ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 15 JULI 1940
OPGEW
ZKWiqgSCHE^OUftAMT
De Kern
1 f
f f
ABONNEMENT
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14388 i
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent.
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
EEN NIEUW EUROPA
Op andere grondslagen
Tusschen vrees en hoop, in gespannen
afwachting, welke plaats en welke functie
hun de historische omwenteling in een
nieuw georganiseerd avondland zal toe
wijzen, vragen de middelgroote en kleine
staten naar *de grondslagen van het
nieuwe Europa, zoo verklaart de diplo
matieke medewerker van de Börsenzei-
tung, Carl Megerle, in het eerste opstel
van een reeks artikelen over de grond
slagen van het nieuwe Ëuropa.
Ter inleiding wijst de schrijver er op,
dat over de territoriale en andere wij
zigingen, die noodzakelijk verbonden moe
ten zijn met de verplaatsing van het
Europeesche zwaartepunt van de Wes
telijke randen naar de van het Noorden
naar het Zuiden loopende middenas, nog
niet kan worden gesproken. Daarentegen
zijn zekere grondslagen en punten van
uitgang reeds thans zichtbaar en geven
het recht om vast te stellen, dat de vól
kern van Europa met vertrouwen den
nieuwen tijd Tumnen tegemoet zien.
Er zijn thans reeds, zoo wordt in het
artikel verder gezegd, in Europa zekere
objectief zakelijke en psychologische voor
waarden. die dringen in de richting van
een nieuwe Europeesche solidariteit en
lotsgemeenschap. In 'het tijdperk van het
moderne verkeer en de moderne eco
nomie, van de moderne oorlogstechniek
en strategie gevoelt ieder, dat Europa
te klein is om zooals tot dusverre in tal
rijke, niet tot leven bekwame eenheden
versplinterd te blijven, of zelfs in vij
andelijke kampen verdeeld te zijn en
in oorlogen, die een zelfmoord beteeke-
nen, met haar kracht ook haar positie
in de wereld te verliezen.
Al deze inzichten dringen naar de
Euiopeesche solidariteit, naar de op de
een of andere wijze te vormen oecono-
mische en verkeersgeografische groote
ruimte. De kleine en middelgroote sta
ten van Europa hebben door dezen oor
log les gekregen, dat het levensgevaar
lijk is een op zichzelf staand bestaan
tusschen rivaliseerende groote mogend
heden of zelfs in het gevolg en in
dienstbaarheid van die mogendheden te
leven. Daar komt bij het toenemende in
zicht, in de onhoudbaarheid van de tot
dusverre bestaan hebbende sociale, oeco-
nomische en politieke systemen en de
noodzakelijkheid om het binnenlandsche
regime der volkeren opnieuw te onder
zoeken en aan te passen.
Al deze factoren begunstigen de psy
chologische bereidheid om loyaal deel te
nemen aan de nieuwe organisatie van
Europa en de lotsgemeenschap van de
oude wereld, maar vooral ook de nood
zakelijkheid van een duidelijke leiding
te erkennen. Voor de meeste staten van
Europa beteekent het zich keeren naar
het n'ieuwe tegelijk een grondige, vaak
smartelijke en met offers gepaard gaan
de losmaking van het oude.
BRITSCHE KOOPVAARDERS
naar Duitschland opgebracht
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte Zaterdag bekend:
Sinds geruim en tijd ondernemen Duit
sche zeestrijdkrachten in overzeesche wa
teren met succes operaties. Verscheidene
koopvaardijschepen met waardevolle la
dingen, die bij deze ondernemingen als
prijs zijn opgebracht, kwamen onze ha
vens binnen. Een duikboot meldt het tot
zinken brengen van 24,684 bruto register-
ton vijandelijke koopvaardijscheepsruimte
Gevechtsvliegtuigen deden weer aanvallen
op scheepsdoelen voor de Engelsche oost
kusten in het Kanaal, alsmede op vlieg
velden, havenwerken en fabrieken der
bewapeningsindustrie in Engeland en
Schotland.
