ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE OPOEW M E ngeland zou thans naar een formule zoeken, die de Britsche troepen in staat zou stellen Ierland te bezetten zonder de lichtgeraakte Iersche nationale ge voeligheid te krenken. Dit zal echter niet gemakkelijk zijn. Afgescheiden 'van de historische wrijvingen tusschen Engeland en Ierland zal dit laatste er niet veei voor voelen het tooneel van een strijd te worden. Engeland zal zich misschien toch nog beroepen op het verdrag van 1922, wat de kustverdediging betreft. Maar Eire erkent die rechten niet en zal wanneer het buiten ,het conflict wil en kan blijven nog minder geneigd zijn hulp van Engeland in de vorming van een legercorps te accepteeren, om dat het daarmede immers zijn neutrali teitspolitiek zou opgeven. De Kern C. J. J. VERTON VRIJDAG 5 JULI 1940 ABONNEMENT Prijs 11.60 p. kwartaal, buiten Zi«rik»e 11.80. Voor het buitenland 110.— p. Jaar Afzonderlijke nummers 5 oent. Ver schijnt dagelijks, behalve "s Zondags. Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94 Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten 96STE JAARGANG No. 14380 ADVERTENTIES Prijs: SO cents p. regel, minimum 80 oents Bij contract speciale prijzen. Grootte der letters naar rl—t: ruimte. „Succesjes" 60 cents. Inzending tot 's morgens 10 our POLITIEKE ASPECTEN D e Britsche regeering zou dezer dagen aan de regeering van Eire een garantie aanbod hebben gedaan voor het geval van een Duitschen inval, waartegenover Zuid-Ierland zijn verdediging aan Engel- sche leiding zou moeten toevertrouwen. Reeds eerder waren berichten gekomen, volgens welke de eerste minister van het Britsch-getrouwe deel van Ierland, Ulster, Lord Craigavon, bij De Valera zou hebben aangedrongen op een nauwe samenwerking met een ondersteuning van Engeland. Het Ierland van minister-president D e Valera volgt een politiek van strikte neutraliteit. Het is, naar bekend, als Vrij staat in 1922 gevormd. Staatshoofd is de president, die voor zeven jaren door het volk gekozen wordt. De band met het Britsche gemeenebest en met den Koning in Londen is steeds losser ge worden. Formeel treedt deze vorst op als gemachtigde om op advies van de Iersche regeering diplomatieke en con sulaire vertegenwoordigers aan te stel len en internationale verdragen te slui ten, zoo lang Zuid-Ierland deel blijft uit maken van het Engelsche Gemeenebest. Aldus bepaalt de nieuwste grondwet, die Januari 1938 in werking is getreden. Deze verklaart Eire tot een souverein onafhankelijken democratisehen staat. Het heeft een eigen leger, dat echter zeer beperkt is, en met ruim 700 officieren en ruim 7000 man, benevens nog een reserve van ruim 8000 man en enkele honderden officieren, natuurlijk niet veel kan uit richten. Wat de maritieme defensie be treft, had Engeland volgens het verdrag van 1922 zich het gebruik en de bezet ting van de Zuid-Iersche zeehavens voor behouden, doch De Valera wilde dit recht niet ten volle erkennen. en moet bij de beoordeeling van deze aangelegenheid in het oog houden, dat bij het sluiten van het verdrag Ierland nog werd beschouwd als „dominion", maar Eire's Status heeft zich sindsdien vooral onder het streven van De Valera ontwikkeld tot een steeds meer onaf- hankelijkeri en ten slotte souvereinen staat. In tegenstelling met sommige an dere „dominions" heeft Eire echter niet gebruik gemaakt van zijn recht volgens