Homan, stel ik
mij met vele 'anderen thans voor de volks
zaak.
TWEEDE SERIE
BROODBONBOEKJES
Hilv» boekjes voor kinderen
beneden vier jaar
In de week van 29 Juli tot en met
3 Augustus zal de uitreiking geschieden
van de tweede serie broodbonboekjes.
Bij deze uitreiking zullen voor kinderen
beneden vier jaar geen heele doch halve
broodbonboekjes, tezamen met toeslag-
kaarten voor rijst, havermout e.d, worden
afgegeven. De plaatselijke distributie-
diensten zullen datum en plaats van uit
reiking der broodbonboekjes en toeslag-
kaarten nader bekend maken.
INVENTARISATIE VAN
TEXTIELPRODUCTEN
Verkoop bepaalde producten verboden
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart, deelt mede,
dat met ingang van 27 Juli de verkoop
en aflevering van verschillende artikelen,
als wollen costuums, regenjassen, japon
nen, slipovers, enz., door de textielindu
strie, groothandel en kleinhandel aan
consumenten is verboden.
Van 5 tot 11 Augustus a.s. zal een
algemeene inventarisatie plaats
vinden van bij de textielindustrie, groot
handel en kleinhandel aanwezige voor
raden textielproducten. Ondernemingen
en handelaren, die na afloop van de
bovengenoemde periode niet in het be
zit van een vergunning van het Rijks
bureau voor de distributie van textiel
producten zijn, zullen door de industrie
en andere leveranciers niet meer mogen
worden bediend.
DE BOTERDISTRIBUTIE
Bon 1 tot en met 4 der boterkaart
geven elk recht op 250 gram boter
De secretaris-generaal, wnd. hoofd van
het departement van Landbouw en Vis-
scherij deelt mede, dat heden, Maandag
29 Juli, een begin zal worden gemaakt
met de definitieve distributie van boter,
margarine, spijsvet en spijsolie.
Gedurende het tijdvak van 29 Juli tot
en met 23 Augustus geeft elke der met
„01" tot en met „04" genummerde bon
nen van boterkaart uitsluitend recht op
het koopen van 250 gram boter. Voorts
geeft elke der met „01" en „02" ge
nummerde bonnen van de vetkaart ge
durende genoemd tijdvak recht op het
koopen van 250 gram margarine, ge
smolten vet, voorzoover voorradig, of
boter.
De met „03" en „04" genummerde bon
nen der vetkaart geven gedurende het
tijdvak van 29 Juli tot en met 23 Aug.
recht op het koopen van 250 gram boter,
op den prijs waarvan een reductie van
tien cent per 250 gram zal worden ver
leend door de winkeliers. Deze reductie
zal uitsluitend op deze bonnen „03" en
„04" van de vetkaart worden verleend,
dus niet op een van de overige hier
boven genoemde bonnen. De reductie
wordt verleend, wanneer de bonnen bij
den detaillist worden ingeleverd ter ver
krijging van boter.
Met nadruk wordt er de aandacht ,op
gevesligd, dat, zooals reeds uit het voor
gaande blijkt, bonnen, welke recht geven
op het koopen van margarine en, voor
zoover voorradig gesmolten vet, desge-
wenscht ook kunnen worden gebruikt
voor het koopen van boter.
WIJZlG'NG WET COUPONBELASTING
Uit een publicatie in het Verordening
genblad blijkt, dat de tw'et op de cou-
porJhelastmg is gespijzigd. Deze wijzi
ging houdt in, dat onder het blegrip
effecten, (w'aarop de couponhlelasting van
toepassing is, mede zulten vallen alle
vorderingen ten laste van publiekrech
telijke op privaatrechtelijke rechtsperso
nen, indien deze vorderingen het gevolg
zijn van leeningen, die, bestemd tot voor
ziening in de kapitaalbehoefte dier rechts,
personen, in Iwezen dezelfde strekking
hebben als obligatieleningen. Zoodanige
strekking Iwiordt in elk geval' aanwezig
geacht, indien de leemimg niet binneln. een
jaar na het aangaan daarvan zoowel op-
eischb'aar als aflosbaar isindien een
der partijen het recht heeft de liaening
te verlengen, Iwfordt, ter bepaling van
den vervaldag, het recht tot verlenging
mede in aanmerking genomen.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Auto te water gereden,
vier militairen verdronken
Zondagnacht om tien minuten over
half één, is bij de pont Valkenweg, in
Amsterdam-Noord, een gesloten
personenauto van de Duitsche luchtmacht,
waarin vijf militairen zaten, te water ge
reden. Het was om dien tijd zeer duister
en het regende. De bestuurder heeft
waarschijnlijk niet gezien, dat hij reeds
op den oprit van de pont reed. De pont
was juist vertrokken en halverwege het
IJ. De auto, die een vrij groote snelheid
moet hebben gehad, sloeg over den kop
en verdween onder water. Zij kwam op
bet dak te liggen. Drie der inzittenden
wisten een ruit te verbrijzelen en een
Nederlandsche Unie wenacht de
volkseenheid te versterken
Mr. Linthorst Homan schreef een
tweede toelichtende brochure
Offtciêele opening van 't nieuwe
Postkantoor te Zierikzee
Inventarisatie en verbod van be
paalde textielprodncten
Nu de Beurs haar deuren weer
heeft geopend
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis-
ring:
Zonsondergang 29 Jali 21 uur 35 min.