Het gelukte een patrouilleboot en een
koopvaardijschip van 2000 bruto register-
ton tot zinken te brengen en vijf koop
vaardijschepen zwaar te beschadigen. Op
het vliegveld St. Merryn werden acht
Britsche gevechtsvliegtuigen op den grond
vernield. In Exeter werden petroleum-
opslagplaatsen, in Portland, in Newport
en Dundee havens en kaden, in Billing-
ham en Newcastle fabrieken der bewa-
peningsindustrie krachtdadig met bommen
bestookt. Britsche vliegtuigen wierpen
ook in den nacht van 12 op 13 Juli bom
men in Noord-Duitschland uit. Daarbij
werden verscheidene huizen vernield en
eenige burgers gedood. De op 12 Juli
gemelde verliezen van den vijand moeten
met vier vliegtuigen verhoogd worden,
die des nachts door luchtdoelartillerie
werden neergeschoten.
De verliezen van den vijand bedroegen
Vrijdag 13 vliegtuigen, daarvan werden
er vier in luchtgevechten overdag en een
door nachtjagers neergeschoten. Vijf eigei
toestellen worden vermist.
ENGELAND EN JAPAN
IN OOST-AZIË
SIR ROBERT CRAIGlE,
de Britsche ambassadeur te Tokio
Als gevolg van de besprekingen tus
schen den Japanschen minister van bui-
tenlandsche zaken, Arita, en den Brit
sche ambassadeur Sir Robert Craigie, is
in beginsel overeenstemming bereikt tus
schen Japan en Engeland over de kwestie
van de aanvoeren, via Burma, voor
Tsjang-Kai-sjek.
Sir Robert Craigie zal de zaak aan de
regeering te Londen voorleggen en daar
om verwacht men, dat de formeele over
eenkomst tusschen Japan en Groot-Brit-
tannië op heden Maandag 15 Juli zal
worden gesloten. Wat de aanvoeren via
Hongkong betreft, verneemt men, dat de
Japansche regeering tevreden is met het
Engelsche antwoord van 8 Juli, inhou
dende dat de autoriteiten te Hongkong
reeds maatregelen hebben genomen om
het vervoer van oorlogsmateriaal naar
China ten behoeve van de regeering te
jTsjongking te verbieden.
DE DONAU EN DE
DONAUSTATEN
in het middelpunt der belangstelling
De Donau en de Donaustaten staan
ook thans weer, gelijk reeds zoo dik
wijls in de geschiedenis, in het brandpunt
van de belangstelling. Want niemand kan
met zekerheid zeggen, of de oorlogslont
ook hier, en in dat geval waar, het
kruitvat zal doen ontvlammen. Door dit
gebied, dat sedert onheugelijke tijden,
de heksenketel van Europa werd ge
noemd, stroomt de machtige rivier de
Donau; een stroom, die voor vrijwel alle
Balkanlanden van cardinale beteekenis is,
omdat zij in verschillende opzichten di-,
reet daarmede verbonden zijn.
Van het Zwarte Woud naar de Zwar
te Zee een prachtige, lange reis van
3000 kilometers, die het water van den
Donau onafgebroken aflegt. Het kleine
stroompje, dat door Würtemberg en
Beieren vliet, is niet bijster belang
wekkend. Door Opper-Beieren en het
Hoogland van Oostenrijk stroomt 't
water, grauw en leemkleurig. Betrekke
lijk kort voor Weenen begint de door
Johan Strauss beroemd geworden blauwe
Donau. En als om gloed bij te zetten aan
zijn toenemenden omvang verandert de
Donau midden in zijn bedding in Neder-
Oostenrijk van kleur: hij houdt op vuil
grijs te zijn en wordt groen en dat
blijft zoo tot de monding. „Blauw" is
hii echter nergens.
Door de Weensche voorsteden Florids-
dorf en Heiligenstadt, door Pressburg,
dat thans Bratislava heet, betreedt
de Donau eindelijk het Hongaarsche ter
ritorium.
Dan komt Belgrado, eens een grens
stad dicht tegen Hongarije aan ge
legen, tegenwoordig bijna midden in het
land; een oude, bescheiden bijna boersche
stad, waar nog heden ten dage prachtige
asfaltwegen afwisselen met ongeplaveide
verharde straten, die een regenbui in een
modderpoel veranderen, waar houten hui
zen broederlijk staan naast imposante
„buildings", waar ezelkarren niet trach
ten. den strijd aan te binden met pijl
snelle, moderne auto's. Even na B e 1 g r a-
d o raakt de stroom ten vierde en even
verder ten vijfde maal een grens: eerst
Roemenië, dat Bulgarije, die hij van el
kaar geschèiden houdt.
