ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 22 JULI 1940
OPGEN
De Kern
ABONNEMENT s
ZKRUC^^O^OURANT
Prijs fl.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 6 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Loo ze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14394
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent.
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
WERKGELEGENHEID
IN NEDERLAND
Voor duizenden arbeiders
lange jaren werk
Is er in ons land genoeg werk te vin
den voor de vele handen, die erom vra
gen? De cultuur-technische dienst te
Utrecht geeft op deze vraag een in alle
opzichten bevestigend antwoord.
Talrijke werkobjecten in verschillende
deelen van ons land wachten op uitvoe
ring en er behoeft geen vrees te bestaan,
dat de voorraad spoedig zal worden uit
geput. Integendeel: er komen telkens
weer nieuwe werkobjecten bij. Zoo blij
ken er voor ruilverkaveling bijvoorbeeld
groote uitgestrektheden in aanmerking te
komen. Op dit gebied is nog voor dui
zenden arbeiders gedurende lange jaren
werk te vinden.
Op cultuur-technisch gebied, zoo ver
telde de directeur van den dienst, Ir. F.
P. Mesu, die in Zeeland geen onbekende
is, aldus de Maasbode, hebben we in
de eerste plaats de Zuiderzeewer
ken, waarvan thans de afsluitdijk en
één polder gereed zijn, terwijl aan een
tweeden polder met voortvarendheid
wordt gewerkt en er daarna nog twee
andere groote polders op uitvoering
e wachten. Dan is er het groote plan tot
indijking van de Biesboseh met bij
komende werken, als verhooging van dij
ken en afsluiting van de Brielsche
Maas, waardoor de Zuid-Hollandsche
eilanden (in het bijzonder het eiland van
Dordrecht) en de streek bij Rotterdam
van de nadeelige gevolgen van hooge
watervloeden tot ongeveer aan het einde
van de volgende eeuw zullen worden
bevrijd, met welk werk een bedrag van
60 a 80 millioen gulden zal zijn ge
moeid. De plannen hiertoe zijn al ge-
ruimen tijd in studie en de voorbereiding
is reeds zoover gevorderd, dat elkoogen-
blik door den rijks- en den provincialen
waterstaat met het werk kan worden
begonnen.
De rijksdienst voor de werkverruiming
heeft thans over het geheele land ruim
zestig duizend man aan den arbeid en
dit aantal zal spoedig tot ruim honderd
duizend kunnen worden verhoogd.
Meer dan twee derden van deze wer
ken liggen op cultuur-technisch gebied
en dit deel omvat hoofdzakelijk landaan
winning, ontginning en ruilverkaveling.
Toch is dit nog lang niet alles, wat op
dit gebied in ons land op uitvoering
wacht. Er is nog productieve arbeid voor
duizenden paren handen gedurende tal
van jaren. Al die werken verhoogen de
welvaart van ons land.
Hel werkloosheidsvraagstuk
Recht op, en plicht tot arbeid
De Haagsche redactie van de Deutsche
Zeitung in den Niederlanden heeft een
onderhoud gehad over het sociale vraag
stuk met den leider van het sociale
bestuur bij het commissariaat-generaal
voor financiën en oeconomie.
Deze betoogde o.m., dat het groote aan
tal werkloozen in ons land bewijst, dat
de sociale ontwikkeling tot dusver niet
in goede banen is gegaan. Noodig is een
principieele verandering van inzicht. Er
is een recht op arbeid, maar daarnaast
ook een plicht tot arbeid. De enkeling
mag maar niet willekeurig uitmaken, dat
hij zijn arbeidskracht aan de natie zal
onthouden. Hij moet den arbeid daar
geven, waar deze aan zijn volk het
grootste nut brengt. Waar dit inzicht
ontbreekt, moet desnoods de wetgever,
die de hoogere belangen vertegenwoor
digt, ingrijpen.
Maar ook, zoo' werd betoogd, moeten
de ondernemers zich van hun plichten
bewust zijn. De liberalistische denkwij
ze, die in de arbeidskracht slechts een
goed zag, waarvan de kosten zoo laag
mogelijk moesten worden gehouden, moet
wijken voor de opvatting, dat iedere
arbeid, onverschillig waar en hoe hij
wordt uitgeoefend, waarde heeft als bij
drage tot het algemeen welzijn.
