NIEUWSBODE
WOENSDAG 26 JUNI 1940
M
D e laatste dagen komt herhaaldelijk
den naam van maarschalk Pétain, den
Franschen premier in de pers voor, naar
aanleiding van de met Duitschland en
Italië gesloten wapenstilstandovereen
komst. Een karakteristiek van den grijzen
maarschalk, die 88 jaar telt, moge hier
volgen. Pétain bezit de kenmerkende
eigenschappen van den ouden soldaat.
Hij houdt niet van veel woorden, doch
weet te handelen. Dit heeft hij in deze
laatste dagen getoond.
De Kern
ABONNEMENT
Prijs fl.50 p. kwartaal, Kuiten Zi©rikz©e
f 1.80, Voor het buitenland f 10.p. jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14372
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar pleet: ruimte. „Sucoesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
POLITIEKE ASPECTEN
Engeland zal op drie fronten
worden aangevallen Petain,
Frankrijk's grijze min.-president
Turkije twijfelt partij te kiezen
en kan zeggen dat door de onder
werping van Frankrijk voor Italië de
phase van den oorlog in Europa ingrooté
trekken is afgesloten. Alle krachten wor
den thans ingezet tegen Engeland, dat
men op drie fronten zal bestrijden. In
de eerste plaats richten de aanvallen zich
tegen het Britsche eilandenrijk zelf
ten tweede tegen de onder Engelsche
heerschappij staande gebieden en in de
derde plaats tegen de Engelsche vloot.
Door het wegvallen van zijn bondgenoot
zal Engeland zich thans alleen te weren
hebben tegen de twee grootste Europee-
sche mogendheden.
Met den dag blijkt duidelijker dat de
toezegging, door Mussolini gedaan aan
Zwitserland, Joegoslavië, Griekenland en
ten slotte aan Turkije en Egypte, dat
Italië geen vijandige bedoelingen koes
terde ten hunnen opzichte, een streep
hebben gehaald door de plannen van de
Westelijke mogendheden, om den oorlog
tot deze gebieden uit te breiden.
Nu Frankrijk is uitgeschakeld, is voor
Italië het zwaartepunt verlegd naar de
Middellandsche Zee. Hier wacht het de
taak, de Britsche steunpunten te overwel
digen en daardoor de Engelsche voogdij
over de Middellandsche Zee te vernieti
gen. Engeland kan slechts rekenen op
steun uit de Vereenigde Staten. Hierdoor
krijgt de oorlog het karakter van een
Angelsaksischen strijd tegen de rest van
de wereld. Door het deelnemen van Ita
lië aan den oorlog is de toegang tot de
Middellandsche Zee thans voor Engeland
afgesloten. De posities, welke Engeland
m deze zee bezit, zijn geheel van het
moederland afgesloten, zoodat zij los van
elkaar zullen moeten doorvechten.
O ok in het Oosten heeft Engeland
groote zorgen. Alle moeite, welke de
Engelsche diplomatie zich daar sinds
jaren gegeven heeft, heeft niet kunnen
bewerken, dat de Arabische landen het
met zich zelf eens hebben kunnen wor
den aan welken kant zij moesten gaan
staan, ondanks de verdragen van bond
genootschap, welke de prijs geweest wa
ren, waartegen landen als Egypte en
Irak hun formeele onafhankelijkheid
hadden weten te verwerven. En wat voor
de Arabische landen geldt, geldt ook voor
Turkije, ook al had dit land in grooter
vrijheid kunnen besluiten tot het ver
drag van onderlingen bijstand, dat het
driekwart jaar geleden met Engeland en
Frankrijk heeft aangegaan.
T u r k ij e is, wel heel onpleizierig tus-
schen twee stoelen komen te zitten. De
vriendschap van de Sow jetunie, waarop
de volksrepubliek heeft kunnen rekenen
van het oogenblik van haar bestaan, heeft
het bedorven, toen het zich met Engeland
en Frankrijk verbond.
Klaarblijkelijk vreesde het, dat deze
vriendschap, na de sluiting van het niet-
aanvalsverdrag tusschen Duitschland en
de Sow jetunie, al te oppervlakkig worden
zou. Nu echter het verloop van den oor
log de macht van de geallieerden, die
reeds geen geallieerden meer zijn, ver
regaand verzwakt heeft, moet Turkije het
onbehaaglijk gevoel krijgen, alleen achter
te blijven met een vriend, die niet zoo'n
bijzondere vriend meer is.
