ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 9 JULI 1940
I7B7-
ABONNEMENT
Prijs fl.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
OP6EH1
fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14383
ADVERTENTIES
Prijs20 cent per regel, minimum 80 cent.
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 10 uur
JAPAN EN CHINA
voeren reeds drie jaar oorlog
In een toespraak, gehouden naar aan
leiding van den derden verjaardag van
het begin van den oorlog in China, heeft
de Japansche minister-presidenj J o n a i
verklaard, dat het werk van een nieuwe
orde in Oost-Azië snel voortgang vindt.
Eén nog grooter gebied in China is be
vrijd van de elementen, die tegenstand
aan Japan hebben geboden. De nieuwe
centrale regeering in China, onder Wang-
Tsjing-Wei, ontwikkelt zich ongestoord.
In verband met de nieuwe ontwik
keling van den militairen toestand in
Europa wordt de beteekenis van de in
ternationale positie van Japan steeds
grooter. De Japansche politiek is van den
aanvang af gericht geweest op het schep
pen van een vredestoestand in Oost-Azië.
Thans ontmoet Japan ontzaglijke moei
lijkheden. De mogelijkheid, een blijvende
vrede in Oost Azië te vestigen, bestaat
echter, indien Japan deze huidige moei
lijkheden overwint.
Arita, de Japansche minister van bui
tenlandsche zaken, heeft in een rede ge
wezen op de noodzakelijkheid het even
wicht in Oost-Azite verzekeren
door de Chineesche kwestie op te lossen.
Tegenover het Europeesche conflict is
het de grondslag van de Japansche po
litiek, aldus minister Arita, om in den
geest, welke het Japansche keizerrijk
kenmerkt, als ideaal de leuze na te
streven: Laat elk volk zijn natuurlijke
roeping volgen. Voor de verwezenlijking
hiervan dienen volkeren, die nauwe ra
ciale, cultureele, oeconomische en geo
grafische betrekkingen onderhouden, een
levensruimte te scheppen, waarin zij el
kaar wederzijds welvaart en bestaan
kunnen verzekeren.
De minister van buitenlandsche zaken
wees er op, dat Japan tot dat doel de
vestiging nastreeft van de nieuwe orde
in Oost-Azië. De onderhandelingen tot
opheldering in de Chineesch-Japansche
betrekkingen zijn op 5 Juli begonnen
en gaan ongestoord verder, aldus deelde
minister Arita mede. Van de Chineesch-
Japansche betrekkingen hangt de moge
heid van bestaan en welvaart in Oost-
Azië in hoofdzaak af.
EUROPA TEGENOVER
ENGELAND
Da Dominions worden
afzonderlijke staten
In de jongste persconferentie te 's-Gra-
venhage heeft de heer Janke het volle
licht laten vallen op den totaal ver
anderden internationalen toestand, op de
geheel nieuwe perspectieven, waarvan
schier niemand enkele maanden geleden
nog droomde. Kon men niet schier op
hetzelfde oogenblik in de Nederlandsche
dagbladen berichten lezen betreffende een
vinnigen Franschen luchtaanval op Gi
braltar, een geslaagden aanval der Duit-
sche luchtmacht op de Engelsche vloot
en een bedreiging van Malta door Itali-
aansche vliegtuigen?
Als men Rusland ter zijde laat, dat
echter reeds in den Tsaristisehen tijd
aan Engeland het Britsch-Indisch gebied
misgunde en dat vermoedelijk binnenkort
wel opnieuw zijn desbetreffende grieven
tegen het Britsche imperium zal ken
baar maken, dan staan de drie mach
tigste legers van het Europeesche vaste
land thans tegenover Groot-Brittannië.
Anders gezegd, het continent als zoo
danig keert zich tegen Engeland. Naar
de meening van den heer Janke valt de
toestand van dat land als hopeloos te
beschouwen. Z.i. zal het Britsche impe
rium uit elkaar spatten, niet zoozeer
omdat Duitschland het wenscht te ver-
nieiigen, maar uit zich zelf, door den
niet te stuiten dwang der feiten. De
dominions zullen afzonderlijke staten wor
den. Engeland keert op andere wiize
dan het ooit heeft gedacht terug tot
zijn isolement.