het statuut van Westminster om een eigen vloot te bouwen. Vandaar dat de kust- bescherming nog steeds aan Engeland is toevertrouwd. Men zal begrijpen dat deze verwarde toestand een bron kan vormen van moei lijkheden. In het begin van den oorlog heeft minister Churchill, toen nog geen premier, maar Eerste Lord van de Ad miraliteit, verklaard, dat Engelands po sitie in de wateren om Ierland vrijwel dezelfde was als gedurende den Wereld oorlog, behoudens het feit, dat Engeland niet meer de beschikking had over Zuid- Iersche havens voor zijn vloot en voor de blokkade-controle. Men zou hieruit kunnen afleiden, dat Engeland toen dus heeft afgezien van zijn uitleg van het verdrag van 1922. De situatie voor Engeland is op het oogenblik zoodanig, dat het aan de Oost zijde over vrijwel de geheele continentale kustlijn Duitschland tegenover zich vindt. Aan de westzijde ligt Ierland. Formeel zijn de betrekkingen met Zuid-Ierland regelmatig, maar Eire streeft nog steeds naar een vereeniging van Zuid- enNoord- Ierland, het district Ulster, bewoond door in hoofdzaak protestantsche Schot ten, die zich steeds verzet hebben tegen een vereeniging met het Katholieke Zuid- Ierland. t*0M De „Daily Mail" wijdde volgens de „Frankf. Ztg." de vorige week een M GEORGE TATARESCU, de Rumeensche Premier De Rumeensche regeering-Tatarescu is af- getreden Staatsminister zonder porte- feuille, Jon Gigurtu, is belast met de vorming van een regeering. In het koninkl. slot vinden thans besprekingen plaats over het karakter van de nieuwe rege, ring. j hoofdartikel aan het Iersche vraagstuk, 1 waarin dit blad het Groene Eiland be- j dreigd noemde door Duitschland. Enge land moet, aldus deze Engelsche beschou- wing, bereid zijn om op Iersch verzoek hulp te bieden en de garnizoenen in N.- p Ierland moeten versterkt worden. „Ier- land is een belangrijk bolwerk van En- I geland geworden, dat tot iederen prijs versterkt moet worden". Aldus de stand van zaken in en om j het Groene Eiland, waaromheen thans het Europeesche strijdtooneel zich gaat uitbreiden. j van den afsluitdijk rekening gehouden met een mogelijke spoorlijn voor dub bel spoor, die Noord-Holland met Friesland zou verbinden, naast den ge wonen breeden verkèersweg. De spoor banen zouden dan op de kruin van den dijk komen te liggen, terwijl de verkeers weg halverwege het talud aan de binnen zijde was geprojecteerd. De verkeersweg is er dadelijk gekomen, doch de aanleg van de spoorlijn werd uitgesteld, al hoewel er bij den bouw van de verschil lend 3 kunstwerken (de sluizen bij Den Oever en bij Kornwerderzand) reeds re kening mee werd gehouden. Uit een oogpunt van vervoers- o e c o li o m i e werd de spoorlijn steeds niet noodzakelijk geoordeeld, al leek de ze nieuwe verbinding ook voor velen zeer aantrekkelijk. De hooge kosten, die vooral gemoeid zouden zijn met den aanleg van de aansluitende spoorbanen in Noord-Holland en Friesland, wogen echter niet op tegen de te verwachten voordeelen, in verband met de betrek kelijk geringe intensiviteit van het ver keer tusschen deze beide provincies. De inmiddels gewijzigde omstandighe den hebben nu echter ook tot gevolg gehad, dat deze plannen, waarvoor ove rigens ook reeds eerder in de beide naastbetrokken provincies belangstelling werd gevraagd, weer te voorschijn zijn gehaald. Het huidige streven om loonin- tensieve werken te zoeken, waardoor tal rijke