KIEUWSBODE
DONDERDAG 11 APRIL 1940
OPOEN
ZIERIKZBESOC COUBAMT
NOORWEGEN WENSCHT NIET VOOR
DUITSCHLAND TE CAPITULEEREN
De Kern
ABONNEMENT
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zi«rlkzo*
f 1.80. Voor het buitenland f10.— p. Jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
1707-188©
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14312
ADVERTENTIES
Prijs: So cents p. regel, minimum 80 cents
Bl| contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 'ft morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
D e Noorsche kust, met haar tallooze
fjorden, bieden een ideale basis voor
vloot en luchtmacht. Duitschland heeft
zich genesteld in alle Noorsche havens
van eenig belang aan den Atlantischen
Oceaan -en aan het Skagerak: Narvik,
Drondheim, Aalesund, Stavanger, Hauge-
sund, Lindesnes, Porsgrund, Oslo Hier
door zijn alle verbindingen van Noorwe
gen met het buitenland afgesneden. Men
zal moeten afwachten, welk verloop de
onderhandelingen tusschen Noorwegen en
Duitschland zullen nemen.
In het huidige conflict wordt de hoofd
rol vervuld door Narvik, dat, dank zij
zijn gunstige ligging in den winter, dien
de als uitvoerhaven voor het Zweedsche
erts. Deze gunstige ligging heeft de haven
te danken aan de Olotfjord, die nooit
dichtvriest. Met het oog hierop heeft
men een spoorweg aangelegd van Kiruna
dat als centrum van de Zweedsche
ertsproductie is te beschouwen naar
Narvik.
Noorwegen heeft er onophoudelijk naar
gestreefd, zijn vloot uit te breiden en
kan er dan ook met trots op wijzen, dat
zijn vrachtschepen tot de modernste en
best ingerichte ter wereld behooren. De
Noren zijn geboren zeelieden, die zich
ook door de grootste gevaren niet laten
weerhouden om zee te kiezen. Oslo, Ber
gen, Stavanger, Haugesund en andere
plaatsen langs de kust tellen tal van
scheepvaartmaatschappijen, welker sche
pen alle wereldzeeën bevaren. Ook deze
havens zijn voorzien van de modernste
outillage. Het verdwijnen van de Noor
sche en Deensche vlag van de
zeeën zou een ramp voor de internati
onale scheepvaart beteekenen.
Een proclamatie van Koning Haakon heden verwacht
Zeegevechten in het Skagerak en aan de Noorsche kust
I
Een particuliere correspondent van het
Zweedsche telegraafagentschap te Char-
lottenburg seint, dat dé bewoners van
Oslo te kwart voor 12 opdracht kregen
de stad te verlaten, aangezien zich Brit-
sche oorlogsschepen in de Oslo-fjord be
vonden, die dreigden de stad te bombar
deeren, wanneer Oslo zich niet voor 13
uur zou hebben overgegeven.
Het Noorsche Telegraafagentschap be
richt uit Elverum, dat koning Haa
kon en de Noorsche regeering het voor
stel van den Duitschen gezant, inzake de
vorming eener nieuwe Noorsche regee
ring, onder voorzitterschap van Quisling,
hebben verworpen. Koning Haakon zal
vandaag een proclamatie uitvaardigen,
waarin zal worden verklaard, dat de
Noorsche regeering heeft besloten met
de geallieerden zij aan zij te strijden en
niet voor Duitschland te capituleeren.
De voorzitter vain het Noorsche Stor
ting heeft te Stockholm medegedeeld, dat
h-ijl een bericht van den commandant te
Bergen heeft ontvangen, waariln wordt
gezegd, dat -de stad thans in Britsche
handen is. Gisteravond heeft radio Trom-
sö draadloos de Britsche vloot om hulp
verzocht, aanglezien twee Duitsche oor
logsbodems troiepen aan land zetten te
Aalesund. Bevestigd wordt dat de No-
j ren de Duitsche kruiser Embden tot zin
ken hebben gebracht.