Boekarest, ter linkerzijde en Sofia ter
rechterzijde latende liggen, nadert de
rivier, thans aangezwollen tot een mach:
tigen stroom, met groote snelheid ziin
monding. Nog eenmaal doorsniidt hij een
veelomstreden landde D o b r o e d s j a,
maar hier verdwijnt de rijkdom aan ko
ren, tabak en vruchten onder vettige
olievlekken, die de oppervlakte van den
Donau bedekken: want hier wordt pe
troleum geBoord
Een 3000 K.M. lange reis heeft de
Donau afgelegd, van z'ijn oorsprong in
het Zwarte Woud tot zijn monding in de
Zwarte Zee een reis die drie kwart
van alle Europeesche economische en
politieke problemen omsloten houdt
thans precies zoo als voor 2000 jaren.
DISTRIBUTIE VAN BOTER
Een half pond boter of margarine
of vet per persoon en per week
Het waarnemende hoofd van het de
partement van landbouw en visscherij
maakt bekend, dat het noodzakelijk is
gebleken over te gaan tot de distributie
van margarine, spijsvetten, spijsoliën en
boter, met uitzondering van schapen- en
geitenboter.
Voorafgaand aan de definitieve rege
ling zal van 15 tot en met 28 Juli
a.s. een voorloopige distribu
tie plaats vinden. Gedurende deze twee
weken zullen de met „67" en „68" ge
nummerde bonneif van het algemeen
distributiebonboekje elk recht geven op
het koopen van 250 gram boter of mar
garine of vet, naar keuze van den koo-
per.
Het koopen van spijsoliën voor con
sumptiedoeleinden zal gedurende deze 2
weken verboden zijn.
Bovendien zal met ingang van 15 Juli
af geen room, op welke wijze ook ver
vaardigd en voor welke doeleinden ook
bestemd, mogen worden betrokken, tenzij
op dokters attest, waarvoor nog een
nadere regeling zal volgen.
Personen, die in aanmerking komen
voor zoogenaamde volksmargarine en
volksvet, hetwelk verstrekt wordt door
het departement van sociale zaken, zullen
dit op de gewone wijze kunnen blijven
betrekken. Zij behooren daartoe evenwel
eerst een met de te verstrekken hoe
veelheid volksmargarine of volksvet over
eenkomend aantal bonnen van de alge-
meene distributiebonboekjes in te .leve
ren bij de instantie, welke de gebruike
lijke bonnen ter verkrijging van volks
margarine of volksvet verstrekt.
De vet- en olie verwerkende indus
trieën, waaronder mede gerekend brood
bakkers en banketbakkers, zullen van de
Nederlaiidsche zuivelcentrale, afdeeling
margarine, vetten en oliën, toewijzingen
ontvangen.
Bij de definitieve distributieregeiing,
welke op 29 Juli a.s. in werking treedt,
zullen evenals zulks reeds bij de
brooddistributie geschiedt zij, diezwa-
ren en zeer zwaren lichamelijken arbeid
verrichten voor extra rantsoenen in aan
merking komen.
DISTRIBUTIE VAN
GRUTTERSWAREN
Waar men recht op zal hebben
Op 22 Juli zal een begin worden ge
maakt met de distributie van alle soor
ten /ijst, gebroken rijst en rijstemeel;
havermout, havervlokken, grutten en gort
maïzena, griesmeel en puddingpoeder;
macaroni, spaghetti en vermicelli.
Om te bevorderen, dat bij den aan
vang van de eerste periode de winke
liers over voldoende voorraden zullen
beschikken, is het noodzakelijk den ver
koop en de aflevering van de genoemde
góederen aan den verbruiker stofp te
zetten van 13 tot en met 21 Juli.'
Ten aanzien van de 'hoofdlijnen der
eigenlijke distributie kan voorshands het
volgende worden medegedeeld. Voor de
eerste distributieperiode zullen vier bon
nen van het algemeen distributie-bon
boekje worden aangewezen.
Gedurende het tijdvak van 22 Juli tot
met 11 Augustus geeft één bon hiervan
recht op het koopen van 250 gram riist
of gebroken rijst of rijstémeel.
en één bon op het koopen van 250
gram gort of havermout of havervlok
ken of grutten.
Voorts zal gedurende het tijdvak van
22 Juli tot en met 8 September a.s. één
bon recht geven op het koopen van 100
gram maizena of griesmeel of pudding
poeder en één bon, op het koopen van
100 gram macaronie of spaghetti of ver
micelli.
