Wa D e slotvraag, die ons thans bezig houdt, is er een die vettband houdt met del gedragslijn die het Nedbrljandsdhe volk thans behport in acht te nemeni. Laten We nu vooral onze gewone inuchteftiheid niet verliezen ten trachten, de feiten zoo scherp mp gelijk te zien. Hielt alles do- j Op tjwfee doeleinden: behoud van Zeilf- standighieid, Waardoor pok de buiten 4 Europa gelegen gebieidsdeellen behouden blijven, èn behpnd van opze geeistélljke vrijheden, mipet al onze aandacht Wordein geconpPntreerd. De Kern ABONNEMENT Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee f 1.80. Voor het buitenland flo.— p. jaar Afzonderlijke nummers 6 cent. Ver schijnt dagelijks, behalve *s Zondags. Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94 Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten ADVERTENTIES: Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents Bij contract speciale prijzen. Grootte der letters naar plant'-ruimte. „Succesjes" 00 cents. Inzending tot 's morgens 10 uur OP DE GRENS VAN TWEE WERELDEN Een woord van dr. H. Colijn Onder den titel „Op de grens vain twice iwierelden" heeft dr. H. Golijtn bij! de N.V. De Stardaard te Amsterdam ieem over druk laten verschijfnen vafn het aanhang sel dat bestemd is voor den twieeden, druk van zijn bekende hoek „Saievis tranquillus in Undis". I(ni 3 hoofd stukken behandelt de oud-minister het „grensgebied". Eerst het „ziekteproces'', dat met en na den vrede vain Versailles begon en tenslotte de tegelnlwoordige boitsing door een on|n}verstandige econo mische en veiligheidspolitiek als 't ware voorbereidde. Vervolgens „De democratie in verval,", mede onder invloed der nationalistisch gekleurde strevingen van de laatste 20 jaar met een overspanning van de regee- ringstaak, (waarbij de democratie niet past; maar mede onder invloeden va|n ouder domszwakte. verslapping. Voor verbete ringen blijft het stelsel volgens dr. Co- lijn echter vatbaar, (waarbij) hij steeds dit eene beginsel onverkort wil' hajnidhav'en „dat de stem des volles moet blijven klinken pp een jwiijfee dat uitdrukking, kan (worden gegeven aa|m de in het volk levende principieelle overtuigingen". „Nog altijd", schrijft hij. „is de voor naamst© taak van den staat |niet om gou^ vernante te zijn van een onmondig volk, maar om voor ©en vrij! volk den (weg tot eigen krachtontplooiïng zojoveel mo gelijk te effenen. Die staat is de beste die deze taak met ruime visie Vervult". Waarbij voor ©en herboren Nederland: stellig iets te leelren valt uit wat een krachtige centrale regeering elders wist te bereiken. In het derde en laatste hoofd stuk dat „Op. de grens van twiee (werelden" heet, stelt dr. Colijn zich de vraag Iwat het onbekende ons i|n de toekomst brengen zal. Hij gaat daarbij uit van de politieke en militaire feiten van het oogenblik. Of men het aangenaam pf onaange naam vindt, de Nederlandsche buiten- landsche staatkunde, zal voortaan met dien gewijzigden toestand hebben te re kenen. Waarbijl (we dan uitgaajni van de gedachte, dat er na den piorlog nog een Nederland met een eigen buitenïandsche staatkunde zal fat ons thans belang inboezemt is veeleer de vraag: als de politieke uit komst van den oorlog zijn zal zooialsi Iwij haar zien, wat zullen dan de gevol gen zijn voior de NederlandschSe volks- (welvaart? Het antwoordt luidt: dat zal afhangen van Europa's „keuze (ofaider Duitschlamds leiding) tusschen eefn vrijer Iwiereldgoederenvierkeer en een conti nentale autarchie. Wijl betwisten geenszins de mogelijk heid vpor Europa een vrij! compleet autar- chisch systeem op te bouwen (tropisOhei producten natuurlijk uitgezonderd), maar |wij