Pétain heeft gedaan, wat voor zijn volk
het beste was: met het heldere inzicht
van den ouden soldaat, die zijn leven
heeft gesleten op tal van slagvelden, de
overmacht van den vijand erkennend, was
het hem duidelijk, toen hij aan het be
wind kwam, dat er slechts één uitweg
bestond: den strijd ten spoedigste te be
ëindigen. Dat dit een besluit was, dat
hem buitengewoon: zwaar moet hebben
gewogen, lijdt geen twijfel. Doch hij heeft
niet geaarzeld om het ihes in de wonde
te zetten, om nog te redden, wat er te
redden viel. Hij heeft gehandeld"iii het
belang van zijn land en volk.
Geboren in 1856 zou men van Maar
schalk Pétain kunnen zeggen, dat zijn
werkelijke militaire loopbaan eerst is be
gonnen, toen zij, door zijn pensionneering,
reeds was afgeloopen. In de maand Aug.
1914 was hij juist, met het oog op het
bereiken van de leeftijdsgrens, gepensi-
onneerd, toen ten gevolge van het uit
breken van den wereldoorlog weder een
beroep op hem werd gedaan. Hij voerde
het bevel over een brigade infanterie
bij Charleroi en ontwikkelde daarbij zoo
danige strategische eigenschappen, dat hij
spoedig daarop werd belast met het be
vel over een divisie en later met dat
over een legercorps.
In den loop van den wereldoorlog on
derscheidde hij zich bij verschillende ge«
legenheden, o.a. door Verdun te behou
den, dat door de Fransehe legerleiding
reeds was opgegeven. In April 1917 werd
hij benoemd tot opperbevelhebber van de
Fransehe strijdkrachten te land.
Het grondstoffen- en voedsel
probleem van Europa
De gevolgen van de blokkade
In een uitvoerig artikel behandelt de
N.R.Ct. het grondstoffen- en voedselpro
bleem, waarmede het vasteland van
Europa, doordat het afgesloten is van
de wereldzeeën, thans heeft te kampen.
Het blad schrijft hierover o.m. het vol
gende: Europa is van de wereldzeeën
afgesloten. Het is gedwongen, zichzelf
te voeden en zichzelf van grondstoffen
te voorzien. Ten deele hebben de landen
van hel vasteland van Europa dit reeds
gedaan. Maar zij vulden hun eigen pro
ductie aan met invoeren uit andere dee-
len. Voor deze aanvullende invoeren zijn
zij nu afhankelijk van wat de Europee-
sche landen aan overschotten voortbren
gen.
De stopzetting van
hot zoeverkeer
heeft twee kanten, die van den ontvanger
en dien van den leverancier. Wat den eer
ste betreft, hij mist zekere aanvoeren
en zal moeten trachten deze hetzij van
Europeesche producenten te betrekken,
hetzij het verbruik te verminderen.
Even belangrijk is dit vraagstuk voor
de producenten. Europeesche exporteurs,
die tot dusverre hun goederen overzee
zonden, waaronder ook de export naar
Engeland valt, moeten nu ook voor hun
producten een andere bestemming zoe
ken. Dit zal in de meeste gevallen wel
lukken, omdat Europa's voedselvoorzie
ning v,oor een belangrijk gedeelte op
overzee steunde. Maar anderzijds kunnen
de producenten overzee hun producten
niet kwijt. Zoo krijgt men dus ook een
indruk van den invloed, welken de blok
kade van continentaal Europa op het
bedrijfsleven in de overige werelddee-
len heeft.
Wat de
zuivelproducten
betreft, bedroeg de boterinvoer van
de landen van het vasteland van
Europa in de laatste jaren gemiddeld
90.000 ton; Engeland alleen importeerde
bijna een half millioen ton.
De boterïnvoeren in continentaal Euro
pa uit andere werelddeelen waren tot
dusverre naar verhouding gering.
Onder de belangrijkste exporteurs ko
men o.a. voor: Denemerken met 150.000
ton, Nederland 55.000 ton, en Est
land, Finland, Letland, Litauen, Zweden
en Rusland elk met ieder jaarlijks tus
schen 10.000 en 20.000 ton.