werkkrachten aan den arbeid zou den kunnen worden gezet, stelt een pro ject als dit in een heel ander licht. Vooral nu werkobjecten voor uitvoering in aanmerking komen, waarbij op groo- te schaal handenarbeid kan worden ver richt, is de aanleg van deze nieuwe spoorwegverbinding een plan, dat groo- te aantrekkelijkheid heeft. Zonder van mechanischen arbeid op groote schaal gebruik te maken, kunnen hier tal van arbeiders geruimen tijd werk vinden. DE TOEKOMST VLAAMSCHE ACTIE HERVAT DER NEDERLANDSCHE PERS Streven naar cultureele centralisatie Verscheidene Vaamsdhe vereenigingeiii en lichamen hebben huln vroiegere (wierk- zaamheid hervat. In Brussel bestaat het plan de traditioineël'e herdenking van den Slag der Guïdensporen (welke ten gevolge van de tijdsomstandigheden tot het vpjgend jaar moest •wiorden uitgesteld door een betrekkelijk breed-opgevatte ra dio-uitzending te vervangen.'. Voorts is door het Comité voor de, Jaarlijksche Bedevaart naar de Gralven van den Ijzer, in principe besloten, de bestaande transportmoeilijkheden ten spijt van de heldenhulde en vreidcsplechtigfhieid te Dixmuiden niet af te zien. De aanstaande bedevaart, (wiaarblj' niet alleen de gesneuvelden uit den oorlog 1914—1918 maar ook die van Mei 1940 zullen 'worden herdacht blijft gesteld op 18 Augustus. In deze hulde zullen ook die Vlamingen 'worden betrokkefn. die de vorige maand om reden van Vlaamsc'h- gezinde overtuiging (wierden weggevoerd i&n naar men vreest i|n> Frankrijk zouden zijn gefusilleerd. Voorts denkt men er aan, eefn lande lijke centralé voor Nederlandsche cul tuur in het leven te riepen. Bijl deze cen trale zouden met het bestaande Verbond van Vlaamsche cultuurvereenigingejn als centrale kern) alle Vlaamsche vereenigijnr gen. 'werkzaam op cultureel gebied, ku'n- "hen aansluiten. De eerste stoot tot het oprichten van een dergelijke centrale zal zeer (waarschijlnlijk door het dageüjiksch! bestuur van de gr,oep Vlaanderen va(n het Algemeen Nederlandsch Verbond worden gegeven. SPOORLIJN OVER DEN AFSLUITDIJK Als werkobject in studie genomen De reeds oude plannen tot aanleg van een spoorlijn over den afsluitdijk van Noord-Holland naar Friesland schijnen nu dichter dan ooit aan ben verwezenlij king toe te zijn. De huidige vraag naar loon-intensieve werken heeft ook weer eens de aandacht op dit project geves tigd, waaraan talrijke arbeiders gedu rende geruimen tijd kunnen worden te werkgesteld, vooral nu het meeste werk in hfcndenarbeid moet worden verricht. De dienst van weg en werken der Nederlandsche spoorwegen is reeds be gonnen, een voorloopige baan in het Noord-Hollandsche gebied uk te zetten. Een beslissing over de uitvoering is ech- 1 ter nog niet genomen. Zooals men weet, is bij den aanleg Te den Haag is op uitnoodiging van den Raad van Voorlichting der Neder landsche Pers een koffietafel gehouden in de Oude Doelen. Aanwezig waren de leden van den Raad van Voorlichting: Drs. W. Goedhuijs, P. J. van Mechelen, Dr. Alb. v. d. Poel en Mr. M. M Rost van Tonningen, benevens een 50-tal be langrijke figuren uit de landelijke en provinciale pers. Van Duitsche zijde ga ven van hun belangstelling blijk Oberre- gierungsrat Hushahn, Pressedezernent W. Janke en H. J. Sperling. Tijdens den maaltijd, die een zeer eenvoudig karakter droeg, werd een in leiding gehouden door den voorzitter van den Raad van Voorlichting Dr. T. Goedewaagen (Hoofdredacteur