ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE!
DINSDAG 16 APRIL 1940
OPGEHI
ZEMKZBESQg COWAIfT
DE NOORSCHE MARIONNETTEN-REGEERING
ZOU AFGETREDEN ZIJN
De Kern
ABONNEMENT
Prijs 11.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland! f 10.p. jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
1797 - sm
Uitgave N.V, de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14316 i
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Sucoesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
De Engelschen hebben op de Lofoten troepen ontscheept
Noorwegen als uitvalbasis tegen de Engelsche Oostkusi
In Duitschland heeft men met de groo-
te waarschijnlijkheid, dat het den Engel
schen zou gelukken op een of meer
punten van de 1500 km. lange Noorsche
Westkust te landen, van den beginne af
rekening gehouden. Nu volgens de laatste
berichten, hetzij op 30 km. van Narvik,
dan wel of ook op de Lofoten en
wellicht nog op andere plaatsen een
landing reeds schijnt te zijn gelukt, wor
den de beschouwingen actueel, die in
de Berlijnsche pers zijn verschenen.
De bladen te Berlijn publiceeren alge
meens strategische beschouwingen naar
aanleiding van het feit, dat van Duitsche
militaire zijde wordt verklaard, dat alle
vooraf bepaalde punten in Noorwegen en
ook in Denemarken thans met de daar
toe noodige troepen en oorlogsmateriaal
zijn bezet en men rustig het verdere
verloop kan afwachten. Men kan daar
bij aannemen, dat, gezien de groote of
fensieve plannen der geallieerden om de
Duitsche strijdkrachten in Noorweg en
en Denemarken te gaan aanvallen,
en zoo mogelijk te verdrijven, de Duit
sche weermacht en de politieke leiding
niet meer de mogelijkheid zien, althans
niet wat Noorwegen betreft, zich verder
te houden aan de belofte beide landen
niet als operatiebasis te zullen gebrui
ken.
«De natte driehoek)* (de Duitsche Bocht)
De „D.A.Z." herinnert aan groot-admi
raal v o n T i r p i t z, die tijdens den we
reldoorlog de allergrootste beteekenis
heeft gehecht aan het voor Duitschland
zoo gewenschte „uit den natten driehoek
loskomen", waarmee hij de zg. Duitsche
Bocht bedoelde, die te ver van de Engel
sche vlootbasis verwijderd was en heden
nog is, en de Duitsche vloot als het ware
gevangen hield.
De nieuwste actie van Hitier en zijn
militaire raadgevers nu heeft de Duit
sche zee- en luchtmacht uit dezen „nat
ten driehoek" verlost en de meeste Duit
sche bladen drukken kaarten af om den
lezer nog eens duidelijk te laten zien,
dat men nu tegen de Engelsch-
Schotsche Oostkust kan opereeren
over afstanden, die slechts de helft tot
een derde bedragen van die, welke de
Duitsche vliegtuigen, onderzeebooten en
andare oorlogsvaartuigen tot nu toe
moesten afleggen om Engeland te be
reiken. Het is wel zeker, dat daar thans
een d&nkbaar gebruik van zal worden
gemaakt en het zal wel in hoofdzaak
de zeer sterke Duitsche luchtmacht, die
in tegenstelling met de marine, nog wei
nig heeft geleden, blijken te zijn, die van
Noorwegen uit zal gaan opereeren.
Do Lofoten door do Britten bezet
Het Britsche expeditieleger is op de
Lofoten, de eilandengroep voor den in
gang van de fjord van Narvik, aan
land gezet.
De United Press schrijft, dat de Brit
sche luchtmacht een werkzaam aandeel
heeft gehad bij de landing der Britsche
troepen in Noorwegen. Het communiqué
van het Britsche ministerie van Oorlog en
de Admiraliteit maakt geen melding van
de plaatsen, waar de landingen zijn ge
schied. Er zijn echter vijf punten, waar
een landing zou kunnen worden verwacht,
nl. Narvik, Drontheim, Bergen, Namsos
en Avalsnes; het meest geschikte punt
hiervan zou nog Drontheim zijn. De fjord
van Drontheim is n.l. zoo diep, dat er
moeilijk mijnen kunnen worden veran
kerd. e I'M
De regeering-Quisling afgetreden?