De wilde luchtaanvallen op Nederland
en andere zoogenaamde bondgenooten
zullen hieraan niets kunnen veranderen.
Zii bewijzen slechts, hoe rare sprongen
een kat kan maken, die in het nauw
gedreven is. Volkenrecht en moraal wor
den met voeten getreden. Van de wer
kelijkheid wordt voorts een caricatuur
gemaakt. Engeland, dat zelf door het
hongerspook bedreigd wordt, ja, dat
reeds honger lijdt, tracht den radio
luisteraars diets te maken, dat de conti
nentale staten in de beklagenswaardige
omstandigheden verkeeren, die in wer
kelijkheid in Engeland zelf voor de be
volking het leven moeilijker dan ooit
maken.
AVILA CAMACHO,
de candidaat van de Mexicaansche
revolutionaire party}, is tot Staats
president van Mexico gekozen. Bij de
verkiezingen is het op vele plaatsen
tot incidenten en schietpartijen ge
komen tusschen de aanhangers der
verschillende candidaten.
ROOSEVELT EN DE
MONROELEER
Overleg tuischen de Europeesche,
Amerikaansche en Aziatische naties
Rfoosevclt heeft zijn secretaris Earlfeyi
Pp! die persconferentie het voiorstel la
ten lanceer ems Europa ©n Azië het prilni-
cipe van d© Mpproelaer alis „gulden mid
denweg" te laten aannemen, teneinde
tot ie©n overeenkomst betreffiepide de ver.
deeling van de feirritoriaKe beizittipigen.
der overiwioppepi naties te gerakep. Roo
sevelt neemt, naar Earlly, verklaard©1, het
standpunt in, dat de Europeesche, Azia
tische ©n Amerikaamsdhei naties vjojor het
iwaarbprgen van haar belapgen lejn in
vloedssferen bïj'aen moeten komen, ten
einde haar vraagstukken betreffende de
territorial© bezittingen onder elkaar op
te lpss©n, „inplaats van den overtwiTii-
naar te veroorloven, deze beslissing te
nemen".
Roosevelt stemt in met de interpre
tatie van Huil van de Mjotoroeleer, dat
de Vereemigde Staten, indien Diuitsch-
land rechtsaanspraken pp Fransdhe, En
gelsche pf Nederlandsch© territoriale be
zittingen op het Westelijk halfrond zou
laten geilden, geen aanstalten zouden ma
ken deze gebieden te apjLexeerejnj-
Alle Amerikaansche naties zpiudieini
veeleer opgeroepen (wiordien om te beslis
sen, pf dergelijke bezittingen onder een
(mandaat gesteld pf onder ©en soort be
scherming genomen zouden moete|n) (wor
den, tot het tijdstip, (waarop zij aan de
„rechtmatige" bezitters teruggeven Zou
den kunnen (worden. Roioseivelt is vap
meening, dat de vplkem van Europa Cru
Azië ie©n regeling moeten treffen.
FRANSCHE EENHEIDSPARTIJ
Laval wenscht nieuwe grondwet
Naar het Fransdhe nieuwsagentschap1
Havas mededeelt, heeft de plaatsvervan
gende minister-president der Fransche
regegring, Laval, het initiatief genomen
voor e©n stap1, die heit gehieele poïi-\
tieke en sociale lieven van Frankrijk re-
volutionneert.
Hij heeft een resolutie voorbereid om
die voor te leggen aan de nationale ver
gadering. Deze resolutie behelst de op
heffing van de paftementaire grondwet
en volmachten voor minister-president
Pétain tot afkondiging van leAn „nieujwei
grondwet van den Franschen staat".
In verschuilende vergaderingen der in,
Vichy vertoevend© parlementsleden heeft
Laval voor deze resolutie gepleit, met
ier op te (wijzen, dat Frankrijk zijln nieu-
Iwie regime moet aanpassen aan de to
talitaire staten, opdat de samentwerking
(met hen tot Iwelzijtn van het Hand weer
normaal zal' fworden.