Het ligt in de bedoeling voor zeer
jonge kinderen een bijslag op het nor
male rantsoen van bepaalde artikelen te
geven.
I VERSCHILLENDE BERICHTEN
Vrijwillige landstormkorpsen
j worden opgeheven
j Het ANP. meldt: De vrijwillige land-
stormkorpsen motordienst, vaartuigen-
dienst, spoorwegdienst, luchtwachtdienst
zijn, naar wij vernemen, met ingang van
15 Juli opgeheven.
In verband daarmede zijn per 15 Juli
verbroken alle verbintenissen van vrij
willigers beneden den rang van officier,
alsmede de verbintenissen van vrijwilli
gers, die in geval van binnenlandsche on
lusten tijdelijk tot officier worden be
noemd. De ontslagbrieven zullen door
den korpscommandant worden toegezon
den.
Voor zoover bovenbedoelde dienstplich
tigen beneden den rang van officier nog
niet voor den Opbouwdienst zijn aan
gewezen, kunnen zij in dien dienst wor
den opgenomen volgens door den leider
van den Opbouwdienst gestelde regelen.
Ruim 30 fietsen gestolen
Op aanwijzing van de Wageningsche
politie is te Arnhem aangehouden de
27-jarige W. v. M. uit Ede, die Woens
dagavond te Wageningen een rijwiel had
ontvreemd. De man bekende zich gedu
rende de laatste weken met twee vrien
den te hebben schuldig gemaakt aan dief
stal van ruim 30 rijwielen te Ede en te
Wageningen. Ook de beide vrienden zijn
te Ede aangehouden, terwijl de politie
reeds enkele der gestolen rijwielen op
gespoord en in beslag genomen heeft.
Handige leurders
Vorige week maakte de PZC melding
van een leurder die" in Goes aangehou
den werd, omdat hij nog zeventien gulden
boete te betalen had. Deze leurder, ze
kere P. A. E. van St.-Philipsland, had dit
geld o.a. te betalen voor een bekeuring
en veroordeeling wegens openbare dron
kenschap. E. betaalde f 10 en zou den
volgende dag, nadat hij dus een dag
„zaken" had gedaan, de resteerende f7
brengen. E. voldeed een dag later die
f7 inderdaad, waaruit wel blijkt, dat met
„leuren" nog steeds een goed daggeld is
te verdienen. En vooral in deze omgeving
schijnt het voor dergelijke leurders goed
werken te zijn, want E. kwam Vrijdag
opnieuw op het politieburau' terecht en
opnieuw wegens openbare dronkenschap.
Zoodat E. wel spoedig opnieuw gesigna
leerd zal worden, als zijnde zoo-en-zoo
veel aan den staat schuldig. En E'. „leurt"
opnieuw een dagje, en verdient allicht
genoeg om die boete te betalen eii van
de rest goede sier te maken
Vluchtelingen teruggehaald
Vier bussen van de BBA rijn iin ons
laind teruggekeerd, hoofdzakelijk gevuld
met personen uit Breda, n.l. 52. Voorts
bevonden zich ook enkele personen uit
Amsterdam in deze wagens. Een aantal
schippers mijn in Antwerpen achtergeble
ven. Deze menschen waren allien te Nan
tes bijeengebracht en vandaar geëvacu
eerd. De reis werd in één ruk afgelegd.
Alleen des nachts twerd een paar uur
gerust. Bijl den terugkeer in Breda Wer
den de vluchtelingen in 'heit gemeente
ziekenhuis onderzocht. Allen verkeerden
in goeden (welstand1. De autobussen' kee
ren morgen naar Frankrijk terug. Zij
zullen naar Bordeaux of Toulouse door
rijden, in (welke steden dé meeste Ne
derlanders rijtn geconcentreerd.
KORT EN BONDIG
In een radiorede heeft Churchill ge
zegd, dat Engelands taak t.o.z. der Fran-
sche vloot geëindigd is. De Fransche oor
logsschepen zullen niet meer worden
lastig gevallen. Voorts verklaarde Chur
chill dat de eigenlijke aanval op Enge
land nog moet komen. De krachtsinspan
ning moet daarom verdubbeld worden
en niet alleen dezen zomer.