zijln tevens van meejndng, dat Nieder- land voi r zeer groote moeilljkhleden zou komen te staan indie|n) zijln economische! structuur zulke diepgaande veranderingen1 zou moeten ondergaan. Do lijn van onze heele economische ontwikkeling loopt Zoo anders. We zijini mede door ons koloniaal bezit, veel meer dan andere continentale landen (No.or- iwlegen uitgezonderd) op handel e|ni Ver keer aangewezen. Kunstmatige industrie bevordering b.v. ligt ons eigenlijk |niet. Het moet van bbv©n komen wil het luk ken. Zelfs is aanmpiediging van boven niet genoeg, Iw'ant ook dan nog ontwaakt de ojetie aan den benedenkant (niet. Met al het vopirbehoud, dat Hve g,e- maakt hebben, geven fwle intussdbelni toie, dat de gewijzigde politieke verhoudingen ook zullen leiden tot veranderingen op economisch gebied. We zullen, om het maar in r©nde *wioorden te zeggejn, waar schijnlijk ons aangezicht meer iniaar het Oosten moeten gaan richten. Dat is al lerminst onnatuurlijk. Jaren achtereen 'Was Duitschland einze bbste afnemler en. waren wlj: Duitschlands grootste afzet gebied. Ook geLooven Iwie, dat er voor verruiming nog plaats is, al Zullen be talingsmoeilijkheden pveilwioninten moeten Worden. 'mineerende fielt is dan, dat, ten|Zij er Werkelijk wonderen gebeuren, het vaste- land van Eupopa in de toekomst geleid I zal Wprden door Duitschland. We nemen aan, dat er in dat Europa plaats is voor ieen vrij', zelfstandig Ne- darland, en dat de banld Nedielrlainid1 en Oranje niet verbrpjeen zal Worddns. j Wij achten het vpiOrt te vloeien uit k de macht der feiten, dat zulk den zelf- standig Nederland niettemin dein invUoied. J zal ondergaan van ,de geWijzigde toe- 1 standien in Europa, m.aJwi. dat we staat- 4 kundig, economisch en sociaal met een Duitschen leermeester moeten gaan re- kenen, zelfs al bestaat dit alfeien in) „afkijken". We zeggen hielt nog eeinis na- drukkel'ijk: dit heeft niets uit te staan met voorkeur; dit is rekenen met wier- kelijkheden. Mpieten twfe in die richting nu zelf meeWlerkien of moeten we ge- laten afwlachten, wat 'er over ons be schikt Wfordt? Wijl kiezen uit volle over- tuiging voor het eerste. I I Nprmaliter is dit allereerst d|0 taalt der Nederlandsche Regeering, maar die 4 taak kan zijl thans niet iniaar beWoprent vervullen. Haar verblijf in het eenige k land, dat nog met Duitschland in. eeni actieven OiOriog geWikkeld is, verhindert dit niet alleen in formeelejnj zin, maar maakt ook (waarschijnlijk elke poging tot overleg reeds van te voren materieel 1 onvruchtbaar. I Zonder Regeering, die deze hoog© be- langen thans behartigen kan, komt vah- zelf de vraag naar voren of het N,e,der- landsche volk iets kan doen om het b!e- hond van ©en zelfstandig Nederlain'd on- der Oranje en dus opk het btehoud onzer geestelijke vrijheden te bevor- deren. Want het gaat tenslotte Om het - lof van dat vollik. i Alleen een stap die spontaan, door het geheele voÜk zpu (w'ordlejn gesteiund, 'zou ier tpe kunnen bijdragen, dat de Duit- sche Regeering rekening hield met dem eenparigen wensch van Nederland om, na 1 den vrede, (wieer een Oranje te zien aan het hoofd van een herboren zelfstap- digen Nederlandschen Staat. Hoe daartoe dan wel te geraken? i Ik zie geen anderen Weg, schrijft dr. Colijn, dan dat de leiders van de groote politieke partijen van weleer de handen ineenslaan. j Eerst plm in eigen kring het bepef te verdiepen Waar het om gaat, wat er op het spel staat. Dit is: het behpudi I eener constitutioneele monarchie onder l leiding van Oranje met het daaruit voort- i vloeiende behoud onzer geestelijke vrij heden. .Vervolgens de vorming va|ni een nationaal front, gerepresenteerd