ZIERIKZEESCHE
MIEUWSBODE
©POER
ZEMKZ&SO&COmAMT
De Kern
m
VRIJDAG 28 JUNI 1940
ABONNEMENT
i707-t8&®
Prijs fl.BO p. kwartaal, bulten Zierikzee
f 1.80. Voor het buitenland f 10.— p. jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14374
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. zegel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar r 1 cctrruimte. „Sucoesjes" 80
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
BESSARABIE EN DE
BUKOWINA
Ultimatum van Rusland
aan Rumenië
De Russische Sovjetregeering heeft aan de
regeering te Boekarest een ultimatum gesteld
betreffende den afstand van Bessarabië en
een deel van Bukowina, welk ultimatum
gisteravond II uur afliep.
De Rumeensche Kroonraad1, die gister
avond' bijeenkwam, besloot tot de Sov
jetregeering tijld en plaats te bepalen:
voor ie©n samenkomst, teneimide de nota
te bespreken. Het antwoordt uit Moskou
Wprdt afgewacht.
In den macht van Donderdag op Vrij
dag is de Rumeensche Kroonraad op-
nieuwl bijeengekomen ini het Koninklijk
Paleis te Boekarest. Alle. vensters van
het paleis iwaren verlicht en groepen
belangstellenden stonden voor het gie-
boujw' den toestand te bespreken. Het
Roemeensche publiek had door de avond-
uitzending van de Roemeeinjsche radioi
pm kwart voor negen kenjnis gekreigen
van de Sovjet-Russische eisdhejn en het
Rumeensche voorstel.
(Bessarabië, vroeger gouvernement van
Rusland, maakt sinds 1918 deel uit van
Rumenië, is 44422 K.Mj.2 groot en telt
pl.m. 3 millioen inwoners, Moldaviërsi,
Oekraïners, Groot-Russen, Bulgaren en
Duitschers.
Na den vrede van Brest-Litojwsk (1918)
Indest Rusland geheel Bessarabië aan
Rumenië afstaan. Dit laatste land moest
daar een sterke grensbewaking onder
houden en tot in 1929 gold er fwietteJjijik1
oorlogstoestand. Het Rumeensche bestuur
had tot nog toe jegens de niet-RumeenV-
scbe nationaliteiten ee® Weinig tegemoet
komende politiek gevoerd. Het land is
niet goed voorzien van verkeersmidde
len en economisch geheel naar Rusland
KONING CAROL VAN RUMENIE
-georiënteerd, zoo met name in zijnspoor-
Iwlegen. Eerst in 1928 is aanleg van nieu-
Iwie lijnen on verbetering der bestaande
naar Rumeensche steden en havens met
kracht ter hand genomen).
(Bukolwina (beukenlamd) is eep voor
malig Opstenrijksch kroonland', dat se
dert 1919 deel uitmaakt van Rumenië.
Het is 10440 K.M.2 grpot en iwordt be
volkt door 850.000 ibwoners, Ruthenemi,
Rumenen. Duitschers, Polen ien Magya-
ren. Hoofdstad is Czernojwitz (Cernauti).
Kabinet gereorganiseerd
Naar het Rumeensche Nieuwsagent
schap „Radp;r" mededeelt, is het Ru-,
meensche kabinet gereorganiseerd. Afge
treden is ohder andere de Mijniister van
Ruitenlandsche Zaken Gigurtu. Nieuwe le
den van het kabinet zij|n géworden de
voorzitter van de Kamer Vajda Vojvod
(Minister-Staatssecretaris) 'en den Presi
dent van den Sepaat, Argetoianu (Mi
nister van Buitenlamdsche Zaken).
MALTA EN SUEZ
De strijd tusschen Italië en Enge
land wordt uitgevochten in de Mid-
dellandsche Zee. De eerste aan
vallen zijn gericht tegen Malta en
Suez, de steunpunten met behulp
waarvan het Engeland is gelukt,
in vereeniging met Gibraltar, vas
ten voet te krijgen en te behouden
in de Middellandsche Zee, ten na-
deele vooral van Italië.