De nieulwe grondwet zal geen sl'aaf-
sche navolging zijn, maar rekening hou
den met het Fransche karakter en den
(wederopbouw van het land vergemak
kelijken. Vrij van iedere neactiomnaire
strekking zal de grondfwet zeer vèjr
reikende sociale beginselen verhvezenliji-
ken. De staat zal zijn souvereine auto
riteit krijgen met gelijktijdig behoud van
het recht, den arbeid, het gezin en het
vaderland. Deze hervorming maakt de
opheffing van de tot dusverre bestaan
hebbende partijen noodzakelijk, (wieik'e
vervangen moeten (worden door eelrn een
heidspartij. Het gaat, naar Laval ten
slotte betoogde, om een „Werkelijke re
volutie in onze historie".
VER SCHILLENDE BERICH T E N
Kraan to wator gorooon
Op de Boompjes te Rotterdam is
een vrij ernstig ongeluk gebeurd, waar
van de 46-jarige werkman A. C. Lanser,
wonende te Sliedrecht, het slachtoffer
is geworden.
Men was daar bezig met het verladen
van twee rijdende kranen. Reeds was een
der kranen op een lichter geplaatst. Toen
men de tweede op de rails op den lich
ter plaatste, verzuimde men de wielen
te blokkeeren. De kraan is, nadat de
lichter door den plotselingen druk
ietwat ging hellen, gaan rijden,
sleurde de tweede kraan mee en reed
te water. Lanser, die op de kraan werk
zaam was, werd meegesleurd. Toen men
hem op het droge had, bleek, dat de
man ernstige, bloedende wonden aan het
hoofd had opgeloopen. Hij is in het hulp
ziekenhuis aan de Parkkade opgenomen.
De oudste Nederlander overleden
Zondag is te Dordrecht overleden
de heer J. M. Liittig, Dordrecht's oudste
inwoner en tevens de oudste Nederlan
der. De heer Lifting heeft den leeftijd
van 103 jaar en 141 dagen bereikt.
De heer Littig is tot het laatst toe
zéér helder van geest gebleven.Zoo heeft
hij op zijn 102den verjaardag aan de
NCRV nog een vraaggesprek kunnen toe
staan en tot kort geleden wist hij zijn
bezoekers nog met groote nauwkeurig
heid van allerlei gebeurtenissen te ver
tellen.
De heer Littig heeft zich indertijd op
maatschappelijk terrein" "bewogen. O.a. is
hij bestuurder geweest van Patrimonium
en hij was mede-oprichter van de werk-
liedenvereeniging Eendracht. Voor de
christelijke scholen is hij een vurig pro
pagandist geweest en wijlen ds. Jonker
heeft hij in zijn herderlijken arbeid ter
zijde gestaan.
Ongeluk op een transportschip
Willemstad heeft hulp moeten bieden
bij de verzorging van krijgsgevangenen,
die getroffen werden bij het in elkaar
zakken van luiken van de rijnaak „Ve-
lasques", welk schip met 1400 Fransche
en Engelsche krijgsgevangenen op weg
was naar Dordrecht. Bij het eten uitdee-
len bleken de luiken te zwak om het
groote gedrang te kunnen doorstaan en
vele krijgsgevangenen vielen in het ruim.
Achteraf bleek dat er 18 zwaar gewonden
waren. Dr. Schiphorst heeft met helpers
van den geneeskundigen en van den
luchtbeschermingsdienst de gewonden ver
zorgd. Met twee gerequireerde vracht
auto's en 3 personenauto's werden de
gewonden naar ziekenhuizen te Rotter
dam en den Haag gebracht. De rijnaak
„Velasques", metende 1398 ton, heeft de
reis verder voortgezet.
Redster gehuldigd
Op den Tweeden Pinksterdag is in het
Noordzeekanaal bij de Velser spoorbrug
een sleepbootmijnenveger van de Kon.
Ned. Marine bij het visschen van magne
tische mijnen door het ontploffen van
zulk een mijn verongelukt, waajrbij negen
opvarenden zijn verdronken.
Terwijl op den kanaaldijk honderden
mannen en vrouwen naar het ongeluk
stonden te kijken, begaf mej. J. Duker
uit IJmuiden zich te water en wist twee
opvarenden van den mijnenveger te red
den. Vijf anderen wisten zichzelf te red
den.