A-oover is het gelukkig nog niet al be
vinden zich de havens in Duitsche han
den. Engeland heeft er het allergrootste
belang bij, dat Duitschland deze steun
punten aan den Oceaan niet blijvend in
zijn bezit houdt. In een opzicht hebben
de Engelschen misschien gelijk, wanneer
zij de overrompeling van Denemarken en
Noorwegen niet te tragisch opvatten. Voor
de voedselvoorziening van Duitschland zal
deze bezetting aanvankelijk misschien
eenig voordeel opleveren, de afsnijding
van beide landen van het wereldverkeer
zal dit voordeel al heel gauw te niet
doen en wellicht zelfs in een nadeel
doen verkeeren. Men denke slechts aan
de Deensche veeteelt, die in zeer belang
rijke mate van den aanvoer van veevoe
der afhankelijk is.
Sprekende over de actie van de Brit
sche torpedobootjagers voor Narvik, heeft
Chamberlain in zijn gisteren in het Lager
huis afgelegde verklaring gezegd, dat na
een hevig gevecht tegenover een over
macht van grootere en moderne schepen
en voortdurend beschoten door de batte
rijen op de kust, de beschadigde Hotspur
zich moest terugtrekken. De beide andere
jagers dekten den terugtocht van het
schip. De vijand was niet in staat een
achtervolging te beginnen. Een Duitsche
torpedobootjager van 1600 ton werd ge
torpedeerd en naar men gelooft, is het
schip gezonken. De drie anderen werde^
zwaar getroffen en bleven brandejud
achter.
f men Denemarken en Noorwegen in
het bezit zal laten van hun voorraad
aan goud en deviezen, is nog niet be
kend. Uit de verklaring, dat men deze
landen in ieder geval voorloopig nog
als onafhankelijk buitenland blijft be
schouwen, zou men de conclusie kunnen
trekken dat men aan een inbeslagne
ming daarvan nog niet denkt. Van al
te groot belang kunnen de betrekkelijk
kleine goud- en deviezen-voorraden van
deze landen, waarop Duitschland onmid
dellijk beslag zou kunnen leggen, ook
niet zijn. Van veel grooter belang blijft,
dat het Derde Rijk thans de uitvoer-
o verschotten van Denemarken «in
Noorweger, en ook van Zweden in hun
geheel naar zich toe kan halen. Deze
bestaan in hoofdzaak uit ijzererts, hout
en zuivelproducten, goederen, die voor de
Duitsche oorlogsvoering van de grootste
beteekenis zijn. Wat de militaire zijde van
het Duitsche optreden betreft, doet het
eigenaardige geval zich voor, dat Duitsch
land, ondanks den Noorschen tegenstand,
beweert nog steeds de meening te zijn
toegedaan, dat het fcich niet in een con
flict met Noorwegen bevindt.
1
Het Duitsche stoomschip „Antares" (4000
ton) is gisteravond voor de Westkust
van Zweden gezonken. Te Lysekil zijn 34
overlevenden aan land gebracht. De „An
tares", die als troepentransportschip
dienst deed, schijnt op een mijn te zijn
geloopen. Het totaal aantal soldaten, dat
zich aan boord bevond, is niet bekend.
Volgens een nader bericht wordt het
aantal slachtoffers op 160 geschat. De
geredden zijn onder militaire bewaking
gesteld.
Zeegevechten in het Skagerak
en op de Noordzee
Het Zweedsche telegraaf-agentschap
meldt: Het sch-ijtnt, dat sedert verschei
dene uren twee zeeslagen Worden gele
verd: de e©ne ter hoogt© van het eilandje
Pater Noster, ten noorden van Gothem-
burg, de andere aan de monding vajni de
Oslo-Fjord.
Bijl Pater Noster werd een tiental groo.
te Duitsche transportschepen, welke door
eenheden van de Duitsche vloot wierden
geëscorteerd, door Britsche oorlogsbot-
dems aangevallen. Twee transportschepen
zouden tot zinken zijtn gebracht, de an
dere zijln, waarschijnlijk verspreid. Ver
scheidene vliegtuigen hebben aan dem
strijd deelgenomen.
Aan de monding van de Osl'orFjord
werd ieen Duitsche torpedojager, twelke
aan den grond was geloopen, door Briti-
sche vliegtuigen gebombardeerd en tot
zinken gebracht. De bemannijng werd door
andere schepen gered.