Hieruit laat zich dus de conclusie trek
ken, dat indien de productie op het
zelfde peil blijft en dat is vooral
afhankelijk van het vraagstuk der voed
selvoorziening van het vee en ten deele
van den omvang der oorlogsverrichtin
gen. Europa zal, dank zij het wegvallen
van Engeland als kooper, over voldoen
de boter beschikken om het verbruik
op gelijken voet als voorheen voort te
zetten (event, ook ter vervanging van
margarine en vet).
Minder gunstig staat het er voor met
de Tarwe
Bijna 5 millioen ton tarwe vond jaar
lijks haar weg tnlaar continentaal Europa
(Engeland importeerde jaarlijks nog iets
meer). Meer dan de helft van deze
invoeren was afkomstig uit Argentinië,
Canada en de Vereenigde Staten. Hoewel
de cijfers sterk schommelen, zou men
Engeland's invoer uit Europa met een
gemiddelde van een half millioen ton
kunnen kenschetsen.
De situatie is nu aldus, dat Engeland's
afsnijding van het continent van Europa
bij lange na niet opweegt tegen de af
snijding van overzee van dit continent.
Als gevolg van een en ander heeft con
tinentaal Europa over ongeveer 2—21/2
millioen ton tarwe minder te beschik
ken dan vóór. den oorlog, welk tekort
door intensievere productie moet wor
den aangevuld.
Voor een tekort aan
Suiker
valt niet te vreezen.
Bijna alle landen ter wereld zijn na
den wereldoorlog met een eigen suiker
industrie begonnen. Londen was sinds
lang de eenige suikermarkt geworden,
waar bovendien nog veel suiker uit de
dominions werd aangeboden ter voldoe
ning aan de werkelijk groote behoefte.
Als gevolg van deze constellatie betee-
kende voor de meeste landen de invoer
van suiker slechts een fractie van het
verbruik. Zoo klein was deze aanvulling,
dat in jaren van goede oogsten verschei
dene dezer landen als exporteurs op
de markt kwamen, welke onder minder
gunstige omstandigheden wel importeurs
waren. Europa zal nu wellicht iets min
der suiker krijgen dan vporheen. Dit
verschil is echter slechts een fractie van
het verbruik en maakt daarvan een nau
welijks merkbaar percentage uit. Door
een iets grooter bebouwde oppervlakte
is dit gemakkelijk te herstellen.
Grooter zal het verschil zijn met
de Tabak
Gemiddeld importeerde continentaal
Europa 250.000 ton ruwe tabak. Duitsch
land zelf nam verreweg de eerste plaats
in met ong. 100.000 ton 's-jaars.
Hier moet de Balkan uitkomst bren
gen en wel Bulgarije, Griekenland en
Turkije in de eerste plaats en zij krijgen
een goede kans om niet hun producten
een blijvende plaats in het hart der
rookers te veroveren. Want al zal deze
dan zijn Braziliaan moeten missen, in
totaal exporteerden de Europeesche pro
ducenten jaarlijks ong. 125.000 ton. Dit
wil derhalve zeggen, dat ongeveer de
helft van Europa's invoerbehoefte in
eigen huis kan worden gedekt.
Wat
de Meststoffen
aangaat, staat het er met de phosphaten
niet mooi voor. Slechts Rusland met ruim
V2 millioen ton is een belangrijk leveran
cier, waarbij dan nog slechts België met
50.000 ton komt. Daar stond een jaar-
lijksche invoer van gemiddeld 4.5 mill,
ton tegenover.
Maar waar de nood het hoogst is, is
de redding nabij. Ditmaal in den vorm
van Algiers, Marokko en Tunis. Bedrie
gen de vooruitzichten niet, dan zullen
zij eerlang liun leveringen kunnen her
vatten. Wat dit beteekent, wordt dui-
deliik, indien men bedenkt, dat deze drie
gebieden gemiddeld jaarlijks 3.5—4 mill,
ton uitvoerden. Bij de nitraten is het
continent gelukkiger, omdat Noorwegen
en Duitschland zich in een grootere pro
ductie mogen verheugen. Onbemest be-
1 hoeft de grond dus niet te blijven.