De onder Duitsche controle staande
radiozender van Oslo heeft gisteravond
medegedeeld, dat de Noorsche tegenre-
geering van majoor-Quisling is afgetreden
Het beheer over de door de Duitschers
bezette streken van Noorwegen is over
genomen door een „bestuurscommissie"
onder leiding van Christensen, den voor
zitter van den gemeenteraad van Oslo,
aldus deelde de omroeper verder mede.
Men meet te Berlijn nu breed de voor
deden uit voor Duitschland, verbonden
aan de beheersching van Zuid-Noorwegen
en Midden-Noorwegen, waardoor dehee-
le oostkust van de Noordzee een basis
voor aanvallen op Engeland is geworden.
Daarentegen beweert men thans, dat de
bezetting van Narvik alleen van belang
was om het ertstransport naar Engeland
af te snijden, hetwelk nu toch vervallen
was.
Hieruit blijkt wel, dat men ook te Ber
lijn de positie van de Duitsche bezetting
van Narvik thans niet al te gunstig meer
beschouwt en rekening houdt met de
mogelijkheid dat zij in de toekomst nog
slechter zal worden.
De Noren bieden depper tegenstand
De laatste berichten wijzen erop, dat
de Duitschers in Noorwegen aan het
Zuid-Oostelijk front aanmerkelijke suc
cessen behalen, waar zij hun tegenstan
ders, met één flank tegen de Zweedsche
grens steunend, trachten op te rollen. Zij
hebben hier reeds verscheidene duizenden
Noren afgesneden. Het einddoel van deze
tactiek schijnt te zijn naar het Noorden
door te dringen en de Noren te dwingen
zich in de bergdistricten terug te trek
ken.
De situatie te Kongsvinger wordt
kritiek geacht. Social-demokraten schat,
dat de Duitschers in deze buurt over ten
minste 16.000 man beschikken en de val
van de stad wordt nabij geacht, ondanks
den dapperen weerstand van de Noren.
In militaire kringen is men echter van
meening, dat snelle successen niet veel
waard zijn, tenzij de Duitschers er in
slagen voortdurend versterkingen aan te
voeren. Verder wordt er op gewezen,
dat de Duitschers over zware artillerie
en andere voorraden moeten kunnen be
schikken, die niet door de lucht kun
nen worden aangevoerd. Het bewijs, dat
da Duitschers reeds met gebrek aan
brandstoffen te kampen hebben, ziet men
in het feit, dat twee Duitsche militaire
vliegtuigen in Zweden noodlandingen
hebben moeten maken wegens gebrek
aan benzine.
AMERIKA, DE OUDE WERELD
TEN VOORBEELD
«Waarom het vrede is in Amerika»
In ,een rede tot de Pan-Amerikaansche
Uinie, welke Maandag door de meeste
Amerikaansche zendstations ©n op de
korte golf is uitgezonden, heeft president
Roosevelt verklaard
„De nieuwe Wereld heeft zich van de
voornaamste en eenvoudigste oorzaken
der oorlogen bevrijd, alleen door overeen
te komen, dat elke staat de integriteit
en de onafhankeijkheid der andere zal
eerbiedigen. De vrede tusschen onze
Amerikaansche volken blijft ver
zekerd door de instrumenten, die wij
hebben kunnen smeden. AlthaJns in de
groote lijnen behelzen zij1 de beginselen,
iwaarop, naar ik geloof, de vrede in
de geheelie wereld gebaseerd moet zijn.
Wij alien hebben afgezien van ieder
riecht tot interventie in de binnenland-
scbe aangelegenheden van den ander. Ër
heerscht thans vrede tusschen ons, door
dat wij' hebben besloten, elk verschil
vam mieening, dat zou kunne11 rijden,
t ie regelen door v r i e m d s c h a p p ei.