Een van de eerste en ook niet gemak
kelijkste taken zal zijn, degenen, die
langdurig werkloos zijn geweest weer
aan regelmatigen arbeid te wennen. Aan
de Nederlandsche bedrijven is de taak
opgelegd zich met alle kracht hieraan
te wijden en mettertijd een kern van
vakarbeiders tot zich te trekken, die
men echter houdt in tijden, waarin het
bedrijfsleven slecht gaat. Daarnaast moet
aandacht worden geschonken aan het
vraagstuk van een stelselmatige opleiding
voor de beroepen, in samenwerking met
alle kringen van het oeconomisehe leven.
In vele gevallen zal men bij de maat
regelen, die hier in den eerstvolgende^
tijd genomen zullen worden, leering kun
nen trekken uit de voorbeelden, die het
Duitsche Rijk heeft gegeven. De methode
om het oeconomische leven op gang te
brengen, die Duitschland met het groot
ste succes heeft doorgezet, kan voor
het grootste gedeelte ook in Nederland
toegepast worden.
MAATREGELEN VOOR
SOCIALISTISCHE PARTIJEN
DE S.D.A P., de R.S.A.P. en de
C.P.N. onder leiding van mr.
Rost van Tonningen
De volgende officieele verklaring is
Zaterdag op de persafdeeling van het
Rijkscommissariaat afgelegd
Daar de in Nederland bestaande marx
istische partijen in haar leiding opgrond
van haar klassenstrijdmentaliteit, van
haar internationale verbindingen en be
ïnvloeding door onder leiding van Fran-
schen en Engelschen staande internatio
nalen, alsmede van de steeds systema
tisch door haar gevoerde hetze tegen
het naburige Duitsche rijk en het natio
naal socialisme geenerlei waarborg bie
den, dat de gewenschte Duitsch-Neder-
landsche samenwerking op de gebieden
van den. wederopbouw, van de werk
loosheidsbestrijding en van de opheffing
van de sociale positie van de breede
lagen der Nederlandsche bevolking, In
het bijzonder van de arbeiders, kan wor
den verwezenlijkt, is een regelend in
grijpen, dat dezen ongezonden toestand
opheft, niet langer te vermijden geweest.
De rjjkscommissaris voor het bezette
gebied heeft dan ook verordend, dat
de sociaal-democratische arbeiderspartij
(S.D.A.P.), de revolutionnair-socialistische
arbeiderspartij (R.S.A.P.) en de commu
nistische partij Nederland (C.P.N.) onder
de uitsluitende leiding en het uitsluitend
beheer van een commissaris worden ge
steld. Op dezen commissaris gaan ter
stond alle rechten en volmachten van
de leiding zonder onderscheid of het
gaat over afzonderlijke personen of col
leges van personen, over. Hij is gerech
tigd alle vereischte maatregelen van or-
ganisatorischen, personeelen of financi-
eelen aard te treffen.
Tot commissaris met den bovenom
schreven bevoegdheidskring is mr. M.
M. Rost van Tonningen benoemd. Hij
heeft de hem overgedragen bevoegdheden
op zich genomen.
Een fan de belangrijkste taken van
dezen commissaris zal het zijn, de sociale
waarden en instellingen, die in de ver
schillende organisaties van de S.D.A.P.
voorhanden zijn, voor de leden te behou
den en bovendien onder gebruikmaking
van de zich thans voordoende nieuwe
mogelijkheden nog aanzienlijk uit te brei
den.
In den loop van deze inwendige sa
neering en versterking zal aan de ar
beiders de gelegenheid worden geboden,
zich uit eigen krachten een nieuwe lei
ding te geven, welke de grootste idealen
en doeleinden, van welke de pioniers
van het Nederlandsche socialisme vervuld
waren, welker verwezenlijking echter
door de internationale verwatering en
rassenvreemde beïnvloeding van de soci
aal-democratische partijen sterk werd be
nadeeld, in vollen omvang zal kunnen
verwezenlijken. Dit saneeringsproces moet
door geschikte maatregelen van den com
missaris tegen i ederen reactionnairen aan
val van buiten af beschermd worden.
Omwenteling in de socialistische
wereldbeschouwing
De benoemde commissaris voor de S.D.
A.P., de R.S.A.P. en de CP4N„ mr, M,
M. Rost van Tonningen, heeft Zaterdag
avond een radiorede gehouden, waarin
hij o.a. zeide:
De gebeurtenissen der laatste weken
hebben in het bijzonder de Sociaal-De
mocratische Arbeiderspartij en het Ne-
derlandsch Verbond van Vakvereenigin-
gen in hun diepste wezen beroerd.