Zaterdag heeft op het gemeentehuis
te Velsen de uitreiking van de medaille
van het Carnegieheldenfonds aan mej.
Duker plaats gehad door den inspecteur-
generaal voor de scheepvaart, den heer
P. S. van 't Haaff, die de koene zwem
ster, huldigde voor haar moedig gedrag.
Granaat in keuken
De laatste dagen zijn op verschillende
punten in Maassluis schervem van af
weergeschut terechtgekomen. Bij den heer
A. van Ettinger aan den Zuidv liet kwam
een onontplofte granaat van kl'rin kaliber
op het keukendak terecht. De granaat
sloeg er doorheen, kwam in de keuken
terecht en hoewel nog steedse niet ont
ploft, richtte het projectiel nogal wat
schade aan. De menschen war en zöo wijs
het projectiel niet aan te ra ken en ter
stond de politie te waarschu\ ven, waarna
het gevaarlijke voorwerp op deskundige
wijze werd verwijderd.
Verdronken
Zondagmorgen omstreeks half twaalf
is uit het Utrechtsche veer te Leiden
het lijk opgehaald van den 70-jarigen
L. F. van S., uit de Oosterstraat, die in
den nacht, vermoedelijk ten gevolge van
de duisternis, te water is geloopen en
verdronken.
De oude heer was op bezoek geweest
bij zijn broer in de Rijnstraat. Toen hij
niet thuis kwam maakten zijn familie
leden zich niet direct ongerust, aange
zien men veronderstelde, dat hij bij zijn
broer zou overnachten. Éérst toen men
Zondagochtend vernam dat de oude heer
's avonds Iaat diens huis had verlaten,
vreesde men een ongeluk en ging men
op onderzoek uit.
Ongelijke strijd tusschen onderzeeër
en walvisch
Naar het D.N.B. meldt heeft Korvetten-
'kapitan Rösing, de commandant van een
Duitschen onderzeeër, met zijn schip een
aanvaring gehad met een walvisch.
„Een groote walvisch", zoo vertelde
hij, „voer denzelfden koers als wij. Toen
wij hem dicht waren genaderd en hem
juist wilden inhalen, schijnt hij een beetje
geschrokken te zijn, want plotseling ver
anderde hij 90 graden van koers en
kwam voor onzen boeg terecht. Ik meen-
'de, dat hij nog wilde duiken, maar onze
boot kreeg reeds eën flinken schok.
Ontelbare meeuwen kwamen haar be
langstelling voor het stevige ontbijt be
tuigen, want de scherpe voorsteven van
ons schip had den walvisch met één
slag gedemonteerd.
Zoo hebben wij onze eerste vijf ton
tot zinken gebracht".
KORT EN BONDIG
Honderd Japanneesche bommenwerpers
hebben Maandag de Westelijke -voorstad
van Tsjoengking, de zetel van de regee
ring Tsjang Kai Sjek aangevallen.
Het corps diplomatique zal uiterlijk 15
dezer 's-Gravenhage verlaten. De verte
genwoordiger van het Duitsche ministerie
van buitenlandsche zaken, de gezant Otto
Bene, zal hun zoowel op het stuk van
benzineverstrekking als in ander opzicht
zooveel mogelijk ter wille zijn. Voor
Nederlanders en Rijks-Duitschers aan bui
tenlandsche gezantschappen verbonden,
wordt een uitzondering gemaakt, zij kun
nen in de residentie blijven.
De Italiaansche weermacht heeft haar
eerste verlieslijst gepubliceerd. Daaruit
blijkt, dat 777 man aan het West Alpen
front zijn gesneuveld, 43 in Oost-Afrika,
terwijl 315 man worden vermist. Het aan
tal gewonden bedraagt 2982.
Op grond van de reacties, welke de
overwinning van 'de mogendhevden van
de as aan het Westelijk front op den
Balkan heeft gewekt en in verband met
de nieuwe oriënteering van de Roemeen-
sche buitenlandsche politiek, beschouwt
men in Bulgaarsche politieke kringen den
B a 1 k a n b o n d als een afgedane zaak.