Toen de eeuwen lange heerschappij,
welke de Johanniter ridders op Malta
hadden uitgeoefend, ineenstortte onder
den aanval van de Bonapartistische troe
pen tijdens Napoleons expeditie naar
Egypte, verschenen ook onmiddellijk de
Engelschen op het appèl, die niet wensch-
ten toe te laten, dat het eiland onder
Fransche heerschappij kwam. Aan het
Fransche bewind kwam dan ook spoe
dig een einde. Na de nederlaag, die Na
poleon in 1798 bij Aboukir leed, verscheen
de Engelsche vloot onder bevel van Nel
son voor Malta. De Engelsche vlootvoogd
zag onmiddellijk in, dat het eiland kon
worden uitgebouwd tot een der sterk
ste zeevestingen. Een Britsch Malta zou
een eind maken aan alle Fransche plan
nen met betrekking tot het Oosten en het
opkomen van een Groot-Italië verhinde
ren.
De Engelschen hadden dadelijk een mo
tief bij de hand voor een aanval op
het eiland. Nelson liet zich opdracht
geven door den Koning van Napels, voor
malig leenheer van de Johanniter Orde,
om op te komen voor de Siciliaansche
rechten op Malta. Hierop blokkeerde de
Engelsche vloot het eiland en hongerde
de bezetting uit, zoodat zij zich in Sep
tember 1800 moest overgeven. Hoewel En
geland tegenover de Johanniter Orde de
verplichting op zich had genomen, haar
het eiland te restitueeren, dacht het er
niet aan, die verplichting na te komen.
Ook herhaalde aanmaningen van den
Paus hielpen niets. Aan het einde van
den oorlog tusschen Engeland en Frank
rijk werd bij het Verdrag van Parijs
van 1814 Malta als Britsche bezetting
erkend.
Het Suez Kanaal
In het begin heeft Engeland het tot
stand komen van het Suezkanaal uit alle
macht tegengewerkt. Toen de doorgra
ving van de landengte echter desondanks
eenmaal een feit was geworden, ver
anderde het Britsche Rijk van taktiek
en trachtte op alle mogelijke wijzen in
het bezit van het kanaal te komen. Op
dat oogenblik verkeerde de Engelsche
schatkist niet in schitterende omstandig
heden. Daarom sprong Rothschild voor
Engeland in de bres en kocht de aan-
deelen, die zich in het bezit bevonden
van den spilzieken Khedive Ismail, tegen
een spotprijs op.
Toen het Britsche Rijk zijn intrede deed
in de maatschappij tot exploitatie van
het Suezkanaal, kreeg het drie vertegen
woordigers in den raad van beheer. Na
verloop van enkele jaren stond de maat
schappij geheel onder Engelschen invloed;
en niet alleen het kanaal, doch geheel
Egypte. Hiertoe diende in de eerste plaats
een in 1882 met behulp van Engelsch
geld kunstmatig verwekte opstand tegen
den Khedive, welke Engeland een voor
wendsel verschafte om tot „herstel van
de orde" troepen in Egypte aan land
te zetten.
In den Raad van Beheer van de Maat
schappij tot Exploitatie van het Suez
kanaal nemen, naast Engeland, alleen
Frankrijk en Nederland een zetel in. Nog
in den loop van verleden jaar werd een
Italiaansch voorstel, om de belangen van
dit land te doen vertegenwoordigen in
den Raad van Beheer, van de hand ge
wezen.
OPENBARE VEILIGHEID
Het houden van vergaderingen
De verordening, tWaaibij1 o.m. het vier-
eenigingswezen en het houden van ver
gaderingen twpirdt geregeld en waarbij
aan de procureurs-generaal ruime be
voegdheden zijn toegekend, zal op een
dezer dagen te houden bijeenkomst vain
de vijf functioWnarissetn, onderwierp valn
bespreking uitmaken. De bedoeling is
hiierbijl te komen tot richtlijnen voocr een
zooveel mogelijke uniforme toepassing
van de verordening iiru de ressorten van
die procureurs-generaal.