1 ij' k e onderhandelingen in over
eenstemming met rechtvaardigheid en bil
lijkheid, in plaats van door geweld.
Wij', op dit halfrond, behoeven niet maar
een nieuwe internationale orde te zoe
ken: wij hebben haar reeds gevonden.
Wij hebben dat niet bereikt door hyste
risch geschreeuw of vervaarlijke troepen
bewegingen. Wij hebben geen volken ver
nietigd, geen regeeringen gevangen ge
nomen, geen onschuldige menschen ver-
dreven van de haardsteden, die zij zich
hadden gebouwd. Wij' hebben geen dw'aze
theorie van rasmeerdeilheid uitgevonden,
geen dictatuur door middel' van een al-
gemeene revolutie verkondigd.
Be inteii-Amerikaansche orde is niet
opgebouwd uit haat of terreur, zij'.is tot
stand gekomen door een eindeloos doel
treffend werk van menschen van goede
gezindheid.
Wij' kunnen thans geen illusies hebben;
de oude droomen van een wereld
rijk vieren weer hoogtij!. Wijl weten, dat
wat in de Oude Wereld gebeurt, een
directem en machtigen invloed op den
vrede en welvaart in de Nieuwe wereld
heeft. Daarom hebben wij beslaten tot
maatregelen, die ,ons In staat stellen het
hoofd te bieden aan allies, wat kan
komen".
SIR SAMUEL HOARE
de nieuwe Britsche minister van luchtvaart
inspecteert kadetten van een vliegschool
ergens in Engeland.
JAPAN EN NED.-INDIE
Verklaring van minister Arita
Op een hem door vertegenwoordigers
van de pers gestelde vraag betreffende
het standpunt van Japan ten aanzien vlam
leen eventueel betrokken raken van Ne
derland in den Europeeschen oorlog en
de gevolgen daarvan voor Nederlandsch
Oost-Indië, heeft de Japansche minister
van Buitenlandsche Zaken, Arita, het
volgende antwoiord gegeven:
„Met de Zuidzee'-gebieden, in het bij
zonder Nederl. Oost-Indië, is Japan eco
nomisch verbionden door nauwe betrek
kingen van wederkeerigheid in de bedie
ning van elkanders behoeften. Op soort
gelijke wïj'ze handhaven andere landen
in O o s t-A z i nauwe economische be
trekkingen met die streken. Dat wil1 zeg
gen, dat Japan, deze landen en deze
streken tezamen bijdragen tot de wel
vaart van Oost-Azië door wederzijdsche
hulp ien onderlinge afhankelijkheid.
Mochten de vijandelijkheden in Europa
uitgebreid worden tot Nederland en, zopi-
als gij zegt, gevolgen hebben in Neder
landsch Oost-Indië, dan zou dat
niet alleen ingrijpen in de handhaving en
bevordering van bovengenoemde betrek
kingen van economische onderlinge afhan
kelijkheid, in het tezamen leven ,gn in de
gezamenlijke welvaart, maar ook aanlei
ding geven tot een onwenschelijkem toe
stand, gezien van het standpunt van den
vrede en de stabiliteit in Oost-Azië. Met
het oog op deze overwegingen kan de
Japansche regeering slechts diep bezorgd
zijtn lo*ver iedere ontwikkeling van den
oorlog in Europa, waarmede een agres
sie zou gepaard gaan, die van invloed'
Zou kummein zijn op den status quo van
Nederlandsch Oost-Indië".