van „De Waag") uit Haarlem, waarin hij doel en werkwijze van den Raad uiteenzette. Als taak van den Raad noemde Dr. Goede waagen drieërlei: voorlichting onzer pers, bemiddeling tusschen haar en de overheid, mobiliseering van de werkers der pers. Het verheugde spreker zeer dat hij den aanwezigen mededeeling kon doen van het feit, dat twee leidende vereent gingen van uitgevers van nieuwsbladen en periodieken nJ. de Nederlandsche Pe riodieke Pers en de Vereeniging „De Provinciale Pers" over opheffing dier beide vereenigingen tot volledige over eenstemming zijn gekomen. Daarvoor in de plaats komt „De Vakgroep de Provin ciale Periodieke Pers (P.P.P.), welke, als later de Nederlandsche Perskamer tot stand is gekomen de belangen van alle niet-dagelijks verschijnende kranten en alle vaktijdschriften en overige periodie ken zal behartigen. Deze vakgroep is corporatief gedacht. Als leider zal optreden de heer H. J. Kerkmeester, als plaatsvervangend leider de heer B. Th. Roosenboom uit Cuijk, ter wijl algemeen secretaris wordt Mr. M. J. C. Frij uit Amsterdam. De vakgroep „Pro vinciale en Periodieke Pers" wordt on derverdeeld in 3 ondergroepen n.l. die der nieuwsbladen, die der vaktijdschrif ten en die der overige periodieken. Dr. Goedewaagen voegde hier nog aan toe dat ook van de zijde van de uitgevers van dagbladen reeds plannen bestaan om tot stichting van de vakgroep „Dagbla den" te geraken. Deze plannen hadden den bijval van den Raad van Voorlichting doch, waar de reeds bestaande organisatie „Neder landsche Dagbladpers" tal van jaren nuttig werk heeft verricht, meende spreker dat men deze vereeniging eerst in de gelegenheid dient te stellen zich zelf om te vormen en als vakgroep „Dag bladen" bij den Raad aan te sluiten. Dit moet dan echter spoedig geschieden daar wij nu eenmaal in een tijd leven, waarin het dynamische overheerscht. Als derde verrassing deelde de voorzitter nog mede dat het initiatief was genomen voor de oprichting van een „Verbond van Ne derlandsche Journalisten". De belangstel ling voor dit nieuwe instituut, dat alle Nederlandsche journalisten van goeden naam als „Vakgroep Journalisten" zal vereenigen, is zeer groot. HERORiËNTEERING VAN DEN LANDBOUW Doel en opzet „Wij hebben overwegende bezwaren tegen den centralen bouw van onze landbouw-organisatie, gebaseerd op de „zuilen", die gelijk drijfzand blijken te zijn etn op een geestesgesteldheid, die niet meer van dezen tijd is, schrijft „L. en MMaar de Nederlandsche agra riërs beschikken gelukkig over een tech- niseh-economische organisatie, die on danks de aankleve van veel zuilenvuil en politiek gedoe, prachtig werk heeft ge leverd, nog levert en onder goede cen trale leiding, met de juiste instelling in de toekomst in nog veel grootere mate zal opleveren voor boer en volk. Zooals we een groot deel der agrariërs wars weten van het zuilenwangebouw zooals we overal meer erkenning vinden voor de opvatting, dat arbeid grondslag dient te zijn inplaats van goud; zooals men meer en meer boer en bodem gaat aan vaarden als grondslag van volk en be drijfsleven, zoo zullen we ook zeker in staat zijn deze technisch-economische or ganisaties (fabrieken, aan- en verkoop- vereenigingen, org. voor bedrijfsverzeke- ring, voor planten- en veeveredeling, voor credietverleening enz.) op de juiste basis in den nieuwen organisatorischen opbouw van agrarisch Nederland in te