In verband met h-et vertrek der di
plomaten uit Nederland, kan thans wor
den medegedeeld dat morgen (Dinsdag)-
ochtend om 6 uur 57, vail het station
Hollandsche Spoor te Den Haag een
extratrein zal vertrekken met circa 150
personen, onder wie ook het personeel
van de legaties»
De Donau en Donaustaten in het
brandpunt der belangstelling
De te verwachten grondslagen van
een nieuw georganiseerd Europa
Engeland en J*pan worden het
eens in Oost-Azië
Een half pond boter of marga
rine per persoon per week
Tot 22 Juli a.s. geen verkoop
van grutterswaren
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van da
bepalingen ten aanzien van de verduis-
tring:
Zonsondergang 15 J ali 21 uur 54 min.
Zonsopgang 16 Juli 5 uur 38 min.
16 Juli
Maan op:
17,31
Maan onder:
1,26
Hoog- en Laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
16 Juli 12,14 5,26 18,02
By de vroeger geldende tydsaanioyeing
dient 1,40 uur te worden bijgevoegd.
t-
Naar Stefani uit Boekarest verneemt
zijn een contingent officieren, onderoffi
cieren en reservetroepen met verlof ge
zonden. Roemeensehe politieke kringen
wijzen erop, dat deze maatregel een aan
duiding is voor het groot vertrouwen, dat
Roemenië thans heeft in de mogelijk
heid dat de vrede in" Zuid-Oost-Europa
gehandhaafd wordt vooral dank zij den
ontstanen geest door het jongste onder
houd te München.
Het Verordeningsblad bevat een be*
schikking van den secretaris-generaal van
het departement van landbouw en vis
scherij, waarbij het van 13 Juli 1940 tot
1 Jan. 1941 verboden is paardenvleesch;
rund- en kalfsvleesch, sehapenvleesch en
varkensvleesch in blik te conserveeren.
Verder is het verboden deze producten
in blik te verhandelen, te doen verhande
len, te vervreemden, te doen vervreem
den, af te leveren of te doen afleveren:
RADIO-PROGRAMMA
Dinsdag 16 Juli
JAARSVELD 414,4 M.
AVRO-uitzending 8 berichten ANP,
gram.; 8,30 orgelspel; 8,50 gram.; 10,00
morgenwijding; 10,15 gram.; 10,30 Om
roeporkest; 11—11,20 huishoudelijke wen
ken; 12,15 AVRO-dansorkest; 12,45 be
richten ANP; 1 AVRO-Amusementsorkest
en soliste; 2 Concertgebouw-orkest (op*
namen); 3 zang en piano; 4,10 gram.;
5 De vroolijke Vijf; 5,30 De Romancers;
6,30 VPRO: Jeugduitzending; 6,45 gram.;
7,35 Cyclus „Nederlandsch provincie-
schoon" (met reportages)8 berichten
ANP; 8,15 koor, solisten en orkest; 8,35
—8,50 gram.; 9 AVRO-Musette-ensembleJ
9,30 gram.; 10,15—10,30 berichten ANP.
en sluiting.
KOOTWIJK 1875 M.
NCRV-uitzending 7 berichten Duitsch
7,15 berichten Engelsch; 7,30 gram.; 8
berichten ANP; 8,15 schriftlezing, medita
tie; 8,25 gewijde muziek (gr.pl.); 8,35 gr.;
9,30 berichten Vlaamsch; 9,45 Molto Can
tabile; 11,15 berichten Engelsch; 11,30
berichten Vlaamsch; 11,45 zang met pi
anobegeleiding; 12,30 berichten Duitsch;
12,45 berichten ANP; 1 Jac. Stoffer's sex
tet; 1,45—2 gram.; 2—2,15 berichten
Duitsch; 2,45 gram.; 3,15 berichten En
gelsch; 3,30 pianovoordracht; 4,25 gram;
5 berichten Duitsch; 5,15 Arnhemsche or
kestvereniging; 6,15 berichten Engelsch
6,30 RVU: Psychologische lezing; 7 be
richten; 7,05 Arnhemsche orkestvereni
ging; 7,30 reportage of muziek; 8 berich
ten Duitsch; 8,15 berichten ANP; 8,30 be
richten Engelsch; 8,45 berichten Vlaams;
9 grant.; 9,15 berichten Engelsch; 9,30
gewijde muziek (opn.)9,45 berichten
Vlaamsch; 10 berichten Duitsch; 10,15—
10,30 berichten ANP en sluiting; 11,15-»
11,30 berichten Engelsch.