In deze organisaties hebben Neder
landsche arbeiders en arbeidsters tien
tallen jaren voor hun socialistisch ide
aal gestreden. Ontzaglijke offers zijn ge
bracht ter verwezenlijking van die ide
alen, welke belichaamd zijn in de her
innering aan Pieter Jelles Troelstra.
Ieder Nederlander, die onbevooroor
deeld den arbeid van de laatste halve
eeuw in vogelvlucht overziet, zal tot
de erkenning komen, zeide spr., dat zoo
wel in de S.D.A.P. als in het N.V.V.
menig idealist even hard voor de lots
verbetering van den arbeider heeft ge
streden, als in het volksche socialisme
onzer dagen. Maar eveneens dwingt deze
terugblik ons tot de erkenning, dat het
ideaal zelf, de verwezenlijking van een
socialistische gemeenschap niet werd be
reikt.
Het is, vervolgde spr., een dwingend
gebod voor de Nederlandsche volksge
meenschap om de arbeiders, die in de
S.D.A.P. en in het N.V.V. zijn samen
gevat, in de gelegenheid te stellen uit
de kracht van hun eigen persoonlijk
heid den weg tot het nieuwe Europa
te vinden.
Als dan ook de Nederlandsche ge
meenschap misschien verrast is gewor
den door het besluit dat de leiding van
de S.D.A.P. van haar functies is ont
heven, dan is de uitsluitende bedoeling
daarvan, aldus spr., dat uit de rijen
van de arbeiders zelf de nieuwe
leiding op zal staan.
Een socialistische arbeidersklasse dient
vervolgde spr. dan ook aan elk bewind
de volgende eisch te stellen:
1. Het onmiddellijk ontwerpen van een
arbeidsplan voor het Nederlandsche
volk, dat de productie voor de eigen
behoeften in de toekomst binnen de
wordende Europeesche gemeenschap zal
waarborgen.
2. De inschakeling van alle arbeiders,
ten einde de werkloosheid op te hef
fen en een gewaarborgde vacan-
tie, met behoud van loon, te kunnen,
invoeren.
3. De organisatie van ontspajsning
door de opening van reisgelegenheid in
deze vacantiedagen.
Hoezeer men ook moet erkennen, ver
volgde spr. zijn rede, dat de arbeids-
beweging in tal van sociale maatregelen,
als ziekte-, invaliditeits-, ongevallen- en
ouderdomsverzekering concessies aan het
kapitalisme heeft afgewrongen, zoo is
toch aan die eene eisch niet voldaan,
die elke socialistische gemeenschap moet
stellen.
De eisch dat niet de ouderdom, maar
wel het tijdstip, waarop de mensch af
gewerkt is, zijn recht op een a r b e i d s-
pensioen bepaalt.
Voor de jeugd moet aan de andere
zijde de eisch worden verheven, dat een
socialistische gemeenschap niet kan dul
den, dat zij door gebrek aan materieele
verzorging, lichamelijk wordt verminkt
of door cultureelen honger geestelijk
verdort.
Als politieke organisatie hebben de
verschillende organisaties opgehouden te
bestaan.
Als deelen der groote Nederlandsche
volksgemeenschap met een eigen karak
ter, een eigen vorm van cultuur en een
eigen levensstijl hebben deze arbeiders
massa's onbetwistbaar recht op hun gees
telijke en materieele eigendommen.
In de eerstvolgende dagen zullen, aldus
deelde spr. mede, de technische maat
regelen bekend worden gemaakt, die
noodzakelijk zijn, om het deelgenootschap
van de arbeiders aan hun organisaties
vast te leggen en om te overleggen, hoe
de sociale en cultureele opbouwarbeid uit
hun binnenste het best kan worden ge
waarborgd.
NAAR DE OOSTMARK
De eerste groep van 800
kinderen vertrokken
Aan het Staatsspoorstation te Rot
terdam maakte Zaterdagmorgen de
eerste groep van 800 Nederlandsche kin
deren de laatste toebereidselen voor het
vertrek naar de Oostmark.
Een extra trein van 12 doorgaande
wagons stond gereed om de jeugdige
Nederlanders naar Salzkammergut te
brengen. Elke wagon droeg in groote
drukletters het opschrift Kindervacantie-
reis Nederland—Oostmark ofwel Kinder-
ferienfahrt NiederlandeOstmark.
Prof. Scheltema uit Groningen, verge
zeld van twee Duitsche artsen, de heeren
Irresberger en Gaulhofer (van wie laatst
genoemde zoowel het Nederlandsche als
het Duitsche artsdiploma bezit) maken
de reis mede om het medisch toezicht
te houden. Prof. Scheltema heeft boven
dien de taak van algemeen contactleider
tusschen de Nederlandsche ouders en re
laties en de Oostmarksche gastheeren op
zich genomen.