Het Vaderland heeft met den Haag-
scben procureur-generaal een oinldieihoud
over de verordening gehad. Aan het ver
slag daarvan ohtlieeneto Iwij het volgende:
Reeds thans bereiken de procureurs
generaals lawines van aa|nivragen voor
te houden vergaderingen. De hieib'iji ge
volgde gedragslijn is echter meestentijds
niet juist. Men behoieft aan de)m procu
reur-generaal geen toestemming vooreen
vergadering te vragen. Men behoeft
slechts mededeeling te doien van het)
Gébruikt voor den inmaak onze prima
Inmaak-Brandewijn
Bespaart suiker
voornemen om een vergadering te hou
den. Deze mededeeling moet den pro
cureur-generaal 7 dagen vioor den da,-
tum der vergadering bereikt hebben. Komt
er geen afwijzende beslissing, dus hoort
mien na die mededeeling Inlets meer, dan
kan de vergadering voortgang vilnlden.
Heeft de procureur-generaal bezWaren,
dan is de vergadering onherroepelijk ver-
b|oidiem.
Voorzoover de nieuwe verordening voor
schriften bevat ten aanzien, van verga
deringen zijn deze niet van toepassing
voor vergaderingen met een zuiver gods
dienstig of artistiék karakter, noch voor
besloten gezelschappen. Ook hierbij! zijn
,enkele punten, wielke een nader overleg
vereischen.
HEROPENING DER BEURS
wordt spoedig verwacht
In financiëele kringen is men van oor
deel dat de handel in effecten binnen
kort zal worden hesvat. De nieuwe beurs-
voorschriften zijn gereed, en daarin komt
o.a. ook voor, dat de prolongatierente
op 5 pet. wordt gefixeerd. Nu is het
weliswaar altijd nog mogelijk, dat hierin
wijziging wordt gebracht, maar waar
schijnlijk lijkt dit niet.
Het is ongetwijfeld een hooge rente,
en wanneer men bedenkt, dat daarbij
voor particulieren nog 1.8 pet. komt,
z'oodat men voor zijn debetpositie onge
veer 7 pet. moet betalen, vraagt men zich
af, of deze vergoeding wel in overeen
stemming met den gang van zaken op
de geldmarkt is. Niet onwaarschijnlijk is
het, dat men in deze hooge rente een
middel meent te hebben, waarmede eenige
pressie op een zoo spoedig mogelijke af
wikkeling van geblokkeerde prolongatie
posities kan worden geoefend. Gesteld
echter, dat zulks het geval is, dan is het
natuurlijk de vraag, in hoeverre met dit
middel het beoogde doel kan worden
bereikt.
Dat zal uit den aard der zaak geheel
afhangen van den gang van zaken op de
beurs. Blijkt het mogelijk om effecten,
die tot dekking van opgenomen gelden
in onderpand zijn gegeven, tegen koer
sen te verhandelen, die van de onder-
pandskoersen niet te ver afwijken, dan
zal de rente ongtwijfeld een druk-middel
kunnen zijn. Wanneer dat echter niet het
geval is, moet men er zich niet te veel
van voorstellen, aangezien menigeen er
dan de voorkeur aan zal geven, zijn po
sitie aan te houden.
Het voornaamste blijft intusschen een
zoo spoedig mogelijke heropening van
de beurs, opdat het publiek weer eenige
zekerheid krijgt omtrent de waarde van
zijn bezit. Voor het' geheele bedrijfsleven
is het trouwens gewenscht, dat er op
dit punt weer beweging komt. Minder
dan ooit behoeft er thans vrees te be
staan voor kapitaalvlucht, want deze is
ten eenenmale onmogelijk en evenmin be
hoeft er voor aanbod van buitenlandsche
zijde te worden gevreesd.