Naar aanleiding van bovenstaahde pu-
plcaties in de Japansche bladen heeft de
Avondpost aan den Japanschen gezant
in Den Haag verzocht om de opinie Weer
te geven van de Japansche regeering in
zake deze krain ten geruchten. De
gezant verklaarde nog niet officieel door
zijn regeering op de hoogte te zijln ge
bracht van deze perscampagne. Hij' ver
volgde:
Ik herinner u er echter aan, dat korten
tijd geleden minister Arita in het Japan'- j
sche parlement heeft verklaard, gaarne
met Nederland een non-agressiepact te j
willen aangaan, Wanneer de Nederland- t
sche regeering zulks zou wenschen. Er is
ook niets gebeurd, wat ook maar ©enigs,-
zins daarin wijziging zou hebben kunnen
brengen. Ik herhaal, dat Japan den ab-
solütem wensch heeft de onafhankelijkheid
I van Ned. Oost-Indië te eerbiedigen en
wij' hopen, dat de vreedzame relaties
tusschen de beide landen evenals de sta,-
tus quo bewaard zullen blijven".
MAXIMUMSTRAF VOOR
SPIONNAGE VERHOOGD
Zo zal op 15 jaar worden gebracht
De minister van Justitie heeft bij de
Tweede Kamer een wetsontwerp inge
diend, bevattende nadere voorzieningen
tegen het bekend maken van staatsge
heimen, verhooging van de maximum
straf op een aantal misdrijven tegen de
veiligheid van den Staat.
De spionnagezaken van de laatste maan
den hebben aangetoond, aldus de Mem.
van Toelichting, dat onder bepaalde om
standigheden de maximum-straf, in art.
98 van het Wetboek van Strafrecht ge
steld op openbaarmaking of aan buiten
landsche mogendheden bekendmaken van
zaken, waarvan de geheimhouding door
het belang van den Staat wordt geboden,
te laag is te achten.
Hij is tot de conclusie gekomen, dat
een verhooging tot vijftien jaar, gezien
de andere artikelen van dien titel
in het bijzonder de artikelen met hooge
straf-maxima verdedigbaar is, mits
gelijktijdig de andere lagere straf-maxima
in dezen titel worden verhoogd.
Uit de Nieuwsbode
van vóór vijftig jaar
Van 15—21 April' 1890. In ©en plech
tige zitting van de arrondissementsrechli-
bahk fce Zierikzee had de Installatie
plaats van den nieuw benoemden officier
van justitie mr. A. Nr baron de Vos;
van Steenwijk.
Aan het Westhavenhoofd te Zie
rikzee werd het derde zinkstuk, ter
verdediging van den vooroever ter plaat
se, in de diepte neergelaten.
Aangenomen het beroep naar Brou
wershaven door ds. A. Adema te
Nijiehoime.
Bij het teeren van oesterzeaften te
Brouwershaven geraakte de oester-
schuur met woning van den putbaas in
brand. De woning, hoetwel deerlijk ge
havend, blleef behouden.
De buitengewone vergadering der
Ziierikzeesche Stoomboot Maatschappij 'be
sloot tot het aangaan eener leening van
ff 100.000 a 5 Ipet.
De gemeenteraad te Stavenisse
stelde het kohier van den H.O. voor
1890-'91 vast op f2600 verdeeld over 21
klassen-
De aanvoer van paarden en vee
op de markt te Kortgene was gropfer
dan ooit. Vette koeien werden verkocht
tot f 340, ossen tot f 260, vaarzen voior
f160—170. Premie voor het grootst aan
gevoerde aantal kreeg de heer C. de
Kam te Wissekerke.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Gestrand en verlaten, maar vlotgekomen
Het Nederlandsche schip „Heemskerk"
is gisterochtend niet ver van Great Yar
mouth op een zandbank geloopen. De
bemanning, die uit zes koppen bestond,
maakte een hachelijken tijd door voor
zij werd gered door een reddingboot.
Nadat het schip op de zandbank was
geloopen, zocht de bemanning veiligheid
in het stuurhuis. Zij hoopte het schip
nog te kunnen redden. Zware golven
overdekten echter het schip en na vele
uren wachten, besloot de kapitein de
assistentie te accepteeren van de red-
dingboot, die al tot tweemaal een bezoek
aan het schip had gebracht.