Het muziekkorps van de Duitsche orde-
politie onder leiding van kapelmeester
luitenant Hahn, speelde op het perron
eenige vroolijke nummers. Ouders en ver
wanten waren in vrij grooten getale aan
wezig om den jeugdigen reizigers de
hand te drukken en hun een prettige
vacantia te wenschen. Enkele minuten
over elf zette de lange trein met de
800 gasten zich in beweging.
Do tweede groep officiéél uitgeleid
Zondagmorgen 11.20 vertrok een tweede
trein, bestaande uit 14 wagons in dezelfde
richting. Reeds te 8 uur kwamen kinderen
en ouders op 't station D.P., welke laat
ste de plechtigheid wilden bijwonen. De
rijkscommissaris, dr. Seijs-Inquart en bur
gemeester Oud waren bij het vertrek
aanwezig. Het verheugde den rijkscom
missaris dat aan den oproep van den
gouwleider uit den boven-Donau gehoor
was gegeven, waardoor de kinderen in
drukken zullen opdoen voor hun leven.
Zij' zullen in de Oostmark onder men-
schen vertoeven, wie kinderen of zij zelf
indertijd in Nederland een gul onthaal
vonden. Zich tot de ouders richtend, zei
hij te begrijpen dat zij zorgen hebben
voor de toekomst en de toekomst hunner
kinderen, die weer de toekomst van ons
volk zijn. Als de jeugd sterk en flink
is behoeft men geen zorgen te hebben
voor de toekomst van het Nederlandsche
volk. Alles zal dan ook gedaan worden
om de jeugd blij en gezond te doen
worden. Tegen half elf zag het perron
zwart van menschen en hingen de kinde
ren uit de coupé-raampjes van de 14
wagons, terwijl een muziekcorps van de
Duitsche politie vroolijke marschen speel
de. De rijkscommissaris sprak burgem.
Oud toe. Hij verklaarde dat de jeugd
liefderijk in de Oostmark zal worclen
opgenomen, waarop mr. Oud. den Rijks
commissaris dankte. Beide autoriteiten
gingen langs de trein en drukten vele
handen van de met vacantia vertrekkende
jeugd. 11.20 zette de trein zich in be
weging, nagestaard en nagewuifd door
de achterblijvende verwanten.
HET AANTAL DOODEN
TE ROTTERDAM
zal vermoedelijk de 800
niet ovanchrijden
De directeur van den Gemeentelijken
Geneeskundigen dienst te Rotterdam, dr.
J. A. Feisser, heeft in een persconferen
tie een aantal interessante bijzonderheden
(medegedeeld over het Werk van Zijn
dienst van de dagen vaini 10 tot 14 Mei.
Hoewel de gebeurtenissen van 14 Mei
uiteraard de grootste belangstelling
eisehen, heeft toch de Gemeentelijke Ge
neeskundige dienst pok iin de eerste da
gen van den oorlog veel iwerk verzet.
Dikwijls zijn gewande militairen, zoo
wel Nederlandsche als Duitsche, onder
gevaarlijke omstandigheden door de auto's
van den dienst iniaar de ziekenhuizen ver
voerd. In den namiddag van dein 14en
Mei (werd evenwel de dienst voor ©en
taak gesteld, iwelk© alles overtrof. Een
stadsdeel, iwaar ongeveer 90.000 menschen
twioonden. was door een bombardement
getroffen en bininiein enkele uren tot een
vuurzee geworden. Hier moesten de ge
wonden zoo snel mogelijk worden ver
bonden en de zWaar gekwetsten, naar
de ziekenhuizen /worden overgebracht.
Deze taak iwerd bemoeilijkt door het uit
vallen van de telefoon, zoodat de ver
binding tusschen de verschillende posten
moest Worden onderhoud door ordonnan
sen, Wiaarbiji de vrouwelijke vrijwillige
hulp groote diensten heeft bewezen. Bo
vendien lagen iini het getroffen stadsdeel
vier ziekenhuizen en iwarani vele straten
door puin en vlammen niet te gebruiken.
Dat ondanks de bovengenoemde moei
lijkheden de hulp op 14 Mei zoo vlot
kon Wiorden geboden is vooral te dan
ken aan den moed erm graote plichtsbe
trachting, alsmede <de geoefendheid van
geneesheeren, verplegend personeel m
de chauffeurs van de ambulance-auto's.