doar peï- i splnen, die met recht kuninien spreklert j namens een overweldigende meerderheid van het Nederlandsche volk, die het Ze delijke recht bezitten de Wemschen van het Nederlandsche volk onder de aan- dacht der DuitsChe Overheid te brengen. j DE TWISTAPPEL TUNIS Nu de strijd tusschen Italië en Frankrijk is gestaakt, nadert ook dit j vraagstuk Zijn oplossing, j In Tunis bevond zich een der zeinuiwl- oentra. Wiaardoior de betrekkingen tus- schen Italië en Frankrijk oinlmiddellijlk werden beïnvloed. Nooit is men er in geslaagd om de spanning tusschen. beide volken te doen afnemen, ontstaan nadat Frankrijk zich in 1881 van het bestuur had meester gemaakt, Wiaardioior Italië's belangen Werden gepchaad. Imi 1935 scheen dank zijl de tusschen Mussoilini em Laval gevoerde besprekingen, de Weg te Zijln gebaand naar eem oplossing van het vraagstuk. De in 1938 uitgebroken onlusten en de Weifelieintie houding van I de Fransche politiek tege|nnoer Italië sta ken echter eejn spaak in het Wiel, waar door de verhouding meer gespannpniWerd dan {oioit. De Franschen in Tunis gingen over tot vervolging eh mishandeling van de Italiaainsche burgers, "wier aantal' bijha even gmot is als dat van de Franschen'. Italiaansche onderdanen, in Tu|nis, die Weigerden Fransch staatsburger te wor den, omdat zij' trouW wenschten te blij ven aan het fascisme, Werden op alle mogelijke (wijzen onderdrukt. Vppr het fascistische Italië, erfgenaam van het Rpmeiusdhe Imperium, is Tunis uit meer dan een oogpunt van groote) betëekienis: zpoWej dpor zijn ligging i|n, politiek en strategisch opzicht, als door de historische en cultureeie banden tus schen beide landen. Immers, Tujn|esië be hoorde tot de oude Romeinsche pip,vin- cie Afrika, Waaraan het geheele Zwarte Werelddeel zijn naam onlOenit en die de graanschuur der Oudheid Was. In het naburige L^bië levert Italië het bCWijs. dat de vruchtbare grond kon Wprden heroverd. Het heeft zich met alle kracht gewprpen op den strijd te gen de iwpestijn en^met goed geyol'g aan de vroegere provincie Afrika een deel van haar ouden lhister teruggege ven. Mer. heeft in grootOn getale gras sen aangeplant, die het zapnd vasthouden, Artesische putten gegraven en eeni Wijd vertakt net van kanalen aangelegd. Op deze (wijze zijp duizenden hectaren vrucht baar land ontstaan, waarop de Italiaan sche kolonisten zich hebben neergezet. DE TOESTAND IN SYRIË Wat zal ds Fransche reactie zijn? Domei meldt uit Ankara, dat Tur kije en Irak kortelings een En- gelsch bezettingsplan van Syrië hebben afgewezen. De Engelschen hadden in dit plan beloofd Irak een belangrijk deel van Syrië af te staan, terwijl Turkije een aan deel in het oliegebied van Mosoel en het gebied van Aleppo was loofd voor zijn deelneming. Dit is, zoo schrijft de oorlogscorres pondent van het DNB in het Middel- landsche Zeegebied, het antwoord van Engeland op het besluit van Mittelhau- ser om correct de bevelen van Pétain ten uitvoer te leggen. De plotselinge reis van Weygand naar Beiroet heeft klaarblijkelijk het besluit van de Lon- densche regeering om op te treden, be spoedigd. Wat sedert dagen verwacht werd, schijnt thans direct bewaarheid te worden. Het wegvallen van het Fransche Le- vantleger uit het ontworpen gemeen schappelijke Britsch—Fransche front in het Naburige Oosten, beteekent voorde Engelschen een zoo zware slag, dat zij besloten hebben aan den voor Groot- Brittannië uiterst gevaarlijken toestand in Syrië het hoofd te bieden. Zij willen den toestand in het Naburige Oosten, die hun ontglipt weer in de hand krijgen De officieel© mededeeling der regee ring te Londen moet de openbare