Zonsopgang 30 Juli 5 uur 59 min.
30 Juli
Maan op:
0,13
Maan onder:
15,56
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
30 Juli 10,38 23,05 3,58 16,40
By de vroeger geldende tijdsaanwijzing
dient 1,40 uur te worden
deur te openen, waardoor zij uit de auto
konden komen. "Een van hen, een 28-j.
Obergefreiter, die verwondingen aan
hand en hals had, wist zich zwemmende
Doven te houden. Gelukkig meerde juist
de tweede pont, die van de de Ruijter-
kade kwam. Een 36-jarige varensgezel
wist den Obergefreiter, met behulp van
een politieagent, op den wal te brengen.
De beide andere militairen, die de auto
hadden verlaten/ kon echter geen hulp
meer worden geboden. De geredde is
naar het Wilhelminagasthuis vervoerd en
aldaar opgenomen. Om half twee kon
de verongelukte auto op den wal wor
den gebracht. De lijken van een vlieger-
luitenant en van een getreiter konden
worden geborgen. De beide andere slacht
offers zijn eveneens een luitenant en een
gefreiter. J j j
Vanochtend heeft de politie het dreg
gen naar de drie nog niet geborgen lijken
van de slachtoffers van het ongeluk aan
den Valkenweg voortgezet. Ongeveer 7
uur waren ze geborgen. Ze zijn overge
bracht naar het Binnengasthuis.
Leidekker gedood
De ruim dertigjarige loodgieter Th.
Stroop te Berlikum was bezig met het
vernieuwen aan den toren der Hervorm
de Kerk aldaar. De man gleed uit en
viel van een hoogte van 20 meter. Zwaar
gewond aan het hoofd is hij naar het
Diaconessenhuis te Leeuwarden overge
bracht, waar hij is overleden.
Moordaanslag op slapend man
Zaterdagnacht is te Venlo een moord
aanslag gepleegd op den 29-jarigan W.
X. Het slachtoffer is in ernstigen toe
stand naar het ziekenhuis vervoerd. De
dader is nog voortvluchtig.
X. was na de demobilisatie in mili
tairen dienst gebleven en bij den Op-
bouwdienst werkzaam gesteld. Hij was
Zaterdagmiddag met bewegingsvrijheid
naar huis gekomen om den Zondag met
zijn gezin in de Schutteroestraat door
te brengen en zou Zondag wederom naar
zijn standplaats moeten terugkeeren. De
aanslag is gepleegd nadat het echtpaar
X. zich ter ruste had begeven en heeft
waarschijnlijk kort na middernacht plaats
gehad.
Omstreeks halfzes Zondagmorgen, toen
X., die buiten bewustzijn was geraakt,
het bewustzijn herkreeg, bemerkte hij, dat
hij baadde in zijn bloed en dat hij ver
wondingen aan zijn hoofd had bekomen.
Hij slaagde erin, naar de nabijgelegen wo
ning van zijn ouders te strompelen. Dezen
hebben onmiddellijk de politie gewaar
schuwd en geneeskundige hulp ontboden.
De man werd dan ook onmiddellijk naar
het ziekenhuis vervoerd.
Bij het onderzoek bleek, dat vrouw
van X., alsmede een zekfre D. TL al
daar, die betrekkingen 'met de vrouw
van den verslagene inoet onderhouden
en die er van verdacht wordt de dader
van dezen moordaanslag te zijn, ver*
dweneu was.