schakelen. Alle politieke werkzaamheid is daarbij voor 'ieder verstandig mensch duidelijk uitgesloten. In de wordende maat schappij zal deze organisatie het werk moeten doen, dat totnogtoe gebrekkig werd gedaan door technisch-economische landbouw organisaties, centrale land bouworganisaties, Landbouw en Maat schappij, vakbonden der arbeiders en mo gelijk nog wel meer. Daarbij komen naast de vraagstukken van bedrijf en boer, de vragen naar voren van opleiding en op voeding, van algemeene sociale en cul tureele zorg voor het agrarisch volksdeel, van ontwikkeling van het platteland en zooveel meer. Als we den huidigen toestand van agrarisch Nederland bezien, dan blijkt er veel Te moeten veranderen. Het beste lijkt ons daarbij, dat men tracht het bestaande in te schakelen, voor zoover het niet in wezen in strijd is met doel en opzet, b.v. voor zoover het zuilen theorie of politiek behelst, en voor zoo ver het is gebaseerd op ïle tegenstelling boer-arbeider". RECHTZAKEN Kantongerecht te Zierikzee De Kantonrechter beeft op 3 Juli j.l. veroordeeld (wegens overtrading der: Motor- en rijwielwe.t: J. V. d. H,„ 22 j., chauffeur te Zzee,, fl b. s. 1 d. h[; L. N, d. B,\ 48 j«., landb'. te Kerkfwerve en W. I. d. B., 30 j., chauffeur te Zzee, f 2^.50 bt s. 2 d. h, Algem. politieverordeniiMg: J. C. de O., 39 j„, bakker te N ieiu-i twiarkerk, f2,50 b. s. 2 'd, h'.; G- die W., 50 j., landarbeider te Kerlcwierve, f2 b. fj. 2 d. h. V r ij g esproken: W. R|., 19 j., landbkbecht te Kerk-' (werve. DE VERDUISTERING In het belang van de naleving viin de bepalingen ten aanzien van de ve:rduiïs- ring: Zonsondergang 5 Juli 10 uur 2 min. Zoneopgang 6 Juli uur 213 m in. Hoog- en Laagwater te Zierikzee HoogwaterLaagwater 6 Juli 3,18 15,37 8,39 21,10 Byj de vroeger geldende tijdsaanwijzing dient 1,40 uur te worden byjgevoegd. De stand van zaken in en om het Groene Eiland (Ierland) Spoorlijn over den afsluitdijk als werkobject in studie genomen Heroriëntering van den landbouw door .L. en M." bepleit Maatregelen tot herstel van de oorlogsschade in onze provincie Het tarief der Thoolsche brug voor een jaar bestendigd a niet la liet ij Vraagt steeds onze bekende fijne Botersprits en Vleeschcroquetten 2 a 25 ct Goed gevulde Roomsoezen 8 ct Vleeschbroodjes a 10 ct VERRENIEUWSTRAAT ZIERIKZEE Maan op: i Juli 5,14 Maan onder: 20,34 PREDIKBEURTEN Zondag 7 Juli. Ned. Herv. Kerk Zierikzee. Nieuwe kerk. 10 ure, ds. Vele ton (8olozang van mevr. Coumou Groenendijk). Kleine kerk. 10 ure, ds. Pijnaoker Hordijk Luth. Kerk 10 ure, ds. de Jongh van Amersfoort. Gerei. Kerk. 10 en 6 ure, ds. Leene (Voorber. H. Av.) Chr. Geref. Kerk. 10 en 6 ure, ds. Hoogendoorn, Leger des Heils (Poststraat) Zaterdagavond 8 ure, Openluohtwerk. Zondag 7.30 en 10, Zaalbijeenkomst, 3 30 Openluohtsamenkomst op 't Groentje en 7.30 ure, Zaalbijeenkomst. Dinsdag 8 ure voor soldaten en bekeerlingen. Donderdag 8 nre, Openbare samenkomst, alles onder leiding van adj. Ras en kapt. Torenbeek. Geref. Gem. (St.-Domnsstraat) 10.30, 3 en 7 ure, Leeskerk. Oud-Geret. Gem 10.30, 3 en 7 ure, Leeskerk. Kerk werve. 7.30 ure, ds. v. Griethuijsen van Noordgouwe. Haamstede. 11 ure, ds den Hollander. Geref. kerk. 10.30 en 3.30 ure, ds. Voor- neveld. Geref. gem. 11 en 3.30 ure, Leesdienst. Nieuwerkerk. Geref. gem. 11, 3 30 en 7.30 nre, ds. Barth.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1940 | | pagina 1