1
JOHANNES GUTENBERG
I Deze dagen beginnen in Maine en Leipzig
3 de feesten ter herdenking van Gutenberg,
die voor 600 jaar aan de wereld de losse
letter schonk. Outenberg werd ongeveer in
het jaar 1400 in Maine geboren. Hy be
hoorde tot het geslacht Genfleisch, maar
nam later den naam Gutenberq van eyn
moeder aan. Als eyn belangrijkste werk
stukken werden de 42-regelige en 36 regelige
bijbel beschouwd.
VAN HET STRIJDTOONEEL
IN FRANKRIJK
Meer gespaard dan verwoest
De Parijsche correspondent van de
Nieue Beroer Zeitung schrijft in een ar
tikel over zijn indrukken ujt het Fran
sehe strijdgebied Oi.a. het volgende: Die
gevolgen van de moderne strijdmetho,-
den zijin geheel en ali verschillend ge-
twieest van datgene, wat men algemeen;
vieriwiacht had. Er is in geen enkel ge
val onr iedere, duimbreedte gromds ge-
vpohtjem, in geen geval iedere stad, ieder
dorp in den zoogenaamdem totalen oor
log vernietigd. Integendeel. Het aantal
gespaarde landstreken en (nederzettingen
is naar verhouding veel grooter dan de
veiiwjoieste. Rekening houdende met dem
gigantischen vjoflkerenstrijld, die aan den
gang twias. is eigenlijk zeer weinig ver
nietigd.
Ziwiaar geleden heeft het Noorden, n.l.
Atrecht. Duinkerken ien Rotterdam. Dobh.
tusschen de afzonderlijke punten- van te
genstand tijdens den terugtpoht en de
verdediging, zoo schrijft de correspondent
verder, strekken zich dikwijls gebieden
van twintig tot vijftig kilometer uit, waar
geen dakpan van de huizen is gevallen.
Nog veel duidelijker zijln dergelijke on
beschadigd gebleven gebieden te zien
voor ien voornamelijk achter P-arijls. Daar
kan inen honderd kilometer rijden zon
der een spoor van den -oorlog te zien.
De correspondent zet dan verder uiteen,
dat de Duitschers hun blommen uitslui
tend pp bruggen, troepencolqnlnesmili
taire steunpunten, alsmede pp kruispun
ten van (wiegen en spoorwegstations heb
ben geworpen. Tenslotte zegt de cor
respondent: Ik heb nergens een böwiust
bombardement van burgerpersopen of bur
gerlijk eigendom gezien.
WEDEROPBOUW VAN
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Herstel van scheepvaart en industrie
Onder leiding van mr. P. Dieleman,
lid van Gedeputeerde Staten van Zeeland,
is te Axel een bijeenkomst gehouden
teneinde met clr. Linde, gevolmachtigde
voor Zeeland, de plannen te bespreken
die voor den wederopbouw van Zeeuwsch
Vlaanderen beteekenis hebben.
Behalve de burgemeesters van de ge
meenten in 't Oostelijk deel van Zeeuwsch
"Vlaanderen, waren voor deze besprekin
gen uitgenoodigd de vertegenwoordigers
der in dit gebied gevestigde groote in
dustrieën, directeuren van vervoeronder-
nemingen in Zeeuwsch-Vlaanderen, inge
nieurs van den Waterstaat, afgevaardig
den van de kamer van koophandel voor
Zeeuwsch-Vlaanderen enz.
Eerst werd gesproken over de moeilijk
heden welke het verkeer in Zeeuwsch-
Vlaanderen tengevolge van den toestand
ondervindt. Waarschijnlijk zal de spoor
wegmaatschappij Mechelen-Terneuzen bie-
nenkort in staat zijn, haar diensten te
hervatten; dit heeft zoowel voor het
reizigersvervoer als voor goederenzen
dingen beteekenis.
De Zeeuwsch-Vlaamsche tramwegmaat-
schappii en de stoomtram Hulst-Walsoor
den ziin in staat een beperkten dienst
met trams en autobussen te onderhouden.
Vooral aan het herstel van de vaart
op het kanaal tusschen Terneuzen en
Gent is bij de besprekingen de aandacht
gewijd. De ingenieur van den rijks
waterstaat, de heer P. Stelling, heeft
mededeelingen gedaan met betrekking tot
de pogingen 0111 de Oostsluis en de
Middensluis te Terneuzen voor de scheep
vaart vrij te maken. Binnen enkele dagen
hoopt men zoover gevorderd te zijn, dat
schepen tot 300 ton weer op het kanaal
kunnen worden toegelaten.