mee ning voorbereiden op de aanstaande actie van Groot-Brittannië. Daarmede zou ech ter een toestand ontstaan, die men zich tot dusverre niet kon voorstellen. Men kan niet aannemen, dat generaal Mittel- hauser zonder strijd een bezetting van Syrië door Engelsche troepen zou toe laten. Het Weygand-leger beschikt tenslotte toch over 130,000 man. Het heeft zware artillerie en bombardementsvliegtuigen ter beschikking. Of zich Fransche vloot- strijdkrachten in Syrische havens bevin den is twijfelachtig. Mochten de Engel schen thans een coup ondernemen op Syrië, dan dreigt voor hun in Palestina en Egypte staande troepen het gevaar van een strijd op twee fronten. De beteekenls van Haïfa Wat Singapore voor het Britsche prestige en voior de Britsche veilig heid in Zuid- en Oiost-Azië, alsmede ViOiOr het Fransche Indo-China be teekent, dat b'eteiekeht Haifa voor Engeland in het Oostelijke bekkenf van de Middellandsche Zee en Pa lestina, Trausjordanië, iin. Irak en voor het Fransche mandaatsgebied Syrië-Libanoin. Op slechts een uur vliegein afstand van Cyprus ligt, ten Zuidoosten daar van, Haifa, de voornaamste haven van/ Palestina, het eindpunt vap de pe|tnor leumleiding uit Irak. De half-Arabische, half-Joodsohe stad W;ordt bteheerscht door den 300 meter hpogen berg Karmiel, die bezet is met talrijke Engelsche kustbat- terijlen. Aan den vpet daarvap begint de Baai van Akko, achter Welker zand duinen eveneens Engelsche batterijen den eventueelein aanvaller ppWachtep. Ziji staan daar minder om de nieuWe, uitgestrekte Jood sche industriegebieden te beveiligen, dan (wiel plm een bolwerk te vormen voor de eenige fabriek van beteekenis ini Pa- lestna, Waar het sppprwegmaterieel kan lw|orden hersteld en voor de etablis&e* Imenten van de Irak Petrolieu|in Maat schappij1, Wlelke hier haar eindpunt heeft van de petrpileumleiding uit Mosool, die de Engelsche vllopt van brandstof voor ziet. De petroleum legt ^en langen Weg af om, door middel van een leiding- emj buizensysteem en ;e©n groot aamftal pomp stations uit Irak via Trahsjordamië Pale stina te bereiken. Bijl Haditha gaat een zijleiding naar het Fransdhe mandaatge bied. In het Transjordanië liggende deel! van deze leiding Was gedurende dam op stand Palestina bijinia onafgebroken, blootgesteld aan de aanvallen der Ara bieren, die de leiding Welke op som mige plaatsen slechts 30 centimeter diep ligt vernielden en de uitstroomende petroleum in brand staken. De uitkomst heeft echter geleerd, dat de aanvoer daar door niet ernstig Wordt geschaad, omdat de reservoirs ondeiWeig i'n staat waren, da leiding onderweg af te sluiten om dan) pietroleumvüoed op te houden, tiot da schade hersteld iwas. Thans Wordt er ge regeld met vliegtuigen gepatrouilleerd bo ven de geheele leiding. Haifa is na Alexandrië de grootste havlen in het Oostelijke bekken vani de Middellandsche zee. Niöt al te groote! oorlogsschepen kunnen de haven bimnen- varen; de andere moeten op de reed'a ankeren. Voor de duikbooten is een kleine speciale haven ingericht; ook is ieir eenspe ciale petroleumhaven ingericht. Ten eiJnide grooter schepen gemakkelijk van brand stof te kunnen voorzien he,$t de petro- leumJmaatschappij' echter een leiding on der Water laten aanleggen, welke tot ©en paar honderd meter in zee loopt. Ten Oosten van de stad is een vlakte voor- loopig ingericht tot vliegveld. Dit is voor bestemd om te Wprden uitgebreid tot het grootste vliegveld van Palestina, Trans jordanië, Syrië en den Libainpn. Het zal Lydda overvleugelen, dat tot het uitbre ken van den oorlog een stopplaats vorm de vopr het vliegverkeer tusschen Europa en Opst-Azië. Ook thans