Biji het bombardement van Horten, werd
een Duitsche torpedobootjager van de
Deutschlandklasse door het Noorsche oor
logsschip „Olav Tryggvason" tot zinken
gebracht. Bij' den strijd voor het fort
Oscarsborg werden Duitsche schepen met
een, totalen inhoud van 40.000 ton tot
zinken gebracht.
Noorsche tegenstand te (and
Reuter meldt uit Malmö, dat de Noor
sche troepen zich bij' Elverum, op onge
veer tachtig K.M. ten Noorden van Oslo,
ingegraven hebben. Zij; bieden hardfmek'-
kig tegenstand aan de Duitsche pogin
gen hun linie 'te doorbreken.
Volgens de laatste berichten zijn ge
vechten op groot© schaal nog steeds gaan
de, doch bijzonderheden ontbreken.
De Duitscheirs, die indertijd de prij's-
bemanning op de „City of Flint" vorm
den, en te Kongsvinger geïnterneerd wa
ren, zijn door de Duitschers bevrijd1. Zij
hebben zich volgens een niet bievestlgd
bericht naar het terrein van den strijd
bijl Elverum begeven.
UKONING HAAKON :VII
zal heden een proclamatie aan
zyn volle richttn.
De correspondent van de British Uni
ted Press, die met de regeering en dei
koninklijke familie naar Hamar is ge
gaan, heeft kans gezien vandaar de
Zweedsche grens te bereiken en e©n kort
telegram naar Londen te zenden. Hij ver-
klaart dat zich eenige troepenafdeelingen
bi] den koning bevonden, die echter al
weer in Noordelijke richting verder ge
trokken zijnen door een Duitsche ge
motoriseerde colonne achtervolgd werden.
Hoe Narvik werd bezet
Omtrent de manier waarop de Duit
schers zich van Narvik meester gemaakt
hebben, verneemt het Zweedsche Tele
graafagentschap dat Noorsche douane-be
ambten, die Maandag een groot Duitsch
schip ter hoogte van Narvik wilden on
derzoeken, aan boord vastgehouden zijn,
hetgeen verklaart, dat men te Narvik niet
wist. dat de Duitschers reeds ter plaatse
waren. Dinsdag bleek, dat het schip In
derdaad een troepentransportschip was.
Dinsdagmorgen om vijf uur loste de
Noorsche kruiser Norge een waarschu
wingsschot, toen twee Duitsche torpe
dobootjagers zich ter hoogte van Nar
vik vertoonden, maar deze antwoordden
met de Norge te torpedeeren. Vervol
gens zetten zij hun tocht naar de ha
ven voort, waar de kruiser Eidsvold
voor anker lag. De Eidsvold opende het
vuur, maar werd eveneens getorpedeerd.
Kort daarop stapten de eerste afdee-
lingen van het Duitsche transportschip
aan wal. Alle openbare gebouwen in de
stad werden zonder tegenstand bezet
Do bezetting van Oilo
Een speciale correspondent van Reu
ter, die ooggetuige is geweest van den
Duitschen intocht in de Noorsche hoofd
stad, geeft daarvan het volgende verslag
uit Stockholm: Ternauwernood ontkomen
aan de waakzaamheid van de Duitsche
wachtposten aan het station, is het mij
gelukt over de Noorsche grens naar Zwe
den te ontsnappen. Op het trottoir staan
de temidden van een menigte Noren sloeg
men de binnentrekkende Duitsche colonne,
ter grootte van ongeveer 1000 man, gade.
Iedere soldaat was gewapend met een
geweer of machinegeweer, dat er ge
weldig uitzag.
De Duitschers ontmoetten geen tegen
stand. De bewoners waren uit het veld
geslagen door den snellen loop der ge
beurtenissen. Zij stonden slechts langs
den weg om den intocht der Duitsche
troepen gade te slaan. De stad had
zich een paar uur eerder overgegeven,
nadat gedurende den nacht en den mor
gen de Duitsche vliegtuigen alle militaire
objecten in den omtrek gebombardeerd
en met machinegeweren bewerkt had
den. De Duitsche troepen hadden reeds
alle vliegvelden in hun 'bezit met inbe
grip van Fornebo even buiten Oslo, waar
50 Duitsche bommenwerpers waren ge
land.