Wat de fabrieken betreft, heeft de
bijeenkomst geleerd, dat men met tal
van moeilijkheden heeft te kampen. Zoo
kunnen de industrieën, die water aan
het kanaal onttrekken, hiermede tenge
volge van de vervulling niet voortgaan.
Men zit ook met aan- en afvoer en riïet
de levering van gas.
De tricotagefabrieken, de w ever ij e n
en textielfabrieken in Oostelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen zien zich voor haar seizoen
productie zeer belemmerd door het feit,
dat de aanvoer van de noodige garens
uit Frankrijk en België gestaakt is. Men
kan mog geen vergunning krijgen om deze
grondstoffen daar te gaan halen.
De klompenindustrie wordt belemmerd
door de vervoersmoeilijkheden. Verwacht
mag worden dat deze spoedig zullen ver
minderen, zoodat daardoor de kans om
de orders uit te voeren, aanzienlijk zal
verbeteren. Indien de schippers de be
schikking krijgen over gasolie, zal de
Engeland wordt straks op drie
fronten aangevallen
Wapenstilstandsvoorwaarden
tusschen Duitschland en
Frankrijk
Gedeputeerden en Wethouders
in hun functie gehandhaafd
De grondstoffen- en voedselvoor
ziening in Europa belicht
Stagnatie in de automatiseering
van de telefoon
DE VERDUISTERING
I11 het belang van de naleving van de
bepalingen ten aanzien van de verduis-
ring:
Zonsondergang 26 Juni 10 uur 4 min.
Zonsopgang 27 Juni 5 uur 22 min.
Maan op: Maan onder:
27 Juni 23,48 11,55
Laatste Kwartier 18,33
klompenindustrie een niet onbeteekenend
afzetgebied kunnen bedienen. Ook voor
de v issch e rij is de verstrekking van
gasolie van groot belang; dienaangaande
is men overtuigd van de medewerking
der autoriteiten.
De vlasindustrie zal moeten wor
den stilgelegd omdat het afzetgebied ont
breekt. Men zal evenwel contact zoeken
met de in Duitschland gevestigde vlas-
spinnerijeh, teneinde langs dien weg po
gingen aan te wenden om de bedrijven
voortgang te doen hebben.
HET TELEFOONNET
IN ZEELAND
Stagnatie in de automatiseering
Het telefoonnet heeft in den oorlogs
storm, ook in het Zeeuwsch gewest, rake
klappen gekregen.
Het ergste was- Zeeuwsch-Vlaanderen er
aan toe, daar de aftrekkende geallieerde
troepen de opdracht hadden gekregen
zooveel mogelijk te verwoesten.
Enorme schade werd o.a. aangericht in
de nieuwe telefooncentrale te Terneuzen,
waar men met hamers en breekijzers op
het fijne mechanisme heeft ingeslagen.
Het telefoonpersoneel heeft gedaan wat
het kon om de verbindingen daar weer
te herstellen en over veertien dagen
hoopt men alles weer in goeden staat
te hebben.
Voor den herbouw van het vernielde
interieur der centrale te Terneuzen heeft
men het materiaal gebruikt dat eigenlijk
voor de automatiseering van Walcheren
was bestemd, waardoor in deze werk
zaamheden aldaar groote stagnatie is ge
komen; ook op Zuid-Beveland is het voor-
loopig wachten op nieuw materiaal. Zuid*
Beveland, Walcheren en de andere eilan
den zijn er betrekkelijk nog goed van af
gekomen, meldt hel Dbld. v. N. B. en
Zld. In den Kreekrakdam zijn de kabels
vernield geworden, evenals in den Rijks
weg bij Kruiningen, maar op den Sloe-
dam, bleven ze ongeschonden, hoewel in
slaande bommen en granaten ze op zes
plaatsen blootgelegd hadden.
'n Bijzonder bewijs van moed heeft het
telefoonpersoneel gegeven bij het repa-
reeren van de kabels in den Kreekrak
dam. Ondanks het feit, dat de krijgs
verrichtingen daar nog in vollen fang
waren, werd de arbeid daar verricht, om
dat men anders van de verbinding met
het overig deel van Nederland verstoken
was.