Drie uur na het einde van het bombar
dement Wiaren alle zwaar gekwetsten ge
holpen. De snelle hulp is bovendien, toe
te schrijven aan het feit, dat men be
schikte over 35 auto's, (waarmede tege
lijk 140 tot 150 geWlomden konden, wor
den vervoerd'.
Naar thans bekend is, Zijn ruim 700
personen bij de ramp om het leven ge
komen en dr. Feisser gelooft niet, dat
dit aantal de 800 zal overschrijden. In
verhouding met het aantal ernstig ge-
(w'onden, dat ongeveer 600 bedraagt, is
het aantal dooden höog, doch het is
toch zeer gering als men denkt aan,
de fantastische verhalen* wielke de ronde
hebben gedaan. Het aantal gewonden dat
geheel of gedeeltelijke invalide zal blij
ven, bedraagt niet meer dan 60.
Actie voor vredesonderhande
lingen in Engeland te wachten?
Het Fransche koloniaal bezit in
Noord-, Midden- en West-Afrika.
De socialistische partijen onder
leiding v. mr. Rost van Tonningen.
Het aantal dooden te Rotterdam
wordt op plm. 800 geschat.
Voor duizenden arbeiders is voor
lange jaren werkgelegenheid
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aapzien van de verduis-
ring:
Zonsondergang 22 Jali 21 uur 45 min.
Zonsopgang 23 Juli 5 uur 48 min.
Maan op: Maan onder:
23 Juli 21,30 8,38
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
23 Juli 5,12 17,23 10,34 23,00
By de vroeger geldende tijdsaanwijzing
dient 1,40 uur te worden
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Zonderling bezoek aan Kantongerecht
In de eerbied/waardige gerechtszaal van
het kantongerecht te Emmen heeft de
zer dagen, naar de Emmer Crt. weet
te vertellen, een merkwaardige zitting
plaats gehad. Er Was geen deurw,aarder
en geen griffier bij1 tegenwoordig, de
kantonrechter zelf had verstek laten gaan,
het hekje, Waarachter de verdachte ge-
WOionlijk Zijtn zonden komt belijden of
ontkennen,, en Waarachter staande hij'Zijtn
straf hoort uitspreken, tw©rd veracht. De
overtreder had doodeenvoudig plaats ge
nomen op den stoel des kantonrechters.
Wat er gebeurd was? De menschaap,
die in het Dierenpark te Emmen re
sideert, was plotseling aan het wande
len geslagen. En daarbij had hijt het kan
tongerecht tot doel van zijn uitstapje
gemaakt. Misschien Wilde 'hij wel een aan
klacht indienen tegen allen* die hem de
zen zomer nog niet Waren kamen be-
bezichtigen. Of wellicht beviel hem de
kleur van zijn broodkaart niet. In elk
geval, hijl drong tot in d© rechtzaal door,
ging daar zitten op den stoel vam den
kantonrechter en werd er tenslotte met
het mondige beleid gearresteerd. Hij! Was
zoo, verstandig geen verzet te plegen en,
misschien daarom Werd' dan ook maar
van een bekeuring Wegens huisvredebreuk
of iets dergelijks afgezien.
Vrachtauto geslipt
Zaterdagavond is op den rijksweg
Ede—Arnhem, ter hoogte van Ginkel,
een vrachtauto, waarin zich tien werk
loozen bevonden en die op weg was
van Scheveningen naar Zutphen, geslipt,
vermoedelijk tengevolge van de gladheid
van den weg. De auto reed met groote
snelheid tegen een boom. Tengevolge
van de hevige botsing werd H. M. uit
Doesburg op slag gedood, J. J. eveneens
uit Doesburg werd levensgevaarlijk ge
wond. Twee anderen liepen zware ver
wondingen op. Zij werden naar het zie
kenhuis te Arnhem gebracht. Van de
overige zes inzittenden werden drie per
sonen minder zwaar gewond. De drie
anderen liepen lichte kwetsuren op. Zij
zijn naar het Julianaziekenhuis te Ede
gebracht.
Berichten door het DNB te Madrid
uit Gibraltar opt vangen, melden', dat de
Engelschen een vier meter breed em diep
kanaal graven door de landengte vaiii
Gibraltar om de rots van Gibraltar zoo
mondig van het vasteland te scheiden.
Verder Wordt geschut van alerjei kali
ber opgesteld en Worden koortsachtig
defensiemaatregelen op alle gebieden ge
troffen. Onder den invloed van het laat
ste bombardement maakt de evacuatie def
burgerbevolking voortgang.