Naar uit Vichy wordt gemeld, zijn be
velen tot aanhouding uitgevaardigd te
gen de Fransche journalisten Pertinax,
madame Tabouis en Henry de Kerillis.
Als reden wordt opgegeven, dat deze
journalisten valsche berichten hebben ver
spreid.
De groote brand in de z.g. barakken-
stad van Stockholm heeft een schade
veroorzaakt, die naar schatting tot in
de millioenen loopt. Nya Dagligt Allehan-
da bericht, dat bij dezen brand een
groote benzinevoorraad is ontploft en
dat dit tot een snelle uitbreiding van
den brand heeft geleid. Het zou een
geheime voorraad benzine zijn geweest.
De Fransche delegatie bij de wapenstil
standscommissie heeft medegedeeld, dat
alle Duitsche krijgsgevangenen, officieren,
onderofficieren en minderen, voorzoover
zij in kampen zijn geïnterneerd, aan de
demarcatielijn bij St. Macaire en bij St.
Claüd aan de Duitsche troepen zijn uit
geleverd.
i De krijgsraad van het zeventiende dis
trict, dat te Toulon is gevestigd, hééft
den Vroegeren generaal De Gaulle tot
vier jaar gevangenisstraf en honderd
francs boete veroordeeld wegens onge
hoorzaamheid en het opruien van mili
taire personen tol ongehoorzaamheid.
De Kern
Tusschen China en Japan woedt
reeds drie jaar de oorlog
Europa keert zich tegen Engeland
Dominions worden onafhankelijk
Fransche plannen tot herziening
van de Grondwet
Woensdag valt de uitspraak over
de betwiste Haagsche baby
Maandag 15 Juli a.s. wordt de
Effectenbeurs heropend
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aapzien vap de verduis-
ring:
Zonsondergang 9 Juli 21 nur 59 min.
Zonsopgang 10 Juli 5 uur 32 min.
10 Juli
Maan op: Maan onder:
10,19 22,36
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
9 Juli 6,05 18,18 11,28 23,57
By de vroeger geldende tydeaanwyzing
dient 1,40 uur te worden bygevoegd.
Naar Stefani uit Istamboel meldt, heb
ben de Engelschen de door het Fransche
protectoraat Syrië-Libanon loopende pe-
trcleumleiding, die bij Tripolis in Syrië
eindigt, afgesneden.
Kinderevacuatie uit Rotterdam
In aansluiting op het ingezonden stuk
van Mevrouw Faber te Renesse over
Kinderevacuatie uit Rotterdam, hebben
ondergeteekenden een comité gevormd
om te Zierikzee voor 4 vacantieweken
onderdak te zoeken om de kinderen ge
durende dien tijd goed voedsel, frissche
lucht en een rustige omgeving te bezor
gen. En wordt geen vergoeding gegeven.
Men kan zich opgeven en inlichtingen
verkrijgen bij de onderstaande dames.
P. Catshoek—Krijger; N. P. Kosten—
Bijlo; H. Oudmans—Noble; H. de Croo
Vogelenzang; H. W. Schuurbeque
Boeije—Tollenaar; G. Pijnacker Hordijk
Swaters van Schaumburg; G. Gerritsen
Kroes; Zuster Möeliker; J. W. Leene
—Veerman; Ds. H. H oogendoorn; C. Ras,
Officier Leger des Heils.
LAND- EN TUINBOUW
Onze zwarte bessen
De oogst van dit product is dit jaar
goed uitgevallen en zal waarschijnlijk
maar weinig onderdoen voor het topjaar
1939, toen de Limburgsche aanvoer
300,000 kg bedroeg. Daar zwarte bessen
speciaal voor Engeland worden gekweekt
zag men de toekomst donker in; de re
geering heeft echter ingegrepen. De
zwarte bessen worden thans in afwach
ting van een bestemming voor pulp uit
de markt genomen voor f 35 per 100 kg,
welke prijs voor dit jaar zeker bevredi
gend mag genoemd worden. Op de eer
ste centrale Limburgsche veiling te Roer
mond bedroeg de aanvoer rond 30,000
kg. Wel geeft het transport nog wel
zorg, doch tot heden kon hierin worden
voorzien.