DE POSITIE, ,DER, NEUTRALEN
De redevoering van.Lord Halifax
In de rede, welke Lord Halifax gis
termiddag heeft uitgesproken, kwam de
volgende zinsnede voor: „Ik denk, dat
in deze gebeurtenissen een moraal ligt
voor neutrale staten. Het is zeer ge
makkelijk agressieve oorlogen te ontke
tenen, 'Vanneer men er geen scrupules
op na houdt. Groot-Brittannië of Frank
rijk hadden op ieder oogenblik van de
afgeloopen zes biaanden iedere haven
of basis in Noorwegen, die zij wilden,
kunnen bezetten. Dergelijke dingen kun
nen gebeuren, wanneer neutrale staten
niet schouder aan schouder staan of er
niet op bedacht zijn tijdig hulp te vra
gen".
In verband met het bovenstaande meldt
de regeeringspersdienst
Om elk misverstand te voorkomen heeft
Lord Halifax gistermiddag desgevraagd
aan Harer Majestejts gezant te Londen
pertinent verzekerd, dat de zinsnede, be
ginnend met „dergelijke dingen" geens
zins geacht mag worden terug te slaan
op den onmiddellijk voorafgaanden zin,
doch uitsluitend betrekking had op het
voeren van oorlogen zonder scrupules,
door hem tevoren gebrandmerkt en on-
denkbaa- verklaard van de zijde van
Groot-Brittannië en Frankrijk.
Nederland blijft neutraal
Niet alleen onzen gezanten, ook ieder
ander is het bekend, teekent de N.R.C.
bij deze verklaring aan, dat de politiek
van Nederland en van de Nederlandsche
regeering, wat er ook tot in den jongsten
tijd gebeurd moge zijn dezelfde is en
dezelfde blijft, te weten de handhaving
van strikte neutraliteit en zelfstandigheid
tot het uiterste.
Zij die aan het roer staan zijn er,
terecht, ten volle van doordrongen, dat
zij het Nederlandsche volk geheel en al
achter zich hebben bij hun beleid, dat
gedurende 24 uur van een etmaal gericht
is op de onwrikbare handhaving van
onze neutraliteit naar alle kanten.
Met het oog daarop is onder de huidige
omstandigheden de verscherpte waak
zaamheid geboden, welke de overheid en
haar organen aan den dag leggen en die
o.m. tot uiting komt in de doeltreffende
maatregelen, niet alleen aan de lands
grenzen maar evenzeer aan de zeegrens
genomen. 1 II i I
In het kader van dit beleid nu paste
ook volkomen de wijze, waarop onze
gezant te Londen zich op zijn qui-vive
heeft getoond. Hij handelde daarbij in
den echt Nederlandschen geest, die heel
het beleid onzer regeering beheerscht en
die het best valt weer te geven in de
eenige jaren geleden gesproken konink
lijke woorden: „Wij willen ons zelf zijn
en blijven", i
Noorwegen zal niet bukken voor
de Duitsche invasie
Zeegevechten op de Noordzee
en in het Skagerak
Nederland handhaaft haar poll*
tiek van neutraliteit
Nieuwe orde in den radio»
omroep aangekondigd
De toezicht op het achterlichfje
verscherpt
Stijging van temperatuur
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur 3
—"mi ■=g=sgsai
Zon op: Zon onder:
12 April 5,11 18,52
Maan op: Maan onder:
12 April 7,47 123,38
RECHTZAKEN
Suiker gehaald zonder bon
Voor den politierechter te Utrecht had
zich een ingezetene van Zeist te verant
woorden, die zich schuldig had gemaakt
aan het koopen van suiker zonder bon.
De juffrouw gaf de feiten toe. In totaal
had zij vijf pond suiker gekocht zonder
den daarvoor vereischten bon in te leve
ren.
De officier van Justitie eischte een
geldboete van twintig gulden subs, tien
dagen hechtenis. De politierechter ver
oordeelde de vrouw tot een geldboete
van f25, subs vijftien dagen hechtenis.
De winkelierster, die de suiker zonder
bon had afgeleverd, werd tot dezelfde
straf veroordeeld. Tegen haar luidde de
eisch f 40 boete, subs. 20 dagen hechtenis.
GEREED VOOR
DEN START
Op het catapult-
platform staat een
Britschwatervlieg-
tuig klaar om weg
geschoten teworden
teneinde haar pa
trouillediensten te
kunnenaanvangen