is het no(g van groote strategische beteekenis. De mili taire centrale vliegbasis van de Royal Air Force is evenwel verplaatst naar het binmenlalnld, in de nabijheid van ide hoofd stad van. Transjordanië, Amman. DE AMERIKAANSCHE PRESIDENTSVERKIEZINGEN De Republikelnsche candidaat We hebben al eenige bijzonderheden uit het leven van W i 11 k i e, Republi- keinsch candidaat voor het presidentschap gemeld. De correspondent van de Frank furter Zeitung te Washington bevestigt, dat hij zich na een bescheiden begin op werkte tot advocaat van groote zaken en het tot president van de reusachtige Public Utility Holding Company Com monwealth and Southern bracht. De Duitsche journalist beschrijft hem als een gedrongen figuur, die een open en for- schen indruk maakt en met overtuiging spreekt. De levendige gebaren, waarmee hij zijn woorden begeleidt, verhoogt den indruk. Deze snel opgeschoten boom heeft wind gevangen. Zijn tegenstanders wier pen hem reeds dit en dat voor de voeten, o.a. zijn inkomen, dat 75.000 dol lar per jaar zou bedragen, evenals de weelderige inrichting van zijn woning in de vijfde avenue. Maar alle beden kingen vielen weg, toen de gedelegeerden op de Republikeinsche conventie zich Dr. H. Colijn's brochure: «Op de grens van twee werelden» Gen. Winkelman als krijgsgevan gene naar Duitschland vervoerd Brandstoffenverbruik de eerste 2 maanden 20 van vorig seizoen Goederenvervoer aangewezen op vervoer te water en per rail Drie dooden te Middelharnis tengevolge van bominslagen Barometerstand vtan hedenmiddag 2 iuut: DE VERDUISTERING In bet belang van dë imaleving van de bepalingen ten aanzien van de verduis- ring: Zonsondergang 3 Juli 10 nur 3 min. Zonsopgang 4 Juli 5 uur 27 min. 4 Juli Maan op: Maan onder: 3,09 19,05 Hoog- en Laagwater te Zierikzee Hoogwater: Laagwater: 4 Juli 1,46 14,09 7,20 19,50 By de vroeger geldende tydaaanwyzing dient 1,40 uur te worden bygevoegd. rekenschap gaven van zijn verbazing wekkende populariteit, die volstrekt niet met kunst- of vliegwerk werd aange hitst, maar aan de behoefte van de partij aan een dynamische leiding beantwoordt. Zijn aanhangers stellen terecht vast, dat zijn overwinning een triomf van de persoonlijkheid over de partijorganisatie is. Men weet, dat deze Dewey en Taft in het licht van de zoeklichten geplaatst had, totdat de vox populi ondubbelzin nig te kennen gaf, dat Willkie Roose velt in November zou kunnen slaan. Ziin verkiezing duidt aan, dat de "Republi keinen zelf de dubbelzinnige frazen beu worden, die de kopstukken in hun ver kiezingsprogram opdisschen. Aldus is voor de verkiezing iri Nov. een belangwekkende constellatie in voor bereiding. In het door de Italiaansche Kamer van Koophandel voor Zwitserland in Milaan uitgegeven tijdschrift, wordt het aanleg gen van een scheepvaartverbin ding tusschen Zwitserland en de Adriatische Zee bepleit. De wa terweg zou in Venetië beginnen en langs de Po naar Cremona leiden. Van Cre mona zou dan een kunstmatige water weg ter lengte van 130 K.M. over Milaan naar het Lago Maggiore worden gegra ven. Het project Locarno—Milaan—Vine- tië zou 950 millioen lire kosten. De uit voering van dat plan zou vijf tot zes jaar duren. Op hetzelfde oogenbilk, dat het Engel sche passagiersschip Dunbar Castle met talrijke Engelsche passagiers aan boord naar New York wilde vertrekken, weer klonk in de havenwijk van Belfast een zware ontploffing. Door deze ont ploffing werd het havenhoofd bescha digd en geraakte èen gedeelte der goe derenopslagplaatsen in brand. Op het schip zelf weril geringe schade veroor zaakt.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1940 | | pagina 1