Het was een gevaarlijke tocht van het
stuurhuis naar de deinende reddingboot.
De bemanning besloot in paren den moei
lijken gang te wagen. Zoowel in het
stuurhuis als in de reddende sloep beleef
de men angstige oogenblikken toen het
eerste paar den korten, maar gevaarlijken
weg over het dek naar des loep waagde.
Eén misstap zou het einde kunnen betee-
kenen, want de golven kwamen steeds
dreigender op het schip aanrollen. Ge
lukkig slaagden zij er allen in het schip
zonder letsel te verlaten.
Kort nadat de zeelieden aan wal waren
gebracht, raakte de Heemskerk los. Van
de ramen van het zeemanshuis uit, waar
zij waren ondergebracht, zagen zij huil
scheepje op drift. De bemanning van de
reddingboot, die al dertien uren aan het
werk was geweest, stond op van het
maal, dat zij juist nuttigden, om een aan
tal zeelieden naar het schip te brengen.
Een sleepboot slaagde er in de Heems
kerk in de haven te brengen.
Duitschland bereidt zich op het
verlies van Narvik voor
De nieuwe aan de oude wereld
ten voorbeeld gesteld
Japan wenscht de onafhankelijk
heid van Ned. Indië te eerbiedigen
Maximumstraf op spionnage zal
op 15 jaar worden gebracht
Luchtverbinding Amsterdam-
Brussel wordt tijdelijk gestaakt
Kans op nachtvorst
Barometerstand van hedenmiddag 2 mur:
Zon op: Zon onder:
17 April 5,00 19,00
Maan op: Maan onder:
17 April 13,05 2.28
Hoog- en laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaagwater
17 April 7,31 20,04 1,10 13,37
Duistere bijeenkomst
De politie te Deventer vernam in
den nacht van Zaterdag op Zondag, dat
uit een perceel aan de Nieuwe Markt
aldaar, een particuliere woning, vreemde
geluiden werden waargenomen. Licht
straalde evenwel niet uit. De politie deed
een inval, waarbij ontdekt werd, dat zich
in een geblindeerd keldergewlef niet min
der dan 67 personen bevonden. Eenige
van hen verklaarden dat het gezelschap
zich .dfear vermaakte met een dansje,
anderen zeiden weer dat het gezelschap
de leden omvatte van een vereeniging
„Het Internationaal Taalgenootschap" en
mem er o.a. het 'esperanto bestudeerde.
Allen werden aangehouden en naar het
bureau van politie gebracht, waar thans
wordt Onderzocht, met welke bedoeling
men hier in het geheim bijeen was.
Kind overreden
Het 6-jarig dochtertje van den heer
Loppersum, chauffeur te Haren (Gron.)
is, toen het uit de hus stapte om zich
naar de kleuterschool aldaar te begeven,
door een van Hoogezand komende auto
bus overreden. Het kind is naar het
academisch ziekenhuis overgebracht, waar
het e'.en paar uur later is overleden.
Sergeant verdacht van spionnage
Wegens verdenking van spionnage be
vindt zich thans de 22-jarige sergeant
der infanterie F. v. Z., wonende te
Gouda, in het huis van bewaring te
Rotterdam. Hij is Donderdagnacht in zijn
garnizoensplaats gearresteerd, waarna den
volgenden dag in het ouderlijk huis te
Gouda een huiszoeking werd verricht.
Hierbij zijn brieven en bescheiden in
beslag genomen. Ook werd een huiszoe
king gedaan in de ouderlijke woning van
de verloofde van den sergeant, te Gouda,
waar brieven in beslag zijn genomen,
welke zij voor F. v. Z. in bewaring had.
KERKNIEUWS
ZIERIKZEE. Geref. Gem. St. Domus-
straat. Woensdagavond 17 April, half
zeven, ds. Stuivenberg van Ierseke.
Ger. Kerk.
Benoemd tot hulpprediker te Montfoort,
cand. W. C. P. den Boer, thans hulp
prediker te Bodegraven.