Er lijkt daarom geen enkel bezwaar
tegen, schrijft de N.R.C., om het binnen-
landsche effectenverkeer te herstellen, en
het is daarbij tevens te hopen, dat men
zich niet uitsluitend bepaalt tot staats
fondsen en eenige binnenlandsche indu-
strieele aandeelen.
Had' de oorlog tusschen Italië eiti
Frankrijk langer geduurd, dan zou hij!
zich gemakkelijk naar het voormalige
Ahessinië verplaatst hebben. In de Rhei-
nisch Westfalische Zeitung geeft iemand,
blijkbaar van den tegenlwoordigep toe
stand pp de hoogte, bijzonderheden. Ad
dis Abeba telt reeds ongeveer 150.000
iniwioUers. Koortsachtig wordt er ge
bouwd; een moderne Europeesche stad is
in Iwjording ien dit iai amper vier jaren.
HET VERKEERIJN ZEELAND j
Nieuwe regeling per 1 Juli Alle
motorverkeer iterk beperkt Spoor
en tram voor personenvervoer
In de huidige omstandigheden is het
noodzakelijk het verkeer te beperken.
De hoeveelheid benzine en andere motor
brandstof die beschikbaar is, laat niet
toe het gemotoriseerde weg- en water
verkeer op zoo uitgebreide schaal te
onderhouden als wij gewend waren. Ook
bedrijven die met behulp van benzine
motoren of dergelijke gedreven worden,
vallen onder de beperkende bepalingen.
Zooals de heer Ir. J. A. Ch. Oudemans,
Rijksinspecteur voor het Verkeer in het
district Zeeland mededeelde, wordt met
1 Juli a.s. een geheel nieuwe
regeling ingevoerd. Tot dien datum
berust de beslissing over benzineaan-
vragen in handen der burgemeesters.
Maar daarna heeft de Rijksverkeersin
spectie de regeling zoowel van het per
sonen- als van het goederenverkeer te
verzorgen.
Leidraad bij dit alles is, dat alle mo
torverkeer sterk beperkt zal worden/
Benzine en trajecten gedistribueerd
Om tot een goede regeling en billijke
verdeeling te komen, laat de Rijksinspec
teur zich voorlichten door deskundigen
uit de bedrijfswereld. Zoo is er een ad
viescommissie voor het beroepsvervoer,
dat b.y. bodediensten met vrachtauto's
omvat, voor het eigen vervoer, dus dat
van grossiers, wasscherijen en derg., en
voor het personenvervoer, dat niet alleen
de autobussen, maar ook taxi's en huur
auto's betreft
Is deze regeling in werking, dan zou
den we kunnen zeggen, dat zoowel de
benzine als de trajecten gedistribueerd
zijn. Niemand rijdt meer zonder vergun
ning en ieder ontvangt een driehoekig
herkenningsteeken, dat hem bij overtre
ding onverbiddelijk ontnomen wordt.
Reizen per spoor of tram
De hoofdverbindingslijnen in Zeeland
zullen intact blijven, al is het dan met
een beperkte dienstregeling. Ook de
meeste autobusdiensten zullen in zeer
beperkte mate op gang gehouden kunnen
worden. Het publiek zal wel zooveel
mogelijk gebruik moeten maken van
spoor of tram. Wie dus voor zaken
of besprekingen op reis gaat, zal in
hoofdzaak, zoo niet uitsluitend, aangewe
zen zijn op de openbare vervoermiddelen.
Het verdient nog meer dan anders aan
beveling, vooraf een programma en reis
schema op te stellen. Heen en weer rei
zen zal nog meer tijdroovend en dus
duurder worden in ons eilanden-gewest
dan vroeger.
Voor plezierritten met privé-auto's of
voor tochten met motorvaartuigen in
privé-bezit, dus jachten, is geen benzine
meer. Deze is enkel beschikbaar voor de
instandhouding van het economisch leven.
Het taxi-verkeer zal beperkt blij
ven tot zeer dringende gevallen. De dok
toren zullen wel blijven rijden.
Het goederenvervoer
valt onder deze Rijksinspectie. Voor,
de eilanden Tholen en Sint-Philips-
land geldt de regel, dat zij voor
personenvervoer onder de Inspectie Mid
delburg en voor het vrachtvervoer on
der die te Breda vallen.
Ook voor 't vrachtverkeer gaat men
uit van het standpunt: sterke beper
king, economisch gebruik en billijke ver
deeling van de beschikbare hoeveelheid
motorbrandstof.
Het spreekt dus vanzelf dat een re-
tourreis met een leegen wagen of een
rit met een half geladen wagen tot het
verleden behooren. Het publiek zal zoo
veel mogelijk de nog bestaande verzend-
gelegenheden moeten benutten. Overleg
en samenwerking van hen die verzenden
en hen die vervoeren onderling, en met
de autoriteiten, zal hier veel kunnen
bereiken. Het vervoer per vrachtauto op
langen afstand wordt beslist uitgescha
keld.
Naai* uit Bordeaux: verluidt hebban de
biji de Fransche en Belgische regeering
geaccrediteerde diplomaten, die zich op
het oogenblik in Biarritz bevinden, in
een bijeenkomst besloten voorloopig te
Biarritz te blijven, to,t de Fransche re
geering een definitief besluit genomen
(heeft over Ihaar zetel. De diplomatenl
hebben een oommissie ge-vormd voor per
manent contact met de F. r&nsche cen
trale autoriteiten.
Rusland eischt van Rumenië
Bessarabië en de Bukowina.
Malta en Suez de ^twistpunten
in de Oude Wereldzee.
Nieuwe regeling van het verkeer
in Zeeland met 1 Juli.
Met ingang van 15 Juli wordt
ons leger geliquideerd.
De Coöp. veiling Zierikzee in
het afgeloopen jaar.
anletlaliLety
G J. J. VERTON
Vraagt steeds onze bekende
Vleeschcroquetten
2 k 25 cent
Fijne Roomsoezen
W eespermoppen
en Botersprits
VERRENIEUWSTRAAT ZIERIKZEE
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien vajn de verduis-
ring:
Zonsondergang 28 Juni 10 nur 3 min.
Zonsopgang 29 Juni 5 unr 23 min.
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
29 Juni 9,17 21,35 2,42 15,14
By de vroeger geldende tijdsaanwijzing
dient 1,40 uur te worden bygevoegd.
PREDIKBEURTEN
Zondag 30 Juni.
Ned. Herv. Kerk.
Zierikzee. Nieuwe kerk. 10 ure, ds.
Heijboer van Ouwerkerk.
Kleine kerk. 10 ure, ds. Valeton.
Luth. Kerk.
10 ure, ds. J. H. Grottendieok, em.-pred.
Geref. Kerk.
10 en 6 ure, ds. Leene.
Ohr. Geref. Kerk.
10 en 6 ure, LeesdieBst.
Leger des Heils (Poststraat)
Zaterdagavond 8 ure, Openluohtwerk.
Zondag 7.30 en 10, Zaalbij een komst, 3 30
Openluohtsamenkomst op 't Groentje en
7.30 ure, Zaalbijeenkomst. Dinsdag 8 are
voor soldaten en bekeerlingen. Donderdag
8 ure, Openbare samenkomst, alles onder
leiding van adj. Ras en kapt. Torenbeek.
Geref. Gem. (St.-Domusstraat)
10.30, 3 en 7 ure, Leeskerk.
Oud-Gerei. Gem.
10.30, 3 en 7 ure, Leeskerk.
Renesse. 8 ure, ds. Faber.
Noordwelle. 10.30 ure, ds. Faber (Doop)
Haamstede. Ver. v. Vrijs. 8 ure, dhr.
Gast van Renesse, in het clublokaal.